„Philips grote zegen voor
heel Zeeuwsch-Vlaanderen'
het weekloon is best
„ANTWOORD 61 vraagt
geld voor negen Kerken
IE ZEEP
Veekeuring Oostburg is
van groot streekbelang
Duitse bom 1000 kg door
kon. mar. gedemonteerd
Koningin bezichtigde
sluizen in Yolkerak
Bereikbaar
ioed argument
Ir. J. Philips: Bedrijf gebaat
bij snellere bereikbaarheid
Ontwikkeling
Pater Wijnen
nam afscheid
van Zeeland
Zestigduizend man een week op pad
Pagbla» Pc Sten
8
I. MALL
'RIJ - GLASVLIES
.KINGEN
ANDON N.V.
Commissaris opende Ternemens complex,
bedrijfskantine
Derde woensdag
in september
GRUWELIJKE VONDST IN BRUINISSE
Op transport
naar Den Helder
Onschadelijk
Teleurstelling
Ondergravers
Verscherping
Delta-bezoek ten einde
1
I end aroma
I 'ize Filter
LL
tabak
MALL
WOK.B COMMHT
ygd.vraagf ons eens om een offerte.
(01600) 33410 - 4 2607
)A
n de eigendommen terug-
n?" „Paarden kan men
nemen, maar vrouwen
Mijn broeder spreekt als
Christen. Maar doen die
s, wat zij ons voorhouden?
zij ons niet, dat stelen
is en hebben zij ons
alles ontstolen?"
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1964
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Zeelands commissaris van de koningin, "jhr. mr. A.
F. C. de Casembroot, heeft gistermiddag de officiële opening verricht
van het complex aan de Mr. F. J. Haarmanweg te Terneuzen van de
n.v. Philips Gloeilampenfabrieken. Dit bedrijf de ongeveer vijftig
ste vestiging van Philips en de tiende van de Hoofdindustriegroep
Licht van Philips Nederland dat fotoflits- en miniatuurlampjes pro
duceert, is in zijn soort het grootste van Europa. Philips Terneuzen
heeft momenteel reeds 700 werknemers in dienst en strekt op die
manier tot heil van de arbeidsmarkt in Zeeuwsch-Vlaanderen, dat
gedurende de laatste jaren aanmerkelijk minder werklozen heeft ge.
kend.
Vooral dit laatste heeft bewerkstelligd, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
in het algemeen en Terneuzen in het bijzonder, Philips met open ar
men hebben ontvangen. De verschillende toespraken, die voor de
commissaris de opening verrichtte werden gehouden, getuigden
daarvan.
werkklimaat zal blijven bieden en een
Riloöi-» l-/-krv» c* jbijdrage zal pogen te leveren aan het
-LUieeilIVUnibl lil cultuurpatroon van Terneuzen en om
J geving.
De opening: door de commissaris ge
schiedde tijdens een bijeenkomst van
vele genodigden in de bedrijfskantine.
Tijdens deze bijeenkomst werd allereerst
het woord gevoerd door de president
directeur van Philips, ir. J. F. Philips,
die zei de opening van het nieuwe bedrijf
te zien als een vreugdevol gebeuren voor
de streek en een verdere stap op de
reeds ver gevorderde weg van de sprei
ding van Philipsvestigingen in Nederland,
land.
Aan deze spreiding acht hij grote
voordelen verbonden: „Men brengt het
werk naar de mensen, en bovendien be
werkstelligt men op deze manier een
heden die nog te overzien zijn. Op die
manier is bovendien het contact van de
Philips-„eenheden" met de werknemer,
die de heer Philips van het grootste be
lang zei te vinden, beter te bereiken.
