N T.V. Union Jack en makreel bepalen de sfeer aan boord van de rP. en O. Staats- test de gunst van toeristen CEES SLIJKERMAN GAAT MOLOCH TE LIJF Sir Donald Duur betaald Centrale haven „Als je niet vecht bereik je niets55 Nederlands tintje DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 30 JANUARI 1965 f ff I Engelse stijl." ff /*"N I door bem bedoelde Door het herhaaldelijk afnemen van GROEPSVERVOER «foor de NACO, 50 3d van de kosten Niet oneerlijk Binnen grenzen Geen antwoord jfriedus. Ze vielen van de ene r ng in de andere. ,,Waar gaan aar toe?" vroeg Frieda. Dat i ze niet vragen, lachte Fried, zouden wel een ansichtkaart „Toe maar", zei Godefriedus Het lijkt wel of Harrie Heer genree is. Wat blijft er dan s nog over?" je had wel aangevoeld dat we stijl, die zij wilden volgen. Dommelhoeve te rigoureus aarom zei ze: Luister eens, aag voor de avond zoveel men u wilt en laat ook muzikan- nen". Dus een bruiloft zon- id en bruidegom. Dat was zo- een kar zonder paard. Hij *r niets voor om tot zijn dood .k te staan in het dorp. Ze er nóg niet, Friedje had nog i vragen. "Verwachtend dat ze a ge tegenstand zou stuiten deed leel voorzichtig: het zou een oie bruiloft worden als de he- maal een jacquet zouden dra- torm, die ze verwacht had, It op. De jongens vonden het strekend bij een witte bruid vader Toon had er niets op ïet was wel leuk om ook eens _r in een slipjas rond te lo- defriedus had onoverkomelij- /aren, als dat moest bleef hij Dat moet niet", zei Godefrie- >a heeft een goed zwart pak, oeten jullie mee tevreden zijn. jullie nu alles besproken met pastoor?" vroeg ze dan. LES was geregeld. Dat was let zo vlot gegaan; tot Harries ote verbazing waren ze op de op grote tegenstand gestuit, zei dat Friedje in het wit luwen en dat ze graag een |e mis met drie heren wilde zagen ze de onderlip van de al afzakken; toen hij eraan le dat het hoofd van de school ij onderwijzer was, de mi* ten zingen door een jongens- ïnenkoor, liep hij rood aan. 17 aterdag 30 januari NEDERLAND 1 10.20-14.30 uur Uitvaart Churchill Veekjournaal. AVRO: 15.25 The vocaal ensemble. 15.35 Hood, TV-film. 16.00 Lui- schoot. 16.25 In het TV-lab. 15 Voor de jeugd. 19.30 Mister filmpje. 19.35 De Dick van Dy- TV-feuilleton. NTS: 20.00 Jour- weeroverzicht. AVRO: 20.20 Te- plm. 20.35 AVRO's Quiz-üUfi de drie. Plm. 21.10 Willy en muzikaal programma. Plm. Quiz-Uur: Wachtwoord. Plm. •hnny en Rijk, amusementspro- NTS: 22.40-22.45 Journaal. NEDERLAND 2 .00 Nieuws in 't kort KRO: 20.01 vous met Europa: Zwitserland, entsprogramma. 20.40 Wat zeg. im u nog, documentaire. 20.55 levens Kortsluiting, mono vrouwen. 21.20 Een uur met :k: Er gebeurt nooit iets in Lin- tchcockfilm. 22.05-22.10 Epiloog. BELGIë VLAAMS 1.50 Volksuniversiteit. 15.20 Mu- jonge mensen. 16.10-17.15 Recht reportage van de internationale te Blankenberge. 17.35 School- 18.55 Zandmannetje. 19.00 On- kijk op dierenrijk, dierenfilm torama, kroniek voor automobi- 9.55 Hier spreekt men Neder- ).59 Weerberichten. 20.00 Nieuws wijkagenten: Toody en Muld- het bankje, tv-feuilleton. 20.50 gramma. 21.20 Privé-detective, lm. 22.40 Nieuws. BELGIë FRANS .15 Internationale cross coun- 0 Berichten. 18.33 Slagvelden: lië, begin van de invasie. 19.00 enrijk. 19.30 Detectivefilm. 20.00 20.30 Le vicomte de Brage- lm. 22.00 Morocco-bar, gevari- igramma. 