;houden
vitamol
TEXTIELETIKETTEN
regelen was-verkeer
Miljoenen linten rollen van
de weefgetouwen
Leren accessoires
Zolder op hellend vlak
Natuurbeschermingsactie
in kader van herdenking
JOHNSON
WEER
BEDREIGD
Maffia-leider
ontvoerd
in New York
Bomaanslagen
op
negerkerken
>N~
MAJORICA
Vrouw raam
uit gegooid
tyA-fiao
Thijsse eeuw geleden geboren
Bewaar uw jeugdige charme
parels
V erkeersongeluk
kost vier doden
BLAUW OOG
GOLDWATER
ERG PRIJZIG
F
\r/A^ao
geheimschrift
de schrijver
jacquard
bedrukt
veiliger
13
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 22 OKTOBER 1964
13
r WITTE
u
.hm .v»
=dï- IÉ
FECTION
EPEN...
lingsgeur. Heerlijk
'lijk te voelen, elk
T, 95 CT, 125 CT
elfde geuren.
AP
-M1LANO-WIEN
d en gemakke-
sen? Druk op
m bus. Het ac-
vt op bekleding
»n en met een M
er mooi en fris
node van Kek
ct voor 295 ct.
FORT WORTH De 61-jarige Ameri
kaanse Elizabeth Duke, woonachtig in
Fort Worth, wordt ervan beschuldigd be
dreigingen te hebben geuit tegen het le
ven van president Johnson. Zij kan tegen
betaling van een borgtocht van 2000 dol
lar voorlopig op vrije voeten blijven.
NEW YORK Twee gewapende man
nen hebben woensdagochtend vroeg op
Park Avenue in New York Joseph Non-
nano, die een van de leiders van de
Amerikaanse maffia zou zijn, ontvoerd.
Dit heeft de New Yorkse politie mee
gedeeld.
De mannen trokken Nonnano uit een
geparkeerde auto en reden met hem weg
in een andere wagen. Nnonano's advo
caat. die de achtervolging inzette, werd
beschoten.
De maffia-leider, alias „Joe Bananas",
zou aan het hoofd staan van een van
de vijf benden van de New Yorkse on
derwereld. De bende zou zich bezighou
den met handel in verdovende middelen,
gokken en afpersing.
De 59-jarige Nonnano werd aangewe
zen als één van de leiders van de maffia,
die in de Verenigde Staten bekend staat
onder de naam „cosa nostra" (onze zaak),
door Joseph Valachi, toen deze voor de
senaatscommissie een verklaring afleg
de over de Amerikaanse onderwereld.
Nonnano was de Verenigde Staten voor
de eerste maal ..illegaal" binnengekomen
in 1920. In 1924 werd hij gearresteerd
wegens het leveren van wapens aan de
bende van de beruchte „Al Capone". Non
nano heeft echter nooit gevangenisstraf
gehad.
(Advertentie)
(Bijzondere correspondentie)
FRANKFURT Dit scheve huis op
het marktplein van het Westduitse stadje
Ochsenfurt aan de Main viert een zeer
bijzonder jubileum. Precies 700 jaar ge
leden vergaten de timmerlieden bij de
bouw van de rechter zijwand een vak
werkbalk aan te brengen. Het huis
maakte derhalve 28 cm dat is precies
de dikte van de balk slagzij. Het was
destijds ook al in strijd met alle wetten
van schoonheid en is ook thans nog in
strijd met alle wetten van de statica,
maar noch destijds noch thans hééft de
bouwpolitie opdracht gegeven het huis
wegens instortingsgevaar af te breken.
Geërgerd hebben zich tot nu toe eigen
lijk alleen de bewoners van de bovenste
verdieping, omdat alle vertrekken daar
scheef liggen en zelfs het eten op tafel
uit de borden loopt. Nu gaat plotseling
het verhaal, dat het huis blijkbaar nog
eens twee centimeter aan de rechter
zijde is. De buren vrezen natuurlijk, dat
de bovenste verdieping van het huis op
zekere dag boven op hun hoofd valt.
