Hugo de Groot Kloof nop moot, maar hoop
op overeenkomst weer levend
„Ik voelde me zo hulpeloos"
Gesprek Stichting van de Arbeid pakt niet kwaad uit
Inktfabriek in
brand: 3 doden
Parkeerprobleem? Daar
lach ik maar eens om
Vliegtuig
springt
uit elkaar
NOORSE VLIEGER PROBEERDE ALLES OM
STARFIGHTERPILOOT „WAKKER" TE MAKEN
Scooter tegen vrachtauto:
echtpaar verongelukt
had minder luxe7
V.V.D. ZET IN
KABINET DE
VOET DWARS
AMERIKAANSE
PUZZEL-RAGE
NU OOK IN
NEDERLAND
Snert-snert...
Elders nog
drie doden
Volgend Concilie
moet er verder
aan werken
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Reclame-tv
Na steekvlam
en explosie
Motreg
en
Prof. Schillebeeckx
over collegialiteit:
104e JAARGANG
No. 24746
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave i N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
DirecteurDrs. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur j J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hoofegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda Reigerstraat 16
tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
DONDERDAG 79 NOVEMBER 1964
Abonnementsprijs: 9,75 per kwartaal,
excl. 0,25 incasso; 11,85 per post
exd. 0,50 incasso; 0,75 per week.
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,45 per mm. Bij contract aanzien
lijke reductie. Volledige tarieven en
Algemene Voorwaarden worden op
aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Kiokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 telefoon 2893)
WERKNEMERS EISEN 7 PCT.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De vakcentrales hebben gisteren
tijdens het nadere loonoverleg in de Stichting van de
Arbeid het percentage genoemd, waarmee naar hun
mening de lonen in 1965 omhoog moeten gaan: 7 pet.
De werkgeversvertegenwoordigers hebben zich bereid
verklaard wat verder te gaan dan de twee weken
geleden aangeboden 3 pet, maar wijzen de 7 pet radi
caal af. De vakcentrales hebben hierin (nog) geen
aanleiding gezien, het loonoverleg af te breken. Ken
nelijk zijn zij bereid tot een tegemoetkoming. De werk
nemers hebben thans behoefte aan intern beraad. Het
overleg zal volgende week worden voortgezet. Het
voor zaterdag beraamde gesprek met de regering gaat
niet door. Hieraan moet onmiddellijk worden toege
voegd, dat de kloof tussen „vraag en aanbod" aanzien*
lijk groter is dan de ogenschijnlijke 4 pet. Die kloof
is in feite omstreeks 7 pet.
Dit is de nogal luxueus ingerichte
kist, waarin een Israëli naar
Kairo ontvoerd had moeten worden,
ware het niet, zoals wq gisteren
meldden, dat de man eerder uit zijn
verdoving ontwaakte en door de
douane bevrijd kon worden. Voor
nader nieuws over deze ontvoering
zie pagina zeven.
(Advertentie)
Een Amerikaanse rage verovert ons land
de knutsel-puzzel. Grappig (en ook nog
leerzaam) speelgoed voor de kinderen,
die van kleurige stukjes plastic leuke
figuurtjes bouwen, zoals auto's, schepen
en vliegtuigen.
Bij navraag is ons gebleken, dat dit
nieuwste speelgoed verkrijgbaar is bij
Honig soepen. Bij aankoop van een pakje
soep van de Koogse fabrikant, wordt n.l.
gratis zo'n knutsel-puzzel verstrekt. Een
initiatief dat, ook met het oog op Sin
terklaas, zeker door vele Nederlandse
consumenten op prijs gesteld zal wor
den.
MAARSCHALK Montgomery heeft gis
teren een prostaat-operatie ondergaan.
Zijn toestand is bevredigend.