22.30 Journaal. Zondag 31 januari NEDERLAND 1 19.30 Het rijk van de bevers :he der Biber), film. 19.53 De ng van Teleac, toespraak. 20.00 20.05 Sport in beeld. VARA: uit je winst, quiz NTS: 21.00 Europese wereldkamp ioen- hardrijden op de schaats te VARA: 2120 De wereld van de laatste ontwikkelingen in aüonale politiek. NTS: 1 x vier één...?, documentaire. VARA: igret en de kruideniers, TV- S: 23.00-23.05 Journaal. NEDERLAND 2 9.30 Robinson Crusoë, film voor 20.00 Journaal. 20.05 Tom E- w: De klusjesman (The han- familie komedie. 20.30 Hits, sweet, 2 Een muzikale show. Louvre (The Louvre), NBC- 15-22.20 Sport in beeld. BELGIë VLAAMS .40 Heilige mis. 15.00 De Flint* ekenfilms. 15.25 Studenten ih documentaire film. 15.55-17.20 pony (The red pony), avon- 18.25 Sportuitslagen. 18.30 kinderen. 18.50 De kinderen jutkreek: Pas op voor je hoofd, jilleton. 19.15 Piste: Gevarieerd na. 19.55 Weerbericht. 20.00 20.15 Sportweekend. 20.45 Night Melodieën van Cole Porter, luitenant, speelfilm. 21.50 Hol en zijn sterren, documentaire 5 Nieuws. BELGIë FRANS tudio 5: Gevarieerd program- b Lectures pour tous: Literair na. 19.30 De nieuwe avontu- Chris Bobb: La route sinueute. eton. 20.00 Journaal. 20.30 M*" Film Circus. 21.50 Le bonheur en treize legons, tv-spel. 22.io De witte 28.000 ton metende Orca- des was het eerste schip van de gigantische Britse P O scheep vaartmaatschappij, dat uit Vlissin- gen vertrok voor een reis naar Australië en Nieuw Zeeland. In de haven van Tilbury in Engeland wa ren reeds 1400 reizigers uit het Gemenebest aan boord gegaan, in Vlissingen volgden nog 270 Neder landers, die allen ouder waren dan 65 jaar. REDER geslagen, doet daar weinig aan af. Uw weigering is voor hem het bewijs, dat u een heilige zaak hebt versmaad. „Een Hollander", zie je hem denken, „arme kerel." Staat de Nederlander dus machteloos temidden van de Engelse baren? Waar achtig niet. Hij kan nog altijd 's avonds een handvol gelijkgestemde broeders uit de hutten wegslepen en in een van de feestzalen „ouwe taaie" gaan zingen. Eveneens staat hem het geheime wapen van de polonaise ter beschikking, dat hij temidden der bingospelende Engelsen in stelling kan brengen. Een schertsneus in zijn bagage en een olijk papieren hoedje met bijbehorende mirleton kunnen even eens wonderen verrichten. Niettemin dient hij er rekening mee te houden, dat bij het ochtendkrieken de makreel weer in een hinderlaag op hem wacht. Sir Donald neemt echter aan, dat zijn Nederlandse gasten snel gewend zullen zijn aan de Engelse sfeer op zijn immen se vloot. Zijn kaarten liggen in elk ge val goed: P en O bouwt op een onwrik' baar fundament van meer dan 125 jaar scheepvaartervaring en zijn 340 schepen verbinden 26 landen op zes continenten. Pronkstuk van die vloot is het 45.000 ton metende vlaggeschip Canberra, dat nage noeg hetzelfde silhouet heeft als de Rot terdam van de Holland-Amerika-lijn. Met dit schip zullen in de komende maanden diverse cruises worden gemaakt, waar voor men ook reizigers van het conti nent hoopt aan te trekken. De totale pas sagiersaccommodatie van de maatschappij bedraagt 13.930 bedden en de regelmatige lijndiensten gaan over een afstand van 53000 zeemijlen. „Wij blijven in de scheepvaart geloven." zegt sir Donald vastberaden, „zoals wij ook geloven, dat er voldoende mensen zijn, die het schip nog steeds prefereren boven het