Dr. Mark Tralbaut contra Wentinck „PARANIMFEN" VALLEN UIT DE HEMEL Een winkel van Sinkel OP 64 VELDEN Opleiding van de Canadese luchtreddingsbrigade is seer zwaar Varken zet Utrecht op stelten Wop May wê» Polemisch boek over gebroeders Van Gogh Gratis pleidooi Liturgische kalender DE GROTE DKW F102 NU VLOT LEVERBAAR ROB j DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 2 JANUARI 1965 9 Zo'n speurtocht boven de barre wildernis, waarbij soms gevlogen moet worden op een paar meter hoogte, stelt zeer hoge eisen aan het lichaam en aan de geest. Om een verongelukte machine op te sporen in dichte bossen of een vermist jachtgezelschap in de wilder nis, daarvoor zijn doorzettingsvermo gen en volharding onmisbaar. Het moei lijkste van alles is evenwel om de slachtoffers medische en andere hulp te verlenen als ze eenmaal gevonden zijn. Deze laatste taak is die van een klei ne keurtroep, bestaande uit mannen en vrouwen, die de zwaarste eerste-hulp- bij-ongeluk-cursus ter wereld met suc ces hebben doorlopen, en die gezamen lijk het „Parachute Rescue Squad" der Canadese luchtmacht vormen. Menige ongelukkige kerel, die bedreigd werd door de dood in de ruwe wildernis van het noorden, beschreef de daling van een parachute-met-levende-hulp als de verschijning van een engel. Die hard geschoolde, volmaakt geoe fende eerste-hulp-specialisten hebben reeds heel wat stunts in de wildernis volbracht: Kinderen hielpen zij ter we reld komen, gewonden vervoerden zij over honderden kilometers zwaar ter rein, dwars door welhaast onbegaan bare bossen en ravijnen naar een zie kenhuis of nederzetting in de beschaaf de wereld. Zij dalen neer bij de ge wonden en zieken. Alles hebben zij bij zich: verbandmiddelen, geneesmiddelen, sigaretten, koffie, een draagbaar, ge reedschap kortom, hun uitrusting is wel eens genoemd een „Vliegende Win- Een van de cahrmante comman do's, even geestdriftig als haar mannelijke collega's. kei van Sinkel". Alleen etenswaren hebben zij weinig bij zich, want anders zou hun bagage te zwaar zijn. Zijn zij eenmaal geland, dan moeten zij zorgen, „van de wildernis" te leven. Hun trai ning is er op gericht, alles te leren, wat nodig is om uit de wildernis te halen wat er aan eetbaars te vinden is. Een bekende Canadese „Piloot der Wildernis", Wop May, was de eerste die het denkbeeld in de praktijk bracht om „eerste hulp per parachute" te bren gen aan verongelukten of verdoolden. In 1943 was Wop belast met de scholing van waarnemers voor de Canadese luchtmacht in Edmonton, de plaats, die bekend staat onder de naam „Poort van het noorden". Niemand wist beter dan Wop wat een vliegtuigramp in de wil dernis betekent. Niemand wist beter dan hij, dat hulp en redding in de re gel slechts van de lucht uit kunnen worden gebracht. i Wop riep vrijwilligers op uit het tech nische personeel van zijn school. Hij koos er vier uit, die in prima lichame lijke conditie waren. Deze mannen liet hij een zware opleidingscursus door maken. Een jaar later werden deze vier parachutisten officieel ingedeeld bij de Canadese luchtmacht. De „para-hulp" werd hiermee een erkend onderdeel van de strijdkrachten. Toen de oorlog was afgelopen, werden die „hulpcommando's" ingedeeld bij de Opsporings- en Hulpdienst van de luchtmacht. Deze dienst is een zeer samengestelde organisatie met als enig doel: de redding van mensen ongeacht wie het betreft in de wil dernis. Het kleine, wit-zijden para- reddingsinsigne is geworden tot een symbool van moed en bekwaamheid, een zichtbaar teken van de prestaties die de para-redders moeten leveren en van de grote risico's die zij ne men. iJT fi er M W. J. MUHRING - Een paar jaar geleden werden enkele j onge luchtmacht