Daarom piekeren architecten en statici
er nu over, hoe zij het mooie huis voor
de ondergang kunnen bewaren.
(Advertentie)
Voor gezonde
witte
tanden..„
MAGNOLIA Opnieuw zijn vier per
sonen in staat van beschuldiging gesteld,
in verband met bomaanslagen op negers
in de Amerikaanse staat Mississippi. Het
aantal beschuldigden aan aanslagen op
negerkerken en woningen van ij vera ars
voor rasgelijkheid bedraagt thans negen.
(Advertentie)
werkt binnen
10 minuten
verpakkingen
van 1.05 en 1.90
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Toen in het begin
van deze eeuw Amsterdam het plan op
vatte om huisvuil te gaan storten in
het Naardermeer, kwamen de gelederen
der natuurvrienden in hevige opschud
ding. Vooral dr. J. P. Thijsse en E.
Heimanns, roerden zich. In De Groene
en het Algemeen Handelsblad, versche
nen iedere week felle, aanklagende ar
tikelen van hun hand. Daardoor kreeg
het vuilstort-scha.ndaal een zo grote be
kendheid, dat het plan in d,e Amster
damse gemeenteraad met één stem
meerderheid werd verworpen.
Nog belangrijker was echter, dat het
Naardermeergevaar leidde tot de op
richting van de Vereniging tot behoud
van natuurmonumenten in Nederland,
die thans tachtig reservaten bezit in
totaal 18.000 kostelijke hectaren onge
rept, beschermd natuurschoon.
Uit dank voor het pionierswerk van
Thijsse, wordt volgend jaar op groot
scheepse wijze herdacht, dat de emi
nente natuurvriend (auteur van ,,Wie
kent ze niet?", ,,Het intieme leven der
vogels", Omgang met planten", en de
beroemde Verkadealbums) honderd
jaar geleden in Maastricht werd gebO'
ren. Het initiatief gaat uit van het vijf
jaar geleden opgerichte instituut voor
natuurbeschermingseducatie, dat zich
ten doel stelt het volk rijp te maken
voor het inzicht, dat we alles moeten
inzetten om de natuur te behouden.
Er komt een officiële herdenkingsbij
eenkomst gedurende de laatste weken
van mei in de koningszaal van Artis.
De eerste in Nederland uitgebrachte
natuurbeschermingsfilm gaat in pre
mière.
Een Thijsse-tentoonstelling in het zo
ologisch museum zal onder meer to
nen hoe het in 1865 met de natuurstu-
die in Nederland stond. En tenslotte
I geven de Verkadefabrieken postuum het
manuscript .Vogelzang" uit, dat tot nu
toe in de archieven heeft gerust.
De voorzitter van het instituut voor na
tuurbeschermingseducatie, de heer J.
Nijkamp, zei gistermiddag (dinsdag)
toen hij in Amsterdam de Thijsse-her-
denking aankondigde: ,,Meer dan een
halve eeuw lang hebben veel Nederlan
ders, bezield door liefde voor de natuur
voor de schoonheid van hun land
tezamen gewerkt en belangrijke resulta
ten bereikt. In een tijd dat de overheid
zich nog nauwelijks iets aan de natuur
bescherming gelegen liet liggen, wist
men door eendrachtige samenwerking
vele grote terreinen aan te kopen waar
voor in de loop der jaren ruim 8 mil
joen werd besteed, en aldus belangrijke
stukken van de Nederlandse natuur te
beschermen, die anders misschien voor
goed verloren zouden zijn gegaan. De
periode, waarin wij nu leven is echter
de meest kritieke, die het Nederlandse
landschap ooit heeft doorgemaakt. De
sterk toegenomen bevolkingsdruk en de
landbouwkundige hervormingen hebben
tot gevolg, dat bijna ieder deel van Ne
derland aan ingrijpende en snelle ver
anderingen onderhevig is. Willen wij
iets van de natuur behouden, dan dient
dit nu te geschieden. Vandaar het bij
zondere accent dat de Thijsse-herden-
king het volgend jaar krijgt".