Ir Philips liet ook minder optimis
tische geluiden horen. De bereikbaar
heid van het Terneuzense bedrijf vanuit
Eindhoven is, naar hij zegt, slecht. Hij
zei een eventuele brug of tunnel onder
de Wester-Schelde niet meer ter sprake
te willen brengen. Wel roerde hij de Ne
derlandse privé-luchtvaart aan, die vol
gens ir. Philips steeds verder achterop
raakt. Hij memoreerde dat men in de
provincie Zeeland destijds de beschik
king heeft gehad over twee vliegvelden,
die nu niet meer in gebruik zijn, en dat
er in andere Europese landen meer mo
gelijkheden voor de privé-luchtvaart lig
gen. Ir. Philips liet overigens blijken alle
lof te hebben voor de commissaris „die
alle mogelijkheden aangrijpt om Zeeland
groot en welvarend te maken," zoals
hij zei.
Dr. D. Noordhof, de directeur van de
Hoofdindustriegroep Licht, prees de
nieuwe vestiging van Philips in Terneu
zen aan als een „zeer gespecialiseerde
fabriek met de modernste snufjes op
technisch en organisatorisch gebied,
waarin het hele produktieproces van
fliN- en miniatuurlampjes plaatsvindt."
Aan het produktieproces werken 700 per
soneelsleden mee, waaronder 625
Zeeuwsch-Vlamingen die tot op heden
een uitstekende indruk bij Philips heb
ben gemaakt.. Ir. Noordhof spi'ak de
hoop uit dat de goede verhoudingen tus
sen Philips en de gemeente Terneuzen
bestendigd zullen blijven. Hij beloofde
dat Philips de werknemers een gunstig
De commissaris, jhr. mr. De Casem
broot, bleek het alleszins eens met de
uitlatingen van ir. Philips als zou de
veerdienst over de Wester-Schelde geen
voldoende verbinding van Zeeuwsch-
Vlaanderen met de rest van Nederland
vormen. Het provinciaal bestuur zal het
goede Philipsargument aan alle
andere argumenten voor een spoedige
verbetering van de verbinding toevoe
gen. Hij deelde voorts mee dat een stu
diecommissie momenteel de mogelijk
heid van een vliegveld in Zeeland beziet.
„Te dezen aanziens kan ik echter geen
toezeggingen doen. Het kan wel eens een
langdurige geschiedenis gaan worden, die
bovendien veel geld gaat kosten," aVs
de commissaris.
Dat Philips bij de vestiging van nieu
we bedrijven schaalverkleining in plaats
van -vergroting betracht, zei hij zeer
verheugend te achten „aangezien de
waarde van de mens in het bedrijf zo
beter tot zijn recht komt." De vestiging
van Philips in Terneuzen het eerste
Zeeuwse Philipsbedrijf zei hij ook be
langrijk te vinden omdat het aantal
Zeeuwse pendelaars tot voor kort 3000
in getal nu met enkele honderden is
afgenomen.
Door een lichtstraal te onderbreken
waarna het doek wegviel voor een grote
luchtfoto van het bedrijf met een om
lijsting van miniatuurlampjes, die de
letters en cijfers „Philips Terneuzen, 3
september 1964" vormden, opende de
commissaris het bedrijf.
Burgemeester, mr. H. Rijpstra van Ter
neuzen zei dat Philips reeds een duide-
lilk merkbare gunstige invloed op de
arbeidsmarkt heeft gehad: het aantal
Zeeuwsch-Vlaamse werklozen is reeds
aanzienlijk afgenomen en zal in het eerst-
50n,e£Sle waarschijnlijk niet meer
dan 290 tot 300 bedragen. De vestiging
van Philips heeft naar zijn oordeel ook
een kentering in de bevolkingsloop in
Zeeuwsch-Vlaanderen in het algemeen en
in Terneuzen in het bijzonder teweeg ge
bracht. Daaraan hebben overigens ook
de vestigingen van andere bedrijven in
Terneuzen bijgedragen. Hij bepleitte nog
eens de ontwikkeling van Terneuzen tot
een grote centrale gemeente in de om
geving. en sprak de hoop uit dat Philips
in die gemeente zal uitgroeien tot de
grootte van verschillende andere Philips-
bed rij ven, elders in Nederland.
