Enkelen versloegen talrijke Russen Man verduisterde f 45000: zware eis alles és kan met ceta Handelsreiziger ontwierp verbrandingsmotor OTTO LEGDE DE BASIS VOOR DE VIERTAKTMOTOR Fins-Russische win teroorlog modern epos Voortdurende strijd om patentrecht Strategi ie Tijd winnen Agitatie In de pan Tactiek Oorlog Beschuldigden in Mississippi vrij wil jij even wybertjes voor me meenemen? Man gestikt na vrouw met bijl afgeranseld te hebben Amerikaanse ambassadeur niet veilig in Soerabaja Vrede Eerste patent Verbetering Processen 17 DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 10 DECEMBER 1964 Maarschalk Mannerheim DERTIG november 1939. - De strakke stilte van een ijle winter lucht boven de Finse hoofdstad Helsinki werd verbroken door het gegil van talrijke sirenes. Lucht alarm! En iedereen begreep dat de oorlog over het land was gekomen. Vroeger beierden de kerkklokken voor deze vreeselijkste aller ram pen; nu waren het sirenes die het uitkreten. De moderne tijd zal van af nu de oorlog laten beginnen met het overvliegen van vliegtuigen, die verrassend snel dood en ver derf zaaien. Dat was de ervaring van de mensen in Helsinki die dag, nu alweer vijfentwintig jaar gele den. En terwijl de president van de Verenigde Staten nog diezelfde dag er bij de „belligerenten" op aan drong de burgebevolking niet uit de lucht te bombarderen, vallen in Helsinki en in andere Finse steden de eerste slachtoffers, meest vrou wen en kinderen. De Sovjet-Russische troepen overschre den de grenzen van Finland. De Finse regering trad af en Amerika bood zijn goede diensten aan in het conflict, dat spoedig de allure van een wrede oorlog zou krijgen. Een eeuwenoud Fins lied verhaalt over de altijd terugkerende vijand uit het ^osten: de Rus. De spleetogige vijand trok plunderend door het land. Zijn schoeisel uit touw en de veters uit teenwilg. Vernietigde Hame; sloeg mijn vader, mijn moeder en trachtte mij ook te slaan. Maar ik vluchtte het dak op terwijl het huis in vlammen ging het laatste dat nog overeind stond. De Finnen spreken over Venalaiset of Russat als zij het over de Russen heb ben. Nooit over communisten, bolsje wisten en vroeger, czaristen Het is de Finnen volmaakt onverschillig als hoe danig zij Finland willen overheersen. Het zijn in elk geval Russen. Altijd wa ren het de horden uit de dorre step pen die op de vrijheid van de Finnen aasden. Zij legden hun huizen in de as, vernielden de landerijen en voerden de vrouwen en kinderen als slaven met zich mee. De geschiedenis van Finland is bevlekt met het bloed van een volk dat telkens herrijst om weer neergesla gen te worden. In 1918 was eindelijk de vrijheid tast baar: Finland werd een onafhankelij ke republiek. Wederom waren het de hor den uit het oosten die op deze onafhan kelijkheid een aanval deden. Zij noem den zich nu bolsjewisten. De vertwijfelde regering van de jonge staat meende de Duitsers te hulp te moeten roepen, maar het was een jonge Finse generaal die met een handvol ha veloze soldaten de bolsjewisten overwon. Zonder hulp van de Duitsers! De man, die hier de geschiedenis ten gunste van zijn volk keerde, was Gustav baron Mannerheim. Zijn naam werd een be grip en beslist niet alleen in Finland. Als voorzitter van de Finse Verdedi- gingsraad was hem in 1938 al bekend, dat de Sovjet-Unie met Finland een ak koord wilde sluiten om een Duitse aan val via dit land te verhinderen. Voor Mannerheim was het dan ook geen ver rassing toen na het einde van de Duitse veldtocht in Polen, de Sovjet-Unie een diplomatiek offensief lanceerde tegen de Baltische landen: Estland, Letland en Litouwen. Mannerheim wist met zeker heid dat daarna voor Finland het uur zou slaan. In Moskou was men er van overtuigd dat Hitier op een kwade dag de Sovjet-Unie zou aanvallen. De Balti sche landen en het zuidelijk