Staatssecretaris doet
interessante suggesties
DOUCHE AUTO MAAT
NU: PRACHTIGE
SPAAR-AANBIEDING Vraa9 uw wnkele
Z.-Vlaamse middenstand
wordt voor de Belgen
minder aantrekkelijk
Dowdirectie 5 november
op bezoek in Terneuzen
Havennota moet steunen
op onderlinge contacten
5 „in"
stijl"
Zeeuwse stuwgroep
Beter spoorwegnet
Klein-verkeer-vliegveld
Fruitoogst
in Zeeland
overvloedig
schoon
in
3 minuten
J. J. TRUMPI
£sso
0agbla3 0 e Sfefc
Dr. ir. W. L. Ghijsen, Breda
inspecteur van het H.T.O.
Wielrijder in
St.-Jansteen
zwaar gewond
6975
OP KATH. ZEEUWSE MIDDENSTANDSDAG
Lastenstijging in
garantieprijzen
calculeren
urklas
uclé's,
ngeeft.
)E
Kringvergadering NCB:
Verwachtingen
NKMB- voorzit ter Hurkmans
OPENING VOLGEND VOORJAAR
HELWA
ESSO SERVICENTER
Mr. G. v. Walsum in Zeeland:
De belasting
verlaging
Woede
Frans verzet
k 104
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 8 OKTOBER 1964
Jk
Mb
(Van een onzer redacteuren)
GOES Volgens staatssecretaris
dr. J. de Meijer van Sociale Zaken
en Volksgezondheid zal de oprich
ting van een Zeeuwse Stuw Groep
van leidende persoonlijkheden uit
scheepvaart-, handels-, industrie-,
landbouw- en middenstandskringen
van nut kunnen zijn om Zeeland
te helpen opstuwen naar zijn gro
te toekomst. Deze stuwgroep zou
de overheid eendrachtig enthou
siast terzijde moeten staan met
morele en materiële hulp. De
staatssecretaris zei dit gistermid
dag te Goes waar hij tijdens de
Katholieke Zeeuwse Middenstands
dag sprak over de toekomst van
Zeeland in het komende Europa.
De staatssecretaris, Zeeuw van origine
noemde enkele maatregelen die z.i. de
te verwachten ontwikkeling zouden kun
nen stimuleren.
De belangrijkste zijn:
1. doelbewust voortgaan met de uitbouw
van de natuurlijke havengebieden Vlis-
slngen-Oost, de kanaalzone Gent-Terneu-
zen en de buitenhaven van Terneuzen
2. samen met Brabant werken aan het
Reimerswaalplan
3. aandacht schenken aan de verdere
ontwikkeling van het spoornet.
4. het aanleggen van 4-baans wegen
5. het aanleggen van een vliegveld voor
het z.g.n. kleine verkeer.
Wat punt 3 betreft was de heer De
Meijer van mening dat de naar voren ko
mende gedachte van een spoorlijn over df
Deltadammen en onder de Schelde naa>
het Engelse Kanaal zeker perspective!
opent. Zeeland moet die gedachte volgen;
hem levend houden. Voorts moet z.i. ge
werkt worden aan een verbetering var
het spoornet in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Een zeehavenfunctie valt vol'gens de
heer De Meijer niet te vervullen zon dei
een daarbij passend spoornet. „Wellich1
ook kan mijn idee van de lijn Hulst-
Perkpolder met spoorferry naar Zuid-
Beveland werkelijkheid worden. Beter
nog zou zijn de zuidelijke Schelde-oever
te durven zien als een toekomstige her
haling van de zuidelijke Nieuwe Water-
regelen die hij getroffen heeft om aan de
toekomstige ontwikkeling tegemoet te
komen. Het betreft hier de plannen, di'/
bestaan hebben om de arbeidsbureaus t|
Sas van Gent en Vlissingen op te heffen,
Hij heeft dit verhinderd omdat ze van
belang zullen blijken te zijn voor de ont
wikkeling van respectievelijk de kanaal
zone en het Sloeproject.
