STUDENTENDAGEN IN DELFT
Kardinaal Alfrink vraagt begrip
en geduld bij Kerkvernieuwing
Nederlands
structuur
industriële
veranderen
DEN BRODE
DAPPERE
NASI
Peperdure OSO houdt
zon goed in de gaten
Twee visies
Menselijk
Frictie tussen
twee
Kerkvisies
VAN AARTSEN
OPENT
GOUDEN R.A.I.
TOENADERING
COMMUNISTEN
SOCIALISTEN
DIRECTEUR HANDELSKAMER
Vloedgolf veel
paniek, geen
schade
en een
open
brief
terug
Sovjet-bioloog
Lysenko
de laan uit
Pravda wil
Chauffeur verdacht
van zedendelict
met drie kinderen
Impasse gesprek
Be/gië-Kongo
doorbroken
Verhoging
van
export nodig
Omvangrijke taak
voor satelliet
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 5 FEBRUARI 1965
DELFT Ter gelegenheid van de katholieke studentendagen te Delft heeft
de aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Alfrlnk, een toespraak gehouden over „De
Kerk in een crisis", tevens het thema van de studentendagen. Uit deze belangwek
kende en van milde objectiviteit getuigende rede laten wy hieronder een aantal
passages volgen.
De oecumenische beweging van deze
tijd. die zo gelukkig zich bewust is van
de opdracht van de Heer te zoeken naai
de eenheid in geloof van al degenen die
in H^m geloven, stelt van haar kant aan
de Kerk de eis, zich te bezinnen op haar
wezen; te zoeken naar datgene wat in
haar verkondiging tot het wezen behoort
en naar hetgeen in haar geloofsbeleving
bijkomstig is, van relatieve waarde, en
wat zij dus zou kunnen en misschien zou
moeten prijsgeven, als zij van haar kant
naar de opdracht van de Heer alles zal
willen doen, wat zij mag doen. om de
eenheid van alle christenen naderbij te
brengen.
Dan kan het zijn. dat zij voor een deel
van haar eigen kinderen de indruk
maakt het vertrouwde roomse uitzicht,
dat men abusievelijk voor haar wezen
hield, op te offeren voor wat men aan
ziet voor een protestants gezicht. Ook
hier zal er tyd nodig zyn en veel ge
duld en ook vertrouwen in de leiding
van de Kerk, voordat ieder in de Kerk
gekomen is tot het juiste inzicht en het
gerijpte onderscheidingsvermogen.
En dit zal des te meer het geval zijn,
als men aan de andere kant met een te
grote onstuimigheid en misschien soms
ook gebrek aan het juiste theologische
zicht, met eenzijdig overtrekken van be
paalde aspecten en verwaarlozen van
andere, de verhoopte eenheid wil ver
haasten, met het gevaar dat men ze door
onduidelijkheid en verdoezeling eerder
belemmert.
Wanneer ik nu in het verband van „De
Kerk in crisis" het concilie noem, wordt
bijna automatisch onze gedachte gericht
op de zg. „zwarte week", waarmee de
derde zitting werd afgesloten. Ik zou er
hier niet veel van willen zeggen, alleen
maar enkele opmerkingen willen maken.
ven en niet onderkennen wat hier eigen
lijk aan de hand is. We zijn gaan inzien
dat rondom de vier struikelblokken van
die laatste week het tractaat over de
godsdienstvrijheid, de nota praevia, het
schema over het oecumenisme en de Ma-
ria-titel „Moeder van de Kerk" de
gang van zaken anders lag dan men in
de mist van die week meende. En bo
vendien zijn we scherper gaan onder
kennen dat datgene waarom het hier
uitdrukkelijk gaat, niet is afgedaan met
machtsbewustzijn van een bestuursappa
raat of met sluw en listig doordrukken
van eigen mening door een reactionaire
groep.
We hebpen er allen mee geworsteld.
Het heeft ons allen verdriet bezorgd en
het heeft ons pijn gedaan. Maar mis
schien heeft de tijd, van wie men zegt
dat hij alle wonden heelt, ons gelegen
heid gegeven afstand te nemen van de
gebeurtenissen en een zuiverder zicht te
verwerven op de feitelijke gang van
zaken en op de betekenis die men er aan
moet toeschrijven.
