Oost-Z.-Vlaanderen begreep bouwnota" achtergrond van Rennies alles (3e) kan met CEtB Krijgt Ter neuzen lucht verbinding Westkapelle ging (bouw-) perken flink te buiten Uitstel plan „hoogspoor- Breda Woningnood hier eerder over dan men sou denken MINISTER BOGAERS IN AXEL: Pseudo-schoolarts aangehouden Doe-hel-setf dorpshuis cntrale verkeersleiding voor snel-baanvakken Onthulling Vieze boel in treinen en op perrons op Z.-Vlaanderen 55 Zev ibel-vergadering te Bruinisse Goedkeuringsbevoegdheid beknot A-kring B.B.-Zeeland gaat vergaderen Bossche veemarkt verwacht 400.000ste dier Programma van Instuif Kanaalzone Reeks exposities bij Van Geijt te Hulst Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat Iafibla9 0c Stem Gezond verstand overwon Grote opgave Eenheid DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 5 NOVEMBER 1964 (Van een onzer verslaggevers) DRUNEN De rijkspolitie te Dru- nen heeft woensdagmorgen de goed dertig jaar oude A. L., afkomstig uit Papendrecht in de kraag gegrepen, die zich de laatste tijd in verschil lende plaatsen in Brabant o.a. ook te Zevenbergschenhoek heeft uitgegeven als controlerend schoolarts. De pseu do-schoolarts vervoegde zich gisteren morgen bij een gezin in Drunen, waar men echter door zijn optreden onmiddellijk argwaan koesterde. De rijkspolitie werd gewaarschuwd, die daarop een goede vangst kon doen. Uit het onderzoek dat nog niet is af gerond, zal nog moeten blijken in welke plaatsen de pseudo-schoolarts zijn praktijken heeft uitgeoefend. Bij zijn „controle-bezoeken" had hij het met name gemunt op schoolgaande meisjes van 12 a 13 jaar. (Advertentie) helpen direct tegen brandend maagzuur WETENSCHAPPELIJK VERANTWOORD GOES. De Zeeuwse vereniging tot bevordering van de Zeeuwse Visserijbe- langen („Zevibel") belegt vrijdag 13 no vember in het Hervormd Jeugdgebouw te Bruinisse een vergadering. Deze verga dering, die onder leiding zal staan van de heer A. L. S. Lockefeer is bedoeld om een sterker begrip te wekken voor de strijd van de Zeeuwse visserij voor haar behoud, dat ernstig wordt bedreigd door de uitvoering van de Deltawerken. Tijdens deze bijeenkomst zal drs. A. Drinkwaard dia's tonen van de Zeeuw se vissserij. DRIEWEGEN Het iets meer dan vijfhonderd inwoners tellende Drie wegen in de zak van Zuid Beveland zal binnenkort zijn dorpshuis kun nen gaan bouwen Het rampenfonds had voor dit doei 25.000,uitge trokken. De minister van maatschappelijk werk was tot een zelfde uitkering ge komen onder voorwaarde dat de be volking zelf vijfduizend gulden zou opbrengen. Dat geld (gemiddeld tien gulden per inwoner) is er in de af gelopen weken gekomen. Burgemees ter D. Lodder (zie foto) zelf is mee rond gegaan om tot het geven van grote bijdragen aan te moedigen. Binnnenkort zullen de dorpelingen de sleuven graven voor de fundamen ten van het dorpshuis. Dat spaart nog eens duizend gulden uit op de totale bouwkosten. Het dorpshuis zal o.a. worden ge bruikt als toneelzaal gymnastieklo kaal en kleedgelegenheid voor de plaatselijke voetbalclub. Het dorps huis zal naast het sportveld komen te staan. (Van een onzer verslaggevers) AXEL Gistermiddag heeft de minister van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid, drs. P. C. W. M. Bogaers tijdens zijn werkbezoek aan Zeeland in Axel het mazaiek onthuld, dat ter ere van de samen werking tussen dertien gemeenten in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen op het stuk van de arbeidsbesparende bouw van 960 woningen in deze gemeenten is opgericht in plan oost van de gemeente Axel. Vóór de onthulling was er een bijeenkomst van minister Bogaers en autori teiten van zijn ministerie en van de provincie Zeeland met de verte genwoordigers van de besturen van de 13 samenwerkende gemeenten in de raadzaal van het gemeentehuis te Axel. Bij die gelegenheid be toogde de bewindsman dat Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen nagenoeg als eerste in den lande de achtergronden van de bouwnota, die vorig iaar vanwege zijn ministerie is verschenen heeft begrepen: „U hebt Uzelf willen helpen en daarna de volle medewerking van het ministerie ge kregen". 