DEN
De Vries
De Jong
Jansen
- Hulst
Gunstige resultaten in
beschuttende werkplaats
«-2344 I
140-2478
Blommaert
eschenk
IN RESTAURANTS TE AMSTERDAM
Warme maaltijden zijn vaak
beneden elk normaal peil
Niet lekker
Volle maag
Boer Koekoek
bedreigd
Walgelijk
nrnnTf mTÏÏTÏ
Onwaardig
Naamkundebureau is met groot onderzoek bezig
Varianten
Zes namen
18
■afdeling
isend
IN WEST-ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Veertig procent
werknemers
boven de 55
Benoemingen bij
waterschappen
Persoonsnamen
en migratie
19
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 14 NOVEMBER 1964
19
OLOGNE
5EN ZEEP
ARTIKELEN
iSJES
Dok in voordelige mer-
ortering.
ROGISTERIJ
HULST
neerd
schoonheidsspecialiste
IRMACHINE a 57,50
:hap.
foor de keuken zoals
bakovens - bakblikken
;n - fritessnijders
lektr. koffiemolens
sis vanaf 21,50
maf 99,25
(Haller en Hamolux)
vanaf 260/>
oscoop) TEL. 2897
VR voor gebruik i
s heerlijk bereid
per blik 2,80
met vleespastei in
1/2 blik 1,85
k 2,48 - 1/2 blik 1,36
/iskoekje in saus es-
1/2 blik 1,55
ïse spagetti - 1 pakje
parmesan kaas - 1
>or 3 personen) 1,75
VARE STROOP
[koop
vruchten op zware
1,65
n op zware stroop
1,70
2,45
1,45
3/4 literpot
jampot
KNAKWORST
175 gr.
7 stuks
NU 0.99
HULST
DUIZENDEN JONGE MENSEN
ETEN SLECHT OF TE WEINIG
(Van een medewerker)
Vijfduizend studenten, tweeduizend gehuwden en ruim achtdui
zend werkende vrijgezellen zoeken in de hoofdstad naar ka
mers, die er kennelijk niet zijn. De woningnood is een nationaal pro
bleem; het houdt iedereen bezig en is het gesprek van de dag. Daar
naast echter is er nog een ander vraagstuk, dat nauw met het eerste
samenhangt: Waar eten al die mensen? Slechts vierhonderd van
hen hebben een kookgelegenheid, de studenten hebben hun mensae
(waar zij zich voor 1,70 goed kunnen voeden), maar die anderen
zijn aangewezen op een restaurant, dat in vele gevallen deze naam
niet verdient.
A msterdam heeft ongeveer driehon-
derd vijftig restaurants waar men
voor twee gulden tot drie vijftig kan
eten. Dertig ervan hebben wij bezocht.
We zijn daarbij tot de ontstellende con
clusie gekomen dat slechts één ervan
voldeed aan de eisen, die men aan een
warme maaltijd in de genoemde prijs
klasse mag stellen: Een gelegenheid
aan het J, W. Brouwersplein. Het eer
ste restaurant" dat wij bezochten be
schikt over twaalf muurtafels waaraan
vier mensen tegelijk behoren te zitten.
In het midden van de zaak is een ,,bar"
met cafékrukken ervoor. Het interieur
is niet ongezellig, maar het eten is er
ontstellend slecht en de bediening ge
speend van elke service. De prijzen va
riëren van f 1,20 voor aardappelen en
groente tot f 2,05 met vlees of vis.
Een voor- of nagerecht kost 45 cent
en een kop koffie een kwartje. De men
sen die er komen vertegenwoordigen de
grootste groep: arbeiders, kantoorbedien
den, lagere ambtenaren, marktkooplui,
studenten (M.O.-akten kunstacademie
e.d.). Aan enkelen hebben wij gevraagd
waarom zij daar eten, hoeveel maaltij
den per dag zij gebruiken, hoelang zij
er komen, hoeveel keer per week en wat
zij aan een warme maaltijd besteden.
