5N.V.
r Meer
Defensie wordt versterkt
Jas'
JASS
DASSE
house ot engiand
Een jeugdboek „doet" het in elke schoen
verkouden?
IX
Werd dr. Otto John ten
onrechte veroordeeld?
HOELANG ZAL AUSTRALIË INDONESIË NOG
ALS „BEVRIENDE NATIEBESCHOUWEN
Ook hier
angst voor
Soekarno
I standing
m
KKERS BREDA
IhSSEl
ik
Prachtige platenboeken en goedkope
pockets - avontuur of „opvoeding
snuiten
weg
Getuige van
meineed
beschuldigd
wêê&bèèêèbb.
torn
lasgeschenk
TEEUW
geven
Verzet der oppositie
De plannen
Thanksgiving
ruim vijfhonderd
verkeersdoden
i
Locomotief op
hol: 17 doden
Hoover (FBI)
zou ontslag
wachten
O*.***
er"W
Actie voor rehabilitatie
10
•is
toilettasjes
amituren
lien
andspiegels
/aldelis gift-sets.
n nog veel meer.
ELEFOON 01150 - 2379
m 3,25
oor iedere vrouw 12,75
en bleu9,95
14,90
i, m. 1 5,50
4,95
akdoeken
akdoeken
TUREN
af 3,95
af 11,75
S ROND
TIGE St.-Nicolaas-
- TERNEUZEN
dag met fraaie gouden
erse merkhorloges. Wij
ïerensteenringen
ntiac en Omega
es
colliers
tigen meer dan 40
ingen
onze zaak en zullen u
dienst zijn.
TERNEUZEN
,385 Nieuwstr. 14 tel. 2284
en OMEGA horloges.
11
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 1 DECEMBER 1964
11
eigenschappen en
de vakman. Bij hem
d en kwaliteit, daar-
garant, onze goede
voor u waarborg.
rijs waard zijn, prijs
and met elkaar, onze
t u beslist komen zien.
laascadeaus in bont,
oor garneringen, alle
eringen
;r - beaver - vossen -
odel en soort
TRAAT
HËÜTtAT. BAY MÉl
(Van onze correspondent
dr. C. Wouters)
CANBERRA Enkele weken geleden
hoorden wij een Nederlander voor een
stampvolle zaal en een aandachtig ge
hoor de woorden uitspreken welke hij,
naar hij verklaarde, in zijn jeugdjaren
zo vaak had gehoord: „Indien gij vrede
wilt, bereidt u dan ten oorlog". Aan
deze woorden zal premier Sir Robert
Menzies wel gedacht hebben, toen hij in
een dramatische zitting aan het parle
ment mededeling deed van de drastische
defensiemaatregelen van de regering te
genover de dreiging uit het noorden.
Men mag gerust aannemen, dat de rege
ring van het Australische gemenebest
zich heus geen illusie meer maakt ten
aanzien van de houding van Indonesië
en de dag ziet naderen waarop dit land
niet meer als een bevriende natie be
schouwd kan worden. Wij kunnen ons
voorstellen, wat er in de leden van het
parlement is omgegaan, toen de minis
ter-president het Australische volk
waarschuwde dat de aanvallen van In
donesië op Maleisië een echt oorlogsrisi
co met zich mee zouden brengen, indien
zij bleven voortduren. Vandaar dan ook,
dat het voor de „man in de straat" een
opluchting is geweest ,toen hij vernam
wat de regering in petto heeft. Voor de
komende drie jaar bedraagt de begro
ting voor de verdediging van Australië
1220 miljoen pond, wat 404 miljoen
pond meer is dan in 1963. Leger, vloot
en luchtmacht zullen worden versterkt
en gemoderniseerd en 'n soort van selec
tieve verplichte dienstneming in 't leger
zal worden ingevoerd, nu het duidelijk
is geworden, dat het systeem van vrij
willige dienstneming niet zo succesvol
is als verwacht werd. In 1965 zullen
89.400 Australiërs de leeftijd van 20 jaar
bereiken. In de tweede helft van 1966
zullen er 4200 worden opgeroepen en
elk volgend jaar, gedurende 3 jaar, on
geveer 6900. De parate strijdmacht zal
hierdoor belangrijk versterkt worden.
