Europa-Cup en Wereldbeker
leveren klinkende munt op
Spelverruwing
aanfluiting
van sportief idealisme
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 30 DECEMBER 1964
10
Geld en beton-voetbal ISPORI
(Van onze sportredactie)
ZEG NIET dat wij overdrijven. De
feiten spreken duidelijke taal en
het is niet verwonderlijk, dat de FIFA
laatstelijk zijn waarschuwingen de
wereld heeft ingeslingerd. Hoevele
Europa Cup-wedstrijden zijn in de af
gelopen maanden niet een aanfluiting
van de sportiviteit geweest zodat men
per se niet kan geloven in de bewering
dat de sport verbroedert. Tijdens de
cup-wedstrijd Bologna-Anderlecht heb
ben zich schandalige tonelen afge
speeld.
Meesterlijke komedianten als
Italianen zijn, speelden zij de onschul-
digen, maar zij trapten en sloegen hun
tegenstanders waar zij maar raken
konden. De Anderlecht-speler Hanon
liep twee gebroken ribben op en de
Brusselse doelman, die enkele malen
groggy werd getrapt, mocht achteraf
nog blij zijn, dat hij het er levend had
afgebracht. En desondanks durfde An-
derlecht tegenover het armoedige en
intens gemene voetbal van Bologna
fier en onverschrokken ten aanval
gaan, overeenkomstig het devies, dat
de aanval nog altijd de beste verdedi
ging is.
Jammer dat zovele kundige trainers
dit oude devies ignoreren. Met het al
lerwegen gepropageerde en gevolgde
„beton-voetbal" wordt talent vermorst.
In de wedstrijd Inter-Independiente,
voor de wereldbeker in Milaan ge
speeld, was bet van eenzelfde laken
een pak. Ook hier van de kant van de
Italianen grof spel.
Na de beslissingswedstrijd in Ma
drid tussen Inter en I ndependiente
kwam het Franse sportblad „Miroir
du Football" dat het spel van de Mi-
lanezen conciëntieus had geanalyseerd
tot de alleszins aannemelijke verkla
ring, dat Inter niet weet wat aanvallen
is, met andere woorden, dat de Mila-
nezen het niet kunnen.
Het zijn maar een paar voorbeelden,
nog aangevuld met water in de eerste
cup-wedstrijd tussen de Griekse kam
pioen Panathinaikos - FC Köln is ge
beurd. De rechtsbuiten van FC Köln
Karl-Heinz Thielen werd herhaaldelijk
op gröve manier in het strafschopge
bied gevloerd en toen hij Andreou, een
Griekse back wilde omspelen, werd hij
door deze Griek met beide handen ge
grepen en tegen de grond gegooid.
Met blauwe plekken verwondingen
verlieten de Keulenaren de kale gras
mat in het Atheense stadion. Hans
Schaf er, de aanvoerder van de Keule
naren slaagde er met grote moeite
in zijn verontwaardigde en geprikkelde
spelers in toom te houden; zij hadden
zich anders graag gerevancheerd. In
de returnwedstrijd te Keulen gedroe
gen de Grieken zich niet minder grof.
De wet van de jungle begint in het
Cup-voetbal te heersen!
EN KOME niet met de dooddoener
aan, dat men dergelijke tonelen al
leen maar bij de Middellandse-Zeevol
ken aantreft, of ergens in de Balkan,
heetbloedige mensen, die direct op hun
achterste benen staan. Zeker, bij ons
behoeft het publiek niet achter tralies
Herrera, de trainer van Inter uit Mi
laan, voor wie winnen het voor
naamste is. Hoe? Dat speelt voor hem
naamste is. Hoe? Dat speelt voor
hem geen rol. Hij is de grootste pro
pagandist van het „beton-voetbal".
het „beton-voetbal" met alle gevolgen
van dien meer en meer terrein en ook
hier komt het de kwaliteit van het spel
niet ten goede. ,,Wat wil je anders"
zeggen de leiders, die het te bepalen
hebben. Maar zy vergeten, dat het
Nederlandse publiek daarmee niet te
vreden is.
Te grote financiële belangen spelen
in dé voetbalsport een rol om het sport
te doen blijven, om een wedstrijd tot
een kijkspel te verheffen, dat de mas
sa anderhalf uur lang kan boeien en
waarvoor het graag ,,duur geld" neer
telt. Als het maar de moeite waard
is, wat het te zien krijgt Het is overal
hetzelfde.
EN IN DEZE voetbalbusiness loopt
een man rond, op wie een enorme
verantwoordelijkheid op de schouders
is gelegd: de scheidsrechter!