De volgende antwoorden zijn representa
tief:
Tk eet hier drie avonden per week.
en geeft gemiddeld f 2,75 uit per
keer: aardappelen, groente, soms een
stukje vlees of vis en een nagerecht
Het eten is niet lekker, maar het is veel
en zolang ik mijn maag ermee kan
vullen, ben ik tevreden", zeg* een fa
brieksarbeider Hij woont op een ka
mer in een grauwe straat waar hij geen
kook- of stookgelegenheid heeft. ,,Ik
verwarm mijn kamer niet een olieka
chel (zonder afvoer") waar ik af en toe
een pakje soep op klaarmaak als mijn
hospita weg is, want koken op de ka
mer is verboden", vertelt hij. Een gro
te schaal macaroni zonder ei (f 1,20)
wordt voor hem neergezet en hij begint
te eten. Als wij hem erop wijzen dat
er weinig of geen vitamine in zit lacht
hij zijn bruine gebroken tanden bloot:
„Volgens de dokter kalkgebrek maar
vitaminen kom ik niet tekort Ik eet
dagelijks vier tabletten vitamine C, al
tijd goed". Hij ziet er net.jes verzorgd
In de rij voor een maaltijd uit
de studentenkeuken.
uit; wit overhemd en een grijs pak van
goede kwaliteit. Hij probeert netjes te
eten, maar heeft blijkbaar zoveel hon
ger dat het hem niet lukt. Doordat hij
te vlug eet achter hem staan twee
mensen op zijn zitplaats aan de bar te
wachten morst hij. Hij merkt het niet
en tussen twee happen door vertelt hij
dat hij niet kan koken, maar het best
zou willen leren als hij maar een ka
mer met kookgelegenheid had ,,Ik zou
dan elke dag rijst eten, want daar ben
ik gek op." Tien minuten later is de
schaal macaroni leeg, heeft hij yog
hurt gegeten en een kop koffie gedron
ken. Hij is precies negentien minuten
binnen geweest als hij de deur achter
zich dicht trekt. En een gevecht om
zijn leeggekomen plaats begint.
Aan een tafeltje zitten twee meis-
jes van ongeveer twintig en'n oudere
man van een jaar of zestig („ik ben
zeven jaar weduwnaar en eet hier
dagelijks"). Een van de meisjes, kan
toorbediende zegt: „Ik woon op een
zolderkamer en heb geen kookgelegen
heid. Als ik die wel had, zou ik nooit
meer buitenshuis eten, want wat je
krijgt voor je twee vijftig is niet veel.
Ik kom hier al twee jaar Daarvoor at
ik overal soms een zakje patates fri
tes met een croquet en vaak helemaal
niets. Sinds ik echter twee maanden in
het ziekenhuis heb gelegen wegens vita
minegebrek, eet ik elke avond warm
en wissel het menu zoveel mogelijk af.
's Maandags sperziebonen, bieten of
andijvie; dinsdags meestal macaroni en
soms rijst; woensdags rode kool, zuur
kool of sla; donderdags worteltjes,
vrijdags andijvie, bloemkool of doperw
ten; zaterdags peulvruchten en zondags
eet ik bij kennissen. Een maal per
week neem ik vlees en vrijdags vis.
Bijna elke dag neem ik yoghurt na (50
cent) voor de eiwitten en twee vitami
ne C-tabletten. Het eten is hier niet
lekker, maar je krijgt een heleboel en
een volle maag is een hoop waard",
zegt ze. Het is een nuchter meisje. ,,Ik
ben bezig met een boekhouddipoma te
halen, daarna wil ik een secretaressen-
opleiding gaan volgen". Buiten de war
me maaltijden eet zij 's middags twee
broodjes maar 's morgens niets. ,,Op
kantoor krijgen we om half elf 'koffie
en dan drink ik twee kopjes. Dat
geeft ook een goede maagvulling". Ze
is het met ons eens dat het niet gezond
is zo te eten, maar een betere oplos
sing dan een eigen kookgelegenheid
weet ze niet. ,,Als ik meer ga verdie
nen kan ik een betere kamer huren,
een van honderd twintig gulden per
maand en 's winters vijftien gulden
meer voor de c.v. Voorlopig kan ik
het ermee doen".