(Advertentie)
(Van een onzer verslaggevers)
ZEVENBERGEN Op de kringverga
dering van de N.C.B, hebben de afde
lingen het hoofdbestuur van de N.C.B.
verzocht aandacht te willen besteden aan
de onrustbarend stijgende grond- en baat
belastingen en de polder- en/of water
schapslasten.
Bij de vaststelling van de garantieprij
zen voor bepaalde landbouwprodukten
zou met die stijging rekening moeten
worden gehouden, zodat ook de land
bouw een evenredig deel in de welvaart
ten goede zou komen.
Voorts werd gevraagd bij rijkswater
staat aan te dringen op meer ongelijk
vloerse kruisingen van rijkswegen. Het
snelverkeer wordt steeds intensiever. De
land- en tuinbouw maakt weliswaar in
hoofdzaak gebruik van secundaire wegen
met trekkers en landbouwmachines, maar
ze moet daarbij vaak snelverkeerswegen
kruisen. Dit is met- het intensieve snel
verkeer zeer gevaarlijk en het brengt
ook vaak heel wat oponthoud met zich
mee.
DR. J. DE MEYER
(Van onze correspondent)
KAPELLE. Enorm is het in deze we
ken op de Zeeuwse fruitbedrijven. De
pluk van het herfst- en winterfruit is
in volle gang. Op alle bedrijven han
gen de bomen vol en zelden was de
oogst zo overvloedig als dit jaar. Zel
den ook was de kwaliteit van het fruit
zo goed, want door zon en warmte kon
het flink uitgroeien en bovendien de
kleur en smaak krijgen die by het ras
behoort.
Er zijn goede vorderingen gemaakt met
de fruitpluk. Op de meeste bedrijven
moet echter nog veel gebeuren en zal
het de eerstkomende drie tot vier we
ken spannend zijn. De Goudreinet
is er op veel bedrijven nog niet af en
Jonathan en Golden Delicious hangen
er ook nog vrijwel allemaal en deze
drie rassen spelen een zeer belangrijke
rol op het Zeeuwse fruitbedrijf.
Op de sorteer- en pakstations van de
Zeeuwse veilingen wordt onder hoog
spanning gewerkt om de aanvoeren
van de telers steeds tijdig te kunnen
verwerken. Dagaanvoeren van 10.000
tot 15.000 kisten zijn op de veilingen
van Goes en Kapelle-Biezelinge in de
ze weken eerder regel als uitzonde
ring. Vele weken achtereen namen de
peren de eerste plaats in maar nu ko
men de appels meer naar voren.
Voor verschillende rassen en kwali
teiten worden voor de teler te lage
prijzen betaald. De goede kwaliteiten
van de gevraagde rassen kunnen ech
ter vry goed worden verkocht. De te
ler die een kwaliteitsprodukt kan le
veren heeft op het ogenblik niet di
rect reden om ontevreden te zijn.
Belangrijk is in elk geval dat er in het
buitenland een zeer grote vraag be
staat naar Nederlandse appelen en
peren. Bijna dagelijks vertrekken van
uit Zeeland auto's met losgestorte ap
pelen naar fabrieken in Westcluitsland
en Frankrijk. Deze landen hebben veel
interesse voor de Nederlandse indu
strie-appelen. De prijs hiervan is laag,
slechts 8-9 cent per kg, maar belang
rijk is reeds dat het weg gaat en hier
niet boven de markt blijft hangen.
De handappelen en peren moeten in een
malig fust wanneer ze worden uitge
voerd. Aanvankelijk worden hiervoor
houten kratten gebruikt, maar de laat
ste weken wordt ook steeds meer over
geschakeld op kartonnen dozen, vooral
voor d eexport naar Frankrijk. De fa
brieken draaien op volle toeren om
aan de grote vraag naar eenmalig fust
te kunnen voldoen.
