ANT
k|J|fit
Het rechtsgevoel kreunt
als de jury weent...
Oude yg
VELDEN
Sentiment redeneert
zelfs de bewijzen weg
Hervorming
is gewenst
een eigen Olympia.'n droom wie weet
sDe haven gaat open!
OP 64
en deelt
Her
DE ASSISEN-RECHTSPRAAK IN BELGIE
Hitiers laatste
offensief
H
4w IS
3#
PP
H
llSB
Él
2 IÉ
H!
Izvestia valt
uit tegen
W.-Duitsland
WA
UI
sigaren
uitzonderlijk
goed!
Service
Igisch zelfportret
Fiscus profiteert
Priesterroeping
Pathetiek
Sentiment
Veilig district
voor
Frank Cousins
U proeft
de moutwijn
i i
P!
R
EIL-
door gasverstikking om het
was bekend dat de vrouw
ji ongeluk veroorzaakt door
gas aan te steken zoals
an haar woning, had zich
wethouders gewend met de
as in het bejaardentehuis,
erantwoordcn was.
een ongeluk gebeurd door
uk. De vrouw is overleden,
m b. en w.? Die is bij het
aar men er niet goed raad
ibeantwoord en waarschyn-
ombudsman goed werk zou
leed de afwikkeling van een
zijn opinie geven over de
hun werk hebben gedaan,
overheid en burgers.
(Uit „Het Vrije Volk")
jn service-stations voor de
jan de kerken geworden?
mens niet zelden een be
ver beelden juridische macht
ïigen met straffen. Maar zo
ele beklemming (dat onvrij-
e af te romen. Dat gebeurt
in de kerk is alles verboden,
Fons Jansen in „Jij en Ik")
iia een code met gedrags-
n wordt verwacht dat zij
van hun inkomsten en
oeten waardevolle cadeaus
it er te hunner ere geen
rs worden voorts verant-
hun echtgenote, jongere
'den.
zich gewaagd aan een ka-
isultaat is niet erg vleiend
ien herkent u er nog ande-
et zo kleine mensen dat de
blijven. Wij zweren samen
rk en haasten ons naar de
el alles zal rechttrekken en
en hebben en dat de soep
hogen tijdig de prijzen mét
slagen. Wij steken een ver-
el met vakantie gaat, maar
atriotten, dragen ons lintje
ekem Pro Ecclesia opgesto-
iriem en open hemd in onze
ten een boertje en zijn ge-
mevr. dr. M. Zeldenrust-
voor Seksuele Hervorming,
vr. Zeldenrust zei hierover:
erg gelukkig met die ont-
>de niet te na gesproken
werken: zonder onderzoek
•ellen en vragen: kan ik de
recept ligt in de gang. Daar
oorzaak daarvan? De NVSH-
rtsen die op het terrein van
Er is een tijdje terug een
vier procent van de huis-
id. Het is gewoon een stuk
UACT1E NOV. 1964
de Arbeid voor 1964 toas
orden, met dien verstande
>art loon zit dat door de
n de werkelijke lonen was
an januari tot september
zijn gestegen; de loon-
ruim 1500 tot bijna 2100
iciën was zou ik volgend
Allen hebben.
„De Gids" van het C.N.V.)
n de Europese Gemeenschap
van 2 miljoen in een jaar
ee derde te danken aan een
immigratiesaldo. Het aantal
ds minder; de vermindering
naar verhouding steeds min-
enst. De verhouding tussen
was dat: 31%—69%.
it „Europese Gemeenschap")
et groot seminarie Warmond,
?lopen van de (priester)roe-
ging in het klooster. Nu kan
en zijn weg vinden als leek
emen. Daar komt bij de ver-
in het kader dus van het
die het huwelijksleven heeft
voel krijgt inderdaad ergens
roeger, gecompenseerd door
maatschappelijke functiever-
Op 't ogenblik moet je het
r religieuze gronden. Vroe-
talde mate van welstand en
Er kwam ook wel idealisme
lerlei menselijke motieven,
el weg.