55 Staatssecretaris Keyzer belooft: (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Op 1 januari 1971 zullen alle baanvakken van de Nederlandse Spoorwegen, waarop harder wordt gere den dan honderd kilometer per uur, ge regeld worden via het systeem van de rentrale verkeersleiding. In 1975 zal dit systeem toegepast worden op alle trajec ten van de N.S. s*aafsecretaris van Ver- in rtonfl W2te"taat' de heer M. Keyzer, is het n Kamer medegedeeld. Thans is het gedeelte Utrecht - Den Bo«ch op- genomenm deze centrale verkeersleiding, zildèhike e,Cht- 'S. °Pgesteld. Voor andere Post in Eindhoven? k°mt ee" CentraIe din a'y5ïf,an i?ez? centrale verkeerslei- systeenTvan gewerkt aan het dine De ,au,r,matische treinbemvloe- rfen van rii? 6 aanvangsmoeili]khe- icct ziin nn'e"£e,,Zeer belar>griike pro- de hefvina geheel overwonnen, aldus halve n u 1 aantal automatische halve-ovcrwegbomen zal sneller toene men' 8ezle.? de betekenis die de bewinds- e e ahobs toekent. Waar deze mno rT' aangebracht wordt zoveel la°ies Er ziiT™ ™et kniPPerlichtmstal- .„ir u Jn 373 overwegen, die niet bc eiligd kunnen worden. De minister werd in de raadzaal ont vangen namens de besturen van de sa menwerkende gemeenten door 'burge meester M. K. van Dijke van Axel, die betoogde dat de bewindsman zich bij deze besturen het „enfant chéri" heeft gemaakt door de manier waarop hij de strijd tegen volksvijand nummer één. de woningnood, ter hand neemt. „Wij heb ben er bovendien alle waardering voor dat u de gemeentebesturen een grotere invloed bij de verdeling van de contin genten hebt gegeven en uw vertrouwen t.o.v. de gemeentebesturen hebt willen tonen door die meer vrijheid te laten zoals burgemeester Van Dijke voorts zei. Ondanks die vergrote vrijheid kijkt men in Zeeuwsch-Vlaanderen altijd nog met afgunst naar België, waar men in alle vrijheid kan bouwen. „Die vrijheid zou hier misschien iets meer gestalte kunnen krijgen", opperde de heer Van Dijke, die er ook op wees dat bijna alle gemeenten in Zeeuwsch-Vlaanderen zit ten opgescheept met een groot krotten- probleem, maar dat de aanpak van het ratiobouwplan het begin van het oplos sen ervan betekent. Burgemeester Van Dijke sprak er zijn tevredenheid over uit dat de gemeenten op vrijwillige basis hebben willen sa menwerken en de samenwerking uitste kend is begeleid door do h.i.d. in Zee land, ir. L. D. Huisman en het provin ciaal bestuur. Hy roemde voorts de be moeiingen die de Stichting Ratiobouw te Rotterdam en vooral de stedebouwkun- dige van alle dertien gemeenten, ir Schut, met de opzet van de plannen heb ben gehad. Hij maakte de minister er tenslotte op attent dat voor de verwe zenlijking van de plannen de N.V. Vlaamse Aannemers Combinatie (Vlaco) is opgericht. Minister Bogaers zei alle aan zijn adres gemaakte complimenten te willen ver wijzen naar de gemeentebesturen van Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen en de aan nemer, die destijds het initiatief nam tot de oprichting van de N.V. Vlaco. De bewindsman verklaarde dat het voorlo pig niet mogelijk zal zijn de vrijheid voor de gemeentebesturen nog meer uit te breiden. „Het zou onverantwoordelijk zijn de ogen te sluiten voor de moeilijke materiaalpositie, die we momenteel kennen en de kapitaalsituatie. We mogen niet het risico lopen dat straks grote projecten worden aan gepakt maar niet worden voltooid, hetzij door gebrek aan financiële middelen, hetzij door materiaal- schaarste. De gemeentebesturen heb ben vrijheid in de mate van het mo gelijke. En vooral in Zeeland is er een zeer