In die dagen zelf van een gespannen
atmosfeer, opgeroepen door fricties en
achterdocht, versterkt nog door een ge
brekkige regie door onvoldoende com
municatie en door psychologisch falen
zat heel het concilie in de mist, zodat
welhaast niemand op dat ogenblik klaar
zicht kon hebben op hetgeen geschiedde
en op de zin en de betekenis die het
alles had. Op het ogenblik is wellicht
de hemel wat opgeklaard door verhelde
rende beschouwingen van Congar, Schil-
lebeekxs, Smulders e.a. in binnen- en
buitenland, mensen die midden in het ge
woel gezeten hebben en die waarschijn
lijk om hetgeen men meende te erva
ren evenveel pijn gehad hebben als wij
allen.
Wij zijn gaan inzien, geloof ik, dat
wanneer we de werkelijke zin van het
gebeuren willen vatten we niet kun
nen volstaan met onze ik neem aan
echte bezorgdheid en verontwaardi
ging te uiten in invectieven als „ma
noeuvres", „trucs" en „oplichterspraktij
ken" van wat men aanziet voor de con
servatieve, reactionaire groep van het
concilie, die men graag blindelings en
zonder nuancering identificeert met de
episcopaten van bepaalde landen of, nog
liever, generaliserend, met de Romeinse
Curie. Misschien zijn we gaan begrij-|
pen dat we met deze visie de precieze!
gang van zaken vertekenen, veel men
sen onrecht aandoen, en bovendien
wat er ger is aan de oppervlakte blij-
AMSTERDAM De minister van Ver
keer en Waterstaat, mr. J. van Aartsen,
zal op 18 februari de 50e RAI-tentoon-
stelling van personenautomobielen ope
nen, die tot en met 28 februari in Am
sterdam wordt gehouden. Op deze „gou
den" RAI zullen 73 automerken uit elf
landen worden geëxposeerd, waaronder
voor het eerst een officiële inzending
uit Japan.
De verwachtingen van de organisators
zijn hoog gestemd: meer bezoekers (een
getal van 400.000 werd op de donderdag
in Amsterdam gehouden persconferentie
genoemd) en meer verkopen. De heer
J. L. Lang, voorzitter van de afdeling
personenauto s van de RAI schat vooï
196o een groei van het Nederlandse wa
genpark met 260.000 a 270.000 stuks een
voortzetting van de stijging met 20 a 25
procent in de laatste jaren.
De heer Lang sprak daarbij als zijn
mening uit, dat de op 1 februari inge
gane verhoging van de motorrijtuigen
belasting op de verkoopcijfers weinig
invloed zal hebben. „Misschien speelt
deze belastingverzwaring in de kaart
van de kleinere auto's, ofschoon reeds
thans 60 procent van de gekochte wa
gens een catalogusprijs heeft van min
der dan f 6000."
Het Nederlandse wagenpark heeft
thans een nieuwwaarde van ongeveer
10 miljard gulden, elk jaar groeiend met
irum anderhalf miljard gulden. De ko
mende tentoonstelling zal omlijst wor.
fen JJ00r van evenementen. Zo zul-
ja ,öe voornaamste winkelstraten van
j. JJ°°fdstad geheel in het teken van
u staan, zal in ongeveer
wnrH horecabedrijven een RAI-menu
nation^,eeServeerd- zullen in het inter"
al,con8rescentrum films over vele
bet automobilisme worden
b m ook het wegenpro-
febraari li beSpJoken bIÜven- Op 18
"5 ,nl- wordt in het congres-
over het themStraïie£ con®res Behouden
dp wprrnnh ,,de ontwikkeling van
vmcie8 en gemeènten".rland P1'°"
Uiteindelijk gaat het hier om twee vi
sies op de Kerk twee visies die beide
legitiem zijn in de Kerk en die beide tot
hun recht moeten komen, maar die nu
voor het eerst op een conciliepodium
elkaar ontmoeten. In deze crisis be
vond de Kerk zich in de laatste week
van het concilie min of meer op een
hoogtepunt. Een crisis en een worste
ling, die het concilie zelf nauwelijks
kan te boven komen, omdat het laatste
woord in deze worsteling van twee visies
krachtens zijn ambt en functie in de
Kerk alleen gesproken kan worden door
de paus.
