N T.V.
Union Jack en makreel
bepalen de sfeer aan boord
van de rP. en O.
Staats-
test
de gunst
van
toeristen
CEES SLIJKERMAN
GAAT MOLOCH TE LIJF
Sir Donald
Duur betaald
Centrale haven
„Als je niet vecht
bereik je niets55
Nederlands tintje
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 30 JANUARI 1965
f ff I Engelse stijl."
ff /*"N I door bem bedoelde
Door het herhaaldelijk afnemen van
GROEPSVERVOER «foor de NACO,
50 3d van de kosten
Niet oneerlijk
Binnen grenzen
Geen antwoord
jfriedus. Ze vielen van de ene r
ng in de andere. ,,Waar gaan
aar toe?" vroeg Frieda. Dat
i ze niet vragen, lachte Fried,
zouden wel een ansichtkaart
„Toe maar", zei Godefriedus
Het lijkt wel of Harrie Heer
genree is. Wat blijft er dan
s nog over?"
je had wel aangevoeld dat
we stijl, die zij wilden volgen.
Dommelhoeve te rigoureus
aarom zei ze: Luister eens,
aag voor de avond zoveel men
u wilt en laat ook muzikan-
nen". Dus een bruiloft zon-
id en bruidegom. Dat was zo-
een kar zonder paard. Hij
*r niets voor om tot zijn dood
.k te staan in het dorp. Ze
er nóg niet, Friedje had nog i
vragen. "Verwachtend dat ze a
ge tegenstand zou stuiten deed
leel voorzichtig: het zou een
oie bruiloft worden als de he-
maal een jacquet zouden dra-
torm, die ze verwacht had,
It op. De jongens vonden het
strekend bij een witte bruid
vader Toon had er niets op
ïet was wel leuk om ook eens
_r in een slipjas rond te lo-
defriedus had onoverkomelij-
/aren, als dat moest bleef hij
Dat moet niet", zei Godefrie-
>a heeft een goed zwart pak,
oeten jullie mee tevreden zijn.
jullie nu alles besproken met
pastoor?" vroeg ze dan.
LES was geregeld. Dat was
let zo vlot gegaan; tot Harries
ote verbazing waren ze op de
op grote tegenstand gestuit,
zei dat Friedje in het wit
luwen en dat ze graag een
|e mis met drie heren wilde
zagen ze de onderlip van de
al afzakken; toen hij eraan
le dat het hoofd van de school
ij onderwijzer was, de mi*
ten zingen door een jongens-
ïnenkoor, liep hij rood aan.
17
aterdag 30 januari
NEDERLAND 1
10.20-14.30 uur Uitvaart Churchill
Veekjournaal. AVRO: 15.25 The
vocaal ensemble. 15.35
Hood, TV-film. 16.00 Lui-
schoot. 16.25 In het TV-lab.
15 Voor de jeugd. 19.30 Mister
filmpje. 19.35 De Dick van Dy-
TV-feuilleton. NTS: 20.00 Jour-
weeroverzicht. AVRO: 20.20 Te-
plm. 20.35 AVRO's Quiz-üUfi
de drie. Plm. 21.10 Willy en
muzikaal programma. Plm.
Quiz-Uur: Wachtwoord. Plm.
•hnny en Rijk, amusementspro-
NTS: 22.40-22.45 Journaal.
NEDERLAND 2
.00 Nieuws in 't kort KRO: 20.01
vous met Europa: Zwitserland,
entsprogramma. 20.40 Wat zeg.
im u nog, documentaire. 20.55
levens Kortsluiting, mono
vrouwen. 21.20 Een uur met
:k: Er gebeurt nooit iets in Lin-
tchcockfilm. 22.05-22.10 Epiloog.
BELGIë VLAAMS
1.50 Volksuniversiteit. 15.20 Mu-
jonge mensen. 16.10-17.15 Recht
reportage van de internationale
te Blankenberge. 17.35 School-
18.55 Zandmannetje. 19.00 On-
kijk op dierenrijk, dierenfilm
torama, kroniek voor automobi-
9.55 Hier spreekt men Neder-
).59 Weerberichten. 20.00 Nieuws
wijkagenten: Toody en Muld-
het bankje, tv-feuilleton. 20.50
gramma. 21.20 Privé-detective,
lm. 22.40 Nieuws.