Men verwacht dat de oppositie zich
tegen de maatregelen van de regering
zal kanten, niet omdat zij niet wil er
kennen dat deze nodig zijn, maar omdat
zij van mening is, dat het geen nut
heeft omdat er zoveel tijd mee gemoeid
is. In de oppositiebladen leest men, dat
zij die minder met aardse goederen zijn
bedeeld het eerst zullen worden getrof
fen. Zij houden het oog op de aanstaan
de Senaatsverkiezingen en hopen, dat
deze ten nadele van de regering zullen
uitvallen.
In zoverre heeft de oppositie mis
schien gelijk, dat de regering de blaam
treft het volk niet eerder te hebben ge
waarschuwd, dat zware offers zullen
moeten worden gebracht. Er is echter
nog geen sprake van, dat er direct ge
vaar is en men zou mogen verwachten,
dat de hele bevolking en dus ook de op
positie zich achter de regering zal scha
ren in haar maatregelen tot verdediging
van het land en zijn belangen.
De plannen voor de verdediging om
vatten onder andere een nieuwe basis
voor onderzeeboten in Neutral Bay,
waar ook de vier onderzeeboten van de
Oberon klasse, die in Engeland zijn be
steld, gestationeerd zullen worden. Met
de modernisering van het vliegdekschip
„Melbourne" zijn voorts 10 miljoen
pond gemoeid. Mededelingen ten aan
zien van verdere plannen zullen spoedig
worden verstrekt. Niemand verbaast
zich over de afwijzende houding van de
communisten. Stellig zullen de rode
broeders de minister-president het ver
wijt naar het hoofd slingeren, dat hij
van Australië één geweldige kazerne
wil maken. Maar niet alleen in het rode
kamp maakt men zich op om Sir Ro
bert Menzies te lijf te gaan. De Daily
NEW YORK Meer dan 500 personen
zijn dit „Thanksgiving day"-weekeinde in
de Verenigde Staten ten slachtoffer ge
vallen aan het verkeer. Dit betekent dat
gemiddeld per uur vijf Amerikanen om
het leven zijn gekomen in een tijdsbestek
van 102 uur. De staat New York was ver
reweg de onveiligste met 48 verkeers
slachtoffers.
Om half zes maandagmorgen (onze
tijd), een half uur nadat dit vier dagen
durende weekeinde in de oostelijke sta
ten achter de rug was, telde men tenmin
ste 521 verkeersslachtoffers over het ge
hele land. Bij branden verloren voorts 42
personen het leven, bij vliegtuigongeval
len 21 mensen en door allerlei andere
oorzaken kwamen nog eens 105 personen
op een onnatuurlijke wijze aan hun einde
hetgeen een totaal betekent van 689 do
den.
Ondanks dit tot nadenken stemmend to
taal was dit weekeinde op de weg veili
ger dan een jaar geleden toen in dezelfde
periode van 102 uur 660 personen het le
ven verloren op de wegen.
(Advertentie)
Gezellige sfeer en huiselijke warmte zijn de
karakteristieken van de Biedermeyerstijl. Dege
lijkheid en vakmanschap spreken uit het geheel,
van de prachtig zware veloursbekleding tot de
royale zijden koordfranje, met even een extra
speels accent in de sierlijke kwast-rosetjes.
Een comfortabele fauteuil die uw interieur een
eigen karakter geeft.
Komt u eens aan;
Biedermeyers.
er is zoveel keus in de
stijl
en
COOTHPLEIN 12 - TEL. 01600-39400
Mirror te Sydney maakt zich tot
spreekbuis van hen die, ondanks de
zich toespitsende houding van Indone
sië, aandringen op toeschietelijkheid en
geen gelegenheid voorbij laten gaan de
minister-president terzake aan te vallen.
