WALLONIË HF,F,FT BEHOEFTE AAN EEN TIENJARENPLAN 29ct meuwe man house A m Economische dynamiek ging verloren A toP 1 ELISABETH BAS ihOMMSC en de DERDE CONCILIEZITTING: 165 UREN DISCUSSIE Kindermishandeling uit alcoholisme voortgevloeid goed i Angst voor de Vlaamse renaissance Kilometers geluidsband de drank voor dorstige drinkers Nieuwe en snellere zwangerschapstest 13 Tienjarenplan Brussel Frankrijk weer in opschudding "PARAAT" het beste! XIV DOOR Walter Breedveld limonade IS DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 11 DECEMBER 1964 (Van onze correspondent Luc v. Gastel) BRUSSEL „Luik heeft Aken nodig zoals het vergroeid is met Maastricht en met Limburg. Het economische leven laat zich niet aan banden leggen door taal en politieke grenzen. Laten we daarom afstand doen van een voorbijgestreefd re- gionaal-nationalisme". Dit zei de gewezen Belgische secretaris-generaal voor Eco nomische Zaken, baron Snoy et d'Oppuers op het congres van de Waalse vleugel der Christelijke Volkspartij. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Op het vleugelcongres van de Waalse CVP was voortdurend sprake over Vlaanderen en over Wallonië en over de problematiek die voortspruit uit deze Belgische twee ledigheid. De Waalse CVP'ers blijken er evenzeer als hun Vlaamse collega's van overtuigd, dat het unitaire België heeft afgedaan. Maar toch was er een wezenlijk verschil tussen beide vleugelcongressen. De Vla mingen legden in september j.l. de klem toon vooral op het beschermen van het Nederlandse taalgebied in België en op cultuurbevorderende maatregelen. De Walen daarentegen zijn vooral geobse deerd door de economische stilstand in Wallonië. De steenkoolindustrie speelt niet meei de doorslaggevende rol van vroeger, zo stelde de verslaggever vast. Hij onder streepte dat de Waalse basisindustrie zwa re inspanningen heeft moeten leveren om over te schakelen naar de fabricatie van veredelde produkten. Lang niet altijd is die poging geslaagd. Uitgezonderd in het Luikse, heeft Wallonië na de oorlog niel de ontwikkeling gekend van de meeste Vlaamse gewesten. Omdat Wallonië slechts 10.000 werklozen telt zou men kunnen geloven dat er geen probleem bestaat. In werkelijkheid vermindert de actieve Waalse bevolking in gelijke mate met het aantal arbeidstaken. Wallonië heeft een groot gedeelte van zijn inwendige dynamiek verloren. Het is een marginaal gebied geworden, met alle nadelige ge volgen van dien. Een daaraan wat te doen wenst het congres van de Waalse CVP een econo misch tienjarenplan voor het vernieuwen en verruimen van de Waalse infrastruc tuur. Er moeten grote multinationale on dernemingen in Wallonië worden opge richt, het Rijk moet deelnemen aan stu dies tot expansie van het bedrijfsleven, het onderwijs moet gemoderniseerd en de gezinspolitiek, verbeterd worden, er moet 100 km autoweg per jaar worden ge bouwd, de bovenloop van de Schelde moet worden uitgediept en de bevaarbaarheid verbeterd, het waterpotentieel van Wal lonië moet worden gevaloriseerd en even. tueel beveiligd. Op dit punt maken dus ook de Waalse CVP'ers voorbehoud inza ke het Schelde-Rijnverdrag, dat voorziet in het dagelijks leveren van zoet water uit de Maas en haar bijrivieren voor het nieuwe kanaal en voor het Zeeuwse meer. Hebben de Walen zware economische zorgen, ook de vrees voor minorisatie in het raam van de Belgische staat laat hun niet met rust. Het moet hen echter ten goede worden gehouden, dat ze deze kwes tie op een positieve wijze benaderen. De verslaggever, de oud-minister van Bui tenlandse Zaken Pierre Wigny gaf ruiter lijk