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 21 NOVEMBER 1964
(Advertentie,
(Van onze correspondent Luc van Gastel)
BRUSSEL In België kan men zyn wederhelft beter vermoorden dan tuchtigen.
Een paK siaag teveri gevangenis op bij moord ïs er een goeie kans op vrijspraak: een
boutade uiteraard, maar meteen een bedenking die langzamerhand mondgemeen
wordt bij de Belgische man-in-de-straat. Het is een feit, dat het rechtsgevoel in
België de jongste jaren enige harde klappen kreeg, wat in een democratische rechts
staat een jammerlijk verschijnsel is.
Het verloren gaan van de zin voor maat in de rechtspraak is onlaugs gebleken in
veroordelen tot vier maanden gevangenisstraf. Een jaloerse vrouw, die haar on-
Brussel. Een bedrogen echtgenoot, die zijn ontrouwe vrouw tuchtigde, hoorde zich
trouwe echtgenoot met drie geweerschoten doodde, werd vrijgesproken. Vanwaar
dit onderscheid? Het misdrijf van de boze echtgenoot werd behandeld door een cor
rectionele rechtbank. De misdaad van de vertoornde vrouw kwam voor een hof van
assisen.
Een correctionele rechtbank is een
zaak van magistraten en juristen. Sen
timent, laat staan sentimentaliteit, komt
daar zelden aan bod. Daar wordt recht
gesproken ,,met de blinddoek". Hoofd
zaak voor de rechters is de vraag, of
de ten laste gelegde feiten bewezen zijn.
In het bevestigende geval wordt de be
klaagde veroordeeld volgens een straf
maat die de vrucht is van een lange tra
ditie. Het „tarief" kan een beetje wor
den verzwaard als de beklaagde een bij
zonder onhandelbaar man blijkt, het kan
worden verlicht indien er verzachtende
omstandigheden zijn en de straf kan
zelfs voorwaardelijk worden indien het
misdrijf niet heel erg is en de beklaag
de een blanco strafregister had. Maar
daarbij blijft het.
Een hof van assisen daarentegen is
geen rechtspraak door magistraten. Het
is rechtspraak door het volk. De Bel
gische wetgeving heeft dat stelsel over
gehouden uit de periode van het Franse
bewind. De Franse revolutie verheerlijk
te het principe van 't „soevereine volk"
ook in de rechtspraak. Voor het gemak
bleven kleinere rechtszaken toegewezen
aan vrederechters en aan voorzitters
van correctionele rechtbanken, maar al
le zware beschuldigingen, zoals moord
en poging tot moord, brandstichting,
valsemunterij, persdelicten e.d vallen
onder de bevoegdheid der hoven van as
sisen. De hoven worden voorgezeten door
magistraten, maar de beslissing berust
bij de jury der gezworenen.
De jury bestaat uit twaalf leden. Het
zijn burgers, zowel vrouwen als man
nen. Het is voor iedere meerderjarige
Belg een verplichting, desgevraagd te
zetelen m een dergelijke jury. doch zo
wel de verdediging als het openbaar mi
nisterie (advocaat-generaal) kunnen een
aantal kandidaat-juryleden weigeren,
zonder dat ze de reden moeten verdui
delijken. De vonnissen van de hoven van
assisen zijn onherroepelijk. Zij kunnen
slechts ongeldig worden verklaard wan
neer een zware procedurefout wordt aan
getoond.