Ook nu kan de leider der regering geen
genade vinden in hun ogen. Er hangt
spanning in de lucht. Zeker is het te
hopen dat niet al te vlug met wapenge
weld gedreigd wordt. Maar ook voor
Australië gelden thans de woorden die
wij in het begin van ons artikel aan
haalden: „Indien gij vrede wilt, bereidt
u dan ten oorlog".
(Advertentie)
OASSE'
zijden dassen, trevira das
sen, draion dassen, diolen
dassen, terlenka dassen,
smalle dassen, effen dassen,
schots-geruite dassen, ge
legenheidsdassen, kantoor
dassen, vlinderdassen, be
scheiden dassen, gedurfde
dassen, dure dassen (14.90)
goedkopere dassen (6.90 -
7,90)
Alléén het allernieuwste, alléén het allerbestel
SAIGON Een onbestuurde locomotief
is maandag op het hoofdstation van Sai
gon ingereden op een groep mensen die
op een vroege trein naar de kustprovin
cies ten noordoosten van de Vietnamese
hoofdstad stond te wachten. Ten minste
17 personen zijn omgekomen.
Waar-door de dieselloc op hol kon slaan
is nog niet bekend. Mogelijk is het het
werk van een communistische saboteur
geweest.
Het stationsgebouw werd verondersteld
tegen dergelijke ongelukken beschermd
te zijn door houten barricades aan het
eind van elke baan. Maar de barricade
aan het eind van de baan waarop van
ochtend de onbestuurde locomotief bin
nenkwam, was verwijderd en onbelem
merd kon het gevaarte op de menigte in
rijden.
NEW YORK Het tijdschrift News
week meldt dat president Johnson zoekt
naar een opvolger voor het hoofd van de
Amerikaanse federale recherche (FBI)
J. Edgar Hoover.
In het rapport van de commissie-War
ren over de moord op president Kennedy
is nogal wat kritiek op de federale re
cherche geleverd en Hoover heeft daar
scherp op gereageerd.
Newsweek zegt dat president Kennedy
al heeft overwogen Hoover, die 69 jaar
is, te vervangen, doch dat de zaak werd
uitgesteld met het oog op de verkiezin
gen.
Hoe „echt" al het technische speel
goed ook wordt, als cadeau voor de
feestdagen valt het boek toch nooit
te verslaan. Kinderen die werkelijk
niet om boeken geven, zijn als ze al
bestaan erg zeldzaam. En voor wie
op het laatste ogenblik vóór het Sint-
Nicolaasfeest nog een keuze moet
maken, laten we hieronder met
groot plezier een opsomming volgen
van de laatste nieuwe jeugdboeken.
I nsektenalbum
Ook dit jaar heeft de Zuid-Neder
landse Uitgeverij - Uitgeverij Helmond
niet teleurgesteld. Elk jaer tegen St.-
Nicolaas komt daar een platen
boek uit we zouden haast zeggen: een
kostbaar album, dat deze keer is ge
wijd aan „De wereld der insekten".
Het is een boek van Franse origine,
in het Nederlands bewerkt door J. A.
Meijer.
Wie als volwassene, in dit royale, gra
fisch zo voortreffelijk uitgevoerde boek
bladert verzucht onwillekeurig: geen
wonder dat ik vroeger de dierkunde-
les zo saai vond! Het kan ook op
een spannende manier dat bewijst dit
kostelijke boek. De insekten worden
groepsgewijs behandeld en geen enkele
biologische bijzonderheid die van be
lang is wordt overgeslagen, maar het
blijft bladzijde na bladzijde, en zin na
zin, boeiend en zelfs opwindend.
Kleurtekeningen die vaak hele pagi
na's beslaan vormen een hechte een
heid met de tekst. Het is uiteraard
een boek in de wat duurdere klasse,
maar elk kind dat het krijgt zal er
altijd geboeid door blijven en er tel
kens weer naar grijpen. En er, op
een plezierige manier, ontzaglijk veel
van opsteken!
