KUS TOL BI] HAASTRECHT LAAT ZICH NIET DOOR SNELHEIDSMANIAK OVERMEESTEREN Brugwachter Stolwijk ONZE PUZZEL SLAAKT OVER schim uit verleden Tol: prestigekwestie tussen Haastrecht en polderbestuur t?Itar|EF kt iS vrij i STOLWIJK: KRANTE JONGENS TRAP IK VAN DE WEG AF BOEKENPLANK ÏM-debat IM-debat ileistrap 17 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1964 17 mölöfrf wftl - - tirlfitifr ---IH1 ~~fKl Zo n snotjongen van de krant Zeilboten fotograferen In de wieg gelegd Wij in huwelijk en gezin Intocht der kinderen Karrespoor van een meter Begrip „haast litbannen Bloeddorstige benadering Jaloersheid e m mow ;',UiW»V< (töiftïDoblf! - - - - f§tyié - -TV*- ;x i 'x\ - I EEN ZWARTE HOKJES-PUZZEL Voor de meer ervaren puzzelaars, die weinig moeite hebben met een gewoon kruiswoordraadsel, bieden we hierbij een aanmerkelijk moeilijker opgave. Ons diagram is zonder zwarte hokjes en zonder nummers. Gegeven worden slechts genummerde omschrijvingen, zo als dat bij gewone kruiswoordraadsels het geval is. Aan de liefhebbers de taak de puzzel zonder de steun van zwarte hok jes en nummers in het diagram toch op te lossen en zelf te bepalen waar die zwarte hokjes, die er eigenlijk in beho ren dan wel moeten staan. OMSCHRIJVING Horizontaal: 1 jongensnaam, 3 Russi sche delicatesse, 9 smalle weg. 11 buit 13 rimpel in een stof, 15 wintervoertuig. 17 rijkelijk. 19 vis, 21 tegen, 23 noodsein 24 kleur. 25 naschrift. 26 godheid. 28 smart. 29 muziekterm, 31 boom, 33 holte in de muur. 35 Spaanse titel. 36 deel v h oor, 37 kleur, 39 wenden. 41 kleur, 42 gebogen been, 43 deel y.h. hoofd. 44 klein meertje, 45 vette vloeistof. 47 opstande ling. 49 oude IJslandse literatuur, 51 aanw. voornaamw., 52 vis. 53 keurig 55 tijdperk, 56 Frans voegwoord. 57 van het Heilige Roomse Rijk. 59 steensoort 61 meisiesnaam. 62 plaats in Noord-Hol land. 64 tweemaal. 66 meisjesnaam. 68 voerbak. 69 niet dik, 71 Indische winkel 72 begrip, 75 rangtelwoord, 77 sluis. 78 eerste pubïikatie, 79 vogel. Verticaal: 1 onderricht, 2 toegankelijk 3 jongensnaam, 4 staatspensioen. 5 sme ring, 6 Egyptische heilige stier, 7 water plantje, 8 ambtshalve. 9 clown, 10 water kering, 12 hennepbraak. 14 sterk zuur stofhoudend gas, 16 werpstrik, 18 haar krul, 20 eetgerei. 22 elektrisch geladen deeltje. 24 rivier in Nederland. 25 tijd perk. 27 klein baardje. 28 nachtkleed 30 boom, 32 huidmondie. 34 plaats ir Zuid-Korea, 35 raken. 36 boom. 38 aanv voornaamw., 40 jongensnaam. 41 watr ring, 46 inhoudsmaat. 47 tentoonstelling? geb. in A'dam. 48 deel v.h. oor. 50 mv thologisch monster. 52 lichaamsdeel. 5' seconde, 57 bindmiddel, 58 weg (Tt 60 klein beetje, 63 kleine veertjes. 64 lood (Duits), 65 wond, 67 rekening, 68 stapel, 69 Engelse titel, 70 biljartstok, 72 bid (Lat.), 74 ter plaatse, 76 het Ro meinse Rijk. OPLOSSING Horizontaal: 2 cape, 5 agio, 9 sela, 10 armee, 12 veen, 13 kus, 14 die, 15 lade, 17 te, 19 nu, 20 rete, 23 egaal, 24 for mule, 28 addenda, 32 t.t., 34 il, 35 lor, 37 r.k., 38 em, 39 tu, 40 af, 41 po, 42 a.g., 43 ee, 44 ha, 45 tel, 47 s.a„ 49 e.o., 51 groenlo, 54 uitting, 57 onzin, 58 lamp, 61 mg, 62 t.t., 63 bron, 65 lam, 67 eva, 68 amie, 69 eiber, 72 raat, 73 kurk, 74 snik. Verticaal: 1 aera, 2 cake. 3 pastel, 4 er, 5 a.e., 6 geduld, 7 over, 8 test, 11 mm, 15 lift, 16 dor, 18 egel, 19 naar. 21 een. 22 edam, 25 otter. 26 mi, 27 ulaan, 29 drost, 30 e.k., 31 degen, 36 ode, 43 egel, 44 he. 45 long. 46 luit. 48 at, 50 ogen, 52 oom. 53 lommer, 55 intern, 56 ier, 59 arme. 60 plek, 63 bark, 64 oran, 66 ob, 70 ik, 71 es. Advertentie) Stolwijk in actie. Ook meisjes moeten koperen penninkskes of feren. Daar helpt geen lieve moe dertje aan. K...AYsk'-.s.