goed gebruik van gemaakt", aldus minister Bogaers, die memo reerde dat de bouwproduktie mo menteel 38 tot 39% hoger ligt dan DE HEFFING van 15 procent op de En gelse invoer zal naar verwachting tot „in het volgende voorjaar duren", zo heeft, de Engelse minister van (over zeese) handel gisteren in Glasgow be kendgemaakt. DE OOSTENRIJKER Hans Deutsch, die ervan verdacht wordt miljoenen marken van de Westduitse regering te hebben verduisterd, is gisteren gearres teerd. Het geld was bestemd voor de slachtoffers van het nazi-regime tijdens de tweede weieldoorlog. in 1962 en 1963: „En dat zijn cijfers die duidelijk spreken". Hij zei te verwachten dat de woningnood in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen eerder op gelost zal zijn dan een ieder zal dur ven denken, wanneer men er op de zelfde voet bouwactiviteiten zal blij ven ontplooien. In een korte inleiding deelde ir. A. K. Vissers van de Stichting Ratiobouw te Rotterdam mede dat het de bedoeling is geweest dat 850 manuren aan elke wo ning zouden worden besteed maar dat men tot nog toe genoeg heeft gehad aan 800 manuren, terwijl de verwachting dat het aantal manuren nog sterker zal da len, alleszins gerechtvaardigd is. Archi tect F. Groosman te Rotterdam sprak tenslotte over de hoedanigheden van de Oost-Zeuwsch-Vlaamse ratiowoning. De minister onthulde na afloop van de bijeenkomst het mozaiek, een hori zontaal plateau van ongeveer 5 bij 10 meter, waarop in grove lijnen Oost- Zeeuwsch-Vlaanderen is weergegeven en de 20 bouwplaatsen in de 13 gemeenten zijn aangeduid met zuiltjes. De „onthul lende" werkzaamheden van de minister, die de vlag hees, werden aandachtig ga degeslagen door o.m. de commissaris van de koningin, jhr. mr. A. F. C. de Casem- broot, de meeste leden van het college van G.S., drs. M. V. Verburg, directeur van ETI Zeeland, ir. M. de Vink van de provinciale planologische dienst en ver tegenwoordigers van de N.V. Vlaco. OP DE FOTO: Minister P. Bogaers (uiterst links) bij de bezichtiging van een groep in aanbouw zijnde woningen te Axel. (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT De realisatie van het plan „hoogspoor-Breda" zal ver moedelijk met circa vijf jaar wor den uitgesteld. Na de eerste fase van de voltooiing van het plan, nl. het gereedkomen van de tun nel aan de Terheijdenseweg, een onderdeel van dit miljoenenpro ject, zou het verdere plan aan vankelijk ongeveer in 1966 ter hand genomen worden. Dit gold dan o.a. de nieuwbouw van het station. Dat wordt nu dus rond 1971. Zelfs dit laatste betekende uitstel ten opzichte van de oorspronkelijke plan nen. Toen lag het nl. in de bedoeling, dat onmiddellijk na het Tilburgse hoog- spoor de Bredase plannen ter hand zou den worden genomen. In een der vo rige raadsvergaderingen van Breda heeft wethouder J. Vermeulen (open bare werken) echter reeds gemeld, dat Delft voorrang zou krijgen, waar men inmiddels met de werkzaamheden is begonnen. Zijn wij welingelicht, dan is, volgens N.S. een der oorzaken van het uitstel van het hoogspoor-Breda, het gebrek aan liquide middelen van de gemeente Brr- da. Dit nu wordt door wethouder Ver meulen bestreden. „Mij is zelfs hele maal niets bekend van enig uitstel" zegt hij. De heer Vermeulen verduidelijkt, dat ii het kader van het investeringsplan Bre da tien miljoen gereserveerd is voor het plan-hoogspoor. In dit plan parti ciperen, zoals eerder gemeld, de N.S. voor 19,5 procent. De tien miljoen van Breda zijn alsnog beschikbaar. Er is echter meer nodig en „dat resterende bedrag zal uit anderen hoofde gedekt moeten worden", aldus de heer Ver meulen. Die mededeling heeft G S. van het ge meentebestuur van Breda ontvangen en terzake, aldus de heer Vermeulen, hebben G.S. al contact gehad met het desbetreffende departement. (Van onze corresondent) De kringraad van de A-kring Zeeland bescherming bevolking Zeeuwsch- Vlaanderen vergadert op woensdag 11 no vember a.s. om half elf in het gemeen tehuis onder voorzitterschap van mr. H. Rijpstra. Op de agenda staan o.m. de wijziging van het bezoldigingsreglement I v en begroting 1965. 