ACCESSOIRES
BELAN CRI JK
Amerikaanse aanval
op Europese markt
Scheepskok-aan-de-wat vertelt:
CHINEES VROEG
GEBRADEN
STRAATHOND
IN
GEMBERSAUS
ONZE PUZZEL
De DAF-pony ploetert in de sneeuw
Koksneus
moet heel
scherp zijn
Bril voor zonnige dagen
L
ML
Luther King
organiseert
campagnemars
21
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 6 MAART 1965
Kerstboom
Max. 50 kg op imperial
Kussens
Radio's
Comfort
1
Straathond
Kikkerbilletjes
In de loop der jaren is men onder
het woord „accessoires" wel iets
anders gaan verstaan, dan tijdens
de eerste jaren van de auto. Een
ruitensproeier was toen een fraai
koperen geval, dat men in een em
mer plaatste en onder een hoorn
werd wel een volledig afwijkend
apparaat gebracht van de heden
daagse claxon, maar het woord is gebleven. Over het algemeen
is een auto van het bouwjaar 1965 wel als volledig afgewerkt te
beschouwen, maar er zijn toch nog altijd verschillende dingen die
aan en in de auto passen.
Het bezit van een kleine reservetank voor brandstof, is altijd wel op zijn
plaats maar denk ook aan een trechter als er geen tuit bij de jerrycan is. Gieten
van de benzine uit de tank is bij diverse auto's anders niet zonder knoeien mo
gelijk. Achteruitrijlampen ziet men op enkele auto's van huis uit .aangebracht,
doch ze zijn ook als accessoires leverbaar en dan beseft men feitelijk pas goed
wat men in het verleden heeft -gemist Denk echter wel aan het wettelijk voor
schrift, dat de achteruitrijlampen uitsluitend mogen worden ingeschakeld dooi
de versnellingshefboom in de achteruit te plaatsen.
Mist- en bermlampen ziet men niet meer zoveel gemonteerd als vroeger.
Dit komt vooral omdat de Europese gedimde asymetrische lampen vrij laag ge
plaatst zijn en behoorlijk licht geven. De jodiumlamp zal in de toekomst de
strijd voor meer licht weer laten toenemen. Toch kunnen thans 2 goed afge
schermde mistlampen (desnoods met jodiumlicht) bij zeer zware mist de auto
mobilist nog belangrijk meer zicht geven.
te kunnen. De prijzen van de auto's
zijn te scherp gesteld, of men verslijt
de kopers tegenwoordig voor tech
nische analfabeten c.q. bezitters van
2 linkerhanden.
A-Voor hen, die van hun auto een
kerstboom willen maken, is er nog
veel te koop. Deze mensen moeten
echter wel bedenken, dat veel van
deze spullen blijven blinken zolang
ze in de etalage liggen. De kwali
teit van het chroom is namelijk
meestal beneden die van de stan
daard delen.
Ieder jaar worden vele accessoi
res uitgevonden; er zijn er bij die
nooit verkocht worden. Wij wach
ten echter op een aócessoire: de
automatische koplampversteller, die
de stand van de koplampen instelt,
afhankelijk van de belasting.
Een looplampje heelt
ook veel nut, want ook
A al kan men van een zak-
lantaarn ook wel profijt
hebben, in een noodge-
a val kan de batterij juist
leeg blijken te zijn. En
wat te denken van
blusapparaten? Ze eisen
f|A wel enig nalopen, vant
UK er komt wel eens lekkage
voor. Een verbanddoos
hebben reeds velen aan
boord. De gevaren-drie-
M/fcl hoek is wettelijk voorge-
911 schreven, indien men de
wagen zonder verlichting
op de rijweg plaatst. Nie
mand zal deze euvele daad plegen,
maar als u eens op een weg zon dei-
licht komt te staan of een lekke band
krijgt? Heeft iedereen wel een
sleepkabel in zijn wagen.
Over het nut van een buitenspie
gel lopen de meningen uiteen. Als
men jaren uitsluitend gebruik heeft
gemaakt van een binnenspiegel moet
men aan de extra buitenspiegel wen
nen. En dan blijkt bij regen het zicht
nog maar zeer problematisch. Maar
vergeet u niet dat de achterruit ook
bij veel auto's beslaat. Een extra
ventilator „achter" een z.g. plastic
„helderziclit"-ruit of een achterruit
die een elektrische verwarming oezit
kunnen dit euvel verhelpen. De
laatste voorziening is in Engeland
reeds op verschillende auto's toe
gepast, maar is wel erg duur.
paraat. Er zijn echter ook zwakstroom
scheerapparaten in de handel.