toe dat de Vlamingen geen schuld hebben aan de bestaande Waalse malaise ,.In de plaats der Vlamingen zouden wij niet zoveel geduld hebben gehad", aldus de verslaggever, die eraan toevoegde dat Wallonië zich niet moet schamen over zijn Belgisch verleden. Het heeft van 183C tot 1914 voor de expansie van België en van Kongo gewerkt. Vandaag luidt de vraag: Wat dient er te gebeuren in deze staat, waarin de Franstaligen een min derheid vormen? Op gebied van taal en cultuur wenst Wallonië als een volwaardig onderdeel van de Franse gemeenschap te worden beschouwd. Steeds minder Belgen spre ken goed Frans. Het Nederlands win' veld, maar de Waalse positie mag daar onder niet lijden. De Walen zijn onge rust, omdat de eentaligheid van Vlaan deren en van Wallonië door de nieuwe grondwet zal worden bekrachtigd. De Walen vrezen eveneens, dat de jongste Belgische taalwetten het vertrekpunt zullen worden van een nieuw Vlaams taaioffensief. In de ogen van de Waalse CVP'ers ligt de oplossing in het toekennen van waar borgen aan de Waalse minderheid. Deze waarborgen zouden o.m. hierin bestaan dat alle problemen en alle wetsontwerpen aanleiding moeten kunnen geven tot een z.g. alarmsysteem. Indien op wetgevend vlak een aanzienlijk gedeelte van de Waalse hetzij van de Vlaamse parlements leden oordeelt dat een bepaalde kwestie haar levensbelangen raakt, dan is een wettelijke oplossing slechts mogelijk op grond van een zeer ruime nationale meer derheid. De regering van België moei paritair worden samengesteld uit Frans taligen en Vlamingen en bepaalde be langrijke ministerportefeuilles moeten eveneens gelijkelijk verdeeld worden. Op dit congres is inmiddels weer ge bleken dat dr. P. C. Paardekoper ongelijk had met zijn bewering dat er geen Belgen zijn. Een Belg is b.v. baron Pierre Not- homb. Deze politicus werd erg zenuwach tig bij het beluisteren der verslaggevers en der deelnemers aan het debat. „Ik begrijp niet, zei hij, waarom hier alsmaar sprake is over Walen en Vlamingen, Waarom niet over Franssprekende en Nederlandssprekende Belgen? Ik ben een Belg en een Luxemburger, zei de baron maar géén Waal, o neen!" Baron Nothomb voer ook geweldig uit tegen de heer R. van Eslande, minister van cultuur, die een brochure deed uit geven, waarin een geografische kaart voorkomt van Vlaanderen. „Een kaart van Vlaanderen alleen! Zo iets heb ik nog nooit gezien", riep de ba ron, en ostentatief scheurde hij de be wuste kaart aan stukken. Het Waalse CVP-congres keek onbewogen toe. In de slotresolutie werden de woorden „Wal lonië" en „Vlaanderen" niet geschrapt Brussel bekleedt een zeer voorname plaats in België. Het Waalse CVP-congres onderstreepte dat te Brussel een grote Franstalige bevolkingsgroep leeft die niel in haar taalrechten mag worden gekrenkt en waarmee de Walen zich verbonden voe len. Van de oplossing die aan het pro bleem-Brussel zal worden gegeven, hangt inderdaad het voortbestaan van België af. In de opvatting van de Vlamingen moet Brussel, om de werkelijke hoofdstad van het land te zijn, de ontmoeting van twee culturen mogelijk maken en bevor deren. Wanneer de ene cultuur verdron gen wordt door de andere, is er geen ver standhouding mogelijk en wordt Brussel verre van een ontmoetingspunt te zijn een steen des aanstoots en een bron van verdeeldheid. De Waalse leden van de Christelijke Volkspartij hebben zich lang beraden over de wijze waarop het samenleven van Vla mingen Walen en Brusselaars kan wor den bevorderd. Volgens hen betekent fe deralisme wel niet het einde van België, maar veel goeds zien ze er toch ook niet in. Een