Onbekendheid met nieuwe
beroepen belemmert keuze
Record produktie
van Zeeuws fruit
Ha vee Terneuzen bouwt
„Belgisch" duwschip
Nieuw havenproject op
linker Schelde-oever
Promotie
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 28 DECEMBER 1964
PRIMEURTJE VOOR ZEELAND
Gift van de Pers
Suikerpot en
melkkan voor
raad Ovezande
Systeem-analist
Voedingsvakman
Operator
WEL TOPOOGST - GEEN TOPJAAR
Opbrengst in geld
bleef echter
gelijk met 1963
KINDEREN
MOGEN
KIEZEN
Tramconducteur
Timmerman
Smid
Drs. Verburg (E.T.I.)
Industrie spreiding
niet nadelig
Zeeland
voor
Appels
Klein fruit
PLAN IN ANTWERPEN
«sswt."Z
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De fa. Havee (Hamer-
linckVeerman) te Terneuzen is doen
de met de bouw van een zogenaamd duw
schip voor rekening van een kolen- en
grindhandel, de fa. Delahaye te Antwer
pen. De bouw begon ongeveer anderhalve
maand geleden. Bij Havee leeft de ver
wachting, dat de schuit eind februari van
het volgend jaar zal kunnen worden af
geleverd. Het Terneuzense duwschip zal
dienst gaan doen op het Belgische Albert-
kanaal, waarop het boten van de fa. De
lahaye op en neer zal „duwen". De bouw
van dit duwschip in Terneuzen is uniek
voor Zeeland.
Duwschepen zijn tegenwoordig overi
gens geen bijzonderheid meer. Zij worden
bijvoorbeeld veelvuldig ingezet bij de
Rijnvaart. Het Havee-duwschip is een
ontwerp van de heer A. Hamelinck. De
boot is ongeveer 20 meter lang. De instal
laties zijn gebouwd op een oud maar de
gelijk casco, waarvan men de voorsteven
heeft afgeplat. Beneden zullen de machi
ne- en lierenkamer worden onderge
bracht. Gelijkvloers is voorzien in enige
huisvesting voor twee gezinnen dat
van de kapitein en dat van zijn hulpje
terwijl nog een verdieping hoger de ka
juit is gebouwd. Het duwschip zal wor
den voorzien van een General-motor van
300 p.k. De tot nog toe in de vaart zijn
de duwschepen zijn doorgaans uitge
rust met een motor van 500 p.k., maar
moeten dan ook veelal dienst doen op de
(Van een onzer verslaggevers)
OVEZANDE Drie journalis
ten hebben tijdens de raadsverga
dering van Ovezande van de rond
vraag gebruik gemaakt om het ge
meentebestuur van deze gemeente
een melkkannetje en een suikerpot
aan te bieden. Dit zeer ongebrui
kelijke gebeuren was het gevolg
van een opmerking van burge
meester N. Mooyman, gemaakt
naar aanleiding van het serveren
van de koffie door de gemeente
bode.
In het gemeentehuis had men
namelijk niet de beschikking over
een suikerpot en melkkannetje, zo
dat de bode bij het voorzien van
koffie aan mensen in de raadszaal,
altijd eerst rondging met een grote
papieren zak met suiker en na de
koffie in de kopjes te hebben ge
goten nog eens rondkwam met een
fles melk. In verband hiermee
maakte de burgemeester de op
merking, dat een melkkan en een
suikerpot in het gemeentehuis
ontbraken, gezien de financiële
positie van de gemeente Ovezande.
Hij vond, dat als gulle gevers,
waarvoor naar zijn mening ook de
aanwezige persvertegenwoordigers
in aanmerking zouden kunnen ko
men, deze attributen eens aan het
gemeentebestuur zouden aanbie
den, men van achter de bestuurs
tafel beslist geen „neen" zou zeg
gen. Onmiddellijk werd er aan de
perstafel een inzameling gehouden
met als gevolg dat er korte tijd
later voor de burgemeester op ta
fel een suikerpot en een melkkan
stonden. „Ingekomen stukken", zo
werd van achter de perstafel ver
duidelijkt. Deze ongebruikelijke
ingekomen stukken werden met
grote hilariteit door de raad ont
vangen, maar of ze al dan niet
voor kennisgeving werden aange
nomen, werd niet bekend gemaakt.
rivieren, terwijl het werkterrein van het
duwschip, dat de fa. Havee momenteel
bouwt, voorlopig uitsluitend is beperkt
tot het Albertkanaal.
