Rentabiliteit is slechts
mogelijk bij flinke afzet
Makarios schuift Enosis
op (heel) lange baan
Aandeelhouders wensen
produktiecijfers
Kloof met
Athene
werd breder
De nieuwe rundvlees- en melkprijzen
Eenzijdig
Schoenmakers Tilburg
uitzonderlijk
goed!
Koersverlies hoofdfond sen
Internationale jumping
in het Sportpaleis
Beweegreden
Onafhankelijk
Meer aandacht
gewenst
voor
eigen verbruik
FAILLISSEMENTEN
IER ZAKE
Collega's nemen
collectie en
orders over
Nieuw bedrijf voor
luchtscheiding
in Botlekeebied
Dividend voorstellen
Sanatogen
Open brief werk
plaats personeel
directie N.S.
aan
Kon. Shell heeft
plan voor bouw
supertankers
AARDGAS OP
JAARBEURS
De Drie Hoefijzers zwijgzaam
UIENSEIZOEN
VRIJWEL
AFGELOPEN
Dagorder tegen
zwaarlijvigheid
MARKTEN
WATERSTANDEN
11
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 16 MAART 1965
(Advertentie)
HOOFDSCHOTEL? VLEES!
(Van onze landbouwmedewerker)
Minister Biesheuvel moet stevig in de klem hebben gezeten, toen hu
de nieuwe richtprijs voor de melk en de nieuwe oriëntatieprijs voor het
rundvlees vaststelde. Nu is de geestelijke constructie van deze minis
ter nogal robuust, zodat hij er weinig last van gehad heeft. Als ze hem
kraken ligt dat aan de huidige politieke verwikkelingen, maar niet aan
zijn landbouwbeleid.
Als eerste reactie op de thans vastgestelde prijzen is men geneigd te
zeggen, dat hij klem zat tussen de besluiten van de Raad van Ministers
van de EEG en de wensen van de nationale landbouw. In Brussel im
mers is een hoogste en laagste richtprijs voor de melk vastgesteld, de
zogenaamde prijsvork. De besluiten van de Raad van Ministers van de
EEG ontnemen de ministers in hun eigen nationale beleid een stuk van
hun vrijheid. Hetzelfde geldt voor de nieuwe oriëntatieprijs voor rund
vlees, waarvan de grens naar boven en naar beneden eveneens te Brus
sel is vastgesteld. Tevens hebben de ministers in Brussel het besluit
genomen, dat geen der zes landen zou gaan tot aan de bovengrens. Deze
was vastgesteld op 230,- per kilo levend gewicht, maar de ministers
hadden besloten, dat zij thuis geen van allen verder zouden gaan dan
217,-.
De wensen van het Landbouwschap
i'mgen veel verder. Zij kwamen neer
op een richtprijs van 34 cent voor de
melk en f 230,- voor het rundvlees,
Eerlijkheidshalve moet hierbij worden ge.
zegd, dat deze wensen van het Land
bouwschap aan de minister zijn overge
bracht vóór bekend was, dat de minis
ters te Brussel niet verder wilden gaan
dan f 217,-. Maar, zo zei het Land
bouwschap daarna, dan moet die ori
ëntatieprijs van het rundvlees toch zo
dicht mogelijk bij die f 217,- komen te
liggen. De bovengrens voor de richtprijs
van de melk was in Brussel vastge
steld op 37,29 cent.
De minister heeft de prijzen vastge
steld op 32 cent voor de melk en op
E 212,50 voor het rundvlees. Gezien de
bovengrenzen van Brussel had hij nog
speling genoeg om aan de wensen van
de georganiseerde landbouw te voldoen.
De klem van Brussel kneep dus niet zo
hard.