DE BEHANDELING in hoger beroep
van de zaak tegen Antje J. uit Veen
oord, die ervan wordt beschuldigd haar
tweede echtgenoot door parathion om
het leven te hebben gebracht, is uit
gesteld. Eerder werd ze tot zestien jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
DE GROOTSTE en kostbaarste helikop
teroperatie in de geschiedenis van de
Vietnamese oorlog heeft gisteren een
motorfiets, 15 granaten, drie individuele
wapens, een communistische verdachte
en twee Vietcong-guerrillastrijders met
documenten in hun bezit opgeleverd.
VIER SPANJAARDEN zijn gisteren in
Madrid voor de rechter verschenen op
beschuldiging van ongeoorloofde deel
name aan de stakingen van vorig jaar
in noord-Asturië. De maximumstraf
hiervoor is tien jaar.
Niettemin heeft zich in het loonover
leg een verrassende ontwikkeling voor
gedaan. Enkele weken geleden stonden
de partijen zo onverzoenbaar tegenover
elkaar, dat het mislukken van het loon
overleg onvermijdelijk leek. En toen
het gesprek van de Stichting van de
Arbeid met de regering van afgelopen
zaterdag geen nieuwe gezichtspunten
opleverde, leek het overleg van giste
ren binnen de stichting alleen nog maar
bestemd om de breuk officieel vast te
stellen. Zo zeker was men ook in de
stichting hiervan dat al voor aan
staande zaterdag een afspraak met
de regering was gemaakt om het falen
van het loonoverleg te melden en de
beslissing in handen van de regering te
leggen.
Het is heel anders uitgepakt. De
werkgevers, die tot dusver een loon-
ronde van 3 pet hadden voorgestaan
wat in feite niet meer was dan een
compensatie voor hogere sociale verze
keringspremies - kregen de vakcentrales
gisteren zo ver, hun verlangens cijfer
matig op tafel te leggen. Dit waren de
eisen
Verbetering van de lonen met een
maximum van 7 pet per bedrijfstak.
Per 1 januari a.s. moet van deze 7
pet door middel van een loonronde
reeds 2 a 3 pet worden gegeven,
waarna de rest kan worden gegeven
bij de vernieuwing van de c.a.o.'s.
Het minimum-inkomen, thans bedra
gend 102 gulden per week, moet
worden verhoogd tot 110 gulden.
Ondernemingsgewijze moet de vrij
heid bestaan om hogere beloningen
overeen te komen.
Eventuele overeenkomsten betreffen
de vermogensaanwasdeling moeten
worden goedgekeurd.
De vakcentrales tekenden hierbij aan,
dat men in de bedrijfstakken zelf zou
moeten uitmaken, hoe men de beschik
bare 4 a 5 pet de 7 pet min rie 2 a 3
pet) wil bestemmen: verwerking van de
huurbijslagen in de loonschalen, af
schaffing van gemeenteclassificatie, ver
hoging van de vakantietoeslag of loons
verhoging rechttoe-techtaan. Het ver
langen om de beschikbare ruimte even
tueel ook te gebruiken voor arbeidstijd
verkorting, slikte men weer in tijdens
de onderhandelingen, maar wel werd
door de vakcentrales het voorbehoud
gemaakt dat nadere looneisen zouden
volgen als door de E.E.G. de prijzen
omhoog zouden gaan, tenzij dan de re
gering via de schatkist tegemoetkomend
zou zijn.
De werkgevers, die vervolgens een
uur voor eigen beraad gebruikten om
dat men in deze kring bepaald niet
eensgezind denkt, gaven daarna te ver
staan, dat ze wel bereid waren wat ver
der te gaan dan de aanvankelijk ge
boden 3 pet, dat men een hogere grens
absoluut als een maximum wilde zien
en dat die grens niet op 7 pet zou mo
gen liggen, gelet op de doelstellingen
van het regeringsbeleid.
