HOFNAR Koop een fort voor uw geld AR en VVD zijn niet te verzoenen Geen auto's, maar huizen Engeland lijkt op witte hel Geen licht in Zundertse moordzaak AARDGASP1JP ONTPLOFT: 17 DODEN ZAL BEEL MOETEN OPDRAVEN? Rijn-IJssellinie (honderd miljoen gekost) verdwijnt Liberalen willen P.v.dA. in formatiepoging betrekken VIADUCT IN ITALIË INGESTORT SIMBOLO BEATRIX BIJ ZUIGELINGEN Ondankbaar Jaarbeursdirecteurtwee problemen tegelijk oplossen Moeilijk eompromis DAGBLAD VOOR ZEELAND Leiders Sovjet- Vakbeweging willen contact met Nederland ■Dot Kou houdt aan Schmelzer zeer voorzichtig HALF EUROPA ZUCHT ONDER RARRE WINTER Liverpool-Köln onder protest afgelast Acute trombose Zweedse vorstin met spoed geopereerd No. 24834 105e JAARGANG UitgaveN.V. Uitg. Mij. Neerlandia. DirecteurDrs. W. A. J. M. Harkx. HoofdredacteurL. Leijendekker. RedactieraadJ. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureau Breda Reigerstraat 16 tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111 voor God, Koningin en Vaderland R IJ D AG 5 MAART 1965 Abonnementsprijs 9,75 per kwartaal, excl. 0,25 incasso; 11,85 per post excl. 0,50 incasso; 0,75 per week. Prijs van buitenlandse abonnementen op aanvraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,45 per mm. Bij contract aanzien lijke reductie. Volledige tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41 telefoon 2893) B|j Mazzano, ongeveer 25 km ten oos ten van Rome, is gisteren een viaduct over een super-verkeersweg ingezakt en op de autostrada terechtgekomen. Het verkeer over beide wegen was volkomen onmogelijk. Op de bijgaan de foto een overzicht van de situatie. DEN HAAG De leider van de de legatie van de vakbeweging in de Sov jet-Unie, de heer W. G. Siloejanov, heeft gisteren op een persconferentie in de Sovjet-ambassade in Den Haag ge zegd dat de vertegenwoordigers van Nederlandse vakbonden hun principiële instemming hebben betuigd met het aanknopen van contacten met de Sov jet-vakbonden. Wat de concrete vorm en de aard van de contacten betreft, werd afgesproken dat hierover in de naaste toekomst zal worden beslist. De Russische delegatie heeft tijdens het bezoek van vier dagen aan ons land onder meer ontmoetingen gehad met de drie grote vakcentrales N.V.V. N.K.V. en C.N.V. en een aantal be^ drijven, vakantiehuizen en vakbonds- scholen bezocht. Vandaag keren zij naar Moskou terug. (Advertentie) j?"'" I Uitsluitend tabak NEO-NAZIDOM en „rechtse radi calisme" zijn voor de Westduitse demo cratie geen gevaar meer, aldus de Bondsregering. Het aantal leden van in Qeze richting georiënteerde verenigin- 22 50()S S*nc*s met gedaald tot ERICH HELBIG, de vroegere „stille b van Westduitse kanselarij, zal °P 29 maart terechtstaan op beschuldi- 8mg van diefstal van geheime docu menten ten behoeve van de communis ten. Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot van- J avond: J Vooral in het zuiden van ons land J vrij veel bewolking met kans op ?*Jee}lw- In het noorden kans op op- j klaringen. Temperaturen oplopend l tot het vriespunt. Matige tot krach- S tige wind uit noordelijke tot noord- l oostelijke richting. Yandaag: zon onder 18.26 uur. Maan onder 20.49 uur. borgen: zon po 7.15 uur. Maan op J 8.46 uur. J (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Nog dit jaar zal de befaamde Rijn-IJssellinie verleden zijn. Defensie is vorig jaar al begon nen aan een grootscheepse opruiming. Bastions, forten, lunettes, redoutes, batterijen, ronduits en meer van deze fraai-benaamde verdedigingswerken worden „te koop of ter overname aangeboden". En waarschijnlijk tegen ieder aannemelijk bod. Al deze wer ken zijn niet