Ex-priester werpt zich op als tegenpaus Hernieuwde Kerk heeft zelfs priesteressen Nog geen nieuwe regering Nigeria SIRIKIT SLAAT JACKIE Viet act Rumoer in Westmalle Televisie-dichtheid in Oost-Duitsland neemt toe POSIT Paus vi' Arabie medewer Chefarine „4 E Zijn jeugd Rel sigaren uitzonderlijk goed! Clandest drukte55 de Mu Clemens XV maakt zijn eigen dogma's Beroering Valstrik Strijdhamer Aantrekkingskracht Misleid Auto vernielt vliegtuigen EmigrantenoiH voor een kol naar VS en Ca 4 krachtige middelen tegen pijnen griep! 's Werelds best geklede dame: Tien miljoen kijkers in Bondsrepubliek Schipbreukeling dertig dagen alleen op eiland DOOR Walter Breedveld Philippine bestrijden communiste Brief na pelg DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 5 JANUARI 1965 In de gemeente Westmalle nabij Lier in de Vlaamse Kem pen doen zich sinds enige tijd ernstige ongeregeldheden op godsdienstig gebied voor. in deze gemeente heeft de door de Kerk in de lekenstand teruggestelde Franse priester Père Collin, die zichzelf onder de naam Clemens XV tot paus heeft verheven en die hoe ongelooflijk het ook is reeds een zekere aanhang in Frankrijk, België en Nederland heeft verkregen, een steunpunt veroverd, van waaruit getracht wordt de streek voor de Kerk van deze paus te winnen. Aanvankelijk heeft men het optreden van de warhoofdige ex- priester doodgezwegen. Nu echter na de incidenten in Westmalle de wereldpers aandacht aan hem is gaan besteden en de TV melding gemaakt heeft van het ontreden van de „Hernieuwde Kerk" van deze paus en de zogenaamde wij ding van een priesteres in West malle, is het noodzakelijk eens duidelijk uit de doeken te doen wat hier gaande is. Onze medewerkster Ivonne Nonneman te Antwerpen heeft aan de hand van de eigen publ icaties van de Hernieuwde Keik," de nevenstaande reportage ge schreven. (DOOR IVONNE NONNEMAN) ^JylNDS verscheidene jaren krijgen we een maandblad toegestuurd dat we zoals vele schrifturen even doorlopen en dan terzijde leggen na ons duchtig te hebben geërgerd aan de inhoud. „La Vérité" (er is ook een Nederlandse uitgave „,De Waarheid', die steeds een maand later verschijnt) is de spreek buis van een zekere père Collin, Fransman, die zich „op hemels bevel" Cle mens XV noemt. Hij gewaagt van visioenen, schermt met devoties en enta meert een ziekelijke Mariadevotie. „Clemens XV" kwamen de parochie geestelijken hem opzoeken om hem tot matiging te bewegen. P. Collin liet er zich niet door beinvloeden. De aanhankelijkheid aan de Hernieuw de Kerk belette de familieleden niet om deel te nerrfen aan de plechtigheden in de parochiekerk en daar de zondags plicht te vervullen. Niettegenstaande er voorzichtige waarschuwingen werden gegeven kwamen de oudste kinderen, met een zoon van het gezin uit O.L. Vrouw-Tielt naar de zondagsmis, waar in de parochiepastoor enkele waarschu wingen tegen de „hernieuwde" gods dienst liet horen. Verschijningen, toespraken van Christus, bloedige tranen wenende Lieve Vrouwen zijn voor père Collin dagelijkse kost. Bevoorrechte zielen krijgen eveneens „hemelse" boodschappen en maken deze bekend. Er wordt met mirakelen geschermd, met voorspellingen, met eerherstel, liefde om er ver dwaasd bij te worden. En tussen deze artikelen in komen aanhalingen van Pius XII, van Joannes XXIII e.a., die deze vroomheid moeten steunen en die een aan devoties hangende goe-gemeente wel kunnen inpalmen. Het wapen van de z.g. paus wijd" door Clemens XV) en dcie aan de volgelingen uit te reiken. (Advertentie) Een der middelen zorgt ervoor dat de maag niet van streek raakt Chefarine „4" bevat vier beroemde geneesmiddelen, die te zamen nog krachtiger werken. Ook zij, die een gevoelige maag hebben, kunnen het zonder bezwaar gebruiken, want één der bestanddelen beschermt de maag. BEROEMDE GENEESMIDDELEN LAGOS Nog steeds zit Nigeria zon der regering nadat ook zondag het over leg tussen federale en regionale leiders is mislukt. Nadat de Nlgeriaanse nationale alliantie (NNA) bij de verkiezingen van woens dag die door het zuiden werd geboy- cott een flinke meerderheid had ver worven, wacht het land nu al sedert vrij- Vooral omdat een beroep gedaan wordt op een diep ingewortelde ge moedsbeweging van vele katholieken: de Mariadevotie. Mariale kalenders, aanroepingen, beeldjes van één of ande re Mariaverering en vooral die tot O- L. Vrouw van Fatima vormen de uit verkoren stof van bijdragen, in zover re die niet gaan over de uitverkiezing van Clemens XV, de