vliegtuig. Zo'n schip moet ech ter wel aan strenge eisen van service en comfort voldoen. Ik voel er dan ook niets voor om mijn schepen om te bouwen tot mensenpakhuizen. Op die manier kun je de prijs wel drukken, maar je ontneemt het schip tegelijk zijn grootste aantrek kelijkheid. Onze passagiers moeten de ruimte hebben: varen is voor hen ont spanning, geen opgaaf. P en O zal dan ook beslist niet meedoen aan de mode om zoveel mogelijk passagiers op één schip samen te brengen. De toekomst zal ons leren, of de Nederlanders dezelfde me- ning zijn toegedaan. Persoonlijk heb ik groot vertrouwen in onze nieuwe lijn dienst vanuit Vlissingen. Voorlopig zul len er vijf afvaarten vanuit Nederland zijn, maar als dit niet voldoende blijkt, zullen we dit aantal opvoeren. P en O vervoert op dit moment reeds een mil joen mensen en tien miljoen ton vracht per jaar. Ik zou zeggen: „houwen zo". Hij kijkt over zijn brilleglazen naar de Nederlanders vóór hem en heft zijn glas. Er is op dat moment geen twijfel meer mogelijk. Hem en zijn maatschappij gaat geen zee te hoog. Met de Union Jack, keihard zaken- instinct en elke morgen een makreel zal het best lukken. (Van een onzer redacteuren) LONDEN-VLISSINGEN Zeer kort na de verkoop van de „Willem Ruys" is de strijd om de opengevallen plaats op de drukbevaren Australië-route op twee fronten ontbrand. In Genua is de bikkelharde beknibbelaar Lauro driftig en gehaast begonnen aan de verbouwing van het gewezen vlagge schip der Rotterdamsche Lloyd, dat in de Maashaven al tot Italiaanse schone was genaturaliseerd. Op hetzelfde moment kondigde sir Donald Forsyth Anderson in het Londense Savoy-hotel aan, dat zijn scheepvaartmaatschappij P. en O. Orient Lines een geregelde dienst van Vlissingen naar Australië en Nieuw-Zeeland zou openen. De volgende dag reeds gaf hij zijn omvangrijk visitekaartje in de Zeeuwse havenstad af: het spierwitte, zeer Engelse, 28000 ton metende passagiersschip „Orcades" werd door loodsen naar de kade gepraat, die nauwelijks groot genoeg bleek voor de Britse reus. Acht uur later vertrok het schip voor de eerste maal in zijn zestienjarig bestaan uit een continentale haven met aan boord 270 Nederlanders en 1400 Engelsen. De gloednieuwe, geregelde lijndienst Vlissingen-Australië was hiermee een feit geworden. In Londen had sir Donald Anderson in de Engelse wan 'el door zijn 10.000 em ployees huiselijk rir Donald genoemd reeds toegegeven dat de vreugde om deze eerste afvaart getemperd werd door de wetenschap, dat de Rotterdamsche Lloyd door de verkoop van de „Willem Ruys" nu definitief in de hoek der vrachtvaar ders terecht is gekomen. „Dat spijt mij persoonlijk zeer", verklaarde hij, „want de familie Ruys stond ook in Engeland in hoog aanzien. Met de „Willem Ruys" hadden zij een voortreffelijke reputatie in het passagiersvervoer opgebouwd, die nu volledig in de lucht komt te hangen. In scheepvaartkringen had men deze ver koop overigens al vijf, zes jaar geleden aan zien komen, want de Rotterdamsche Lloyd investeerde al lang geen kapitaal meer in passagiersschepen en bleef steeds vasthouden aan dat ene schip, wat voor een scheepvaartmaatschappij een te smal le basis is. Eén schip in de vaart houden is altijd stukken duurder dan twee of drie schepen. Dat is een ijzeren wet. Waarschijnlijk had men bij de Lloyd geen vertrouwen meer in de toekomst