VOOR DE
RYKBENDE'S
Vitality" de kracht
van een groot leger
Aartsbisschop vraagt
Concilievadersherzie
leer geboorteregeling
Gezuiverd
Voort, voort!
Uitstel
Verkenners
Ooggetuige verklaart
Automobilist-onder-invloed
door agenten afgeranseld
COLLECTIE
KINDER
BROEKEN
SUCROSA
is fantastisch!
Pleidooi voor
Oosterse
patriarchaten
Eenzame tocht
vanaf de Seine
NIEUWE
Nederlander in
België omgekomen
Introductiereis
Dode bij botsing
van
IDEE BELOOND
MET F 7500
Griekse vorstin
Concilie wijst document
over de priesters af
After dinner?
DROSTE pastilles altijd welkom
Nieuwe vrienden?
DROSTE pastilles altijd welkom
vieux speciaal***
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 20 OKTOBER 1964
Advertentie)
HO ÖFDSCHOTEL? VLEES
Het schiereiland van Zuid-Beveland is op het smalste gedeelte ongeveer een
mijl breed. Hier loopt de spoorlijn over de dijk van de Oosterschelde en daar
naast loopt een weg, waarin grote bomtrechters waren en die zwaar onder
mijnd was en verder is er water. De andere wegen lopen om de ondergelopen
polders en verdwijnen in het niet. Tanks waren hier onbruikbaar. Tegen
de oevers van de sloten gedrukt waadden, kronen, ja zelf zwommen de Cana
dezen van de 4e Brigade in alle stilte voorwaarts. Zelfs de meer opvliegende
Frans-Canadezen beheersten zich. Het was moeilijk om de gedachten van de
mannen te peilen en de horizon lag een meter ver in modder en water. Brigades
divisies en legertroepen werden voortgedreven door een drang en een diep
bewust vertrouwen en zij voelden, zonder zich iets af te vragen, de noodzaak
voorwaarts te gaan.
ge ochtend van de 26e vond de lan
ding van de operatie „Vitality 11"
van Terneuzen over de Westerschel-
de plaats. Hiermee werden de vijan
delijke stellingen omgetrokken en hij
begon onmiddellijk terug te trekken.
Operatie „Vitality" uitgevoerd naar
het voorbeeld van „Switchback" die
de vijandelijke druk op het brugge-
hoofd van de 7e Brigade over het
Leopoldkanaal had verzwakt, nood
zaakte de vijand zijn positie aan het
Kanaal door Zuid-Beveland op te ge
ven.
Hierop doel ik, als ik mijn gedach
ten bepaal bij de geestkracht van de
Canadezen bij Woensdrecht. De stem
ming van de eenheden, die lange tijd
onder vuur waren, is voor mij een
interessant punt. Hoe gedroegen zij
er zich onder en waarom? Hoe veraf
schuwen zij de verschrikkingen, hoe
verwerken zij al hetgeen zij zien en
meemaken, want in het leven dat zij
kenden ontbrak hun deze ondervin-
ding.
Eerlijk gezegd zou men kunnen den
ken, dat deze Canadezen al genoeg
meegemaakt hadden, eigenlijk al te
veel! Zij hadden tot aan hun middel
in het water gestaan velen van hen
en dat is niet overdreven twee we
ken lang. Het is onmogelijk hun on
gemak te overdrijven. De dood was
iets persoonlijks geworden, een loterij
die dag en nacht trok en waarin allen
van de voorste bataljons een lot had
den. Iedere dag viel er in ieder pelo
ton „een prijs", naar zij zeiden.
Je kruipt in iemands onderkomen
en je wordt geaccepteerd. „Er liggen
een paar moffen achter die dijk en je
hoort ze". De soldaat is stil en gespan
nen. Om drie minuten over twaalf zegt
hij: „Ga eens kijken. Misschien laat hij
je zijn tuin zien ik heb mijn boon
tjes naast de sla geplant."