deel van Finland zouden in dat geval een Duits opmarsgebied worden en de aanval zou onmiddellijk gericht zijn tegen Lenin grad Bovendien zou Ruslands enige verbin ding met het noorden, de spoorlijn naar Moermansk, ernstig worden bedreigd. Dat wensten de Russen te voorkomen. Maarschalk Mannerheim analyseerde de strategische mogelijkheden terdege en, naar hijzelf zegt in zijn memoires, adviseerde hij de Finse regering het met de Russen eens te worden. Mannerheim had de situatie juist beoordeeld Dat bleek later in 1941 uit het verloop van de Duitse veldtocht tegen Rusland. Het leger van generaal Ritter von Leeb be zette op 30 juni 1941 Libau in Letland, op 1 juli Riga en op 8 augustus Tallin in Estland. Daarna rukte de linkervleu gel van dit leger langs de kust op naar Leningrad, terwijl de rechtervleugel doorstootte naar Tlchwin via Wilna en Dunaburg. De Moermanskspoorlijn was daarmee onder controle van de Duitsers. Mannerheims visie werd echter niet ge deeld door Erkko, de Finse minister van Buitenlandse Zaken. Deze wilde géén concessies doen aan de Russen en zo ging een gunstige gelegenheid voorbij om met de Sovjets tot een draaglijk akkoord te komen Toen op 23 augus tus 1939 het verbond van Nazi-Duits- land met Sovjet-Rusland een feit was ge worden, waren de Russen veel minder genegen om nog consideratie met de Finnen aan de dag te leggen. De zevende oktober 1939, terwijl de Sovjet-Unie al een verdrag van weder zijdse bijstand met Letland gesloten had en met Litouwen een soortgelijk verdrag werd besproken, ontving Finland de uit nodiging om in Moskou te komen pra ten. Mannerheim. die een dergelijke dwangsituatie had willen voorkomen, stond nu volledig achter de regering en bracht het leger in staat van paraat heid. Daarnaast bleef Erkko vertrouwen op de Scandinavische loyaliteit. De Finse delegatie onder leiding van Paasikivi keerde verschillende malen te rug naar Helsinki om met de regering te overleggen. In feite wensten de Fin nen geen verdrag met Rusland te slui ten. Elk verdrag zou hun neutraliteit in gevaar brengen. Zij probeerden slechts tijd te winnen. herst van 1939 aan het westelijk front ,,geen nieuws" te melden was, werd dit maal het Finse land het toneel van de verwoestende strijd. In de donkere dichte wouden, tussen nevelige moerassen, vochten op de Ka- relische landengte Finnen en Russen, vaak man tegen man. Rode vliegtuigen maakten raid op raid en lieten een spoor van rook en vuur beneden zich op het wit besneeuwde land. Maar ofschoon het Finse leger niet al te best op de oorlog was voorbereid, werd iedereen verrast door het feit, dat het er in slaagde alle Sovjet-aanvallen af te slaan. En daar bleef het niet bij, want de Finnen namen zelfs het initiatief over. Bij Suo- mussalmi en Salla werd een volledige Sovjet-divisie in de pan gehakt. Van bij zonder veel belang was al het oorlogstuig dat hun daar in handen viel. Geen won der, dat generaal Wallenius, de bevel hebber aan het front bij Salla opmerkte, dat de buitenlandse mogendheid die de meest* wapens aan Finland leverde Rusland was! Dat had ook volkscommissaris Molo- tov spoedig door. Daarom vertelde hij 31 oktober voor de radio wat Rusland van Finland wilde. Met het oog op de veiligheid van Leningrad stelde de Sov jet-Unie voor de Fins-Russische grens op de Karelische landengte (van groot strategisch belang) enige tientallen ki lometers naar het noorden te verleggen. In ruil hiervoor zou Finland een twee maal zo groot gebied van Sovjet-Karelië terug ontvangen. Eveneens een tweemaal zo groot gebied voor de afstand van de haven Petsamo en een deel van het Rybatssjischiereiland. Op het eiland Hango zou een Sovjet-Marinebasis ko men en enkele eilanden zouden worden geruild. De Finse regering achtte deze eisen ondanks de aantrekkelijke gebiedsuit breiding, onaanvaardbaar. Men