(Van een onzer verslaggevers)
OOSTBURG. Op het Ledelplein zal
woensdag 16 september de jaarlijkse ten
toonstelling voor fokvee, handelsvee, vet-
vee, varkens, geiten en schapen worden
gehouden. De organisatie geschiedt voor
bet zevenentwintigste jaar, waarmee
bet streekscentrum Oostburg de oudste
veetcntoonstcllingsplaats van Zeeland is.
De organisatie van het machtige
evenement, dat telkenmale honder
den uit de streek trekt, is in handen
van een commissie, die onder lei
ding van het gemeentebestuur haar
werkzaamheden verricht. Zitting
hebben o.m. burgemeester J. L. van
Leeuwen, voorzitter; M. de Bruijne
uit Zuidzande vice-voorzitter en H.
den Hamer, secretaris-penningmees
ter. Medewerking is er o.m. van de
Rijksveeteeltconsulent te Goes ir. W.
L. Harmsen.
Hoewel de omstandigheid, dat de vee
koopman veel minder dan voorheen op
de markt koopt dan aan de stal, welke
accentverschuiviing tal van keuringen
heeft opgedoekt en andere in omvang
sterk heeft gereduceerd, is Oostburg als
keuringsplaats steeds belangrijk geble
ven. Zowel van de burgerij als van de
agrarische sector bestaat een grote be
langstelling voor deze keuring, die steeds
wordt gehouden op de derde woensdag
in september.
De zes afdelingen zijn onderverdeeld
in maar liefst 97 rubrieken. Uit de voor
lopige stand der inschrijviingen is op te
maken, dat in het algemeen geen terug
gang is te constateren. In de geiten
afdeling is de inschrijving iets minder,
bij de schapen daarentegen meer.
De president-directeur van de
N.V. Philips' Gloeilampenfabriek,
ir. F. J. Philips in een geanimeerd
gesprek met de commissaris van
de koningin in Zeeland, jhr. mr.
A. F. C. de Casembroot. Links
burgemeester mr. H. Rijpstra van
Terneuzen, die zijn toespraak nog
even doorneemt. Een tafereeltje
van voor de opening.
Tenslotte sprak nog de planmanager
van de Terneuzense fabriek, de heer J.
H. Bolling, die de geschiedenis die aan
de vestiging van het Philipsbedrijf in
Terneuzen is voorafgegaan, en die van
de vestiging zelf aan een beknopte be
schouwing onderwierp, zoals dat ook
andere sprekers voor hem hadden ge
daan.
Hij bleek over veel tevreden, alleen
ontevreden over de gas- en watertarie
ven, die naar zijn oordeel aanmerkelijk
hoger zijn dan het gemiddelde in de rest
van Nederland.
Na afloop werden de genodigden
waaronder zich o.m. nog de leden van de
raad van bestuur van Philips, nagenoeg
alle burgemeesters van de gemeenten in
Zeeuwsch-Vlaanderen, vertegenwoordi
gers van E.T.I. Zeeland en het Zeeuwsch-
Vlaamse bedrijfsleven en leden van de
Terneuzense gemeenteraad bevonden,
rondgeleid door de fabriek. Daarna be
gaf men zich voorafgegaan door de Phi-
lipsharmonie naar een naburige loods
waarin een heerlijke, zogenaamde „lo
pende" maaltijd werd gebruikt.
TERNEUZEN De opening van
de flitslampenfabriek te Terneuzen
van de n.v. Philips' gloeilampen
fabrieken is met enkele feestelijk-
heidjes gepaard gegaan. De Philips-
harmonie uit Eindhoven, die reeds
opluistering had verleend aan het
openingsceremonieel, verzorgde
gisteravond op de Markt te Ter
neuzen een flitsende show en een
taptoè. Vele belangstellenden sloe
gen de goede verrichtingen van
het korps uit Eindhoven gade.