paus van de „Hernieuwde Kerk". Tot voor enkele maanden was de toon van dit blad overigens nog tamelijk rus tig. Maar nadat Paulus VI niet was in gegaan op zijn verzoek tot mederegeren heeft Collin plots het masker afge worpen en geeft hij zich uit voor wat hij is; een man, belust op de macht, op de hoogste macht die hij zich kan indenken: die van het pausschap. Hij alleen is paus: Christus heeft hem reeds in 1950 als paus aangeduid tijdens een visioen. Hij heeft echter medegeregeerd met Pius XII en met Joannes XXIII maar nadien moest hij, volgens alle voorspellingen „de" opvolger worden. Door Paulus VI te kiezen, hebben de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders zich verzet tegen de goddelijke aanwij zingen. En Clemens XV heeft plechtig verklaard: „Van l augustus 1964 af is al leen de Hernieuwde Kerk de ware Kerk van Christus en Clemens XV is de enige paus dcfor God erkend." „De Kerk van Rome is in een schisma". Michel Collin is geboren in 1905 uit een zeer vrome moeder (die volgens de publikaties van Collin reeds voor zijn geboorte wist welke eer haar zoon zou beschoren zijn) in een gezin van 12 kinderen Twee broers-seminaristen sneuvelden tijdens de eerste wereld oorlog. Hijzelf werd in 1933 priester van het H. Hart, na lange aarzelingen van de oversten omdat hij zich toen al op bovennatuurlijkheden" beriep. Hij werd al vlug belast met bepaalde werk zaamheden buiten het klooster- In 1935 meende hij zich te Lourdes reeds be kleed te zien met de bisschoppelijke macht en in 1950 werd hij te Sorrent geroepen tot het pausschap door Chris tus zelf. Collin werd eerst weggezon den uit zijn orde, daarna door het H. Officie tot de lekenstand teruggebracht. Maar hij heeft deze beslissingen gene geerd en is verder gegaan met zijn vele devotionaire en apostolische werkzaam heden. Collin en zijn volgelingen negeren de beslissingen van het H. Officie en verklaren ze ongeldig Bepaalde contro versen tussen de Curie en priesters en leken zijn koren op hun molen. De schijnbare tegenstrijdigheden en discus sies op het Concilie zijn een aanleiding te meer om de staf erover te breken en het Concilie als een werk des dui vels te betitelen, een opstandige daad onder leiding van Paulus VI tegen God. Elke daad van Paulus VI, die in hun kraam te pas komt, verklaren zij als een gevolg van oproepen van Clemens XV, o.m. de toewijding van Maria als Moeder der Kerk en het afstaan van de tiara, een symbolische afstand van het pausdom, zoals de Clementisten zeg gen. Verklaarde père Collin zich in 1949 nog „volledig onderworpen aan het oordelen van de H Kerk, die alleen het recht heeft zich uit te spreken over doe trines, bovennatuurlijke feiten en de deugd van haar kinderen" (zodat hij een „imprimatuur" kreeg op een van zijn geschriften betreffende „O.L. Vrouw van het Licht"), nu heeft hij deze gehoorzaamheid niet meer nodig. Hij al leen is degene die moet bevelen, alle anderen moeten hem gehoorzamen. En wie het niet doet en in de Kerk van Rome blijft, is in het schisma. ten, de aandacht vestigden op het gedoe der „Hernieuwde Kerk". Ook al werd het verschijnsel daarbij in het belachèlijke getrokken, het propagandistische oog merk werd zijdelings bereikt. Hij gaat wel op sluwe wijze te werk, père Collin. Onmiddellijk na zijn „decreet" waarbij „de Roomse Kerk op gehouden heeft voor God te bestaan", krijgt hij hemelse boodschappen, waar in hij wordt aangemaand te strijden, zich in te zetten voor het verbreiden van de leer der „Hernieuwde Kerk" om op te treden in de kerken van Neder land, België en Frankrijk vooral, waar bepaalde beelden verwijderd werden „De strijd begint, de prediking neemt een aanvang" heet het in het Fransta lig septembernummer van de Clemen tisten. En waar Clemens XV in april 1.1. nog heeft aanbevolen „dat al wie het kan, niet meer naar de oude Kerk gaat", is hij zeer actief om ervoor te zorgen dat dit ook niet meer nodig blijkt. Hij dient op grote schaal zoge naamde wijdingen toe en hij zorgt met zijn volgelingen ook voor een verdere verbreiding van een andere hemelse boodschap. „Ik vraag u slechts", zegt hij, „twee dingen te doen: het gebed en het apostolaat door de pers", „de dagbladen die in hun artikelen de op gang van de Kerk vermelden, delen in haar triomf". Men kan van een valstrik gewagen Het woord mag sterk lijken, maar het is zo dat sensatieberichten in de pers, waarvan sommige kant noch wal raak- Nu is het typisch dat dit vooral in België gebeurde, ofschoon