h van enclub Nederlandse Lotto-uitvinder in België achter de tralies WALEN eisen Vlaamse tegen waarborgen hegemonie K kostuum 148r Baron Bluff op oorlogspad Herziening wet is een acute aangelegenheid thans Vanavond film: Indiscreet haal nu boeken in huis HANDIG ZAKENMAN OF OPLICHTER NA NIEUWE BELGISCHE GRONDWET Nederlandse kunst op Nieuw Amsterdam ORT UNSTNIEUWS Smokkelboter onderschept Vandaag Morgen rkaveling tuinbouw centrum Kapelle s- HOOGWATER Protesten Wie was hij Steekpenningen Bent U ook zo snel verkouden? Even snel en bovendien veilig helpt Rheumin U er weer van af! Betaald voetbal op 14 maart Am ateurvoetbal op 14 maart konUé enop/pnwJet, iehalvt VtxrVWVtoalVO kmvktv.dil rry, eig. G. Post, Kruiningen en herdershond. Franse herders hon- Laoulou van het Dinkel en Regge- eig. I. J. Risseeuw, Kapelle. Ter- Draadh. foxterrier Highccliff's e's Rambler, eig. T. van der Veen, ïrdam en tevens beste terrier, npioenschapklasse Kobold of )hna van Delta, eig. A. W. Dert, W. Souburg. Ierse setters Nous- ig. A. M. Maas. Goes. Engelse rspaniels Fieldstone's Xerxes, eig. leksma. Goes. Dashonden langhaar: ;ka van de Zeeuwse Stromen, eig. ison. Koudekerke. Dameshondjes n beste van de dameshonden Li andria, eig. mevr. M. E. Massink, elburg. Japanse spaniels Arwij, nej. A. J. Stein, Baarland. Dwerg- hers Sonjaleken. eig. mevr. W. Tetenburg. Middelburg. Dwergpoe- Jes^ica van Ladyle, eig. mevr. H. per-Siepman, Goes. (Van onze correspondent) ,-JANSTEEN Nog steeds heerst n flink prijsverschil voor Belgische iederlandse roomboter wat tot ge- heeft dat de smokkelhandel nog tiert. De Belgische douane wist de grens een auto met 200 en een met 700 kg roomboter in beslag te en. De chauffeurs wisten te ontko- :s Landbouw 19.30 uur Bloembolle ond Mij. voor tuinbouw en plan inde DELBURG ty 20 uur Alleman, a.l. KLINGE nema v. Dijck 19.30 uur Irma 1 >uce, 18 j. £L ït Centrum 20 uur Irma la Douc jaar NEUZEN ixor 20 uur Mitrailleur commaiv 18 j. LRBKNDIJKE meentehuis Raadsvergadering- fST oscoopgebouw 20 uur Mondo Cane jaar DDORPE de Block 15 uur Jaarmarktschietip de Cock 14.45 uur Jaarmarktschk ig DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 8 MAART 1965 PELLE In hotel ..De Zwaan" te >lle heeft de Z.L.M.-secretaris J. cusse vrijdag gesproken over het ikkelings- en saneringsfonds voor indbouw en over de ruilverkaveling het tuinbouwgebied Kapelle waar de drie centrale landbouworgani- s een voorstel hebben ingediend, ie provinciale urgentielijst staat de erkaveling van dit blok op.de vijfde heer Markusse wees o.a. op de elijkheden om een bedrijf te be- gen met behulp van het O. en S - s. Vooral voor oudere ondernemers een klein bedrijf zitten hierin kan- odzakelijk zal intussen zijn dat een al ondernemers afvloeit naar b.v. lieuwe Flevopolders. Alleen hier- kan er grond voor sanering be- cbaar komen. Wanneer de ruilver- ling in voorbereiding in werking i? den zijn ook degenen die hun »bc- beëindigen met behulp van het n S.-fonds, verplicht hun vrijko- de grond in te leveren voor de sa- tgsgrondpot. Uit de discussie bleek elijk dat de ondernemers in dit ge- overtuigd zijn van de noodzaak verkaveling. H'gen, dinsdag 9 maart: Hanswee' en 19.06 uur; Terneuzen 5.59 en 18 r \nissingen 5.31 en 18.00 uur; Wemei e 7.25 en 19.48 uur. DELBURG houwburg 20 uur Nationaal Balie tTGENE meentehuis 17 uur Installatie plaat lij ke commissie ruilverkaveling. WERPEN V.O. 20 uur Victoria en haar huzaar KLINGE nema v. Dijck 19.30 uur Irma la DoU- 18 j. 