De bewindsman heeft blijkbaar in een
heel andere klem gezeten. Dezelfde
klem waar de hele landbouw in Neder
land in zit. Dit is de klem tussen ener
zijds de rentabiliteit van het boerenbe
drijf en anderzijds de mogelijkheden tot
afzet van de landbouwprodukten. En de
ze klem knijpt wel heel ernstig. Het
Landbouwschap heeft zich bij het bepa
len van zijn wensen voor de melk- en
voor het rundvlees gebaseerd op de ren
tabiliteit van het bedrijf, zoals deze be
rekend is door 't Landbouw Economisch
Instituut. Het kwam daarom terecht bij
de gevraagde prijzen. Maar wat heeft
het Nederlandse volk, wat heeft de boer
aan een rendabel bedrijf als de produk
ten niet kunnen worden afgezet? Als de
rentabiliteit van het bedrijf afkomstig is
van hoge richtprijzen, kan dat voor de
boer een paar jaar goed gaan, maar
op den duur is dit natuurlijk niet houd
baar. Ncoh voor het Nederlandse volk,
noch voor de EEG. En voor de boer
betekent het niets anders dan opschui
ven van de moeilijkheden. Het Land
bouwschap heeft wel laten blijken, dat
het hiervoor begrip heeft, zij het nog
wat eenzijdig. Het heeft f 217,- gevraagd
voor het rundvlees, maar, zo voegde
het daaraan toe. deze oriëntatieprijs
mag niet hoger worden dan die van
de andere landen, en zeker niet hoger dan
de prijs in Frankrijk. Zulks met het oog
op onze export.
bouw vergeet nog steeds, dat er twaalf
miljoen koopkrachtige Nederlandse
klanten vlak naast de deur wonen. Hij
let meer op de verkoop van slachtkip-
pen in Milaan dan in Amsterdam; meer
op de afzet van eieren in het Ruhrge-
bied dan in Rotterdam; meer op de ver
koop van vlees in Amerika dan in Ne
derland.
Minister Biesheuvel heeft zich in de be
redenering van de prijzen gelukkig niet
schuldig gemaakt aan deze eenzijdig
heid. Hij wijst op de vermindering van
het gebruik van kaas en boter in het
binnenland en zegt dan, dat er een
uiterst voorzichtig prijsbeleid moet wor
den gevoerd om de binnenlandse afzet
van melk- en zuivelprodukten niet te
schaden. De regelingen van de EEG lei
den toch al tot prijsverhoging omdat de
steunbedragen moeten verminderen en de
inkomsten van de boer moeten komen uit
verhoogde prijzen voor de consument en
niet meer uit toeslagen. Ook voor het
rundvlees waarschuwt de minister. Als
dit te duur wordt gaan de mensen var
kensvlees eten. Deze verschuiving is al
aan de gang en als de prijs van rund
vlees in het binnenland te hoog wordt,
bestaat er kans, dat we zelfs in ons
eigen land geen afzet vinden voor het
rundvlees, dat we zelf produceren.
Dit begrip van het Landbouwschap
is zoals gezegd wat eenzijdig. Onze
Nederlandse veehouderij heeft veel be
grip voor export. Dat geldt voor het
rundvee, de varkens, de slachtkippen en
de eieren. Maar deze tak van onze land-
Opgeheven: F. J. van Beijnen, café
houder, en M. A. C. van Beijnen-Louer
echtelieden, Haagdijk 117, Breda. Wegens
Geëindigd: A. de Graaf, riethandelaar,
gebrek aan actief.
Nieuwlandsedijk 37. Lage Zwaluwe.
Surséance van betaling, d.d. 5 maart
1965 is aan confectiebedrijf Duraco c.v.,
Stationsplein 11. en de beh. venn. Jac.
Dur, Stationsstraat 19, Bergen op Zoom.
voorlopig surséance van betaling ver
leend. Bewindvoerder is mr. M. van Gin
neken, Bergen op Zoom.
Maar wat moet er, als de bedrijven
van de veehouders niet rendabel zijn,
dan gebeuren met de prijzen, die de mi
nister thans heeft vastgesteld? Dit is
een pijnlijke en moeilijke vraag. Want
het antwoord luidt, dat de boer dan zijn
bedrijfsvoering zal moeten aanpassen
aan de eisen, die tlians gesteld worden
en dat hij zijn bedrijf zó zal moeten in
richten, dat hij ook met deze prijzen
een behoorlijk inkomen haalt. Een aan
tal boeren zal daar niet toe in staat zijn
en dat betekent dlan, dat deze boeren het
niet zullen kunnen volhouden. Zij zullen
een andere bron van inkomsten moe
ten zoeken. Voor degenen, die dit 4reft,
is dat natuurlek een pijnlijke zaak.