de religieuze deviatie van père Collin kennelijk een nationaal-Franse inslag had. Een van zijn „hemelse boodschappen" luidde dat „Frankrijk als oudste dochter van de Kerk" haar roeping van uitverkoren volk zou terugvinden. Na een gebed tot Christus, koning van Frankrijk, zag le père Collin in de hemel die zich opende niet alleen de aartsengel Micha el (zijn patroon) maar bovendien der tien Franse koningen, Jeanne d'Arc en de H. Theresia, patrones van Frankrijk, die allen meebaden Waarschijnlijk maakte dit alles niet veel indruk in zijn eigen vaderland, waar Collin bij ver stek veroordeeld werd tot 10 maanden gevangenisstraf en 15.000 fr. boete we gens aftroggelarij. Maar tal van mensen in andere lan den blijken aangelokt te zijn geweest door de speciale figuur van père Collin Hij proclameert zich geleid door Chris tus, op wiens mystieke ingeving hij ver trouwt. Hij gelooft in bovennatuurlijke openbaringen en mirakelen te kust en te keur. Hij bezit het magnetisme van sekteleiders als Lou de palingboer en an deren. Hy zegt dat de Roome Kerk te laks is geworden, dat zij is inge slapen, dat zij verraad pleegt tegen over de zogenaamde „geheime" bood schap va.n Fatima. Hij goochelt met allerlei devote gebedjes, prentjes en beelden. Hij heeft een toegelaten kloostergemeenschap in Canada, waarvan hij rijke inkomsten zou heb ben. Zijn eigen Vaticaan is gevestigd te Clemery-par-Nomeny in Frankrijk. Collin geeft van buiten af gezien de in druk een man van grote vroomheid te zijn. Er is zelfs sprake van stigma- tisatie-symp tomen... Dit alles oefent een zekere aantrek kingskracht uit. De boodschappen van liefde, versterving en nederigheid kun nen eenvoudige zielen aanspreken, doch eveneens misleiden. Dit verklaart waar om er in verschillende landen kernen zijn ontstaan, de zogenaamde „cena- kel gezinnen". In slaap gesust door het vroegere „mede-pausschap" met de vorige pau sen, hebben ze steeds hun geloof beleefd in de schoot van de Katholieke Kerk, als vrome christenen. Ze werden daarin gesterkt door de vele devoties tot de H Maagd en tot een hele trits heiligen, om niet te spreken van het Heilige Hoofd, de Gekroonde H. Geest, en nog veel meer. Verscheidenen van hen zijn zelfs, hebben we vernomen, tot père Collin gekomen langs bepaalde Mariale groepen, en in de geleideijke overgang van het mede-pausschap naar het „decreet" van 1 augustus 1.1. zijn ze zich hun dwaling niet eens bewust geworden. En voor velen is het nu te laat. Het geheim van Fatima, verschillen de drogredenen de kritiek op de hou ding van de Curie, enkele toestanden van het Concilie, aanvallen op de lakse en wereldse houding van priesters („de pastoorsbals"), de verzekering dat de ganse Roomse Kerk, met bisschop pen en priesters zal blijven zoals ze is (wat in zich. een tegenspraak inhoudt!) indien Paulus VI afstand doet van zijn troon voor de „ware" Paus, Clemens XV, dat alles draagt er toe bij om de ze volgelingen blind te maken voor het geen hen thans bedreigt: het werkelijke schisma. De volwassen kinderen begonnen luid te protesteren. Op het ogenblik van de H. Communie stelde de pas toor de vraag of de meisjes aanhan gers waren van de nieuwe gods dienst". Een van hen ontkende het en mocht communiceren; twee anderen bevestigden het. De pastoor kon niet anders dan de H. Communie weige ren. En van dat ogenblik maakte de bezoeker uit O-L.-Vrouw-Tielt gebruik om uit zijn za-k een Ciborie te halen met door hem „geconsacreerde" hos ties (hij was voordien priester „ge- Bewust of onbewust heeft een gezin te Westmalle meegeholpen om de zaak in de openbaarheid te brengen. Pas sinds maart woont deze familie in die ge meente. Na die datum kwamen de ouders in contact met een gezin te O.L. Vrouw-Tielt, dat vurig de leer van Col lin aanhing. Een en ander bracht de kennismaking mee met „Clemens XV" die toen te O.L.