Dè Kerk is nu eenmaal geen democra
tie en het concilie geen democratisch
parlement, waar de meerderheid van
stemmen op zich alleen de beslissing
brengt. De Kerk heeft enerzijds een mo-
narchisch, anderzijds een collegiaal ka
rakter. Men zou, aldus de kardinaal, de
worsteling van de laatste week van het
concilie vertekend weergeven, als men
die zou omschrijven als een botsing tus
sen de paus en de rest van het bisschop
pen-college, d.i. concilie, of tussen de
paus en de meerderheid van het bis
schoppelijk college.
Ik geloof, zo ging mgr. Alfrink voort,
dat we er goed aan zouden doen er mee
op te houden over de Romeinse Curie
te spreken op een pejoratieve, denigre
rende, invectieve manier, zoals dat in de
laatste tijd geschiedt Zeker wanneer we
ten aanzien van deze Curie niet be
schikken over enige persoonlijke erva
ring. Dan lopen we gevaar onbillijk te
worden, onrechtvaardig, zelfs onchriste
lijk, aangezien de wet van de liefde de
eerste christelijke wet is, die ook ten
aanzien van de Curie geldt, en die tegen
woordig zo vaak wordt overtreden door
degenen die juist roepen heel begrij
pelijk en heel terecht om een evan
gelische Kerk, waarin primair de liefde
heerst.
Wanneer er om wijziging van de Curie
wordt geroepen gaat het om heel wat
anders.
Dan gaat het om die nieuwe visie
op de Kerk die door het Concilie en
de nota praevia doet daar niets of wei
nig aan af is vastgelegd.
Dan gaat het om het inbouwen van
het collegiale karakter van de Kerk in
het bestuur van de Kerk en dus ook
in de Romeinse Curie, die tot nu zuiver
en alleen het apparaat was van de Sum-
mus Pontifex in de Kerk, wiens positie
en functie in de Kerk door geen va/ de
bisschoppen van het concilie wordt ont
kend of betwijfeld.
Het gaat primair om een doorwerking
van een theologische werkzaamheid van
die Curie, niet om menselijke grieven.,
echt of vermeend niet om menselijke
fouten of tekortkomingen. Deze laatste
zullen in ieder menselijk bestel altijd
kans krijgen, ook in een hervormde Cu
rie. Aldus de kardinaal.
verantwoordelijkheid die binnen de Kerk
ruimte moet kunnen vinden om te func
tioneren) in deze vorm een novum is
in de Kerk. De spelregels als ik het
zo mag noemen voor het functioneren
van dit dubbele element staan niet vast
en de ontwikkeling van de visie op het
bestuur van de Kerk sinds het eerste
Vaticaanse concilie zal hier bijna nood
zakelijk bepaalde resistentie oproepen.
Maar uit alles blijkt dat de paus on
danks deze overigens begrijpelijke
weerstanden, die we niet zonder meer als
kwade trouw mogen interpreteren
vastbesloten is aan deze collegialiteit ge
stalte te geven. Ik zou willen vragen
instantelijk vragen laten we het hem
daarbij niet al te moeilijk maken. Hoe
moeilijk? Door de indruk te vestigen
alsof we het primaat van de paus te
kort willen doen en alsof we heel die
Curie beschouwen als een conglomeraat
van slinksheid en machtswellust., van
sluwheid en van afkeurenswaardige ma
chinaties.
Ip durf niet te ontkennen dat er in de
Curie elementen aanwezig zijn die de
ontwikkeling van deze collegialiteitsge-
dachte met achterdocht bezien. Maar ik
zou wel willen ontkennen dat deze
weerstand alleen zou voortkomen uit de
zo juist genoemde elementen. Hier
spreekt ook een bezorgdheid om de Kerk
mee, een bezorgdheid die wij misplaatst
zullen willen noemen, maar die bij hen
zal voortkomen uit een werkelijke ge
wetensnood.
Tenslotte vroeg kardinaal Alfrink de
aandacht voor de persoon van de paus.
„Voor ieder moet het duidelijk zijn in
welke uiterst moeilijke positie deze paus
is terechtgekomen in deze frictie tussen
twee kerkvisies, die beide tot het legitie
me geloofsgoed behoren en waarin deze
paus op dit moment van de historie zijn
weg moet vinden. Het gaat niet om de
ene of de andere visie. Het gaat om de
harmonische verbinding van beide. Die
is in de gegeven omstandigheden van dit
werkelijk niet gemakkelijk. Zij is voor
de toekomst van de Kerk fundamenteel
beslissend. Is het zo verwonderlijk als
degene aan wie de Heer en de Kerk deze
beslissing oplegde en die met alle
macht en waardigheid toch een mens
blijft zoals wij aarzeling vertoont.
omdat hij met alle factoren rekening wil
houden? Wanneer we hem in deze aar
zeling willen helpen, geloof ik dat we
dat beter niet doen door onze bezorgd
heid voor de Kerk in te kleden in scher
pe, bittere en wrange bewoordingen en
verwijten.