alleen geschiedenis ge worden, maar ze hebben ook geen enkel militair nut meer. Het z|jn er tachting, waar Defensie graag af wil. Ook al zijn verschillende verdedi gingswerken nog in gebruik als le geringsplaats, magazijn of dergelijke. De schok achteraf over de Rijn- IJssellinie, die 15 jaren dienst ge daan heeft als NAVO-verdedigings- lijn en die nu mag verdwijnen, is groot geweest. Vijftien jaren lang wisten Nijme gen - Arnhem - Deventer - Zwolle - Meppel - Leeuwarden en de daartus sen liggende dorpen en gehuchten nauwelijks wat hen boven, het hoofd hing. Totdat onlangs bekend werd dat de NAVO deze waterlinie niet meer nodig had, omdat de westelijke verdedigingslijn dichter bij het ijze ren gordijn gelegd was. De zoge naamde „forward strategy" van de NAVO, maakte een einde aan de vrees van honderdduizenden Neder landers, dat een groot gebied tus sen Nijmegen en Leeuwarden langs de Waal, Rijn en de IJssel, rond en boven de Friese meren, bij ernstige oorlogsdreiging onder water gezet zou worden. Meer dan royale tijdwinst zou deze verdedigingslijn de NAVO waar schijnlijk niet opleveren. Militair ge zien toch genoeg om het gebied ten westen van deze lijn ijlings op te vullen met de daarvoor bestemde troepenmacht. En wat zou er met de bevolking langs deze Rijn-IJssellinie moeten gebeuren? Zo mogelijk snel evacueren, ging dit niet, dan maar naar het oosten afvoeren. Een pijnlijker misschien in die jaren beslist noodzakelijke opera tie was nauwelijks denkbaar en de Nederlandse autoriteiten hebben ja ren geleden hard tegen deze NAVO- strategie gevochten. Zoals zij het kort daarvoor al gedaan hadden en niet tevergeefs tegen de NAVO-plan- nen geheel noordelijk en oostelijk Nederland prijs te geven, als het ooit zover zou komen. Deze Rijn-IJssel linie was het destijds enige bereik bare compromis. In de loop der jaren werden enor me caissoi\j» gebouwd, zandzuigers aangevoerd, drempels gelegd in Waal, Rijn en IJssel, artillerie-opstellingen voorbereid en troepen in deze ge bieden gelegerd, om bij de eerste druk op de knop de drie rivieren af te dammen en het water in het hele gebied vrij spel te geven. De Friese meren, die daardoor een grote watermassa zouden worden, moesten dienen tot afgrendeling van de Afsluitdijk. De aanlegkosten van deze linie bedroegen om en nabij honderd miljoen gulden, de onder houdskosten stegen per jaar. Na vijftien jaar is dit alles niet meer nodig en waterstaat kan drem pels, caissons, zandzuigers en insteek- havens weer opruimen. Was dit alles militair verantwoord? De meningen achteraf zijn hierover nogal verdeeld. De proef op de som was gelukkig niet nodig en daarom zijn de discussies erover feitelijk nut teloos. Is opruiming thans wel mili tair verantwoord? Nieuwe discussies zijn al ontstaan, vooral nu Engeland begint over zijn hoge kosten voor het Engelse Rijnleger. Mocht dit leger ooit teruggetrokken worden, dan komt de „forward strategy" van de NAVO in gevaar en moeten ijlings nieuwe plannen gemaakt worden, on danks de gordel van raketten in West-Duitsland tussen Oostzee en Zwitserse grens. (Zie vervolg pag. 7) (Van een onzer verslaggevers) ZUNDERT De 31-jarige Zunderte naar J. v. d. B., die woensdag door de rijkspolitie werd aangehouden in ver band met de moord op Mart, van Has selt, blijft ontkennen iets met bet mis drijf te maken te hebben. Desondanks is hij inmiddels in ver zekering gesteld. De verdachte werd gisteren niet verder verhoord. De Bre dase officier van justitie, mr. J. Louët Feisser, heeft verklaard dat de rechter commissaris zaterdag definitief zal be slissen wat er met J. v. d. B. gaat ge beuren. De recherche