Ten gerieve van enkele honderden
amateurfotografen zijn tussen 8 en
9 uur gisteravond de basiliek te
Hulst, de watertoren te Terneuzen
en het stadhuis van Oostburg ge
durende een „flits" van 1/50 se
conde in het „Philips-licht" van
ongeveer negen miljoen lumen
ieder gezet. Zulks in het kader van
een flitsfotowedstrijd die wordt
georganiseerd door de Zeeuwsch-
Vlaamse fotohandel en de stichting
ter bevordering van de amateur
fotografie in samenwerking met
Philips, die uiteraard ook zorgde
voor de grote lichtbatterijen.
(Advertentie)
e
Sftfc?.* ,V
Als U eens met ons wilt komen praten, kan dat iedere woensdag van 8-12 en van
13.30-15.30 u., elke vrijdagavond van 7-9 en 's zaterdags van 10-12 u., in de kantine van
De Etna, Tramsingel 17, Breda.
de etna S breda
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN. In de hal van de St.-Pe-
trusschool te Viissingen werd afscheid
genomen van pater F. Wijnen. Vele ver
tegenwoordigers va«n de door hem ge
stichte gespreksgroepen uit het bedrijfs-
apostolaat en van diverse gezindten
spraken hun waardering uit voor het
werk, dat pater Wijnen heeft verricht.
Waarnemend hoofdaalmoezenier drs.
J. v. d. Meer benadrukte de motieven,
die mede bepalend waren voor het weg
gaan van pater Wijnen uit Zeeland.
Naast de taak het bedrijfsapostolaat op
te bouwen had hij ook opdracht de mo
gelijkheden te onderzoeken tot stichting
van een kloosterhuis in ZeelandNa veel
studie en zorgvuldig beraad heeft de
kloosterleiding hiervan echter af moeten
zien. Hij bracht dank aan pater Wijnen
voor de magnifieke wijze waarop hij zich
in de afgelopen drie jaar van zijn taak
had gekweten. De heer J. L. Kamphuis
dankte pater Wijnen als lid van de werk
groep van het bedrijfsapostolaat Walche
ren en Zuid-Beveland voor deb ijzonder
prettige wijze waarop de gespreksgroe
pen door hem werden geleid. Een bewijs
van de enorme groei is wel dat er drie
jaar geleden werd begonnen met een ge
spreksgroep met een handvol medewer
kers, terwijl er nu 18 groepen zijn met
zeker 300 medewerkers en medewerk
sters. Hij bood een foto aan van de Bou
levard in Viissingen bij stormweer en
een draagbare radio. Een woord van wel
kom richtte hij tot pater J. de Bakker,
die het werk zal voortzetten. Pater Wij
nen dankte allen die hebben meegewerkt
aan dit bijzonder belangrijke werk.
(Van een onzer verslaggevers)
BRUINISSE De vissers
scheepjes dobberden gisteren rus
tig in de haven van het knusse
dorpje aan de voet van de Greve-
lingendam. De kinderen gingen er
opgewekt naar school, de huis
moeders deden hun boodschappen
en de vissers keuvelden over het
mooie weer en de slechte vangst.
Het was een dag zoals alle andere
dagen.
Toch lag op ternauwernood een kilome
ter afstand een dodelijk monster op de
loer. Gereed om bij de minste of ge
ringste trilling of verkeerde aanraking
te springen.
Sinds zondag immers weet men dat op
een zandplaat in de Krammer, enige
honderden meters oostwaarts van de ka
belbaan over de Grevelingen, aan de
Zeeuwse kant van het water, een dui
zend kilo zware twee en een halve me
ter lange Duitse vliegtuigbom ligt. Nog
niet ontploft en juist daardoor een zeer
kwaadaardige herinnering aan de oor
log.