Voor de telers is het een gelukkige om
standigheid dat er veel export is, want
hierdoor komen er aan de veilingen da
gelijks meermalige kisten leeg die dan
weer direct gevuld kunnen worden.
Het fustpark van de veilingen is name
lijk niet ingesteld op een dergelijke
topoogst. De Zeeuwse veilingen hebben
gedaan wat ze konden om een fust
tekort zoveel mogelijk te voorkomen.
Er zijn zelfs kratten uit België naar
Zeeland gehaald voor de opslag van
fruit.
veg en dit gebied door een spoor-
.utotunnel aansluiting te geven op het
;osteliike achterland", aldus de heer D?
,'leijer. (Interessant is dat deze visie van
ie staatssecretaris, zij het enigszins genu-
.nceerd, parallel loopt met de visie van
.ie oud-burgemeester van Hulst, de heer
A Lockefeer, waarbij nog aangetekend
dient te worden dat in ruimere kring in
Zeeland gedacht wordt aan een vaste
oeververbinding onder de Westerschelde
ter hoogte van Terneuzen-Baarland).
Wat de uitbouw der natuurlijke haven
gebieden betreft gaf de heer De Meijer
als zijn mening dat het nuttig zal zijn
tijdig concrete plannen te hebben voor
de aanleg van een buitenhaven te Ter-
neuzen.
Ter versterking van de geestelijke in
frastructuur van de provincie achtte de
staatssecretaris het gewenst dat de bevol
king mentaal moet worden voorbereid op
de Furopese toekomst. Het middelbaar
onderwijs, het vakonderwijs en zelfs het
hoger onderwijs zullen de aandacht moe
ten hebben, aldus de heer De Meijer.
De staatssecretaris verwachtte in de
toekomst voor Zeeland o.m.
1. vestiging van zware en veredelende
industrie in de zeehavengebieden
2. een industriële ontwikkeling van klei
ne en middelgrote bedrijven in het Rei-
merswaal-gebied
3 de vestiging vanuit Amerika Engeland
en andere niet tot de EEG behorende
landen van filialen op het Europese con
tinent (Zeeland neemt hierop een cen
trale positie in).
4. mogelijk een „pipeline-terminal" en
een pp- en overslagplaats van massagoe
deren aan de Schelde.
5. verstedelijking van Walcheren,
Zeeuwsch-Vlaanderen en centraal Zuid-
Beveland.
De staatssecretaris kwam tot de uit
spraak dat Zeeland, na eeuwenlang een
onderling verdeeld geisoleerd stuk Ne
derland geweest te zijn een kerngebied
zal worden in het verbonden Europa.
De heer De Meijer herinnerde, spre
kend over een versterking van de infra
structuur voor Zeeland, aan enkele maat-
(Van een onzer verslaggevers) denstandsbeleid in het landelijk over-
I heidsbeleid. Hierop aansluitend sprak hij
GOES Tijdens de gisteren in'zich uit voor de instelling van een mi-
i Tr i r~i i I nisterie voor de middenstand (meer hier-
de Korenbeurs te Goes gehouden over op pag. 7 van dit blad).
Katholieke Zeeuwse Middenstands-1 ,u" de. red? _yan, de heer Hurkmans
- - TT I bleek duidelijk dat hij zeer is ingenomen
dag heelt de heer J. Hurkmans, met de recente eenwording op organisa-
voorzitter van de Nederlandse Ka-j SJkfoS Jmchf hf "d/lt
tholieke Middenstandsbond, demenwerking met de gewesten Zeeland
Zeeuwschvlaamse middenstanders! eTdedKo£h„ffl
gewaarschuwd in de toekomst wat Standsbond van harte toe. Hij betreurde
meer over de grens te kijken. Hij
bedoelde niet de grens naar Bel
gië maar de „nog zo moeilijk over-
schrijdbare grens" van de Wester
schelde.