'L 1' ;t Centrum 20 uur Irma la Douce, ITBURG idel Theater 20 uur Het zwaard va ming Arthur, 14 j. NEUZEN c ixor 20 uur Mitrailleurcommando S - j- RIKZEE meentehuis Raadsvergadering. (Van onze correspondent L. van Gastel) Langzamerhand raakte Van S. ook BRUSSEL Zeven zittingen heeft de correctionele rechtbank van Brussel er aan besteed om de verantwoordelijkheid vast te stel len van de Nederlander Jacobus van S. uit Wolphaartsdijk (Z. Vlaanderen), die een „pronostiek zonder verliezer" uitvond, en deze in België lanceerde onder het han delsmerk „Lotto". Vele miljoenen heeft Van S. aan dat aardige spel letje verdiend, maar alles eindigde met een inval van de politie in zijn kantoren en met een streng vonnis van de rechtbank: Jacobus van S. werd veroordeeld tot 30 maanden gevangenisstraf onvoor waardelijk. Waaruit bestond dat Lotto-spel? Met te betwisten voetbalwedstrijden als basis, bracht Van S. iedere week een groot aantal kaarten op de markt, alle vol gens de rekenkundige leer van de com binatie op een andere manier geperfo reerd, zodanig dat onvermijdelijk één van die kaarten de juiste oplossing moest bevatten voor de komende voetbalwed strijden. Aan de koper van die kaart be loofde Van S. een premie van 100.000 fr., hetzij ongeveer 7500 gulden. Maar ook de bezitters van de overige kaarten kregen iets voor hun moeite en voor hun lieve geld. (Een Lotto-kaart kostte 10 fr.) Zij konden <ïe kaarten in speciale Lotto winkels omruilen tegen voorwerpen en apparaten meestal elektro-huishoud^ lijke tegen normale kleinhandels prijzen. Van S. heeft altijd staande gehouden, dat die formule commercieel houdbaar was. Op de aldus „verkochte" voorwer pen en apparaten hield hij een zodanige winst over, dat hij er een wekelijkse premie van 100.000 fr. van kon uitbetalen, plus zijn algemene onkosten mee dekken. Dit werd overigens door de Brusselse rechtbank niet betwist. Experts hebben berekend, dat van de 100 fr. die één Lotto-kaart opleverde, 60 fr. werden be steed voor het aankopen van goederen, 15 fr. voor commissielonen, 12,50 fr. voor premies en 12.50 fr. voor algemene on kosten. De zaak was leefbaar, zo erkende de Brusselse rechtbank, indien Van S zich aan dat schema had gehouden. van onderaf onder druk. Leveranciers begonnen te klagen, bezitters van Lotto- kaarten maakten er hun beklag over, dat ze het steeds moeilijker hadden om hun kaarten te gelde te maken; omdat de keuze van de voorwerpen en appara ten in de Lotto-winkels onvoldoende groot was en neiging vertoonde om nog te verminderen; omdat winkels in de buurt werden afgeschaft, of omdat kaar- tenbezitters opvallend dikwijls voor een esloten deur stonden. Misschien hebben die klachten de ondergang van Van S. als Lotto-manager verhaast. In 1962 wer den de kantoren van Lotto van rechts wege verzegeld en moest de firma alle activiteiten stopzetten. Êen nauwgezet onderzoek leidde er toe, dat Van S. werd beschuldigd van verduistering en val|Jieid in geschrifte, van omkoperij van een ambtenaar, van bedriegelijk en gewoon bankroet en andere niet-voor beeldige praktijken. boete, wegens verduistering en valsheid in geschrifte, wegens omkoperij van een ambtenaar bij rechtmatige daden, en wegens bedriegelijk en gewoon bankroet. Omdat de rechtbank van oordeel was dat Van S., als buitenlander, misschien zou trachten het land te verlaten en zich aldus aan het vonnis zou onttrekken, werd zijn onmiddellijke arrestatie be volen. Medegedaagde in deze affaire was Dries W., een programmator van de Vlaamse televisie. Lotto stelde destijds een aantal prijzen ter beschikking voor sommige ontspanningsprogramma's van de Vlaam se televisie. In ruil daarvoor werden „spots'' op het beeldscherm gebracht van de prijzen, voorzien van het handelsmerk Lotto". Dat was allemaal heel correct, maar de rechtbank vond het ongeoor loofd, dat de betrokken programmator zich hiervoor een bedrag van ongeveer 