Met de Britten kunnen de Canade
zen vrij goed opschieten. De Canade
zen voelen zich niet werkelijk onge
lukkig; als zij het waren dan toonden
zij het in ieder geval niet. Vanaf de
Seine hadden zij zich alleen maar een
zaam gevoeld, dat was ook wel ge
bleken in september in Brugge en
Gent. Zij voelden, dat de werkelijke
oorlog afgedraaid was en dat zij steeds
meer vergeten werden. Zij hadden de
zegevierende echo's gehoord van de
opdringende tanks, de tranen, het
gelach, de bloemen en champagne
van de bevrijding van Brussel, Parijs
en zelfs van Antwerpen. Zoiets had
den zij niet ondervonden. Zij begon
nen er trots op te worden, de trots
van de buitenman, de trots van de
onbezongenen en verguisden. Tenslot
te vochten zij een oorlog en zij be
hoefden geen koppen in de kranten
te maken als politici en filmsterren.
Tenslotte begonnen zij te geloven dat
zij alleen nog vochten in deze god
verlaten uithoek, in dit vlakke stukje
waterland.
Zij werden ongemakkelijke kamera
den. Zij accepteerden slechts de en
kele Engelsman of Amerikaan, die
'bij hen kwam, met de verdraagzaam
heid, die mensen tonen, die het vaak
te druk hebben voor kletspraatjes.
„Kom volgende keer maar eens terug,
als alles voorbij is. Dan is het huis op
orde en is de koffie klaar". Het was
beter er maar over te zwijgen, dat
de Amerikanen en Engelsen ook nog
vochten. Het was beter maar hele
maal niets te zeggen en het te nemen
zoals het was. Van Nijmegen tot Ba^el
was het precies eender, maar in min
dere mate. Het gezichtsveld van de
infanterist is beperkt tot zijn batal
jon. Het is mogelijk, dat hij weken
'lang vecht op twee kilometer afstand
van andere troepen, waarvan hij zelfs
het bestaan niet weet.
Na Woensdrecht klitten de Canade
zen aaneen tot een grote gemeenschap.
In werkelijkheid wilden zij alleen zijn,
Een beeld van de geweldige
verwoestingen in Oostburg.
alleen met de voortdurende en ver
schrikkelijke ervaring, die zij als iets
persoonlijks beschouwden en waarin
niemand het recht had binnen te drin
gen.
Ik verbaasde me toen en nu nog
over de geestkracht van de 4e Bri
gade van de Canadese 2e Divisie, toen
zij naar het westen oprukten, om zich
een weg te banen door de hals van
het schiereiland. Sommige kraters in
de hoofdweg waren zo diep. dat bull
dozers machteloos stonden, de grootste
was dertig meter breed. Hoge, met
prikkeldraad omwonden palen waren
in de geïnundeerde polders opgericht
en de dunne boompjes waren geveld
om de hindernissen te versterken. Al
lerhande mijnen waren ingegraven op
de opmarsweg.
Het is ondoenlijk de voortgang pre
cies weer te geven. Het enige dat
voortleeft is de onbehaaglijkheid, een
herinnering van afgeslagen voeten in
een futuristisch landschap, als iets
van Dali. Bundels 20 mm vuur hielden
de mannen tegen de grond gedrukt en
anderen waren dankbaar voor het wa
ter. De luchtdruk van 88 mm geschut
en mortiergranaatinslagen klonken als
het slaan van een hoge zee op het
ijzeren dek van een schip. Gewonden-
verzorgers en draagbaardragers pik-
ten gewonden op uit de modder en
brachten ze hdar de hulpposten.
Maar de 4e Brigade ging voort. Vijf
kilometer op de eerste dag en in de
avond van de 26e verkenden patrouil
les het Kanaal door Zuid-Beveland.
In een normale oorlog is dit uiter
aard een praktisch onoverkomelijke
hindernis. Voor de Canadezen was
dit slechts een routine-aangelegen
heid.
De 6e Brigade was klaar om de 4e
te doorschrijden en de commandant,
die mee naar voren was gegaan om
een juist inzicht te krijgen werd uit
zijn jeep geschoten en zwaar gewond
naar achteren gebracht. Kleine groep
jes infanteristen en pioniers hadden
zich in de naastgelegen polders ver
spreid en rukten langs bijwegen op.
Het Kanaal door Zuid-Beveland ver
bindt de Ooster- met de Westerschel-
de en loopt van noord naar zuid over
het schiereiland en is ongeveer tien
km lang. De breedte varieert van 60
tot 100 meter en er loopt geen getij.