En in ieder geval hoop ik dat ieder in
de Kerk de overtuiging heeft dat we in
deze situatie voor deze paus op dit
historische moment in de geschiedenis
van de Kerk met heel bijzondere aan
drang moeten bidden om het licht van
moment van de historie van de Kerkde H. Geest". Aldus kardinaal Alfrink.
Nergens wordt in het menselijk bestel
onmiddellijk het optimale bereikt. Bo
vendien mogen we niet vergeten dat de
combinatie van pauselijk primaat en van
bisschoppelijke collegialiteit (de paus we
derom daarbij ingesloten, met zijn eigen
MOSKOU Het Russische partijblad
Pravda" heeft gisteren opnieuw ge
pleit voor meer contacten en samen
werking tussen de communisten en de
westelijke sociaal-democratische partij
en. Het blad zegt, dat de communisten
de westelijke socialisten niet meer moe
ten beschouwen als „agenten van de
bourgeoisie".
In een lang artikel wordt sterk de
nadruk gelegd op de behoefte aan een
soort „Volksfront"-beweging in West-
Europa en andere landen van de niet-
communistische wereld, maar wordt te-
wens duidelijk gemaakt, dat de com
munisten onverbiddelijk zullen blijven
strijden „tegen de bourgois-ideologie in
al haar vormen". Volgens de „Pravda"
bestaan nieuwe vooruitzichten voor sa
menwerking tussen communisten en so
ciaal-democraten. Elke communistische
partij zal zelf „de praktische problemen
moeten ooplossen. die verband houden
met haar houding tegenover de socia
listische beweging in haar land".
De communistische partijen zijn van
oordeel, dat een aantal socialisten in
tal van problemen, met name kwesties
van oorlog en vrede, dichter bij de com
munisten komt, zo zegt de „Pravda".
Het Kremlin heeft de socialistische pre
miers van Groot-Brittannië, Denemarken
Zweden en Noorwegen, nader bekend, al
uitgenodigd voor een bezoek aan Moskou
dit jaar.
MAASSLUIS De politie te Maassluis
zoekt drie personen die mogelijk inlich
tingen kunnen geven in verband met een
op de Vlaardingse dijk te Maassluis door
een chauffeur van een tankauto gepleegd
zedendelict, waarvan drie kinderen het
slachtoffer werden. De bestuurder van
een lichtgekleurde personenauto heeft
later de kinderen gevraagd wat er ge
beurd was. Hij is doorgereden in de
richting Vlaardingen.
De tankautochauffeur zou een brom
fietser en een fietster staande hebben
gehouden om ze iets te vragen.
BRUSSEL In beginsel is overeen
stemming bereikt tussen premier Tsjom-
be van Kongo en vertegenwoordigers
van Belgische mijnbelangen in Kongo,
waarmee de impasse in de besprekingen
tussen de Belgische en de Kongolese
regering over financiële en economische
kwesties is doorbroken. De overeenstem
ming gold de Belgische maatschappij
„Comité special de Katanga", wier rech
ten inzake verlening van mijn- en land-
concessies in Kongo in november j.l. bij
Kongolees decreet vervallen werden ver
klaard. Bijzonderheden over het al
koord zijn niet bekend, maar volgens
kringen, die bij het overleg betrokken
waren, is het voornaamste obstakel voor
algehele overeenstemming tussen Bel
gië en Kongo weggenomen.
Tsjombe werd gisteren in audiëntie
ontvangen door koning Boudewijn. De
koning had een lang gesprek met de
Kongolese regeringsleider.
„Ik verbrand mijzelf, als protest tegen
rassenvermenging met negers", kon
digde een 22-jarige nazi aan, tijdens
een massademonstratie in Los Ange
les tegen het arresteren van negers
in Selma. De jongeman overgoot zich.
nadat hij de nazi-groet had gebracht
en luidkeels „Ileil Hitler" had ge
brald, met een vloeistof die voor ben
zine moest doorgaan. Maar voor alle
veiligheid had de dappere nazi toch
maar iets minder gevaarlijks geno
men.