De juryleden hebben vanzelfsprekend
merendeels zeer weinig notie van justi
tie, strafrecht enz. Zij benaderen de
misdaad langs de emotionele kant. Dil
betekent dat ze moeilijk toegankelijk zijn
voor juridische spitsvondigheden. Dit be
tekent ook dat openbare aanklager en
verdediging zich zullen inspannen om in
te werken op het gemoed der juryle
den. Voor de openbare aanklager is de
beschuldigde een gewetenloos monster en
ten bestendig gevaar voor de maat
schappij. De verdediging daarentegen zal
twijfel en verwarring zaaien. Hij tracht
de ten laste gelegde feiten te ontzenu
wen. Is dat niet mogelijk, dan zal hij
niet alleen ruime ve"zachtende omstan
digheden bepleiten Hij zal ook pogen
aan te tonen dat de beschuldigde in de
gegeven omstandigheden niet anders kon
handelen dan hij deed. Het verleden
van het slachtoffer wordt ontrafeld en
alle minder gunstige aspecten daarin wor
den fel in de verf gezet. Psychiaters
komen twisten over de algehele toere
kenbaarheid van de beschuldigde.
De laatste aanval van de verdedi
ging is gericht op het gemoed en het
geweten van de juryleden. De pathe
tiek viert triomfen. De verdedigers we
ten bij ondervinding: kunnen zij op het
Psychologische ogenblik de beschuldig
de aan het huilen krijgen en een aantal
juryleden naar hun zakdoek doen grij
pen, dan is er veel gewonnen.
De conclusie der verdediging luidt,
dat de beschuldigde het slachtoffers is
van de harteloze maatschappij en van
een niet-begrypende omgeving, die
trouwens zo hatelijk en uitdagend was,
dat de beschuldigde (met zijn vermin
derde toerekenbaarheid, zyn beïn
vloedbaar gevoelsleven, zyn geringe
intelligentie enz.) als het ware naar
de misdaad werd gedreven. En dan
komt de verpletterende vraag: „Da
mes en heren van de jury, van uw ja
of neen hangt 't verdere leven af van
deze man of deze vrouw. Zou uw ge
weten nog rust kunnen hebben indien
gij, in weerwil van alle nog hangen
de twijfels, deze medemens zoudt ver
oordelen?"
Het ligt voor de hand, dat in zulk
emotioneel klimaat vrij veel personen
door een hof van assisen worden vrijge
sproken die door een rechtbank van
magistraten zouden worden schuldig be
vonden en veroordeeld. Eigenlijk is dit
nog" geen ramp. Het is precies één der
goede kanten van het regime, dat de
twijfel in het voordeel van de verdach
te hoort te werken. Het rechtsgevoel
wordt dus niet zwaar geschokt, wanneer
b.v. te Gent een vrouw wordt vrijge
sproken van de beschuldiging, haar pas
geboren kind te hebben gedood, omdat
de jury geloofde dat het misschien een
„ongeluk" was. Ook de vrijspraak van
mevr. Longpré na een geruchtmakend
proces te Namen kon nog worden gemo
tiveerd. Iedereen was er weliswaar van
overtuigd dat de vrouw voortdurend had
gelogen, maar het materiële bewijs, dat
zij zelf haar kindje in de Samber had
Wenende beklaagden, gepassio
neerde verdedigers het klimaat
is geschikt voor de gezworenen om
terwille van het medelijden, de
bewijzen te loochenen.
geworpen of op een andere wijze had
vermoord, was niet geleverd.
Veel erger is het, wanneer een jury
tegen beter weten in het bestaan ontkent
van feiten die bewezen zijn en die zelfs
niet door de beschuldigden worden be
twist. Dit gebeurde b.v, in het Softe-
non-proces te Luik en nu zopas in
Brussel. Te Luik erkenden de moeder,
de familieleden en de arts die het doden
de gif had bezorgd de feiten. Nochtans
antwoordde de jury negatief op de
vraag: „Staat het vast dat de genaam
de X aan Z een giftig produkt heeft ge
geven, op die bepaalde dag, op dat be
paalde uur?"