De heer Hurkmans
was van mening
dat vooral het am
bacht en de klein-
industrie in
Zeeuwsch-Vlaande
ren op de ontwik
keling aan de an
dere kant van de
Westerschelde at
tent zullen moeten
zijn. De heer Hurk
mans zei dit o.m.
omdat z.i. de ver
houding met Bel
gië, waarop
Zeeuwsch-Vlaande
ren sterk is geori
ënteerd, in econo
misch opzicht zal
veranderen. Door
de economische
ontwikkeling in Nederland en vooral door
de ontwikkeling van het loon- en prijs
peil zal de aantrekkingskracht van de
Zee"**/schvlaamse middenstand op de Bel
gische koopkracht .z.i. ongetwijfeld ver
minderen. De heer Hurkmans zag verder
goede kansen voor een dynamische mid
denstand op Walcheren en in west-Zuid-
Beveland in verband met de ontwikkeling
J. Hurkmans
het in hoge mate dat, landelijk gezien,
nog grote verdeeldheid bestaat tussen de
vier landelijke middenstandscentrales (dit
komt o.m. sterk tot uiting in de mening,
die de landelijke centrales er op na hou
den waar het gaat om de eventuele in
stelling van een ministerie voor de mid
denstand. Red.). De heer Hurkmans zei
dat de Nederlandse Katholieke Midden
standsbond er veel voor over heeft om
aan deze situatie een einde te maken.
Ook drs. W Lockefeer, voorzitter van
de Commissie Zuid-West-Nederland van
de Nederlandse Katholieke Middenstands
bond was van oordeel dat de midden
stand zich thans moet bezinnen op haar
plaats en taak binnen het kader van de
recente ontwikkelingen in Zeeland. Hij
drong aan op een positief reageren op
die ontwikkelingen. De heer Lockefeer
zag goede mogelijkheden voor de am
bachtelijke middenstand in Zeeland als
onderhouds- en toeleveringsbedrijf. De
Horeca-sector kent volgens hem duide
lijk waarneembare stimulerende facto
ren. Wat de distributiesector aangaat
wees drs. Lockefeer op de bedrijfsecono
mische concentratievormen van de laat
ste tijd. De middenstander dient z.i. po
sitief te reageren op het aandeel dat het
grootbedrijf neemt in de groeiende af
zetmogelijkheden. Die positieve reactie
moet volgens hem een efficiëntere be
drijfsvoering inhouden.
De heer Lockefeer benadrukte de wen
selijkheid van nauw en regelmatig con
tact tussen overheid en middenstands-
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Op donderdag 5 november a.s. zullen hoofddirectie en de raad
van commissarissen van Tlie Dow Chemical Company een bezoek brengen aan
het complex van Dow Chemical Internationaal N.V. te Terneuzen. Zoals bekend
zou oorspronkelijk op deze dag het Dowcomplex in de Nieuw Neuzenpolder te
Terneuzen officieel worden geopend. De opening is echter uitgesteld tot het
volgend voorjaar.
Het - Amerikaanse - gezelschap zal op vrijdag 6 november het Botlekgebied
bij Rotterdam bezichtigen. De leden van de hoofddirectie en de commissarissen en
respectievelijke echtgenotes zullen bijna een week in Europa, waarin de Dow
Chemical Company steeds grotere belangen krijgt, verblijven. Op 3 november
zal in Zürich, dat ook een vestiging van Dow heeft een directievergadering worden
gehouden. Het is voor het eerst dat een dergeljke bijeenkomst in Europa plaats
vindt. 's Morgens vroeg op 5 november zal men in de Zeeuwsch-Vlaanmse contreien
aankomen. Na bezichtiging van het Terneuzense complex en de lunch, die in
Terneuzen gebruikt zal worden, zal men naar Rotterdam vertrekken.