-Vrouw Tielt verbleef (ongeveer ten tijde van zijn veroorde ling in Frankrijk) en de ouders met enkele kinderen waren voor de Her nieuwde Kerk gewonnen. Doch niet al le kinderenen daar begon het pro bleem. De liefde kwam in het spel! Want die anderen waren verloofd, de verloofden kwamen in de familiekring, hoorden van de „nieuwe godsdienst", raadpleegden daaromtrent burgerlijke en parochiegeestelijkheid en de bal ging aan het rollen. Tijdens een bezoek van "VTEW YORK Op de dit weekeinde gepubliceerde lijst van 's werelds best geklede vrouwen in 1964 staat koningin Sirikit van Thailand, vijfen dertig jaar en moeder van vier kin deren, op de eerste plaats. Mevrouw Lyndon B. Johnson, echt genote van de Amerikaanse presi dent, heeft het niet gehaald. Haar voorgangster in het Witte Huis, me vrouw Jacqueline Kennedy, wel, nu ze haar rouw heeft afgelegd. Ze bezet de tweede plaats. Voor het eerst staat op de lijst, op gesteld door tweeduizend personen die niets te maken hebben met mode, het uitgaande leven en bepaalde acti viteiten, mevrouw Joseph P. Kenne dy, moeder van de vermoorde presi dent. Zij bezet de derde plaats en wordt gevolgd door mevrouw Char les Wrightsmam uit Palm Beach en de zuster van mevrouw Jacqueline Kennedy, mevrouw Lee Radziwill in Londen. Anderen die moderoem verwierven, waren de filmactrice Dina Merrill, mevrouw Gloria Vanderbilt Cooper, mevrouw Alfred Gwynne Vanderbilt, mevrouw William McCormick Blair jr. uit Chicago, vrouw van de Ame rikaanse ambassadeur in Manilla, me vrouw Paul Mellon van de bankiers familie in Pittsburgh, mevrouw Al fred Bloomingdale uit Beverly Hills, wier man aan het hoofd staat van de „diner's club", en de zusjes Anne en Charlotte Ford, dochters van de au tokoning Henry Ford de Tweede. TAe frêle, schone koningin Sirikit is de eerste oosterse die de eerste plaats van de Amerikaanse modelijst bezet. De gemalin van koning Phoe- mibol Adoeldet weet de oosterse kieedkunst elegant aan de westerse kleedkunst te paren. In 1961 stond de koningin ook op de lijst, maar niet op de eerste plaats. Men kon er nu niet langer onder uit, want Sirikit is op Europese en Amerikaanse reizen en bij vorstenhuwelijken verschenen in toiletten die alle andere hoge da mes in de schaduw stelden. Het incident was ruimschoots voldoen de om beroering te wekken. Hoe kon het anders? Wie zou het aandurven als „gelovige tijdens een godsdienstplech tigheid inbreuk te plegen op gezag van een andere godsdienst? Bewust of niet: de rel was er. De tongen begonnen los te komen, van de negen kinderen ver klaarden vier zich niet akkoord met de godsdienst van hun ouders en met hun toestemming, namen ze elders hun in trek, nadat burgemeester en gendarmes er als ordehandhavers aan te pas waren gekomen. Dat alles gebeurde nadat „de paus' op 1 november in een kapel van de fa milie, een jonge moeder (vijf kleine kin deren) die uit Frankrijk speciaal daar toe was overgekomen, tot priesteres had gewijd. Het bleef daar niet bij In een visioen kreeg hij opdracht ook de dame uit Westmalle tot priesteres te wijden en dat gebeurde al bijzonder vlug am per enkele dagen na de relletjes dat het eerste nieuws nog niet droog was toen dit eraan werd toegevoegd. De pastoor werd door Cemens XV in de ban gedaan (zoals destijds kardinaal Van Roey!). De „paus" hield in de een zame kerk van Westmalle een bidstonde van eerherstel En sindsdien beschouwt de dame zich als priesteres-, met alle gevolgen van dien. Ze draagt de mis op, ze doet aan handoplegging en is zegt ze geluk kig. Ook haar man Intussen lijdt de familie onder dit alles: hun zaak wordt gemeden door de inwoners. Een zoon, kunstenaar, ziet voorlopig geen kans de broodwinning te verkrijgen waarop hij hoopte, een dochter heeft het hard te verduren in haar werkkring. En vier kinderen ont breken in de familiekring- Maar de moe der, die nooit had durven dromen dat ze ooit priesteres zou worden, is het nu zij het ook zonder voorbereiding, op zeggen van een man, die zichzelf tot paus heeft uitgeroepen, voortgaande op een zogenaamd visioen en op een meer dan eigenaardige wijze zoals ongeveer 200 anderen in Frankrijk, Canada, Ne derland en Duitsland. De nieuwe pries ters offeren in de Hernieuwde Kerk, die niet afwijkt van de „oude" Kerk: steunen op de bijbel en de traditie, ver zekerde „monseigneur" Hub. Beeters-El- berg die bisschop gewijd is bij de gratie van Clemens XV, en die zich genesteld heeft te Banneux, waar hij vrome Ma- ria-vereerders kan overhalen tot de de votionaire Collin-leer. Maar in de Mis viering zoals deze door die priesters wordt gelezen die een parodie is van de heilige viering ontbreekt elk idee van het „Woord Gods", Epis tel noch Evangelie hebben er plaats. Wel alle HH. Harten en allerlei heili gen die liefst ook op het „altaar" opge steld staan.zoals ze bijeenverzameld worden in het „Vaticaan" van Cleme ry, waar het „concilie" nog bezig is.. De Biecht is herleid tot een schuldbe lijdenis en gewetensonderzoek voor die Mis. „Indien ge niet gebroodroofd wilt wor den, zolang er geen „priesters" zijn van de hernieuwde kerk, doet ge er goed aan uw geloof in Clemens XV voor u te houden en verder uw geoof te bele ven in de bestaande kerk", dat is onge veer de raad die aan eventuele bekeer lingen wordt gegeven. Een soort woe kerplant dus, die zich wel wil voeden met het voedsel van de R.