van de rijkspolitie is druk doende gegevens te verzame len, die licht kunnen brengen in deze trieste affaire. Ook gisteren heeft men het voorwerp waarmee het slachtoffer de schedel werd ingeslagen, nog niet kunnen vin den. Evenmin heeft men enig motief kunnen ontdekken dat aanleiding zou kunnen zijn geweest tot het plegen van de moord. NATCHITOCHES In Natchitoches, in de Amerikaanse staat Louisiana, zijn tenminste 17 mensen om het leven ge komen als gevolg van een ontploffing van een grote pijpleiding voor aard gas. Er zijn nog drie vermisten en ge vreesd wordt dat het dodencijfer tot 20 zal stügen. Door de ontploffing scheurde de pijp leiding, die een doorsnede van acht de cimeter heeft, over een afstand van tweehonderd meter opent daar waar de leiding een gaspompstation bereikte. Een aantal huizen in de nabijheid raak te in brand. Vijf huizen werden vol komen vernield. In een daarvan kwa men acht personen om. In een ander werden zeven lijken gevonden. De kracht van de explosie was zo groot dat mensen, die op honderden me ters afstand wonen, uit hun bed wer den geslingerd. Ooggetuigen vertelden dat de vlammen meer dan honderd me ter de lucht in schoten. De enorme hitte maakte het redders vrijwel on mogelijk de slachtoffers, onder wie zich minstens 9 kinderen bevonden, te be reiken. Een foto van prinses Beatrix tijdens de rondgang in de kraam- en zuige lingenafdeling van het Diaconessen- ziekenhuis in Paramaribo, dat tot stand is gekomen dank zij de actie 4 x Z N. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG. Hoewel informateur Schmelzer nog volop bezig is met het inventariseren van de problemen, tekenen zich in politiek Den Haag de stellingen toch iets duidelijker af. Dit waren donderdag de symptomen van politieke druk, die buiten de sfeer van het kabinet of van de informateur tekenend waren voor de geringe mogelijkheden tot herstel van de breuk in het kahinet-Marijnen. avond heelt hij echter een langdurig gesprek gehad met fractieleider Geert- sema en mevrouw Haya van Someren- Downer. Dit gesprek .vond plaats in de woning van de heer Geertsema in Was senaar. 1. De voorzitter van de A.R.-partij, dr. Berghuis, heeft 'officieel verklaard dat de breuk moeilijk te helen zal zijn. Het A.R.-dagblad Trouw schrijft dat de opdracht aan de heer Schmel zer „tot mislukken gedoemd moet zijn". 2. Liberale kringen zijn teleurgesteld over het standpunt van de A.R. Men voelt hier voor een reële benadering van de vraagstukken, maar zo werd er bij gezegd„de liberalen kunnen niet alles slikken". 3. Informateur Schmelzer probeert te weten te komen wat de uiterste standpunten bij de A.R. en de V.V.D zijn. 4. De verhouding tussen de A.R. en de C.H.U. is duidelijk verkoeld door de jongste uitlatingen van vooraan staande anti-revolutionairen. 5. In V.V.D.-kringen overheerst de me ning dat als de breuk niet geheeld kan worden de P.v.d.A. bij een poging tot kabinetsformatie moet worden betrokken. Zou ook hierin de oplossing niet te vinden zijn, dan moet prof. Beel maar weer op het politieke toneel verschijnen als de grote bemiddelaar. Uit de hiervoor opgesomde feitelijk heden blijkt, dat men in A.R.-kringen alleen dan een oplossing wil binnen het kabinet-Marijnen, wanneer de libe ralen door de knieën gaan. Het feit dat in het A.R.