.N/ v-X/ vl' >1/ SL" vl/ vl/ _vL' \L* \l/ sl/ \1/ sU vp si/ \L/ \L/ \1/ \l/
'v- vfr vfs /fr vfr /fc Tfr Tfr
Het succes van Vitamol is het beste bewijs voor
de doelmatigheid van vitamine-huidverzorging.
Door het ontbreken van vitaminen verslapt de
huid; zij gaal schilferen en verwelkt.
Vitamol crèmes, met de onmisbare „leven" gevende
vitaminendringen snel en diep in de huid door,
garanderen het natuurlijke vochtgehalte
en houden de huid jong en gezond.
DE SUCCESVOLLE VITAMINE-HUIDVERZORGING
Crème Hydratanteeen wonder van fijnheid, maakt uw huicl jeugdig
Crème Cellulaire, doet *s nachts haar werk als een goede fee
Vitamol - vitamine-huidverzorging tuben en flacons 4.75 tot 6.75
(Advertentie)
èA.
r
JL.
T
SHEFFIELD Op de grote weg van
Rotherham naar Sheffield in Engeland
zijn een autobus en een personenwagen
met elkaar in botsing gekomen. Vier in
zittenden werden gedood, drie zeer ern
stig gewond.
SIOUX CITY Het ei dat de 20-jarige
studente Ann Ellen Christensen naar de
republikeinse kandidaat voor het Ame
rikaanse presidentschap, senator Barry
Goldwater heeft gegooid, is haar voor
rechter John Hutchinson in Sioux City,
Iowa, op vijftig dollar komen te staan.'
Miss Christensen liet haar raadsman
zeggen dat het haar erg speet, en dat
ze wat impulsief was geweest. Hutchin
son sprak van „een blauw oog voorzover
het Sioux City" betreft en een incident
dat nu noch in de toekomst zou worden
geduld.
NANTES De 27-jarige Yves Cosset
uit Chantenay, een westelijke voorstad
van Nantes, heeft zijn jonge vriendin het
raam uitgegooid, omdat het avondeten
niet klaar was. De vrouw kwam op beton
terecht en was op slag dood.
Cosset vertelde dat hij, toen hij van
zijn werk thuiskwam, het eten niet klaar
en zijn vriendin aangeschoten had ge
vonden. Er ontstond een woordenwisse
ling die in handgemeen ontaardde en
tenslotte leidde tot het bovenvermelde
drama.
Er is geen kledingstuk meer te koop of er
staat wel een etiket in; en meestal méér dan
een. Soms wordt de naam of het handelsmerk
van de fabriek hierop vermeld, ook wel de aard
van de stof, dikwijls gecombineerd met de
naam van de detaillist. Hoe aardig en chic die
etiketjes er ook uitzien en zelfs een accent van
luxe aan het kledingstuk meegeven, toch zou de
consument ze kunnen missen. Maar het etiket
voor was- en strijkbehandeiing dat we meer en
meer in de textielgoederen aantreffen, zou ner
gens meer mogen ontbreken want het is onmis
baar.
Vroeger waren wij safe en wisten hoe de
vier enige textielsoorten: katoen, linnen, wol en
zijde moesten worden behandeld. Toen kwam
de kunstzijde erbij, en de aparte eisen die dit
nieuwtje stelde, kregen wij ook wel onder de
knie. Maar de stroom stoffen die sindsdien de
markt overspoelt, geweven uit synthetische
vezels al of niet met natuurvezel gemengd,
heeft de huisvrouw, maar óók wasserij en sto
merij, voor allerlei problemen gesteld. We ont
houden niet wat we gekocht hebben, we verge
ten wat de winkelier ervan gezegd heeft (hééft
hij wel iets gezegd en was het wel juist?) De
fabrikant geeft een waarschuwing mee op een
los kaartje dat wegraakt; een andere fabrikant
gebruikt er andere woorden voor. Er is geen
uniformiteit, het duizelt de consument.