Op de keper beschouwd, is hij in zijn
hart een naïef mannetje. Hij loopt
daar vaak tussen heel dure jongens
rond. Die toucheren salarissen, waar
van hij duizelt en waarvan hij alleen
maar kan dromen. Voor zijn leiding
ontvangt hij enkele ponden en moet hij
maar afwachten, hoe men zijn gezel
schap neemt. Hij is beambte, politie
agent, mijnwerker, handelsvertegen
woordiger, bankwerker, noem maar
op, maar tot de gefortuneerde lieden
behoort hij zelden of nooit.
Hij vindt het scheidsrechteren een
fijne job, het geeft hem een prettige
ontspanning, hij reist door heel Europa
en verder, en ziet op deze manier nog
wat van de wereld. Hij is bovenal
sportman. Vandaar dat hij zijn hono
rarium niet zo belangrijk vindt. De
Europa Cup voor een vriendschappe
lijke wedstrijd kan vragen
Toen Real Madrid in Amsterdam de
finale van FC Benfica verloor, bete
kende dat voor de Madrilenen per wed
strijd het verlies van meer dan 60.000
Real Madrid had Leo Horn toen niets
te verwijten, zijn leiding wag als ge
woonlijk voortreffelijk. De Madrilenen
gaven later ruiterlijk toe, dat de Por
tugezen beter waren en verdiend had
den gewonnen.
De taak van een scheidsrechter in
het internationale voetbal is te minder
benijdenswaardig naarmate er meer
geld op het spel staat Hij moet auto
riteit hebben en zonde'r dat, al zou hij
10 ogen in zijn hoofd hebben, kan hij
zijn taak werkelijk niet meer aan. Is
hij in de eerste minuten al te licht be
vonden, hij is onherroepelijk verloren,
en de kans, dat een wedstrijd zonder
incidenten verloopt, is verkeken. Bij
een zwakke leiding ziet men tegen
woordig vaak, dat een scheidsrechter
meer vrederechter" is. Hij schippert
geeft vaderlijk vermaan, maar mist de
moed om een boosdoener zonder par
don uit het veld te sturen, zeker als
hij een speler van de thuisclub is.
Angst is een slechte eigenschap voor
een scheidsrechter. Wat de Hongaarse
scheidsrechter M. Horvath bij Bolog
na-Anderlecht tolereerde, grenst aan
het onvoorstelbarezeker een Italiaan
verdiende uit het veld gezonden te
worden, maar hij had de moed daar
toe niet, mogelijk uit vrees voor mo
lestaties en voor de sterke hand van
de Italiaanse voetbalbond, die hem tot
persona non grata" kan verklaren
Zulke zwakke figuren zijn er. Ook
de leiding van de wedstrijd Panathinai
kos - FC KÖln was in zwakke handen.
Alle scheidsrechters in het interna
tionaal voetbal zijn niet van het ge
halte van Leo Horn., Piet Roomer of
Dries van Leeuwen. Die bezitten au
toriteit en boezemen bij hun verschij
ning op het veld al gezag in. Dat heb
je of niet! Nuchtere kerels die zich
door de hoog oplaaiende hartstochten
niet van de wijs laten brengen.
TVERWIJL ALLE publiciteitsmedia
steeds meer aandacht aan koning
voetbal" geven, gewaagt men, met uit
zondering van West-Duitsland waar
nog „gevoetbald" wordt, van een ach
teruitgaande belangstelling. De T.V.
slaat geen cup-wedstrijd over, miljoe
nen mensen zitten op dezelfde avond
of middag voor hun schermpje te kij
ken. Zij raken onder de bekoring van
de fijn geslepen techniek van de bui
tenlandse meesters.
Men zou daarom zeggen dat de T.V.
de grootste propagandist voor de voet
balsport moest z|jn. En toch is zij het
niet. De T.V. laat vergelijkingen toe
en die vallen doorgaans in het nadeel
van ons eigen vaderlandse voetbal uit,
ondanks dat elke Cupwedstrijd geen
voorbeeld van mooi voetbal is.
Het zou wel eens aardig zijn na te
gaan, of er mensen zijn, die vroeger
nooit naar een voetbalwedstrijd gin
gen kijken, door de T.V. voor deze
sport gewonnen zijn. Willy Notten,
Een foto van een rugby-wedstrijd?