Te Brussel had de terechtstaande
vrouw van meet af aan toegegeven wat
ook uit het onderzoek bleek: dat zij
haar ontrouwe echtgenoot had gedood
met een geweer dat zij een paar dagen
tevoren had gekocht. Desondanks ant
woordde de jury ontkennend op de
vraag: „Staat het vast dat Y haar echt
genoot met drie karabijnschoten heeft
gedood?"
Een dergelijke uitspraak heeft niets
meer te maken met juridische sereni
teit. Zulke jury's spreken niet meer vrij
bij gebrek aan bewijs, zij schenken ver
giffenis. Kennelijk redeneren zij als
volgt: „Erkennen we de materialiteit
van de feiten, dan heeft de beschuldigde
geen kans op vrijspraak. We willen niet
dat de beschuldigde een zware gevan
genisstraf oploopt, want we hebben be
grip voor de situatie waarin de misdaad
gebeurde. Overigens is de beschuldigde
al hard genoeg gestraft door het Voor
arrest, de ongunstige publiciteit rond
zijn (haar) naam enzovoorts. Daarom
blijft ons slechts één middel: de ten
laste gelegde feiten ontkennen".
Om de jury's een eindweegs tegemoet
te komen werd sinds korte tijd bepaald,
dat de hoven van assisen in bepaalde
omstandigheden ook voorwaardelij
ke straffen kunnen opleggen.
Tot dusver heeft dit geen enkel resul
taat opgeleverd. De gerechtshoven zijn
dan een andere tactiek gaan toepassen:
zij onthouden zoveel gevallen aan de
assisenhoven als maar enigszins moge
lijk is. Moord komt voor een hof van
Misschien verrast de Sint u wel met
'n Olympia SPLENDID privé-portable!
Voor uwzakenbrieven of uwprivé-post,
voor het huiswerk of het thuiswerk.
De keus zou in elk geval 'n goede zijn:
Olympia is niet alleen een gróót merk
Olympia is ook wereldberoemd om
zijn degelijkheid en betrouwbaarheid.
De Olympia Splendid portable is licht
hanteerbaar, handig van formaat, oer
sterk, kost 260 incl. „hardtop" koffer.
Vraag 'n folder aan uw schrijfmachine
handelaar of aan Olympia - Den Haag.
-
-•••••
Zend mij een folder van de Splendid-portable,
met gegevens over de betalingsmogelijkheden.
ADRES
NAAM
PLAATS .S.
W W» w
3': v *êm: ''"wéék'" m- *m-
r r i - t
i
4 ?v
mmm "mm., mm- mm, mm mm -mm* mm- -mm mm mm
N.V. Olympia Kantoormachine Import
Showroom: Noordeinde 105 Tel 183098
Den Haag Nieuwe Parklaan 55 Tel. 512051
Rotterdam Schiedamevest 58 Tel. 113813
OLYMPLA-DEALERS:
Voor OOSTERHOUT en de LANGSTRAAT: H. COUWENBERG Leysenhoek 27-29 Oosterhout Tel. (01620)-3648
Voor WEST-BRABANT: ASPA BREDA N.V. - Tolbrugstraat 2 - Breda - Tel. (01600)-22541
assisen, maar „toebrengen van vrijwil
lige slagen en verwondingen, met de
dood tot gevolg" kan door een correc
tionele rechtbank worden behandeld.
Een correctionele rechtbank kan geen
doodstraf uitspreken en evenmin le
venslang of 20 jaar dwangarbeid, zoals
een hof van assisen. Maar, zo menen
juristen, beter 15 jaar gevangenisstraf
voor een individu, dan een vrijspraak
die het rechtsgevoel van onze maat
schappij in opspraak brengt.
Uiteraard is ook een dergelijke toe
stand niet gezond. De rechtspraak
is dan ook één der structuren in de
Belgische staat die behoefte hebben aan
hervorming.
LONDEN De Britse minister van
technologie, Frank Cousins, zal worden
aangeboden zich kandidaat te stellen voor
het „veilige" kiesdistrict Nuneaton.