400.000 fr. of ruim 28.500 gulden liet uit betalen. Hij werd veroordeeld tot drie maanden voorwaardelijk. Lotto stak van wal in 1958 en het werd een overtuigend succes. Van 1958 tot 1962 heeft Van S. voor een bedrag van 731 miljoen fr., hetzij voor bijna 53 miljoen gulden aan kaarten veV.ocht. Het kon wel niet anders, of er werd van diverse zijden op gereageerd. Er werd beweerd en niet ten onrechte dat dit „spel" ongezond was. omdat er Sm grote mate elektro-huishoudelijke toe stellen werden verkocht waaraan lang met altijd behoefte bestond, of die de financiële draagkracht van de betrok- a!1 &e.z}nnen. te boven gingen. Bonafide detaillisten uit die handelssector protes teerden tegen de oneerlijke concurrentie Protest eveneens in kringen van er kende pronostiekfirma's. Zij ondervonden de weerslag van het succes der Lotto- kaarten, die „een pronostiek zonder ver liezer" garandeerden. De pronostiek firma's beschuldigden Van S. insgelijks van oneerlijke concurrentie, daar zij ver plicht waren een aanzienlijk gedeelte van hun inkomsten af te dragen aan de fis cus. Ook de fiscale diensten bleven niet onverschillig. Zij zagen de rijksinkom sten op kansspelen en weddenschappen aangetast door vrijbuiter Lotto. Juridi sche adviseurs werden geraadpleegd om na te gaan in hoeverre volgens de ter men der Belgische wetgeving het Lotto spel tot het domein van de kansspelen en de weddenschappen behoorde, en bij gevolg afhankelijk was van voorafgaande vergunningen, controles en belasting heffing maakt het principe van zijn spel" onmogelijk. Wie was Jacobus van S.? Volgens de openbare aanklager een onverantwoorde- lük avonturier. Tussen 1958 en 1962 heeft Van S. aan zichzelf miljoenen uitbetaald, die van de Lotto-zaak afkomstig waren. Van 1959 af wist hy nochtans dat Lotto slechte zaken deed, en van 1961 af wist hij ook dat Lotto de uitgegeven kaarten niet meer kon honoreren. Niettemin werden ze verder uitgegeven. Door zijn weelderig leven en zijn onbezonnen op treden is hij verantwoordelijk voor de ondergang van zijn zaak. Volgens zijn verdedigers Van S. had o.m. de stafhouder van de Brus selse balie mr. van Repinghen als ad vocaat is de man uit Wolphaartsdijk integendeel een dynamische, gewiekste zakenman, die een systeem uitvond dat stoelde op voetbalpronostieken, maar tevens de mogelijkheid bood om aan zienlijke winsten te maken. Van S. heeft nooit gepoogd de publieke spaar zin te bedotten. Hij verwaarloosde som mige administratieve verplichtingen en hij legt zich neer bij de aanklach dat hij een loterij heeft gehouden zonder machtiging, maar hij acht zich on schuldig aan valsheid in geschrifte en aan aftroggelarij. De verdediger beijverde zich om aan te tonen, dat de activa van Van. S. nog steeds aanwezig zijn, wat zelden het ge val is bij strafrechterlijke zaken. De ac tiva benaderen zeer dicht het passief, en het gaat niet op te beweren dat Van S. de zaak niet in het reine had kun nen trekken, vermits hij vóór het in grijpen van het parket reeds begonnen was met terugbetalingen aan zijn schuld eisers. Was Van S. een losbol, die het geld langs vensters en deuren buitenwierp' Hij bracht geld over naar het buiten land. maar intussen is gebleken dat het steeds winstgevende affaires waren, die tot 180.000 fr. per jaar opbrengen. Vol gens de stafhouder van de Brusselse balie is Van S. een man, bezield met een grote handelsgeest, die een groots opgezet plan aandurfde, dat echter wegens bepaalde onvoorzichtigheden niet leidde tot wat hij er van verwachtte. Van hem kan echter niet worden gezegd, dat hij op bedriegelijke wijze handelde. De Brusselse rechtbank heeft mr. Van Repinghen in die redenering niet gevolgd Zij veroordeelde Van