van pas sagiersschepen in tegensteling tot wij van P. en O., die na de oorlog met eigen ka- schip boven het vliegtuig- prefereren, omdat ze de tijd en het geld hebben om zich de luxe van een zeereis te per mitteren. Ze hebben geen haast en pre fereren een rustige vakantie boven een snelle overtocht. Wij hebben niet alleen het oog op Nederlanders, maar ook op Duitsers en Belgen, Vandaar ook, dat we Vlissingen als haven hebben geko zen. Voor ons doel ligt deze stad meer centraal dan Rotterdam". VOOR Vlissingens haven Sir Donald borstelwenkbrauwen bo ven goudomrande bril, superieure mana gersogen en een slimme mond, die tussen het ernstigste betoog Engelse grappen strooit is er zich van bewust, dat er meer kapers op de Furopese kust zijn, maar hij vreest de komende „zeeslag" niet. Met verbijsterend understatement zegt hij: „Waarschijnlijk is het Italiaanse voedsel beter, maar even waarschijnlijk is onze service beter. Het gaat er nu dus om, wat de Nederlander prefereert. In elk geval zullen we ze niet dwingen om 's morgens cornflakes te eten en eieren met ham. Als ze p één van onze schepen boeken, vinden ze ech_ W Bj9 ~l ter wel de vertrouwde ff m MM I 1 stijl wordt al transparant ff i I I 1 V/ op het moment, dat de A „Orcades" omzichtig weg- drijft uit de smakeloze J haven van Tilbury. Ter. wijl de schijnwerpers op de kade worden gedoofd en zware shagrokende ■■II sleepboten het bijbels ge- ■III vecht tussen David en Goliath weer eens in re prise laten gaan, lopen de eerste gasten reeds op trijpen pantoffels door de gangen. Achter een pa trijspoort op het A-dek ligt een bolhoed naast een vetleren diplomaten- tas. Het lijkt alsof het er om gedaan is. De stewar dessen dragen uniformen, die het midden houden tussen de uitmonstering van een heilsoldate met stropdas en een Amster damse tramconductrice. Het enige Nederlandse personeelslid aan boord, de 28-jarige Ellie van der Es bekent, dat ze dit grimmige dienstpak tij dens de eerste veertien dagen van haar opleiding tot assistent-purser on middellijk na de lessen in een hoek smeet. „Maar alles went op den duur," voegt ze er aan toe, „en ik heb nou al het gevoel, 'lat ik mijn hele leven met pitaal een vloot van passagiersschepen in i een herenoverhemd en een zelfbinder de vaart hebben gebracht. Op dit moment heb gelopen bezitten wij de grootste passagiersvloot ter wereld, die een totale tonnage heeft van 312.000 ton. Een overtuigend bewijs dunkt me, dat wij rotsvast geloven in de toekomst van de passagiersvaart. Wij zul len er alleen harder voor moeten werken, omdat het vliegtuig een flink deel van onze klantenkring heeft overgenomen Voor de oorlog en kort daarna hadden wij de handen vol aan de Engelse markt, maar dat is afgelopen. Wij zvlen de boer op moeten gaan om onze schepen vol te krijgen. Elke dag, dat een schip werke loos in de haven ligt, kost ons tussen de 50.000 en 100.000 gulden, afhankelijk van de grootte, maar als het vaart, moeten wij een bezettingspercentage halen van 85 pet. om lonend te werken. Dat is de reden, waarom wij die nieuwe lijndienst vanuit Vlissingen hebben geopend. aan boord is, die gewoon hun eigen taal spreekt". Ellie van der Es werkte bij Rotterdam- Hilton, voordat ze met P en O het ruime sop koos en bij het opmaken van een tus sentijdse balans bekent ze, dat ze in het begin even moest wennen aan de humor