'i: (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG—WESTKAPELLE - B. en w. v. Westkapelle (Walch.) hebben voor onbepaalde tijd de bevoegdheid verspeeld om binnen de daarvoor gestelde grenzen te beslissen over de goedkeuring van uit te voeren werken. De minister van Volks huisvesting en Bouwnijverheid heeft deze maatregel genomen omdat het college van b. en w. gedurende de laatste jaren met betrekking tot de rijksgoedkeurin gen een beleid heeft gevoerd „dat niet overeenstemt met de daarvoor geldende voorschriften, als gevolg waarvan zich een aantal onregelmatigheden heeft voor gedaan". Binnen het kader van de wederop- bouwwet mogen de gemeentebesturen zelf beslissen over de uitvoering van werken, die beneden tienduizend gulden liggen. Tot honderdduizend gulden kan de hoofdingenieur—directeur van Volks huisvesting en Bouwnijverheid in de provincie goedkeuringen voor de bouw van bepaalde projecten geven. Boven honderdduizend gulden beslist de minis ter zelf. Van de zijde van het ministerie verna men wij nog, dat b. en w. van Westka pelle de grens van tienduizend gulden meer dan eens overschreden hebben. „Ze hebben het echt te bont gemaakt". Een woordvoerder van het college van b. en w. van Westkapelle gaf toe dat het college bij het verlenen van goedkeurin gen zijn boekje verschillende keren te buiten is gegaan. „Maar het is geen pret tige maatregel voor dingen, die toch eigenlijk niet hemeltergend waren. On gemerkt kom je tot deze dingen in deze explosieve tijd in een gemeente waar de recreatie een geweldige vlucht genomen heeft", aldus de zegsman van het ge meentebestuur. s-HERTOGENBOSCH Begin decern- ber wordt op de veemarkt het 400.000ste dier in 1964 verwacht. Vorig jaar werden in totaal 345.800 dieren aangevoerd. Hier mee boekt de veemarkt die al jaren de grootste is van geheel Nederland, een pri meur voor het gehele veemarktwezen van het land. De totale aanvoer tot 1 ok tober j.l. bedroeg 324.754 dieren. De twee de markt van Nederland is Zwolle. Daar na volgen Rotterdam, Leeuwarden en Utrecht. De totaal-aanvoeren in het eerste half jaar van 1964 bedroegen voor: 's-Her- togenbosch 209.205 stuks, Zwolle 141.239, Rotterdam 140.618, Leeuwarden 111.214, Utrecht 107.319 en Purmerend 82.079 stuks vee. (Van onze correspondent) TERNEUZEN De Instuif Kanaal zone brengt zaterdag in Axel een gezel ligheidsbal. Op het programma staat muziek van de „Everly Stars" o.l.v. Th. de Kindt, met zang van de ex-twist- koningin Wanda. In Axel zal vrijdag de eerste verga dering met de jongelui uit de Kanaalzo ne plaatsvinden. Op de agenda staat o.a. de viering van het eerste lustrum. Hier voor zal de jeugd zelf een programma gaan ontwerpen. Vrijdag 20 november is er in Hulst een grote show-avond. Hier treden o.a. „The Blue Diamonds" op. In verband met de grotere samenwerking met het land van Hulst, heeft het bestuur van de Kanaalzone gemeend, voor leden en ook niet-leden, de gelegenheid te moe ten scheppen, daarheen te gaan Daar voor zullen eventueel bussen 'worden ingeschakeld B. en w. hebben de ogen bij hun goed- keuringsbeleid vooral dichtgeknepen wanneer het ging om beslissingen over recreatieve voorzieningen. Drie gevallen hebben voor de bouwrecherche van het ministerie de deur dicht gedaan: 1. de bouw van acht houten woningen op een kampeerterrein (deze bouw' geschiedde zonder vergunning en b. en w. hebben nooit ingegrepen), 2. de verbouwing aan een particuliere woning, die ver boven tienduizend gulden is uitgegaan en 3. de bouw van het bij toeristen bekende bow lingcentrum „De Viking". Dit centrum is volgens het wel meer gebezigde