In de reeks volkerenbeschrijvingen
voor de jeugd die bij Nijgh en Van Dit-
mar verschijnt, zijn twee nieuwe de
len uit: ,,De Indianen" en„De Chine
zen", zoals alle vorige van de hand
van C. A. Burland. In korte, overzich
telijke hoofdstukjes, die tezamen toch
een afgerond en logisch geheel vor
men vertelt de schrijver op bevatte
lijke wijze het voornaamste uit de
historie der oude volkeren. De Neder
landse bewerking van A Oosterhuis is
uitnemend en heeft de oorspronkelijke,
knap op de jeugdige lezer afgestemde
toon volledig behouden. Een stukje ge
schiedenis. dat bij wijze van prettige
ontspanning geconsumeerd wordt.
Nog een „educatief" boek: „De mu
ziekinstrumenten in het orkest" is
een nieuwe uitgave in de reeks „De
toverwereld", van Uitgeverij Hel
mond. Bij ons weten bestond er tot
dusver geen overzichtelijk boek dat
voor de jeugd duidelijk maakt welke
instrumenten er in orkesten bestaan,
hoe ze muziek maken en waarom ze
muziek maken. Dit boek geeft op al
die vragen een antwoord dat boeit en
dat bevattelijk is voor een uitgebrei
de leeftijdsgroep. Knappe illustraties,
een onmisbaar onderdeel uiteraard,
maken dit boek tot een rijk bezit en
werkelyk niet alleen voor wie zelf
daadwerkelijk met muziek te maken
heeft!
Jongensboeken
Het zal de vrienden van „Arends
oog" interesseren te weten dat het
eerste deel van de intussen tot 30 uit
gegroeide reeks zojuist zijn vijfen
twintigste druk beleefde. Uitgeverij
Malmberg in Den Bosch mag daar te
recht trots op zijn. Arendsoog heeft
een plaats veroverd in de jeugdboe
kenwereld die al twee generaties om
spant!
Een spannende Nederlandse jongens
detective is „Spanning op de Ruige
Hoek" van Willem Monné, verschenen
bij A. Roelofs verwikkeld in een duis
tere zaak, waarin gestolen kostbaarhe
den een rol spelen. Echt een jongens
boek van de oude stempel, maar in
een modern gewaad.
„De olifantenslag" is een geromanti
seerd „verslag" van de strijd tussen
Hannibal en Scipio, een klassiek ver
haal dus, dat door Friedrich Donauer
voor de jeugd is omgetoverd in een
spannend boek waarin figuren en be
grippen uit de oude Romeinse ge
schiedenis helemaal gaan leven. In een
Nederlandse vertaling van Edward
Peeters verscheen het bij Uitgevers
maatschappij Pax in Den Haag So
bere illustraties vormen een nauwelijks
nodige aanvulling op de tekst. Het
rumoerige, van oorlogszucht gonzende
Rome de politieke verkwikkelingen in
de verre gewesten, het gaat alle
maal echt leven en al is veel van alle
persoonlijke belevenis in dit boek ver
dichtsel, een stimulans voor de inte
resse in de historie van het oude Rome
is het toch zeker.
Een voortreffelijk idee ligt ten grond
slag aan Ton Oosterhuis' nieuwe boek
„Met en zonder harnas". Hij heeft
een reeks overbekende figuren uit de
geschiedenis van Europa bijeengezocht
en aan elk van hen wijdde hij een knap
beschreven en boeiend verhaal: An
dreas Hofer Garibaldi. Jeanne d'Arc,
en talrijke anderen zijn in deze rijke
bloemlezing tezamen gekomen onder
de enige noemer die een zo uiteenlo
pend gezelschap (qua persoon en qua
tijdperk) bijeen kan brengen Andere
verhalen waarin niet bepaald één enke
le held de hoofdrol speelt vullen het
menu van dit kostelijke boek aan en
van Oosterhuis' tekst èn Tonke Dragts
voortreffelijke tekeningen maakte
Nijgh en Van Ditmar een royaal en
uitermate verzorgd boek dat menige
pakjesavond goed kan maken.