BELGIë FRANS
.15 Internationale cross coun-
0 Berichten. 18.33 Slagvelden:
lië, begin van de invasie. 19.00
enrijk. 19.30 Detectivefilm. 20.00
20.30 Le vicomte de Brage-
lm. 22.00 Morocco-bar, gevari-
igramma. 22.30 Journaal.
Zondag 31 januari
NEDERLAND 1
19.30 Het rijk van de bevers
:he der Biber), film. 19.53 De
ng van Teleac, toespraak. 20.00
20.05 Sport in beeld. VARA:
uit je winst, quiz NTS: 21.00
Europese wereldkamp ioen-
hardrijden op de schaats te
VARA: 2120 De wereld van
de laatste ontwikkelingen in
aüonale politiek. NTS: 1 x vier
één...?, documentaire. VARA:
igret en de kruideniers, TV-
S: 23.00-23.05 Journaal.
NEDERLAND 2
9.30 Robinson Crusoë, film voor
20.00 Journaal. 20.05 Tom E-
w: De klusjesman (The han-
familie komedie. 20.30 Hits,
sweet, 2 Een muzikale show.
Louvre (The Louvre), NBC-
15-22.20 Sport in beeld.
BELGIë VLAAMS
.40 Heilige mis. 15.00 De Flint*
ekenfilms. 15.25 Studenten ih
documentaire film. 15.55-17.20
pony (The red pony), avon-
18.25 Sportuitslagen. 18.30
kinderen. 18.50 De kinderen
jutkreek: Pas op voor je hoofd,
jilleton. 19.15 Piste: Gevarieerd
na. 19.55 Weerbericht. 20.00
20.15 Sportweekend. 20.45 Night
Melodieën van Cole Porter,
luitenant, speelfilm. 21.50 Hol
en zijn sterren, documentaire
5 Nieuws.
BELGIë FRANS
tudio 5: Gevarieerd program-
b Lectures pour tous: Literair
na. 19.30 De nieuwe avontu-
Chris Bobb: La route sinueute.
eton. 20.00 Journaal. 20.30 M*"
Film Circus. 21.50 Le bonheur
en treize legons, tv-spel. 22.io
De witte 28.000 ton metende Orca-
des was het eerste schip van de
gigantische Britse P O scheep
vaartmaatschappij, dat uit Vlissin-
gen vertrok voor een reis naar
Australië en Nieuw Zeeland. In de
haven van Tilbury in Engeland wa
ren reeds 1400 reizigers uit het
Gemenebest aan boord gegaan, in
Vlissingen volgden nog 270 Neder
landers, die allen ouder waren dan
65 jaar.
REDER
geslagen, doet daar weinig aan af. Uw
weigering is voor hem het bewijs, dat
u een heilige zaak hebt versmaad. „Een
Hollander", zie je hem denken, „arme
kerel."
Staat de Nederlander dus machteloos
temidden van de Engelse baren? Waar
achtig niet. Hij kan nog altijd 's avonds
een handvol gelijkgestemde broeders uit
de hutten wegslepen en in een van de
feestzalen „ouwe taaie" gaan zingen.
Eveneens staat hem het geheime wapen
van de polonaise ter beschikking, dat hij
temidden der bingospelende Engelsen in
stelling kan brengen. Een schertsneus in
zijn bagage en een olijk papieren hoedje
met bijbehorende mirleton kunnen even
eens wonderen verrichten. Niettemin
dient hij er rekening mee te houden, dat
bij het ochtendkrieken de makreel weer
in een hinderlaag op hem wacht.
Sir Donald neemt echter aan, dat zijn
Nederlandse gasten snel gewend zullen
zijn aan de Engelse sfeer op zijn immen
se vloot. Zijn kaarten liggen in elk ge
val goed: P en O bouwt op een onwrik'
baar fundament van meer dan 125 jaar
scheepvaartervaring en zijn 340 schepen
verbinden 26 landen op zes continenten.