Het normale peil is 30 cm boven de
zeespiegel en het minimum-peil aan
het einde is 6 meter beneden de zee
spiegel. terwijl de oevers 1 tot 2 meter
boven de waterspiegel uitkomen. Af-
wateringssloten. sommige 7 m breed,
lopen aan weerskanten van het kanaal
een overgang. De straatweg en de
een ovargang. De straatweg en de
spoorlijn gaan op ongeveer twee kilo
meter van het zuidelijk emde over het
kanaal en er zijn sluizen met wegen
aan beide zijden. Wemeldinge m het
noorden en Hansweert in het zuiden.
De weg van Yersekedam naar Goes
loopt over een brug op ongeveer
km van het noordelijke eind van he.
kanaal en er zijn nog een of twee
voetbruggen.
Al de overgangen werden bestreken
door het vijandelijk geschut en alle
bruggen waren ondermijnd. Het was
een opgave voor aanvalsboten en in de
nacht van 27 oktober stak de 6e Briga
de over en vestigde twee bruggehoof-
den. Bij een derde overgangspunt
werden zij teruggedreven door vijan
delijk geschutsvuur; maar in de vroe-
Op 28 oktober namen de „Queens
Own Canadian Highlanders" bezit van
de noordelijke sluizen, terwijl de „Fu
seliers Mont Royal" en het „South
Saskatchewan Regiment" snel door
het midden oprukt. In de nacht van
27 oktober bracht de vijand ongeveer
500 man via de Zandkreek over naar
Noord-Bcveland en werden 3000 man
teruggenomen naar Walcheren. Er wa
ren toen op Zuid-Beveland nog maar
weinig vijanden over, maar de mijnen
op de wegen en dijken maakten het
voorwaartsgaan, dat ook nog bemoei
lijkt werd door artillerievuur, nog
steeds tot een gevaarlijke opgave.
Eind oktober waren de beide Beve-
landen van vijanden gezuiverd. Het
8e Verkennings Regiment ging de
brede Zandkreek over in Nederlandse
schuiten en daar er geen tegenstand
werd ondervonden, werd Noord-Be
veland, zonder een schot te lossen, ver
overd. De 500 overgestoken vijanden
werden half verbijsterd en volkomen
ontredderd, opgepikt. De taak van de
2e Canadese Divisie was praktisch ten
einde, toen het „Royal Regiment" de
betonnen geschutsopstellingen. die de
toegang tot Walcheren beheersten, aan
vielen. omtrokken en veroverden. De
4e Infanterie Brigade begon zich in
Goes te concentreren en vestigde zijn
hoofdkwartier in de vroegere behui
zing van de Gestapo en voor het eerst
genoot men weer een zeker gerief.
Op 31 oktober viel de „Black Watch
of Canada", gevolgd door de „Calgarv
Highlanders" over de Sloedam Walche
ren aan.
op het eiland zelf dijken voorkwamen
en dat op de stranden, waarop de men
sen, het materiaal en de artillerie zou
den landen bestonden uit zand, mod
der, moeras en helmgras. De dijken
zouden genomen kunnen worden door
tussen de houten beschoeiingspalen
voortkruipende infanterie en bij hoog
water zouden rupsvoertuigen over do
toppen van deze palen het land kun
nen bereiken.
Honderdzesentwintig Buffalo's en
Alligators werden in Terneuzen ver
zameld om dc aanvallers over tc zet
ten; zij waren verdeeld in twee flot
tieljes. tachtig onder bevel van het 11e
Tank Regiment. Hiernaast waren nog
vijfentwintig aanvalsboten en zeven
entwintig Terrapins beschikbaar voor
de aanval en hierop volgende consoli
datie van het bruggehoofd, waarbij
steun crleend zou worden door een
compagnie van de „Staffordshire Yeo
manry".
n de avond van de 23e oktober con
centreerde de 157e Brigade van de 52e
divisie, met onder bevel één bataljon
van de 157e Brigade en gesteund door
speciale troepen, voertuigen en wa
penen zier rond Terneuzen. Iedereen
kampte met een tekort aan slaap want
nauwelijks vierentwintig uur geleden
en weinig meer dan zesendertig uur
voordat de aanval over de Wester-
schelde op Zuid-Beveland zou worden
ingezet, was de gehele taak van het
ontwerpen en de uitvoering van de
Operatie ..Vitality I" in handen gege
ven van de brigade. Het woord koorts
achtig komt regelmatig in de oorlogs
boeken over deze periode van brigade
en bataljons voor en niet zonder re
den. Gedurende de eerste twaalf uur
an .koortsachtige arbeid', waarin het
hoofdkwartier van de le Aanvals Bri
gade van de genie nauw was betrok
ken. ging het 156e Bataljon op mars
en de helft van het transport was nog
niet ter plaatse.