Nee, van de laatst in Athene ge*
speelde cup-wedstrijd Panathinai*
kos-FC Köln. De Keulse rechtsbuiteA
Karl-Heinz Thielen wordt door do
Griekse achterspeler Andreou bruut
ten val gebracht. De Bulgaarsé
scheidsrechter Romanzeff deed
zijn neus bloedde! «w
bondsbestuurslid van de KNVB fièeÈ
eens een paar rake opmerkingen teil
aanzien van T.V.-voetbal gemaakt.
De televisie kan nooit een totaal
beeld van een wedstrijd geven, waar*
mee hij bedoelt, dat wanneer de bat
op de ene helft van het veld door dé
camera's wordt gevolgd, de anderê
helft aan het oog van de kijkers
onttrokken en hier stan toch ook spe*
Iers, die aan het spel deelnemen ert
door hun positie-nemen het spel beïnf
vloeden. En dan onthoudt men van eei|
televisiewedstrijd alleen maar de goes»
de momenten, de slechte vergeet meri
op hetzelfde ogenblik. Voor hem eii
cabt r looo ietgvvel fh tae etid eell n
dit geldt voor alle echte voetballiefi
hebbers gaat er niets boven eeö
wedstrijd, die men vanaf de tribunë
volgt; men is er dan bij, ondergaat dil
sfeer van het begin tot het einde en
keert in een tevreden stemming naar
huis, aangenomen, dat de wedstrijd
zich op een redelijk peil bewogen heeft#';
*7
DE voetbalsport is uit de moderne,
samenleving niet meer weg te den<
ken, zij verricht een sociale functie?"
waarvan onze gezagsdragers en indu*.
strieën op enkele uitzonderingen
na het belang onderschatten Dé
voetbalsport is een passieve tijdsbestek
ding, waarbij honderdduizenden week'
in week uit betrokken zijn. Ook bij ons;
vertoont deze sport een zekere vorm?
van business, maar bij lange na niet;
in die vorm, als men het in Engeland;
of Italië kent. Het is er niet bij te ver»
gelijken.
In onze semi-prof-wereld treft men
nog een gezond idealisme aan. En dat.
kan kan men niet hoog genoeg aan»
slaan, al sluipt het verraad haar ran
gen binnen door het veroveren Van
punten, hoe dan ook, te laten prevale*
ren boven het verlangen van het pu*
bliek, dat goed voetbal wenst en ver
langen mag.
Men wil de massa een gezonde ont
spanning bieden, men wil ook in het
technische vlak vooruit, vandaar ook
tien jaar geleden de overgang naar
het semi-professionalisme, maar het is
duidelijk geworden, dat onz© semi*
prof-clubs hun doelstellingen niet zuW
len bereiken, wanneer in de eerste
plaats de gemeenten hen niet met fa
ciliteiten tegemoet komen. Huur van
stadions en vermakelijkheidsbelasting,
om twee zaken te noemen, drukken
te zwaar op het huishoudelijk budget.
Men neme eens poolshoogte in West-
Duitsland en men zal ervaren, datf
men het daar goed ziet.
MEN KENT het systeem van Inter-
even eenvoudig van opzet als ver-
oordelenswaardig, althans voor een
elftal met zulke meesterlijke spelers.
Met 7 a 8 man op een lijn verdedi
gend, de tegenpartij maar laten aan
vallen en verder rekenend op een paar
hypersnelle spelers, wier opdracht is
het ene, winnende doelpunt te maken.
De verovering van de Europa Cup en
de wereldbeker schijnt het gelijk aan
de kant van Herrera te plaatsen, te
meer nog daar zijn systeem meer en
meer navolging vindt, ook buiten Ita
lië, ofschoon men weet, dat men een
voetbalwedstrijd als kijkspel degra
deert tot een mallotige vertoning.
Maar Jan Publiek laat zich in Italië
geen zand meer in de ogen strooien,
de tribunes zijn minder dan vroeger
bezet.
Spelers van het Milaanse Inter met
de wereldbeker, die zij op Indepen-
diente hebben veroverd
De inkomsten van de Italiaanse clubs
lopen hard terug en hun tekorten be
lopen tot in de miljoenen lires. De ge
wone man daar, zonder wiens klandi
zie men het niet stellen kan en, die in
Nederlands geld omgerekend 4,- en
meer voor een staanplaats moet beta
len wordt de karikatuur, die men van
het voetballen heeft gemaakt, meer
en meer moe. De achteruitgang in de
belangstelling voor „koning voetbal"
in Italië is er ondanks de jaarlijkse
toevoer van nieuwe sterren een teken
aan de wand, dat Herrera en andere
trainers daar niet willen verstaan.