van haar collega's. Sir Donald kwalifi ceert dit juist als een van die ijzersterke pijlers, waarop het Britse imperium rust, maar zij zegt met licht afgrijzen: „Ik dacht alleen: waarom hebben ze nou zo'n onbedaarlijke lol? Ik snapte het gewoon niet. Ook daar moet je aan wennen." Er zijn meer zaken, waaraan de Ne derlander aan boord van de Orcades moet wennen. Aan het ontbijt bijvoorbeeld, dat om half acht geserveerd wordt en door een jongen van Jan de Wit als een culi naire stoot onder de gordel wordt erva ren. Niets vermoedend betreedt hij de immense eetzaal op het D-dek om daarna gelijk tussen honderden tafels te staan, waar zwijgende Engelsen in een heroïsch gevecht zijn gewikkeld met een gestoom de makreel of een bleke haring in toma tensaus. Houdt hij op dat moment zijn positieven niet bij elkaar en maakt hij de steward niet overduidelijk dat zijn suffende maag slechts berekend is op een enkel toastje met jam, dan zit hij drie minuten later zelf ook tegen een dergelij ke penetrant zeebanket aan te kijken. Omzeilt hij echter deze zilte klip dan kan hij nog de kans lopen om verrast te wor den met een diep bord vol ham en eieren of een half pond cornflakes, die zijn gang naar de railing eveneens aanzienlijk be spoedigen. MILJOENEN De Engelse reder Sir Donald Ander son maakte vóór de eerste afvaart uit Vlissingen in het Londense Savoyhotel kennis met drie van de tien Neder landse meisjes, die speciaal voor de Nederlandse reizigers door zijn maat schappij tot assistent-purser worden opgeleid. Van links naar rechts mej. C. Reinsma (19) uit Amsterdam, mej. P. Broekman (23) uit Eindhoven en de Nijmeegse mej. Dirks (30). Versta ons goed: er is niemand op sir Donalds schepen, die de makreel by u met een moker naar binnen slaat, maar u dient er wel rekening mee te houden, dat aan boord van de Orcades het wei geren van de vis duur betaald wordt. U toont daarmee uw minachting voor het Engelse ontbyt en dat zal uw overbuur man uit Glasgow intens bedroeven. Dat zijn gevecht met graatjes en glazig vis- seoog door u kokhalzend wordt gade- Het Europese vasteland, dat wy nooit als een markt beschouwd hebben voor ons produkt, willen wy vanaf nu inten sief gaan bewerken. Nog steeds zyn er honderdduizenden mensen, die het te» jk b-r&id voor klanten die nlistapjea <m tourfng- «M-reter» wille» ondernemen met 'tt Naetv-bus, deze ritten te rijden voor wzfm rJ&jr m wórden opgegfcvfc?** t* mthkdsn Touringcarbedrijf „WEST FRiSIA" C. SLIJKERMAN Ö!fl* NtïDOBP rn. Ol'Mi «4 Ellie van der Es is één van de 14 Ne derlandse meisjes, die door P en O in dienst zijn genomen voor de te verwach ten stroom van Nederlandse reizigers. „Weliswaar gaan we er van uit, dat de Nederlanders Engels spieken", heeft sir Donald bij een toast uitgeroepen, „maar ik kan me toch voorstellen, dat een Neder lands geluid door onze boordluidsprekers vertrouwen wekt". Ellie van der Es voegt daar nog aan toe: „Aan boord van een schip zijn zoveel voorschriften, dat ik er zelfs nog moeite mee heb. Ik ben nu bezig met de verta ling, die alle Nederlandse reizigers straks in hun hut vinden. Ik zorg ook voor een Nederlandse versie van de scheepskrant en voor de rest zal ik mijn handen wel vol hebben aan de probiemen en pro bleempjes van de Nederlandse gasten. Het zijn zonder uitzondering mensen, die ou der zijn dan 65 de oudste is zelfs tach