In de ochtend van de 24c zagen de
brigade en de mannen van de beide
bataljons voor het eerst het vreemde
assortiment landingsvaartuigen. Ter
wijl het brigade hoofdkwartier een
grote hoeveelheid gegevens bestudeer
de, verwerkte en uiteindelijk op waar
de schatte, maakten de mannen zich
vertrouwd met de Buffalo's, waarin
ze een paar uur later het gevecht in
zouden gaan. Hierin werden zij bijge
staan en aangemoedigd door de man
nen van de 79e Pantser Divisie, die
de bemanning van deze schare „drij
vende voertuigen" zou leveren. Het 7e
Bataljon ..Cameronians" landde op 24
en 25 oktober in Oostende en ging van
daar direct per voertuig naar de Buf
falo's.
Alles, zelfs het eiland Zuid-Beve
land, was njeuw voor de 156e Briga
de.
Op 24 oktober was men nog bezig
te leren, dat Zuid-Beveland voor het
grootste deel onder de zeespiegel lag,
dat het omgeven was door dijken, dat
Zonder er nader op in te gaan moet
nogmaals opgemerkt worden, dat de
156e Brigade en de gehele 52e Divisie
uitsluitend geoefend waren voor lang
durige gevechten in de bergen en dat
niets wat zij geleerd hadden van toe
passing zou zijn op een aanval „onder
de zeespiegel". Dat zij hierdoor niet
in het minst ontmoedigd waren, is een
punt in hun voordeel.
Halverwege de 24e kwam een ver
ademing; „Vitality II" is voor 24 uur
uitgesteld (Gode zij dank!)" aldus
een dagboek. Het geeft vervolgens
weer, dat niemand de voorafgaande
achtenveertig uur geslapen had en dat
slaap ook voor de „onvoorziene" acht
enveertig uur waarschijnlijk niet mo
gelijk zou zijn.
Uur „U" was vastgesteld op 04.45
uur op de 26e, om de vijand te ver
zwakken op het moment dat de Cana
dezen hun aanval over het kanaal zou
den beginnen. De landingen zouden
op twee stranden op de zuidoostkust
van het eiland plaatsvinden; één zou
lopen in de richting van Baarland, de
andere zou noordelijker worden uitge
voerd en naar het oosten gericht zijn.
De bruggehoofden zouden later tot één
uitgebreid wordeïi. De opmarsrichting
zou in algemene zin in noordwestelijke
richting lopen en met de Canadese
linkerflank moest zo spoedig mogelijk
contact gemaakt worden.
Zelfs de vierentwintig uur speling
was niet genoeg. Over het gehele
schiereiland van Ossenisse waren de
vijf bataljons artillerie en ondersteu
nende eenheden van de 156e en 157e
Brigade geconcentreerd en zij zagen
de .Buffalo's' en .Alligators' voor het
eerst. Om zes uur in de avond van
de 25e werden de Royal Scots Fuse
liers' van het concentratiegebied over
gebracht naar het embarkatiepunt.
Het liep allemaal voortreffelijk. Te
middernacht gingen het 6e Bataljon
.Cameronians' en de Royal Scots' aan
boord van de .Buffalo's', alsof zij nooit
anders gedaan hadden en hun gemop
per werd vermengd met humor en een
gevoel van trots, dat zij, de bergtroe
pen, in actie zouden komen op deze
onwaarschijnlijke wijze. Zij werden
met een twijfelachtige blik gadege
slagen door de artillerie-officieren en
onderofficieren, bij wie het plan al
was gerijpt om de honderdtwintig ki
lometer lange rit langs de weg te gaan
maken, zodra de weg was vrijgemaakt.