Italiaanse collega's met wie'wij tij
dens ons laatste bezoek aan Turijn van
gedachten wisselden, verklaarden u-
naniem, dat men het Italiaanse
voetbal alleen weer gezond kan maken
door het scoren van doelpunten op die
voorgrond te plaatsen en alle defen
sieve tactiek te laten varen.
„Het publiek wil doelpunten zien, de
uitslagen 10, 00, 01 is men
beu..!"
Een geluid dat men bok in andere
landen al hoort.
WIJ DOELEN op allerlei systemen,
die opgang maken en hun nadelige
invloeden laten gelden. De Londense
beursman gaf als eerste zyn fiat aan
de verbanning van de aanvallende spil
en toen men eenmaal gemerkt had,
dat het maken van doelpunten bij het
WM moeilijker werd vonden andere
lieden bedenksels uit, die nog fnuiken
der werden ten aanzien van de produk-
tiviteit in het spel. Die bedenksels
noemt men systemen. Men kent ze van
het WM ging het naar het 4-2-4- en van
het 4-2-4 naar vult u zelf maar in.
Kijkers mogen vragen wat het alle
maal is. Van hen trekt men zich niets
meer aan, al moeten zij de kapitalen
bij elkaar brengen, zonder welke het
verzakelijkte voetbal niet kan leven.
Zij hebben geen stem in het kapittel,
erger, naar de „vox populi luistert
niemand. Dat men moppert omdat
men voor zijn entreegeld niet aan zijn
trekken is gekomen, laat de „dirigis-
ten", de systeemmakers onbewogen.
De verdere evolutie van het spel kun
je toch niet tegenhouden, voeren z.ij als
argument voor hun stellingen aan. Zij
blijven doof voor dat waarom het pu
bliek vraagt: doelpunten!
Het ergste van allemaal maakt het
Milanese Inter het. Daar heerst een
man Helesio Herrera is zijn naam
die in Italië gevreesd en bewonderd
wordt, in beide gevallen in even grote
mate. Met een koud cynisme verheft
hij zijn stelregel het winnen met
één doelpunt is voldoende tot het al
leen zaligmakende. Men beschimpt
hem ermo, maar men volgt hem bij de
Italiaanse clubs al te graag na Het
parelende en petillante heeft hij uit
het voetballen gehaald; voor hem is
het voetballen in de eerste plaats een
keiharde business en de winst- en ver
liesrekening van Inter interesseert hem
meer dan alle vervloekingen, die hem
in de internationale sportpers achter
volgen. Hij ziet er slechts uitingen van
een internationale afgunst in.
Is de Europa Cup soms geen keihar
de business geworden? Vergeet niet,
dat het winnen van de Europa Cup de
houder het recht geeft dat recht ma
tigt hij zichzelf toe voor een vriend
schappelijke wedstrijd 120.000 en
meer te vragen waarbij reis- en ver
blijfkosten nog voor de ontvangende
club zijn. En neem maar rustig aan,
dat de heren zich niet in een landelijk
hotelletje laten onderbrengen. Het bes-
te is niet goed genoeg, en Hollywood-
juffrouw kan niet veeleisender zijn.
Inter bezit niet alleen de Europa Cup,
maar veroverde ook nog de wereldbe
ker op het Braziliaanse Independiente.
Mein Liebchen, was wollst du noch
mehr? Zullen de Milanese financiers
daarom wel op Herrera mopperen?
Daarom blijft hij doof voor het gemor
van de Italiaanse massa en lapt hij alle
geschrijf over zijn „beton-voetbal"
de Italianen noemen het „cattenaccio"
aan zijn barslippers
Hoe reageerde Herrera, nadat Inter
de wereldbeker op Independiente had
veroverd op de schampscheuten, die
op hem afgevuurd waren
Het doel begint de middelen hoe lan
ger hoe meer te heiligen. Elke charge
hoe grof ook, wordt in naam van de
eigen heilige zaak bedreven. Men gaat
elkaar als moderne gladiatoren te lijf
en oh jé, als de scheidsrechter niet
voor zijn taak berekend is.
Deze rechtspreker mag zo sterk als
een beer zijn, hij mag de indruk wek
ken met één vuist een speler buiten
gevecht te kunnen stellen, wanneer
hem echter de leiding uit handen glipt
en hij ten overstaan van een brullende
en tierende massa in de zuidelijke
landen iet voor niets achter hoge ijze
ren hekken met levensgevaarlijke pun
ten opgesloten aan autoriteit inboet
zijn de poppen onherroepelijk aan het
dansen.