Men verwacht dat het Dowgezelschap 40 a 50 personen groot zal zijn.
van het Zuid-Sloe. Hij betreurde het uttbreidingsplannen, verkeers- en parkeer,
afvallen van o.m. Goes en iZerikzee als problemen, plannen voor shopping-centra
ontwikkelingskern in het regionaal in- en bevordering van het vreemdelingen-
dustriespreidingsbeleid. De plaatselijke I vorkoor. De goede voorbeelden vn deze
middenstand heeft verwachtingen in rook samenwerking, die hier en daar plaat
zien opgaan, waarop zij, misschien reeds selijk waarneembaar zijn, zag hij graag
in letterlijke zin, heeft gebouwd, aldus doorgetrokken tot op provinciaal niveau,
de heer Hurkmans. Hij beschouwde dit; Ook wees de heer Lockefeer op de tot
als een ernstige zaak, als een voorbeeld standkommg van het Zeeuws Midden
van het gemis aan een geintegreerd mid- stands Contact Orgaan door middel waar
van gemeenschappelijke standpunten
over Zeeuwse middenstandsproblemen
ter kennis kunnen worden gebracht van
de gemeentelijke of provinciale overheid.
De heer W. Remijn voorzitter van de
Zeeuwse Katholieke Middenstandsfede
ratie ging in zijn begroetingstoespraak
nog wat dieper in op de betekenis van
de reorganisatie van de Zeeuwse mid
denstand.
(Advertenties)
een goede
;astvrouw hee
in hui
Rumstaafjes 85 cent
Hazelnootwafels 80 cent
Turijner wafels 85 cent
Sneeuwwafels 59 cent
....heel
wat
lekkerder!
v
1
vKoX-.
UITKOMST VOOR ELKE AUTOMOBILIST!
Kom u 3 minuten verbazen over onze nieuwste apparatuur.
Om daarna opgetogen weg te rijden in een glanzende
wagen. Een verbluffende prestatie voor een plezierige
prijs: f 2,50!
Teteringsedijk 210, Breda
tel. 01600-33981
belang, omdat zoals hij zei. de gegadig-
'den voor industrievestiging zich aan
getrokken voelen tot een havenindustrie-
gebied met een duidelijke aanpak. De
ligging van het terrein vond hij uiter
mate aantrekkelijk. Ook de bouw van de
Oosterscheldebrug had indruk ge
maakt op de Rotterdamse burgemeester.
Hij vond deze bouw een zaak, waarin
het provinciaal bestuur van Zeeland
zich bijzonder voortvarend heeft ge
toond. Volgens hem zullen de betrek
kingen tussen Rotterdam en Zeeland
veel intensiever moeten werden dan
thans het geval is. Voorts zei hij ook te
verwachten, dat Zeeland uit recreatief
oogpunt voor Rotterdam van belang zal
worden. Ook andere gewesten achtte hij
in dit opzicht van belang. Hierbij dacht
mr. Van Walsum aan Noordbrabant.
Over de nationale zeehavennota, die
er volgens de Rotterdamse burgervader
in de toekomst zeker zal komen, zei mr,
van Walsum het verstandig te vinden
dat deze nota in eerste instantie gedra
gen zal worden door onderlinge contac
ten tussen de verschillende havens, ter
wijl er daarnaast een wisselwerking
moet zijn tussen de verschillende zee
havens noemde mr. van Walsum een
vereiste voor de toekomst.
Momenteel geschieden de havenuit-
U)e regering zal vandaag antwoorder.
op al hetgeen de woordvoerders van
de fracties in drie vergaderingen te
berde hebben gebracht. Het draait
vooral om het beleid van ministei
Witteveen, die volgens de voorstelling
van de oppositie mooie leuzen in zijn
vaandel schrijft, maar verwezenlijking
achterwege laat, die volgens de opinie
van anderen te voorzichtig is met het
timen van de belastingverlaging en
daar spoedig iets van moest uitvoe
ren, om de middengroepen tegemoet te
komen. Daarbij deed zich het merk
waardige feit voor, dat de liberaal
Geertsema een latere datum noemde
dan drs. Schmelzer. Wat de KVP'er wil.