Toch moeten we onherroepelijk die
kant uit. Ter voorkoming van een veel
verspreid misverstand onder de boeren:
De overheid en het Landbouwschap ne
men dit verschijnsel waar, maar dat
wil nog niet zeggen, dat zij daarvoor
ijveren. Het zijn vooral de aanhangers
van de heer Koekoek, die dit onderscheid
niet weten te maken. Daarom geven zij
zo hard af op de regering, op het Land
bouwschap en op de boerenbonden.
Maar zij vergeten, dat de klem van de
rentabiliteit van het bedrijf en de mo
gelijkheden van de afzet van de pro-
dukten even hard blijven knijpen, on
verschillig of er een Landbouwschap
is of niet en onverschillig of er boe
renbonden zijn of niet.
TE AMSTERDAM is opgericht het
N.O.B. Assurantiekantoor n.v. (afge
kort N.O.B.A.). Het maatschappelijk ka
pitaal van de n.v. bedraagt f 250.000.-.
Bij de oprichting werden 99 aandelen
geplaatst bij de Nederlandse Overzee
Bank n.v.
HET TARIEF VAN daggeld is, in
gaande gisteren, met een vol procent
verlaagd tot 2,5 procent. Dit als ge
volg van de zeer ruime geldmarkt.
Door onder meer de betalingen van het
rijk aan de Nederlandse gemeenten,
waarmede een bedrag is gemoeid van
ca. f 190 min.
TILBURG Twee Tilburgse wollen-
>toffenfabrieken, Thomas de Beei n.v en
W. Brands en Zonen n.v.. hebben de col
lectie en de orderportefeuille van W.
Schoenmakers en Zonen n.v., welk be
drijf heeft aangekondigd zijn poorten te
gaan sluiten, overgenomen. Deze drie be
drijven houden en hielden zich alle be
zig met het vervaardigen van strijkga-
ren en wollen damesstoffen. Het ligt in
de bedoeling de dessinering van de
Schoenmakerscollectie voort te zetten.
Inmiddels is een verkoopmaatschappij
opgericht (zetel Tilburg), waarvan de di
rectie zal worden gevoerd door de direc
tieleden van Schoenmakers en Zonen n.v.
u j bestemming zal worden van de
bedrijfspanden van de te sluiten fabriek,
valt nog niet te zeggen. Mogelijk acht
men verkoop in kavels. Ook is bekend,
dat de gemeente Tilburg belangstelling
voor het complex heeft.
O
AMSTERDAM Een combinatie van
de Nederlandse zuurstoffabrikanten
gaat in het Botlekgebied een grote in
stallatie voor luchtscheiding bouwen-
De zuurstof en stikstof, die men hier
denkt te produceren, zal in de eerste
plaats worden bestemd voor levering
via een pijpleiding aan de nieuw te
bouwen etheenoxydefabriek van Shell
Nederland Chemie n.v. in Pernis.
De nieuwe fabriek zal verder de mo
gelijkheid hebben gasvormige zuurstof
en stikstof aan de omliggende indus
trieën te leveren, eveneens via pijp
leidingen. Bovendien zal op grote
schaal vloeibare zuurstof en stikstof
worden geproduceerd.
Het ligt in de bedoeling dat de in
stallatie in de loop van 1966 in ge
bruik wordt genomen.
N.V Algemeene Norit
Amsterdam f 5,80 (5,60).
Maatschappij
N.V- Petroleum-Maatschappij Moe
ara Enim": Eerste interim dividend
over het boekjaar 1965 van f 100,- aan
aandeelhouders, t 87,- aan houders van
winstbewijzen. 815,- aan houders van
oprichtersaandelen.
(Advertentie)
Wie veerkrachtiga
zenuwen heeft moet die
in ere houden. Van
jongs af aan voor goede
zenuwvoeding zorgen
Sanatogen I - vooral voor
opgroeiende kinderen.
Het
zenuwsterkend
tonicum
UTRECHT Het gezamenlijk perso
neel van de centrale- en lijnwerkplaat-
sen van de Nederlandse Spoorwegen
heeft een open brief aan de N.S.-direc
tie gezonden, waarin uiting wordt ge
geven vaja de ontstemming en onge
rustheid over de manier waarop het
loonoverleg geschiedt.
Men is evenmin te spreken over de
taakindeling en taakwaardering.