Van werkgeverszijde werd ook nog
snel een globale berekening gemaakt
om aan te tonen, dat de kloof tussen
de twee standpunten niet gelijk is aan
de aftreksom 73 4 pet. Alles wat de
vakcentrales nog boven de 7 pet willen
(hoger minimumloon, ondernemingsge
wijze differentiatie en nog enkele klei
nere verlangens) zouden neerkomen op
3 pet verhoging, zodat het werknemers-
verlangen in feite 10 pet verhoging van
de loonsom zou betekenen. Daartegen
over willen de werkgevers in het even
tueel vast te stellen percentage alles
begrijpen.
Dat standpunt hadden zij ook al toen
zij een verhoging van 3 pet aanboden.
De kloof is derhalve ongeveer 7 pet.
Na de conferentie verklaarde ir. Bos
nia namens de werkgevers, waarom
men in zijn kring een duidelijke be
grenzing wenst: „Wanneer men meer
vrijheid laat, wordt toetsing van de
overeenkomsten later in de Stichting
van de Arbeid onmogelijk. We hebben
begin dit jaar gezien, waartoe vrijheid
leidt. We begonnen met 10 pet en kwa
men tenslotte op 14 a 15 pet uit".
De heer Bosma sprak er zijn vreugde
over uit, dat de werknemers het loon-
beraad niet hebben afgebroken en dus
kennelijk nog wel lichtpunten zien.
„Eerlijk gezegd had ik voor de verga
dering verwacht dat de vakcenti'ales
van bedrijfstaksgewijze overleg zo'n
punt zouden maken, dat ons centraal
overleg zinloos zou worden. Maar dat
is nu gelukkig anders uitgepakt. Ik zeg
overigens niet, dat de kans op overeen
stemming nu opeens groot is. Maar wij
willen niets nalaten om het loonschip
varende te houden. Het is beslist niet
zo, dat we de beslissing graag aan de
regering willen toespelen, want dat
heeft ook' nar£ situaties 16t gevolg".
De heer Roemers zei namens de vak
centrales: „Wat wij hebben gevraagd
is niet zo uitzonderlijk. Als men de las
tenverzwaring eraf trekt, blijft er nog
maar een beperkte reële loonsverhoging
over".
Hoe dit zij, er is weer optimisme ten
aanzien van het loonoverleg. Dat is
zelfs in zo grote mate aanwezig, dat
men al twee vergaderdatums heeft vast
gesteld voor de Stichting van de Ar
beid voor liet geval een niet toerei
kend zou zijn: woensdagmiddag 25 no
vember en maandagavond 30 november.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Naar in politie
ke kringen in Den Haag verluidt
hebben de liberale ministers ge
weigerd mede te werken aan in
voering van reclame op 't huidige
tweede net. Daarmee is de politie
ke spanning, die al vrij groot was
door de drie nederlagen, die mi
nister Toxopeus in korte tijd heeft
geleden, verder toegenomen.
Men wijst er in dit verband op, dat
het gehele kabinet in februari van dit
jaar heeft ingestemd met het vragen
van een tussentijds advies aan de pa
cificatie-commissie over reclame op
het huidige tweede net. Na de weige
ring van de liberale ministers, die ge
steund zouden worden door minister
Scholten van Justitie, is het vrijwel
uitgesloten, dat nog vóór 1 juli met re
clame in de televisie een begin kan
worden gemaakt.
Deze houding van de liberale mi
nisters heeft in Den Haag grote verwon
dering gewekt. Men was wel op een
dergelijke stap voorbereid gezien de
geluiden, die de laatste tijd door de
V.V.D.-fractie zijn geuit.
De starre afwijzende houding van
de liberale ministers en minister Schol
ten vloeit voort uit het feit, dat het in
voeren van reclame op het tweede net
op grond van het akkoord van Wasse
naar. in handen moet worden gelegd
van de omroepen. Hoewel ook andere
ministers het juister zouden vinden de
geheel nieuwe opzet van het tweede net
te koppelen aan het invoeren van een
open bestel, realiseren zij zich, dat dan
het vragen van een interimadvies aan
de pacificatiecommissie geheel achter
wege had moeten blijven. Nu dit advies
is gvraagd en verkregen, zou de rege
ring de consequenties uit haar eigen
handelen moeten trekken.