Pronkstuk van die vloot is het 45.000 ton
metende vlaggeschip Canberra, dat nage
noeg hetzelfde silhouet heeft als de Rot
terdam van de Holland-Amerika-lijn. Met
dit schip zullen in de komende maanden
diverse cruises worden gemaakt, waar
voor men ook reizigers van het conti
nent hoopt aan te trekken. De totale pas
sagiersaccommodatie van de maatschappij
bedraagt 13.930 bedden en de regelmatige
lijndiensten gaan over een afstand van
53000 zeemijlen.
„Wij blijven in de scheepvaart geloven."
zegt sir Donald vastberaden, „zoals wij
ook geloven, dat er voldoende mensen
zijn, die het schip nog steeds prefereren
boven het vliegtuig. Zo'n schip moet ech
ter wel aan strenge eisen van service en
comfort voldoen. Ik voel er dan ook niets
voor om mijn schepen om te bouwen tot
mensenpakhuizen. Op die manier kun je
de prijs wel drukken, maar je ontneemt
het schip tegelijk zijn grootste aantrek
kelijkheid. Onze passagiers moeten de
ruimte hebben: varen is voor hen ont
spanning, geen opgaaf. P en O zal dan
ook beslist niet meedoen aan de mode om
zoveel mogelijk passagiers op één schip
samen te brengen. De toekomst zal ons
leren, of de
Nederlanders dezelfde me-
ning zijn toegedaan. Persoonlijk heb ik
groot vertrouwen in onze nieuwe lijn
dienst vanuit Vlissingen. Voorlopig zul
len er vijf afvaarten vanuit Nederland
zijn, maar als dit niet voldoende blijkt,
zullen we dit aantal opvoeren. P en O
vervoert op dit moment reeds een mil
joen mensen en tien miljoen ton vracht
per jaar. Ik zou zeggen: „houwen zo".
Hij kijkt over zijn brilleglazen naar de
Nederlanders vóór hem en heft zijn glas.
Er is op dat moment geen twijfel meer
mogelijk. Hem en zijn maatschappij gaat
geen zee te hoog.
Met de Union Jack, keihard zaken-
instinct en elke morgen een makreel zal
het best lukken.
(Van een onzer redacteuren)
LONDEN-VLISSINGEN Zeer kort na de verkoop van de „Willem Ruys"
is de strijd om de opengevallen plaats op de drukbevaren Australië-route
op twee fronten ontbrand. In Genua is de bikkelharde beknibbelaar Lauro
driftig en gehaast begonnen aan de verbouwing van het gewezen vlagge
schip der Rotterdamsche Lloyd, dat in de Maashaven al tot Italiaanse schone
was genaturaliseerd. Op hetzelfde moment kondigde sir Donald Forsyth
Anderson in het Londense Savoy-hotel aan, dat zijn scheepvaartmaatschappij
P. en O. Orient Lines een geregelde dienst van Vlissingen naar Australië en
Nieuw-Zeeland zou openen. De volgende dag reeds gaf hij zijn omvangrijk
visitekaartje in de Zeeuwse havenstad af: het spierwitte, zeer Engelse, 28000
ton metende passagiersschip „Orcades" werd door loodsen naar de kade
gepraat, die nauwelijks groot genoeg bleek voor de Britse reus. Acht uur
later vertrok het schip voor de eerste maal in zijn zestienjarig bestaan uit
een continentale haven met aan boord 270 Nederlanders en 1400 Engelsen.
De gloednieuwe, geregelde lijndienst Vlissingen-Australië was hiermee een
feit geworden.
In Londen had sir Donald Anderson
in de Engelse wan 'el door zijn 10.000 em
ployees huiselijk rir Donald genoemd
reeds toegegeven dat de vreugde om deze
eerste afvaart getemperd werd door de
wetenschap, dat de Rotterdamsche Lloyd
door de verkoop van de „Willem Ruys"
nu definitief in de hoek der vrachtvaar
ders terecht is gekomen. „Dat spijt mij
persoonlijk zeer", verklaarde hij, „want
de familie Ruys stond ook in Engeland
in hoog aanzien. Met de „Willem Ruys"
hadden zij een voortreffelijke reputatie in
het passagiersvervoer opgebouwd, die nu
volledig in de lucht komt te hangen. In
scheepvaartkringen had men deze ver
koop overigens al vijf, zes jaar geleden
aan zien komen, want de Rotterdamsche
Lloyd investeerde al lang geen kapitaal
meer in passagiersschepen en bleef steeds
vasthouden aan dat ene schip, wat voor
een scheepvaartmaatschappij een te smal
le basis is. Eén schip in de vaart houden
is altijd stukken duurder dan twee of
drie schepen. Dat is een ijzeren wet.
