anv
GOESE FRUIT-CORSO
U trekt
aan de bel
Dagblad De Stem
Dagblad De Stem
T rillen
van
fruit
N3d01D3fOdd Via
SW1H Mn
Wat het
aan schoonheid biedt
GEEFT
IEDERE
WINKELIER AAN KWALITEIT
Bij ruim 12000 Zeeuwse
gezinnen,
zonder één meter te lopen
met uw advertentie in
Dagelijks zien vele
tienduizenden ogen uit
naar nieuws, dat zij
(ook in uw advertentie)
zoeken
H. Hollestelle
NAJAARS-
KLEDING
bwnrusoM
Hoopvol
onderzoek
bij het
kleinfruit
PROBEERT U HET OOK MAAR EENS
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Kodak
Instamatic
100 Camera
GOES
22 uur groots vuurwerk
open!uchtfi!m
Ruim 20 wagens
een grote autoshow
10 bekende muziekkorpsen
en showbands
groot kindercorso
HOGE PUJKKOSTEN LEIDEN NAAR:
M. M-
]uaiui|.iosse OldHTTOA 100 v 1°°
'uajBaEildail-juiiiiBirY JJiB[mioil jooa 1J!\I
ei
f96i osaoDiinaj - wais 3a aviaova
14
DAGBLAD DE STEM - FRUITCORSO 1964
14
DC SPAR
Kantoren te:
Goes
Hulst
Bijkantoren te:
Terneuxen
Oostburg
Klokstraat 1 - tel. 6252
Steenstraat 14 - tel. 2377
IJsbaanstraat 24 - tel. 2601
Nieuwstraat 41 - tel. 2893
Centraal
Kledingmagazijn
Magdalenastraat 7
GOES
VOOR DAMES
EN HEREN
moderne stoffen
voordelige prijzen
een klasse apart
Fotograferen
zonder moeite.,*
's H. Hendrikskinderen-
straat 9
Tel. 01100-6608
Zaterdag 19 september 1964
te Goes
's middags van 35 uur ENTREE 1,25
's avonds van 8J0 uur ENTREE 1,25
Tribune-zitplaatsen 1,50 p.p. extra
EXTRA TREINEN
vanaf Viissingen 13.58 uur
vanaf Viissingen 18.58 uur
EXTRA BOOT
Kruiningen-Perkpolder 23.20 uur
KatsZierikzee 23.15 uur
waaraan voorafgaand
en minstens
Opening fruitweek met
zaterdag 12 september 3 uur
:ui uaiiapouisjoofon a.nnaiu 111 jsSoo ayfu uay
sna^ .i.i.nn jjsij.rp.too v
J3IOOIU J3)aq
S.I.«lnnij-\j UBA )p|I[BA^| UBA
J7M-^JDMZ JJd VdJrid^yj U7
mt osaoDiinad - W3is aa aviaova
DAGBLAD DE STEM - FRUITCORSO 1964
Het trillen van zwarte bessen. D©
trilmachine is nog: wat zwaar en on
handig om te hanteren. (Foto: I.V.T.
Wageningenl
heel anders. Het gros van het fruit gaat
in Amerika naar de fabriek. Een scheur
tje meer of minder in het fruit komt er
niet op aan. In Amerika rijden mobiele
schudmachines door de boomgaarden. Het
van de bomen geschudde fruit wordt via
opvangschermen naar lopende banden
geleid die het fruit rechtstreeks in ijs-
wagens deponeren. De ijswagens brengen
het fruit rechtstreeks naar de fabriek.
Wanneer het mechanisch oogsten van
groter fruit ook in Nederland algemene
ingang zou vinden dan zou dat oogsten
toch ook volgens de trilmethode moeten
geschieden. Er kleven, aldus ir. Wert-
heim, echter drie grote bezwaren aan het
trillen van groot en. hard fruit.