Intussen zijn geruchten als zou de
regering een geheim akkoord met de
REM hebben gesloten ten stelligste
door woordvoerders van minister Bot
ontkend.
KAMPEN Een deel van de erwten
soep, die de melkslijters van Kampen
gisteren wilden verkopen ten bate van
een actie voor een nieuw zwembad is
ondeugdelijk gebleken. Er was in de
keukens van kazernes in 't Harde en
in Kampen 21.000 liter erwtensoep ge
kookt. Van de gehele voorraad bleek
ruim 2600 liter niet te deugen. De keu
ringsdienst voor waren stelt een onder
zoek in.
ARGENTIA Een Amerikaans mari
nevliegtuig is op 6 km van het Ameri
kaanse marineétablissement op New
foundlands schiereiland Avalon, in de
Atlantische Oceaan gestort en geëxplo
deerd. Er waren tien mensen aan boord.
Reddingsploegen van de Amerikaanse
marine vonden slechts kleine stukken kle
ren en wrakstukken op de plaats van het
ongeluk in de Placentia-baai. Men gelooft
niet dat iemand er het levend heeft af
gebracht.
Het verongelukte toestel was een nieu
we p3a Orion, toegevoegd aan het anti
onderzeeboot squadron vp-45, dat dage
lijks opereert vanaf de strategisch gele
gen basis op de rand van het noorden
van de Atlantische Oceaan.
De p3a Orion, die vier turbinestraalmo
toren heeft, keerde naar zijn basis terug
van een trainingsvlucht van zes uur.
Weersverwachting, medegedeeld door
net K N.M.I. geldig tot vanavond
veel bewolking met plaatselijk re-
Ken of motregen. Zwakke tot matige
winti uit zuidelijke richtingen. Iets
h"Kere middaglemperaturen.
Lati^ae|g zon onder 16 ,43 uur- maan
°P 18.55 uur. Morgen zon op 8.09 uur.
maan onder 08.57 uur.
(Van onze Belgische correspondent)
BRUSSEL Een steekvlam
van dertig meter hoogte en een
enorme ontploffing veroorzaak
ten gisterochtend in de Brusselse
gemeente Drogenbosch de gedeel
telijke ineenstorting van een fa
briek, die daarna een prooi der
vlammen werd. De ramp kostte
het leven aan zeker drie arbeiders,
terwijl vijftien personen zwaar en
twintig anderen licht gewond
werden. De kans bestaat echter,
dat het dodencijfer zal stijgen,
want gisteravond werden nog
verschillende arbeiders vermist.
De ontploffing deed zich voor in het
gedeelte van de fabriek, waar licht ont
vlambare stoffen waren opgeslagen, die
gebruikt worden bij de produktie van
drukinkt. De voorradige grondstoffen
vatten onmiddellijk vlam en in minder
dan geen tijd siond het fabrieksgedeelte
in lichte laaie. Het brandalarm werd
telefonisch gegeven vanuit een aangren
zende school. Hierdoor ontstond het
misverstand dat de ontploffing zich in
het schoolgebouw had voorgedaan. Van
daar, dat alle Rode-Kruiswagens naar
de schooi werden gedirigeerd. Verschil
lende brandweerkorpsen uit het Brus
selse bestreden met meer dan dertig
stralen de vuurhaard. Wanhopig werd
getracht nieuwe ontploffingen te voor
komen. Enkele tankwagens met licht
ontvlambaar materiaal waren inderdaad
door de vlammen ingesloten geraakt.
Het gevaar kon worden bezworen na
dat het Nationaal Hulpkorps voor Bur
gerbescherming te hulp snelde en grote
hoeveelheden koolzuursehuim op de
vlammen spoot. De dreun van de ont
ploffing, de zwarte rookwolk, die uit
de brandende fabriek opsteeg en het
loeien van de alarmsirenes brachten
spoedig vele honderden nieuwsgieri-
De foto laat zien hoe de brandweer
lieden te midden van de puinhopen
van het laboratorium het vuur be
strijden.
gen op de been. De politie zag zich
daarom genoodzaakt versperringen aan
te brengen en de hele wijk af te zetten.