Waarschijnlijk had men bij de Lloyd geen
vertrouwen meer in de toekomst van pas
sagiersschepen in tegensteling tot wij van
P. en O., die na de oorlog met eigen ka-
schip boven het vliegtuig- prefereren,
omdat ze de tijd en het geld hebben
om zich de luxe van een zeereis te per
mitteren. Ze hebben geen haast en pre
fereren een rustige vakantie boven een
snelle overtocht. Wij hebben niet alleen
het oog op Nederlanders, maar ook op
Duitsers en Belgen, Vandaar ook, dat
we Vlissingen als haven hebben geko
zen. Voor ons doel ligt deze stad meer
centraal dan Rotterdam".
VOOR
Vlissingens haven
Sir Donald borstelwenkbrauwen bo
ven goudomrande bril, superieure mana
gersogen en een slimme mond, die tussen
het ernstigste betoog Engelse grappen
strooit is er zich van bewust, dat er
meer kapers op de Furopese kust zijn,
maar hij vreest de komende „zeeslag"
niet. Met verbijsterend understatement
zegt hij: „Waarschijnlijk is het Italiaanse
voedsel beter, maar even waarschijnlijk
is onze service beter. Het gaat er nu dus
om, wat de Nederlander prefereert. In
elk geval zullen we ze niet dwingen om
's morgens cornflakes te eten en eieren
met ham. Als ze p één van onze schepen
boeken, vinden ze ech_
W Bj9 ~l ter wel de vertrouwde
ff m MM I 1 stijl wordt al transparant
ff i I I 1 V/ op het moment, dat de
A „Orcades" omzichtig weg-
drijft uit de smakeloze
J haven van Tilbury. Ter.
wijl de schijnwerpers op
de kade worden gedoofd
en zware shagrokende
■■II sleepboten het bijbels ge-
■III vecht tussen David en
Goliath weer eens in re
prise laten gaan, lopen de
eerste gasten reeds op
trijpen pantoffels door de
gangen. Achter een pa
trijspoort op het A-dek
ligt een bolhoed naast
een vetleren diplomaten-
tas. Het lijkt alsof het er
om gedaan is. De stewar
dessen dragen uniformen,
die het midden houden
tussen de uitmonstering
van een heilsoldate met
stropdas en een Amster
damse tramconductrice.
Het enige Nederlandse
personeelslid aan boord,
de 28-jarige Ellie van der
Es bekent, dat ze dit
grimmige dienstpak tij
dens de eerste veertien
dagen van haar opleiding
tot assistent-purser on
middellijk na de lessen in
een hoek smeet. „Maar
alles went op den duur,"
voegt ze er aan toe, „en
ik heb nou al het gevoel,
'lat ik mijn hele leven met
pitaal een vloot van passagiersschepen in i een herenoverhemd en een zelfbinder
de vaart hebben gebracht. Op dit moment heb gelopen
bezitten wij de grootste passagiersvloot
ter wereld, die een totale tonnage heeft
van 312.000 ton. Een overtuigend bewijs
dunkt me, dat wij rotsvast geloven in de
toekomst van de passagiersvaart. Wij zul
len er alleen harder voor moeten werken,
omdat het vliegtuig een flink deel van
onze klantenkring heeft overgenomen
Voor de oorlog en kort daarna hadden
wij de handen vol aan de Engelse markt,
maar dat is afgelopen. Wij zvlen de boer
op moeten gaan om onze schepen vol te
krijgen. Elke dag, dat een schip werke
loos in de haven ligt, kost ons tussen de
50.000 en 100.000 gulden, afhankelijk van
de grootte, maar als het vaart, moeten
wij een bezettingspercentage halen van
85 pet. om lonend te werken. Dat is de
reden, waarom wij die nieuwe lijndienst
vanuit Vlissingen hebben geopend.
aan boord is, die gewoon hun eigen taal
spreekt".