paritaire en provinciale senaat is wel sympathiek voor de Walen, maar politiek niet te verwezenlijken, omdat de Vlamingen hem verwerpen. De regel van de eenvoudige meerderheid, zoals hij thans nog wordt toegepast, is onhoudbaar want de Walen hebben geen vertrouwen in de verzekering van de Vlamingen, dat zij geen misbruik zullen maken van hun meerderheid. (Advertentie) (Van onze correspondent) PARIJS Kindermishandelingen komen in Frankrijk helaas nog maar al te vaak voor. Zo pas is Calvados, de streek, waar de meeste clandestiene al cohol wordt gestookt, opgeschrikt door de arrestatie van een ouderpaar. Zowel de vader als de moeder hebben hun zoontje van drie en een half jaar zo zwaar mishandeld, dat de jongen is overleden. De verontwaardiging is groot, maar niet alleen tegen de vader en moeder. Ook tegen de autoriteiten, tegen de burgemeester, de onderwijzers en de sociaal werksters, die niet veel eerder alarm hebben geslagen en tegen de buren, die hebben gezwegen, ofschoon zij precies wisten, wat er aan de hand W voor gezellig, 11MW stijlvol wonen vraag de gratis prachtuitgave van de Top-Form meubelcatalogus bij N.V. JAN HENDRIKX BOSSTRAAT 1 BREDA TEL. 01600—30635 was, want meer dan eens werd het ge slagen ventje in ziekenhuizen behan deld. Waar is, dat de ontaarde ouders behendig te werk zijn gegaan, want telkens kozen zij voor de behandeling een andere dokter. Natuurlijk schreeuwt de verontwaar digde bevolking „a mort" en eist zij voor de twee schuldigen zo niet de valbijl, dan toch levenslange opsluiting. Maar terecht schrijft de procureur van de republiek in Tours, de heer André Bonefoy in de „figaro", dat men met opsluiting van de schuldigen niet van het probleem af is. Vier jaar lang heeft hij voor het departement van de Indre- ^t-Loire een studie gemaakt van all# gevallen van kindermishandeling, van geweldpleging en van inbreuk op de openbare zeden. In 95 procent van ge vallen van ontzetting uit de ouderlijke macht waren de ouders alcoholisten en voor gevallen van bloedschande was dat percentage zelfs honderd. In die vier jaai werden vier moordenaars van kinderen berecht: twee gingen voor de bijl en twee kregen levenslang. Verzwaring van straffen, algemeen geëist, helpt weinig, want alcholisten laten zich door straf fen. ook al zijn die nog zo zwaar, niet afschrikken. Dat enige remedie is: pre ventie, strijd tegen het alcoholisme. Ra dicaal moet een eind worden gemaakt aan het werk van de bouilleurs de cru, de alcoholstokers met hun rpachine langs de kant van de weg, die belastingvrij een bepaalde hoeveelheid alcohol uit fruit van de boeren mogen stoken, maar die in werkelijkheid door gebrek aan controleurs veel meer stoken dan de toegestane hoeveelheid. Men moet volgens de heer Bonefoy veel meer inrichtingen ter beschikking stellen voor desintoxicatie (anti-alcohol- kuur), meer ruimte maken in psychia trische ziekenhuizen, krotten afbreken en bidonvilles opruimen (waar aan de rand van de grote .s.teden Afrikanen wonen in optrekken van lege blikken) Moord op een kind, besluit de rechter, is een te ernstige zaak om alleen maar de schuldigen te straffen zonder de sociale verantwoordelijkheid op te spo ren, die een zaak is van de gemeen schap. (Advertentie) Onze melangeur gaf u geniet ervan! Dat de boodschap van deze aard zou zijn had hij het allerlaatst verwacht. Diep in zich voelde hij de woede opkomen en tegelijk het besef dat het onredelijk was zich daar nu kwaad over te maken. ,,Zit meneer Gouldy hier achter?" vroeg hij. ,,Nee, Go- defriedus, Gouldy weet hier niets van." Daarop vertelde Griniau