zag hier in terecht een vorm van politieke chan tage. Praten met Finland had geen en kele zin. Dat begreep men in Moskou nu wel. Daarom begonnen radio en pers in Rusland een felle agitatie tegen de Finnen, waardoor de verhouding snel verslechterde. In deze gespannen sfeer ontstond er een grensincident dat door de Finnen positief ontkend werd te zijn uitgelokt. De Russen grepen het aan om van de Finse troepen te eisen zich 20 kilometer van de grens terug te trek ken. Maar de Finnen weigerden dit, ten zij ook de Russen zulks zouden doen. Ongetwijfeld hadden de Russen niet de beste troepen aan het Finse front inge zet. Aan de ene kant wilde men Hitier niet in de kaart spelen door hem de ware kracht van het Sovjet-leger te to nen; aan de andere kant vonden de Rus sen het niet de moeite waard hun beste troepen voor de Finse actie te gebrui ken. Hoe bedrogen kwamen zij uit met deze vreselijke onderschatting. Men dacht in Moskou werkelijk dat de Finnen het Sovjet-leger als bevrijders zou begroe ten. Deze gedachtengang speelde ook een rol in de Russische erkenning van de door Finse communisten gevormde tegenregering in Terioki Alle Russische eisen werden door deze regering inge willigd en in alle ernst verwachtte men in Moskou een communistische machts overname in Finland, gevolgd door een spoedige capitulatie. Het tegendeel was waar. Ondanks de overweldigende meerderheid van de Rus sen ontworstelden de Finnen zich aan de wurgende greep. Het ging om het be houd van de vrijheid, de redding van een cultuur. En niet in de laatste plaats verdedigde de Fin aan het front de er fenis van beroemde Finse zangers en dichters Elias Lönnrot was een Kare lische dorpskleermaker, die uit de mond van ontelbare boerenzangers de liederen optekende die samen het onsterfelijke epos van de Kalevala vormen. In Ka- relië, waar iedere meter grond met bloed werd betaald, leefde eens de grootste Kalevala-zanger. Tsjemeika. Wie kende de zangeres Maria Ryyminen niet? Zij zong de liederen over de wrede vijand die hun dorpen verwoestte, de mensen wegsleepte, de geliefden scheidde. Het is waarschijnlijk geen raadsel wie hier als vijand bedoeld werd. Het conflict was niet te vermijden. Molotov zegde de 28e november het niet-aanvalsverdrag op met Finland. De volgende dag verbrak de Sovjet-Unie de diplomatieke betrekkingen met Finland en de dag daarna huilden de sirenes in Helsinki, waarboven de rode luchtmacht verscheen en bommen afwierp Zo was de oorlog in Oost-Ëuropa op nieuw een feit geworden. Terwijl in de Het transport in de barre winterveldtocht had per slede plaats. Zingen over het harde lot dat hen heeft getroffen, door alle tijden heen, geeft de gesloten stugge Fin meer ruim te in zijn leven. En misschien met een versregel uit de Kalevala in zijn dachten, wachtte de soldaat in zijn schut- tersput uren op vijandelijke tanks. Als ze dan eindelijk kwamen, liet hij ze pas seren; eerst dan kwam hij uit zijn schuil plaats en wierp handgranaten of flessen met benzine later bekend geworden als de Molotov-cocktails naar de roosters van de uitlaat. Of hij kwam geruisloos op ski's achter de Russische linies, doodde zoveel Russen als moge lijk was en verdween zoals hij gekomen was De Fin is dromerig met een dichterlijke aanleg. Maar de Fin is ook realist. Zo ook maarschalk Mannerheim. Enkele maan den voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog, adviseerde hij zijn rege ring met de Russen tot een vergelijk te komen. Toen het daarna bleek, dat de Russen het op de totale vrijheid van Finland hadden gemunt, verzekerde hij president Kallio dat hij de strijd drie maanden vol kon houden. Precies na 104 dagen werd de 12e maart 1940 in Moskou vrede gesloten. Afdeling van ski's. het Finse leger op De dag na de pijnlijke vrede brandde in de Finse steden weer de