De voormalige vakbondsleider heeft
nog geen zetel in het Lagerhuis, maar de
Labour-afgevaardigde voor Nuneaton,
Frank Bowles, is ingegaan op een voor
stel hem in de adelstand te verheffen en
een plaats in het hogerhuis te zoeken.
Bowles, die sinds 1942 voor Nuneaton
lagerhuislid is, versloeg in de verkiezin
gen van 15 oktober twee kandidaten met
26.059 tegen 11.702 stemmen.
MOSKOU Izvestia, spreekbuis van
de Russische regering heeft de Westduit-
se bondsrepubliek donderdag betiteld ah
„schildwacht van het racisme."
Izvestia constateerde dat waar kolonia
listische kuiperijen waren, waar imperi
alisten probeerden nationale bevrijdings
bewegingen te onderdrukken, waar het
stonk naar kruitdamp en racisme hoog
tij vierde, Bonn opdook.
Bonn, aldus de Izvestia, „vindt de rol
van schildwacht erg vleiend en doet van
alles om haar te kunnen spelen. Niet voor
niets worden wapens met het Duitse
handelsmerk gevonden in Angola en Kon
go, in Zuid-Vietnam en in Mozambique.
De regering in Bonn en de Bundeswehr
geven actieve steun aan premier Hen
drik Verwoerds fascistische regime in
Zuid Afrika en aan de Portugese onder
drukkers in Angola en Mozambique, en
delen geheel en al de doelstellingen van
de kolonisten: het verstikken van natio
nale bevrijdingsbewegingen in deze lan
den."
Bonn, zo besloot het blad, „heeft een
ver-reikend doel: in ruil voor wapens
hoopt het sleutelposities in het econo
mische en politieke leven van de jonge
staten te veroveren, hun onafhankelijk
heid doorkruisend."
(Advertentie)
t ,le daS na de officiële mededeling: dat de strijd op Waleheren ten einde was
j joegen Poolse tanks de laatste vijanden ten ruiden van de Maas over de grote
Mocrdijkbrug en hiermede was geheel zuidwest Nederland vrij van Duitsers
Dit alles gebeurde op de 9e november. Vanaf het dak van een boerderij op on
geveer drie kilometer afstand van het brede water zag een Pools officier de
uusers als onbehouwen mieren over de zwaaiende voetbrug gaan, want de
vVlr "v"SI>a'""ne»''> waren al opgeblazen. In werkelijkheid waren w« nog niel
ka„«JC! aa khet ei"de da" de eerste week van september (als wij alle
n hadden benut). De rekening voor „Arnhem" was bijna vereffend.
bij Grave en in het bezit van hel
bruggehoofd bij Nijmegen zette het 2e
leger de aanval op 22 oktober met
het 12e Korps in, twee dagen nadat
het le Korps onder Canadees bevel
opgerukt was om de Canadese flank
te beveiligen. Uiterst langzaam dron
gen vijf infanterie- en drie pantser
divisies door de doolhof van mijnen
velden en over ontelbare waterwe
gen, de vertragende gevechten leve
rende vijand naar de rivier terug. Ge
durende de twintig dagen dat deze
langzame opmars door 's-Hertogen-
bosch, Tilburg en Breda duurde, tot
dat de laatste vijand de laatste'brug
overtrok, werd er geen actie gevoerd
die op de naam strijd aanspraak
kon maken en er was geen plaats
die in de herinnering zou blijven
voortleven.