dat Gouldy al een paar weken in Den Bosch in het ziekenhuis lag. Hij was er beroerd aan toe, er was niet veel kans dat hij er nog bovenop zou komen Er gaat niet veel mee verloren", zei Go defriedus vroeg: „Als ik de Dommelhoeve aan de baron verkoop wat moet ik jou dan geven?" „Niets". „Krijg je per centen van de baron?" „Dat denk ik wel Dat kan me ook niet schelen". „Waarom kom jij er dan hier over praten? Ben jij zo goed bevriend met de baron?" ,,ik behoor niet tot zijn vriendenkring Godefriedus, maar we kunnen het wel goed samen vinden". Daarop vertelde Griniau waarom de baron zo graag de Dommelhoeve en nog een paar boerderijen aan deze kant van de Dommel wilde kopen. Dat vond Godefriedus wel grappig. „Aha", lachte hij. „die man staat met een been in het graf en toch wil hij nog graag over het water heen in zijn eigen land kijken". „Ik vind het ook een kinderlijke wens", zei Gri niau. ,,Maar zijn geld is goed, Gode friedus Marjan kwam de opkamer binnen met een kan koffie en een bord beboterde sneden peperkoek ,Kom er eens bijzitten", zei Godefriedus. „Jan Griniau heeft een vreemde bood schap Daarop vertelde hij wat er was besproken. Marjan schrok er van „Ho ho", zei ze, „dat gaat zo maar niet Marinus Beerdonk wou de Dom melhoeve niet kwijt". „Er is nog gaat dat dan?" vroe§ ze met ang- niets beslist" zei Godefriedus Hoe gaat dat dan?" vroeg ze met ang stige ogen. „Er zijn een paar moge lijkheden", zei Griniau. „Je kunt voor het geld een andere boerderij kopen. Je kunt ook hier blijven als pacht boer. Dan heb je een goed bestaan en het geld kun je op de bank zet ten." Godefrieda zat al aan tafel toen ze de woonkamer binnenkwamen, ze kreeg een kleur toen ze hem schich tig groette. Marjan wees naar de stoel naast Godefrieda wat hij niet zo leuk vond, hij had liever tegenover haar gezeten. Dat zou overigens weinig heb ben uitgemaakt. Tijdens de maaltijd keek ze hem niet een keer aan en ze zei geen woord. Hij zat tegenover Marjan, die geen bijzondere notitie van hem nam, en Dien, die hem voortdurend aankeek; in haar grote bruine ogen zag hij de angst met de minuut toenemen. Daar had hij veel binnenpret over. Godefriedus zat aan de korte kant van de tafel, tussen Dien en Gode frieda in. Daar kon hem niets ont gaan. Na de maaltijd ging hij terstond weg Allen, met uitzondering van Godefrieda volgden hem naar de stal waar zijn grauwe hengst met de neus in het hooi stond. ,,Wie heeft hem getrakteerd?" vroeg Giniau met een gulle lach. Dien bleek dat ge daan te hebben. Daar stond ze, dik, klein en diep gebogen. Haar grote bruine ogen keken hem van onder uit aan; er was nog steeds een uit drukking in van onbehagen „Bedankt Dien" zei hij hartelijk, tegelijk gleed zijn hand in zijn broekzak om er een handjevol kleingeld uit op te vis sen Zijn leven lang zou hij niet ver geten hoe ze de zilverstukjes wei gerde: alsof hij een hondsvot was. Sterretjes van plezier schoten in zijn ogen: van hem moest ze niets heb ben maar het paard had niets te kort mogen komen Het regende niet meer en hij stop te de cape in zijn zadeltas. Dan stak hij zijn hand uit „Godefriedus praat er over met Marjan Binnenkort kom ik eens horen wat jullie er van denken." „Mooi beest" zei Godefrie dus, die de toegestoken hand even aanraakte „Hij wordt oud" zei Gri niau. „Nog een paar jaar, dan zal he4- wel gedaan zijn. Jammer, we zijn erg aan elkaar gehecht." Hij gaf Marjan een hand. „Bedankt voor de koffie en het heerlijke eten." „Niks te bedanken, Griniau" zei ze blozend. Hij wilde ook Dien goedendag zeg gen. maar ze was a] weggesloft. Even aarzelde