straatver lichting na ruim drie maanden van ver duistering. Met volle inzet werd de we deropbouw van het verwoeste land be gonnen. Sisu, een Fins woord, dat nog het beste met volharding omschreven kan worden, gaf de Finnen de kracht om zonder de 25000 die hun leven voor het land hadden opgeofferd, hun steden te herbouwen en zelfs nieuwe dorpen te stichten. Want vrijwel de hele Karelische bevolking wilde niet in het door de Sovjets veroverde Karelië blijven en werd in de rest van het vrije Finland overgebracht. Zij gaven de geliefde, met bloed betaalde bodem op, om in vrij heid te kunnen leven. Het was een illu sie om in 1941 aan de zijde van Duits land de aan de Russen afgestane ge bieden te herwinnen; in 1944 luidde de doodsklok opnieuw over Karelië dat nog maals achter het ijzeren gordijn ver dween en ditmaal wellicht voorgoed. Nog na vijfentwintig jaar zingen de verdrevenen hun droefgeestige liederen; als de avond valt klinken hun stemmen op de eenzame boerderijen in het wijde Finse land. Toch is er ook hier veel veranderd De nieuwe tijd galmt over Finlands meren en bossen. Nog altijd van kracht echter, zijn de woorden van president Ryti, die hij sprak toen de Russen in 1941 opnieuw het land met bommen bezaaiden. Hij zei' in juni 1941: „Wij moe ten er naar streven de druk vanuit het oosten te verlichten, opdat de komende geslachten de waarborg zullen bezitten van een gelukkig leven. Dat is het doel van onze verdedigingsstrijd". Daarom heeft het gruwelijke epos van de winteroorlog voor de Finnen nog steeds de betekenis van een waarschu wing. P. J. Baghus (Advertentie) SHREVEPORT (Louisiana) De een entwintig personen, die vorige week zijn gearresteerd in verband met de moord in Mississippi op drie strijders voor ras senintegratie zijn thans allen op vrije voeten. De laatste, die zich nog in arrest be vond. Horace Doyle Barnette, is op een borgtocht van 5000 dollar vrijgelaten. Negentien van de beschuldigden zullen vandaag voor een rechtbank in Phila delphia aan een voorlopig verhoor wor den onderworpen. (Advertenties) (het doosje in m'n auto is bijna leeg!) (Van een onzer verslaggevers) MAASTRICHT „Het Is de vraag of u wel open kaart speelt", zo richt te de president van de rechtbank te Maastricht zich tot de 38-jarige aquisi- teur-vertegenwoordiger W. van D. uit Heerlen, die ervan wordt verdacht in de jaren 1960 tot en met 1964 te Vaals voor een bedrag van bruto 45.000 gul den te hebben verduisterd. „Waarom zou ik nog liegen nu is toch alles kapot" antwoordde de overi gens zeer zwijgzame verdachte. De zelfde geslotenheid zou ook de oorzaak van verdachtes opsporing kunnen zijn, want W van D. verklaarde, Hat hij 'tot de reeks verduisteringen was gekomen, doordat hij een bedrag van f 6700 had verloren en dit verlies niet had durven opbiechten aan zijn werkgever, met wie hij op gespannen voet leefde. In de loop der jaren had hij voor zijn werk gever talrijke bedragen geincasseerd. Maar hij verzuimde deze af te dragen. Zijn echtgenote had hij nimmer iets over het verlies van het geld verteld. Zelfs niet toen hij steeds dieper in de put raakte De rapporten beschreven de verdachte als een gevoelsarme man, die echt niet dom is. Het strafblad van W. van D. bleek niets om het lijf te hebben De officier van justitie was van oordeel, dat W. van D grote bedragen op verkwistende manier had uitgegeven. De verdachte heeft groot misbruik ge maakt van het in hem gestelde ver trouwen, zo merkte de officier verder op. Hij eiste gevangenisstraf van 12 maanden, waarvan 2 maanden voor waardelijk met een proeftijd van drie (Van een onzer verslaggevers) KERKRADE In een vlaag van waan zin heeft de 62-jarige Kerkradenaar Ro bert R. zijn 58-jarige vrouw Maria R.