In de brief staat dat deze systemen
alleen dan aanvaardbaar zijn voor het
werkplaatspersoneel, als zij worden her
zien en als er een eerlijk en reëel over
leg wordt gecreëerd. Men dringt erop
aan, dat bij bevordering en waardering
rekening wordt gehouden met de an
ciënniteit van het personeel. In de brief
wordt gesteld, dat het huidige systeem
willekeur en discriminatie in de hand
werkt. Men pleit tenslotte voor maatre
gelen, die aan deze situatie een eind
maken.
(Advertentie)
AMSTERDAM Naar aanleiding van
een bericht in de „Fin Times" omtrent
plannen bij de Koninklijke Shell-groep
voor het plaatsen van orders voor de
bouw van olietankschepen met een ton
nage tot 160.000 deadweight ton, deelt
een woordvoerder van Shell Nederland
mede. dat de Koninklijke Shell-groep
inderdaad offertes heeft gevraagd aan
een groot aantal werven over de ge
hele wereld, waaronder ook in Neder
land. Voor de bouw van tankschepen
tot 160.000 d.w. ton Naar verwachting
zal hierover nog in de loop van deze
maand een definitieve mededeling vol
gen. Het zou gaan om een zestal sche
pen van uiteenlopende grootte terwijl
de kosten der te bouwen schepen in to
taal 20 tot 30 min pond sterling zou
den bedragen.
UTRECHT Ongeveer veertig direc
teuren van gasdistributiemaatschappij
en uit België, West-Duitsland, Groot-
Brittannië en Frankrijk hebben gisteren
een bezoek gebracht aan de voorjaars-
beurs in Utrecht. Het gezelschap, was
de gast van de directie van de Konink
lijke jaarbeurs.
Prof ir. W. Draayer, hoogleraar aan
de Technische Hogeschool in Delft,
hield een inleiding over de potentiële
leveringsmogelijkheid van Nederland
van aardgasapparatuur.
De buitenlandse gasten maakten ver
volgens een rondgang over het Croese-
laanterrein, waar een vrijwel volledig
aanbod te zien is van aardgasappara
tuur.
Vertegenwoordigers van de Neder
landse Gasunie, gasexport en oliemaat
schappijen waren bij de rondgang aan
wezig.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Het afgelopen boekjaar was
voor de N.V. Bierbrouwerij De Drie
Hoefijzers in vele opzichten gunstig, al
dus het verslag van de directie van
de brouwerij. Tijdens de aandeelhouders
vergadering wilde men een specificatie
van „in vele opzichten gunstig". De di
rectie ging echter niet in op het verzoek
om duidelijke voorlichting, omdat het
naar zij zegt, met name ten opzichte
van de concurrenten niet juist is om
cijfers bekend te maken.
De directie huldigt al jaren het stand
punt, dat vermelding van produktiestij-
ging niet aan het- daglicht mag treden
om de concurrentie niet te prikkelen.
Anderszins kan ook een achteruitgang
niet gepubliceerd worden, teneinde de
goede naam van De Drie Hoefijzers niet
in discrediet te brengen.
De mening van de vragenstellers stond
tegenover het directiestandpunt. ,.Als de
concurrentie", zo redeneerden zij, „wel
ieder jaar uitvoerige inlichtingen ver
schaft. kan het denkbeeldige gevaar
toch niet zo erg groot zijn. Wat weer
houdt de brouwerij dan achter te blij
ven? Bovendien krijgt het centraal brou
werijkantoor wel de gegevens.
Voorzitter van de vergadering, mr.
F. J. F. M. van Thiel. president en
gedelegeerd commisaris beloofde hierop
het onderwerp ter sprake te brengen in
een commissarissenvergadering, maar
hij wilde geen consessies doen aan het
directiestandpunt.