O O
UTRECHT Het is noodzakelijk dat
de industriële structuur van Nederland
wordt veranderd de produktie zal in
de toekomst meer op halffabrikaten en
kapifaalsgocderen moeten worden ge
richt dan op verbruiksgoederen. Dit con
cludeerde drs. B. J. Udink, directeur
van de centrale kamer voor handelsbe-
vordering, in utrecht op een vergade
ring van de vereniging van chrlstelijk-
Mstorische leden van gemeentebesturen,
waar hij zijn visie gaf op bevolking
ruimte en arbeid in het Nederland var
1980.
1980 waarschijnlijk" 5.5° miljoen" mensen
omvatten Steeds minder mensen wl?kcn
landb°uw: steeds meer in Te in
dustrie en de dienstensector. In de toe
komst zal de werkgelegenheid volgens
drs. Udink, vooral in de industrie als
stuwende welvaartsbron moeten worden
gevonden- Industrialisatie en verhoging
van het welvaartsniveau zijn niet mo
gelijk zonder exportexpansie. In dit ver
band merkte drs. Udink op, dat de uit
voer in de komende twintig jaar met
een a anderhalf miljard gulden per jaar
zal moeten stijgen, wil een adequate
toeneming van ons nationaal inkomen
met 4 tot 5 procent per jaar tot stand
kunnen worden gebracht.
Vergeleken bij de buurlanden groeit meter beschikbaar om te wonen, te wer-
"-J- ken en te „ontspannen".
Aan ruimtelijke ordening, aldus drs.
Udink, wordt al heel veel gedaan. Men
gaat daarbij echter wat eenzijdig te
werk. Volgens hem is het gebrek aan
„geestelijke ruimte" namelijk een min
stens even groot probleem. Hij vreest
een toekomstbeeld van een overvol land,
waar conformisme heerst wegens gebrek
aan geestelijke en fysieke bewegings
vrijheid, waar geen plaats is voor eigen
zinnigheid en waaghalzerij en waar ni
vellering een massamens creëert. In dit
verband vestigde hij de aandacht op het
grote belang van onderwijsvernieuwing
(meer aandacht voor de individuele cre
ativiteit), van een levende democratie
(decentralisatie en daardoor mogelijk
heid tot het dragen van individuele ver
antwoordelijkheid) en van een terug
houdendheid van de massamedia bij het
opjagen der sentimenten.
In eigen land zijn voorlopig nog vol
doende mogelijkheden voor dag- en
weekeindrecreaiie. Drs. Udink gelooft
echter niet. dat het Nederlandse volk
in de toekomst in ons land ooit nog
vakantierecreatie zal kunnen vinden
„daarvoor moet men Europa intrekken".
Hij pleitte voor een intensieve voortzet
ting van de industriespreiding en voor
betere forensenverbindingen die een gro
tere spreiding van de woongebieden be
vorderen. Voor wat dit laatste betreft
dacht hij bijvoorbeeld aan snelle foren
sentreinen die de Veluwe tot het woon
gebied van de Randstad kunnen maken.
In zijn slotcooonclusie zei drs. Udink,
dat er in de toekomst misschien ook
wel nieuwe taken liggen op het gebied
van de emigratie. Niet voor armeNe
derlanders die teveel zijn. maar voor
mensen die ruimte zoeken, grenzen over
schrijden en hun kennis, kapitaal en ar
beid elders ter beschikking willen stel
len.
het bruto nationaal produkt in Neder
land niet' hard. Dat steeg namelijk bij
ons in de periode 1952-1962 maar met
gemiddeld 3.6 procent per hoofd per
jaar, tegen bijvoorbeeld 5.4 procent in
Duitsland en 5.8 procent in Italië. Van
een inhalen van de achterstand kan.
volgens drs. Udink. alleen sprake zijn
door een hogere kapitaalinvestering per
arbeider. Daartoe zal onder meer het
aantrekken van buitenlands kapitaal
noodzakelijk zijn. Hij pleitte dan ook
voor het creëren van een zo gunstig
mogelijk klimaat voor buitenlandse in
vesteringen en voor het opvoeren van
de industriële research.