-K Kerk, maar het Hoofd van die Kerk niet er kent. Indien ze maar niet zo te goeder trouw waren. Alle goeds van en over de Kerk, alle bepalingen die zij kunnen goedkeu ren, alle teksten en gebeden en chris telijke levenshoudingen nemen ze aan, maar passen ze toe op „hun kerk'"' met Clemens als hoofd. Alles wat men hun kan zeggen loopt dood op hun overtui ging dat God machtig genoeg is om Zijn Kerk te leiden zoals Hij wil, haar te zuiveren en eventueel zelf een paus aan te stellen, buiten kardinalen en conclaaf om- Ze zijn niet meer in staat om het geschipper te zien en de vele tegenstrijdigheden in leer en toepas sing. En dat is wel het allerergste. LA PORTE, Texas Bij La Porte in Texas in zondagavond een outo van de weg geraakt, in een hangar van het plaatselijke vliegveld terechtge komen en in vlammen opgegaan, waar bij tien vliegtuigen werden vernield en verscheidene andere werden be schadigd. Een der inzittenden van de auto, een 23-jarige vrouw, verloor het leven, haar echtgenoot werd met ern stige brandwonden naar het ziekenhuis gebracht. (Van onze correspondent in Bonn) BONN In de communistische oost zone van Duitsland is in 1964 het aantal televisiekijkers met 400.000 gestegen. Vol gens het partijorgaan van de eenheids partij S.E.D. ,Neues Deutschland' bedroeg het aantal t.v.-kijkers aan het eind van 1964 2,75 miljoen. In 1964 werden in de oostzone 500.000 t.v.-toestellen verkocht. 100.000 kijkers hebben kennelijk hun verouderde toestel vernieuwd. In 1958 bedroeg het aantal t.v.- kijkers in Oost-Duitsland rond 300.000. Volgens .Neues Deutschland' is vooral 1964 een „groot t.v.-jaar" geworden. Voor 1965 verwacht het partijblad eenzelfde stijging van het aantal t.v.-kijkers. Het „perspectief-doel" zoals dat in het com munistische plan jargon heet der DDR is het om in 1970 bij vier van de vijf Oostduitse gezinnen een t.v.-toestel te plaatsen. In de Westduitse Bondsrepubliek moet het aantal t.v.-kijkers d.w.z. het aan tal der kijkgeld betalende bezitters van t.v.-toestellen in december 1964 de 10 miljoen hebben overschreden. Of dit het geval is geweest, zal pas in januari wor den bekend gemaakt, wanneer de PTT beschikt over de cijfers van aanmeldin gen van nieuwe t.v.-toestellen in de tien deelstaten. In november echter bedroeg het aantal geregistreerde t.v.-apparaten reeds 9.855.105. Er ontbraken er dus nog 144.895 aan de tien miljoen. In november bedroeg evenwel het accrès 177.452 nieu we apparaten en in december is dit totaal ongetwijfeld verre overschreden, aange zien t.v.-toestellen in het welstandsland West-Duitsland tot de min of meer ge bruikelijke kerstgeschenken plegen te be horen. Er is dus geen twijfel aan dat in december die rond 145.000 nieuwe t.v.- apparaten er bij zijn gekomen, zodat de 10-miljoenste t.v.-kijker in de Bondsre publiek is geregistreerd. De grootste t.v.-dichtheid is in de dichtstbevolkte Westduitse deelstaat Noordrijnland-Westfalen. In november waren daar 3.225.680 t.v.-toestellen aan gemeld. Interessante vergelijking: dat is nog meer dan in de hele Duitse demokra- tische republiek, maar toch niet zo erg veel meer, wanneer men bedenkt, dat de deelstaat Noordrijnland-Westfalen pnge- veer evenveel inwoners heeft als de DDR, d.w.z. rond 17 miljoen. Tweede stond met 2.023.757 aangemelde t.v.-toestellen het zendbereik van de Noordduitse omroep in Hamburg, waar toe behoren de stad-staat Hamburg en de deelstaten Nedersaksen en Sleeswijk- Holstein. Op de derde plaats kwam Beie ren met 1.326.698 aangemelde t.v.-toestel- len. In West-Berlijn waren 502.433 t.v.