Hebt u weieens het gereedschap
in uw auto bekeken, dat tegenwoordig
bijgeleverd wordt? Wij reden qnlangs
in een auto van f 14.000,— die als
gereedschap een armzalige schroeven
draaier en 2 stukjes ijzer had. Zonder
nu te zeggen dat wij de Russische
voorschriften, inhoudende een uitvoe
rige set gereedschap de oplossing
vinden, zijn de opvattingen van de
meeste fabrikanten in dit opzicht
toch volkomen gebaseerd op een alom
vertegenwoordigde wegenwacht. Een
combinatietang, bougiesleutel, bahco-
sleutel etc. schijnen er niet meer af
De imperal op het dak is voor
gezinnen, die gaan kamperen, bij
na onontbeerlijk. De uitvoering en
de bevestiging van dit imperial is
zo verschillend, dat de ANWB met
de Nederlandse Consumentenbond
hieraan een onderzoek hebben ge
wijd. Uit dit onderzoek bleek dat de
meeste automobilisten niet schijnen
te weten, dat de diverse merken
een bepaald gewicht op het dak toe
staan met als maximum ongeveer
50 kg.
■fDan zijn er ook nog accessoires
die het comfort verhogen: lende
kussentjes, rugsteunen, hoofdkussens
plaatsen boven op de rugleuning en
voor de notoire rokers sigaretten
aanstekers, die de sigaret presente
ren in aangestoken toestand. De
rubber padden op de bumperhoorns
ziet men als standaard op de auto's
meer en meer komen en niet ten
onrechte. Zij zijn ook als accessoires
leverbaar, maar toch nog vrij kost
baar.
+Er zijn nog maar weinig auto's
die geen ruitensproeier hebben De
ze heden ten dage onmisbare voor
ziening is echter gelukkig ook nog
als accessoire lever baai Hoezei
voor de bekleding zijn nog steeds
populair, al leveren de meeste auto
mobielfabrikanten gewoonlijk meer
dere soorten bekleding De auto-radio
wordt tegenwoordig in 2 uitvoeringen
geleverd. De ingebouwde radio heeft
een concurrent gekregen in de onder
het dash-board inschuifbare draag
bare radio. De transistor radio wordt
meestal geleverd, maar velen prefe
reren nog de oude, omdat men dan
bijvoorbeeld op de ladio een aanslui
ting kan maken voor gebruik van
het normale sterkstroom scheerap
Het offensief van de USA auto
producenten gericht op de Europe
se marktgebieden en de infiltraties
van creaties van die industrie in die
gebieden, voltrekken zich in een
dergelijk tempo, dat de concurren
tie uit Japan en uit de gebieden
van achter het ijzeren gordijn,
daarbij (momenteel nog) in het niet
verzinkt. De grote aanval is die van
de machtige USA reuzen, vooral die
van General Motors en Ford, maar ook
van Chrysler, die de Europese concur
rentie niet alleen op haar eigen ter
rein opzoeken maar ook met eigen
wapenen bestrijden.
De Europese auto-industrie onder
kent de omvang van dit gevaar en
streeft als afweermiddel naar Euro
pese machtsconcentratie door het slui
ten van haar gelederen en frontvor
ming tegen anderen. De nieuwe, na
tionale West-Duitse combinatie Volks
wagen-Daimler Benz (Auto Union) is
van dit streven momenteel wel het
meest imponerende voorbeeld.
te overtroeven door het aanbieden
van zoveel mogelijk comfort tegen
een zo laag mogelijke prijs.
Comfort nu, berust in de eerste
plaats op bewegingsruimte, waarte
genover staat dat gezien het huidige
verkeer en de moeilijkheden van
parkeren daaruit voortvloeiend, een
auto liefst zo weinig mogelijk ruimte
in het verkeer mag opeisen. Een te
genstrijdigheid dus. Gevraagd wordt
een zo royaal mogelijke inwendige
ruimte, gecombineerd met een zo
weinig mogelijk plaatst vragende, be
scheiden uiterlijke vorm.
Men kan de creaties van de Ameri
kanen en van de Europese autofabrie-
ken serieus aan elkaar toetsen, niet
alleen wat de prijs aangaat, maar ook
wat voor dat geld aan „auto" wordt
geboden. Men"zal dan tot de conclusie
tomen, dat vooral in de sector tussen
vyf en zesduizend gulden, de klasse,
waarin nog steeds zeer veel wordt
omgezet, de partijen elkaar trachten
-f-Het Japanse merk TOYOTA is
nog maar net op de markt verschenen
of het eerste bericht over een for
mule I race-wagen is reeds over ko
men waaien. Bij HONDA wil men
een 600 cc sportwagenmotor spoedig
in de eenliter Formule II races uitko
men.