Behalve het slechte eten vinden de
meesten het ook niet gezellig dage
lijks buitenshuis te eten. „Al zit je tus
sen dertig mensen, je blijft alleen.
Daar komt bij dat het een walgelijk
gezicht is, al die kauwende en smakken
de mensen" zo zegt er een. De mees
ten lezen onder het eten dan ook een
tijdschrift of krant en dat komt de
spijsvertering niet ten goede. Ernstiger
echter is, dat dergelijke maaltijden ver
re van gezond zijn en veel tekort doen
aan het lichaam, zoals verschillende
artsen opmerkten: „Dergelijk eten wreekt
zich op latere leeftijd. Ziekten als rug-
gemergaandoeningen (door kalkgebrek),
afbrokkelende tanden, weinig weer
stand en scheurbuik (door vitaminege
brek), bloedvatenvernauwing, darm
stoornissen en evenwichtsstoornissen zijn
dan ook geen uitzonderingen."
(Van
een onzer redacteuren)
tl^rté He' romme,t to de par-
«b f r zsn. Vrije Boeren GebelKd
met' h la?hwekk™" «wur dat ze
met boerenleider Koekoek op het
l7 I a?3" "J" '"toer de
ODre.t *°UWSChaPPerS mannen
epgrestaan, die boer Koekoek var zün
kamerzetel willen stoten. Een van
ken is boer Vo„rtman oprlchtpr
de concurerende Nationale Boeren-
De leider ex-Boerenpartn.se-
maltoe Ma1""- "U n°Cmt 7iin
leider (to een interview ln
de Haagse Post) een „soort Lou de
Palingboer in de politiek." Brave he
ren hebben tegen boer KGekoek een
aanklacht wegens laster ingediend.
Dat er in de Boerenpartij moeilijk
heden moesten komen was duidelijk
op het moment, dat leider Koekoek
voor het eerst in de Tweede Kamer
zijn mond open deed. Het demasqué
volgde overigens nog niet direct. Nu
het de agrariërs over het algemeen
tamelijk goed gaat en er dus weinig
mogelijkheden zijn om zich tegen het
regeringsbeleid af te zetten is het
onvermijdelijk dat men onderling
gaat ruziën.
De heer Faber, een oud-ambtenaar
is op 1 januari 1964 bij de driemans
fractie der Vrije Boeren als sexreta-
ris in dienst getreden Hij moest o.m.
de correspondentie verzorgen „Boer
Koekoek kan niet eens een behoorlij
ke brief schrijven," aldus de heer
Faber. Koekoek en Faber gingen uit
elkaar omdat volgens Faber hij
geen bedrog wilde plegen met het
ledenaantal van de Boerenpartij cq
omdat volgens Koekoek Faber
overal rond vertelde dat Koekoek in
capabel was. Boer Koekoek zwijgt
overigens over zijn ledental. Faber
zegt dat er (in juni j.l.) 500 leden bij
de Boerenpartij waren aangeslagen.
Faber zegt dat Koekoek par op 6
juni 1964 partijlid is geworden „tegen
de laagste contributie omda4 hij, naar
hij zei al zoveel voor de partij
deed."
Leider Koekoek blyft overigens op
timistisch „Bij de volgende verkie
zingen zullen de drie kamerzetels
van ons tot zeven worden uitge
breid." Het is dan wel te hopen dat
niet iedereen gelezen heeft wat boer
Koekoek onlangs in de Vrye Boer
schreef: ,,of mijn beleid ondeskundig
is heeft dacht ik de praktik wel be
wezen."
T^en wereldbekende geloofs- en lief-
-*--i dadigheidsinstelling heeft aan de
Spuistraat in de hoofdstad een „restau
rant", waar men voor ongeveer een
vijftig kan eten: soep kost 50 cent. Het
is een groot lokaal dat men via een
draaideur binnenkomt. De muren zijn
bruin en het plafond geel. Er hangt
een etenslucht en de sfeer doet denken
aan een stationsrestauratie derde klas
se, alleen is hier consumptie verplicht.