-ap- paraten aangemeld. Gemiddeld hadden in november 1964 56 van de 100 Westduit se radioluisteraars ook een televisietoe stel. (Advertentie) dag op de vorming van een nieuwe rege, ring. Het conflict, dat ten grondslag ligt aa$ de huidige regeringscrisis in Nigeria, speelt zich af tussen premier sir Aboeba- kar Tafawa Balewa, de leider van de NNA, en president Nnamdi Azikiwe, de voorman van de andere grote politieke partij, de verenigde progressieve grote al liantie (UPGA), die in het zuiden de ver- kiezingen heeft genegeerd omdat ze in het noorden en het westen geen kandidaten zou hebben kunnen stellen als gevolg van tegenwerking door de NNA. President Azikiwe is nu voorstander van nieuwe verkiezingen, omdat hij meent dat de re* cente verkiezingen onregelmatig waren. Balewa voelt hier niets voor en staat op het standpunt dat hij een nieuwe regering moet vormen op grond van het feit dat zijn partij 198 van de 312 zetels in het NL geriaanse parlement heeft verworven als uitkomst der stemmingen van woensdag. Hij is nu wel bereid wat water in zijn wijn te doen om de partijen zo dicht mo gelijk bij elkaar te brengen ondanks het feit dat de president volgens de grond* vyet verplicht is hem een formatieop» dracht te verstrekken. Balewa wacht intussen af wat het over* leg zal opleveren. Districtsleiders zijn zondag bij president Azikiwe geweest zonder dat dit enig resultaat heeft opge* leverd. Omtrent het overleg tussen beide par* tijen heerst officieel stilte, kennelijk om te voorkomen dat er een chaos in het land zal ontstaan. Met de huidige crisis is de wrijving tussen het Arabische noorden en het over* wegen christelijke zuiden tot een uitbar sting gekomen. Intussen is de rust in het land weerge keerd. De openbare diensten functioneren weer normaal en ook het treinverkeer, dat door een sympathie-staking met de UPGA tot stilstand was gekomen, is goed deels hervat. Alleen de verbindingen van het westen met de rest van het land lig gen nog stil. Elders rijden de meeste trei nen, evenals de bussen, weer normaaL MIAMI Het Britse fregat „Rothesay" heeft een 52-jarige Amerikaan van het eilandje Mira Por Vos, 110 km ten zuiden van Cuba afgehaald, aldus de Amerikaan se kustwacht. De Amerikaan had' 30 da gen op het onbewoonde eilandje doorge bracht nadat hij met zijn sloep schip breuk had geleden op 3 december. Op vrijdag 1 januari was Haas door een vliegtuig van de Amerikaanse marine ontdekt, dat dacht met een Cubaanse vluchteling te doen te hebben. Het Britse fregat heeft Haas inmiddels overgezet op een kotter van de Amerikaanse kust wacht, die de schipbreukeling naar Key West zal brengen. Volgens de kustwacht maakt Haas het redelijk goed. Het ontstoken oog bleef pijn doen en tranen; daarom besloot Godefrie- da naar de oogarts te gaan. Deze hield alleen spreekuur in het mid daguur en daar konden Frieda en Toon niet op wachten, anders liep thuis de hele boel in het honderd. „Jij moet terugkomen om me te ha len, Toon" zei Godefrieda. „Het is geen doen om met een ziek oog zo ver te lopen. We wachten op elkaar bij de Meierijsche Kar". Eindelijk was dan toch het mo ment gekomen waar hij lang op ge hoopt had, met Frieda alleen te zijn. Hij zat naast haar te gloeien op de kar. Toen hij bij het begin van de Pettelaerse weg het paard in een lichte draf zette, wat Godefrieda ook altijd deed, zei Frieda: „Laat hem niet zo hard lopen. We hebben tijd genoeg." Hij liet het paard weer stapvoets gaan en keek haar aan. Haar volle gezicht was naar hem toegewend, in haar ogen was een speels-plagerige uitdrukking; ze lachte hem toe met haar mooi bekje met de witte tand jes half open. Het vuur schoot in zijn bloed, hij voelde de klop van zijn hart in zijn polsen, zijn slapen en zijn enkels. Hij wist met zichzelf geen raad en toen zei hij: „Jij bent mira kels knap en lief, Frieda." „Dat kan ik van jou niet zeggen", antwoordde ze zonder blozen. Daar maakte ze hem doodverlegen mee, maar om zich een houding te ge ven bleef hij doorgaan: „In heel het bovenland is niet zo'n mooi meisje als jij". „Ik kom niet uit het boven land", zei ze nuchter. „Bij ons zijn de meisjes lang en schraal Ze heb ben lichtblonde strakgekamde haren en grote grijze ogen". Die mede deling nam ze voor kennisgeving aan. „Een man hoeft niet knap en lief te zijn", riep hij over de paardebil- len heen. „Een man hoeft ook niet lelijk en zuur te zijn" was haar me ning. „Kijk ik dan zuur?" vroeg hij geprikkeld, „En ben ik dan zo lelijk?" Toen vond ze dat ze hem lang ge noeg geplaagd had. Zij legde haar hand op de mouw van zijn bontge- streept Duits hemd en hij voelde hoe zijn bloed verdunde en sneller begon te stromen. „Nee, Toon, jij kijkt niet zuur soms een beetje ernstig. Dat je niet knap bent, weet je wel maar ik vind je toch wel lief. Jij zet alle dagen de melkbussen voor me op de wagen." „Ze zijn nogal zwaar voor een meisje", vond hij „Als we naar de markt gaan, behoef ik nooit met de manden te sjouwen. Jij doet dat allemaal voor moeder en mij." „Ik denk dat jouw moeder niet anders verwacht. Daar ga ik toch voor mee." Daar ging ze niet op in en even was het stil. Dan vroeg hij: „Hoe oud ben