Op de eerste plaats is de trilmachine
niet voor alle soorten hard fruit te ge
bruiken. Appels en peren kunnen bij
voorbeeld al niet getrild worden. De
consument en de handel stellen te hoge
kwaliteitseisen. Zelfs lichte kwetsuren
aan appels en peren worden niet toege
staan. Dergelijk fruit loopt grote kans
door te draaien. Blijven dus over: ker
sen, morellen, pruimen en mirabellen
(kleine pruimen). Slechts bepaalde, ste
vige pruimerassen zullen de trilmethode
kunnen verdragen. Een groot probleem is
verder dat de vruchten aan één boom
niet gelijktijdig rijpen. Daartussen kan
gemakkelijk een verschil van twee weken
zitten. Wanneer men bijvoorbeeld op de
helft van de rijpingstijd een boom zou
leegtrillen zou er een groot aantal zowel
onrijpe als overrijpe vruchten worden
mee-geoogst.
De eerste proeven hebben uitgewezen
dat de haak van de trilmachine grote
schade toebrengt aan de takken van
hardfruitbomen. De bast wordt murw
geslagen Wonden aan bomen zijn nu
eenmaal toegangspoorten voor allerlei
ziekten, die soms dodelijk kunnen zijn.
Wil het mechanisch oogsten bij het groot-
fruit succes hebben zal daarom eerst een
betere takhaak ontwikkeld moeten wor
den.
In dit gehele kader is het interessant
te weten dat juist de drie onderdelen in
de fruitteelt die de meeste arbeid vragen
(dunnen, snoeien en plukken) nog niet
gemechaniseerd zijn. Nu de loonposten
alsmaar stijgên is het begrijpelijk dat
vooral op deze onderdelen naar mechani-
satiemethoden wordt gezocht. Zo worden,
wat het dunnen betreft, proeven genomen
met bespuitingen. Op het gebied van
snoeien is in Nederland nog niets ge
mechaniseerd. In Amerika wel. „Maar
dat gaat ons veel te ruw. Daar staan we
hier van te rillen", aldus ir. Wertheim
„het snoeien is in de fruitteelt juist de
handeling die het meeste vakmanschap
vereist".
Een bijzonder actueel onderwerp
in de fruitteelt is het mechanisch
oogsten van fruit. Wat de zwarte
bessen betreft, ligt een seizoen van
uitgebreide proefnemingen over
het gehele land achter cTe rug. De
verkregen gegevens moeten nog
worden uitgewerkt, maar de des
kundigen hebben duidelijk het ge
voel op de goede weg te zitten.
Op veel beperkter schaal zijn dit
jaar ook reeds proeven genomen
met het mechanisch oogsten van
het groter en harder fruit. Deze
laatste proefnemingen bevinden
zich nog in het beginstadium. De
resultaten laten in deze sector ook
nog veel te wensen over.
De mogelijkheden van het mechanisch
oogsten van fruit worden in Nederland
onderzocht door een werkgroep waarin
o.a. zitting hebben ir. S. Wertheim en ir.
B. Roelofsen, die beiden verbonden zijn
aan het proefstation voor de fruitteelt in
de volle grond te Wilheiminad.orp.
Ir. Roelofsen leidt speciaal het onder
zoek naar de mechanische oogstmethoden
in de kleinfruitteelt. Het oogstprobleem
in het kleinfruit is veel dringender dan
in de sector van bijvoorbeeld de appels
en de peren. Met name de zwarte bes
sen zijn volgens de oorspronkelijke pluk-
methode niet meer rendabel te kweken.
Het zwarte bessenseizoen 1964 vooral
heeft zich gekenmerkt als een jaar met
hoge plukkosten en lage prijzen. Sommi
ge telers van zwarte bessen hebben hun
aanplant eenvoudig gerooid omdat de op
brengst ver beneden de kostprijs is ge
bleven.
Dit zü". zwarte bessen die met de
trilmachine zijn geoogst. De bessen
zijn voor een deel zelfs van dc steel
tjes getrild. (Foto Instituut voor de
Veredeling van Tuinbouwge wassen
te Wageningcn)
f v
Het plukloon bedroeg dit seizoen niet
minder dan 35 cent per kilo. Een gerou
tineerde plukker kan 6 kilo zwarte bes
sen per uur halen. Met de „trilmachine"
wordt 20 tot 24 kilo per uur geoogst.