Ellie van der Es werkte bij Rotterdam-
Hilton, voordat ze met P en O het ruime
sop koos en bij het opmaken van een tus
sentijdse balans bekent ze, dat ze in het
begin even moest wennen aan de humor
van haar collega's. Sir Donald kwalifi
ceert dit juist als een van die ijzersterke
pijlers, waarop het Britse imperium rust,
maar zij zegt met licht afgrijzen: „Ik
dacht alleen: waarom hebben ze nou zo'n
onbedaarlijke lol? Ik snapte het gewoon
niet. Ook daar moet je aan wennen."
Er zijn meer zaken, waaraan de Ne
derlander aan boord van de Orcades moet
wennen. Aan het ontbijt bijvoorbeeld, dat
om half acht geserveerd wordt en door
een jongen van Jan de Wit als een culi
naire stoot onder de gordel wordt erva
ren. Niets vermoedend betreedt hij de
immense eetzaal op het D-dek om daarna
gelijk tussen honderden tafels te staan,
waar zwijgende Engelsen in een heroïsch
gevecht zijn gewikkeld met een gestoom
de makreel of een bleke haring in toma
tensaus. Houdt hij op dat moment zijn
positieven niet bij elkaar en maakt hij
de steward niet overduidelijk dat zijn
suffende maag slechts berekend is op een
enkel toastje met jam, dan zit hij drie
minuten later zelf ook tegen een dergelij
ke penetrant zeebanket aan te kijken.
Omzeilt hij echter deze zilte klip dan kan
hij nog de kans lopen om verrast te wor
den met een diep bord vol ham en eieren
of een half pond cornflakes, die zijn gang
naar de railing eveneens aanzienlijk be
spoedigen.
MILJOENEN
De Engelse reder Sir Donald Ander
son maakte vóór de eerste afvaart uit
Vlissingen in het Londense Savoyhotel
kennis met drie van de tien Neder
landse meisjes, die speciaal voor de
Nederlandse reizigers door zijn maat
schappij tot assistent-purser worden
opgeleid. Van links naar rechts mej.
C. Reinsma (19) uit Amsterdam, mej.
P. Broekman (23) uit Eindhoven en
de Nijmeegse mej. Dirks (30).
Versta ons goed: er is niemand op sir
Donalds schepen, die de makreel by u
met een moker naar binnen slaat, maar
u dient er wel rekening mee te houden,
dat aan boord van de Orcades het wei
geren van de vis duur betaald wordt. U
toont daarmee uw minachting voor het
Engelse ontbyt en dat zal uw overbuur
man uit Glasgow intens bedroeven. Dat
zijn gevecht met graatjes en glazig vis-
seoog door u kokhalzend wordt gade-
Het Europese vasteland, dat wy nooit
als een markt beschouwd hebben voor
ons produkt, willen wy vanaf nu inten
sief gaan bewerken. Nog steeds zyn er
honderdduizenden mensen, die het
te» jk b-r&id voor klanten die nlistapjea <m tourfng-
«M-reter» wille» ondernemen met 'tt Naetv-bus, deze
ritten te rijden voor
wzfm rJ&jr m wórden opgegfcvfc?**
t* mthkdsn
Touringcarbedrijf „WEST FRiSIA"
C. SLIJKERMAN
Ö!fl* NtïDOBP rn. Ol'Mi «4
Ellie van der Es is één van de 14 Ne
derlandse meisjes, die door P en O in
dienst zijn genomen voor de te verwach
ten stroom van Nederlandse reizigers.
„Weliswaar gaan we er van uit, dat de
Nederlanders Engels spieken", heeft sir
Donald bij een toast uitgeroepen, „maar ik
kan me toch voorstellen, dat een Neder
lands geluid door onze boordluidsprekers
vertrouwen wekt".