Captain Bep van den Oever uit Rot
terdam, die met zijn eigengebouwd jacht
Vrouwe Elisabeth in de zomermaanden
de Zeeuwse wateren doorkruist en
bij wijze van afwisseling aan de Engel
se zuidkust ook wel eens op haaien vist
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA. Negen niet-katholieke ker
ken in ons land hebben de koppen by el
kaar gestoken en zyn overgegaan tot sa
menwerking in de actie Antwoord '64".
Deze a-ctie beoogt gelden bijeen te bren
gen voor de bouw van kerken ten behoe
ve van de Ned. Herv. Kerk, de Gerefor
meerde Kerken, de Chr. Gereformeerde
Kerken, de Evangelisch Lutherse Kerk,
de Doopsgezinde Gemeenten, de Remon
strantse Broederschap, de Vrije Evan
gelische Gemeenten, de Unie van Baptis
tengemeenten en de Oud-Katholieke
Kerk.
In de week van 11 tot 18 oktober zullen
naar schatting minstens 60.000 mensen in
ons land op pad zijn om bij eigen ge
meenteleden de toezeggingen aan deze
actie op te halen. De samenwerkende
Kerken vragen van hun leden voor deze
actie één procent van hun jaarinkomen,
eenmalig of in termijnen te betalen.
Deze actie van de negen Kerken is tot
stand gekomen, omdat zij zich voor de
noodzakelijkheid gesteld zien om in de
eerstkomende vijf tot zeven jaar niet
minder dan 396 nieuwe kerkgebouwen,
jeugd- en wijkcentra tot stand te bren
gen. De bevolkingsgroei en de bouw van
nieuwe stadswijken dwingt daartoe. Sinds
1945, dus in de jaren na de oorlog, heb
ben de Kerken die zich in „Antwoord
"64" verenigd hebben, toch niet stilgeze
ten. Er was. zeker ook in het zuiden van
ons land, een indrukwekkend inhaalpro
gramma. De crisisjaren hadden de bouw
activiteiten lam gelegd en zowel de oor
log als de watersnood dwongen nadien
tot vervanging of restauratie. Zo wer
den, in heel ons land, in de eerste vijf
tien jaren na 1945 niet minder dan 415
nieuwe kerken gebouwd (dit is gemid
deld 28 per jaar) en 343 gerestaureerd
(54 per jaar). Tussen 1955 en 1960 werd
deze bouwactiviteit bijna verdubbeld. In
die vijf jaren kwamen er 271 nieuwe
kerken tot stand en 195 werden er ge
restaureerd. Per jaar levert dat gemid
delden op van 54 resp. 39.
De achterstand die crisis, en oorlogs
jaren veroorzaakten is inmiddels opge
heven, maar de bevolkingsgroei neemt
toe en daarmee de roep om kerkgebou
wen. Het ledental van de negen kerkge
nootschappen was in 1960 ten opzichte
van 1930 met 21 pet. gegroeid. Steden en
stadjes breiden uit en waar mensen ko
men wonen moet de Kerk aanwezig zijn.
Op dat adagium is het bouwprogramma
van de negen geënt. Het houdt er bo
vendien het oog op gericht, dat het kerk
gebouw niet enkel een zondagse aangele
genheid is. maar dat het eveneens ruim
te moet bieden voor activiteiten door de
week, voor jeugd- en jeugdzorgwerk,
voor bejaardenzorg e.d.
Representatie
Voor Noord-Brabant en Zeeland geldt
dit alles uiteraard ook. Voor een provin
cie als Brabant, waar de niet-katholieken
in het algemeen een nadrukkelijke min
derheid vormen, geldt het zelfs des te
meer. Om ds. Visser, gereformeerd pre
dikant te Tilburg te citeren: „Ook een
kleine minderheidsgemeente moet repre
sentatief voor de dag komen. Dat willen
wij en dat wordt van ons gevraagd". Dat
dit offers vraagt is duidelijk. De groei
van het ledental van de kerken is in Bra
bant lang niet evenredig aan de behoef
te, territoriaal gezien, aan nieuwe ker
ken. Om de lasten draaglijk te houden
moet voor de financiering van een nieu
we protestantse kerk in Brabant twee
derde van het geld aanwezig zijn en
slechts eenderde kan worden geleend.
