EENVOUD KENMERKTE
UITVAART MGR. BAETEN
Zeven pyramide-daken op
Jeugdcentrum Zilveren Schor
f
EREN
IER
„Openheid naar binnen - gesloten naar buiten
Ondanks vele prominente genodigden:
Eind dit
jaar begin
van bouw
:n
tu
ind
Motief moord
Loon op Zand
nog onbekend
Soevanna Phoema wil
van
Vlakte der Kruiken
if
i
ISDIPLOMA
DSCH00L
S"
Vrije plaatsen
lang niet
alle bezet
G. Wondergem
nam afscheid
van P.Z.E.M.
Sfogfela* Pc Stem
Gangen
Bijna miljoen
Kroestjev
krabbelt terug
Onweer in Bussum
Weer parathion
Fiasco
Rood-Wit verslaat
Middelburg thuis
14
MARGARINE
EPT. 7.00 UUR
IDA - TELEFOON 35847
Ikunnen wij in onze
luwe Markt, plaatsen
pa. Leeftijd tot plm.
Is, 5-daagse werkweek
li.
rlden aan bovenge-
Ider de heer P. Scha-
Breda.
■n:
TERE KEUKEN
13,50
■ld per les.
ENEN,
1.50
;even op dinsdag-
u. en lopen door a
igen aan voor
^BOEKHOUDEN
ItATIE
P*LOMA
i bij het Instituut
DELSWETEN-
|N
I i, BREDA, Tel. 30316
VAN DER STEEN
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 1 SEPTEMBER 1964
-T,.-
(Advertentie)
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De eenvoud die het leven gemarkeerd heeft van mgr. Jos Baeten,
de zesde bisschop van Breda, is ook kenmerkend geworden voor zijn begrafenis.
De kathedrale kerk aan de Prinsenkade in Breda, waarin de huidige bisschop,
mgr. G. H. de Vet, maandagochtend om 11 uur de H. Mis van requiem opdroeg,
droeg nauwelijks enig teken van rouw. Dit overeenkomstig de wens van de
emeritus-bisschop. Een schola-cantorum van het groot-seminarie Bovendonk in
Hoeven zong eenvoudige misgezangen, waaraan alle aanwezigen in de kerk
konden deelnemen. De kist met het stoffelijk overschot, door acht jonge priesters
de kerk ingedragen, kreeg, ook op verzoek van mgr. Baeten zelf, een plaats
tussen het altaar en de gelovigen en niet tussen het altaar en de bisschopstroon.
Zo legde de hele plechtigheid van uitvaart en begrafenis nog getuigenis af van
de eenvoud van mgr. Baeten, waarover mgr. De Vet sprak in zijn predikatie
tijdens de H. Mis.
van dit leven bij ons blijft: zijn goed
heid en zorg, zijn trouw en gehoorzaam
heid aan de Kerk. zijn nederigheid tot
op het laatste moment, die zelfs voor
schreef hoe zijn gedachtenisplaatje er
uit moest zien. ,,Zijn dienstbaarheid aan
God en de mensen", aldus mgr. De
Vet, ..drukte zich uit in veel gebed en
voortdurende arbeid." Na eraan herin
nerd te hebben,, dat mgr. Baeten over
eenkomstig zijn wapenspreuk, zelf een
rijzende dageraad is geweest voor ve
len zei hij: „Wij verliezen in hem een
vader en een grote vriend, voor mij
persoonlijk zeker, een bisschop naar
het hart van God en de mensen."
Op het kerkhof verrichtte mgr. De
Vet de absoute, waarna de aanwezigen
als laatste groet langs de open groeve
defileerden.
De kist met het stoffelijk overschot
van mgr. J. Baeten wordt door acht
jonge priesters ten grave gedragen.
Meisjes en vrouwen van 18 tot 40 jaar met voldoende ondernemingslust, kunnen terecht
bij De Etna. Als U iets voelt voor schoon en licht werk in een bedrijf waar het loon van
de vrouw even hoog is als dat van de man, krijgt U nu uw kans.