-K. met een b(jl levensgevaarlijk verwond en daarna zichzelf door gosverstikking van het leven beroofd. Dit echtelijk drama speelde zich in de woning van het echtpaar af, dat een be scheiden kruidenierszaak en friture exploiteert in Kerkrade-Bleierheide. Het drama werd door de politie ont sluierd toen deze zich, gewaarschuwd door buren, met behulp van breekijzers toegang tot de winkel verschafte. Buurt bewoners roken gaslucht en alarmeerden de politie, die de man levenloos aantrof in de frituurzaak. In de slaapkamer op de bovenverdieping vond de politie even later de vrouw, die hevig bloedend en in levensgevaarlijke toestand naar het ziekenhuis van Kerkrade werd overge bracht. Aangenomen wordt, dat de vrouw, die bijlslagen incasseerde aan hoofd en gezicht, ongeveer tien uur in bewuste loze toestand in haar bed heeft gelegen. Voor haar leven wordt gevreesd. De man werd meermalen in een psy chiatrische inrichting verpleegd. jaar en ondertoezichtstelling van de re classering. De raadsman van verdachte vroeg een korte vrijheidsstraf omwille van ver dachtes vrouw en kinderen, want „zi., zijn het die uiteindelijk de klappen krij gen en het gelag moeten betalen." (Advertentie) DJAKARTA De autoriteiten in Soe rabaja, waar zoals wij eerder meldden door emaandag de Amerikaanse bibliothe door een menigte betogers werd geplun derd, hebben de Amerikaanse ambassa deur Howard P. Jones, ervoor gewaar schuwd dat zij niet kunnen instaan voor zijn persoonlijke veiligheid wan neer hij naar deze stad zou gaan. De ambassadeur was voornemens per vliegtuig naar Soerabaja te reizen om de schade aan de bibliotheek van de Amerikaanse voorlichtingsdienst (USIS) op te nemen. Op het vliegveld van Djakarta werd hij echter opgewacht door de minister van politiezaken die hem een en ander meedeelde. De mi nister voegde eraan toe dat Jones' aan wezigheid in Soerabaja aanleiding zou kunnen geven tot nieuwe demonstraties. Het Finse leger was niet verslagen; De Mannerheim-linie op de Karelische landengte, die nauwelijks een linie ge noemd kon worden, werd waardeloos, omdat de Russen over de dichtgevroren Botnische golf achter deze linie wisten te Tomen. Nu was er geen andere keus meer en voor het behoud van de vrij heid willigde Finland de Russische eisen in. De Finnen hadden 104 dagen gestre den om tijd te winnen. Zij hoopten op massale hulp van de landen, die zoveel sympathie aan de dag hadden gelegd voor Finland. Die hulp kwam nimmer opdagen. Wel toen de strijd voorbij was put ten verschillende staatslieden zich uit in verklaringen die voor de dappere Fin nen geen zin meer hadden De Franse premier Daladier zei, dat er drie divi sies klaar stonden. Zweden weigerde echter de doorgang van deze troepen op grond van zijn neutraliteit. In Enge land en nog veel andere landen kon men soortgelijke onthullingen beluisteren. De Volkenbond stootte Rusland uit de orga nisatie en deed verder niets voor Fin land. Op deze wijze was het lot van Finland bezegeld. (Bijzondere correspondentie) KEULEN Het is nu honderd jaar geleden, dat Nikolaus August Otto in Keulen de eerste fabriek voor de door hem uitgevonden verbrandingsmotor op richtte. De motor liep aanvankelijk op lichtgas, maar werd later overgeschakeld op vloeibare brandstof. Zo ontstonden krachtbronnen voor automobiel en vlieg tuig. Otto verhuisde zijn fabriek spoe dig naar Deutz, een voorstad van Keu len. De „Gasmotorenwerke Deutz" le ven nog steeds voort in de Kloeckner- Humboldt-Deutz A.G., maar vormen niet meer dan een gering facet van de enor me motoren-industrie die op Otto's uit vinding voortbouwt. Het bittere lot van vele uitvinders, die arm en miskend in een zolderkamertje te gronde gaan. hoefde Otto niet te delen. Hij leidde een rijk en succesvol leven, dat echter vaak werd verstoord door processen om patent-rechten. Zijn patent-rechten waren al bijna afgelopen zij zijn slechts gedurende achttien jaar geldig