strookt overigens ook niet met de plan
nen van de Kamervoorzitter, die de be
lastingvoorstellen pas na januari aan
de orde wilde stellen. Daar is natuur
lijk wel een mouw aan te passen, maar
we vragen ons wel af, of mr. Van
Thiel niet wist. dat zijn fractie zo'n
haast wilde maken met de belasting
verlaging. We verwachten overigens
niet, dat de KVP van de datum 1 ja
nuari 1965 een halszaak zal maken,
maar vervroeging van het fiscale voor
deel tot 1 juli 1965 lijkt er wel in te
zitten. Minister Witteveen zit trouwens
te kijken met ongehoord hoge belas
tingopbrengsten. die toch wel ruimte
scheppen. Het bezwaar, dat hij laat
gelden, is de vergroting van de con
sumptiekracht, die van een belasting
verlaging uitgaat en die we bij de hui
dige inflatiegevaren maar slecht kun
nen gebruiken. Doch die belastingver
laging zou aan de andere kant als
nieuw argument kunnen dienen om de
loonontwikkeling in het komende jaar
binnen nauwe perken te houden, iets
waarvoor dc regering ook sterk ge
porteerd is. Het woord is nu aan de
regering.
De heer J. Roose voorzitter van de
plaatselijke afdeling van de Nederlandse
Katholieke Middenstandsbond, benadruk
te de centrumpositie van Goes in relatie
tot de middenstand. De heer Roose zei
verder o.m. dat een goede organisatie
niet het einddoel mag zijn. Men kan
dan pas beginnen. Hij had de indruk,
dat velen een verwrongen idee hebben
van de moderne middenstander. Volgens
hem wordt de plaats van de middenstand
in de maatschappij ernstig onderschat.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Gisteren hebben b.
en w. van Rotterdam op uitnodiging
van het provinciaal bestuur van Zee
land een bezoek gebracht aan deze pro
vincie.
In juli van dit jaar waren de G.S. van
Zeeland nl. de gasten van het Rotter
damse gemeentebestuur.
Na de ontvangst op de provinciale
griffie te Middelburg volgde een be
spreking over de verschillende proble
men, die in het kader van de ontwik
keling van Zuid-West Nederland de aan
dacht hebben van zowel de gemeente
Rotterdam als de provincie Zeeland.
Met name de mogelijkheid van coördi
natie van het liavenbeleid in nationaal
verband kwam hierbij aan de orde.
Zoals gistermiddag tijdens een pers
conferentie werd meegedeeld hadden de
besprekingen slechts een oriënterend ka
rakter. Burgemeester mr. G. van Wal
sum toonde zich onder de indruk van
de Sloehaven. De duidelijke opzet van
het gehele project achtte hij van groot breidingen nog onstelselmatig, zodat het
kan gebeuren dat er grote overheidsin
vesteringen worden gedaan, hetgeen hij
niet van belang achtte voor onze natiO'
nale economie.
,,Zo kan het niet blijven in de toe
komst, het kan de regering noodzaken
tot ingrijpen," aldus mr. Van Walsum,
die vond dat niet passief gewacht moet
worden, maar dat de zeehavens zelf
contacten moeten trachten te leggen.
Over de mogelijke toekomstige relatie
tussen Rotterdam en Sloehaven, deelde
hij mee, dat Rotterdam in de toekomst
deze Zeeuwse zeehaven van dienst zou
kunnen zijn met haar ervaring, terwijl
ook Rotterdam op bepaalde manieren
behulpzaam kan zijn bij de industrie
vestiging in het Sloegebied.
MR. G. YAN WALSUM
....zelf contact leggen
(Van onze correspondent)
Bij koninklijk be-g
sluit is met ingangM
van 7 oktober dr. ir.