sy steem van de geleidelijke herbouwing tot stand gekomen. Een maatregel als deze tegen een ge meentebestuur komt, zij het zelden, wel meer voor. Tot voor kort werden de maat regelen evenwel niet door het ministerie gepubliceerd. Dit wordt nu wel gedaan in de hoop, dat de openbaarmaking pre ventief zal werken in gemeenten waar eveneens „zwart" wordt gebouwd. Het goedkeuringsbeleid van b. en w. van Westkapelle is nu voor onbepaalde tijd verlegd naar de hoofdingenieur-di recteur van Volkshuisvesting en Bouw nijverheid in Zeeland. B. en w. van Westkapelle behouden het goedkeurings- recht voor werken tot een maximum van tweeduizend gulden. Nog niet zolang ge leden is een soortgelijke maatregel af gekondigd tegen b. en w. van Gemert. HULST —In de lokaliteiten van boek handel Van Geyt aan de Steenstraat te Hulst zal gedurende de komende maand weer een reeks exposities worden ge houden. Tot 22 november a.s. wordt een tentoonstelling van schilderijen en teke ningen van Rik Slabbinck gehouden. Vanaf 9 november a.s. zal bovendien een tentoonstelling van emailleerwerken van de Sluiskilse jonge kunstenaar Ruud de Caluwé worden gehouden, die momen teel leraar is op het Janseniuslyceum te Hulst. Hoewel het emailleren steeds meer in de mode komt is Ruud de Ca luwé de enige Zeeuwsch-Vlaming, die zich met defce kunst, die ontstond in de middeleeuwen, doende houdt. Van hem wordt een collectie sieraden en cru cifixen geëxposeerd. Tenslotte is de ten toonstelling van oude kaarten en pren ten „geprolongeerd" tot maandag 23 no vember. De - authentieke - kaarten heb ben voor het grootste gedeelte betrekking op Zeeland en de contreien zuidelijk daarvan: Oost- en West-Vlaanderen in Belgi'x Voorts zijn er ook kaarten van het gebied, dat destijds werd aangeduid als „De Vier Ambachten". (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, de heer M. Key zer, heeft in de Tweede Kamer een drin gend beroep op aile treinreizigers gedaan mee te werken aan het schoonhouden van treinen en perrons. Hij erkende, op klachten van de socialist Posthumus, dat Nederland er, wat de zindelijkheid in de treinen betreft, tegenwoordig erg slecht aan toe is. Dat geldt ook voor de toiletten en de keukens in de treinen. Die keu kens vallen niet onder de verantwoorde lijkheid van de spoorwegen, zei de staats secretaris, maar hij heeft toch al de N.S. gevraagd in deze situatie verbetering te brengen. (Advertentie) (Van een onzer verslaggevers) TERNEUZEN Tijdens de rondvraag van de vorige week te Terneuzen gehouden raadsverga dering is medegedeeld dat het gemeentebestuur van Terneuzen opdracht heeft gegeven tot het doen van een onderzoek naar de mogelijkheden van een luchtver- binding op Terneuzen. Naar wethouder M. de Vos van Terneuzen ons desgevraagd mee deelde moet aan deze medede ling, gedaan naar aanleiding van een vraag van :t raadslid de heer Van Langevelde, en aan het on derzoek voorlopig geen al te groot belang worden gehecht. „Wij willen ons voorlopig beper ken tot een zeer voorzichtig af tasten van de mogelijkheden", zei hij. De opdracht van het gemeentebestuur werd niet gegeven naar aanleiding van een onlangs in het Blad voor Neder landse Gemeenten verschenen adver tentie, waarin Scnreiner Aerocontrac- tors N.V. te Den Haag belangstellende gemeentebesturen vroeg terreinen be schikbaar te stellen om de uitvoering van taxidiensten per helikopter moge lijk te maken. Op deze advertentie werd gereageerd door de Zeeuwse ge meenten Axel, Middelburg, Vlissingen en Bruinisse. Het onderzoek is volgens de heer De Vos meer een voortvloeisel uit de omstandigheid, dat bijvoorbeeld Philips verlangend uitziet naar 'n vliegveld (je) bij of in Terneuzen: dat verlangen werd kenbaar gemaakt door de president directeur van Philips' Gloeilampenfa brieken te Eindhoven, ir. J. Philips tij dens de opening van het