Ellie van der Es voegt daar nog aan
toe: „Aan boord van een schip zijn zoveel
voorschriften, dat ik er zelfs nog moeite
mee heb. Ik ben nu bezig met de verta
ling, die alle Nederlandse reizigers straks
in hun hut vinden. Ik zorg ook voor een
Nederlandse versie van de scheepskrant
en voor de rest zal ik mijn handen wel
vol hebben aan de probiemen en pro
bleempjes van de Nederlandse gasten. Het
zijn zonder uitzondering mensen, die ou
der zijn dan 65 de oudste is zelfs tach
tig en het zal voor hen een gerust
stelling zyn, als ze merken, dat er iemand
(Van een onzer verslaggevers)
ALKMAAR Cees Slykerman uit
oude Niedorp is dwars. De nu 60-jarige
Cees die al meer dan dertig jaar per
autobus door Noord-Holland toert is in
opstand. Tegenover collega's heeft hy 'n
enkele maal revolutie gepreekt, het
hielp niet, in „Den Haag" heeft hy met
zware argumenten gezwaaid, het was
vergeefs. Cees Slykerman kon het niet
gedaan krijgen, dat hy met zijn touring
cars „het zyn er nu tien, maar dit
jaar nog komt de elfde erby" scho
lieren mocht vervoeren waar en wan
neer hij het wilde.
Vroeg hij bij de Rijksverkeersinspec
tie vergunning aan om de schooljon
gens uit Sint Maarten naar het over
dekte zwembad in Alkmaar te brengen,
dan kreeg hij een negatief antwoord,
wilde hij met zijn wagens de leerlingen
van de school te Petten naar hun zwem
lessen in Alkmaar brengen, hij kreeg
geen toestemming van de overheid. En
wat zag hij? Met al dit geregelde groeps
vervoer ging de lijndienst onderneming
N V. NACO strijken. In plaats van Slij
kerman rijdt de NACO nu de jeugd van
i5t. Maarten, van 't Zand. Petten, 't Rijp-
je en de meisjes van de Mater Amabi-
lisschool in 't Zand. Cees Slijkerman
neemt dit niet. En daarom plaatste hij
een advertentie waarin hij aanbood
groepen te vervoeren voor de helft van
de prijs, die de NACO berekent.
De plaatsing van de advertentie i»
niet het gevolg van een vlaag van boos
heid. Cees Slijkerman is iemand die pas
een besluit, neemt als hij er een paar
nachtjes over heeft geslapen. Hij heeft
er ook lang over nagedacht eer hij met
open vizier de NACO te lijf ging. Hij
was niet gauw op kookpunt. Aanvanke
lijk was hij slechts ontstemd toen de
NACO zich ging bemoeien met het ver
voer, waarvan hij meende dat hij, als
eerste gegadigde, er het meeste recht
op had. Cees Slijkerman ging zich ver
zetten, hij waagde er een paar clande
stiene ritjes aan, het kostte hem een be
keuring, het kostte hem reisjes naar
Den Haag, het kostte hem energie, maar
niets hielp. Langzaam maar zeker zag
Slijkerman allerlei geregelde ritten aan
z'n neus voorbij gaan in de richting van
Alkmaar waar de NACO z'n hoofdkwar
tier heeft.
De NACO ging niet beneden de prijs
werken de NACO bood de hoofden van
de scholen ook geen geschenken aan, de
NACO werd ook geen goede maatjes
om-den-brode met de heren van de
Rijksverkeersinspectie, de NACO maak
te alleen maar gebruik van het voor
keursrecht dat al in 1939 bij de wet
werd verleend aan ondernemingen die
in een bepaald deel van het land lijn
diensten onderhouden. Want hoe is de
gang van zaken? Als een touringcar
ondernemer, of het nu de heer Slijker
man is of een ander, tussen bepaalde
plaatsen geregeld groepsvervoer wil
verzorgen, van bijvoorbeeld scholieren
of arbeiders, dan moet hij daarvoor ver
gunning aanvragen bij de Rijksver
keersinspectie. Deze inspectie gaat met
het verzoek naar de onderneming, die
in het betreffende gebied een lijndienst
onderhoudt met de vraag of die onder
neming in staat én bereid is het groeps
vervoer waarvoor de vergunning is
aangevraagd voor haar rekening te ne
men. Wil en kan die onderneming dat,
dan gaat de aanvraag mét commentaar
van de „lijndienst-onderneming" naar
de Commissie Vervoersvergunningen en
daar wordt beslist aan wie de vergun
ning wordt verleend.