De pijpleiding door het Kanaal (Ope
ratie .Pluto') voerde genoeg brand
stof aan en iedereen, behalve de on
verzadigbare Patton, was tevreden.
Om 01.00 uur was de inscheping
voltooid. De nacht was helder maar
donker. De landingsstranden lagen
op tien tot vijftien km afstand aan
de andere kant van het rustige water.
Rode markeringslichten waren ontsto
ken aan de overkant om de navigatie
te vergemakkelijken en om het licht
spoor van de Bofors miltrailleurs te
leiden, om zodoende te verhinderen,
dat de flottieljes te ver naar het noord
oosten zouden afwijken.
De nacht was buitengewoon rustig.
Met grote tussenpozen vielen grana
ten, waarschijnlijk van fort Ramme-
kens, op de zuidoosthoek van Walche
ren, kort misschien met opzet, mis
schien achterdochtig door de activi
teit in Terneuzen. Zonder oponthoud
vertrokken de twee flottiljes Buffalo's.
Elk flottilje werd begeleid door twee
aanvalsboten, één diende als gids, de
andere als opvanger van de achter
blijvers. De lichtspoormunitie van de
Bofors liegde een scherm van karmo
zijnrode ballen over het water. De
rode markeringslichten schenen hel
der, alles ging naar wens.
Om precies 02.00 uur ging een ver
kenningsgroep van de brigade, be
staande uit luitenant-kolonel Gosse-
lin, kapitein Shaw, de brigade inlich
tingenofficier, kapitein Huston, een
stafofficier, een soldaat der le klasse
en twee soldaten aan boord van een
Buffalo met de commando-Waesel.
Hun opdracht was een klein vooruit
geschoven hoofdkwartier te vormen
en zo spoedig mogelijk de acties van
de aanvallende bataljons te coördi
neren.
donderdag a.s.:
De hoofdmacht
steekt over
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In Den Haag ztfn weer
klappen met de politie-gummiknuppel
gevallen. Hen 44-jarige Rotterdamse
koopman, aangehouden na een reeks
vreemde verkeersmanoeuvres, ving de
slagen op. Hij had een paar borrels op
en was niet in het bezit van een geldig
ybcwijs. Zijn capriolen trokken de aan
dacht van twee jeep-agenten. Een van
ïen wilde de papieren van de man con
troleren en verzocht hem uit de auto te
tomen.
Toen de koopman daarop niet inging,
rok de agent de wapenstok en sloeg.
Ook later in de politieauto kreeg de man
lagen te incasseren. Volgens een ge-
uige, een verslaggever van het Vrije
Volk, zou hij ook op andere manieren
zijn toegetakeld.
De officiële politie-lezing luidt, dat
;wee surveillerende jeepagenten een
auto vreemde bewegingen zagen maken.
De wagen stopte en keerde, reed een
Advertentie)
BRUSSEL Bij een verkeersongeluk
nabij de Belgische plaats Diest is de
45-jarige Nederlandse automobilist H.
Schenk om het leven gekomen. Zijn echt
genote en twee andere inzittenden wer
den met ernstige verwondingen naar
een ziekenhuis overgebracht.
De Nederlandse auto werd bij een in
haalmanoeuvre aangereden door een
Belgische automobilist. J. Devrindt, een
speler van de voetbalclub Anderlecht.
die de vorige maand zijn debuut in het
Belgische nationale voetbalelftal maak
te in een wedstrijd tegen Nederland. Hij
werd licht gewond. De beide auto's wer
den totaal vernield.
straat in en weer uit. De agenten wil
den de papieren controleren. De bestuur
der schoot een andere straat in en stopte
op de splitsing. De politiewagen stopte
eveneens en een van de agenten ging
links naast de wagen staan om naar de
papieren te vragen. De man gaf echter
volgas achteruit en reed het trottoir op.
De agent moest met een snoeksprong
opzij springen, om er niet onder te ko
men. Toen sprong de wagen weer naar
voren en ramde daarbij een geparkeerde
auto.