W. L. Ghijsen, docent
aan de Hogere Tech- N
nische School Sint.-
Virgilius te Breda
benoemd tot inspec
teur van liet Hoger
Technisch Onderwijs
in Nederland. Door
deze eervolle benoe
ming zal dr. ir. Ghij
sen deel uitmaken
van de centrale in
spectie van het HTO
in Den Haag.
Tot zyn inspectie zal o.a. de analisten-
opleiding behoren.
Inspecteur dr. ir. Ghijsen is van me
ning dat de taak van de inspecteur hoofd
zakelijk gezocht moet worden in de ver
nieuwing, invoering en aanpassing van
het hoger technisch onderwijs aan de
eisen van de industrie. De heer Ghijsen
werd in 1911 te Middelburg geboren en
volgde daar de Rijks HBS. Na het beha-
llen van zijn einddiploma studeerde hij
aan de Technische Hogeschool te Delft
voor scheikundig ingenieur en behaalde
zijn titel in 1934.
i Gedurende twee jaar bleef hij aan de
T.H. verbonden als assistenn bij de anorga
nische afdeling. Van 1936 tot 1937 was hij
ingenieur bij Willem Smit en Co. te Nij
megen.
In 1937 trad hij als research chemicus
in dienst van de Koninklijke Shell te
Amsterdam. Tijdens de oorlog promoveer
de hij in 1942 op het dissertaat: Het ge-
|drag van aldehyden en waterstofperoxy-
den.
In 1946 ging hij over naar het onderwijs
en werd docent aan de HTS te Dordrecht
in de chemische technologie. Inspecteur
Ghijsen keerde terug naar het zuiden
toen in 1956 aan de HTS te Breda begon
nen werd met een chemisch technische af
deling.
Vanaf 1953 is dr. ir. Ghijsen lid van de
subcommissie chemische techniek van de
commissie Middelbaar Techn. Onderwijs
1952.
De VARA heeft op het eerste net
een Noh-spel gebracht, waartoe de
Olympische Spelen in Tokio inspireer
den. Het is voor de westerling, onbe
kend met Japanse zeden en moraal, wel
wat moeilijk een dergelijk spel te be
grijpen en te waarderen, zelfs als het,
zoals gisteravond, aan onze mentaliteit
ietwat wordt aangepast. Daar moet wor
den bijgevoerd dat de uitleg, welke
voorafging, wel uitermate summier en
dus onvoldoende was. Het spel van
gisteravond wilde een onderdeel be
lichten van het Japanse denken: het
zonder ophouden blijven zoeken naai
de volstrekte rust, een pogen dat zijn
stempel heeft gedrukt op het Japanse
volkskarakter. Verlatenheid en fatalis
me zijn er de wezenskenmerken van.
Het spel van gisteravond was de dich
terlijke ontwikkeling van dit thema,
dat gespeeld werd door Nel Knoop en
Eric Schneider. Jef Last had voor de
moderne vormgeving gezorgd. Het was
interessant met dit Noh-spel kennis te
maken, al kunnen we ons voorstellen
dat het thema en de uitwerking ervan
niet iedereen zal hebben geboeid. Maal
ais cultuurfenomeen was het daarom
interessant, omdat het misschien bijge
dragen heeft tot een beetje beter "be
grip voor een land. waar we de ko
mende tijd iedere dag mee te maken
zullen krijgen. M.
De Vlaamse televisie presenteerde
Vondels Noach. De keuze alleen al (eni
ge tijd geleden bracht men ook Jephta)
is vermeldenswaard. Daarnaast had
men veel gedaan om Vondel aan te
passen aan het medium televisie, zon
der dat aan de tekst afbreuk werd ge
daan. Het resultaat deed wat hebre-
tisch aan. Het kan waarschijnlijk ook
niet anders. Alleen een volledig fil
misch uitgewerkt filmscenario met
behoud van de tekst kan dit bezwaar
voorkomen. Dit was Noach (nog) niet
het geval. De K.