Zonder twijfel dacht iedereen aan
de lange nare, voor hem liggende
winter en nooit hebben de doedelzak
ken van de Hooglanders droeviger ge
klonken dan in die trieste da
gen. Ondanks de belofte gedaan in
september en ondanks Arnhem Nij
megen en de brug bij Grave doem
den de Maas en de Rijn nog steeds
als geweldige hindernissen op en
Eind oktober had de gehele Eenen-
l twintigste legergroep zich naar het
westen gekeerd en waren alle dromen
van de opmars naar het noorden en
oosten vervlogen. De sombere bos
sen van het „Reichswald" bewaakten
als een onheilspellende schildwacht
de opmarswegen door het Rijnland
naar de Rijn. Nu was de tijd aange
broken om ons te bezinnen. In zuid
west Nederland vochten de overblijfse
len van zeven Duitse divisies vertra
gende gevechten in het gebied, west
van de lijn Nijmegen - Roermond.
Dit is een gebied doorsneden
met kanalen en waterwegen en met
boomcomplexen, die nauwelijks bo
ven het maaiveld uitsteken. Geduren
de de ellendige maanden oktober en
november bleek dit grauwgrijze wa
terland praktisch ongeschikt voor het
doelmatig gebruik van tanks. Hier
moest de oorlog worden uitgevochten
door de infanteristen.
Met zijn rechterflank over de Maas
daarachter lag de versperring van de
Roer met zijn dreigende dammen.
De vijand had terrein verloren,
maar veel tijd gewonnen. Heel Ne
derland werd neerslachtig. In het
noorden, waar steden als Amster
dam, Rotterdam en Utrecht lagen,
werd geleden onder de Duitse bezet
ting en de mensen gingen de winter
in met een dieet van tulpebollen. De
wegen die naar he zuiden leidden wa
ren vol vluchtelingen, die hun ver
nielde land en verwoeste dorpen ver
lieten met het weinige dat ze had
den kunnen redden Oude mannen
duwden handkarren voort waarop
oude vrouwen zonder uitdrukking op
het gezicht, tussen hetgeen zij beza
ten, neerhurkten Voor al deze men
sen waren ook de dromen van een
voorspoedige herfst vervlogen. Het
zou een moeilijke winter worden.
De haven van Antwerpen kon nog
steeds niet gebruikt worden. Terwijl
:n november de legers gehergroe
peerd werden en de Canadezen het
Nijmegen - bruggehoofd overnamen
vocht de marine zijn verbeten strijd
tegen het Scheldewater en de Ant
werpse kaden. Meer dan honderd
mijnenvegers veegden het meer dan
honderd kilometer lange kanaal van
de zee tot aan het havengebied zes
tien maal, terwijl de stad een aan
houdend bombardement van V-2's on
derging.
Eindelijk bereikten drie kustvaar
ders op 26 november veilig de ha
ven en tot op die dag waren 219
ligplaatsen, door duikers van de ma
rine die zonder oponthoud bijna twee
maanden in het ijskoude water had
den gewerkt, veilig gesteld. Twee da
gen later leidde het in Canada ge
bouwde Liberty-schip, de „Fort Ca-
taraqui" een konvooi van achttien
schepen veilig de haven binnen en
hiermede was een van. de langste,
meest ingewikkelde en gevaarlijke
mijnenveeg-operaties van de oorlog
ten einde.
Op 1 december werd de eerste
10.000 ton aan land gebracht en de
volgende dag staken de Duitsers de
dijken van de Nederrijn door en sloten
hiermee de weg naar het nooorden
met een binnenzee af. Praktisch het
enige stuk land dat nog overbleef tus
sen ons en de Rijn, was het Reichs
wald en men besefte, dat de Duitsers
door het opblazen van de zeven Roer-
dammen een nieuwe waterbarrière
zouden kunnen opwerpen. Twee we
ken later begon Hitier aan zijn laat
ste poging om alsnog de overwinning
te behalen: het Ardennen-offensief.
Gedurende de eerste dag van de
Duitse opmars werden enorme hoe
veelheden wapens munitie en trans
portmiddelen van de Amerika
nen vernietigd en alles zou via Cher
bourg vervangen hebben moeten
worden, indien Antwerpen nog twee
weken langer onbruikbaar was ge
weest. Als de uiteindelijke bevrijding
van Zuid-Beveland en Walcheren
dertig in plaats van tien dagen zou
hebben geduurd, dan zou de toestand
van de geallieerde legers uitermate
precair geweest zijn.