De agent sprong weer in de politie
wagen, die de man tot stoppen kon dwin
gen. Weer trachtte hij weg te komen
Een van de politiemannen wist echter
het portier open te rukken en het sleu
teltje uit het contact te trekken. Hij
sommeerde de bestuurder, die naar
drank rook uit de wagen te komen. De
man weigerde. Hij werd beetgepakt en
uit de wagen gehaald. Hij liet zich op
straat vallen. De agent sloeg de man
met de gummistok op de schouder. Een
paar tikken. Een tik schampte langs zijn
gezicht. De bestuurder weigerde ook in
de politie-auto plaats te nemen. Toen
hij erin geduwd was hield hij zijn rech
terarm buiten boord om te verhinderen,
dat het portier werd dichtgeslagen. Hij
werd daarop op de arm geslagen. Uit
eindelijk werd de man naar het bureau
gebracht. Daar gedroeg hij zich correct
De verkeerspolitie verhoorde hem en hij
werd later: naar huis gestuurd. Hij zei
het verkeerde van zijn handelswijze in
te zien en bood zijn verontschuldigingen
aan".
De getuigeverklaring voegt hier nog
aan toe: toen de arrestant achter in de
politiewagen iets vroeg aan de agent
bestuurder, draaide deze zich om en
sloeg de man met de vlakke hand ver
schillende malen in het gezicht. Dit wond
de buiten de auto staande agent zo op,
dat hij het portier openrukte en de man,
die in zijn nervositeit inmiddels een si
garet in de mond had gestoken, met de
gummistok verscheidene klappen in het
gezicht gaf. onder het uitroepen van
„hier wordt niet gerookt".
„Toen de man zonder enig teken van
verzet hierna de niet brandende sigaret
opnieuw tussen zijn lippen stak. sloeg de
agent hem nog enkele malen onbeheerst
met de wapenstok in het gezicht.
De zaak over de handelwijze van de
twee agenten wordt door de leiding van
het politiekorps in Den Haag nog on
derzocht. De man heeft overigens slechts
een proces-verbaal wegens overtreding
van art. 25 gekregen. D.w.z. in gevaar
brengen van het verkeer. In een verkla
ring van de Haagse politie werd niet
gezegd dat de man in de auto een si
garet wilde opsteken, hetgeen verboden
is.
De sigaret is hem toen uit de mond
gehaald. Ook is het vast komen te staan
dat de man van de agent-bestuurder een
klap in het gezicht gehad heeft, omdat
hij zo verschrikkelijk vervelden was",
aldus de Haagse politie.
Met Constantijn op tournee
DALFSEN Op rijksweg 31 ln
Nieuw-Leusen is een verkeersongeluk
gebeurd, waarbij de 64-jarige mevrouw
P. de Jong - Bouwland uit Groningen om
het leven is gekomen en drie personen
o.m. een dochter van het slachtoffer
ernstig werden gewond. De gewonden
zijn naar het ziekenhuis in Meppel ver
voerd.
De auto waarin de slachtoffers zaten
werd aangereden door een personenauto
uit tegengestelde richting, die een
vrachtwagen met aanhanger wilde pas
seren.
(Advertentie)
(ook voor hem!)
fn plaats van suiker. Goedgekeurd door de N.V.8.
zonder saccharine, voor de slanke lijnl
DEN HAAG Het idee van de 34-
jarige technische ambtenaar W. Dijkstra
van de cultuurtechnische dienst in Zwol
le, om geprefabriceerde stuwelementen
te gebruiken, vooral bij ruilverkaveling,
is de rijks-ideeënbusorganisatie 7500
waard gebleken. Gisteren heeft de heer
Dijkstra de beloning van minister mr.
B. Biesheuvel van Landbouw en Visserij
ontvangen.
Van de 14.240 ideeën, die sedert 1954
werden ontvangen, werden 6314 gehono
reerd met in totaal 327.896. Daarvan
gingen de hoogste bedragen als belo
ning naar ambtenaren van het ministe
rie van Landbouw en Visserij: enige ja
ren geleden 10 000 naar de heer Brak
man van de cultuurtechnische dienst en
thans 7500 naar de heer Dijkstra van
dezelfde dienst.
ATHENE Koning Constantijn en ko
ningin Anne-Marie van Griekenland, die
verleden week van hun huwelijksreis in
Athene zijn teruggekeerd, zijn maandag
begonnen aan een tournee door het land,
om de koningin aan het volk voor te
stellen.