Er kunnen ruim vyftig mensen tegelijk
worden gevoederd, want de uitdrukking
„een warme maaltijd gebruiken" zou
hier niet op haar plaats zijn. Het ge
heel doet 19de*eeuws aan en van enig
service is geen sprake. Het eten is niet
alleen onsmakelyk, maar in één woord
walgelijk!
Wij gebruikten er, voordat we met
twee bezoekers spraken, een bord groen
tesoep; een waterig geheel met harde
stukjes wortel, bruin geworden blaad
jes „groen" en vermicelli. Na dit voor
gerecht hadden wij niet de moed en de
lust nog iets anders te bestellen. „Ach,
het eten is niet slechter dan elders je
moet er even aan wennen Toen ik pas
hier was ik kom uit Eindhoven —at
ik regelmatig in broodjeszaken, maar
daar krijg je voor drie en een halve gul
den ook niet veel en meestal blikgroen-
ten. Van een kennis, die al vier jaar
in Amsterdam woont en regelmatig
hier eet, kreeg ik het adres Toen ik
de eerste keer hier binnenkwam ben
ik weggelopen, maar later heb ik het
opnieuw geprobeerd; ook het eten. Ik
kom nu vier maal per week, de andere
dagen eet ik patates frites, nassi of ba
mi. Het is niet duur en voor dat geld
kan je niet meer verwachten en meer
betalen kan ik niet. Ik werk op een bank
waar ik f 325,- per maand verdien,
daarvan betaal ik f 110 kamerhuur; een
zijkamertje aan de straatzijde in het
centrum. Het kamertje is drie en een half
bij twee en een half en er is geen stook -
of kookgelegenheid. Als ik die wel had,
of als ik een spiritustoestel zou mogen
gebruiken dan ging ik meteen voor me
zelf koken want dat kan ik wel." Hij
schuift zijn bord andijvie met twee gro
te grauwe aardappelen van zich af.
„Zo, ik heb genoeg want ik eet maar
weinig, daarom wil ik ook niet duurder
eten. Met zo'n maal kan ik best mijn
maag vullen en zolang dat mogelijk is,
ben ik tevreden al zou ik natuurlijk
best anders willen, want gezellig is het
Het menu in de „Mensa" is af
wisselend en bevat voldoende
vitaminen.
besist niet. Tja, een eigen kookgelegen
heid, wat zou dat fijn zijn".
Aan al deze grieven kunnen wij nog
-U - \"v
(Van een onzer verslaggevers)
OOSTBURG De resultaten van de
beschutte werkplaats West-Zeeuwsch-
Vlaanderen gedurende het verslagjaar
1963 hebben de levensvatbaarheid van
de instelling danig versterkt. De werk
plaats. die bewezen heeft in een grote
behoefte uit eigen streek te voorzien,
had in dat jaar 55 personen in het ar
beidsproces opgenomen. De economische
resultaten, die secondair zijn, bleven
niet achter bU de gunstige ontwikkeling
van sociale. Het verliessaldo Van
ruim 20 mille kon tot bijna de helft
worden teruggebracht.
In het jaarverslag wordt met enige
zorg gewezen op de flinke stijging van
de volgende toevoegen. Het is ons op
gevallen dat de meeste restaurants in
plaats van het geannonceerde rund
vlees, paardevlees geven. Dat een bief
stuk veelal een gewoon runderlapje is
met veel vet en de Duitse of gehakte
biefstuk gewoon gehakt in het gun
stigste geval rundvlees maar vaker
paardevlees met vet. En meestal betaalt
men hiervoor nog extra ook
Samenvattend kunnen wij stellen dat
de meesten, die uit noodzaak van
een restaurant afhankelijk zijn, onwaar
dig voedsel krijgen dat slecht is bereid
en onsmakelijk wordt opgediend in een
ongezellige omgeving. Om nog maar te
zwijgen over de weinige variatie in de
dagelijkse warme maaltijd. De studen-
tenmensae maken hierop een gunstige
uitzondering evenals de mensa voor al
leenstaande dames (in het „Hotel voor
Geestelijken", San Luchesio te Amster
dam). Zij kunnen daar voor f 2,50
uitstekend eten; soep, aardappelen
groente, vlees of vis en een nagerecht
in een gezellige omgeving waar ook
niet gelovigen en andersdenkenden wel
kom zijn. Maar dat zijn uitzonderin-
ge en met een te kleine capaciteit Am
sterdam is een mooie stad, maar al
leen op een plaatje of als men over veel
geld beschikt Voor een vrijgezelkamer
bewoner en al die anderen die afhanke
lijk zijn van een restaurant is de ro
mantiek van de Amstelstad ver te zoe
ken.