Antwerpen werd juist op tijd ge
opend en dit betekende niet alleen
een belangrijke factor, die de geal
lieerden in staat stelde de aanval
af te slaan op het ogenblik dat zij
alle voorraden die zij konden krijgen
dringend nodig hadden, maar uitein
delijk verkreeg de Eenentwintigste
Legergroep via deze haven die hulp
middelen, die haar in staat zouden
stellen de grote aanval over de Maas,
Rijn, Wezer en Elbe naar de oevers
van de Oostzee in te zetten.
Het bezit van Antwerpen was wer
kelijk het noodzakelijke eerste ver
eiste voor de overwinning in Euro
pa.
EINDE
W. J. MUHRING -
In de prachtige Spaanse badplaats Tor-
remolinos aan de beroemde „Costa del
Sol" heeft de vermaarde internationale
grootmeester Artburo Pomar een prach
tig succes behaald.
Hij eindigde als overwinnaar in een
sterk bezet internationaal toernooi met
als concurrenten onder meer de sterke
Hongaarse grootmeesters Portisch en
Lengyel.
De slotstand van dit zojuist beëindigde
toernooi zag er als volgt uit:
1. Pomar 8L 2.3. Lengyel en Portisch 7&;
4. Dr. Lehmann 7; 5.6. O'Kelly en Ro-
batsch 61a; 7. Ulvestad 6; 8. Toran 5;
Polacios 4; 10.11 Durao en Puig 3; 12.
Garcia V/2 punt.
Dit toernooi leverde een reeks aardige
partijen op, waarvan echter de twee on
derstaande duels de beste waren. In de
eerste partij wint Pomar op overtuigende
wijze van Puig, terwijl in de andere
partij de bekende Belgische grootmeester
O'Kelly aan het spit geregen wordt door
een zeer sterk spelende Portisch.
Wit: Pomar Zwart: Puig
1. d2-d4, Pg8-f6 2. c2-c4, e7-e6 3. g2-g3,
d7-d5 4. Lfl-g2, d5xc4 5. Pgl-f3, c7-c5 6.
0-0, Pb8-c6 7. Ddl-a4, Lf8-e7
(Noodzakelijk was 7... Ld7)
8. Pf3-e5, 0-0 9. Pe5xc6, b7xc6 10. d4xc5
(Zwart had gerekend op 10. Lc6: waarna
hij met 10... Ld7 gelijk spel had gekregen.
Maar ja, voor schaakspelers geldt in het
bijzonder: Erstens kommt es anders,
zweitens als man denkt!)
10.e6-e5 11. Pbl-a3
(Op 11. Lc6: was 11 Lh3 gevolgd)
11 Lc 8-6 12. Tfl-dl. Dd8-c7 13.
Pa3xc4, Le7xc5 14. Lcl-e3, Le6xc4 15.
Le3xc5, Lc4xe2
Stelling na 15... Lc4xe2
16. Lc5xf8
(Natuurlijk niet 16. Td2 wegens 16... Lb5)
16 Le2xdl 17. Da4xc6, Dc7xc6 18.
Lg2xc6, Ta8xf8 19. Talxdl
(Hoewel de posities gelijk zijn, is in het
onderhavige eindspel de witte loper ster
ker dan het zwarte paard)
19 Tf8-b8
(Maakt de zaak er niet beter op)
20. b2-b4, Kg8-f8 21. b4-b5, Kf8-e7 22
Tdl-d3, Tb8-c8 23. Kgl-g2, Tc8-c7 24. a2-
a4, Tc7-c8 25. a4-a5, Tc8-d8 26. Td3xd8 en
zwart gaf zich gewonnen. Er had nog
kunnen volgen 26 Kd8: 27. b6, ab6: 28.
a6 alsmede 29. a7 en de pion is niet meer
te stuiten.