S. tot dertig maan- den gevangenisstraf en tot een hoge geld- Maandag 8 maart HILVERSUM 1, 402 m 12.00 Lichte orkestmuziek (gr.), r 7 Mededelingen t.b.v. land- en tuin bouw, 12.30 Voor het platteland, 12,37 EIchte orkestmuziek, 13.00 Nieuws 13,10 Mededelingen, eventueel actueel of grammofoonmuziek 13.25 Beursberich ten, 13.30 Metropole-orkest: amuse mentsmuziek 14.00 Klassieke en moder ne orkestmuziek (gr.) 15.30 Boekbespre- 15'4^ Lichte orkestmuziek (gr.) 16,00 Nieuws 16.02 Stereo: Altstem en piano: Oude volksliederen, negro-spiri tuals en klassieke liederen 16.30 Lichte grammofoonmuziek 17.00 Voor de pad vinders 17.05 Jazzmuziek 17.50 Militair commentaar 18.00 Nieuws 18.15 Even- ii actUee* 18.20 Instrumentaal en semble en zangsolisten: amusementsmu ziek (opn.) 19.00 Oude-, klassieke, en moderne kamermuziek (gr.) 20.00 Nieuws 20.05 Op de plaat... rust, ver- zoekprogramma voor de militairen 20.40 upinies over ons, forum 21.05 Licht instrumentaal ensemble 21.20 Een volk kijkt naar de televisie, of: De dood speelt rechtsbuiten, hoorspel 22.30 Nieuws en mededelingen 22.40 Actuali- £Uen 23.00 Dans- en jazzmuziek 23.55 «•00 Nieuws. HILVERSUM II, 298 m „i? '2.00 Licht orkest en soliste u.u Voor boer en tuinder 12.27 Mede delingen t.b.v. land- en tuinbouw 12.33 Nieuws 12.40 Variant: buffet 13.30 DEN HAAG Op de Nieuw Amster dam van de Holland Amerika Lijn zal onder auspiciën van de ANW tussen 11 en 29 mei en 14 en 31 juli veel aan dacht worden besteed aan kunst en kui tuur. Aan boord zal de stichting Kunst en Bedrijf twee tentoonstellingen van schil derijen' inrichten. Eén daarvan omvat reprodukties van 17e-eeuwse Nederlandse schilders. Gedurende het tweede ge deelte van de overtochten zullen schil der- en grafische kunst van heden daagse artiesten worden geëxposeerd. Een curatrice van Kunst en Bedrijf zal lezingen met lichtbeelden over de beel dende kunst in Nederland houden. Daarnaast zullen filmdocumentaires over Nederlandse schilder- en beeldhouwkunst worden vertoond. Ruime aandacht krijgt het werk van Nederlandse componisten. De musicus Jaap Geraedts, zal de ten gehore te brengen muziek toelichten. Een strijk kwartet zal voor de passagiers klassieke en moderne muziek, voornamelijk van Nederlandse componisten, spelen. Het cabaret Shaffy Chantant, een draai orgel, een klompenmaker, een cursus bloemenschikken, alsmede modeshows en specifiek Nederlandse maaltijden zullen deze Netherlands Festival Sailings ver der veraangenamen. (Van onze correspondent Luc van Gastel) BRUSSEL België zal, uiterlijk in njei, een grondwetgevende vergadering kiezen, maar over de inhoud van die nieuwe grondwet kan nog nauwelijks twijfel bestaan. Want de twee sterkste politieke partijen hebben dienaangaande een akkoord gesloten, en het is zo goed als zeker, dat de huidige rooms-rode coalitie ook na de komende ver kiezingen aan het bewind zal blijven. De Belgische grondwet dient al sedert jaren aangepast te worden aan de nuchtere realiteit. Die grondwet ademt nog altijd de geest van de onaantastbare nationale soevereiniteit, en ze ligt dus overhoop met supra-nationale instellingen zoals de NAVO, de EGKS, de Euro- markt en Euratom, die ieder een stukje van de nationale soevereiniteit hebben weggeknaagd. Foto boven: De taalstrijd heeft bij onze zui derburen al heel vaak de gemoe deren heftig in beweging ge bracht. Een opname van een be toging. die de Vlamingen in 1961 te Brussel hebben gehouden. Foto onder; Het kaartje laat zien hoe de taal grenzen in België getrokken zijn. De rijkshoofdstad Brussel kent zowel aan het Vlaams als aan het Waals recht van spreken toe. (Advertentie) ons radio snel Promenade orkest 14.05 Schoolradio 14.35 Gitaarspel: klassieke rnuzjek 15.00 Als de kat van huis is.... uierhaling steravondwedstrijd van don derdag 25 februari jl.) 15.30 Klassieke grammofoonmuziek 16.00 Bijbeloverden- J^ng 16.30 Nationaal jeugdorkest: serrri- Klass^ke muziek 17.00 Voor de kleuters 1U5 Voor de jeugd 17.30 Lichte gram- moioonmuziek voor de tieners 17.50 Overheidsvoorlichting: Culturele ont moetingen in Suriname en de Neder landse Antillen: Vraaggesprek van Rudy bedacht met Jan van Oosten 18.00 Kerk orgelconcert: klassieke en moderne mu- ziek (opn.) 18.20 Uitzending van de Christelijk Historische Unie: Politiek commentaar dor Jonkvrouwe mr. C W. J. Wttewaall van Stoetwegen 18.30 Lich te grammofoonmuziek 18.50 Openbaar Kunstbezit 19.00 Nieuws en weerpraatje 19.10 Radiokrant 19.30 Musette-ensemble met zangsolisten 19.55 Op de man af, praatje 20.00 Licht vocaal ensemble "let Lcht instrumentaal kwartet (opn.) zu.30 Waar levens opnieuw wortel schie ten, radio-documentaire over de Rek- Rense Inrichtingen 21.00 Vocaal ensem- 91 on moderne gewijde muziek (opn.) \xt assïeke orkestmuziek (gr.) 21.50 wereldpanorama 22.00 Oude kamermuz. zo Boekbespreking 22.30 Nieuws 22.40 Avondoverdenking 22.55 Lichte grammo- oonmuziek 23.25 Moderne muziek (opn.) 23.55-24.00 Nieuws. BRUSSEL VLAAMS m: 1200 Nieuws 12.03 Gramrao- ormiuziek 12.08 Lancjbouwkroniek 12.15 Gevarieerd muzikaal programma (12.25 Weerbericht en berichten) 12.50 Beurs berichten en programma-overzicht 13.00 Nieuws en weerbericht 13.20 Kamermu ziek 14.00 Nieuws 14.03 Schoolradio (15.00 Nieuws) 15.45 Lichte orkestmuziek 16.00 Nieuws' 16.03 Beursberichten 16.09 Voor de zieken 17.00 Nieuws 17.15 Lichte mu ziek 18.00 Nieuws 18.03 Voor de solda ten 18.28 Paardesportberichten 18.30 Protestantse uitzending 18.45 Sportkro niek 18.52 Lichte muziek 19.00 Nieuws, radiokroniek en correspondentie uit Ne derland 19.40 Grammofoonmuziek 19.45 Missieklankbeeld 20.00 Satireliertjes 20.45 Moderne en klassieke muziek 22.00 Nieuws en berichten 22.15 In en om de opera 22.35 Grammofoonmuziek: Opera fragmenten 22.45 De zeven kunsten 23.00 Nieuws 23.05 Jazzkroniek 23.30 Gevari eerde muziek 23.55 Nieuws 24.00-0.45 Voor de zeelieden. BRUSSEL FRANS 484 m: 12.00 Nieuws 12.02 Gevarieerde muziek en actualiteiten (13.00 Nieuws) 14.00 Nieuws 14.18 Gevarieerd program ma (15.00 Nieuws) 16.00 Nieuws 16.08 Klassieke muziek 17.00 Nieuws 18.27 Lichte muziek 19.00 Muzikale jeugdkro- niek 19.20 Muzikale kroniek 19.30 Nieuws 20.00 Hoorspel 22.00 Wereldnieuws 22.15 Jazz-muziek '22.55-23.00 Nieuws. Dinsdag 9 maart HILVERSUM I, 402 m AVRO: 7.00 Nieuws 7.10 Ochtend gymnastiek 7.20 Lichte grammofoonmuz. VPRO: 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nieuws 8.10 Lichte grammofoonmu ziek 8.50 Ochtendgymnastiek 9.00 De groenteman 9.05 Klassieke grammofoon muziek 9.35 Waterstanden 9.40 Morgen wijding 10.00 Arbeidsvitaminen (gr.) 10.50 Voor de kleuters 11.00 Nieuws 11.02 Voor de zieken. HILVERSUM II, 298 m KRO 7.00 Het levende Woord 7.05 Lichte grammofoonmuziek. reportages en commentaren 8,30 Nieuws 8.40 Voor de huisvrouw 9.40 Schoolradio 10.00 Lon dens symfonie-orkest en solist: klassieke muziek (gr.) 11.00 Voor de vrouw 11.30 Lichte grammofoonmuziek 11.50 Vol- aan... vooruit, lezing. Maandag 8 maart NEDERLAND I NTS: 19.00 Eurovisie:: Wereldkampi oenschappen kunstrijden te Colorado Springs (heren) 19.30 Artisteningang TV-film 19.45* Openbaar Kunstbezit 20.00 Journaal en weeroverzicht 20.20 Uitzen ding van de Christelijke Historische Unie 20.30 Indiscreet, speelfilm (14 jaar) 22.05 Francisco Goya 1746-1828, docu mentaire over de Spaanse schilder Goya 22.25-22.30 Journaal. NEDERLAND II NTS 20.00 Nieuws NCRV 20.01 Rendez-vous a Paris (V) 20.40 Micro: Het plankton, wetenschappelijk pro gramma NTS: 21.00 Weerzien met Garbo, een gesproken portret, met film fragmenten 21.30 Drie maal negen, TV- film —NCRV: 21.55-22.10 Attentie. BELGIë VLAAMS 14.05-15.15 Schooltelevisie 19.00 Zand mannetje 19.05 De jager (The Hunter) filmklucht 19.20 Voor de jeugd 19.55 De Weerman 20.00 Journaal 20.30 Open baar Kunstbezit 20.40 De strop, toneel stuk 22.05 Vergeet niet te lezen: Auteurs te gast in de studio 22.35 Reportage we reldkampioenschappen kunstrijden op het ijs, te Colorado Springs 23.00 Jour naal. Rheumin - tabletten helpen snel, zeker en bovendien veilig! Ook door de gevoelige maag uitstekend te verdragen. 20 tabletten 68 ct. Een Brocades - .product, dus; vertrouw er op! Inmiddels is de herziening van de grondwet om binnenlands-politieke rede nen een acute aangelegemheid gewor den. Als logisch gevolg van hun demo grafische groei zullen de Vlamingen de volstrekte meerderheid van de zetels be zetten in beide Belgische Kamers. Walen van verschillende strekkingen hebben uitdrukkelijk gewaarschuwd, dat zij in die toestand slechts kunnen berusten op voorwaarde, dat zij waarborgen ontvan gen tegen Vlaamse overheersing en wille keur. K)rachtens de huidige Belgische grondwet kunnen hun die waarborgen niet worden verleend, want volgens die grondwet zijn ,,alle Belgen gelijk voor de wet", en zij erkent Walen noch Vla mingen. De Vlamingen, die meer dan een eeuw aan den lijve ondervonden wat. het wil zeggen, onder de hegemonie van het an dere landsdeel te moeten leven, en die ovrigns hlmaal gen imprialis-eete die overigens helemaal geen imperialis tische neigingen hebben, zagen geen on overkoombare bezwaren in de eis van hun Waalse landgenoten. De vraag was nog slechts, op welke wijze het best kan worden voldaan aan de verlangens der Belgen. Want ook de Vlamingen wil len van de grondwetswijziging gebruik maken om enige van hun historische grieven weg te werken. Federalisme Uiteraard zijn er tal van mogelijkhe den. In Vlaanderen en Wallonië zijn tal van burgers gewonnen voor het idee van federalisme, maar de drie z.g. tra ditionele partijen de katholieke CVP, de socialistische BSP en de liberale PVV willen van die molen geen koren. De Vlaamse en de Waalse federalisten zyn het trouwens onderling niet eens De Vlamingen willen een tweeledig fe deralisme met Brussel als geneutrali seerd Rijksgebied, terwijl de Walen een drieledig federalisme voorstaan, met Vlaanderen èn Brussel- Om de federalisten de weg af te snij den en iedere onzekerheid omtrent aard en draagwijdte van de grondwetswijzi ging uit te schakelen, besloten de voor noemde drie politieke partijen onderling te zoeken naar een akkoord, waarin de wijzigingen zeer gedetailleerd worden omschreven, en die ieder van de betrok ken partijen in de grondwetgevende ver gadering zou verdedigen, ongeacht de re geringsmeerderheid die er uit de stem bus zal komen. Ook buiten de bij voorbaat verworpen federalistische formule bleven er nog ve le mogelijkheden. Er was sprake van een paritaire of van een provinciale se naat, waarin evenveel Walen als Vla mingen zouden zetelen. De C.VP. sug gereerde de formule van een „gekwa lificeerde" parlementair^ meerderheid voor kwesties, die de Vlaams-Waalse be- trékkingen raken; de socialisten stelden een „dubbele meerderheid" voor bij stemmingen over zulke kwesties. Uitein delijk heeft de socialistisrhe formule het gehaald; met die verstande dat in het definitieve akkoord de „dubbele meer derheid" (van Vlaamse n van Frans talige paslementsleden) een drievoudige meerderheid is geworden (vorige twee meerderheden, plus de normale parle mentaire meerderheid van de helft plus 1) en dat ook een ..alarmstelsel" op