-weekblad „Nederlandse Ge dachten" partijvoorzitter Berghuis zo snel op de kabinetscrisis raageert met een zo duidelijke voorkeur voor een andere politieke samenwerking, wordt in Den Haag als tekenend beschouwd. Men gelooft bij de A.R. niet in de mo gelijkheden de meningsverschillen met de V.V.D. te kunnen overbruggen. Dat daardoor automatisch een zekere ver wijdering met de C.H.U. optreedt, schijnt dr. Berghuis voorlopig voor lief te nemen. Het is voorts duidelijk geworden dat drs. Schmelzer zijn informatie-opdracht „het onderzoeken van de mogelijkheden om te geraken tot een spoedige oplos sing van het in het kabinet-Marijnen gerezen geschilpunt", niet zo letterlijk neemt, dat hij zijn binnenskamerse ac tiviteiten ook tot dat onderzoek zou be perken. Men meent te weten dat de in formateur zelfs positieve pogingen doet om de standpunten dichter tot elkaar te brengen. In K.V.P.-kringen heeft men vrede met het feit, dat dit ondankbare werk op de schouders van haar fractieleider is' gelegd. Men wijst er op dat drs. Schmelzer formeel niet kan falen in zijn opdracht. Het resultaat van zijn onderzoek kan zowel leiden tot de mo gelijkheid als tot de onmogelijkheid de crisis binnen het zittende team op te lossen. Welk resultaat er ook uit de bus komt, men zal daaruit nimmer de con clusie kunnen trekken dat de heer Schmelzer ii) zijn kwaliteit van infor mateur gefaald heeft. Uitsluitend iemand, die opdracht krijgt een kabinet te formeren, kan falen. Dat stadium is voorlopig nog niet bereikt. Wel staat het vast dat drs. Schmel zer zeer voorzichtig te werk gaat. Hij onderzoekt in de gesprekken, die hij donderdag had met de ministers Toxo- peus, Biesheuvel, Scholten en Andries- sen, vooral of er in hun standpunten bepaalde onderdelen zijn die alsnog ge wijzigd kunnen worden. Op een vraag onzerzijds aan minister Biesheuvel of dat bij hem gelukt was, gaf hij echter geen antwoord. „Ik heb er geen idee van of mijn mededelingen het de heer Schmelzer gemakkelijker zullen maken een weg tot herstel van het kabinet te vinden", aldus mr. Biesheuvel. Minister Toxopeus was na zijn bezoek aan de informateur bijzonder zwijg zaam. Hij volstond met de opmerking, dat hij altijd optimist is. Donderdag- UTRECHT De algemeen directeur van de Koninklijke Nederlandse Jaar beurs in Utrecht, drs. J. H. D. van der Kwast, vindt dat het belangrijker is in de komende jaren de schaarste aan wo ningen op te heffen, dan het aantal auto's te verdubbelen. Geschat wordt dat er in 1970 twee a twee en een half miljoen auto's zul len zijn. Dat z|jn er anderhalf miljoen meer, waarmee een bedrag gemoeid is van negen miljard gulden. Telt men daarbij het bedrag aan belastingen, ben zine en dergelijke, dan komt men over de tien miljard. Daarvoor kunnen, zegt hij, 500.000 woningen worden gebouwd. De woningnood is dan opgelost en de wegen zullen niet met auto's zijn ver stopt, voorspelde de heer Van der Kwast donderdag op de jaarlijkse pers conferentie. Hij vindt dat de Nederlander weinig voor zijn woning over heeft. Wij zijn een „huiselijk volk" en hebben voor woninginrichting misschien nog wel wat geld over. maar op het gebied van aankoop van onroerend goed moeten wij een zekere drempelvrees overwin nen, zo meent de jaarbeursdirecteur. Er z|jn nu meer dan een miljoen auto's en ons volk heeft vorig jaar voor mil joenen aan vakantiegenoegens besteed, maar als het een klein percentage van zijn inkomen meer aan de verhoudings gewijze nog lage huren moet betalen, komt het in opstand. De heer Van der Kwast zei, dat auto's en vakantiegenoegens op een bijzonder indringende manier worden „verkocht". Daarentegen zijn de negatief werkende complicaties om het eigen woningbezit niet van' de lucht. Hij vroeg zich af of misschien bezitsvorming door het cre- eren van eigen woningbezit niet eens tot onderwerp van regeringsbeleid zou bedoelt kunnen worden gemaakt. daarmee betere voorlichting, Iremakke 1 Ijker betalingsvoorwaarden en vooral meer bijstand in de gecompliceerde we reld der makelaardij, waarin de leek zo weini vertrouwen heeft. Desnoods niet pr: voor degenen, die be reid zij 'ckomstige koopkracht vast tc I ,e;i in het bezit van een eigen woning in plaats van in auto's en va kantiereizen. Voor een interview met drs. Van der Kwast over het beursmedium zie el ders. De V.V.D.