verpleegsters uitgeko zen na een scherp onderzoek op uit houdingsvermogen, moed en initiatief uit tal van vrijwilligsters. Achttien we ken lang volgden zij een zware cursus om de wildernis te leren kennen en be heersen. Zij beklommen bergen, span den touwbruggen over diepe kloven en maakten parachutesprongen gelijktijdig met elf mannen, die evenals de jonge vrouwen tot het medische personeel der luchtmacht behoorden. heid en gehardheid. Een der verpleeg sters brak een been bij het maken van een der tien voorgeschreven parachute sprongen. Zij was erg teleurgesteld, dat zij de cursus niet mocht voltooien met haar ene been in het gips, maar gaf zich meteen op voor de volgende cur sus, die zou worden georganiseerd. De overige verpleegsters voltooiden de op leiding en werden de eerste vrouwen, die het zozeer in aanzien staande para- reddingsinsigne mogen dragen. Veilig aan de grondziezo Atlantische Oceaan bedraagt niet min der dan 6500 km, maar te allen tijde zijn deze koene mannen en vrouwen gereed om uit te vliegen naar plaatsen, waar een ongeluk werd gemeld of gevreesd wordt. Inderdaad, in het hoge, ruwe noorden van Canada vallen verpleeg sters uit de lucht! Dr. Mark Edo Tralbaut te Antwerpen, die al een kleine honderd publikaties over Vincent van Gogh op zijn naam had staan, heeft er weer een aan toegevoegd. Ze heeft tot titel „De gebroeders van Gogh", is zwaar polemisch, en zal op 4 januari a.s. verschijnen. De schrijver richt zich in felle bewoordingen tegen de kri tiek op het Van Gogh-monument te Zun- dert- en tegen de beweringen, als zou de vriendschap tussen Vincent en Theo niet zo innig geweest zyn als tot dan toe ge dacht werd. Men zal zich herinneren hoe de kunst criticus Charles Wentinck deze stelling in Elseviers Weekblad poneerde, hoe de Zundertse archivaris Albert Delahaye haar in ons blad weerlegde en hoe eerst genoemde daa2-op eveneens in ons blad repliceerde. Gelukkig is er nadien een „wapenstilstand" gevolgd, die het moge lijk maakte, dat de koningin Ossip Zad- kines omstreden monument ongehfriderd op 28 mei te Zundert kon onthullen. Wie dr. Tralbout kent wist echter, dat deze niet zou blijven zwijgen. Hij heeft thans onder het opschrift „Lijkvliegen en citroenkruid" uitvoerig de opvattingen van Wentinck weerlegd welke studie hij een gratis pleidooi noemt „geïmprovi seerd voor een ingebeeld internationaal kunsthistorisch gerechtshof ergens tei wereld." Dr. MARK TRALBAUT en OSSIP ZADKINE Burgemeester G. J. A. Manders laat aan het pièce de resistance een uitgebreide inleiding voorafgaan, waarin hij verslag uitbrengt van de plechtigheden op de onthullingsdag. De toen uitgesproken re devoeringen zijn in extenso opgenomen Ook de moeilijkheden rond de opdracht aan Zadkine, waar Jan Engelman des tijds bezwaren tegen had, zijn hier voor het nageslacht vastgelegd. Een groot aantal afbeeldingen illustreert dit waar devolle boek, dat in opdracht van Zun- c'erts gemeentebestuur door de firma W Vorsselmans keurig werd verzorgd. Wij hopen er nader op terug te komen. WILLEM v. d. VELDEN UTRECHT Een van de Utrechtse veemarkt losgebroken varken heeft in de afgelopen nacht zes Utrechtse agen ten en hoofdagenten druk bezig gehou den en de nachtrust van heel wat bur gers verstoord. Om half een zag het beest kans zich te ontworstelen aan het touw waarmee politie-agenten het al eerder losgebroken varken hadden vast gesjord. In de veestallen was geen per soneel meer aanwezig, zodat de Her- mandads een hek en een stevig touw als noodoplossing kozen. De bevestiging was kennelijk onvoldoende, want kort na half een werd het varken op de groen- tenmarkt gesignaleerd. Een poLitie-auto met twee hoofdagenten gingen er achter