jij precies, Frieda?" „Zestien en een half jaar". „Ik ben in juli twintig geworden." „Dat ben ik nog niet vergeten. Op je verjaardag ben je naar Bokhoven gegaan. Daags daarna heb je mogen kiezen wat we zouden eten. Toen heb je spekpanne- koeken gekozen. Grootmoeder heeft ze gebakken maar we hebben er al lemaal om gelachen. Het is ook raar eten in juli." Toen waren ze weer even uitge praat, een tijdje hoorden ze alleen het ruisen van de wind in de boom kruinen en het stappen van het paard op de harde weg. Opeens begon hij over de Dommelhoeve te praten. Voor Godefriedus had hij veel res pect en ontzag. Hij was niet gierig en schriel; hij zat niet aan het geld vastgebakken als hij maar wist dat het goed besteed werd, vermorsen deed hij geen cent. In de zomer had den ze samen een perceel grasland gemaaid Ze hadden gewed wie het meest doen kon in een uur en hij, Toon Meerwijk een echte grasmaaier van huis uit, had het loodje moeten leggen. Maaien als de beste loon- maaier en even later zat hij op zijn knieën op de akker met engelenge duld sprietjes onkruid tussen de groe ne plantjes uit te rukken. Van zo'n man kon je een massa leren. Met Marjan was hij vlug klaar. Een vrouw, die alleen maar goed was. Zijn eigen moeder kon niet beter voor hem zorgen dan zij deed. Godefrieda was moeilijker in woorden te vangen. Ze was heel vriendelijk en toch was er een kloof tussen hen waar hij nooit overheen zou kunnen stappen. Hij had het ge voel dat ze in de verkeerde wieg was terecht gekomen. Ze deed wel al het boerenwerk, maar ze hoorde niet thuis op een boerderij. Op alle mogelijke manieren probeerde hij uit te leggen wat hij precies bedoelde. Het lukte niet, hij kreeg het er niet uit. Frieda begreep wel wat hij be doelde. Haar indruk van haar moe der kwam veel met de zijne overeen; zij zag het iets anders, minder geï dealiseerd. Ze vertelde dat Gode frieda in het begin van haar huwelijk op een dorpje had gewoond in een huis dat geen boerderij was en geen burgerwoning. Dat kwam omdat ze was getrouwd met een man, die geen boer en geen burger was. Een vrije vogel, die nooit een spa in de grond had gestoken en toch altijd rijk de kost had verdiend. Een ruiter, die op zijn grauwe hengst door heel Bra bant had gedraafd. Een jager, die altijd thuis kwam met een volle wei tas waar hij de helft van weggaf. Bij een ongeluk was hij zwaar ge wond en daar was hij tenslotte aan gestorven. Frieda ging door met pra ten over haar vader. Herinneringen van haarzelf, wat ze van haar moe der en haar grootouders had gehoord en fantasieën mengden zich door el kaar. Het werd een onsamenhangend verhaal. En wat even tevoren Toon Meerwijk was overkomen met betrek king tot Godsfrieda, gebeurde nu met Frieda en haar vader; wat het meis je ook probeerde, ze kon de figuur van Jan Griniau niet levend maken zoals ze het zelf aanvoelde. Maar op die dag begon op een kar op de Pettelaerse weg de legende van Jan Griniau die vijftig jaar later, aan gedikt verwrongen geïdealiseerd en geromantiseerd, nog tot de verbeel- ding sprak. rpoen ze het dorp dicht genaderd wa- A ren zei Frieda: „Laat hem nu 1 maar draven, Toon. Anders den- 1 ken ze dat we lui zijn." Thuis ver telde ze hoe het was gegaan in de stad en dat Toon in de namiddag terug moest om Godefrieda te halen. Godefriedus knikte instemmend. „Ga met de brik", zei hij. Marjan zei: „Trek je pak aan Toon, en esn scho ne boezeroen" Daarmee was de si tuatie getekend zoals Toon dat voel de. Het was normaal dat Godefrieda met de kar ging markten; als ze 's middags expres gehaald moest worden in de stad, diende dat te geschieden met de brik en door een koetsier, die er netjes uitzag. Toen Godefrieda's oog genezen was kon Toon weer thuisblijven. Dat speet 1 hem, hij was er verlekkerd op ge- raakt. Vooral vond hij het fijn op de 1 kar dicht naast Frieda te zitten en haar dijen tegen de zijne te voelen. Hij hoefde er niet lang spijt van te hebben. Heel vlug ondervond hij dat die eerste rit samen een indruk op Frieda had gemaakt, die heel pret tig was voor hem. Zij wist de plek jes wel te kiezen waar ze hem naar toe kon lokken en nog die winter beloofden ze elkaar met hartstochte lijke zoenen eeuwige trouw. Het ging allemaal heel verdoken en stiekem, dat dachten ze tenminste. Godefrie da ontdekte er het eerst iets van, daarna ook Marjan en Godefriedus. „Hij moet weg", zei Godefriedus. „Misschien is het maar kinderspel", dacht Marjan Godefrieda zei tegen Frieda, dat ze niet zo flauw