De zwarte bes is om meer redenen dan
de rentabiliteit een aangewezen vrucht
om mechanisch geoogst te worden. Niet
minder dan 99 procent van de zwarte
bessenoogst gaat naar de fruitverwerken-
de industrie. De rode bes zal altijd voor
35 procent met de hand geplukt moeten
worden. Dit percentage bessen wordt
namelijk direct door de consument ge
bruikt. En wat direct naar de consument
gaat moet aan de hoogste kwaliteitseisen
voldoen. De industrie kijkt niet op een
butsje méér.
Een en ander heeft er toe geleid dat het
mechanisch oogsten het eerst beproefd
is op de met de hand bovendien moeilijk
te plukken zwarte bes.
Het mechanisch oogsten van bessen ge
schiedt met een trilmachine, die volgens
hetzelfde principe als de machine waar
mee men bunkers en dergelijke sloopt.
Op deze tril- of schudmachine wordt een
haak bevestigd die op een bessentak
wordt geplaatst. De bessen vliegen er
tijdens deze behandeling meestal „schoon"
af. Ze worden opgevangen in een scherm
dat onder de struik is geplaatst. Dit
scherm is bij het mechanisch oogsten in
de kleinfruitteelt momenteel het zwak
ste punt. Het scherm moet worden aan
gepast aan het type struik en de plant-
afstand.
De schade aan de vrucht valt erg mee.
De struiken lopen evenwel nog vrij veel
beschadigingen op omdat de tot nu toe
gebruikte trilmachine betrekkelijk zwaar
en in haar geheel vrij moeilijk hanteer
baar is. Het is duidelijk dat deze zware
machine in de naaste toekomst door een
lichtere vervangen zal worden. De ont
wikkeling in die richting is niet tegen
te houden.
Het mechanisch oogsten van kleinfruit
is in Amerika voor het eerst in de prak
tijk toegepast. De Amerikaanse methode
was evenwel te grof voor Nederlandse
begrippen, reden waarom het Instituut
voor Tuinbouw Techniek in ons land in
overleg met het proefstation voor de
fruitteelt in de volle grond drie jaar ge
leden is gaan zoeken naar een „fijner"
werkende trilmachine. Hoewel de door
het Instituut voor Tuinbouw Techniek
ontworpen machine dus ongetwijfeld op
volgers van lichter kaliber zal krijgen
heeft dit instituut toch belangrijk baan
brekend werk verricht.
Het mechanisch oogsten van zwarte en
rode bessen zal waarschijnlijk slechts
rendabel zijn op het middelgrote en grote
fruitteeltbedrijf. (De kweker moet per
machine vrij veel investeren (gemiddeld
5000 gulden). Zijn bessenareaal moet dus
van behoorlijke omvang zijn om zo'n
aankoop te rechtvaardigen.
Over de rentabiliteit van het mecha
nisch oogsten van bessen durft ir. Roe
lofsen nog niets te zeggen. Zij is onder
-fs?- -vo
meer afhankelijk van de dracht van een
struik, van de plantafstand, de snoei en
de raseigenschappen. Hoe de fruitwer-
kende industrie uiteindelijk op de nieuwe
oogstmethode zal reageren valt evenmin
te zeggen. Twee grote conservenfabrieken
waren bereid grote hoeveelheden ge
trilde zwarte bessen op hun verwerkings
waarden te beproeven. Pas een half jaar
na de oogst kan beoordeeld worden of
het geoogste fruit voldoende geschikt is
voor industriële verwerking. Een van de
twee fabrikanten heeft volgens ir. Roe
lofsen bij voorbaat echter al „buitenge
woon positief" gereageerd.
Er is nog niet te zeggen of de raseigen
schappen van 't getrilde fruit door deze
onnatuurlijke oogstmethode plotseling
zullen kunnen veranderen. Het is bekend
dat ongewone beïnvloedingen van het
levensmilieu van bepaalde vruchten tot
zowel positieve als negatieve mutaties in
de raseigenschappen aanleiding kunnen
geven. „Uit wetenschappelijk oogpunt zou
ik het alleen maar leuk vinden wanneer
er door het trillen mutaties zouden op
treden", aldus ir. Roelofsen.
Bij het groter fruit staat het onderzoek
naar het mechanisch oogsten in Neder
land nog pas aan het begin. Amerika is
Europa ook op dit punt vooruit, maar
aan de in Amerika gevolgde methoden
hebben we in Nederland niet zoveel
De consumptiegewoonten liggen daar
TT t?- -