De Commissie Vervoersvergunningen
moet daarbij rekening houden met de
wet die voorschrijft da+ bij die toeken
ning de „lijndienstonderneming" voor
keur verdient, mits het gaat om ver
voer over de wegen, of de daarmee pa
rallel lopende wegen, waarop de onder
neming z'n lijndienst uitoefent en dan
nog redelijk binnen de tijd waarop de
„dienstbussen" van die onderneming
daar rijden. Zo kan het dus gebeuren
dat verschillende vergunningen door de
NACO voor de neus van de heer Slij
kerman worden weggekaapt. De NACO
oefent nu eenmaal z'n lijndienst uit in
het gebied waar Cees Slijkerman ge
regeld scholieren wil vervoeren, het
spreekt vanzelf dat de wet moet wor-
den geëerbiedigd, en het is al even be
grijpelijk dat de NACO gebruik maakt
van het bij die wet vastgelegde voor
keursrecht.
De NACO doet niets wat niet door de
beugel kan en de heer Slijkerman
strijdt, en dat geeft hy uiteraard toe.
dan ook meer tegen een wet die hij
minder correct vindt, dan tegen on
eerlijke praktijken. Hij zegt het onom
wonden: „Die wet deugt niet, die
niet meer van deze tijd. In 1939 was
het misschien nodig lijndienstonderi e
mingen te beschermen, ik geloof niet
dat de NACO en soortgelijke bedrijven
daaraan nu nog wezenlijke behoefte
hebben
Wat gaat nu de heer Slijkerman pre
cies doen? „Dat is eenvoudig te ver
klaren. Als iemand met een groep men
sen per touringcar een dag uit wil en
hy moet de NACO daarvoor honderd
gulden betalen, dan kan hy voor het
zelfde uitstapje bü mü terecht voor
vüftig gulden. Natuurlijk kan me dat
een lieve cent kosten, maar dat inte
resseert me niet. Als ie niet strijdt, be
reik je immers nooit wat?"
(Van onze correspondent in Bonn)
KEULEN Het staatswarentestin-
stituut, dat de bondsregering in Ber
lijn gaat oprichten, schijnt voorlopig
geen concurrent te worden van het
tot dusverre enige en onafhanke
lijke testinstituut, dat door het
consumenten-orgaan „Deutsche
Mark" (DM.) in Felbach bij Stutt
gart wordt onderhouden als eigen
dom van de gewiekste Westduitse
journalist Waldemar Schweitzer.
Deze mening verkondigde tenmin
ste in Keulen poor de „Marketing en
verkoopchefs-club" dr. Kluy, vice-
president van de Beierse „Landesge-
werbeanstalt" in Neurenberg. Vol
gens hem is het in Berlijn op te rich
ten staats-warentestinstituut met
zijn 70 of 80 employés een doodgebo
ren kindje. Het instituut zal in te
genstelling tot wat algemeen wordt
geloofd zelf geen waren gaan tes
ten, doch de tests uitbesteden. Op
grond van de test-resultaten zal het
instituut dan bepaalde uitspraken
doen, zich echter van aanbevelingen
of andere koopadviezen onthouden.
D.M. verdeelt, maar men weet, de
in zijn instituut geteste waren
in aanbevelenswaardig"„minder
aanbevelenswaardig", „niet aanbe
velenswaardig" en doet ook in an-
dere opzichten veel voor de voorlich
ting van de verbruikers door publi-
katie van artikelen, waarin tegen
onzuivere zakelijke praktijken wordt
gewaarschuwd.