tig en het zal voor hen een gerust stelling zyn, als ze merken, dat er iemand (Van een onzer verslaggevers) ALKMAAR Cees Slykerman uit oude Niedorp is dwars. De nu 60-jarige Cees die al meer dan dertig jaar per autobus door Noord-Holland toert is in opstand. Tegenover collega's heeft hy 'n enkele maal revolutie gepreekt, het hielp niet, in „Den Haag" heeft hy met zware argumenten gezwaaid, het was vergeefs. Cees Slykerman kon het niet gedaan krijgen, dat hy met zijn touring cars „het zyn er nu tien, maar dit jaar nog komt de elfde erby" scho lieren mocht vervoeren waar en wan neer hij het wilde. Vroeg hij bij de Rijksverkeersinspec tie vergunning aan om de schooljon gens uit Sint Maarten naar het over dekte zwembad in Alkmaar te brengen, dan kreeg hij een negatief antwoord, wilde hij met zijn wagens de leerlingen van de school te Petten naar hun zwem lessen in Alkmaar brengen, hij kreeg geen toestemming van de overheid. En wat zag hij? Met al dit geregelde groeps vervoer ging de lijndienst onderneming N V. NACO strijken. In plaats van Slij kerman rijdt de NACO nu de jeugd van i5t. Maarten, van 't Zand. Petten, 't Rijp- je en de meisjes van de Mater Amabi- lisschool in 't Zand. Cees Slijkerman neemt dit niet. En daarom plaatste hij een advertentie waarin hij aanbood groepen te vervoeren voor de helft van de prijs, die de NACO berekent. De plaatsing van de advertentie i» niet het gevolg van een vlaag van boos heid. Cees Slijkerman is iemand die pas een besluit, neemt als hij er een paar nachtjes over heeft geslapen. Hij heeft er ook lang over nagedacht eer hij met open vizier de NACO te lijf ging. Hij was niet gauw op kookpunt. Aanvanke lijk was hij slechts ontstemd toen de NACO zich ging bemoeien met het ver voer, waarvan hij meende dat hij, als eerste gegadigde, er het meeste recht op had. Cees Slijkerman ging zich ver zetten, hij waagde er een paar clande stiene ritjes aan, het kostte hem een be keuring, het kostte hem reisjes naar Den Haag, het kostte hem energie, maar niets hielp. Langzaam maar zeker zag Slijkerman allerlei geregelde ritten aan z'n neus voorbij gaan in de richting van Alkmaar waar de NACO z'n hoofdkwar tier heeft. De NACO ging niet beneden de prijs werken de NACO bood de hoofden van de scholen ook geen geschenken aan, de NACO werd ook geen goede maatjes om-den-brode met de heren van de Rijksverkeersinspectie, de NACO maak te alleen maar gebruik van het voor keursrecht dat al in 1939 bij de wet werd verleend aan ondernemingen die in een bepaald deel van het land lijn diensten onderhouden. Want hoe is de gang van zaken? Als een touringcar ondernemer, of het nu de heer Slijker man is of een ander, tussen bepaalde plaatsen geregeld groepsvervoer wil verzorgen, van bijvoorbeeld scholieren of arbeiders, dan moet hij daarvoor ver gunning aanvragen bij de Rijksver keersinspectie. Deze inspectie gaat met het verzoek naar de onderneming, die in het betreffende gebied een lijndienst onderhoudt met de vraag of die onder neming in staat én bereid is het groeps vervoer waarvoor de vergunning is aangevraagd voor haar rekening te ne men. Wil en kan die onderneming dat, dan gaat de aanvraag mét commentaar van de „lijndienst-onderneming" naar de Commissie Vervoersvergunningen en daar wordt beslist aan wie de vergun ning wordt verleend. De Commissie Vervoersvergunningen moet daarbij