Inlichtingen: iedere woensdag van 8-12 en van 13.30-15.30 u., elke vrijdagavond van 7-9
en 's zaterdags van 10-12 u., in de kantine van De Etna, Tramsingel 17, Breda.
de etna fi breda
Prominente vertegenwoordigers van
het geestelijk en het wereldlijk gezag
waren in de kathedraal aanwezig. Toen
het stoffelijk overschot aan de kerk
arriveerde, werd het naar binnen ge
dragen tussen een haag van bisschoppen
door. Met uitzondering van kardinaal
B. Alfrink stonden er alle bisschoppen
van het Nederlandse episcopaat, teza
men met enkele Belgische bisschoppen
en een aantal Nederlandse missiebis
schoppen. Tot hen behoorde behalve
mgr. P. Verschuren, die zondag in Bre
da een pontificale H. Mis had opge
dragen, o.a. mgr. F. Janssen, c.m., a-
postolisch vicaris van Ethiopië, afkom
stig uit het Zeeuwschvlaamse Boschka-
pelle. Namens de regering was aanwe
zig de staatssecretaris van Sociale Za
ken. dr. J. de Meyer. Het provinciaal
bestuur werd vertegenwoordigd door de
commissaris der koningin in Noord-
Brabant dr. C.N.M. Kortmann. Voorts
waren er vertegenwoordigers van leger
en politie, van de rechterlijke macht
en van het onderwijs. Ook tal van dio
cesane verenigingen hadden een afvaar
diging gezonden, evenals alle in het bis
dom vertegenwoordigde orden en congre
gaties.
Ondanks de grote lijst van geno
digden had men kans gezien een be
duidend aantal plaatsen in de kathe
draal vrij te houden voor degenen die
er prijs op stelden deze laatste eer
aan wijlen mgr. Baeten te bewijzen.
Jammer genoeg is daar slechts wei
nig gebruik van gemaakt, zoals trou
wens ook de belangstelling buiten de
kerk en op het kerkhof gering was.
VADER EN VRIEND
In een korte predikatie heeft mgr. De
Vet tijdens de H. Mis de aanwezigen
bedankt voor hun komst, die hij be
stempelde als een daad van vriend
schap en een bewijs van grote waar
dering voor persoon en werk van de
overleden emeritus-bisschop.
Hij roemde de nagedachtenis van zijn
voorganger en zei dat als rijke gave
MIDDELBURG. Maandag heeft de
heer G. Wondergem te Vlissingen, klerk
le klas op de incassodienst van het hoofd
kantoor der Provinciale Zeeuwsche Elec-
triciteits-maatschappij te Middelburg, we
gens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd, na een diensttijd van 42
jaren, afscheid van het bedrijf genomen.
Aanvankelijk was de heer Wondergem
werkzaam als conducteur-wagenbestuur
der bij het voormalige trambedrijf, dat
l januari 1929 door P.Z.E.M. werd over
genomen, daarna werd hij benoemd tot
nieteropnemer-incasseerder en tenslotte
overgeplaatst naar het kantoor te Mid
delburg. De heer Wondergem, die ver
gezeld werd door zijn echgenote en
kinderen, werd ontvangen in de koffie-
Kamer van het kantoor Middelburg, waar
hij werd toegesproken door de directeur
der P.Z.E.M., ir. T. Bogerd, die hem dank
rept voor gedurende zo'n lange
,«Ks van jaren aan het bedrijf bewezen
Ho ,ten. Vervolgens voerde een collega,
JeeJ A. Bal jé. het woord. Daarna
hp P van incass°dienst. de
np r ^ooman. die namens directie en
Personeel een blijvend aandenken aan-
l, terwijl mevrouw Wondergem een
bloemstuk ontving.
Waihens de personeelsvereniginig sprak
ue heer G. v. d. Bij, die eveneens een
aandenken aanbood.
De heer Wondergem dankte de spre
kers voor hun vriendelijke woorden en
aangeboden geschenken.
Bij zijn n40-jarig dienstjubileum, 2 jaar
geleden, werd de heer Wondergem be
giftigd met de eremedaille, verbonden
aan de Oranje-Nassau-orde.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Mevrouw W. B.-v. d. H.
uit Loon op Zand, aangehouden op ver
denking van moord op haar vijfjarig
neefje André Brabers, is gistermorgen
na een verhoor door de substituut
officier te Breda, mr. J. H. A. M.
Peynenburg, in verzekerde bewaring ge
steld.
Uit het verhoor is gebleken, dat van
jaloezie bij de daderes geen sprake was,
aldus deelde de heer Peynenburg ons
mede. Deze zei voorts over het motief
tot de moord nog volkomen in het duis
ter te tasten. De reden van deze met
parathion gepleegde moord zal via een
psychiatrisch of anders gericht onder
zoek nog aan het licht moeten komen.
Uit het verhoor is voorts komen vast
te staan, dat buiten de daderes, niemand
enig aandeel in de misdaad heeft gehad.