Binnenkort zullen de schepen van de
fa. Delahaye worden voorzien van een
afgeplatte achtersteven. Het duwschip en
de binnenvaartschuiten het betreft bij
na allemaal schepen van ongeveer 1200
Het bij de fa. Havee in aanbouw
zijnde duwschip, zoals het momen
teel aan de loskade nabij de Axel-
sebrug ligt. Men ziet duidelijk de
afgeplatte voorsteven.
ton zullen door middel van lieren aan
elkaar bevestigd worden. De combinatie
zal worden bestuurd vanaf het duwschip-
De wendbaarheid van de combinatie zal
afdoende zijn gewaarborgd: het duwschip
is uitgerust met een kortstraalpijproer.
De bouw van het duwschip is voor het
grootste gedeelte voltooid. Alleen zal
binnen nog de betimmering moeten wor
den aangebracht, moet de motor nog wor
den geïnstalleerd, zullen de vensters nog
moeten worden voorzien van het nodige
glas en moet het hele schip nog in de
verf worden gezet.
de. Dit is een gerechtvaardigde zaak.
Geld is niet alleen een beloning voor
de moeite, die men zich in de arbeid
getroost, maar houdt tevens een stuk
maatschappelijke waardering in. Geld is
een complimentje van de maatschappij
die om arbeid verlegen zit.
GOES De fruitproduktie is
dit jaar op Zuid-Beveland 36 pro
cent hoger geweest dan het vorig
jaar. Toen kwam er op de veilin
gen van Goes, Kapelle en Krabben-
dijke in totaal een aanvoer van 48,5
miljoen kg. Dit jaar is dat 65,5 mil
joen kg. De geldelijke opbrengst
bleef echter in beide jaren gelijk,
namelijk 19,5 miljoen gulden. Hier
uit kan worden afgeleid dat 1964,
voor een deel door deze top-oogst
niet tot de gunstige fruit jaren gere
kend kan worden.
Dit schrijft de heer M. J. Noordhoek
van het rykstuinbouwconsnlentschap
Goes in het Kerstnummer van het
Zeeuws Fruittelersblad, waarin hu een
overzicht geeft van de fruitoogst 1964 aan
de hand van de aanvoer- en opbrengst-
cjjfers van de Zuidbevelandse veilin
gen. Deze cijfers zijn bepalend voor Zee
land want op Zuid-Beveland groeit
ruim 80 pet. van het Zeeuwse fruit.
In de cijfers van appels en peren zijn
mede begrepen de voorraden die er nog
waren per begin december. Deze wa
ren aanzienlijk groter dan het vorig jaar
op hetzelfde tijdstip. Toen bedroegen ze
op Zuid-Beveland namelijk 6 miljoen
kg appels en 700 ton peren. Dit jaar
was dat op 1 december 14 miljoen kg
appels en 2 miljoen kg peren.
in Zeeland en West-Brabant dit jaar
wat is afgenomen. In West-Brabant zal
er echter het komende plantseizoen
naar schatting toch nog ongeveer 100
ha fruit ingeplant worden en in Zee
land 50 ha. Hierdoor breidt de fruit
teelt in Zeeland en West-Brabant nog
steeds uit in tegenstelling tot de lan
delijke fruitteelt.
Het landelijk areaal pit- en steen
vruchten liep in 1964 met 1064 ha terug
in vergelijking met 1963.
Ir. Vellekoop zegt er vast van over
tuigd te zijn ,dat ook in de toekomst in
het zuidwesten modern opgezette fruit-
bedrijven behoorlijk rendabel te exploi
teren zullen zijn.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Als een knulletje stoer
zegt, dat hij piloot wil worden, zeeman
of tramconducteur, dan prijst men al
om zijn pittige bereidheid om de ar
men uit de mouwen te steken. Kiest het
zelfde jongetje als vak dessinateur che-
micien voedingsvakman, operator of
systeem-analist, dan loopt hij de kans
dat hij zijn ouders ernstig teleurstelt.
Van die „rare beroepen" hebben zij
nog nooit gehoord. Zij vinden dat hun
jongen beter een „gewoon vak" kan ne
men en zich geen vreemde dingen in
zijn hoofd moet halen.