Daarom is door de Nederlandse Huishoudraad
de „Vereniging Textieletikettering voor was-
en strijkbehandeiing" ingevoerd. Thans zijn er
etiketten die, vastgenaaid in de goederen, prak
tische aanwijzingen geven over de maximum
toelaatbare was- e*i strijkbehandeiing.
Het etiketje heeft iets van een
rebus. Dat maakt het geweldig at
tractief, want geen mens kan het
laten de geheimen van een code te
willen oplossen. Een kleine tobbe geeft
aanwijzing voor het wassen, een drie
hoekje voor bleken, een strijkijzertje
voor het strijken en een letter voor
het chemisch reinigen. De sleutel van
het raadsel is eenvoudig en goed als
het ei van Columbus: de kleuren van
de verkeerslichten zeggen in rood,
groen en geel, wat wèl en wat niet
mag en wanneer het uitkijken gebla
zen is.
Waar komen die etiketjes vandaan?
Ze worden niet met de hand geschre
ven, maar wij dachten dat in een
of ander atelier meisjes alsmaar tob
betjes en strijkijzertjes op lange lin
ten borduren. Maar het lijkt er niet
op.
In een van de vier erkende Neder
landse etikettenweverijen, de firma
Van Engelen en Evers te Heeze, za
gen wij de etiketten in letterlijke zin
aan de l„opende band" maken.
Jacquardmachines weven het band
en tegelijkertijd wordt de gewenste
tekst op het figuurtje ingeweven. Tien
tallen linten groeien zo naast elkaar
in één machine. Tientallen machines
rijen zich naast elkaar tot een im-i
posante weverij. De vele duizenden
kilometers lint die uit de weverij
stromen zouden de wereldbol kunnen
omslingeren en met strikken versie
ren.
De spoeltjes met gekleurd garen
vliegen in razend tempo heen en weer
telkens een minatuur steekje voort
bordurend aan het bestelde patroon.
Band waar zes verschillende kleuren
voor nodig zijn, één voor de fond vijf
voor de motieven, is het ingewikkeldst
Het eenvoudigste etiketje bestaat uit
twee kleuren.
Bij zo'n wandeling langs de machi
nes kan men hier en daar goede be
kenden ontmoeten. Vooreerst de tobbe
en het strijkijzertje onze beste vrien
den uit het dagelijks werk. Maar ook
andere: hier zie ik gouden letters op
grijs satijn een oneindig aantal malen
de naam schrijven van mijn eigen re
genjas; daar ontstaat het merk van
onze dekens. Wat verderop worden
familienamen in rood of in andere
kleuren in de witte fond gezet, zodat
straks mevrouw Zus en de familie Zo
het linnengoed kunnen merken met
hun eigen naam. Vreemdelingen zijn
er ook; een Amerikaanse firma laat
hier 12 miljoen etiketjes per jaar ma
ken.
Satijnen band is veel gevraagd,
maar er is ook katoen, taft en zelfs
natuurzijden band voor exclusieve kle
ding.
In één opzicht lijkt de jacquard
machine op een draaiorgel. Hebt u
wel eens opzij van het pierement naar
het gaatjes karton gekeken en het in
harmonikavorm zien wegdraaien? Bij
deze machines wordt iets dergelijks
gebruikt. De gaatjes in het papier
brengen pennetjes in beweging die met
spoelen in verbinding staan. Het zijn
dus de geperforeerde kaarten die de
naam of het patroon op het lint be
palen. Eén grote machine is de trots
van deze fabriek, want hij werd door
eigen technici samengesteld uit on
derdelen van Zwitserse, Duitse, Ierse
en Engelse oorsprong. Hij loopt 30%
harder dan elke andere, maar verte
genwoordigt dan ook een waarde van
dertig duizend gulden.