-k' v,r.S-fcW&J Om over de brug te komen moet iedereen voldaan hebben aan de eisen van het bord. (Van een onzer verslaggevers) U bent tevoren gewaarschuwd: de oude, aftandse tol van Haas trecht is geen toeristisch object, dat u er tussen neus en lippen nog wel even bij kunt pikken, want als u denkt hem „effe te doen" tussen de waag van Oudewater en de mierzoete stroopwafel in Gouda, zit u goed fout. Natuurlijk kunt u er als moderne zenuwpees en ge stroomlijnde jakkeraar vanuit Gouda over een riante asfaltweg heen rijden, maar in dat geval betaalt u de tol uitsluitend aan de ver maledijde randstadbeschaving en keert u na afloop gegarandeerd katterig huiswaarts. U zegt dan waarschijnlijk tot elkaar: „Was dat nou alles? Die ene man met zijn rafelige pet en dat krakende bruggetje over de plas En dat is ook niet verwonderlijk, want u heeft immers verzuimd om zich eerst in het zweet te werken en royaal boete te doen alvorens aan de broodwinning van de reus Stolwijk te ruiken. Het droevige resultaat van zo'n vluch tige sight-seeing is, dat u alleen een geweldenaar hebt ontmoet, die u om onnaspeurlijke redenen een geldbe drag van vijftien (voor een auto) of twee cent (voor een rijwiel) heeft ont futseld en dat u zich voor de rest een kostelijke ervaring hebt laten ontste len, want de tol van Haastrecht heus geloof me laat zich niet over meesteren door een kilometervreter. Daar komt waarachtig wel wat meer voor kijken. Karakter bijvoorbeeld en doorzettingsvermogen. En om met we reldkampioen Jan Jansen te spreken: een groot moreel. Dat is het: alleen de reiziger, met een groot moreel, be reikt de tol van Stolwijk ongeschonden en weet, dat hij de tijd naar zijn hand heeft gezet. Het maakt immers een groot verschil of u, sigaretjes paffend, in een auto komt aanrijden over een keurig onderhouden weg en dan het ronde bord „Tol" erop ziet staan, of dat u met de tong op de schoenen door de groene ingewanden van Zuid-Hol land komt aanwankelen en eindelijk m de verte drie drie letters voor uw ogen ziet dansen. Met dat bord voor de kop waant u zich op de drempel van de vrijheid en de man met de pet is op eens de cipier, die u wegens goed ge drag ontslaat uit dat kamp in de pol derwildernis. Alleen door zo de tol bij Haastrecht te benaderen kunt u rekenen op een be levenis voor jaren. Eerlijkheidshalve moeten we er wel aan toevoegen, dat we waarschijnlijk ook die asfaltweg van uit Goude hadden genomen, als we niet door die goed ingevoerde tipgever op een dwaalspoor waren gebracht. Maar in dat geval zou dit epos van helden moed in de vulpen gestold zijn, want over een kale tol alleen, beste mensen, je krü^t er nog geen vijftien regels over vol. Goed, je kunt de abonnees vertellen, dat de tol van Haastrecht er een van de vijf is, die ons land rijk is en als je toevallig een lezer treft met agrarische belangstelling, dan zegt die „Da's aardig, da's verduveld interes sant". Maar wat dan? Je kunt zeggen dat die tol zo mooi ligt; een verrukke lijk uitlopen van de Reeuwijkse plas sen, een nauw bochtig straatje, dat tel kens oprispingen krijgt van het langs- denderend verkeer, een stadhuisje uil het schetsboek van Anton Pieck en dan die enorme brugwachter Stolwijk, die in een piepklein uitbouwtje op de loei ligt en daar zwaar sloffend uit de voor schijn komt, als zich weer een klant meldt. Hij behandelt de clientèle als lastige horzels en zijn beide handen zijn dan ook gegoten voor een beslis