Toch toont deze jongen door zijn keus
een aanzienlijke voorsprong op zijn ou
ders, wier maatschappelijke visie is blij
ven steken bij het ambachtelijk stramien
van voor 1945. De industrialisatie die
nadien op gang is gekomen en als 'n ma
gische magneet werkt op arbeidskrach
ten, heeft tal van nieuwa beroepen ge
schapen. De meeste van deze nieuwe be
roepen hebben trouwens hun definitieve
aard nog niet gevonden en zullen zo mo
gelijk uitmonden in weer andere beroeps
mogelijkheden.
Dat veel ouders van deze dingen geen
weet hebben maakt het er voor de be
roepskeuzebureaus niet gemakkelijker
op. Minder bevredigend is echter, dat
zij ongewild kinderen kansen onthou-
houden. Van de bijna 200 beroepen voor
jongens en de rond de 75 voor meisjes
kennen de ouders alleen die beroepen,
waarbij aan de weg getimmerd wordt.
Uit de crisistijd hebben zij bovendien
een zekere angst overgehouden, angst
niet alleen voor bepaalde vakken, maar
ook voor de wisselvallige maatschappij,
die opeens kan ophouden bestaanszeker
heid te bieden.
De middelbare generatie van nu, die
de ouders vormt van de kinderen die
momenteel een beroep kiezen, loopt nog
met het beeld uit de eigen jeugd. In
1750 was tachtig procent van de Neder
landse bevolking werkzaam in land
bouw en veeteelt. Tien procent in de
sector van handel en diensten en tien
procent in de ambachten. In deze cij
fers is nadien wel enige wijziging ge
komen. Maar Nederland bleef bij uit
stek een agrarisch land. De industriali
satie in Europa die in de vorige eeuw
op gang kwam ging ons land goeddeels
voorbij. Onze maatschappij bleef door
zichtig, waar gewerkt werd timmerde
men aan de weg. Alleen uit boeken en
films wist men enigszins hoe het er in
de fabrieken in andere landen aan toe
ging.
De na-oorlogse industrialisatie in ons
land heeft de maatschappij evenwel on-
doorzichtig gemaakt. Men weet ternau
wernood wat de mechanisatie voor in
vloed heeft gehad op het aloude am
bacht en hoe het innerlijk van de fabri
cage, het produktieproces, een wezen
lijke verandering heeft ondergaan. En
nog minder is men bekend met het
soort van werkzaamheden, dat ver
richt wordt in de allernieuwste chemi
sche en metallurgische industrie. De
vervaardiging van kunststoffen Betekent
voor velen een nog indringender hokus
pokus.
Onbekendheid met de arbeidsmogelijk
heden belemmert een juiste taakverde
ling. Een onjuiste taakverdeling werkt
werkloosheid in de hand. In de loop van
weinige jaren heeft het beroep van ma
chine-bankwerker een grote verandering
ondergaan. Hij is een gespecialiseerde
vakman geworden met een specifieke
kennir omtrent de eisen van het bedrijf
waarin hij een plaats heeft gevonden.
De bedieningsvakman, die in de voe-
dings- en genotmiddelenindustrie overi
gens voedingsvakman heet, is een ge
heel nieuwe verschijning evenals zijn
assistent, die bedieningsvakman wordt
genoemd. Van de bedieningsvakman
wordt verwacht dat hij de werking van
een automatisch geregeld of continu-
verlopend produktieproces kent en con
troleert, dat hij bij storingen regelend
ingrijpt, de oorzaak daarvan vaststelt,
zelf eenvoudige reparaties verricht en
reparatie-opdrachten verstrekt aan de
reparatieploeg.
Door hun zeer gespecialiseerde kennis
van het bedrijf maken zij zich onmis
baar. Ziekte of verloop in deze sector
van het personeel verstoort het produk-
tieritme en kost handen vol geld. Dit
geldt ook voor de instrumentatievakman,
ook wel genoemd de meet- en regel-
technisch vakman, die deel uitmaakt
van de reparatieploeg. Voor deze beide
beroepen wordt een LTS-opleiding ge
vraagd. Een tree hoger (HTS) staat de
meet- en regeltechnicus, die bij het uit
denken van processen is betrokken.