VIENTIANE/PARIJS Prins Soevan-
i Phoema, de neutralistische premier
van Laos, die in Parijs besprekingen
voert met de leiders van de pro-commu
nistische Pathet Lao en de rechtse groe
pering in Laos. heeft aan prins Soepha-
noe Vong, de leider van de Pathet Lao,
voorgesteld de Vlakte der Kruiken on
der controle van gemengde strijdkrach
ten der drie La.)tiaanse groeperingen en
van de internationale controlecommissie
te stellen.
(Van een onzer verslaggevers)
ARNEMUIDEN. Het jonge,
renontmoetingscentrum „Het Zil
veren Schor" aan het Veerse
Meer, dat dank zij giften van het
Koninklijk Huis gebouwd kan
worden, 2a 1 gekenmerkt worden
door zeven pyramidevormige da
ken, waarvan er zeker vijf boven
JEUGDCENTRUM 'HET ZILVEREN SCHOR" AAN HET VEERSE HEER
Bijgaande situatietekening toont
plaats en opzet van Het Zilveren
Schor, dat zal komen te liggen op
het grondgebied van de gemeente
Arnemuiden.
gm-i
1 JEUGDCENTRUM
2 SPEELWEIDE
3 lAHPVUIIRPlUTt
A GROOT SPORT VEES
5 KEU SMWU
6 JACHTKAYENTJE
Piitf voor mindmililia)
7 WUfXf TEMHV» E*
mvcmEHCEAOEI
liii
g'ola, een keukenafdeling, vier eenper
soons kamers en woongelegenheid voor
leden van de staf.
:1e rondom aan ie u^gen bebos
sing zullen uitsteken.
Bij de opzet van het gebouwen
complex van „Het Zilveren
Schor" zijn verrassing, de bereik
baarheid voor invaliden, goede en
logische uitbreidingsmogelijkhe
den, de ligging in de grote ruimte
aan het Veerse Meer, openheid
naar binnen en geslotenheid naa/
buiten de bepalende elementen
geweest.
Dit is gistermiddag dui
delijk geworden in de raads
zaal van het gemeentehuis te
Arnemuiden. waar de
bouwplannen van het jeugd
centrum zijn bekendgemaakt
en werden toegelicht.
Het gebouwencomplex zal
bestaan uit een samenstel
van lage, vlakke bouwlichamen van on
geveer 2.90 m hoog. Daar bovenuit ste
ken de pyramidevormige daken, die de
ruimten aangeven waar de ontmoetingen
tussen de jongeren voornamelijk zullen
plaatsvinden.
Het hoogste puntdak bekroont de een- -
trale hal van het centrum, die onmiddel- las^> nog een speelweide, een kamp
lijk achter de hoofdingang is geprojec- S' e-en J8l00* en. een ^lein sport-
teerd. De centrale hal is de kruising- van Jachthaventje worden aange-
alle activiteiten; het snijpunt van de X
vorm, die aan de gebouwenopset ten
grondslag ligt. De centarle hal heeft in
het midden een verzonken carré, dat o.m.
als dansvloer, voor toneelspel en andere
spelen te gebruiken zal zijn.
Dit carré zet zich als gat in het plafond
voort. Er ontstaat hierdoor niet alleen
een openheid naar boven, onder de kap
constructie ontstaat bovendien een extra
ruimte voor ontmoetingen.
Vier iets kleinere piramiden overkap
pen de slaappaviljoens, waarin steeds drie
persoons slaapkamers zullen worden on
dergebracht. De helft hiervan is geschikt
te maken voor minder validen.
De twee kleinste puntdaken zal men
boven de eetzaal en de liturgische ruim
te aantreffen: twee specifieke ontmoe
tingspunten.
Voor het overige zal men in het gebou
wencomplex o.m. vinden: een bibliotheek
een muziekkamer, een terras met per-<
Plet Zilveren Schor zal voornamelijk
uit hout worden opgetrokken. Alleen de
slaappaviljoens zullen van steen zijn. De
gebouwen zullen door middel van gangen
(veel glas) met elkaar verbonden wor
den.
De bouwcommissie van de stichting en
architect Onno Greiner hebben er naar
gestreefd, Het Zilveren Schor zo te ont
werpen, dat de jongere het enerzijds
ervaart als een avontuur, anderzijds als
een bescherming biedend stelsel van
plaatsen waar hy zich thuis voelt en waar
hij in groepsverband kan samenzijn,
De jonge mens moet er in het centrum
altijd ..bij" kunnen zijn, maar hij moet
zich ook snel en gemakkelijk „apart"
kunnen voelen.