Daar komt, voor Brabant althans, nog
bij, dat ook de recreatiecentra hun ker
kelijke accommodatie moeten hebben.
Een soortgelijke situatie dus als de Ka
tholieke Kerk in Zeeland beleeft met de
strandzielzorg.
Samenvattend schetste ds. Visser de
situatie als volgt: Wanneer de actie „Ant
woord '64" slaagt zullen de gemeentele
den voor de totale financiering van hun
gemeente nog 3 pet. 's jaars moeten of
feren (de vaste vrijwillige bijdrage).
Overzicht
Om de behoefte aan nieuwe kerkgebou
wen wat nader aan te duiden geven we
hier een overzicht van het bouwprogram
ma voor Zeeland, resp. voor Brabant,
waarbij moet worden aangetekend, dat
voor sommige kerken alleen is opgege
ven welke bouwactiviteit vanuit de cen
trale kassen of fondsen is of wordt ge
subsidieerd. Bovendien is de hervormde
kerk in Ginneken b.v. nog slechts pla
nologisch bepaald. Voor Zeeland dan
luidt de behoefte: een hervormde kerk te
Goes, een gereformeerde kerk voor
Grijpskerke, Kapelle Biezelinge, Middel
burg (twee), Terneuzen en Viissingen en
een chr. gereformeerde kerk te Goes.
De lijst voor Brabant ziet er als volgt
uit: in Den Bosch zijn twee kerken ge
pland, die zowel door de hervormden als
door de gereformeerden gebruikt zullen
worden. Voorts is er een hervormde kerk
nodig voor Eindhoven, Tilburg ('t Zand),
Ginneken, Breda-Princenhage en Roo
sendaal, een gereformeerde kerk te Bre
da (Hoge Vucht), Eindhoven, Tilburg
(Cobbenlaan) en mogelijk nog een in de
Tilburgse wijk Heikant Willemstad en
Waalwijk. De lutherse kerk in Breda
staat een ingrijpende restauratie te wach
ten, Eindhoven heeft behoefte aan een
remonstrantse kerk en Den Bosch en
Breda aan een doopsgezinde.
(hij heeft een certificaat in zijn bezit
waarop staat te lezen, dat hij de lang
ste haai van het seizoen heeft gevan
gen) heeft de bom ontdekt. Hij vist
graag in de buurt van zandplaten. Hij
wacht tot het laag water is, inspecteert
de drooggevallen visplaats op ongerech
tigheden. zodat hij zijn netten niet ver
spelen kan en wacht dan tot hoog wa*
ter om aan het werk te gaan.
Zondag vónd hij iets, dat niet op de
Krammerplaat thuishoorde. Bep van den
Oever dacht aanvankelijk, dat het een
hoop zogeheten „derrie" klei en leem
was. Maar toen hij naderbij kwam,
zag hij vier metalen vinnen uit de mod
der steken. Met een schopje krabde hij
voorzichtig het staal schoon en kreeg
toen de bevestiging van zijn vermoeden
dat het hier om een zware bom ging.
Aan boord terug gekomen, waar
schuwde hij Radio Scheveningen, die
weer de mijnopruimingsdienst in Den
Helder waarschuwde.
Mannen van deze dienst kwamen
snel, onderzochten de bom en ontdek
ten dat het een zwaar geval was. Tot
ontploffing brengen ter plaats^ ging
niet: volgens de deskundigen zouden
alle ruiten van de huizen in Bruinisse
aan diggelen zijn gegaan en bovendien
zou de onderaardse schok wellicht fa
tale gevolgen kunnen hebben voor de
dragers van de kabels, waarlangs de
afsluitgondels hun overigens nog
steeds wat onregelmatige werk moe
ten doen. De bom zou dus elders on
schadelijk gemaakt moeten worden.