F)e massa-ontsnapping uit Oost-Ber-
lijn heeft de machthebbers in Pan-
kow in woede doen ontsteken. Geen
wonder. Ze zijn voor zich een „image"
van humaniteit aan het opbouwen. De
pasjesregeling moest daarvoor een be
langrijke bijdrage leveren. Nu is er
echter opeens een schril licht gewor
pen op de eenzijdigheid van dit ak
koord. De Oostberlijners kunnen slechts
met vernuft en doodsgevaar de grens
overschrijden. Ulbricht geeft ook hoog
op van de economische verbeteringen,
die in zijn staat zijn bereikt. Er is, zo
betoogt hij uitentreuren, geen reden
meer om te verlangen naar de vlees
potten van het Westen. Die potten staan
nu ook aan zijn zijde van het ijzeren
gordijn klaar. Toch blijft die drang
om Oost-Berlijn te verlaten onuitroei
baar. Een mens leeft niet van brood
alleen. De vrijheid beschouwt hij als
een boven alles te waarderen goed.
De dwang, die staat en partij leggen
op zijn denken, zijn arbeid, zijn ge
zinsleven, zijn recreatie, de nooit af
latende propaganda, die aan discussie
geen ruimte geeft, scheppen een sfeer,
die voor velen verstikkend wordt, die
de vluchtgedachte aanmoedigt en de
ergste risico's doet trotseren. Het is
voor de Oostduitse machthebbers ter
gend, dat geen machtsmiddelen, geen
muur en geen Vopo-kogels het ver
langen naar vrijheid kunnen smoren.
£)e Fransen zijn er tijdens de verga
dering van de ministerraad van
Euratom niet in geslaagd het Neder
landse atoomcentrum te Petten te tor
pederen. Maar het feit, dat ze het ge
probeerd hebben, is weer een van die
symptomen van het Franse „Europese
denken", dat almeer een storend ele
ment gaat vormen. Er zijn nu allerlei
financiële argumenten aangevoerd
maar de achtergrond van hun optreden
v/as dit: Euratom dient zich vóór alles
te concentreren op de opbouw van een
waarlijk Europese nucleaire industrie
die geheel onafhankelijk van de Ver
enigde Staten zou zijn. Om dit te kun
nen doen dienen naar Franse smaak
kleinere projecten te worden geschrapt
of althans zeer aanzienlijk ingekrom
pen. Op een tweetal Nederlandse pro
jecten (inclusief Petten) moest volgens
hen liefst 9,5 miljoen dollar worden
bezuinigd in plaats van dat er in het
kader van een suppletoire begroting
geld hij zou komen.
Gelukkig kunnen grote wijzigingen
in de structuur van het programma
slechts met eenparigheid van stemmen
worden goedgekeurd. Petten blijft vei
lig omdat het tot stand kwam op basis
van een akkoord tussen Euratom en
de Nederlandse regering en omdat hier
grote contractuele verplichtingen zijn
aangegaan.
Maar het is weer eens duidelijk ge
worden wat we aan de Fransen hebben.
(Van een onzer verslaggevers)
ST. JANSTEEN Op de Tragel in de
gemeente St. Jansteen is in de nacht van
dinsdag op woensdag de 57-jarige wiel-
ryder P, v. d. K. uit Clinge door een
auto, die bestuurd werd door G. van V.
uit Hulst, aangereden, toen hij de weg
overstak.
Van de K. werd zwaar gewond. Hij
liep een ernstige hoofdwonde op en brak
beide benen. Hij is in zorgwekkende
toestand opgenomen in het St. Liduina-
ziekenhuis te Hulst.
Van de K., die had gedronken, was
tevoren komen te vallen. Hij werd over
eind geholpen door de bestuurder van een
passerende auto. Hij stak daarna met de
fiets aan de hand de weg over. Hij werd
toen gegrepen door de auto van Van V.,
die uit de richting Hulst kwam rijden.
KOFFIE HAG