rekening houden met de wet die voorschrijft da+ bij die toeken ning de „lijndienstonderneming" voor keur verdient, mits het gaat om ver voer over de wegen, of de daarmee pa rallel lopende wegen, waarop de onder neming z'n lijndienst uitoefent en dan nog redelijk binnen de tijd waarop de „dienstbussen" van die onderneming daar rijden. Zo kan het dus gebeuren dat verschillende vergunningen door de NACO voor de neus van de heer Slij kerman worden weggekaapt. De NACO oefent nu eenmaal z'n lijndienst uit in het gebied waar Cees Slijkerman ge regeld scholieren wil vervoeren, het spreekt vanzelf dat de wet moet wor- den geëerbiedigd, en het is al even be grijpelijk dat de NACO gebruik maakt van het bij die wet vastgelegde voor keursrecht. De NACO doet niets wat niet door de beugel kan en de heer Slijkerman strijdt, en dat geeft hy uiteraard toe. dan ook meer tegen een wet die hij minder correct vindt, dan tegen on eerlijke praktijken. Hij zegt het onom wonden: „Die wet deugt niet, die niet meer van deze tijd. In 1939 was het misschien nodig lijndienstonderi e mingen te beschermen, ik geloof niet dat de NACO en soortgelijke bedrijven daaraan nu nog wezenlijke behoefte hebben Wat gaat nu de heer Slijkerman pre cies doen? „Dat is eenvoudig te ver klaren. Als iemand met een groep men sen per touringcar een dag uit wil en hy moet de NACO daarvoor honderd gulden betalen, dan kan hy voor het zelfde uitstapje bü mü terecht voor vüftig gulden. Natuurlijk kan me dat een lieve cent kosten, maar dat inte resseert me niet. Als ie niet strijdt, be reik je immers nooit wat?" (Van onze correspondent in Bonn) KEULEN Het staatswarentestin- stituut, dat de bondsregering in Ber lijn gaat oprichten, schijnt voorlopig geen concurrent te worden van het tot dusverre enige en onafhanke lijke testinstituut, dat door het consumenten-orgaan „Deutsche Mark" (DM.) in Felbach bij Stutt gart wordt onderhouden als eigen dom van de gewiekste Westduitse journalist Waldemar Schweitzer. Deze mening verkondigde tenmin ste in Keulen poor de „Marketing en verkoopchefs-club" dr. Kluy, vice- president van de Beierse „Landesge- werbeanstalt" in Neurenberg. Vol gens hem is het in Berlijn op te rich ten staats-warentestinstituut met zijn 70 of 80 employés een doodgebo ren kindje. Het instituut zal in te genstelling tot wat algemeen wordt geloofd zelf geen waren gaan tes ten, doch de tests uitbesteden. Op grond van de test-resultaten zal het instituut dan bepaalde uitspraken doen, zich echter van aanbevelingen of andere koopadviezen onthouden. D.M. verdeelt, maar men weet, de in zijn instituut geteste waren in aanbevelenswaardig"„minder aanbevelenswaardig", „niet aanbe velenswaardig" en doet ook in an- dere opzichten veel voor de voorlich ting van de verbruikers door publi- katie van artikelen, waarin tegen onzuivere zakelijke praktijken wordt gewaarschuwd. Dat alles zal het staats-testinsti- tuut, dat onder de naam „Stichting Warentest" zal gaan werken, niet kunnen doen. Het moet zich nolens volens op de vlakte houden omdat een staats-instelling de produkten geen gedrag en vlijtcijfers voor hun artikelen kan geven en geen partij mag kiezen. Afgezien van alle ande re bezwaren, die deze instelling aan kleven: in 1965 krijgt de stichting drie en in 1966 vijf miljoen mark uit de schatkist in Bonn. Daarmede kan de stichting maar