sende doodklap, maar bijtijds begrijpt hij steeds, dat hij zijn toch al benepen ïering niet stuk kan maken en daarom geperkt hij zich tot het met tegenzin ccepteren van het tolgeld. vindt. Doe zoals wij en begin uw zwerf tocht bij de brug in het oude dorpje Reeuwijk. U volgt de wegwijzer met de rode letters, die u waarschuwen, dat het straks bar en boos zal worden, maar laat u door deze ANWB-hint niet afschrikken, want het wordt allemaal nog veel erger dan u denkt. In het be gin lijkt het allemaal nog vriendelijk: een smalle dijk, waar de auto's elkaar als kegels in de diepte proberen te kieperen, een minzame bevolking van watertrappelaars, die ineens met hun mestkarren de weg opstuiven en dan tergend langzaam voor u uit blijven rij den met hun banieren van vette lucht achter zich aan. In die eerste kilometers kunt u vast proberen om het begrip „haast" uit uw geheugen te bannen, want dat is iets voor de krankzinnige snelweg verder op. Hier kunt u alleen uit de voeten met een gezinsfles vol geduld, mooi gaaf geduld. Stolwijk. Een goede raad: Sla in He kendorp de weg in, die u langs Oude water naar Gouda voert, want dan bent u er een kwartier eerder en mist u de tol ook nog. .Neen, u moet het emmer tje ellende tot aan de laatste druppel opdrinken en de vijftien cent braaf aan de tolbaas afdragen. Op de dag dat wij zijn broodwinning passeerden, was het zeer warm en mis schien verklaart dat, waarom hij zo bloeddorstig naar buiten sprong, toen wij de wagen langs de kant parkeerden. „Vijftien cent", nep hij strijdlustig en dat op een toon die geen tegenspraak duldde. Nu hadden we dat in de gau wigheid al op het vale bord gelezen: Bespannen voertuigen met 1 paard tien cent, met twee paarden vijftien cent, stuk vee vijf cent, automobiel vijftien cent en rijwiel twee cent. „Druk vandaag vroegen wij pei lend. Hij keek ons vanonder zijn kleppet aan en riep gulzig: „Je bent toch niet van een krant hè Hij had het gezegd met zo'n intona tie van een 'kanibaal, die herinnerin gen ophaalt aan een hele malse mis sionairs. Weineen" antwoordden wij, „we zijn hier voor zaken." Hij snoof en zei: „Nou, dat is dan maar goed, want vorige week is hier een stelletje nozems van de televisie geweest en dat wilde ook weer alles weten. Ik heb gezegd: „Als je niet gauw maakt dat je weg komt, dan trap ik je van de weg af". Er schilferde een donkere lach over zijn vierkante gezicht, terwijl hij schou derophalend vervolgde: „D'r is hier niks te zoeken voor een kranteman, niks begrijp je. Ik heb hier mijn werk en voor de rest blijven ze er met hun poten af. Zo is dat. Twee weken ge leden nog een jongen uit Rotterdam. Moet je nagaan, zo'n knul komt hele maal uit Rotterdam om mij te horen. Hij wilde weten waarom die tol er nog was en hoeveel mensen er per dag langs kwamen en toen heb ik tegen hem gezegd: ,,Weet je wat jij moet doen Jij moet weggaan We knikten. „Daar heeft zo'n jongen ook niks mee te maken", zeiden wij, „Wat heeft hij er nou aan om te weten hoeveel mensen hier per dag langs komen. Toch zeker niks. Hoeveel ko men er per dag langs Stolwijk spuwde op de grond en ant woordde: „Nou, dat is heel verschil lend. Twintig, zomers meer dan hon derd, maar daar gaat het ook niet om, want die hele tol is onzin. Gewoon een prestigekwestie tussen het polderbe stuur en Haastrecht. De -een wil de brug overnemen met geld toe en de ander wil de brug overdoen met dik geld erbij. Dat vroeg zo'n snotjongen van de krant ook nog. Die vroeg: „Kunt u er nou van bestaan Ik zei: „Weet je wat jij moet doen, jij moet weg