Dat alles zal het staats-testinsti-
tuut, dat onder de naam „Stichting
Warentest" zal gaan werken, niet
kunnen doen. Het moet zich nolens
volens op de vlakte houden omdat
een staats-instelling de produkten
geen gedrag en vlijtcijfers voor hun
artikelen kan geven en geen partij
mag kiezen. Afgezien van alle ande
re bezwaren, die deze instelling aan
kleven: in 1965 krijgt de stichting
drie en in 1966 vijf miljoen mark uit
de schatkist in Bonn. Daarmede kan
de stichting maar heel weinig aan
vangen. Een automobieltest, zoals
het blad „D.M." die nu al driemaal
met wagens van verschillende klas
sen heeft genomen, kost gemiddeld
een half miljoen mark.
Ter vergelijking aldus dr. Kluy:
De „Landesgewerbeanstalt" in Neu
renberg, een klein broertje van het
staatstestinstituut in Berlijn, zou
men kunnen zeggen, heeft per jaar
al tien miljoen mark nodig om wa
ren te testen. Daarbij zijn nog niet
eens inbegrepen de aanschaffing
van de waren, die moeten worden
beproefd. Die betalen de producen
ten, omdat zij - van de „Gewesbean-
stalt" een oordeel er voor willen heb
ben.
Het testinstituut in Berlijn zou
evenals trouwens hel blad „D.M."
de te testen waren zelf moeten aan
schaffen. Met andere woorden: met
drie en zelfs met vijf miljoen mark
zal de „Stichting Warentests" het
niet erg ver brengen, dr. Kluy ge
looft, dat „D.M." voor zijn waren-
tests per jaar minstens 25 miljoen
mark nodig heeft.
Dr. Kluy is er derhalve a priori al
van overtuigd, dat het staatswaren-
testinstituut in Berlijn geen bijzon
der produktieve arbeid zal kunnen
verrichten. In dit geval dringt zich
de vergelijking op met de stichting
van de 2e omroep door de Westduit
se deelstaten. Bij de oprichting van
het „Zweites Deutsches Fernsehen"
het ZDF in Mainz, kreeg deze instel
ling ook te weinig geld mee. Zij is
die beginschuld tot dusverre niet te
boven gekomen. Het schijnt wel al
tijd zo te moeten zijn, dat de staat
de instellingen die zij in het leven
roept ofschoon zij op bepaalde
terreinen toch eigenlijk niets te zoe
ken heeft en, naar velen geloven,
ook niet op het gebied van de wa
rentests met een gering kapitaal
uitrust. En juist bij het testen
van waren kan men niet sparen, om
dat op die manier het eindresultaat
volkomen verwrongen wordt. De op
grond van deze test-resultaten ge
vormde oordelen over de goederen
kloppen dan ook niet meer. Dan kan
men het hele circus wel achterwege
laten. De consument is er in het al
gemeen niet mee gediend, wanneer
het slaats-testinstituut alleen maar
„Pfennigs"-artikelen test, zoals tot-
Ietpapier of zoiets, alleen maar om
dat goederen goedkoop zijn en op
grond van de financiële toelage uit
Bonn door de stichting kunnen wor
den betaald.
Volgens dr. Kluy is de instelling
van het staatsinstituut in Berlijn
helemaal niet nodig. Afgezien van
het goed-ingerichte D.M.-testinsti
tuut in Felbach bij Stuttgart, be
staan er in West-Duitsland in totaal
ongeveer 50 instituten, die waren be
proeven en die het werk heus wel
aankunnen. De arbeid van deze in
stellingen heeft de producenten er
van bewust gemaakt, dat zij heden
ten dage niet alleen maar behoeven
te produceren maar ook moeten ver
kopen en dat alleen goede waar aan
de man kan worden gebracht. Zij
heeft voorts geleid tot het z.g. „RAL"
teken, een betvijs van kwaliteit, dat
wordt uitgegeven door een commis
sie voor leverantie-voorwaarden.
Overigens: het test-instituut van
de Landesgewerbeanstaltin Neu
renberg heeft jaren geleden de tests
verzorgd, die in de eerste vier exem
plaren van het consumenten-blad
„D.M." dat toen nog maandelijks,
later half-maandelijks en tenslotte
wekelijks verscheen werden be
schreven. De wegen zijn toen uit el
kaar gegaan, omdat de „Landesge
werbeanstalt" zich niet kon aanslui
ten bij de aanbevelenswaardigheids-
oordelen van „D.M.".