In een aparte afdeling van de fa
briek worden de kaarten gestanst.
Voor één apparaat met 6 tot 12 toet
sen zit een „typist" of een pianospe
ler" en slaat toetsen aan die hij af
leest van een uiterst nauwkeurige
werktekening. De kaart die in het
apparaat ligt wordt zo door hem ge
perforeerd Een reuze naaimachine
stikt de kaarten aan elkaar en stapelt
ze in harmonika-vouwen op. Voor één
eenvoudig was-en-strijk-etiketje zijn
ca. 800 kaarten nodig. De textielscho
len kunnen zich met de specialiteit
van het bandweven niet ophouden en
daarom wordt de vakman in het eigen
bedrijf opgeleid.
miljoen en dit jaar zal het aantal
weer belangrijk hoger zijn.
Steeds meer ondernemingen melden
zich aan als lid van de VTWS. vooral
het grootwinkelbedrijf toont bijzonde
re interesse. Het departement van
Economische Zaken steunt de propa
ganda uit het fonds ten behoeve van
behartiging van consumentenbelangen
en dit is veelzeggend genoeg. Ons
wasetiket vindt ook toepassing over
de grenzen en wel in die Europese
landen waarvan de zusterverenigingen
met onze VTWS overeenkomsten heb
ben gesloten. Het wordt natuurlijk
een ideale toestand als dezelfde etiket
jes in alle textiel over de hele wereld
terecht komen
De huisvrouw wordt bedolven on
der een lawine van leuzen en tek
sten die nóg nieuwerenóg betere
nóg mooiere artikelen en materia
len en methodes aan haar opdrin
gen. Op een gegeven ogenblik laat
zij dat alles maar langs zich heen
gaan, zij kan het immers niet meer
bijhouden. Maar dit etiketje moet
haar belangstelling wékken. Deze
kleine rebus die ontworpen is op
een „draaiorgeikaart", en geschre
ven wordt door razende spoeltjest
brengt verlichting van een taak
en voorkomt teleurstellingenZij
vindt de gemakkelijke oplossing
van het geheimschrift op een was-
kaart of in een wasboekje met al
lerlei wetenswaardigheden dat haar
winkelier gaarne levert.
A. MacGillavry
Goedkoper dan het geweven etiket
is het bedrukte. Hiervoor wordt wèl
eerst het band gefabriceerd en pas
later komt het gedrukte motief erop.
Ook voor textiel, dat veel gewassen
moet worden is het bedrukte etiket
geschikt en wij kunnen onze was- en
strijkvoorschriften dan ook op zulke
bedrukte etiketten aantreffen.
Het gebruik van was-etiketten stijgt
snel. In 1960 werden er in ons land
twee en een kwart miljoen in textiel
goederen genaaid. In 1963 alreeds 11,5
Hoogglanzend krokodilleer voor de duurste tas van de expositie:
een schoonheid van 960 gulden.
Sportieve dameshandschoen van geverfd antika-
leer geheel met de hand genaaid en voorzien
van kap mtt fantasiebewerking.
Vinyl op textiel voor het moderne koffermodel,
ditmaal met harmonika-bodem, voor de betaal
bare prijs van f 42,50.
Tien jaar geleden kon men
by een kostbare bontmantel een
goedkope plastic tas zien dra
gen Dat is voorby. De Neder
landse vrouw geeft blyk van
onze mode-rijkdom, die een ge
volg is van de welvaart be
wust te hanteren. Nü bij die
bontmantel een leren tas; en
bij elke andere mantel een tas
die er een harmonishh geheel
mee vormt.
TASSEN
De Stichting Lederwarenmo-
de hield te Amsterdam haar
jaarlijkse expositie waar bleek
dat er steeds meer vraag komt
naar echt leer. Het gladde box
calf, suède en vooral de rep
tielsoorten kroko, hagedis en
hoogglanzend python staan in
de belangstelling. Maar de
kunststoffen worden thans zo
fraai verwerkt dat zij zich won
derwel bij het modebeeld aan
passen. In dit opzicht zijn Vi
nyl op textielbasis en het als
wildleder aandoende skai-Velis.
sa (eveneens op textiel) opmer
kelijk. In de goedkopere soor
ten wordt er naar gestreefd
het karakter van een betere
tas te benaderen door het ver
werken van ritssluitingen sleu
telkettinkjes en dergelijke.