toen verschillende rechtbanken ze ongeldig verklaarden op grond van formele redenen. Ondanks Otto's prio riteitsaanspraken Naar aanleiding van het honderdjarig jubileum heeft de bi bliothecaris van de Motorenwerke, dr. ing. Gustav Goldbeck een overzicht op gesteld over de ingewikkelde historische en juridische ontwikkelingsgang van de Otto-motor. N. A. Otto werd in 1832 bij een in het Taunusgebergte gelegen dorpje geboren. Zijn ouders konden hem slechts kort stondig onderwijs laten genieten. Daar na moest de jongeman zijn brood ver dienen als handelsreiziger in levensmid delen. In 1860 las hij iets over een in Frankrijk geconstrueerde, nog zeer ge brekkige gasmotor. Dit inspireerde hem tot het zoeken van een betere construc tie. Hij investeerde al zijn spaargeld in zijn hobby. Het was spoedig op. Omstreeks 1800 stelde Lebon, de Fran se pionier van het lichtgas, een gasmo tor voor. In die tijd bestonden er al enkele Engelse en Franse patenten voor dit idee, dat reeds lange tijd in de brei nen van de uitvinders rondspookte. Een mengsel van gas en lucht zou door een p^mp in het cilindergewelf worden ge drukt en elektrisch worden ontstoken. Niemand minder dan Volta had juist de mogelijkheid van elektrische ontsteking aangetoond. Lebon overleed voor dat hij zijn model kon bouwen. Een hele reeks verwante constructies in Frankrijk, Italië Zwitserland en Engeland viel onder ta fel. In 1858 verkreeg Hugon in Parijs een patent voor een gasmotor met gas vlamontsteking. De machine liep nogal hortend en was niet bepaald rendabel. Hij werkte zonder verdichting van het cilinder-mengsel. Otto bouwde voort op de constructie van Lenoir. Zijn eerste idee was vloei bare brandstof te gebruiken zoals bij voorbeeld petroleum. Hij meldde een pa tent aan op een vergasser. Deze vergas ser, die ook vandaag nog het kernstuk van de verbrandingsmotor vormt, is ei genlijk een verstuiver, die de brandstof in de gewenste ontbrandingstoestand brengt. Het patent-bureau wees het pa tent-verzoek af, omdat de vergasser-ge dachte reeds bestond. In zijn patent-aan vrage had Otto reeds over automobie len gesproken. Hij liet zich de moed niet ontnemen door de afwijzing. Als men het gas-lucht niet meteen ontsteekt, maar eerst door de omhooggaande cilinder verdicht, dan zal ook het prestatievermogen van de motor stijgen. Aldus redeneerde hij. Dit idee resulteerde in de constructie van de viertaktmotor. De meeste hedendaag se automobielmotoren worden nog steeds volgens dit principe gebouwd. Begin 1862 liep Otto's eerste viertakt-motor, een kleine stationaire constructie met licht-, gas als brandstof. Hij werkte nog steeds hortend en onregelmatig, maar Otto probeerde dit gebrek te herstellen door een ingewik kelde verbinding van de cilinders met een drijfstang. Hij vroeg wederom pa tent aan en nam ook al bestelligen op zijn motor aan, hoewel zijn geld in 1863 definitief op was. Alleen zijn vriendschap met ingenieur Eugen Langen, de zoon van een rijke suikerfabrikant, behoedde hem voor de gebruikelijke uitvinderstra gedie. In het voorjaar van 1864 ontstond de door vader Langen gefinancierde fir ma N. A. Otto en Cie. De eerste fabriek ter wereld die zich uitsluitend bezig hield met het vervaardigen van ver brandingsmotoren Daaruit kwam het nog tegenwoordig welvarende bedrijf in Keulen-Deutz -voort. Langen bracht wezenlijke verbeteringen aan in de Otto-motor door een schakel installatie. Op de wereldtentoonstelling in Parijs moesten de constructies van Hugon en Lenoir het afleggen tegen de Otto-motor. Die was veel economischer. De fabriek in Keulen breidde zich snel uit. Al gauw was hij verbonden met zul ke illustere namen van de automobiel geschiedenis als Daimle en Naybach. In die tijd van bloei deed Otto zijn tweede grote uitvinding. Zijn oorspronkelijke mo tor wist niet meer dan 