,,Aan de jongen uit de steentijd" is
een geslaagde poging van H. Arends
om een periode uit de geschiedenis
van ons land waarvan we heel weinig
weten, wat meer reliëf te geven. Dat
moest uiteraard met een stevige do
sis fantasie gebeuren, maar die hoeft
de historische juistheid geen geweld
aan te doen. Hoofdpersoon is een ge
wone jongen, en gewone jongens wa
ren in het stenen tijdperk in principe
niet anders dan die van nu. Een fijn
boek om te lezen, en nog eens over te
lezen. Uitgegeven bij Roelofs van
Goor in Amersfoort.
Een prachtige verzameling verha
len uit de gehele wereld is bijeenge
bracht in „Kinderen op de brug", een
titel als symbool voor de toenadering
tussen de volkeren. De oorspronkelijke
Duitse uitgave is door Esther Hagers
voor onze taal bewerkt met behoud
natuurlijk van de pakkende kleuren
illustraties. Vele rassen paraderen
voorbij in dit boek, maar de verhalen
hebben er niets krampachtigs door
gekregen. De schrijfster doet geen
moeite de wezenlijke verschillen tus
sen de vele „soorten" mensen op aar
de weg te praten, integendeel, ze legt
er op een beminnelijke wijze de na
druk op, om op een natuurlijke ma
nier het begrip voor de ander en zijn
gewoonte als vanzelfsprekend voor te
stellen Uitgave van Malmberg, Den
Bosch.
Van alles wat
En dan de wat luchtiger uitgaven.
„Mijnheer Sterrenplukker bedoelt het
zo goed" en „Koning Ko en de hofnar
Dolledaas" zijn twee plezierige boek
jes van Julia Boumans (uitgegeven
bij Roelofs van Goor, Amersfoort)
vol fantasie en speelsheid, prettige
kost voor de wat jongere lezers en le
zeressen
„De kleine krantenman" van Truus
Sparla is een leuk verhaal op rijm
over een klein jongetje dat kunstjes
met de krant uithaalt, hetgeen niet
meteen zo best valt, omdat de krant
bezorgd moet worden in plaats van
omgetoverd. (De Spaarnestad).
„Tonki" is zoals de ondertitel zegt,
een geheimzinnig verhaal uit het oos
ten van Eva Recnlin, in het Nederlands
vertaald door Brenda du Pon (Uitg.
mij West-Friesland. Hoorn). In de
vreemde geschiedenis van het vonde
lingenkind Tonki is de oosterse mys
tiek in een zuivere sfeer overgeko
men en dat maakt dit boek inderdaad
echt.
„Trasvarenne grijpt in" van Ben
Loog is een jongensboek dat in de
bezettingstijd speelt. De manier waar
op het verhaal wordt verteld bezit wel
spanning en is ook niet gespeend van
een zekere humor, maar de stijl is
toch niet erg zorgvuldig afgestemd
op het lezerspubliek dat de schrijver
wilde benaderen. Overigens een
boek dat wel veel jongens zal pak
ken (W. Versluys, Amsterdam - Ant
werpen).
„Het leven is moeilijk, zegt Streep
je", is een nieuw meisjesboek van M.
Clarenbeek van Klaveren, een vrolijk
verhaal. (Spaarnestad)
,,De zonnige tweeling", van Carla
Bollmann (W. Versluys, Amsterdam-
Antwerpen) is een prettig leesboek
voor jonge meisjes, een verhaal in va
kantiesfeer. Mét zon.
„Erna's vakantie in Frankrijk" van
Betty v.d. Plaats, is een cocktail van
diverse ingrediënten: wat spanning,
om een geheimzinnige zaak, wat on
bezorgd plezier en een beetje opvoe
ding tot begrip voor wat voor ons
vreemd is. Een boeiend meisjesboek
dat bij Roelofs Van Goor verzorgd
van de pers kwam.