Een leerzaam eindspelletje.
Wit: Portisch Zwart: O'Kelly
Half-klassiek
1. c2-c4, Pg8-f6 2. Pbl-c3, e7-e6 3. Pgl-f3.
d7-d5 4. d2-d4, c7-c5 5. c4xd5, Pf6xd5 6
e2-e3, Pb8-c6 7. Lfl-c4, c5xd4 8. e3xd4,
Lf8-e7 9. 0-0, 0-0 10. Tfl-el, Pd5xc3 11.
b2xc3, b7-b6
(Een bekende stelling in deze variant!
Hoewel de theorie van oordeel is. dat de
kansen nagenoeg gelijk zijn, blijkt in de
praktijk de witspeler over veelbelovende
aanvalsmogelijkheden te beschikken).
12. Lc4-d3, Lc8-b7 13. Ddl-c2, g7-g6
(Op 13... h6 volgt 14. De2 met de dreiging
15. De4>
14. Lcl-h6, Tf8-e8 15. Dc2-d2, Ta8-c8 16
Tal-cl, Dd8-c7
(Wellicht beter is 16... Lf6 en op 17. Df4
Lg7l
17. h2-h4, Pc6-a5 18. Pf3-g5!
Stelling na 18. Pf3-g5
(Portisch heeft nu een uitstekende stel
ling opgebouwd en het volgende doelwit
is een krachtige actie tegen de zwarte
konings vleugel
18Pa5-c4 19. Ld3xc4 Dc7xc4 20. Dd2-
f4, Le7xg5 21. Lh6xg5
(Op 21. Dg5: was 21... Dd5 gevolgd)
21... h7-h5 22. Df4-g3!
(Om na 22 Dd5 met 23. Te5 zwart het
mes op de keel te zetten)
22 f7-f5
(Er dreigde 23. Lf6 gevolgd door 24. Te5
en 25. Dg5)
23. Lg5-f4, Kg8-f7 24. Lf4-e5, Te8-g8 25.
Dg3-g5. Lb7-d5 26. Dg5-h6, Kf7-e8 27.
Dh6-h7! en zwart gaf op. Dat is nog eens
schaken'.
SCHAAKRAADSEL
In de onderstaande stelling wordt u ge
confronteerd met een alleraardigst
schaakraadsel. Het is een probleempje,
waarin de witspeler in twee zetten mat
kan afdwingen. Bepaald moeilijk is de
winstvoering niet, maar het onderkennen
van de pointes van dit kunstwerkje zal
u toch wel enkele schaakrimpels bezor
gen. Deze verdwijnen echter wel weer,
wanneer u de oplossing gevonden hebt.
Wit begint en geeft mat in 2 zetten
Oplossing: 1. Dg8-a2ü, Pa7-c8, 2. d7-df
Paard en mat of 1Kb7xa8 2. c7-c8
Dame mat. (Koebbel).
SCHAAKRAADSEL II
In het schaakraadsel van vorige week
was een verkeerd diagram geplaatst, zo
dat het niet mogelijk was dit op te los
sen. We laten het hier nogmaals, maar nu
met het juiste diagram, volgen:
In de onderstaande positie wordt u
geconfronteerd met een prachtige twee-
zetter. Vooral de sleutelzet is bflzonder
fraai. Een echt schaakraadsel In de ware
zin des woords.
v
Wit aan zeft en geeft mat in 2 zetten
Oplossing: 1. Pb5a7!I Zet dwang a)
1Kb8xc7t 2 b7xa8 Paard mat; b)
1Kb8xa7f 2. b7b8 Paard mat; c)
1.. Ta8xa7 2. Tc7—c8 mat (van
Gottschall).
(Advertentie
1