De aandeelhouders gingen akkoord
Hudson Sigarenfabrieken N.V. Roosendaal Holland
AMSTERDAM De koers van het aandeel KLM heeft gistermiddag een scherpe
koersdaling ondergaan tot circa f130. Geopend werd op f 130.50. De slotkoers Yan
vrijdag was f 139.75. De handel in deze hoek was kalm. De scherpe koersdaling
voltrok zich reeds vrijdagavond, toen Wall Street tegen het slot plotseling ruim
aanbod te verwerken kreeg, waardoor KLM drie dollar lager sloot. Als gevolg
hiervan daalde de prijs toen in Amsterdam van f 139 tot f 130. Speciale redenen
voor de forse koersdaling zijn niet aanwezig. Gistermiddag kwam het KLM-bestuur
voor bespreking bijeen. Na alles wat zich de laatste tijd over de aandelen KLM
heeft voorgedaan, speciaal voor wat de forse koersstijging betreft, wacht de beurs
met spanning de resultaten af van de bespreking van het KLM-bestuur De overige
hoofdfondsen gaven merendeels koersverliezen te zien. Kon. Olie daalde van
149.60 tot 148.50 (151.40). Dit door gering aanbod van lokale zijde. Philips, Unilever
en AKU's lagen eveneens aangeboden in de markt. In Philips werd gedaan
155 10 (156.80) Unilever 134.10 (134.40) en in AKU 520 (521 3 4). Hoogovens kon
zich goed handhaven op 548 (547). De handel in de internationale waarden was
uiterst gering.
De scheepvaartsector had de wind goed in de zeilen. De vaste stemming van
vorige week werd hier voortgezet met ruime handel. In niet minder dan zeven
fondsen werd in de scheepvaarthoek actief gehandeld. Kon. Boot noteerde 132 1/2,
ex acht procent dividend, tegen vrijdag 139 1/2 cum dividend. Holland-Amerika Lijn
steeg vier punten tot 128 3/4. Van Nievelt was vast, evenals Scheepvaart Unie.
Van de leidende cultures werd door Amsterdam Rubber en HVA een kleinigheid
meer betaald. Ook de staatsfondsenmarkt deed van zich spreken met een vaste
stemming. Dit als gevolg van de zeer ruime geldmarkt, alsmede vraag voor buiten
landse rekening.
In de lokale afdelingen ging weinig om. Mosa en Erdal kregen hogere advies-
koers op de aangekondigde herkapitalisatiebonus. Avim heeft nog steeds last
van de dividendpassering waardoor dit fonds wederom lager werd geadviseerd.
met een dividenduitkering van veertien
procent. Uit de vergadering kwam de
opmerking dat het aandeel van de com
missarissen in één jaar toch nog al
wat vooruit gegaan was, van f 16.000 op
f 40.000. Als reden hiervoor gaf de voor
zitter een stijging van het aantal com
missarissen van twee tot vijf personen.
Daarbij komt nog een gestegen te ver
delen winst. In 1963 werd f 709.000 ver
deeld en nu heeft men de beschikking
over f 1.124.000.
Als nieuwe commissaris stelde de voor
zitter prof. mr. L. J. M. Nouwen voor.
Voor de aanvang van de vergadering
werden ir. A. M. J. J. Smitg van Waes-
berghe en mr. G. E. F. M. van der
Schriek herdacht. Beiden vervulden een
functie in de raad van commissaris
sen.
Het jaarverslag publiceerden wij reeds
(Van onze correspondent)
GOES Hoewel er nog wel enkele
Zeeuwse uientelers zijn, die een klein
deel van hun oogst nog beschikbaar heb
ben, kan toch worden gezegd, dat het
uienseizoen 1964-1965 hier vrijwel is ge
ëindigd. De voorraden van de telers zijn
van geen betekenis meer.
Het is voor de telers een goed uienjaar
geweest. Reeds direct in het najaar kwam
de prijs op een hoog niveau. Dat is
steeds gehandhaafd kunnen blijven en in
de loop van de afgelopen maanden zijn
de prijzen zelfs nog geleidelijk opgelopen
zodat vorige week de middel en grove
uien werden verkocht tegen prijzen, die
liepen tot 45 cent oer kg, een hoogtepunt
voor dit seizoen.
De uitvoer van uien is vanaf september
bijzonder hoog geweest en lag meestal
tussen 4 en 5 miljoen kg per week.
Naar West-Duitsland is veel verladen,
maar ook Engeland was dit seizoen een
afnemer van betekenis. Ook de export
naar Frankrijk nam een grote omvang
aan. Vooral vanuit Zeeland werd veel
naar dit land verladen.
NABKURSKOERSEN)
(Telefonisch avondverkeer)
In het telefonisch effectenverkeer kwa
men gisteravond de volgende koersen tot
stand. AKUHoogovens Kon.