„De Capteintjes met een C" zijn
een jongetje en een meisje, die in
drie boekjes van M. Clarenbeek - van
Klaveren (Joop en zijn hond, Een heel
raar feest en Het feest van juf) avon
turen beleven op kleuterschaal. Want
Joop en Jet zijn nu eenmaal kleuters.
Vooral als voorleesboekjes zullen de
drie het voortreffelijk doen. De Spaar
nestad maakte er ook typografisch iets
heel goeds van.
Het is trouwens in deze tijd erg
dankbaar, voor kleuters en kleintjes
die net kleuter af zijn, boeken te ko
pen.
„Buiten bij de dieren" bijvoorbeeld
is een voorbeeld van wat de kleuter
boekenplank aan fleurigs kan bevat
ten. Dit boekje, door Harriet Laurey
bewerkt in het Nederlands bestaat ei
genlijk uit een reeks weergaloze teke
ningen van dieren waarnaar de kin
deren niet moe worden te kijken, met
korte teksten. In één woord: kostelijk.
(Nijgh en Van Ditmar)
Datzelfde geldt dan onverkort voor
het bij dezelfde uitgever verschenen
„Wentelwiek" van de Zweedse schrijf
ster Inga Borg. in het Nederlands be
werkt door Iet Koens - Nieboer. De ge
schiedenis van een jong zwaantje wordt
hier in een rake tekst, en verdiept
door zeer sterke tekeningen, voor de
kleinste lezers, of de naar hun voorle
zende moeder luisterende kleuters een
betoverende geschiedenis. Fijn om zo'n
boek te geven, fijn om er de kinde
ren met rode wangen in bezig te zien.
zien.
De jonge uitgeverij Lemiscaat in
Rotterdam heeft haar kinderboeken
debuut sympathiek ingezet: „De leeuw
en de muis" mag een oud verhaal we
zen. Brian Wildsmith wist van de La
Foritaine-fabel een knappe versie voor
de kleintjes te maken. Dat is in de eer
ste plaats aan de zeer sterke tekenin
gen te danken Stuk voor stuk juweel
tjes van moderne illustratiekunst,
getuigend van begrip voor de kinder
ziel.
„Het mannenavontuur van Hubert de
Leeuw" is een door Trudy de By ver
taald boek van William B. Peet. Een
kostelijke fantasie, deze „beestachti
ge" historie rond koning leeuw die
eerst zijn manen kwijt raakt en die
ze dan later zó hevig terugkrijgt dat
alle dieren in het oerwoud in de moei
lijkheden verstrikt raken. Vol grappi
ge tekeningen. Uitgegeven bij Van Hol-
kema en Warendorf, Amsterdam.
„Pinkeltje en de Aardmannetjes
van Dick Laan is een nieuw Pinkeltje-
verhaal een leuk kabouterboek. (Van
Holkema en Warendorf).
,,De eerste jaren" is een uit Italië
stammend boekje, waarin ouders al
les over hun kind kunnen opschrij
ven op knap geïllustreerde pagina's
en later zal de hoofdpersoon uit dit me
morandum beslist met grote interesse
in het boekje bladeren. Harriet Lau
rey paste haiar Nederlandse bewerking
vindingrijk aan. Uitgave van J. H.
Gottmer, Haarlem.
„Knutselen een feest", is een han
dig spiraalboekje van Emilie Evelein,
een duidelijke handleiding voor het
maken van allerlei dingen die bij een
kinderfeest te pas komen.
„Aan het werk voor Kerstmis", ver
schenen bij Cantecleer, geeft vele tien
tallen bladzijden vol ideeën voor kerst
versieringen. die kinderen zelf gemak
kelijk kunnen maken.
wat ons betreft, de kampioen - detec
tive is.
En niet in het minst omdat de subtie
le humor van de schrijver in de meest
verbluffende situaties luisterrijk blijft
zegevieren.