Het koninklijk paar zal vele steden
in de noordelijke provincies Thracië
en Oost-Macedonië bezoeken en komt
op 24 oktober in Saloniki aan.
Bezoeken aan andere delen van het
land staan voor later dit jaar op het
program.
(Advertentie)
VATICAANSTAD Het concilie-voor-
stel met de 12 beginselen over het leven
en de dienst van de priester, is gisteren
door de concilievaders met 1199 stem
men tegen 930 terugstuurd naar de be
trokken commissie met de opdracht, het
document volkomen om te werken.
Dit is voor de eerste keer dat het con
cilie een stuk officieel afwijst.
Na de stemming over het priesterdo
cument werd ook het eindoordeel ge
vraagd van de vaders over het 7e hoofd
stuk van het schema der kerk. Dit hoofd
stuk werd goedgekeurd.
De discussies over het document „Oos
terse kerken" hebben gisteren een krach
tig pleidooi opgeleverd om een einde te
maken aan de bevoogding, die de kerk
van Rome uitoefent over de kerken van
het Oosten. Onder meer werd er vurig
voor gepleit aan de Oosterse patriarcha
ten hun oorspronkelijke betekenis weer
terug te geven. Ook werd de opheffing
geëist van het Latijnse patriarchaat van
Jeruzalem. Dit patriarchaat zien de
Oosterse kerken als een voorpost der
latinisering.
Kardinaal Lercaro van Bologna, een
der vier concilie-moderators, verzette
zich ook tegen de wijze, waarop het con
ciliedocument spreekt over de patriar
chen. Het zou beter zijn helemaal niet
over de patriarchen te spreken, zo zei
hij, want de betrokkenen (de patriar
chen der orthodoxie) zijn hier niet aan
wezig.
WASHINTON In samenwerking met
drie priesters, verscheidene wetenschaps
mensen en twee vrouwen heeft de voor
malige aartsbisschop van Bombay, mgr.
Roberts s.j. een boek gepubliceerd, waar
in hij de Kerk uitdaagt haar leer inzake
de geboorteregeling te herzien. Het is
zijn bedoeling dit geschrift onder de
concilievaders te verspreiden. De publi-
katie komt juist voor de behandeling van
schema 13 (Kerk en Wereld), waarin
ook het huwelijk ter sprake komt.
Het boek vraagt de concilievaders de
leer der Kerk te herzien, welke zegt,
dat het gebruik van voorbhoedsmiddelen
intrinsiek kwaad is. Mgr. Roberts en
zijn gesprekspartners zijn tot de con
clusie gekomen, dat de veroordeling der
Kerk problematisch is. Ook vinden zij,
dat juist de periodieke onthouding strij
dig is met de menselijke waardigheid.
Een van de gesprekspartners van mgr.
(Advertenties)
Roberts, de bekende pater Gregory
Baum, die consultor is van het secreta
riaat voor de christelijke eenheid, ver
klaarde dat een eventuele wijziging in
het standpunt der Kerk t.a.v. de geboor
teregeling niets te maken heeft met de
onfeilbaarheid der Kerk. „In verband
met nieuwe inzichten in de menselijke
natuur en nieuwe feitelijkheden in het
maatschappelijk leven moet de kwestie
opnieuw onderzocht worden. Het eerste
en belangrijkste deel van het onderzoek
beslaat hierin, dat de christelijke getui
genis van de gehuwden zelf verkregen
wordt. Zij moeten ons vertellen welke
eisen het evangelie stelt aan het seksu
ele leven in hun huwelijk".
De uiteindelijke conclusie van het sym
posion schijnt in botsing te komen met
de recente verklaring van Paus Paulus,
waarin deze zei, dat er tot dusver geen
aanleiding was het absolute verbod van
casti connubii te wijzigen.
De deskundigen, die Paus Paulus heeft
aangewezen om het gehele probleem
aan een nieuw onderzoek te onderwer
pen, zijn echter nog aan het werk.
Ook een groep katholieke leken uit
12 verschillende landen heeft er giste
ren bij Paus Paulus en het concilie op
aangedrongen het verbod op het gebruik
van de anti-conceptionele pil opnieuw
te bezien in het licht van de moderne
wetenschap.
N.V. DISTILLEERDERIJ tin SIMON RYNBENDE ZONEN SCHIEDAM