aan. In een brandgang aan de Croese- laan hadden de politiemannen evenwel geen schijn van kans. Steeds raakten zij het spoor weer bijster. Twee andere politie-auto's werden nog ingeschakeld en via de meldkamer van de Utrechtse politie werden de auto's gedirigeerd naar de straten, waar burgers het var ken hadden gesignaleerd. Steeds meer burgers werden uit hun nachtrust ge haald en signaleerden bij de politie het gedrag van knor. Tenslotte, nadat het beest in de Vondellaan terecht was ge komen, 2,5 kilometer van de vlucht- plaats verwijderd, kregen de zes politie mannen het knorrende dier onder con trole. In de P. C. Hooftstraat werd het tenslotte gevangen, maar toen was het inmiddels al kwart over drie geworden. Een uitstekend leerboek voor het mid denspel is de serie over deze partijfase samengesteld door prof. dr. M. Euwe en Kramer. Reeds verschenen zijn belang wekkende beschouwingen over de rela tieve waarde der stukken, centrumfor maties, diverse pionformaties, de strijd om de open Ijjnen, zwakke pionnen, ty pen van koningsaanval, de verdediging, het laveren, de afwikkeling, bekende te kortkomingen en nu als sluitstuk een prachtig boekwerkje over de individuele styi. Op frappante en boeiende wijze wordt aan de hand van een 38-tal partijen een inzicht gegeven in de stijl van beroemde spelers uit het heden en verleden. Het genuanceerde patroon van de verschil lende schaakstijlen zal op de lezer stellig een grote indruk maken. Ook de grote instructieve waarde van dit kostelijke boekje dat zeer billijk in prijs is is aan geen twijfel onderhevig. De uit geversmaatschappij is Van Goor Zonen, 's-Gravenhage. Een kleine kritische kant tekening is wellicht een opmerking over de stijl van de befaamde schaakmatador Najdorf, wereldrecordhouder van het blindspel - 45 borden tegelijk. Zijn kracht ligt terecht in de dynamische behandeling van midden- en eindspel. Hierover is geen misvatting mogelijk. De auteurs menen echter, dat hij de openingen minder goed speelt en dit is volgens mij een onder schatting van zijn capaciteiten. Zijn par tijen leren integendeel dat hij juist op dit terrein een grote inventiviteit aan de dag legt. Ter illustratie volgt hieronder een zojuist door hem gespeelde partij uit het kampioenschap van Argentinië, waar in hij op onomstotelijke wijze de opvat ting van de auteurs weerlegt. Wit: Najdorf Zwart: Palermo Gespeeld in de wedstrijd om het kam pioenschap van Argentinië 1964. Slavisch 1. d2-d4, d7-d5 2. c2-c4, c7-c6 3. Pgl-f3, Pg8-f6 4. Pbl-c3, d5xc4 5. a2-a4, Lc8-f5 6. e2-e3, e7-e6 7. Lflxc4, Lf8-b4 8. 0-0 Pb8-d7 9. Ddl-e2 (Een bekend alternatief is 9. Db3 met de grappige grootmeester-remisevariant 9 a5 10. Pa2, Le7 11. Db7:, Tb8 12, Da6, Ta 8 en herhaling van zetten) 9 Pf6-e4 10. Lc4-d3! (Een belangwekkend pionoffer. Men zie 10 Lc3: 11. bc3:, Pc3: 12. Dc2, Ld3: 13. Dd3.\ Pd5 14. La3 en zwarts rochade is verhinderd of 10 Pc3: 11. bc3:, Lc3 12. Tbl met uitstekende perspectieven) 24... Db2 volgt 25. Tabl en de zwarte da me is gevangen. SCHAAKRAADSEL De onderstaande stelling is een eind spelcompositie, die echter vele trekken gemeen heeft met een eindspel uit de praktijk. De winstvoering voor wit is ongelooflijk fraai en bepaald leerzaam door de vele combinatierijke resources. 