De twee nieuwste heten „Agaton
Sax en de dubbelgangers" en „Agaton
Sax en de zeeroversbende". Jeugdde-
tectives, jazeker, maar mocht u vijf
endertig of toevallig vyfenzeventig
wezen, wip Agaton even stiekem uit
de boekenkast van zoon of kleinzoon.
en duik er een avond mee achter de
kachel.
Om je ziek, néé, om je weer vol
maakt gezond te lachen.
„Auto-Bas" is een alleraardigst ver
haal over een jongetje, dat zichzelf als
een auto beschouwt en in die hoedanig
heid zonderlinge en gezellige avonturen
beleeft. Mies Bouhuys is de schrijfster
van het charmante gevalletje en Carol
Voges (één der geestelijke vaders van
Pa Pinkelman en de zijnen) maakt er
de vlotte tekeningen bij. Het boekje
kwam uit by de Spaarnestad, Haarlem.
(Advertentie)
Agaton
1x
En tenslotte de pockets.
„Wonderwereld der insekten" is een
handige gids, met tekeningen en fo
to's verlucht
„Dikkie Kwik" en „Dikkie Kwik in
Amerika" zijn twee leuke jongens-
boekjes van Piet Broos.
„Betty krijgt haar zin" en „Geluk
is niet te koop" zijn romans voor oude
re meisjes, naar beproefd recept „be
reid". Allemaal Helm-pockets.
Twee Kern-pockets in de Davy Croc-
kett-reeks: „De terugkeer van Davy
Crockett" en „Davy Crockett wordt
volwassen", bieden de vrienden van
Tom Hills Far West-held nieuwe span
ning
Tot onze vreugde versaagt ook
Agaton Sax niet. Deze super-speurder
van Zweedse origine, schepping van
Nils-Olof Franzén, is in alle opzichten
een kostelijk man. Van huis uit hoofd
redacteur van een onbetekenend
schijnend krantje, in zijn bedrijf
slechts terzijde gestaan door zijn wak
kere tante (die niet schroomt de krant
redactioneel en exploitatief volledig te
runnen wanneer Agaton zelf de mis
daad bestrijdt in 's werelds uithoe
ken). is de bolronde heer Sax slechts
omhulsel voor een weergaloos brein,
dat zich heeft ingezet voor de bestrij
ding van de misdaad.
En hoe! In geen enkele „vol
wassen" detective-story komen opwin
dender scènes voor. geen enkele klas
sieke misdaadbestrijder kan tippen
aan de methoden van Agaton Sax,
geen Brit is meer Brits dan de Zweed
se, kogelronde detective uit Nyköping,
Jules Verne, noch het leger der he
dendaagse science - fiction - schrij
vers vermogen de apparaten te be
denken die Sax in een handomdraai
construeert, understatement zoals En
geland dat kent is opgewonden gedoe
vergeleken bij de koele rust van het
Zweedse mannetje Agaton Sax dat, zone van Duitsland gevlucht na te heb-
(Van onze correspondent Jan Bouwer)
BONN De vroegere chef van de
Westduitse politieke inlichtingendienst,
dr. Otto John, die wegens landverraad
tot vier jaren tuchthuisstraf werd ver
oordeeld, doch gratie kreeg, heeft zich
met een petitie tot het Westduitse par
lement gewend.
Hierin vraagt dr. John om een her
nieuwd parlementair onderzoek naar zijn
zaak. De strafsenaat van het bondsge-
rechtshof in Karlsruhe heeft kortgeleden
geweigerd het proces tegen dr. John te
heropenen, ofschoon laatstgenoemde
meende overtuigend nieuw bewijsmate
riaal te hebben geleverd voor een mein
eed van één der vroegere getuigen a
charge. Ook hebben, zo meent dr. John,
naar het westen gevluchte vroegere Sov
jet Russische agenten bevestigd, dat hij
op 20 juli 1954 naar Oost-Berlijn werd
ontvoerd en aan de Oostduitse commu
nisten afgeleverd. Dr. John heeft altijd
volgehouden dat hij onder invloed van
verdovende middelen werd gekidnapt.