heel weinig aan vangen. Een automobieltest, zoals het blad „D.M." die nu al driemaal met wagens van verschillende klas sen heeft genomen, kost gemiddeld een half miljoen mark. Ter vergelijking aldus dr. Kluy: De „Landesgewerbeanstalt" in Neu renberg, een klein broertje van het staatstestinstituut in Berlijn, zou men kunnen zeggen, heeft per jaar al tien miljoen mark nodig om wa ren te testen. Daarbij zijn nog niet eens inbegrepen de aanschaffing van de waren, die moeten worden beproefd. Die betalen de producen ten, omdat zij - van de „Gewesbean- stalt" een oordeel er voor willen heb ben. Het testinstituut in Berlijn zou evenals trouwens hel blad „D.M." de te testen waren zelf moeten aan schaffen. Met andere woorden: met drie en zelfs met vijf miljoen mark zal de „Stichting Warentests" het niet erg ver brengen, dr. Kluy ge looft, dat „D.M." voor zijn waren- tests per jaar minstens 25 miljoen mark nodig heeft. Dr. Kluy is er derhalve a priori al van overtuigd, dat het staatswaren- testinstituut in Berlijn geen bijzon der produktieve arbeid zal kunnen verrichten. In dit geval dringt zich de vergelijking op met de stichting van de 2e omroep door de Westduit se deelstaten. Bij de oprichting van het „Zweites Deutsches Fernsehen" het ZDF in Mainz, kreeg deze instel ling ook te weinig geld mee. Zij is die beginschuld tot dusverre niet te boven gekomen. Het schijnt wel al tijd zo te moeten zijn, dat de staat de instellingen die zij in het leven roept ofschoon zij op bepaalde terreinen toch eigenlijk niets te zoe ken heeft en, naar velen geloven, ook niet op het gebied van de wa rentests met een gering kapitaal uitrust. En juist bij het testen van waren kan men niet sparen, om dat op die manier het eindresultaat volkomen verwrongen wordt. De op grond van deze test-resultaten ge vormde oordelen over de goederen kloppen dan ook niet meer. Dan kan men het hele circus wel achterwege laten. De consument is er in het al gemeen niet mee gediend, wanneer het slaats-testinstituut alleen maar „Pfennigs"-artikelen test, zoals tot- Ietpapier of zoiets, alleen maar om dat goederen goedkoop zijn en op grond van de financiële toelage uit Bonn door de stichting kunnen wor den betaald. Volgens dr. Kluy is de instelling van het staatsinstituut in Berlijn helemaal niet nodig. Afgezien van het goed-ingerichte D.M.-testinsti tuut in Felbach bij Stuttgart, be staan er in West-Duitsland in totaal ongeveer 50 instituten, die waren be proeven en die het werk heus wel aankunnen. De arbeid van deze in stellingen heeft de producenten er van bewust gemaakt, dat zij heden ten dage niet alleen maar behoeven te produceren maar ook moeten ver kopen en dat alleen goede waar aan de man kan worden gebracht. Zij heeft voorts geleid tot het z.g. „RAL" teken, een betvijs van kwaliteit, dat wordt uitgegeven door een commis sie voor leverantie-voorwaarden. Overigens: het test-instituut van de Landesgewerbeanstaltin Neu renberg heeft jaren geleden de tests verzorgd, die in de eerste vier exem plaren van het consumenten-blad „D.M." dat toen nog maandelijks, later half-maandelijks en tenslotte wekelijks verscheen werden be schreven. De wegen zijn toen uit el kaar gegaan, omdat de „Landesge werbeanstalt" zich niet kon aanslui ten bij de aanbevelenswaardigheids- oordelen van „D.M.".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 9