10 Pd7-c5 (Een originele tegenparade, die echter door Najdorf volkomen ontzenuwd wordt) 11. Ld3-c2 (Op 11. dc5: volgt uiteraard 11 Pc3: 12. bc3:, Ld3:) 11 Lb4xc3 12. b2xc3 Pe4xc3 13. De2- el!, Pc5-e4 (Het enige) 14. Lcl-a3! (De ene krachtzet volgt na de andere) 14.. Pc3-d5 15. Del-bl!, Ta8-b8 16. Lc2xe4, Pd5-c3 17. Le4xf5! (Een dameoffer voor drie lichte stuk ken, dat echter gezien de positie meer dan voldoende compensatie biedt) 17 Pc3xbl 18. Lföxbl. Dd8-a5 19. Tfl- cl, f7-f6 20. Tcl-c5, Da5xa4 (Langer weerstand had 20... Dd8 ge boden) 21. Lbl-d3, 0-0 Op 21... Db3 was 22. Lc4, Dc3 23. Ta2 gevolgd) 22. Tc5-cl. Tf8-c8 23. Le3-c5, Da4-b3 24. Ld3-c4 en zwart gaf zich gewonnen. Op Oplossing 1. c5-c6!, Tc8xc6 (Gedwongen wegens dc dreiging 2. Tc3 gevolgd door 3. a4!, ba4: en 4. b5) 2. Tf3-f8+ü, Kg8xf8 3. g6xh7, Tc6-c2-f- (De inleiding van een venijnige verdedigingsparade) 4. Kf2-g3, Tc2-c3+ 5. Kg3-g4 (Vooral niet 5. Kh4? wegens 5... g5+ en zwart wint) 5 Tc3-c4+ 6. Kg4-g5, Tc4-h4! (Een tegenoffer, waar door zwart nog juist de gevaarlijke vrij pion op h7 onschadelijk kan maken) 7. Kg5xh4, g7-g5+ 8. Kh4xg5 Kf8-g7. (Het schijnt nu of zwart nog juist remise kan maken) 9. h7-h8 Dame Kg7xh8 10. Kg5-g6! (Bijzonder fijn omdat de tekstzet het matnet om de zwarte koning dicht knoopt). Zwart is verloren, want wat hij ook speelt na 11. a3-a4, b5xa4 12. b4-b5 loopt deze vrijpion ongehinderd door tot dame (Skuja en Giese). ZONDAG 3 januari. Allerheiligste Naam Jesus. Mis: In nomine. Wit. MAANDAG 4 januari. Mis van het octaaf van Kerstmis. Wit. DINSDAG 5 januari. Mis van het octaaf van Kerstmis. Tweede gebed H. Te- lesphorus. Wit. WOENSDAG 6 januari. Verschijning des Heren of Driekoningen. Mis: Ecce. Wit. DONDERDAG 7 januari. Mis van Drie koningen. Wit. VRIJDAG 8 januari. Mis van Driekonin gen. Wit. ZATERDAG 9 januari. Mis van de H. Maagd Maria op zaterdag; Vultum. Wit. (Advertentie) Kruissnelheid 135 km/u. Flitsende acceleratie. Schijfremmen op voorwielen. Voorwielaandrijvinp. Gesynchr. 4-versn bak. syst. Porsche. Verzegeld koelsysteem Vol-automatische motorsmering: met meet zelf mengen 1 Geen olie verversen, Roestvrije bumpers en wieldoppen. Air-conditioning. Gebitacte bodem. Enorme kofferruimte: 600 Itr. Zeer iuxueuse afwerking. Groot aantal luxe extra's en accessoires bij briis inbeareoen. Doornboslaan 104, Breda, lal. 47650-47651 Wrakstukken van een vliegtuig ontdekt op een bevroren meer 350 km ten noorden van Ontario. Een alarmbericht gaat uit. Para redders zijn nodig. Vliegtuig motoren slaan aan. Korte tijd later zweven uit de lucht een arts en twee verpleegsters omlaag om hulp te bieden aan de slachtoffers van de ramp. Canada's noordgrens, een natuurlijke grens van wildernis en witte koude, wordt steeds verder teruggedrongen. De worsteling om de schatten dier onherbergzame gebieden vraagt steeds weer offers, ook mensenoffers. Een motordefect, een botsing, een noodlanding in de bergen, in de sneeuw of in de noordelijke wouden betekent veelal levensgevaar voor de betrokkenen. Daarom is een tweede kopregel, die men zo nu en dan in de Canadese dagbladen aantreft: LUCHTMACHT ZOEKT VERMISTE VLIEGERS. Geen enkele concessie werd die vrou wen gedaan, omdat zij vrouw waren. De verpleegsters, 22 tot 30 jaar oud, moesten gelijke tred met de mannen houden. Ja, soms overtroffen zij de mannelijke cursisten zelfs in vaardig- Tot dusver zijn er ongeveer tweehon derd mensen, die dat insigne verover den. Zij zijn de „Aristocraten der Eer ste Hulp". Hun standplaatsen liggen verspreid over een geheel continent. De afstand tussen de Stille Zuidzee en de Voor het vertrek wordt aan de hand van de kaart de actie zorgvuldig doorgenomen. (Bijzondere correspondentie) Het is de laatste jaren geen uitzondering, dat op de voorpagine's der Canadese dagbladen in vette letters staat: VLIEGER IN HET HOGE NOORDEN VERMIST - RAMP IN SNEEUW EN IJS. Want meer en meer worden de Poolgebieden getrokken binnen de kring der activiteit van het Canadese volk, meer en meer wordt de lucht boven die ijskoude regionen bevlogen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1965 | | pagina 15