Hij werd desondanks wegens landver
raad veroordeeld.
Dr. Johns advocaat is de vroegere
liberale minister van Justitie in het 4e
Adenauer-kabinet, dr Wolfgang Stamm
berger. Dr Stammberger werd bij de
kabinetsherziening na de „Spiegel"-af-
faire vervangen door dr. Ewald Bucher.
Dr. Stammberger verliet ook de liberale
partij en sloot zich bij de sociaal-demo
craten aan.
De affaire-John is een lange geschie
denis. Een jaar na zijn vrijwillige dan
wel onvrijwillige gang naar Oost-Berlijn
dook hij weer in West-Berlijn op. De
Deense journalist Hendrik Bonde-Hen-
driksen, die jarenlang zijn vriend was
geweest haalde hem uit Oost-Berlijn.
John meldde zich bij de Westberlijnse
politie en werd prompt gearresteerd.
Einde 1956 volgde zijn veroordeling tot
vier jaren tuchthuis Op het vonnis van
het bondsgerechtshof, dat hoog- en lands-
verraadzaken behandelt, is geen beroep
meer mogelijk. Na zijn vrijlating in 1958
begon dr John onmiddellijk aan zijn
rehabilitatie te werken. De kroongetuige
in het John-proces, de Westberlijnse
vrouwenarts, Don Juan, jazz-trompettist
en grensganger met communistische
sympathieën dr. Wolfgang „Wowo" Wohl
gemuth, was in een aansluitend proces
van de ontvoering van dr. John vrijge
sproken. Pogingen van dr. John om de
zaak tegen zijn vroegere vriend dr.
Wohlgemuth de twee haten elkaar
nu heftig te heropenen en hem we
gens meineed te doen veroordelen, mis-
ukten. Dr. Wohlgemuth prakticeert in
middels weer in West-Berlijn. Intussen
is een andere kroongetuige naar de oost
ben laten doorschemeren dat hij in het
proces tegen dr. John niet de volle waar
heid had gezegd
Verder heeft dr. John een sensationeel
document kunnen produceren: de ver
klaring van een zeker Peter Deriabin,
vroegere Duitslandexpert van de Sov
jet Russische geheime dienst. Deze heeft
tegenover 'n advocaat in New York ver
klaard (en is bereid daarop een eed te
zwerven), dat deSovjetRussische geheime
dienst al sinds 1951 was geïnteresseerd
in de chef van de Westduitse Bundes-
verf assungsschutz", de politieke inlich
tingendienst. Tot 1951 had men echter
niets ondernomen om dr. John in handen
te krijgen. Volgens Deriabin was dr.
Wohlgemuth die directeur wilde wor
den van het Charité-ziekenhuis in Oost-
Berlijn - agent der Sovjet Russische ge
heime dienst sinds 1950. Hij zou opdracht
hebben gekregen om dr. John naar het
Sovjet Russische hoofdkwartier in Karls-
horst te brengen.
Daar kwam op 21 juli 1954 dr. John
weer tot zichzelf, nadat hij de avond
tevoren na 'n herdenking van de slacht
offers van de 20e juli 1944 waartoe
ook dr. Johns broer behoorde in Ber
lijn door dr Wohlgemuth zou zijn ver
doofd met morfine De Deriabin-verkla-
ring is door dr. John en zijn advocaat
dr Stammberger aan de petitie aan de
Bondsdag gehecht. In meerdere artike
len in 't Westduitse geïllustreerde week
blad „Quick" alsmede in een zeer diep
gaand televisieinterview met Ernst Lud-
diw Freisewinkel heeft dr. John nog
maals betoogd dat hij gëen verrader
jegens de bondsrepubliek is geweest en
tot zijn laatste ademtocht zal blijven
werken aan zijn rehabilitatie
(Advertentie)