hij; moest hij Gode frieda laten groeten? Waarom ook niet. als hij het achterwege liet zou dat meer opvallen dan wanneer hij het deed „Groeten aan Godefrieda", zei hij luchtig. Ze knikten «lechts, Marjan weifelend. Godefriedus een beetje stug. Hij sprong op zijn paard en reed weg. Aan de voorkant van de hoe ve gebeurde wat hij hoopte en min of meer verwachtte Godefrieda stond in de opkamer voor het raam met de kleine ruitjes, het vitragegordijn had ze wat opzij geschoven. Toen hij haar groette met een brede armzwaai zag hij even haar hand bewegen Het ging heel vlug maar het was vol doende om voor altijd een indruk te houden aan haar gespannen gezicht met de tintelende ogen. Godefriedus stond nog even in de apen staldeur naar de grijze lucht te staren. Marjan kwam naast hem staan. „Je doet het toch nie.." zei staan „Je doet het toch niet..." zei ze. Hij keek haar aan en zei langzaam: „Griniau heeft eerlijk en openhartig gepraat Ik had hem heel anders voorgesteld." Dan levendig en gedecideerd ,,Nee Marjan, we ver kopen de Dommelhoeve niet De ba ron met zijn fratsen De Dommel hoeft niet door Zegenree heen te stro men." Hij ging het huis binnen om zijn schone kiel te verwisselen voor een werkkiel en hervatte zijn werk op de akker Die middag kwam hij niet meer binnen en tijdens de avond boterham was hij heel stil; met ern stige ogen zat hij voor zich uit te staren. Later op de avond stond hij, de stallantaarn opgeheven, bij de eiken balk. Het licht gleed in de die pe kruisen en stond dan stil bij het kruisje dat hij voor Marinus gesne den had en op het bosje gedroogde bloemen dat op een spijker er neven hing. Here God, bad hij, hoe moet het nu verder gaan? Bij het eten heeft ze geen woord gezegd en ze heeft hem niet aangekeken. Maar ik heb haar handen zien beven Die man zal de kost wel bij elkaar scharrelen, en ik geloof wel dat hij eerlijk is, maar hij is toch een avonturier. Hij steekt geen hand uit naar de grond waar we het brood van moeten krij gen Ik denk niet dat ik het kan winnen al sla ik haar de benen ka pot. Ik had haar zo graag aan een flinke boerenzoon gegeven. Marinus heeft hier dikwijls gestaan eer hij stierf. Ik weet niet wat hij met u besproken heeft, het zal wel goed ge weest zijn. Ik kom u altijd alles ver tellen dat weet u wel. Alleen als u het niet wilt hebben, zal ik het kun nen keren. Ik zal het dus maar in uw handen leggen. Here God, geef dat lieve meidje alstublieft wat goed voor haar is." (Advertentie) r- si-- No coat like a tweed coat Vergeef ons, maar sommige dingen laten zich nu eenmaal vlotter in het engels zeggen. Trouwens: tweed Is tweed in alle talen en over vlot gesproken - deze demi spreekt boekdelen, ook In het nederlands. 219.50 Daaronder een gedistingeerd' engels kostuum met 2- of 3-knopen en moderne zijsplitten. 189.50 m js a Alléén het allernieuwste, alléén het allerbeste! (Bijzondere correspondentie) ROME De secretaris-generaal van het tweede Vaticaans concilie, mgr. Pe ricles Felici, heeft op een persconferen tie feiten en cijfers gegeven over de der de zittingsperiode. (Advertentie) Er is in deze derde zitting gedurende 165 uur gesproken, waarbij 800.000 La tijnse woorden over de lippen der con- ciliepadres vloeiden Dt. zitting heeft 68 dagen geduurd. Er waren 48 plenaire vergaderingen (ver geleken met 43 op de tweede en 36 op de eerste zitting), en men heeft 15 do cumenten geheel of gedeeltelijk in be handeling genomen. De conciliecommissies stelden over de i schemata 54 rapporten aan de verga dering op, en over de documenten ver schenen 68 officiële commentaren