moest doen met die jongen. Het zou toch heel erg voor hem zijn als grootvader hem mest wegsturen. Veel indruk maakte het niet. Na een pos van stilstand werd het spel voorzichtiger gespeeld tot 1 Godefrieda ontdekte, dat ze na het 1 bidden van het rozenhoedje niet naar bed gingen, of beter gezegd dat de- i den ze wel, maar als allew sliep kwa- men ze er weel uit en slopen naar de hooizolder. "CMeda kreeg een flink pak rammel en Toon Meerwijk moest op staande voet weg. Een harde maatregel, die verzacht werd door de bemoeienissen van Godefrieda; zij zorgde dat hij terecht kwam op een boerderij in tot zand tussen Hel- voirt en Cromvoirt. Daar kon hij nadenken over de boosheid en be ginnen aan een nieuwe fase in zijn vakkundige ontwikkeling. Het spel was el niet mee afgelopen; de trouw belofte onder de eikenbalk, later op de hooizolder vurig herhaald, scheen zeer solied te zijn. Toon Meerwijk kwam op de Dommelhoeve om te vertellen he het met hem ging in het zand. Dat was niet al te best. Boer Lauwerse was een boer van de oude stempel, die het niet nodig vond dat zijn knecht alle dagen een stijk- je vlees of spek bij zijn glazige aard appels kreeg. Maar hij zou het er wel een jaar uithouden; als hij er vier seizoenen was geweest, was «r niet veel meer te lren. 1 55 BERLIJN Zes Oostdui de nacht van. zondag op i slaagd via Oost-Berlijn n: te ontkomen. Een 25-jarige Oostberlijni poging over de Berlijnse men door grenswachten o nomen, doch wist veilig stadsdeel te bereiken. Een sloeg in een muur van ee flat, boven het hoofd va meisje. De Westberlijnse niet terug. De andere vluchtelingen de aandacht van de grensw ken het westen te bereik Zondagavond om 19.30 kropen vier jonge Oostdui prikkeldraadversperring Britse sector en maandag onze tijd bereikte een 62- Franse sector. MANILLA De Philipp heeft een groot offensief communistische rebellen in Pampanga. Tweeduizend so naar de provincie overgebr len daar liquidatiegroepen len moeten opsporen, die e verdacht diverse personen t( moord. De rebellen zoude len verwekken voordat in tionale verkiezingen word< VATICAANSTAD Die vaderland van onze lieer hebt ontvangen, niet diep voorschrift te leven, naar eenheid in liefde en in uni derschap? Dient gij daarbij vergeten en te vergeven?" Aldus schryft paus Paulus VI welke hij ter gelegenheid ste verjaardag van zyn p naar Palestina gericht heeft areben, orthodoxe en kathol Arabische landen. De paus spreekt in deze vreugde over uit, dat hij dc ten-Arabieren en aok doe dere bewoners van de lanc Midden-Oosten met zoveel ontvangen is, toen hij de he; bezocht. Hij prijst deze volk gastvrijheid tegenover de het algemeen. Denkend aan de vroegen gen zegt de paus dat er wel wat ongerechtigheid in de het westen geschied is. De van vele andere volkeren hetzelfde onrecht gekenmerl is het een algemeen bekend bestaan en samenwerken v; ten- en islamitische gemeer de Arabische wereld niet moeilijkheden geweest is. Het verleden evenwel m worden en ons hoogstens di les voor de toekomst. De vei van menselijke culturen mo een wederzijds aanvullen. Zijn blik op de toekomst de paus, dat alle onvruchtba lingen moeten verwijderd w allen hun krachten dienen i om een rechtvaardiger, vr< I meer leefbare wereld in het pen. Zeker er zijn problemen - groeiende bevolking, de her exploitatie van de gronden, sche bijstand vooral aan de dak- en woninglozen en tem voeding en verheffing van a ,,Alle Arabieren", zo zegt d geroepen om zonder onderscl opdracht mee te werken, alle pogingen om ze te vei met aandacht en liefde. Er l reële vooruitgang en geen w tenzij in de eerbied voor d' gewilde orde en in de aanl zijn goddelijke raadsbesluite SCHIPHOL In monsterv 180 passagiers aan boord .va: ste grote DC-8f straaltoeste Amerikaanse chartermaatsc pitol zullen in de komende zo van emigranten naar hun Canada en de VS worden ge een retourprijs van f 620 York) of f 680 naar Mo betekent een nieuw goedk< in de prijzenslag van het luchtverkeer. Hoe laag die prijzen zijn ken uit het feit, dat volgen tarieven de goedkoopste, a winter en dan nog slechts gen geldende retourbiljette zo duur zijn en gewone ret zelfs driemaal. De retourbi de komende emigranten-vlue uitgeschreven voor een verb rika van bijna 11 weken. De eerste vlucht vertrekt dam op 25 juni. De terugrt York en Montreal wordt 11 september. De reizen w ganiseerd door een cooper; nisatie in de levensmiddel? gelegeneid van haar 50-jai

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 10