Weer een ander nieuw beroep is elek-
tronicamonteur die als basisopleiding
LTS dient te hebben. In deze sector
staat een treetje hoger de systeem-ana
list. De gecompliceerdheid van de mo
derne technische en elektronische proces
sen heeft trouwens nog weer nieuwe ta
ken in het leven geroepen. De verte
genwoordigers en de in- en verkopers
in deze branches zijn niet alleen men
sen die hun mondje kunnen roeren en
deswege in het vertegenwoordigersvak
zijn terecht gekomen, zij dienen daar
naast over een grote technische kennis
te beschikken. Behalve commercieel in
zicht moeten zij ook de gave bezitten
van het demonstreren. Verkopen heeft
hier veel minder de betekenis van
„aanpraten" dan wel van het demon
streren en het instrueren van leken, die
met een bepaalde apparatuur moeten
kunnen werken. Aan diverse HTS'en
Textielvakscholen zijn voor diJ moeilijke
onderdeel commerciële cursussen inge
steld.
Verschillende van deze nieuwe beroe
pen zijn nog niet volledig uitgekristalli
seerd. Dit betekent ondermeer dat de be
oefenaar ervan zelf de kans heeft zijn
beroep aanschijn te geven en zichzelf
onmisbaar te maken. Dit vertegenwoor
digt in het nieuwe beroep een stuk dy
namiek. die het aantrekkelijk maakt.
Vele bedrijven verzorgen zelf een op
leiding wat de binding aan het bedrijf
versterkt, maar de stichting vakoplei
ding proces-industrie verzorgt cursus
sen op allp terreinen, die door de nieu
we en zich vernieuwende industrie zijn
opengelegd. Toenemende vakkennis ga
randeert promotie in de nieuwe bedrij
ven. In deze bedrijven wordt de promo
tie trouwens gehanteerd als mogelijk
heid tot personeelsbinding. Vroeger
maakte men promotie door naar een
andere baas te stappen. Nu verloop
echter zo'n kostbare zaak is geworden,
bieden de bedrijven zelf promotiekan
sen ook voor volwassenen, die er blijk
van geven hun kennis van bedrijf en
vak te vergroten.
Niet gering is het aantal ouders, dat
zich zorgen maakt over de bevrediging
die hun kinderen uit hun arbeid zullen
putten. Hieromtrent heerst ook nog de
traditionele gedachte dat alleen het ou
de ambacht, he onder eigen handen zien
groeien van een complee werkstuk, de
enige voorwaarde is voor het plezier,
dat men in zijn werk vindt. Psycholo
gen hebben intussen al uitgedokterd,
dat de oorsprong van de arbeidsvreugde
heel ergens anders schuilt. Niet het on
derhanden werk maakt op de allereer
ste plaats gelukkig.
Er zijn mensen die met het grootste
plezier werk doen, waar anderen hun
neus voor optrekken. Bij onderzoek
bleek hun levenslust te schuilen in hu
welijks. en gezinsgeluk, maar ook in
zaken van ogenschijnlijk geringer bete
kenis zoals de kwaliteit van tv-uitzen-
dingen en voetbalwedstrijden. Een be
langrijke factor daarnaast is het con
sumptiepatroon. Als het werk zoveel
geld oplevert dat men kan meedoen in
uitgaven, die normaal zijn voor het mi
lieu waartoe men behoort, dan geeft
ook dat een groot stuk
Door de beroepskeuzebureaus is vast
gesteld, dat in veel gezinnen nog idee-
en heersen omtrent bepaalde beroepen,
die niet in overeenstemming zijn met
de werkelijkheid. Het is de ouders van
grote kinderen ook niet kwalijk te nemen
dat zij de snelheid, waarmee de indus
trialisatie zich voltrekt hebben kunnen
oijhouden. Maar de beroepskeuzebureaus
en de jeugdconsulenten van de arbeids
bureaus staan altijd open voor elke
informatie, die men op dit gebied wenst.
Testen acht men in het algemeen niet
nodig en eigenlijk bij uitstek aangewe
zen voor probleemkinderen. Uit de prak
tijk is gebleken, dat goede gesprekkèn
zeer verhelderend kunnen werken.
Er bestaat een grote categorie kin
deren die al vroeg weet, wat het wil
worden. Er zijh er ook die met meer
of minder zorg geleid moeten worden naar
een beroep. Voor beide categorieën is
het echter nuttig ze op de hoogte te
brengen van de nieuwe mogelijkheden.
Dit. kan het best gebeuren via de ou
ders, voor wie de mogelijkheden Zijn
geschapen om hun horizon op het ge
bied van de beroepsmogelijkheden te
verruimen.