Philipscom- plex te Terneuzen, nu enkele maanden geleden. Ir. Philips zei toen een Zeeuwsch-Vlaams vliegveld alleszins wenselijk te achten om bijvoorbeeld het Terneuzense Philipsbedrijf beter en sneller bereikbaar te maken. Ir. Philips suggereerde destijds een terrein van ongeveer 100 hectare groot te beschikbaar te stellen, waarop een redelijk vliegveld aangelegd zou kun nen worden. Hij zei bij die gelegenheid ook van mening te zijn, dat de burger luchtvaart in Nederland ver is achter gebleven bij die van Nederland omrin gende landen als bijvoorbeeld Duits land, Frankrijk en in wat mindere ma te België. „Ir. Philips ziet de zaken een beetje gemakkelijk. Vergeet niet dat er in landen met een groter oppervlakte als Nederland meer mogelijkheden voor de ontwikkeling van de burgerlucht vaart zijn. Bovendien: de aankoop van een stuk grond van 100 hectare voor de aanleg van een vliegveld vergt op het ogenblik tenminste een uitgaaf van 4.000.000 tot 5.000.000. Een dergelijk bedrag is voor een gemeente, die zo veel financiële lasten te torsen heeft, onmogelijk op te brengen", aldus wet houder De Vos. ..Wanneer de bedrijven dermate veel belang bij een vliegveld in Zeeuwsch-Vlaanderen hebben en zij dat in belangrijke mate mede willen financieren en als het vlieg veld een iets bescheidener opzet zou krijgen is een en ander wel licht een beetje gemakkelijker te realiseren", zo vervolgde de heer De Vos, die overigens veel heil zei te zien in helikopterdiensten. „Een gemeente, waarin zoveel belang rijks gebeurt en staat te gebeuren is wel enigermate verplicht een on derzoek naar de mogelijkheden voor een luchtverbinding in te stellen", aldus tenslotte de heer De Vos. Dat overigens binnenkort regelmatig taxi-diensten per helikopter op Zeeuwsch-Vlaanderen zullen worden uitgevoerd is zeer waarschijnlijk, zoals ons werd meegedeeld van de zijde van Schreiner Aerocontractors. Axel heeft een geschikt landingsterrein en „wan neer bijvoorbeeld gemeenten als Ter neuzen en Hulst een terrein aanwijzen zullen daar natuurlijk ook helikopters kunnen aandoen". Volgens Schreiner Aerocontractors heeft bijvoorbeeld Dow Chemical in het Botlekgebied bij Rotterdam veel interesse voor regel matige vluchten naar Terneuzen, dat het complex van Dow Chemical Inter nationaal N.V. binnen haar grenzen heeft. r)E herverkiezing van presiden Johnson heeft een zucht van ver lichting om de wereld doen gaan. Wel iswaar deden de opiniepeilingen in dc laatste dagen voor de stembusslag reeds vermoeden, dat Johnson een grote meerderheid achter zich zou krijgen, maar gerust was ieder pas, toen de stembus had gesproken. De overwinning van Johnson be tekent vooral een overwinning van het gezond verstand in Amerika. Door aan Johnson de voorkeur te geven heeft het Amerikaanse volk duidelijk gekozen vóór een voorzichtig buiten lands beleid en afgewezen het gevaar lijk avontuur van een machtspolitiek waartoe senator Goldwater, de schiet grage cowboy uit Arizona, zijn land genoten heeft proberen te verlokken Die afwijzing wordt met name gede monstreerd door het feit, dat een aan tal staten, die traditioneel republikein^ stemden, ditmaal op een democraat hun stem hebben uitgebracht. De voldoening over deze keuzewii- ziging, over het motief er voor, wordt echter getemperd door de precies te genovergestelde gang van zaken in en kele zuidelijke staten. Het zuiden var de Verenigde Staten, vanouds een de mocratisch bolwerk, heeft thans de zij de van Goldwater gekozen. Niet van wege het buitenlands beleid, dat hi.; voorstaat, maar omwille van het ne- gervraagstuk. Deze ommezwaai ver oorzaakt in de trofee van Johnson een duidelijk zichtbare barst. Johnson mag dan overwinnaar zijn geworden, die overwinning is behaald ten koste van een verscherping der tegenstellingen rond het negerprobleem. Wat kan hiervan het gevolg zijn? Het