WAUBACH Het echtpaar Lamers
(24)-Plantaz (23) uit Nieuwenhagen is
in Waubach verongelukt, toen het met
zijn scooter tegen een stilstaande vracht
wagen reed. Het echtpaar werd direct
naar een ziekenhuis te Heerlen overgeh-
bracht waar het overleed. Het was pas
sinds augustus getrouwd.
OOSTERBEEK Het vierjarig jon
getje Joachim Bor verongelukte gisteren
in Oosterbeek toen het onverwacht een
weg opliep en werd aangereden door
een personenauto.
GELDERMALSEN De 36-jarige C.
van Dijk uit Wadenoyen is op de weg
Geldermalsen-Tiel door een personen
auto aangereden. Hij is aan zijn ver
wondingen overleden. De bestuurder
heeft verklaard de wielrijder niet ge
zien te hebben.
AMSTERDAM In Amsterdam
overleed gisteren de 66-jarige J. Sti'oet-
hoff aan de verwondingen, die hij bij
een verkeersongeval had opgelopen. De
heer Stroethoff werd toen op zijn fiets
aangereden door een vrachtwagen.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Met een luide
klap reed woensdagmorgen een
vrachtwagen op tegen de „dubbel ge
parkeerde" luxe Japanse raceauto
van de Amsterdamse textielhandelaar
J. Haring. Deze lachte eens zuurtjes,
terwijl joelende omstanders juichten:
„Hij heeft hem toch niet meer nodig".
Het geval wilde namelijk, dat de heer
Haring daar aan de Prinsengracht
juist een boot ten doop aan het hou
den was, die hem van zijn vele par-
keerzorgen moest verlossen. Het is
'n vierduizend gulden kostend polyes
ter scheepje (maximum snelheid vijf
kilometer per uur) dat in opdracht
van de textielhandelaar speciaal ont
worpen is voor vervoer door de Am
sterdamse grachten. De heer Haring
had net de fles Moezelwijn tevoor
schijn gehaald, waarmee de doop zou
geschieden, toen de klap weerklonk.
Desondanks ging de plechtigheid en
de daaraan verbonden demonstratie
door. De „Linda Lu", zoals het bootje
heet is uitgerust met een hidraii-
lisch beweegbaar dak, een kachel, rui
tenwissers en een trapje, waarmee
iedere wallekant beklommen kan
worden. De heer Haring heeft het
laten bouwen, omdat hij voor zaken
veel op de grachten moet zijn, waar het
verkeer de laatste jaren chaotisch is.
De heer Haring stapt uit z\jn
„grachten-auto".
OSLO Luitenant-kolonel Arne Rie-
gels. een van de beste vliegers van de
Noorse luchtmacht, vertelde gisteren
dat hij zich „nog nooit zo hulpeloos had
gevoeld" als tijdens de 25 minuten dat
hij naast de Nederlandse Starfighter
vloog, die bij Kristiansund is neerge
stort.
„Ik kon de bovenkant van de helm
van de Nederlander zien. Hij zat voor
overgebogen in zijn stoel en bevond
zich kennelijk in een diepe bewusteloos
heid", zo zei hij. „Herhaaldelijk heb ik
geprobeerd hem via de radio „wakker"
te krijgen. Een aantal malen had ik de
indruk dat hij probeerde zich op te
richten maar elke keer viel hij weer
voorover. Ik denk dat zijn onderbewust
zijn is geweest dat nog werkte", zo zei
overste Riegels.
„Toen ik over de radio geen antwoord
kreeg ben ik recht onder de vleugel
van zijn toestel gaan vliegen in een po
ging om turbulentie te veroorzaken
waardoor zijn machine onverwachte be
wegingen zou gaan maken. Ik hoopte
dat hij daardoor bij kennis zou komen.