4-Daf heeft van zijn Iraanse impor
teur, de Iran Truck Company te Tehe
ran, een order ontvangen van zware
dieselmotoren ter waarde van 5 mil
joen. Deze motoren zullen nog in de
loop van dit jaar worden geleverd.
-f- Over de nieuwe P.EUGEOT, de
204, komen steeds meer bijzonder
heden vrij. Naast wat technische gege
vens zoals voorwielaandrijving
vier deuren, voorin geplaatste motor,
snelheid ongeveer 130 km/u en ge
wicht 800 kg, bereikte ons thans het
bericht dat de „204" in de komende
lente geïntroduceerd zal worden.
DAF heeft in opdracht van het Amerikaanse leger een
licht terrein voertuigje met Variomatic-aandrijving ontwik
keld. Deze DAF-Pony is bedoeld als een veelzijdig ma
nusje-van-alles voor het transport van militaire uitrusting
in het ruwste terrein. De bediening van het voertuig is zo
eenvoudig, dat deze zoncier enige speciale training
door elke militair gebeuren kan.
De Variomatic blijkt bij de Pony ook ideaal voor cross
country werk in de sneeuw (zie foto).' Ook al verandert
de toestand van het terrein of het gevolgde sneeuwspoor
plotseling, men verliest geen tijd meer met het schakelen,
houdt vaart en heeft automatisch de juiste versnelling uit
een variatie van oneindig vele te pakken. Een ander groot
voordeel is dat de aandrijfkracht altijd gelijkmatig ver
deeld blijft over beide rubber rupsbanden die zich nooit
meer ingraven dank zij het maxigrip effect van de Vario
matic, die tevens als zelfblokkerend differentieel functio
neert.
R m
„Ik ben de laatste jaren twintig maal als chefkok met allerlei schepen de
wereld rond gereisd en het is thans een heel vreemde sensatie om op de
twaalfde verdieping van het Amsterdamse Havengebouw bij de fornuizen
te staan en van bovenaf de kleinere passagiersschepen te zien wegvaren,
die ik in allerlei buitenlandse havens ontmoet heb". Aldus de heer A. G. S.
v. d. Valk, die men zonder twijfel op het terrein van de internationale keu
ken een der meest bevaren scheepvaartkoks van ons land kan noemen.
reldreizende kok op een zeekasteel te te
kenen. Een taak overigens, die niet los te
denken is van specialiteiten als kikkerbil
letjes, Franse slakken, vogelnestjessoep,
inktvis („Vreselijke dingen om schoon te
maken"), garnalencomposities en wat al
niet.
„Het eten aan boord dient altijd een
feest te zijn. De passagiers willen veel
kleurige schotels zien. De keuken is de
reputatie van het schip.
Hij behoorde tot het stafpersoneel, dat
bij de overdracht van de „Oranje", het
vlaggeschip van de Mij. Nederland, aan
een Italiaanse reder definitief voet aan
wal zette.
Hoewel hij enigszins in de lijn van zijn
roeping bleef sedert kort is hij nl. in
dienst van het ruim 50 meter boven het
Amsterdams stadsgewoel liggende glazen
paleis, dat Havênrestaurant heet: een cre
atie van meerdere scheepvaartonderne
mingen denkt hij nog vaak aan de
Oranje. Hij is echter teveel realist om te
treuren over de dagen, dat hij de leiding
had over een „witte brigade" van 60 man
en voor iedere wereldreis (de duur was
gemiddeld 11 weken of bij ingelaste crui
ses soms plm. 14 weken) ruim een half
miljoen gulden voor proviand mocht uit
leggen om de 1250 koppen aan boord van
de Oranje te voeden.
En nu hij iedere week een vrije dag
heeft („Ik weet nu, dat mijn vrouw ook
kan koken") en zijn varende levensperio
de kan overzien, had hij ruimschoots de
gelegenheid, ons het portret van een we-
Advertentie)
Maar sommige passagiers hadden aan
dit veelkleurige niet genoeg en hadden
bepaald bonte culinaire wensen. Zo
kwam een welgestelde Chinese koop
man uit Singapore met een dode straat
hond aan boord, waarvan hy met zijn
zes gezinsleden wenste te smullen. „We
moesten het zorgvuldig schoongemaakte
dier op een bepaalde wijze met behulp
van knoflook, gember en kruiden voor
hem bereiden. Naast sateh's dienden we
ook van de hond speciale gerechten met
gembersaus en het merg van bamboe-
shoots te maken".