Gedurende de derde conciliezitting zijn 659 redevoeringen gehouden, 1586 werden er op schrift gesteld, in aan vulling op de documenten. De uitgesproken redevoeringen zijn vastgelegd op ca. 130 kilometer ge luidsband die 165 uur speelduur vergen. Er is 149 keer gestemd, waarbij een computer 327.000 stemmen telde Twaalf keer werd hoofdelijk gestemd. Voorafgaand aan de werkvergadering van het concilie werden tijdens de derde zitting 37 missen volgens de Latijnse en 10 volgens andere ritussen gevierd Wat de vierde en laatste conciliezit ting betreft, zei mgr. Felici, dat „korte discussies" over vier schema's worden verwacht: over de Kerk in de moderne tijd, over de vrijheid van godsdienst, over de missie, en over de priesterlijke staat. Over twee anderen zou alleen maar worden gestemd: over de bronnen der openbaring, en over het lekenapostolaat. Amenderingen en stemmingen worden daarentegen verwacht over navolgende schema's: de herderlijke plichten der bisschoppen, over de religieuze orden en congregaties, over de seminaries, over het katholiek onderwijs, en over de be trekkingen met niet-christelijke religies. De decreten die aan het einde van de derde zittingsperiode door paus Pau- lus werden gepromulgeerd, waren: „over het wezen van de Kerk, over het oeu- cumenisme. en over de oosterse katho lieke Kerk". MUENCHEN Als 'n vrouw na. de eerste symptomen van een zwanger schap zekerheid wil hebben, of zij in derdaad een kind verwacht, staan de arts een reeks van moderne onderzoe kingsmethoden ter beschikking. Zij be staan bijna altijd uit een chemische reactieproef aan de hand van bloed- of urineproeven. Het bekendst zijn tegen woordig de „kikkerproef" alsmede het ortho-zwangerschapstestprocédé". Al deze proeven kunnen echter alleen in een modern geoutilleerd chemisch labo ratorium worden uitgevoerd, en kosten veel tijd (tussen 3 uur en zes dagen). Daartegenover biedt een thans in Muenchen ontwikkeld testprocédé het voordeel, dat al binnen enkele minuten vastgesteld kan worden of er van zwangerschap sprake is of niet. Daarbij komt nog dat voor deze test een eenvou dig microscopisch onderzoek voldoende is. De als „Gravindex" aangeduide test berust op het aantonen van de aanwe zigheid van het hormoon Chorion-Gona dotropin. dat in het lichaam van de wordende moeder gevormd, in de bloed banen terechtkomt en zowel in het bloed als ook in de urine chemisch aan toonbaar is. Bij het microscopisch onderzoek wordt een reactie tussen dit hormoon en oen tegen het hormoon gerichte afweer- stof, met behulp van een plantaardige vloeistof, het caoutchoucmelksap, te weeggebracht en zichtbaar gemaakt. Ontstaan er in de vloeistof klontjes, dan is de proef negatief, terwijl het uitblij ven ervan wijst op een reeds bestaande zwangerschap. In het bekende Duitse vaktijdschrift „Medizinische Klinik" senrijft Dr. J. Th. Bottger uitvoerig over deze nieuwe me thode, alsmede over de eerste daarmee opgedane ervaringen. Deze werd in de Bacteriologisch - Serologische afdtling van de bloedtransfusiedienst van het Beierse Rode Kruis in Muenchen ontwik keld en aan de hand van 513 gevallen beproefd Met een zekerheid van 96 pet bleek deze methode praktisch even be trouwbaar als"*de tot nu toe gebruike lijke testproccdures. De nieuwe zwan gerschapstest kan bovendien reeds vier dagen na de onderbreking van de vrou welijke cyclus worden gedaan. Reeds nu zijn vele Westduitse gynae cologen van mening, dat deze tot nu toe eenvoudigste testmethode na een bepaal de proeftijd algemeen zal worden toegc past.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 7