De bebossing- rondom het jeugdcentrum
zal dusdanig worden aangebracht dat het
centrum niet aan maar bij het water zal
liggen.
Ten zuiden van het centrum zal ((in de
legd, In dit jachthaventje zal bovendien
zwemgelegcnheid worden geschapen voor
minder validen.
Zoals bekend, is het doel van de Stich
ting Zilveren Jeugdcentra mogelijkhe
den te bieden tot ontmoeting voor jon
geren uit de gehele Nederlandse samen
leving. Daarbij wordt gedacht aan jon
geren van 14 tot 30 jaar. Het centrum
zal een dagcapaciteit van 80 tot 120 en
een slaapcapaciteit van 66 jongeren krij
gen (zonder het grondprincipe van hèt
centrum aan te tasten kunnen nog ge
makkelijk drie slaappaviljoens aan de
ontworpen vier worden toegevoegd).
Het stichtingsbestuur zal naar een zo
groot mogelijke spreiding van de be
zoekende jongelui streven.
Naast individuelen worden vooral de
volgende combinaties van jongerengroe
pen verwacht: gezonden en minder va
liden: jeugcl van bedrijven en van scho
len, jeugd uit binnen- en buitenland. De
Op deze maquettefoto ziet men rechts
de vier slaappaviljoens (met puntdak)
en in het centrum de centrale ont
moetingshal (grootste puntdak), de li
turgische ruimte (rechts daarvan) en
de eetzaal (links daarvan). Op de
voorgrond en links dienstgebouwen.
Daar tussen in de hoofdingang, die
raakt aan de cirkelvormige toegangs
weg.
eventueel te volgen wervings- en selec
tiemethode moet binnen het stichtings
bestuur nog- ontwikkeld worden.
De kosten van de uitvoering van de
eerste fase van het jeugdcentrum (het
gebouwencomplex en de toevoerwegen)
worden geschat op f 950.000 Eind dit jaar
zal aannemer W. Christiaansen uit Vlis
singen waarschijnlijk met de bouw kun
nen beginnen. De bouwtijd wordt ge
schat op twee. jaar.
Het stichtingsbestuur hoopt dat de
ontmoetingen in het jeugdcentrum Het
Zilveren Schor de jeugd zal activeren
tot wederzijds begrip, tot oprechte
waardering voor elkaar en tot samen
werking in de praktijk. Het jeugd
centrum aan het Veerse Meer zal zo
mer en winter wijd open staan o
tot dit doel te kunnen geraken.
IKroestjev heeft gauw spijt gekregen
van zijn voornemen in het troebele
water van de oostelijke Middellandse
Zee te gaan vissen. Door zijn toezeg
ging van steun aan Makarios had hij
niet alleen Turkije tegen zich in het
harnas gejaagd, maar ook Griekenland
een ondienst bewezen, dat immers het
conflict ..onder ons" wil houden. De
hoog-politieke aartsbisschop daarente
gen, zich vastklampend aan zijn macht,
is geen bondgenoot om trots op te zijn.
Hij is het grote struikelblok op de weg
naar een oplossing. De reis van de
Cyprische minister van buitenlandse
zaken naar Moskou, om daar over
wapenaankopen te praten, kon niet
doorgaan. Het heette aanvankelijk on
der pressie van Griekenland. Nu wordt
echter duidelijk, dat Rusland ervan
afzag. Makarios is nu dan maar naar
Egypte gereisd, om daar steun te vra
gen. Of dat wat uithaalt, staat nog te
bezien. Inmiddels brokkelt de leuze
van Cyprische onafhankelijkheid al-
meer af. De enosis-gedachte, het stre
ven naar aansluiting bij Griekenland
wint veld. Ook de martiale kolonel
Grivas is daarvoor weer druk in de
weer. Engeland en Amerika hellen nu
ook over naar de mening, dat dit de
enige uitweg is. Een moeilijkheid blijft
echter de waarborg voor een veilige
positie van de Turken op het eiland.
Een voorstel om daartoe een Navo-
basis in te ruimen, wordt ook door de
enosis-aanhangers met kracht afgewe
zen. Er zijn in de heie Cyprische kwes
tie echter al vaker onwrikbare stand
punten aan het schuiven gegaan. Als
de invloed van Makarios kan worden
uitgeschakeld, behoeven we niet te
wanhopen aan het vestigen van orde
en rust in de nu zo roerige oostelijk
Middellandse Zee.