Stellig zou deze extravagante culinaire
genieter, hoewel een hoge uitzondering
in al die jaren, zyn hondemenu niet
gekregen hebben, indien men niet op
een internationaal georiënteerd schip af
en toe een knipoogje moet maken naar
datgene, wat men nu eenmaal 's lands
wys, 's lands eer noemt.
Daarom kwam ook een Schots whisky
koning aan bod, die zijn lievelingsgerecht
aan boord niet wilde missen.
„Dit bestond uit een schapemaag, waar
in naast stukken lamsvlees, gort en groen
ten allerlei fijn gehakte ingewanden van
het dier verwerkt werden, waarna in het
geheel hoe zou het anders kunnen?
ook nog eeii fles whisky gegoten moest
worden. De man heeft er drie dagen van
gegeten
Maar gelukkig waren deze rare kost
gangers, die soms zelfs de eetlust van de
koks bedierven, zoals gezegd uitzonderin
gen. Ze voegden hoogstens een speciale
zorg toe aan het veelomvattende dagelijk
se werk van de chefkok. Want hij is de
regisseur van de menu's en parties, wat
niet slechts inhoudt, dat hij de meegeno
men voorraad blikgroenten, diepvries, le
vende forel, kreeften enz. in diverse ha
vens aanvult met de aankopen van vers
vlees en groenten. Hij dient tevens zijn
kokende, bradende, patisserende en garne
rende brigade witmutsen op de vingers te
orizontaal:
1 soort kwast; 6 email *v. d. tanden;
11 noodsein; 12 krantenjongen; 14 die-
renliefkozing; 15 het romeinse rijk (afk.)
17 verwarming; 19 maanstand (afk.);
20 klap; 22 keukengerei; 23 voorzetsel;
25 lofdicht; 26 plaats in Gelderland; 29
paarden sturen; 31 elektrisch geladen
deeltje; 32 bedeksel; 34 enzovoort (afk.)
35 gesloten; 37 verdriet hebben; 40 duits
telwoord; 42 dun; 43 water in Friesland;
44 duitse badplaats; 46 ontvangdraad;
49 gr a af werktuig; 51 vrouwelijk zoog
dier; 53 artikel (afk.); 54 visgerei; 56
grote vloot; 59 plaats in Spanje; 61 niet
vast; 62 oosterse titel; 64 vaartuig; 65
kledingstuk; 66 engels voorzetsel; 68
herkauwer; 71 met dank (afk.); 72 klein
plantje; 74 Europeaan; 75 vreemde
munt; 77 narigheid; 78 onwaardig.
Verticaal:
1 persoonsafbeelding; w 2 vervoerbe
drijf (afk.)3 zangnoot'; 4 verlaagde
toon; 5 weg met bomen; 6 gepelde
gerst;.7 reeds; 8 animo; 9 klein persoon;
10 cijferen; 13 vogel; 16 meisjesnaam;
17 vlees; 18 onverstandig; 19 plaats in
Gelderland; 21 gewricht; 22 stip; 24 deel
v. d. voet; 25 bez. voornaamw-; 27 jon
gensnaam; 28 stootstok; 30 de onbe
kende (afk.)32 veelarmige rivier
mond; 33 zuidvrucht; 36 boom; 38 ri
vier in Nederland; 39 lidwoord.; 4J boom;
44 uitstalkast; 45 nu en dan; 46 békende
opera; 47 grond bij een huis; 48 reus;
49 schrede; 50 steenvrucht; 52 onder
andere (afk.); 55 stofmaat; 57 bedorven
58 leeftijd (Eng.); 59 gek (Eng.); 60
plakmiddel; 63 geen uitgezonderd; 64
tegen; 67 watering; 69 als eerder (afk.);
70 voor; 72 inhoudsmaat (afk.); 73 voor
zetsel; 75 Frans pers. voornaamw.; 76
getij.
OPLOSSING
INKER DEEL
Horizontaal: 2 Assen; 7 ob; 9 etui; 10
nes; 12 dapper; 14 rek; 16 bes; 17 pa;
19 islam; 20 an; 22 ne; 23 stomp; 25
s.s.; 26 eos; 27 lsk 29 patent 32 rat;
33 klem; 36 te; 37 einde.
Verticaal: 1 rondo; 3 se; 4 steek; 5 eu;
6 nis; 8 bea; 11 sprei; 13 pessimist; 15
kamer; 17 pan; 18 lasso; 21 nts; 24 po
ker; 27 laken; 28 otter; 30 nat; 31 oke;
34 li; 35 md.