het ziektepercentage. Vanaf 1961 steeg
het percentage onproductieve arbeidsuren
door ziekte enz. van 11,4 tot 28,6 pro
cent. Als oorzaken worden aangemerkt,
enerzijds een groot aantal langdurig
zieken, anderzijds een vermindering van
de gemiddelde lichamelijke conditie, wel
ke misschien door de veroudering van de
werknemers beïnvloed wordt. Ruim 40
procent van de werknemers varieert
in leeftijd van 55-65 jaar. De beschut
tende werkplaats ,.Het Lam" heeft se
dert de oprichting in 1955 een grote
vlucht genomen. Begonnen als een
aangelegenheid voor de gemeente Oost
burg, is het bedrijf uitgegroeid tot een
volwassen streekwerkplaats met 'n grote
produktie ten behoeve van industrieën
in een groot deel van het land. De situ
ering in een afgelegen gebied met een
betrekkelijk geringe industrievestiging,
heeft nimmer het bestaansrecht van
de Oostburgse werkplaats doen wankelen
De industrialisatie van de Terneuzense
kanaalzone heeft dat recht later een ste
vig fundament gegeven. De werkplaats
produceert veel voor o.m. Philips Ter-
neuzen. Terwijl een bedrijf werknemers
zoekt bij het werk, zoekt, de beschut
tende werkplaats werk bij beschikbare
mensen. Dat werk bezit in Oostburg een
zeer grote variatie.
Naast deeltaken en eindproduk-
tie in o.m. de snoep-, souvenir-, en pa
pierindustrie, wordt in „Het Lam" in
de sector meubelindustrie nog een uit
stervend ambacht druk beoefend. Er is
n.l. een speciale afdeling stoelenmatten,
voor zowel fabriek als particulier. On
geveer acht werknemers hebben zich
gespecialiseerd in de vervaardiging van
rieten stoelzittingen en dergelijke. De
afdeling krijgt zoveel opdrachten, dat
zij werknemers tekort komt.
Overigens is dit de gang van zaken
in de gehele werkplaats. Dit jaar wordt
gewerkt met 49 personen, terwijl er
werk is voor de maximale bezetting van
ongeveer 70 werknemers. Hoewel dit
sterk afhankelijk is van de omvang van
de te bewerken produkten. kampt de
werkplaats niet speciaal met een gebrek
aan vloeroppervlakte, wel echter aan een
overzichtelijke en ruime werkgelegen
heid.
Op het huidige terrein aan de Schouw
burgstraat is een bouwplan gemaakt,
dat echter niet verwezenlijkt zal worden,
omdat de ingeslotenheid de bouw van
een doeltreffend complex niet mogelijk
maakt.Uitgezien zal daarom moeten wor
den naar bouwgrond, waarop de in 1962
ontworpen nieuwbouwplannen, verwezen
lijkt kunnen worden.
DEN HAAG Bij K.B. zijn benoemd
Lot voorzitter der waterkering van het
calamiteuze waterschap Walsoorden, H.
A.A. baron Collot d'Escury te Kloos-
terzande (gem. Hontenisse), uiterlijk tot
het einde van het zittingjaar, waarin
hij 70 jaar zal zijn geworden. Tot
raad van de polder Walcheren J. Pol
derdijk te Kleverskerke (gem Ame:
muiden).