gaan". Natuurlijk, zeiden wij, „Kunt u er nou van bestaan, van die tol Stolwijk schudde het hoofd en wees naar een partij stenen die naast het huis lag. „Ik doe nog wat in bouwma terialen", zei hij, „en dat is de winst en wat die tol betreft: dat is meege nomen. Ik pacht dat ding en ik vang de centen. En als ik op het einde van het jaar nou maar meer geld in mijn portemonnee heb dan in het begin, dan zit het goed, begrijp je Waarom heb je dat fototoestel op je buik? Je bent toch niet van de krant hè „Zeilboten fotograferen", antwoord den wij, „wij zijn dol op zeilboten" Stolwijk lachte schamper en riep: „Nou, dat zou je ook niet zeggen als je in mijn plaats was, want ik moet voor die krengen steeds de brug open trekken en ik krijg er geen* stuiver voor terug. Hier, daar heb je er weer een". Langzaam slofte hij naar de groene brug, pakte de ijzeren ketting en ging er met zijn hele gewicht aan hangen. Loom klapte het gevaarte als een wal- visbek open. Toen hij weer terugkwam zei hij snuivend: „Ik krijg die vijftien cent nog van je vader. Je dacht toch hoop ik niet dat ik die vergeten was Hij wisselde het kwartje met rinke lend losgeld uit zijn bruine knipbeurs en daarna vouwde hij zich weer op in zijn wachthuisje. De pet had hij uit voorzorg opgehouden, want zonder ge zag kun je een tol niet runnen. Als we even later naar onze auto lo pen roept Stolwijk uit zijn witte hok: ..Die kerels van de televisie, man, ze renden al vóór ik een stap gezet had. Opdonderen zei ik. Haha. Want ze heb ben hier niks te zoeken. Niks". Met kracht spuwde hij in onze rich ting. We hadden er weer een vriend bij. In het modern vertimmerde café aan de overkant vertelde de vrouw van de kastelein, dat Stolwijk een beste man was, die bedachtzaammaar gestadig werkte voor zijn vrouw en negen kin deren. „We dachten in februari al dat die tol weg zou gaan", zei ze „Want toen kwam dit gedeelte bij Haastrecht, maar ze blijven touw trekken. Het gaat ons niet zozeer om die twee cent, want wat is nou twee cent, maar dat ding is nergens voor nodig en dat gaat op den duur vervelen. De hele dag staat zo'n man maar voor piet snot bij de brug en als er iemand langs komt, dan is het een bekende, die een kaart voor een jaar heeft. Ik heb al tegen mijn man gezegd: „Voor zo'n baan moet je ook in de wieg gelegd zijn, want hij kan nou wel een pet op hebben, maar dat wil nog niet zeggen, dat hij wat doet." Het september-nummer van dit eigen tijdse tijdschrift voor katholieke gehuw den bevat de visie op gezagsuitoefening door de bisschop van Rotterdam, van een. pastoor en van een kapelaan. Deze drie bijdragen zijn sympatiek en bescheiden gesteld en geven een duidelijk beeld van de veranderende relatie tussen priesters en leek. Naast een boekbespreking, die weinig meer dan aanduiding is, en een serie-artikel over de Bijbel, geeft dit nummer een opstel van dr. Trimbos over methoden van geboorteregeling: men kent diens progressieve iedeeën, die men hier beknopt en duidelijk voor zich krijgt. „Wij" draagt daarmee weer een eigen steentje bij aan de bewustwording van de volwassen katholiek. Men kan het tijdschrift zeker aan ietwat ontwikkelden aanbevelen. (Uitg. „Wij" Ginneken - Bavel). A. G. Net als de automobilist van plan is om de gaspedaal flink in te trappen, moet hij stoppen voor baas Stolwijk. Bij het bord met Hekendorp krijgt u gegarandeerd de aanvechting om naar rechts te gaan, want die weg is een stuk rianter. Nee, ga nou maar braai het grintpad op en sla aan het einde van de weg pas rechtsaf. Aanvankelijk is het pad nog bestrooid