Olie 149 - 150.30, Philips 154.89 - 155.10
Unilever 133.70gb - 134, KLM 130 - 136.
HAL 130 - 135.
(Advertentie)
WASHINGTON In Ameri
kaanse marinekringen maakt
men zich zorgen over het grote
aantal zwaarlijvigen beneden de
rang van officier,
In een dagorder staat, dat alle
commandanten maatregelen zul
len moeten nemen om de corpu-
lentieverschijnselen onder de
manschappen te verminderen.
Officieren krijgen zelfs de be
voegdheid zeelieden voor ontslag
uit de marinedienst voor te dra
gen indien zij weigeren „af te
slanken".
Er zal een corpulentielijst ivor-
den samengesteld voor de „buiki
ge jantjes". Dezen zullen 'n half
jaar op dieet worden gesteld en
aan lichamelijke oefening moe
ten doenAls hun omvang dan
nog te wensen overlaat volgt ont
slag.
Voor officieren jonger dan 40
jaar geldt al lang een strenge re
geling. Ten aanzien van oudere
officieren is de marineleiding wat
soepeler.
(Van onze sportredactie)
ANTWERPEN Van vrijdag 19 tot
en met maandag 22 maart wordt in het
Sportpaleis te Antwerpen een internatio
naal springtoernooi gehouden, dat be
schouwd kan worden als de revanche
van de Olympische kampioenschappen.
Alle grote ruiters zijn aanwezig. Voor
Frankrijk zullen starten de Olympische
kampioen Pierre Jonqueres d'Oriola.
met zijn beste paard „Lutteur", en de
Franse kampioen Janou Lefevre. Voor
Nederland start een ploeg onder leiding
van Antoon Ebben. Verder zullen deel
nemen de Duitser Hans Günther Winkler
de Italianen d'Inzeo en Andreas en de
Braziliaan Nelson Pessoa.
Zekerheid met een OLVEH Perfecte Groeipolis.
Bij de foto: Zullen we nu een
aardgasfornuis kopen of niet?"
Dit was de grote vraag voor deze
twee vrouwen in Markense kle
derdrachtdie tijdens een bezoek
aan de voorjaarsbeurs bij de stand
van een Amerikaanse firma de
nieuwste modellen aardgasovens
zagen
GOES, 15 maart.
GROENTEN
Knolselderij met groen I 13—18. (per
stuk).
Aardappelen 12; Witlof AI 9599; All
74—80; BI 86—87; Bil 73—82, afw. 46:
Spruiten afw. 4048; Breekpeen BI 6—
12, B II 6—7, Cl 6—9: Andijvie II 127;
Prei AI 43—48; All 32—37: Knolselderij
II 4: Uien II 1928: afw. 13: geschoond
23; Spinazie I 133139: Groene sav. kool
II 33; afw. 13—15; Rodekool II 15—19;
BI 9—11; Wittekool I 11—12; BI 10;
Boerenkool II 15; afw. 12—13.
BERGEN OP ZOOM, 15 maart Sla
16—28, raapstelen 20, spinazie 130—139,
radijs 1538, rode kool 815, witte kool
716, savoy 851. gele kool 821, prei
2554, waspeen 922, breekpeen 49
uien 8—14, spruiten 38—165. witlof 39—
114, kroten 7—8, Winston 22—55, Jona
than 1747. Golden Delicious 52—63, St.
Remy 31—36.
DRUNEN, 15 maart. Appelen 861,
peren 1036. andijvie 96126, knolrapen
4—8, komkommers 2663 p. st. 67—100 p
kg, boerenkool 6—53, rode kool 16—23
sav. kool 10—20, witte kool 10—16, kroten
8—16, peterselie 4—11, prei 14—84, rabar
ber 22—34, raapstelen 6—14. sjalotten 20—
47, schorseneren 20—30, selderie 2—6, sla
827, slavellen 3884, spinazie 69131
spruiten gesch. 30—190. ongesch. 20—120,
uien 842, waspeen 1017, wortelen 2
10, witlof 12—93.