F amilienamencompetitie
UTRECHT De families De Vries, De Jong en Jansen zijn al
enkele jaren betrokken bij een spannende strijd, hoewel ze daaraan
zelf part noch deel hebben. Inzet daarbij is de eretitel „meest ver
breide familienaam van Nederland". Deze nek-aan-nek-race speelt
zich af in de statige werkruimten van het naamkundebureau van de
aan de koninklijke academie van wetenschappen te Amsterdam ver
bonden centrale commissie voor onderzoek van het Nederlands volks
eigen. Al geruime tijd is dit bureau onder leiding van dr. P. J. Meer-
tens, dr. D. P. Blok en H. Buitenhuis bezig met het inventariseren
van de Nederlandse familienamen op basis van de gegevens, die de
volkstelling in 1947 heeft opgeleverd.
Tweederde van de Nederlandse be
volking in die tijd oftewel 6,3 miljoen
zielen zijn nu „verwerkt", het betreft
de ;nwoners van de provincies Gro
ningen, Friesland, Drente, Overijsel
en Zeeland en van de gemeenten
boven 25.000 zielen in de andere pro
vincies met uitzondering van Lim
burg. Deze tussenstand geeft de fa
milie de Vries met 40.000 aanhangers
een goede kans op de erepalm, hoe
wel de Jong met 38.000 volgelingen en
30.000 Jansens op de voet volgen.
Toch gelooft men bij het naamkun
debureau dat de Jansens als overwin
naars uit de namenstrijd tevoorschijn
zullen komen, want in het zuiden
heeft de Vries niet zoveel aanhang,
terwijl juist daar de Jansens heel wat
in de melk hebben te brokkelen.
Het zal overigens nog wel een aan
tal jaren duren alvorens de definitie
ve uitslag van deze familienamenstrijd
bekend zal zijn, want de inventarisa
tie kost veel lijd en levert heel wat
moeilijkheden op. Op basis van de
tussenstand blijft de volgorde van de
tien meest verbreide familienamen
van ons land voorlopig: De Vries, De
Jong, Jansen, Bakker, Visser, Van
Dijk. Van den Berg, Meijer, Smit en
de Groot.
Voor Groningen, Friesland, Drente,
Zeeland en Utrecht bestaat er overi
gens geen twijfel meer. De gegevens
voor deze provincies zijn verwerkt in
publikaties van het naamkundebu
reau. waarvan de delen Friesland en
Drente inmiddels zijn verschenen, ter
wijl Groningen dezer dagen van de
pers komt waarna Utrecht en Zee
land in 1965 volgen.
Het naamkundebureau wil hiermee
studiemateriaal verschaffen aan so
ciologen, demografen, economen en
dergelijke, die hieruit bijvoorbeeld een
duidelijk beeld kunnen krijgen van de
geografische spreiding van familiena
men. de omvang van de migratie, het
aandeel van het buitenland in het
familienamenregister en dergelijke.
Opzienbarende resultaten heeft de
inventarisatie-arbeid tot nu toe niet
opgeleverd, of het zou dan moeten
zijn, dat veel familienamen uitster
ven, terwijl er weinig nieuwe bijko
men. Opvallend is voorts dat in
Utrecht zoveel geografische namen
voorkomen (een typische Brabantse
traditie) en dat het Duitse aandeel in
de Nederlandse familienamen vrij
groot is (van Kleef van Munster, van
Osnabruggen, van Keulen, van Len-
nep en dergelijke). We danken die
namen aan de tijd, dat Duitsland nog
arm was en ons land rijk, waardoor
veel Duitsers hier hun heil kwamen
zoeken.
De globale Indruk van Brabant Is,
dat er geen gehucht is of er is ook
een familienaam van. Dit duidt op
een geringe welvaart en daardoor:
veel imigratie. Daarentegen waren de
Zeeuwen meer honkvast, want de fa
milies Middelburg en van Vlissingen
zyn zeldzaam.
Interessant is voorts, dat de Rot
terdamse bevolking in de 19e eeuw
voor een belangrijk deel is samenge
steld uit het proletariaal van Noord-
Brabant en Noord-Zeeland, hetgeen
onder meer blijkt uit de tweede
plaats van de familie Visser.