GOES Drs. M. Verburg, directeur
van het E.T.I. voor Zeeland, is in de
jongste aflevering van het Zeeuwsch
Tijdschrift tot de conclusie gekomen, dat
de totale balans van het duidelijk wor
dende industriespreidingsbeleid van de
regering voor Zeeland „niet al te nade
lig" is. Hschrijft: „De belangrijkste
nadelen zijn dat Goes achterstaat bij
Bergen op Zoom, en dat in 1969 de ker
nen van Schouwen-Duiveland en Tholen
wel zullen afvallen.
Positief is de herkansingsmogelijkheid
van Goes, waarvoor het de moeite waard
is te vechten. Aanvankelijk was onze me
ning dat het regeringsbeleid ernstig zou
interfereren (verschillen: red.) ten aan
zien van het provinciale ruimtelijke or
deningsbeleid. Dat behoeft echter niet het
geval te zijn."
De E.T.I.-directeur merkt voorts op:
Terneuzen kan de volle faciliteiten ver
lenen aan zware en lichte bedrijven;
Midden-Zeeland aan zware, omdat Vlis-
singen-Oost niet mag worden uitgegeven
aan de industrieën, die niet aan diep wa
ter zijn geboden. De mededeling van de
staatssecretaris dat dit dan maar moet
worden toegestaan, is voorshands niét
aan te bevelen. In Midden-Zeeland zijn
de te subsidiëren lichte industrieën dus
arbeidsvreug- op Goes aangewezen."
Wat kilo's betreft zijn de appels het
belangrijkste produkt van de Zeeuwse
fruitteelt. De appelaanvoer steeg van
30,8 miljoen kg het vorig jaar tot 42,8
miljoen kg dit jaar maar de middenprijs
liep terug van 32 naar 22 cent per kg
en hierdoor bracht deze 40 pet. hogere
oogst slechts 9.2 miljoen op tegen het
vorig jaar 9,8 miljoen.
Bij de peren was de situatie in 1964
gunstiger want de aanvoer steeg van
11,8 miljoen kg tot 16,7 miljoen kg, ook
ruim 40 pet. dus, en de middenprijs ver
toonde slechts een daling van 39 naar
31 cent per kg. Hierdoor kon de gel
delijke opbrengst van de peren stijgen
van 4,5 miljoen gulden in 1963 tot 5,2
miljoen gulden dit jaar.
Erg wisselvallig waren de uitkomsten
in de kleinfruitsector. De aardbeienteelt
was over het algemeen behoorlijk. In
1963 waren de opbrengsten door vrucht
rot erg laag. Toen bedroeg de aanvoer
op Zuid-Beveland 748 ton. Dit jaar was
dat 910 ton en de middenprijs liep terug
van f 1,38 naar f 0,99.
In het zelfde nummer schrijft de
rijkstuinbouwconsulent ir. L. Vellekoop
dat de belangstelling voor de fruitteelt
(Van onze Belgische correspondent)
Over twee jaar zal de Zandvlietsluis in gebruik worden genomen. Op dat ogen
blik zal de Antwerpse haven beschikken over de grootste zeesluis ter wereld. Om
streeks dezelfde tijd zal het Tienjarenplan voor de Antwerpse haven voltooid zijn.
Een en ander betekent niet, dat Antwerpen op dat ogenblik zijn infrastructuur vol
doende zal achten. Integendeel, zopas heeft de voorzitter van de Antwerpse Kamer
van Koophandel, de heer F. Osterrieth, ter gelegenheid van een statutaire jaarver
gadering gezegd, dat het Tienjarenplan al in aanzienlijke mate werd voorbijgestreefd
„Het beschikbare potentieel", aldus de voorzitter, „is niet langer voldoende om de
economische expansie van Antwerpen te handhaven".
De Zandvlietsluis moet worden aangevuld met een andere sluis
die tenminste gelijkwaardig moet zijn. De Scheldekaden moeten wor
den vernieuwd, want zij vormen de zwakke plek in de zoneverdeling
tegen overstromingsgevaar. Om tegemoet te komen aan vragen tot
vestiging van overslagbedrijven en nijverheidsinstellingen moet
nu reeds de aanleg van het achtste en het negende havendok overwo
gen worden. Zeer veel gebied komt aan de rechteroever van de Schelde
evenwel niet meer in aanmerking, omdat die terreinen te hoog liggen.
Daarom sluit de voorzitter der Antwerpse Kamer van Koophandel zich
aan bij het project van een Antwerpse Bank, een nieuw havengebied te
ontsluiten op de linkeroever van de Schelde tussen Doel en Kallo.