Toeschouwers achter tralies. Het is
wel nodig blijkbaar. Arme scheids
rechter, die in handen van een
hysterische menigte zou vallen.
Voetbal, in bijna geen land door een andere sport in populariteit
overtroffen, is een keiharde business geworden, waarin enorme kapi
talen zijn geïnvesteerd. Miljoenen mensen trekken elke wepk naar
de steeds groter wordende arena's. Het lag in de lijn der ontwikkeling,
dat de zakenman er iets in „zag". Engeland ging meer dan een halve
eeuw geleden voor, daar ontstond het eerste beroepsvoetbal en zijn
voorbeeld vond navolging op het vasteland. Frankrijk, Spanje en
Italië gingen evenzo tot het beroepsvoetbal over en zoals bij ons, in
België en in W.-Duitsland ontstond een tussenvorm. Volledig profes
sionalisme kent men hier nog niet. Met de beschikking over meer
geld ging ook de kwaliteit van het spel omhoog, men kan zelfs van
een evolutie van het spel spreken, maar in de laatste jaren krijgt men
meer de indruk, dat er in het sportieve vlak een dirigisme is ontstaan,
dat de vrije krachten in het spel belemmert tot ontplooiing te komen.
Het sportieve en het zakelijke komen in het veld met elkaar in bot
sing en zeer ten nadele van het spel zelf.
„Wy spelen het type spel, dat ons
behaagt. Wy wilden kampioen worden
en wy zijn het Hij blafte zijn critici
hautain af en daarmee was voor Her
rera de kous af. En of men Inter de
slechtste wereldkampioenen van de
laatste vyf jaren noemde, liet hem
steenkoud. „De poen is binnen", pleegt
men in Amsterdam te zeggen.
TLTAAR WAARHEEN leidt het „be-
-IJ-I- ton-voetbal" nog meer dan een de
gradatie van deze sport als kijkspel?
Het voetballen is er bepaald niet
zachtzinniger om geworden Verbaast
dat? Wanneer 12 en meer spelers ge
durende anderhalf uur op enkele vier
kante meters samengeperst zijn en
elkaar in een geladen toestand lopen
te beloeren, is het dan te verwonderen,
dat er onaangename dingen gebeuren?
Welk zinnig mens zou zijn zinnen niet
verliezen, als er al die tijd een man
op je tenen staat en je als een schaduw
volgt, en vooral als men weet dat een
verloren wedstrijd het missen van een
weekloon kan betekenen. Het toenemen
van de excessen is psychologisch vol
komen verklaarbaar. De kritiek, mo
gelijk plaatsverlies in het elftal en al
les wat in deze wereld van voetbalbu
siness op de schouders van jongeman
nen drukt, die per se niet uit de gefor
tuneerde milieus komen, verhoogt de
kans op excessen.
te worden weggesloten, maar is men
het gebeurde na DWS-Fenerbahce ver
geten, en kent ons land niet het Leo
Horn-pad en leest men niet herhaal
delijk, dat een scheidsrechter is afge
tuigd en ook bij de amateurs, waar
men toch niet van een miljoenenbedrijf
kan spreken. Bij ons gaat het er te
genwoordig ook niet allemaal zo vredig
toe.
Eén man in het betaald voetbal, Jos
Coler heeft onlangs duidelijke taal ge
sproken en het is opvallend, dat op zijn
uitlatingen nauwelijks is gereageerd.
Jos Coler zei, geschrokken te zijn
van de meedógenloosheid waarmee
men elkaar op onze velden zondag aan
zondag te lijf gaat. Ook hij ons wint
centjes, die hij ermee verdient, zijn
een appeltje voor de dorst. Maar zijn
honorarium staat niet in verhouding
tot de belangrijkheid van zijn taak,
en zeker niet in verhouding tot de ka
pitale sommen, die er in een cup-wed
strijd op het spel staan. Leo Horn
heeft er meermalen over gesproken.
Eén verkeerde beslissing van een
scheidsrechter kan voor een club een
enorm financieel verlies betekenen.
Niet waar Vertelden wij al niet, wat
voor kapitale som de winnaar van de
Links en rechts gaan de spelers van
Bologna die van Anderlecht te lijf.
De Hongaarse scheidsrechter weet
niet hoe orde te scheppen. De lei
ding is hem totaal uit handen gelo
pen. Hoe grof het er in deze cup
wedstrijd toe gmg, moge blijken uit
het feit, dat de Anderlecht-speler
Harion twee ribben heeft gebroken.