De inventarisatiewerkzaamheden
maken nu heel wat familienamen
verklaarbaar, omdat men bepaalde va
rianten heeft kunnen situeren. Zo is
van de familie An 't Veldink
dat hun naam uit Twente stamt,
waar veel boerderijen de naam ,,An
't Veldink" aan het veld droe
gen. De familie Stavenuiter dankt
haar naam aan een herberg of loge
ment in de buurt van Enkhuizen, dat
„Stad van Utrecht" heette en van de
familie Meijer zijn nu twee verklarin
gen gevonden. De naam is afgeleid
van major (hofhorige boer in de mid
deleeuwen of beheerder van een gro
te boerderij) en de joodse naam die
„de lichtende" betekent.
Wonderlijk is het, dat tussen de
vele beroepsnamen (Visser, Bakker.
Smit, Meijer) in ons agrarische land
de familie de Boer niet bij de tien
meest verbreide familienamen voor
komt. Een duidelijke verklaring er
voor heeft men nog niet gevonden.
Sociale- en statuskwesties zijn slechts
van ondergeschikte betekenis. Geble
ken is wel. dat veel (de) Boers hun
naam hebben te danken aan Zwit
serse „Bauers", die hun naam heb
ben vernederlandst. In het begin van
de 18e eeuw verkocht Zwitserland sol
daten aan Amerika. Via Nederland
zouden ze worden getransporteerd,
maar in ons land heerste toen zo'n
humaniteit, dat de autoriteiten aan
deze mensenhandel geen medewerking
verleenden en de Zwitserse gastvrij
heid gaven.
In Friesland bestaat een familiena-
men-probleem. want ruim 54.000 Frie
zen (11,7 procent van de bevolking)
hebben de beschikking over zes fa
milienamen. Ruim een derde van de
Friezen moet het doen met 53 na
men (0,36 procent van het totaal),
terwijl een ander derde deel over 715
familienamen kan beschikken. En
dan te weten dat men in Friesland
14.509 familienamen heeft geteld. De
lijst wordt daar aangevoerd door de
families De Vries (13.701) en de Jong
(12.621) op verre afstand gevolgd door
de Vissers en de Bakkers.
In Drente zijn 12.732 familienamen
geregistreerd. Ook hier gaat De Vries
voorop, maar het verschil met Smit
en de Bakker is niet zo opvallend
groot. Ondanks de concentratie van
namen als de Vries en de Jong in
Friesland, gelooft het naamkundebu
reau niet dat er sprake is van een na-
mennood in de betekenis als die in
Zweden. Wel zullen in Friesland de
verhoudingen aan het eind van deze
eeuw nog ongunstiger zijn, omdat ver
scheidene namen dan door uitsterving
verdwenen zullen zijn.
Als voorbeeld van uitstervende fa
milienamen noemt men op het naam
kundebureau Bunschoten, waar een
paar eeuwen geleden de namen van
Heyinge, Oelmans en Kuterlinge het
meest voorkwamen. Nu zijn het Koe-
leweijn, van de Groep en de Graaf.
De anderen komen er niet meer voor.
Jammer voor de Jansens. die tot
nu toe als een soort Nederlandse fa
milie - doorsnee werden aangeduid,
maar ze voeren voorlopig alleen in
Overijsel en Zeeland de lijst aan. In
Friesland staan ze zelfs op de tiende
plaats en in Amsterdam volgen ze
pas op de zevende plaats na de Vries,
de Jong, Meijer, Bakker, Visser en
Smit.
In Rotterdam en Den Haag voeren
de Jongs de familienamenlijst aan. In
Rotterdam is Visser tweede, in Den
Haag van den Berg. De van Dijks
bezetten in Utrecht de eerste plaats
met van den Berg op de tweede plaats.
De Vries is trouwens alleen maar in
de meerderheid in Groningen, Fries
land, Drente en Amsterdam, want in
Rotterdam moet deze familie bijvoor
beeld met de achtste plaats genoegen
nemen en in Zeeland met de zeven
de.
Dit zijn da de klasseringen op ba
sis van de tussenstand, want de tel
ling van het andere derde deel van
onze bevolking zal nog wel wat ver
schuivingen opleveren.