RECHTER DEEL
Horiz.: 2 alsem: 7 al; 9 stee; 10 eek;
12 dorpel; 14 aal; 16 aar; 17 nr.,; 19
natie; 20 ar; 22 se; 23 nacht; 25 tt- 26
urk; 27 nto; 29 leemte 32 pon; 33 keel;
36 li; 37 split.
Verticaal: 1 roede; 3 ls; 4 steel; 5 ee;
6 mes; 8 leo; 11 kraan; 13 parachute;
15 kreek; 17 nis; 18 tante; 21 rat; 24
«.romp; 27 netel; 28 lenig; 30 tol; 31 aks;
34 ep; 35 li.
zien. Regelmatig moet hij steekproeven
nemen van de gerechten en lekkernijen,
die zijn 22 beroepskoks met 5 chefs de
parties en twee souschefs aan het toveren
zijn. 'Hij moet b.v." tijdens het urenlang
tikken van de menu's voor de komende
dagen in staat zijn, de in zijn keukenkan
toor doordringende geuren te identifice
ren, zodat hij op een afstand al weet, of
een bepaald aroma niet geheel uit de verf
komt. Hoewel hij zelf niets bereidt, weet
hij zich voortdurend verantwoordelijk
voor smaak en vormgeving van het eten,
dat naar de eerste klasse, de toeristenklas
se en de bemanning doorgaat (met uiteen
lopende diëten), welke categorieën alle
verschillend zijn.
Op een wereldreis m^t Amerikaanse,
Duitse, Franse, Nederlandse enz. plezier-
vaarders en zakenlieden, wordt de keuken
nog zwaarder belast en geniet zij nog
groter interesse van iedereen dan op
een lijnverbinding. (De heer v. d. Valk
kan erover meepraten, want hij heeft ook
jarenlang op de oude Indiëroute gezeten,
die van Amsterdam via Southamp
ton voerde.)
„In Singapore kregen we altijd een la
ding verse kikkerbilletjes van speciaal
schoongemaakte Indische kikkers. Als
aanvulling kochten we ook wel ingevro
ren Japanse kikkers, die 1 1/2 ons per
stuk wegen. Die werden vaak gekookt
voor een soort dikke bami-soep. In deze
haven kregen we overigens ook alle In
dische kruiden vers aan boord. Die wer
den nog wel eens gebruikt voor de omelet
bombé; een gerecht, dat met zijr 30 bij
gerechten op een uitgebreide rijsttafel
lijkt".
Tijdens ons gesprek kwamen we via
„Indisch chicken" en geroosterde maiskol-
ven (voor de Amerikanen) bij de verwen
de tongen van sheiks, gouverneurs en
vorstelijke personen. „Ik herinner me de
grote toewijding, die we aan de schotels
van keizer Selassie van Ethiopië moesten
besteden. Het waren complete indruk wek-
De heer A. G. S. v. d. Valk met zijn
nieuwe kapitein, havenresta ^ant-di-
recteur C. van Aalten.
kende schilderijen, die de keizer voor het
nuttigen steeds met kleurenfoto's liet ver
eeuwigen".
De heer v. d. Valk, die zijn hele leven
op schepen gewerkt heeft en daar alle
rangen doorliep, totdat hij de top bereikte
(„Toen ik 14 jaar was, was mijn ideaal,
scheepskok bij de marine te worden"),
verwondert zich er thans nog dagelijks
over, dat de vloer bij zijn fornuizen stil
staat.
„Het was een mooie tijd, maar heimwee
heb ik niet. Een mens moet afscheid kun
nen nemen, als het uur daar is. En m'n
vak, waarvan ik zoveel houd, is me geble
ven dat is de hoofdzaak".
SELMA De nobelprijswinnaar ds.
Martin Luther King heeft bekendge
maakt, dat zondag een mars zal begin
nen van Selma naar Montgomery, de
hoofdstad van de staat Alabama, om de
aandacht te vestigen op de campagne
van de negers in de V.S., zich het kies
recht te verwerven.
Deze mars zou twee tot drie dagen
kunnen duren en de deelnemers zullen
levensmiddelen, slaapzakken en tenten
meenemen. Hoeveel deelnemers er zul
len zijn is nog niet bekend.
Een Amsterdamse opticiëh brengt
deze zonnebril van Franse 'origine:
het montuur bevat twee glazen
van ondoorzichtig, gekleurd glas,
met elk een spleet, waar de draag
ster wel door kan zien. Het ge.
heel icordt het modernste snufje
op zonnebrillengebied genoemd.
Of de bril praktisch is in het da
gelijks verkeer is vers twee.