stapel werd gezet om Vlaams-Waalse spanningen op te vangen. Bij kwesties welke de Vlaams-Waalse betrekkingen raken, moet volgens dit stelsel allereerst een meerderheid be reikt worden onder het Vlaamse deel van de Kamer van Afgevaardigden en het Waalse deel, Daarna moet er een normale parlementaire meerderheid be haald worden, dus van de helft plus één. u Akkoord Aan dit akkoord werd gedurende na genoeg een jaar moeizaam gedokterd, en toen het beslissenxde ja-woord werd ge vraagd, trok de liberale oppositie-partij zich terug zodat uiteindelijk slechts de Christie. Volkspartij en de Belgische So cialistische Partij door het akkoord zijn gebonden. Aangezien zij thans over een zeer ruime parlementaire meerderheid beschikken en zelfs de pessimisten aan vaarden. dat deze twee partijen in de (Advertentie) grondwetgevende vergadering nog een van dg culturele aut0nomie onder- „Wie in dit land gelooft, dat de Vlaamse meerderheid achter zich zullen hebben eflV,riivo„ oom^pnsphannpn of de Waalse taalgemeenschappen zich j ,Tor, schrijven en de beide gemeenschappen van de vereiste tweederde staaJ\ van waarb0rgen geven tegen eigenmachtig nu af de wijzigingen aan de Belgisch hancjeien van één der partners. De grond wet zal het Nederlands erkennen als de grondwet zo goed als vast. Merkwaardig is, dat de Belgische staat voor het eerst sedert zijn ontstaan in 1830 begrippen zoals „Vlaanderen, Vla ming, Wallonië. Waal" in de grondwet zal opnemen en bijgevolg de dualiteit van de Belgische bevolking zal erken nen. Tot dusverre zou men inderdaad, hetzij in de grondwet, hetzij in enige andere wet, vergeefs naar dergelijke woorden zoeken. De nieuwe Belgische grondwet zal dit keiharde feit niet al leen erkennen, zij zal ook de wederzijd se woongebieden afbakenen, het princi- Elke OLVEH polis is winstdelend. ROME De actrice Catherine Spaak, een nicht van de Belgische minister van buitenlandse zaken, is per vliegtuig uit Rome naar Japan vertrokken. Zij hoopt in Tokio de Japanse première bij te wonen van haar film „Three love nights", een zangvoorstelling te geven en enkele in het Japans gezongen liede ren op de plaat vast te leggen. NEW YORK De Amerikaanse film ster Bette Davis heeft haar keus laten vallen op een vorig yajaar in New York verschenen en binnenkort op de Neder landse boekenmarkt te verwachten mys- terieverhaal van de Nederlandse schrijf ster Dola de Jong, getiteld The whirling of time (Werveling van de tijd). In deze verfilming zal zij de hoofdrol spelen. DEN HAAG Door een extra subsidie van het ministerie van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen is het Neder lands centrum van het internationaal theater-instituut in de gelegenheid re gisseur Johan de Meester een uitnodi ging te doen aanvaarden van het „Insti tute for advanced studies in the theatre arts'' te New York, om aldaar met leer lingen van dit instituut voor hoger theater-onderwijs en andere Amerikaanse beroepsacteurs Mariken van Nimwegen in te studeren. (Advertentie) officiële taal in Vlaanderen, het Frans in Wallonië. Beide talen zijn evenwaar dig in de Brusselse agglomeratie. Ook het Duitse taalgebied wordt (mits zeke re beperkingen) erkend. Brussel Het is tegen deze afbakening der taal gebieden dat de Liberale Partij voor Vry- heid en Voortuitgang zich verzet. Zij be roept zich op het beginsel der vrijheid, en betoogt dat Brussel, als zetel van de Europese instellingen, zich voortdu rend moet kunnen uitbreiden, zodat Vlaamse gebieden het tweetalige regime moeten kunnen krijgen naar gelang dat nodig is. Het „alarmstelsel" is vrij ingewikkeld. Het voorziet, dat door het drievierde deel van de leden van een taalgroep in het parlement een motie