Gisteren gelukte het de ploeg van de
marine-opruimingsdienst de vliegtuig
bom te demonteren. Hierna werd het ge
vaarte op transport gesteld naar Den
Helder. De opruimingsploeg had in haar
bestaan nog niet zo'n grote bom te be
werken gekregen. Het gevaarte onge
veer 1000 kg zwaar) is 2.25 meter lang,
waarvan 80 cm boven het zand van de
plaat uitstak.
Gelukkig was er op de vindplaats
weinig of geen scheepvaartverkeer.
T7r hebben zich incidenten voorgedaan
bij het koninklijk bezoek aan Zee
land, die bij de pers begrijpelijkerwijze
teleurstelling hebben verwekt. Men kan
zich indenken, dat voortdurend foto
graferen hinderlijk kan werken. Dat
de pers hiervoor begrip had, is echter
wel gebleken uit het feit, dat er voor
af overleg was geweest, waarin Re
geringsvoorlichtingsdienst en hofhou
ding waren betrokken. Een draaiboek
legde vast, op welke punten de foto
grafen in actie konden komen. Men
mocht veronderstellen, dat Hare Ma
jesteit daarvan ook op de hoogte is
geweest. Het program van optreden
van de persfotografen werd echter ge
heel omver geworpen. Aan eventueel
overleg over wijziging in de afspra
ken is ook niet gedacht. Het is zowel
voor de fotojournalisten als voor de
regelende instanties pijnlijk geweest.
Het zou van belang zijn, geloven we,
als de zaak binnenskamers nog eens
wordt uitgepraat met het vaste voor
nemen dergelijke gebeurtenissen in de
toekomst te voorkomen.
rje REM wordt „salonfahig". Drie le
den van de katholieke fractie der
Tweede Kamer blijken een vertrou
welijk gesprek met een delegatie, van
de piratenclub te hebben gehad.
In de politieke winkel in Den Haag
zit men met etherproblemen zozeer in
de knoop, dat men zich over weinig
meer behoeft te verbazen. Maar deze
vertrouwelijkheid, gaat ons nu toch
wat al te ver.
Hoe men ook moge denken over het
doorhakken der gordiaanse knoop
waarin ons etherbestel is geraakt, het
zou voor parlementaire heren duide
lijk moeten zijn, dat acties die geen
ander doel hebben dan de wettelijk
gevestigde orde op een of ander ter
rein te overspelen, in strijd komen met
de democratische opvattingen. Onver
schillig hoe men over „zuilen" en Hil-
versumse „potentaatjes" moge denken,
een eerste taak voor het parlement is
de regering te helpen eigenzinnige
wetsontduikers in de kraag te grijpen.
Als Kamerleden op vertrouwelijke
voet gaan praten met piraten doen zij
het tegendeel. Dit is temeer onbegrij
pelijk omdat dezelfde gesprekspartners
nu alle kanalen van hun public rela
tions hebben opengezet om de parle
mentaire democratie te inunderen. Zo
als wij reeds enkele malen hebben ge
constateerd kraait men het nu van alle
daken dat de Kamerleden achter lopen
en dat het volk piraten wenst te zien.