is evident, dat Johnson dit pro bleem niet kan negeren. Zou hij het al vanwege het verlies in het zuiden willen proberen hij is zelf nooit zo heel erg warm gelopen voor rassen- gelijkheid de negers in het noorden zullen hem er niet de kans toe geven. Zij zullen de rekening komen presen teren voor de overweldigende steun, die Johnson bij deze verkiezingen van zijn zwarte medeburgers heeft gekre gen. Het zal wel een hoge rekening zijn. Zijn er geen duidelijke aanwijzin gen, dat hun stem in een aantal ge vallen de weegschaal ten gunste van Johnson heeft doen doorslaan? JOHNSON mag dan de grote triomfa- J tor zijn, hij zit bepaald niet op fluweel. Het negervraagstuk zal hem in de komende maanden voor grote problemen stellen, niet alleen voor wat betreft zijn binnenlands beleid. Het is zonneklaar, dat de behandelins? van de neger in Amerika van invloed is op het moreel gezag, op het prestige van de Verenigde Staten in de wereld Johnson is de drager van dat gezag Door zijn grote overwinning op Gold water is zijn persoonlijk gezag naar buiten versterkt. Toch ligt liet niet ir de lijn der verwachting, dat een fi guur als b.v. president De Gaulie ziel nu zonder meer zal neerleggen bij d' dirigentenrol in het orkest der vrij< volkeren, die Johnson krachtens ziji positie als staatshoofd van de grootst' mogendheid toekomt. Daarvoor is het al te duidelijk, dat Johnson de over winning niet heeft behaald op grond van een groot vertrouwen in zijn lei derscapaciteiten, maar eerder als ge volg van angst voor de capriolen van Goldwater. Het komt er dus nu voor Johnson op aan zijn overwinning, ook naar buiten, waar te maken. De vraag of hij er in zal slagen de vrije wereld leiding te geven bij het zoeken naai' de moeilijke weg van vrede en ver dere welvaartsstijging, zal mede be paald worden* door de wijze, waarop hij in eigen land aan alle burgers recht en voorspoed zal weten te bren gen. Dat is geen geringe opgave. Op het eindresultaat van het ko mend vierjarig Johnsonregiem zal ove rigens ook van invloed zijn het tegen spel van de republikeinse oppositie. De eerste tijd zal daarvan nog wel geen sprake zijn. Daarvoor heeft de Gold- water-kandidatuur een te diepe bres geslagen in de republikeinse gelede ren. Het is te hopen, dat die bres weer op zo kort mogelijke termijn zal wor den gedicht. Een tweepartijenstelsel als het Amerikaanse, kan niet goed functioneren zonder een betekenisvolle oppositie. J^ANDIDATEN voor het tweede T V.-net willen proberen tot een zekere eenheid te komen. Het zijn er vier. De reeds langere tijd bestaande Otem (waarin industrieën, banken en kranten zijn vertegenwoordigd) en T.V.N. T.E.R. (een dergelijke com binatie), het Genootschap voor Re clame en de R.E.M. In het overleg deelt eveneens het weekblad Tele- vizier, dat zich wel niet bemoeit met reclame, maar dat voortdurend ijvert voor het z.g. open bestel. De grote groep van dagbladen, die zich ook in de rij der concessionaris sen schaarde, heeft men blijkbaar niet, uitgenodigd. Inmiddels heeft Rotter dams burgemeester, mr. Van Walsum, voorzitter van de T.V.N., al laten we ten, dat hij niet aan het overleg deel neemt. Hij verwacht niet veel van het gesprek. Wellicht vindt hij het samen komen met een „piraat" ook wat gê nant. Dit vrij hopeloze eenheidspogen mag de pacificatiecommissie niet weerhouden nu eens gauw haar rap port op tafel te leggen. Dan kan de regering eindelijk eens met een defi nitief voorstel komen. TWINTIG personen, die voor bergings maatschappijen werkzaam waren op het Indonesische vrachtschip ..Tjokroami- noto", waarop vorige week in de Am sterdamse haven een grote brand woedde, zijn gisteren aangehouden op beschuldiging van diefstal. De buit omvat o.a. levensmiddelen, gereed schappen, kompassen, dranken en wol len dekens.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 3