Koffermodelletjes brengen va
riatie tussen de klassieke lijnen
die modieus blijven. Zo'n kleine
city-bag aan de arm staat wel
pittig! In Italiaanse stijl, maar
van Nederlands fabrikaat, hou
den zij het juiste midden tussen
chic en vlot. De beugels zijn
momenteel ofwel bekleed, ofwel
van goudkleurig metaal.
Dit seizoen moeten we min
stens één zwarte tas hebben;
daarnaast mag vooral bruin in
vele nuances, tenslotte ook don
kerblauw en donkergroen mee
doen.
Men zegt dat de (zwarte)
kreukeltassen van ,cuir ancien'
en dat is schapenleer. speciaal
voor tieners zijn, maar zij mis
staan een jonge vrouw even
min. De rage voor half-antiek
(denk maar aan stallantaarns
en deurkloppers) is er debet
aan dat beugels en sloten op
deze tassen kunstmatig oud en
verroest worden gemaakt. Ste
viger maar sportiever is de
tienertas van skai waarbij een
model met zeehondbont van
nylon, wordt uitgevoerd als city
bag, ofwel als tas met rits
Bij de avondtasjes zagen wij
een bekoorlijk nieuwtje: een
verguld gevlochten mandje
in klein koffermodel. Het ver
guldsel dekt slechts ijzer-
draad maar dat doet niets af
aan de charme, roei aan de
prijs die f 28,95 bedraagt.
KOFFERS
Plastic op textielbasis is bij
de koffers nog steeds het be
langrijkst materiaal Maar soe
pel rundleder met slap deksel
geeft de (lucht) reiziger wel
meer cachet. Geruite koffertjes
blijven attractief en, afgezet
met rand, van skai-dur, bijzon
der praktisch. Er is toenemen
de belangstelling voor de van
oorsprong Amerikaanse koffer
van een lichtmetaal magnesium
dat nu echter in Nederland ge
maakt wordt voor heel West-
Europa. Deze koffers doen wel
hard en zakelijk aan, alsof men
met een reuzeschrijfmachine op
reis is.
Voor de fabrikanten blijft
geen gelegenheid onbenut: het
zwart lak weekenöertje voor
de elegante vrouw; de dubbel-
doeks linnen tas in vage schoen-
vorm voor de skischoenen van
de wintersporter.
HANDSCHOENEN
De voorkeur voor echt leer
blijkt ook duidelijk uit de
handschoenencollectie. Stof-
handschoenen worden ver
drongen en blijven alleen
glanzen in stretchsatijn voor
de avond. Maar dan ook in
alle lengten, van pols tot ok
sel, en in 36 tinten. Bij al
die avondhandschoenen zijn
fasjes in hetzelfde materiaal
en dezelfde kleur te leveren.
Het nieuws ligt op het sport-
irrein waar naast de extreme
autohandschoen met grote ga
ten, nu fijn opengewerkte mo
dellen in peccary of pigskinle-
der worden gemaakt; ze zullen
buiten de auto niet minder vol
doen.
De meer geklede dameshand
schoen wordt nu in fijn glacé-
leer gekozen. Een wat opval
lend nieuwtje is de handschoen
van waterslang in de naturel-
kleur: abrikoos. Het zeer soe
pele, dunne leer is sterk met
oen natuurlijke schering en in
slag aan dc binnenzijde.
Combinaties van twee kleu
ren zijn chic bij sobere kle
ding: grijs met blauw peccary-
leer of zwart glacé voor de
handpalm en wit peccary op
de bovenhand of bruin leer met
suède ton sur ton