Maar 'ook dit had geen enkele uitwer
king".
„Ik vloog 25 minuten naast zijn vlieg
tuig en wachtte op het ogenblik waarop
zijn brandstof zou zijn uitgeput. Toen
we de kustlijn bij Kristiansund waren
gepasseerd maakte zich een rookpluim-
pje van het vliegtuig los waarna het
vaart minderde. Daarna nam de snel
heid echter weer zodanig toe dat ik
moeite had het Nederlandse toestel te
volgen".
„Plotseling zette de Starfighter een
steile duik in. Ik volgde de machine
voor een ogenblik maar toen we de
20.000 voet bereikten verdween het Ne
derlandse vliegtuig in een zwaar wol
kendek", zei Riegels.
„Nog nooit in mijn leven heb ik me
zo hulpeloos gevoeld als in de 25 minu
ten toen ik het vliegtuig volgde", be
kende hij. Hij veronderstelt dat majooi
Heitmeijer, door gebrek aan zuurstof
op een hoogte van 30.000 voet in een
„black-out" is geraakt
Er is intussen een commissie van on
derzoek onderweg naar het wrak van
de Nederlandse Starfighter. Het is gis
teren door Noorse militairen gevonden
in een zeer moeilijk begaanbaar heuvel-
velterrein, waarop bovendien nog een
halve meter sneeuw ligt. Zoals wij gis
teren schreven werd eerst veronder
steld dat 't toestel in zee was terecht
gekomen.
De commissie moet het laatste stuk
van de tocht naar het wrak te voet af
leggen. Men hoopt vandaag meer over
de toedracht van het ongeluk te weten.
Of het stoffelijk overschot van majoor
Heitmeijer gevonden is, was gisteravond
nog niet bekend.
ROME „De dynamiek van het con
cilie is gestuit in haar vaart waar het
de collegialiteit van het wereldepisco
paat betreft. Dat zei prof. dr. E. Schil
lebeeckx, waarnemer bij het concilie,
gisteravond in een overzicht van wat in
de thans bijna afgelopen conciliezitting
is gepasseerd. De „nota previa" welke
als een soort van toelichting op het
derde hoofdstuk van het Kerkscherha
dient, heeft iets vastgelegd, wat het
concilie expres niet had willen bepa
len. Er wordt nu een scheiding gemaakt
tussen de paus als hoofd van de Kerk
en de paus als hoofd van het college
van bisschoppen. Dit onderscheid heeft
het concilie niet willen maken, zeker
niet de meerderheid.., aldus prof. Schil
lebeeckx. „Maar gelukkig is dit concilie
slechts een schakel in de historie der
concilies en van de Kerk. Wij mogen
vertrouwen hc-bben, dat de gedachten-
gang over de collegialiteit, zoals die in
de moderne theologie gegroeid is, zich
verder zal verbreiden. Een volgend con
cilie zal daar ongetwijfeld zich mee be
zig houden", zegt hij verder.
Ten aanzien van de na-conciliaire
theologie moet men zich echter wel rea
liseren, dat deze sterk geremd wordt
door hetgeen hier gebeurd is. We die
nen echter te bedenken, dat een met
geweld doordrijven van de moderne
collegialiteitsopvatting de schijn had
kunnen wekken alsof het primaat zou
worden aangetast. Nu ieder er zeker
van is, dat dit niet geschied is, zal men
rustig verder kunnen werken. Zo wor
den ook de menselijke intriges in dienst
van het welzijn der Kerk gekeerd", al
dus de Nijmeegse hoogleraar. Voor een
volledig overzicht van zijn belangwek
kende rede zie elders in ons blad.
DE RUSSISCHE en andere delegaties
op de wereldconferentie voor vrede en
internationale samenwerking in Nieuw
Delhi hebben gisteren de atoomproef
nemingen van Communistisch China en
Frankrijk veroordeeld.