Kamerleden, die zich inlaten met
mensen die een middel zoeken om
zich buiten de wet te plaatsen, werken
dit spel in de hand. Het komt ons on
begrijpelijk voor, dat de KVP-fractie
haar sanctie aan deze stap heeft ge
geven. Aan voorlichting omtrent de
plannen van de REM kan in haar ge
lederen toch nauwelijks behoefte be
staan. De socialistische fractie heeft de
heren de deur gewezen. Dit lijkt ons*
heel wat verstandiger. Het voorspel
belooft niet veel goeds voor het ogen
blik waarop van het parlement zal
worden gevraagd mee ten strijde te
trekken. Het zwaard van vele Kamer
leden schijnt Bot te zijn.
y^lsof de wereld al niet genoeg zor
gen heeft over Cyprus, Vietnam en
Kongo, gaat Indonesië nu zijn geschil
met Maleisië verscherpen, waardoor
het helemaal uit de min of meer lokale
sfeer geraakt. De schermutselingen aan
de grens met Borneo kon de „grote"
politiek nog min of meer negeren- In
donesië heeft de strijd nu echter ook
overgebracht naar het schiereiland Ma-
lakka. Straits Times, een blad in Sin
gapore, spreekt van een onverklaarde
oorlog, die om buitengewone tegen
maatregelen vraagt. We moeten terug
slaan. zegt het blad, na de Britse en
andere bevriende regeringen te hebben
geconsulteerd. Terugslaan kan in dit
verband alleen maar betekenen een
tegenaanval op Indonesisch grondge
bied. Als de kwestie zich zo zou ont
wikkelen. kan er nog meer gaan schui
ven in Z.O.-Azië en een samenvloeien
van dit conflict met het Vietnamese en
Laotiaanse wordt mogelijk. Er schijnt
echter niemand te zijn, die Soekarno
uit zijn machtsdroom kan wakker roe
pen. Wij zeker niet.
(Van een onzer verslaggevers)
WILLEMSTAD - DEN BOSCH
Met een tocht naar het Brabant
se Willemstad en de aldaar in
aanbouw zijnde Volkeraksluizen
heeft koningin Juliana gisteren
haar driedaags bezoek aan water
bouwkundige werken in het Del
tagebied besloten. In de namiddag
heeft hare majesteit nog een show
bijgewoond op het demonstratie
terrein van de Bossche Veemarkt,
waar gisteren en vandaag een na
tionale expositie wordt gehouden
van het Nederlandse Rundvee
stamboek, bij gelegenheid van het
90-jarig bestaan van deze vereni
ging. De koningin is bescherm
vrouwe van het N.R.S.
Het is eenieder die het bezoek van ha
re majesteit aan het Deltagebied van
nabij gevolg heeft opgevallen, hoe ge
ïnteresseerd de vorstin was in de op
zet en de uitvoering van het Deltaplan.
Een ontzagwekkend project, dat de toch
al uitzonderlijke reputatie van Neder
land op waterbouwkundig terrein on
getwijfeld nog zal versterken. Daarbij
heeft de koningin zich diepgaand laten
informeren over de diverse technieken,
die bi) realisering van het plan worden
toegepast.
Ir. J. de Kerk, directeur-generaal van
de Rijkswaterstaat, kon hare maesteit
bij haar vertrek uit Willemstad dan ook
met overtuiging zijn erkentelijkheid be
tuigen over het koninklijk bezoek. „Voor
zover wij hebben kunnen nagaan heeft
nog nooit een vorstin een zo lang be
zoek aan de werken van de Rijkswater
staat gebracht", voegde hij hieraan toe.
Waarop de koningin van haar zijde
met veel waardering antwoordde: „U
hebt ook nog nooit zoveel kunnen laten
zien".
Herhaaldelijk heeft, naar wij van de
ingenieurs van Rijkswaterstaat verna
men. de koningin vragen gesteld om
trent de veiligheid, die de Deltawerken
zuid-west Nederland zullen bieden te
genover de voortdurende dreiging van
het water. Ook de ontwikkeling van de
recreatieve mogelijkheden had haar bij
zondere aandacht, speciaal die van het
Zeeuwse Meer.
Naar verwacht wordt, zal de konin
gin, die zich kennelijk goed had voor
bereid op haar bezoek zodra zich daar
toe een geschikte gelegenheid voordoet
binnen niet al te lange tijd de verdere
ontwikkelingen van het Deltaplan op
nieuw komen bezichtigen.