met keien, die voortreffelijk resoneren tegen de onder kant van uw auto, maar na goed vijf honderd meter houdt dat ook op en begint een karrespoor van nauwelijks een meter breed. Let wel: HekendorE was volgens het bord nog slechts viei kilometer verwijderd, maar desondanks moet u er toch rekening mee houden dat die tocht ongeveer anderhalf uu) duurt, want als er een tegenligger aan komt, moet u toch echt weer een halve kilometer achteruit om op een boeren erf te kunnen draaien. U kunt natuur lijk ook wachten totdat de tegenliggei achteruit gaat, maar als deze tot de autochtone bevolking behoort dan if daar geen kijk op en kunt u het beste uw meegenomen lunchpakket openvou wen, want de man wijkt geen centi meter. Het is een soort motorische spring processie, waarbij de nerveuze stads bewoner tenslotte zijn laatste reservt moet aanspreken, want afgezien van het feit, dat hij als een slak voortkruipt hoort hij ook nog telkens de stenen te gen zijn wagen schieten en ziet hij reeds visioenen van een walmend wrak, waar in hij straks amechtig de tolboom zal bereiken. VEZENO ZAANDAM WESTZIJDE 212 TEL. 6 3441 Natuurlijk levert Stolwijk interes sante gesprekstof, maar achter zijn ogen begint het verhaal pas te gloeien. Wan neer je hem na een barre tocht door de polder ineens op een kronkelpad Die weg naar Hekendorp doet zo ir. niets onder voor de beruchte karrespo- ren in Griekenland en Joegoslavië maai eenmaal in het dorp, een ongelooflijk gehucht met een monstrueus klooster, dat als een koekoeksei in het polder nest ligt, is het leed geleden en voert een redelijke dijk naar de barrière van Deze brochure biedt een aantal be schouwingen rond kinderbiecht en kin dercommunie, aangeboden door een stu- die-commissie van liet bisdom Roermond. Na een Ten Geieide door mgr. Moors en een afdruk van de bisschoppelijke nieuwe richtlijnen voor het Roermondse, volgen verklaring en toelichting op deze nieuwe visie. Tenslotte bevat de brochure een proeve van boete-celebraties voor kin- deren van diverse klassen van de lagere school. Alles tezamen een uitgave van groot praktisch nut: heider en overtui gend worden de beweegredenen uitge legd voor uitstel en andere voorberei ding op communie en biecht. De gehele tekst is mild gesteld en ge- Tuigt van bezonnen wijsheid. De rijke inhoud laat zich niet in enkele 'regels samenvatten. Beter zal het zijn, dat al le betrokkenen, niet alleen de school, ,maar vooral ook de ouders, deze belang- rijke, moderne en actuele uitgave zelf ter hand en ter harte nemen. (Uitg. J. J. Romen en Zonen-Roermond) A. G. In dit handzame boekje heeft de be kende auteur Paschasius van Marvilde het euvel der jaloezie ..psychologisch en pedagogisch beschouwd In tachtig bladzijden wordt het wezen van dit verschijnsel gepeild; worden de verschijningsvormen onderscheiden met bijbehorende oorzaken en wordt een summiere pedagogiscne aanpak gesug- Igereerd. Gelijk eerdere publikaties van deze deskundige schrijver draagt dit boekje de goede eigenschappen van gedegen heid en overzichtelijkheid; maar ook de schaduwzijde daarvan, nauwelijk een iet wat droge systematiek. Een scholastieke (en dus zeker waardevolle) benadering van dc onderwerpen ligt pater Pascha sius kennelijk beter dan een fenomenolo gische. Het boek is daarvoor op zijn eigen wijze verdienstelijk, al kan men er zich eerder een studieus gebruik van voor stellen. bijvoorbeeld in de opleiding van kleuterleidsters, dan een huiselijke be nutting. (Uitg. Helmond Helmond). G.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 11