Konstanz 260 onv., Rheinfelden 184 (+5)
Ottenheim 236 (+35), Straatsburg 175
15), Maxau 356 (—1), Plochingen 162
32), Mannheim 191 11), Steinbach
127 2), Mainz 195 (+7), Bingen 125
3), Kaub 122 1), Trier 334 (+24),
Koblenz 164 16), Keulen 114 (+6),
Ruhrort 274 9), Lobith 882 (+2), Nij
megen 667 3), Arnhem 708 (+5), Eef-
de IJssel 237 (—1), Deventer 149 1),
Monsin 5462 onv,, Borgharen 2941 8),
Belfeld 1126 10), Grave beneden de
sluis 509 4).
ATHENE In de straten van
Nicosia is de roep naar „enosis"
van Cyprus met Griekenland ver
stomd. Minder talrijk ook dan en
kele maanden geleden zijn demon
straties en protestmeetings, waarin
Cyprioten hun heil zochten, als
hun gemoed in opstand kwam te
gen de Turkse politiek van ver
deling, de dubbelzinnige houding
van de Sovjets en de voor het
merendeel van de Cyprioten on
verklaarbare zienswijze van de
Verenigde Staten op de tragedie
in de oostelijke Middellandse Zee
republiek.
Deze ontwikkelingen kunnen op zich
zelf opzienbarend heten, zij mogen ech
ter niet als zodanig worden aangemerkt,
als men ze beziet tegen de achtergrond
van de eilandenpolitiek. zoals die thans
door aartsbisschop Makarios is uitge
stippeld. Drie in elkaar grijpende politie
ke gebeurtenissen hebben ertoe geleid
dat de president-aartsbisschop het „en-
osis-parool" laat resten en zelfs over
weegt, dit jaren lang fel verdedigde pro
grammaonderdeel van zijn basispolitiek
op de lange baan te schuiven. Sterker
nog, Makarios heeft in recente inter
views met buitenlandse journalisten zeer
duidelijk laten doorschemeren, dat hij
onder alle omstandigheden zal aanstu
ren op een heroriëntering van zijn poli
tiek.
Er bestaat onder insiders geen ver
schil van mening omtrent de beweeg
redenen van deze opmerkelijke koers
wijziging naar de onafhankelijkheid. Op
de eerste plaats is Makarios tot het be
sef gekomen dal de kwestie Cyprus in
het slop dreigt te geraken, c.q. weer tot
gewapende conflicten aanleiding kan
geven, indien hij zijn hoop blijft vesti
gen op het debat in de (hoelang
nog?) „onmondige" Algemene Verga
dering van de Verenigde Naties. Wat
de politieke ommezwaai van Makarios
evenwel bijzonder in de hand heeft ge
werkt, was het bezoek dat een Sovjet-
Russische delegatie rond de jaarwisse
ling aan Turkije bracht. In Ankara werd
waarachtig niet alleen gesproken over
de wederzijdse hoop op een durende
vreedzame coëxistentie en uitbreiding
van allerlei nuttige contacten, maar ook
het conflict om Cyprus kwam ter tafel.
Bij monde van delegatiechef Podgorny
ontvouwden de Russen hun zienswijze
onafhankelijkheid op federatieve basis.
De bekendmaking van het Sovjet-stand
punt veroorzaakte een enorme deining,
vooral onder de Griekse Cyprioten, die
in Nicosia bij duizenden door de straten
marcheerden en Gromyko bevalen zijn
fez af te zetten, alsmede in Athene waar
een in paniekstemming geraakte minis
ter president Papandreou de Sovjet-am
bassadeur bij zich ontbood en om ophel
dering verzocht. Zo Makarios al niet
éérder in twfjfel verkeerde over een on
verdeeld succes, wanneer de resolutie
van de Grieks-Cyprische V.N.-afgevaar
digde R<pssidis over het recht tot zelf
beschikking van het Cyprische volk in
stemming werd gebracht, heeft zijn on
zekerheid na de Turks-Russische bespre
kingen ontegenzeggelijk grotere vormen
aangenomen. Zijn besluit tot herziening
van de politieke gedragslijn mag dan
ook worden gezien als een - logisch - ge
volg van de ontstane situatie na het be
kend worden van het Sovjet-Russische
intermediair.