-fractie komt, evenals de K.V.P.-fractie, pas bijeen nadat hun voorzitters door de informateur zullen zijn ontvangen. De heer C. J. v. d. Ploeg,» wnd.-fractieleider van de K.V.P. verwachtte dat hij wellicht zaterdag morgen een gesprek met de informa teur zal hebben. De K.V.P.-fractie heeft nog geen en kei contact met de informateur gehad en de concept-nota van minister Bot is bij de fractie niet bekend. Hoewel men in katholieke kring reeds eerder te verstaan had gegeven de crisis moei lijk oplosbaar te achten, werd donder dag gezegd dat het uitoefenen van po litieke druk door A.R. en V.V.D. het hereiken van een compromis wel erg moeilijk gaat maken. Van liberale zijde heeft mevr. Van Someren nl. verklaard dat de V.V.D. met een schijnoplossing niet akkoord zal gaan. Tegenover een dergelijke „kreet" staat de mededeling dat de K.V.P. voor een werkelijke openheid is en daarvan ook herhaaldelijk in de Ka mer heeft blijk gegeven. Bovendien: in siders weten dat minister Bot bij de besprekingen in het kabinet bijzonder ver is gegaan en een grote soepelheid heeft getoond, aldus welingelichte krin gen. Van K.V.P.-zijde werd er nog de nadruk op gelegd, dat men niet behoeft te speculeren op onenigheid in het ka tholieke kamp. Op de essentiële punten is de fractie eensgezind. Natuurlijk zijn er wat nuances, maar die zijn van on dergeschikte betekenis. De K.V.P.-on- derwijscommissie heeft intussen don derdag opnieuw met het fractiebestuur over de omroepproblemen gesproken. Tijdens de discussie werden geen stand punten bepaald. Dat blijft voorbehou den aan de fractie. Na de gesprekken, die de informateur met de ministers Toxopeus en Biesheuvel heeft gehad, kwam donderdagavond het duo Schol- ten-Andriessen op bezoek. Hoewel po litiek Den Haag zeer verbaasd was over het feit dat twee ministers het stand punt moesten vertolken, vond men dit in C.H.-kringen niet vreemd. Men ont kende dat hieruit een verschil van me ning tussen de beide ministers kan wor den afgeleid. Aan de andere kant is niet duidelijk waarom zij beiden de informateur bezoeken, wanneer zij het wel met elkaar eens zijn. De reden: het gaat om gewone menselijke factoren, ook minister Andriessen heeft zich in zeer korte tijd volledig in de moeilijke problemen ingewerkt, wordt nauwelijks aanvaard. Bovendien valt het op dat men ook in C.H.-kringen probeert de schuld voor de breuk te schuiven op de „onwrikbare houding van de A.R.-mi- nisters en minister Bot". Vandaag, vrijdag, bestudeert de infor mateur de resultaten van de gesprek-^ ken die hij donderdag heeft gevoerd.* Vanmiddag om drie uur krijgt hij mi nister Bot, als K.V.P.-representant op bezoek. Vanavond wordt dit deel der consultaties afgesloten met een gesprek met premier Marijnen. LONDEN Zware sneeuwstormen hebben gisteren in heel Engeland het verkeer vrijwel lamgelegd. Honderden wegen raakten onbegaanbaar en duizen den mensen, vooral de bevolking van kleine, afgelegen dorpen, werden van de buitenwereld afgesloten. Ook het Europese vasteland huivert als gevolg van de meest barbaarse maart-temperaturen, die in de afgelopen jaren zijn voorgekomen. „We kunnen Engeland vandaag klein- Siberië noemen", aldus een woordvoer der van de Britse automobielclub. „De afgelopen 10 jaar is de toestand van de wegen niet meer zo