Bij een omschakeling van de produk-
tiestructuur zal het niet langer mogelijk
zijn om, zoals tot dusver, het grootste
deel van de produkten te exporteren
naar onze buurlanden Duitsland. Bel
gië, Frankrijk en Engeland, die van
Nederland geen halffabrikaten en kapi
taalgoederen nodig hebben. Drs. Udink
meent, dat nieuwe klanten gezocht zul
len moeten worden in Oost-Europa (in
clusief Rusland), in China en in de ont
wikkelingslanden (met name Indonesië).
Berekeningen, gebaseerd op de huidi
ge ontwikkelingen, maken het aanneme
lijk, dat Nederland in 1980 ongeveer 14,6
miljoen inwoners zal tellen. De bevol
king groeit steeds sneller en de mensen
gaan meer en meer in de grote steden
wonen (35 procent in 1960 tegen 22 pro
cent in 1900). Een steeds groter deel
behoort tot de groep onkerkelijken: 18,4
procent in I960 en 7.8 procent in 1920.
De groep boven de 65 jaar wordt rela
tief groter, evenals die van Nederlan
ders van 25 jaar en jonger (1960: 45
procent), in 1980 zal de bevolkingsdicht
heid voor het gehele land 700 personen
per vierkante kilometer bedragen, maar
Y00rnnkn ^ar)dstad Holland niet minder
cian 3000 mensen per vierkante kilome
ter. Voor deze laatste groep is er dan
per persoon een ruimte van 18 bij 18
HONOLOELOE De vloedgolf, die
gisteren na een aardbeving bij de Ale-
oeten over de Grote Oceaan is getrok
ken, heeft van Japan tot Californië men
sen uit laaggelegen gebieden verjaagd,
maar weinig schade aangericht.
De golf trof Japan, Hawaii en Cali
fornië. In Japan steeg het water slechts
vijf centimeter, in Hawaii 25 centimeter
en langs de ooskust van de Grote Oce
aan was geen merkbare verhoging waar
te nemen. Japan, Hawaii en Califor
nië werden voor vloedgolven gewaar
schuwd nadat melding was gemaakt van
een 1.8 meter hoge vloedgolf op Attu,
een eiland van de Aleoeten-
Aan de heer
Leijendekker
ournalist,
te Breda.
Beste Loek
Als dezer dagen de post een pakket
by je bezorgt zit er brood in. Doe
geen pogingen het te eten. Het is
goed geweest daar niet van
maar het is nu keihard. Maar jy hebt
kinderen, die je mee kunt nemen
om eendjes te voeren. Dat misstaat
een jonge vader geenszins. Ik daar
entegen sta als middelbare dame
voor gek, wanneer ik in mijn een
tje eendjes ga voeren in het Vondel
park.
Jij hebt me op het broodspoor ge
zet en liet is dus niet onbillijk dat
jij iets doet om me af te helpen
van de broden, die warme bakkers
uit verschillende delen des lands my
gestuurd hebben om te bewijzen dat
het hunne lekker is. (Hetgeen ik
in het algemeen gesproken al
wist).
Een jaar of twee, drie geleden heb
je in ons zondags journalistenlQrum
gezegd dat ons brood niet zo lekker
is, als het brood dat je de week er
voor in andere landen van Europa
had gegeten. Je deed er nogal thea
traal over, vond ik toen. Je wilde in
brood iets terugvinden van de volle
rijkdom der aarde. En die aardse vol
heid zit er by ons niet in.
Kieskeurig en egoïstisch als ik ben
prees ik jouw klacht horende
myzelf gelukkig om het feit, dat ik
in mijn woongebied nog omgeven
ben door een aanzienlyk aantal war
me bakkers. Nee, dat zyn niet alle
maal kunstenaar? in hun vak, maar
ik weet de goeden te zitten. Of ik
nu zo'n vol, aards boereweit wil heb
ben of een luchtige maanzaadgalle,
een knappend dubbelgebakken pan
ne, clan wel een zoet duvekatertje,
het is er. En Belgische bolletjes,
Franse stokjes, harde puntjes, ge
raspte broodjes, zachte fijntjes wat
je hij de één niet vindt heeft de an
der. Allemaal lekker brood.
Sinds jij die kreet geslaakt hebt
ben ik mijn diverse bakkers van tijd
tot tijd ontrouw. Ik heb in de loop
van de tijd van hot en haar brood
mee naar huis gesleept een honk
vast mens ben ik nu eenmaal niet
en ik eet ook vaak buitenshuis.