3 PK op te bren gen, liep slechts op vergaste vloeibare brandstof en bovendien erg onregelma tig. Otto merkte dat het verbrandings procédé ingrijpend verbeterd moest wor den. Daar was voordien nog niemand op gekomen. Hij stelde vast, dat het vers toegevoerde gas gescheiden moest wor den van het afvalgas. Zijn ventielcon structie leverde dadelijk een goed func tionerend model op, dat regelmatig liep. In 1876 bereikte Otto's viertakt-motor 'n technische perfectie, die thans nog in be ginsel geldt Onze huidige motoren lopen nog steeds volgens het diagram van de eerste „echte" Otto-motor. In 1878 op de wereldtentoonstelling van Parijs bleek duidelijk dat Otto's systeem superieur was aan alle andere tentoon gestelde motoren, die nog steeds door een gebrekkige verbranding mank lie pen. Deze motoren raakten niet ten on rechte spoedig in vergetelheid. Het Ot- to-beginsel kon eveneens worden toege past op tweetakt-motoren. waar Otto zelf helemaal niet op gesteld was. De ze afkeer delen tegenwoordig de mees te motorenfabrikanten. Na de wereld tentoonstelling werd Otto overladen met eerbetoon. In 1883 werd de voorma lige handelsreiziger door de universiteit te Würzburg benoemd tot ere-doctor. Maar dat hij geen werkelijk wetenschap pelijke opleiding genoten had, werd hem uiteindelijk toch noodlottig. Hij kon door dit gemis jammer genoeg zijn op zich zelf juiste theorie over de verbranding niet wetenschappelijk genoeg formuleren om haar tot wetenschappelijk onaan tastbaar principe van zijn patenten te la ten dienen. De concurrentie betwistte de Duitse Rijkspatenten nr. 532 en nr. 2735. de patenten van Otto en dwong hem Otto- motoren te bouwen zonder licensie. 20 processen in alle industrie-landen wer den over de Otto-patenten gevoerd De rechtbanken erkenden weliswaar Otto's prioriteits-aanspraken. maar in zijn eer ste patent-aanvrage had Otto de meng selvorming in de motor wel heel een voudig beschreven en kon de wetenschap hem op de vingers tikken. Bij het twee de patent was de omschrijving nauw keuriger. maar begin Otto een juridi sche fout. Hij had namelijk al motoren verkocht vóór de aanmelding van het patent. Het patent moest om juridische redenen opgeheven worden. Bovendien kwamen de Fransen met een tot dus verre onbekend gebleven patent-beschrij ving van een uitvinder met een schone naam Beau de Roches op de proppen die in 1862 een viertakt-motor theore tisch had beschreven, maar hem nooit had gebouwd. Deze motor ging uit van de technisch onmogelijke zelf-ontsteking van het mengsel. Het Duitse patent-bu reau zag echter in dit geschrift een on overkomelijke juridische hindernis. Al leen in Engeland bleven de Otto-patenten geldig. In zijn eigen land werden ze opgeheven. Nog jarenlang heeft Otto gestreden voor de erkenning van zijn mengselvorming. Maar zijn aanspraken mislukten omdat de theorie niet over eenkomstig de voorschriften van de Duit se patentwetten gefundeerd werd. Otto kon gelukkig door blijven wer ken, aangezien hij niet door tegen-pa- tenten werd gehinderd. Hij ging weldra over op benzine als brandstof, voerde in 1884 de magnetische ontsteking in om dat accu's toen nog kostbaar waren. Dat inspireerde Robert Bosch tot het oprichten van zijn firma in Stuttgart. De Otto-motor werd zo tot de lichte, snel lopende krachtbron die voldeed aan de eisen van de vliegtuig- en automobiel constructeurs. Nadat de patenten waren opgeheven begon men over de gehele wereld Otto-motoren te bouwen. In 1890 bestonden er alleen al in Duitland 20 verschillende firma's die zich daarmee bezgihielden. En is Amerika hield een jongeman zich al bezig met het probleem hoe men met behulp van de Otto-motor een goedkoop voor het publiek te beta len automobielen zou kunnen bouwen Zijn naam was Henry Ford.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 11