slecht geweest in maart", zo voegde hij eraan toe. Geheel Wales, het grootste deel van Schotland en de Engelse graafschappen Hampshire, Wiltshire en Dorset tellen meer dan 500 volkomen onbegaanbare verbindingswegen. Plattelandssteden, zijn in sommige de len niet meer bereikbaar, terwijl hon derden dorpen geen enkele verbinding meer hebben met de buitenwereld. De dorpelingen 'komen in de plaatselijke cafés bijeen om warmte, voedsel en eeri beetje gezelligheid te zoeken. De toestand wordt nog verergerd om dat men in de meeste plaatsen geen noodvoorzieningen heeft getroffen. In Liverpool moest de interland tus sen Liverpool en Keulen, in de kwart finale om de Europacup, worden uitge steld, wat uitermate slechte humeuren onder de 50.000 toeschouwers tot ge volg had. De uittocht van de voetballiefheb bers uit het stadion had niet zonder kleerscheuren plaats. Minstens twintig hunner werden in de drukte licht ge wond en twintig anderen moesten wor den behandeld, omdat ze door het staan in de rij door de kou bevangen waren. Achter de coulissen werd ook flink gemopperd. Een Duitse official noemde het besluit .tot uitstel „onsportief". Hij zei dat het de Duitse ploeg 2500 pond kostte. De scheidsrechter was echter niet te overreden. „Niemand hoeft mij wat te vertellen. De manager van Li verpool niet en ook Adolf Hitler niet", aldus de arbiter. In Wigtown, een van de plaatsen in Schotland die van de buitenwereld werden afgesloten, zei iemand van een reddingsploeg: „Het is hier een witte hel. Er staan zoveel ingesneeuwde auto's op de weg dat we er niet bij kunnen komen". In Jersey bezweek een pier met een onbemande vuurtoren onder de wind kracht. In Engeland kwam in een sneeuw storm een man om het leven. Twee per sonen raakten gewond. Ook het luchtverkeer ondervindt veel hinder van de sneeuw en de maat schappijen slagen er nauwelijks in de dienstregeling naar behoren uit te voe ren. Op het vliegveld Gatwick bij Lon den raakte een Viscount, die uit Neder land kwam, van de landingsbaan en kwam tot stilstand in een berg sneeuw. In verband met lawinegevaar hebber, de Oostenrijkse autoriteiten de Tauern- pas voor alle verkeer gesloten. Snel smeltende sneeuw en zware re genval veroorzaken in Zuid-Slavië overstromingen. Servië, Bosnië, Herze- gowina en Montenegro zijn er het slechtst aan toe. Honderden hectaren land zijn overstroomd, terwijl op ver scheidene plaatsen de huizen in het water zijn komen te staan. In Cetinje staan 700 huizen in het twee meter hoge water. Een tekort aan drinkwater, het ontbreken van "elektri sche stroom en brandstof vormen een bedreiging voor de bevolking. In Polen zijn als gevolg van de sneeuwstorm in de afgelopen week ze ven personen om het leven gekomen. Verscheidene steden in het westen en het zuiden van het land zijn al geduren de enige dagen geïsoleerd. In Berlijn viel in de afgelopen twee dagen 30 centimeter sneeuw. Het weer w;as sedert de winter van 1945—'46 niet meer zo slecht geweest. In Noord-Spanje regende en sneeuw de het gedurende de nacht en Scandi navië meldt sneeuw en felle vorst. Ita lië begint zich langzaam te herstellen van een periode van zeer slecht weer in het begin van deze week. STOCKHOLM De 75-jarige konin gin Louise van Zweden is gisteren in aller ijl naar een ziekenhuis vervoerd wegens een acute trombose, die de bloedsomloop in het middenrif ernstig hinderde. De vorstin moest onmiddel lijk geopereerd worden. Haar toestand werd gisteravond bevredigend ge noemd. Koning Gustaaf Adolf bracht gisteren het grootste deel van de dag aan het ziekbed van zijn vrouw door.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 1