Sedertdien kan ik die theatrale
kreet van jou over de volle rijkdom
der aarde begrijpen. Het zit er niet
in. In een heleboel brood niet, bedoel
ik. Daarom heb ik er vorige week in
de Tweede Kamer mijn droefenis over
uitgesproken, dat de Overheden van
zes Europese landen in Brussel wèl
zorgzaam gebogen zitten over de
kwaliteit van een teentje knoflook,
maar dat de smaak van ons brood
die zorg niet deelt.
Ik heb lief geweten.' Bakkers die
wel goed brood bakken en zich
dus van niemand iets hoeven aan te
trekken hebben me onder brood
bedolven. Als ik alle uitnodigingen
om ter plaatse te komen proeven
zou aannemen, ben ik enige weken
onderweg en lien pond aangekomen.
En natuurlijk heb ik niet gezegd
dat alle warme bakkers goed en alle
fabrieken slecht brood leveren. Ik
lieb, net als jij destyds, gezegd dat
heel veel Nederlanders genoegen
moeten nemen met brood waar geen
kraak of smaak aan is.
Overigens, waarde collega, wat is
publiciteit toch een merkwaardig
verschijnsel. Bij die debatten over
Landbouw in de Kamer zijn scherp
zinnige betogen gehouden over de
voor ons kleine land zeer belang
rijke problemen van landbouw
structuur, cultuurtechniek, ruimte,
recreatie, om er maar een paar te
noemen. Daarover heeft meer in de
kranten gestaan dan over mijn
broodkreet. En niemand kikt er
over.
Mijn (politieke) collega Vredeling
weet ervan mee te praten. Zijn
schriftelijke vragen over de kwali
teit van kaas en yoghurt hebben ook
een hoop deining veroorzaakt, maar
hoeveel mensen zouden iets weten
van zijn stugge werken voor de de
mocratisering van het Europese
parlement? Toch echt niet zo'n kin
derachtig probleempje.
Evenwel, dat is een zaak waarover
we grif een forumpje of vier zouden
kunnen volpraten. En vooralsnog is
mijn eerste zorg: hoe kom ik van
dat brood af? Daarom als ik niet
snel een redelijke oplossing vind in
mijn naaste omgeving, stuur ik het
naar jou. Dan zit je eraan voor een
middag eendjes voeren. Maar ten
slotte presenteer ik je niets anders
dan een broodje van je eigen deeg.
Vergezeld van mijn hartelijke
groeten,
Gerdn
Aan mevrouw
G. Brautigam,
Tweede-Kamerlid
en journaliste,
te Amsterdam.
Beste Gerdn
Natuurlijk heb ik met grote be
langstelling je actie voor beter brood
gevolgd. En natuurlijk heb ik wel
even moeten terugdenken aan ,ie
„nou-nou-zeg"-reactie, toen ik enkele
jaren geleden in ons radio-journalis
tenforum de kwaliteit van het Neder
landse brood aan de orde stelde.
Heb ik me toen „wat theatraal
uitgedrukt? Weet je, wij bidden (ja,
ja, zelfs na het Concilie nog) en
kele malen per dag het Onze Vader.
Daarin vragen wij: geef ons heden
ons dagelijks brood. Ik kan niet aan
vaarden dat de bedoeling van dat
gebed wordt weergegeven door de
substantie, die in de (meeste) grote
steden in de Randstad als onderlaag
voor het beleg op tafel komt. Toen
ze in Kanaan om wijn vroegen, kre
gen ze toch ook geschonken van de
volheid der aarde!
Overigens kan ik je wel zeggen dat
ikzelf van het broodprobleem verlost
ben. Hier in het Brabantse en
Zeeuwse weet men nog hoe het brood
behoort te zyn. Ken je het verhaal
van het jongetje, dat met zijn vader
langs een veld met gerst loopt? De
vader nam zijn hoed af. Waarom
doet u dat, vader?, vroeg het jochie.
M'n kind. was het antwoord, ik dank
Onze Lieve Heer, omdat Hij ons het
bier geschonken heeft. Als je het my
vraagt maken de bakkers hier een
zelfde gebaar als ze het meel gaan
mengen en kneden.
Ja, en nu zit je met de gebakken
broden. Marc en Eric doen je de
groeten, maar ze weigeren, zeggen
ze heel beslist, zelfs aan de eenden
stenen voor brood te voeren. Maak
er maar broodpap van. Dat geeft
Vredeling gelegenheid voor een ver
gelijkend onderzoek en wie weet wat
daaruit weer te voorschijn kan ko
men.