De weg naar de onafhankelijkheid zo
als president-aartsbisschop Makarios zich
die voorstelt, zou moeten worden ge
ëffend door nieuwe gemeenschappelijke
verkiezingen voor Grieken en Turken,
met dien verstande evenwel dat voor
af grondwetswijzigingen en-of vernieuw
ingen moeten zijn bekrachtigd. In dit ver
band mag men van de primaat een gro
tere tegemoetkomendheid verwachten
dan in de laatste jaren het geval was,
want de aartsbisschop schijnt bereid te
zijn in onderhandelingen het probleem
van de Turks-Cyprische minderheid zeer
gedetailleerd aan de orde te «tellen.
Demilitarisering is de volgende stap, het
geen neerkomt op ontruiming van het
eiland door Griekse en Turkse militaire
confcinjgenten, alsmede op de aftocht van
de Britten. Al begin september van het
afgelopen jaar sneed Makarios het denk
beeld van demilitarisering aan. maar
evenals toen het geval was, zal hij nu
willens en wetens bakzeil halen. Struike-
blok zijn dan de Engelsen die be-
pelijkerwijze hun territoriale rechten op
het Middellandse Zee-eiland niet zonder
meer prijsgeven. Makarios zal - voor
opgesteld dat hij zich in onderhande
lingen wat plooibaarder toont, misschien
wel de onafhankelijkheid van Cyprus
kunnen bewerksteUigen, maar zolang de
Engelsen hun basis op het eiland bezet
houden, er niet in slagen de „enosis"-ge
dachte in praktijk te brengen.
Of en in hoeverre het „plan de cam
pagne" van aartsbisschop Makarios
met succes wordt bekroond, hangt van
velerlei factoren af. Hij, de Grieks-Cy
prische meerderheid en de Turkse Cy
prioten zullen ongetwijfeld iets van hun
intransigente houding moeten laten va
ren en alle in het geding zijnde partijen
zullen tot concessies bereid moeten zijn.
Alleen een politiek van verdraagzaam
heid en inschikkelijkheid kan het slepen
de conflict uit de wereld helpen. Mede
bepalend voor 'n oplossing van de kwes
tie Cyprus is de koers, die de nieuwe
Turkse regering onder leiding van minis
ter-president Urguplu in de buitenlandse
politiek gaat varen. Met het oog op nieu
we verkiezingen in oktober van dit jaar
lijkt de veronderstelling dat het over
gangskabinet van Urguplu zijn eisen met
betrekking tot de positie van de Turkse
volksgroep op Cyprus zonder meer zal
afzwakken, al te voorbarig.
Intussen staat wel vast dat (Athene en
Nicosia in de onderhavige kwestie steeds
opvallender langs elkaar heenkijken. Van
een gemeenschappelijk standpunt is al
sinds augustus van het vorig jaar geen
sprake meer. Papandreou, die door Grie-
kenlands' grootste oppositiepartij (Na
tionale Radicale Unie) dagelijks voor de
voeten krijgt geworpen dat hij geen strak
ke en helder uitgestippelde Cyprus-poli-
tiek voert, is een verbeten tegenstander
van onderhandelingen, welke buiten de
veren; Naties omgaan. Ook grondwets
wijzigingen en-of vernieuwingen wijst hij
pertinent van de hand. Steeds meer ont
staat de indruk dat de regering in Athe
ne zich allengs van de netelige kwes-
tracht te distaciëren. Maar zullen de
Griekse bevolking en de met grote ver
betenheid in het offensief gegane oppo
sitie deze opportunistische houding op
den duur accepteren? Papandreou
schijnt het gevaar te beseffen. Dezer
dagen nodigde hij de Cyprische minis
ters Kyprianou en Araouzos ijlings naar
Athene voor urgente beraadslagingen
Dat het resultaat van dit onderhoud zai
uitmonden in 'n herziening der Griek
se politiek ten aanzien van de kwestie-
Cyprus, mag zeker niet worden uitgeslo
ten. Papandreou kan zich in dit met
drama's en tragedies doorweven pro
bleem geen passieve houding veroorlo
ven.
GYOER Vasas Gyoer, dat vorige
week DWS uitschakelde in de kwart
finales van het toernooi om de Europese
beker voor landskampioenen. is het
nieuwe seizoen goed begonnen. In de
eerste wedstrijd van de competitie 1965
versloeg de ploeg uit Gyoer het team
van Csepel met 2-0. De stand was al
hij de rust bereikt.