kan worden in gediend, waarin wordt gezegd dat een wetsontwerp of een wetsvoorstel ,,van aard is om de relaties tussen beide na tionale gemeenschappen ernstig aan te tasten". Zo'n motie heeft tot gevolg dat de betwiste tekst aan een speciale pro cedure wordt onderworpen: 1- Indien de tekst bij de stemming de oppositie uit lokt van ten minste tweederde deel van de leden van een taalgroep, dan moet de tweede lezing eenzelfde oppositie uit, de tweede leizng eenzelfde oopositie uit, dan wordt het ontwerp terug verwezen naar de regering. Een waarborg biedt dit „alarmstelsel" zeker, maar het is meteen een middel dat door een stugge oppositie kan wor den aangewend om het toch al zeer traag functionerende parlementaire apparaat als het ware te verlammen. Ook de kwestie van de vereiste „drievoudige meerderheid" is niet zonder gevaren. In de nieuwe Kamer van Volksvertegen woordigers zullen 119 Nederlandstaligen en 93 Franssprekenden zetelen. Dit be tekent dat in een wetgevende vergade ring van 212 leden 47 Franssprekenden (de helft der Franssprekenden plus 1), of amper 23 procent der parlementsleden over een vetomacht beschikken! De twee regeringspartijen lie zich er toe verbonden, dit stelsel in de nieuwe Belgische grondwet in te schrijven, zien ook wel in dat het niet ideaal is. En vrijwel geen enkele Belgische krant heeft er een geestdriftig commentaar aan gewijd. „De Standaard" schreef: „Het systeem betekent slechts, dat men beide gemeenschappen hindert. Het is een negatief stelsel, dat op een angst reflex steunt en de frustraties nog zal doen aangroeien. Zodra men dat zal heb- in de normale expansie van hun krach ten zullen laten hinderen door de papie ren handicap van een grondwet?" EREDIVISIE ADO-Telstar, Sittardia-MW, DOS- Fortuna '54, NAC-Heracles. EERSTE DIVISIE Blauw Wit-Veendam, Elinkwijk-Alk- maar. TWEEDE DIVISIE A Tubantia-Hilversum. TWEEDE DIVISIE B NOAD-Fortuna VI., Roda JC-Longa, SW-BW, Wilhelmina-Hermes DVS. le klas B: De Musschen-Laakkwar- tier, SVW-CW, ONA-Unitas. VUC-TSC. Ie klas E: Vlissingen-Boxtel, Sparta '25-Middelburg, Brabantia-HVV '24, Val- kenswaard-Helmond. 2e klas A: Vlijmense Boys-Gemert, VOAB-Budel, Taxandria-Bladella. 2e klas B: Terneuzen-Internos, Steen- bergen-Alliance, Veerse Boys-Sarto. 3e klas B: Zwaluw-ODC, Concordia- OJC, WSC-RWB, DSC-Margriet. 3e klas C: Gloria-TAC, VES-WVO, SCO-Virtus. RKTW-Gilze. 3e klas D: Goes-Grenswachter, NCV- BSC, Kaaise Boys-Roosendaal, Zeelan- dia-DOSKO. METO-Axel. 4e klas B: Zaltbommel-Den Dungen, RKOSC-Irene. Heusden-Linge Boys. 4e klas E: Zigo-GSBW, Hieronymus- Oisterwijk, RKSSS-Velocitas. 4e klas F: Madese Boys - Bavel, Raamsdonk-Sprundel, Right Oh-Waspik, Groen Wit-Advendo. 4e klas G: De Schutters-Oudemolen, Divo-SC Gastel, Vosmeer-Nw. Borgvliet, Zierikzee-Kruisland. 4e klas H: Vogelwaarde-Koewacht, Le- 1 Zorgeloos kostuum in jzonnig grijs en beige. Modern gesneden: j lang. smal. En heel wat meer waard dan uit onze prijs blijkt. i i V AMSTERDAM BREDA EINDHOVEN ENSCHEDE HEERLEN ROTTERDAM De film van vanavond heet Indis creet. Het is een gezellige liefdes geschiedenis, waarin twee grote sterren spelen: Cary Grant en In. grid Bergman. Op de foto ziet u het tweetal bijeen(Nederland I, 20.30 uur). ben begrepen, zal men""de taalgroepen wedorpse Boys-Aardenburg, IJzendijke- hun eigen instellingen geven". -Pieskens. En de krant besluit met de vraag: (Advertentie) JoHLV I4Sr LANGE TIJD IV HET DUISTER M4AR KoMT TOCH TE BOLKNBKKO AAM ALS JoHAN HIT CENTRUM NADERT HOORT HU EEN KRACHTIGE STEM DooR DE STRATEN PENOfREM terutt aMt, OvamiMA xMtt op dlA, TUoo(tdii om ten. raéU- metittg tfatv CatLaloCu aatuïihoue/.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 3