Ik hoop je spoedig eens hier te
zien, aan een tafel met echt brood.
Kies tevoren zorgvuldig je weg. Ik
zou je graag heelhuids hier zien ar
riveren. Met enig overleg, wat ge
luk en veel geduld kun je best nog
een heel eind komen over de Bra
bantse wegen.
Van harte gegroet,
Lock
MOSKOU De omstreden Sovjetrus-
sische bioloog Trofim Lysenko is ontsla
gen als hoofd van het instituut voor
genetica in Moskou. Zijn functie wordt
tijdelijk waargenomen door prof. Khilya
Koesjner.
Lysenko wordt verweten samen met
een groep biologen een achterstand in
de Sovjetrussische erfelijkheidsleer te
hebben veroorzaakt. „Zij ontkenden een
aantal zeer belangrijke stromingen in
de biologische wetenschap en vestigden
hun zienswijze, die dikwijls niet over
eenkwam met de huidige stand van de
wetenschap en de experimentele fei
ten", zo luidt de beschuldiging.
Hij wordt er ook van beschuldigd
valse cijfers te hebben gebruikt om zijn
stelling over het vermeerderen van
graanoogsten te staven. Bovendien zou
de Sovjetrussische landbouw „kolossale
verliezen" hebben geleden doordat Ly
senko een nieuwe kruising van maïs-
soorten afwees, omdat deze niet in zijn
theorie paste.
Professor Lysenko is „dictator" van
de Russische erfelijkheidsleer geweest.
Onder Stalin klom hij op, nadat hij
had beweerd, dat de erfelijkheid kunst
matig kan worden veranderd, een op
vatting, die door de traditionele genetici
wordt afgewezen.
Na Stalins dood in 1953 werd niet veel
meer van hem vernomen, tot hij door
Kroestjev in 1958 opnieuw naar voren
werd gebracht. Kroestjev prees hem en
verwijderde zijn critici uit onderwijs-
en onderzoekfuncties.
ONVERLATEN HEBBEN in Amster
dam het borstbeeld van de vermoorde
president Kennedy met smeer be
smeurd.
(Advertentie)
Elke OLVEH polis is winstdelend.
KAAP KENNEDY De OSO-2, de
woensdag gelanceerde kunstmaan met
een zonne-observatorium in het klein,
is gisteren aan het werk gegaan. Vanaf
de aarde werden een voor een de inge
wikkelde instrumenten ingeschakeld.
De OSO-2 draait in een bijna cirkelvor
mige baan, die in hoogte varieert van
445 km tot 628 km van het aardopper
vlak.
De acht instrumenten, waaronder de
coronograaf, een spectro-heliograaf, gei
gertellers en spectro-fotometers, zullen
vandaag alle in bedrijf zijn. De bedoe
ling is dat zij dat zes maanden zullen
volhouden. De cilindrische romp draait
gestadig om de kunstmaan stabiel te
houden, terwijl een halfcirkelvormig
„zeil" van zestig centimeter doorsnee op
de zon gericht blijft.
De kunstmaan heeft 24 miljoen dollar
gekost. Met de instrumenten wil men
de ultraviolette en röntgenstraling van
de zon ontrafelen en met een ingenieus
mechanisme de corona van de zon be
studeren. Dit mechanisme ziet de zon
op dezelfde manier als wij die zien
tijdens een volledige zonsverduistering.
De corona, een gasvormige lichtkrans
rond de zon, kan op aarde niet op de
juiste manier worden waargenomen
omdat het licht door de atmosfeer
wordt vervormd.
OSO-2 moet de geleerden een dieper
inzicht verschaffen over wat gaande is
in de „kernreactor" die de kern van de
zon is, en in de uitbarstingen die dooi
de corona heen koken en als elektro
magnetische straling de ruimte in schie
ten.
Het OSO-programma. dat een serie
van acht kunstmanen omvat, kost onge
veer 82 miljoen dollar.
EEN DEEL van het 5000 man tellende
personeel van Wilton-Feyenoord heeft
gisteren, uit protest tegen het uitblij
ven van de loonsverhoging tot 5 pro
cent, het werk voor enige uren neer
gelegd.
BIJ DE Fordfabriek in Genk is op
nieuw een 24-uursstaking uitgebroken
onder een deel van de 3000 arbeiders.
(Advertentie)