■y^filde zenders veroorzaken blijkbaar
nog niet voldoende donderkoppen
aan het etherfirmament. Nu drijven
ook van Bussumse kant onweerswol
ken aan, zodat we ons op een onweertje
moeten voorbereiden, waarvan men
alleen kan hopen dat het verfrissend
zal werken. De Hilversumse zuilen zijn
lange tijd beschouwd als het gesloten
front, waartegen alle pogingen tot een
vernieuwing van het „bestel" te plet
ter sloegen. Maar het is nu duidelijk,
dat de zuilen niet meer zo solide op
een rijtje staan.
De AVRO is reeds geruime tijd
geleden uit de rij gesprongen met de
wat hoogmoedige pretentie eigenlijk de
nationale omroep te zijn, waarnaar ve
len haken als aanvulling van het be
staande systeem. Het feit dat een socia
list de sleutelpost van programma
commissaris van de Nederlandse Tele
visie Stichting verlaat wijst er op, dat
ook de VARA uit het gelid loopt. Waar
ditzelfde van de eigenzinnige VPRO al
lang gezegd kan worden ziet het er
naar uit, dat het bedrieglijk is verder
nog van „de zuilen" te spreken als
ware het een eenheid.
Tegenover de clandestiene nieuwlich
ters staat in 't Gooi geen krachtig ge
sloten groep meer. Men is er aan het
kibbelen geslagen, om het zeer zwak
jes uit te drukken.
Dat in socialistische gelederen de
drang naar een nationale omroep, in
hoofdzaak gedragen door de bestaan
de groeperingen, sterk was is sedert
het kamerdebat van vorig jaar duide
lijk. De heer Rengelink heeft er naar
stig voor geijverd al een voorschot op
zo'n regeling te nemen door de NTS
een eigen programmadienst te geven.
Hij zou bij wijze van spreken zo langs
een achterdeur de nationale omroep
kunnen binnenhalen, met het extraatje
van een socialistische leiding. Nu dat
afspringt op verzet verlaat Rengelink
met veel lawaai zijn post, volgens „Het
Vrije Volk" om „de geesten wakker te
schudden".
Zo komt er beweging in het oude
bestel. Het kan ons nauwelijks verba
zen, nadat wij op het politieke vlak al
hebben kunnen constateren hoezeer
nieuwe inzichten de traditionele instel
ling al hebben beschoten. De grondsla
gen van ons systeem zijn van echt Ne
derlandse degelijkheid en zij behoeven
niet te worden aangetast als het daarop
gebouwde huis gemoderniseerd wordt.
Het herhaalde pleidooi in ons blad
voor strengere reglementering van
de verkoop van land- en tuinbouw-
vergiften heeft helaas weer een droe
vige illustratie gekregen. In Loon op
Zand is een vijfjarig jongetje door een
jaloerse tante met parathion om het
leven gebracht. Het blijft voor ons on
begrijpelijk, dat de overheid zulke din
gen ziet gebeuren zonder tot activiteit
op dit terrein te geraken. Wel is, naar
men weet. de volstrekt verouderde
wet van 1948 herzien. Herzien echter
op een manier, die het gevaar nau
welijks inperkt. En deze herzie
ning is ook nog niet eens van kracht
geworden. Het gaat onderhand op
schuldige nalatigheid lijken. Zal dit
laatste geval nu eindelijk de betrokken
instanties nu eens wakker schrikken?
De Middelburgse derde klasser Zee-
landia oefende tegen de Brabantse twee
de klasser Rood-Wit(W). Voor de rust
drukten de bezoekers hun meerderheid
in één doelpunt uit waarvan R. Heeren
de maker was Na de thee slaagden
de Brabanders erin ondanks prima
werk van doelman Baart van Zeelandia
de score tot 0—4 op te voeren.
\/oor de paragnosten is het een trieste
dag. Er was met zo grote stelligheid
beweerd, dat de op 30 april verdwenen
Rietje Afink in Oostende moest ge
zocht worden. Verslaggevers van krant
en televisie trokken in aller yl naar de
Belgische badplaats en interviewden
links en rechts. Aan een paar vage
verklaringen dachten ze ook houvast te
hebben. Nu blijkt het avontuurlijke
kind vier maanden lang in Parijs on
dergedoken te zijn geweest. Niémand
van de helderzienden had haar daar
echter gezien. Een fiasco.
EEN ONGELUK met een autobus heeft
tussen Belo Horizonte en Brasilia aan 20
mensen het leven gekost. 75 personen
werden gewond.
IN HET Binnenziekenhuis te Eindhoven
is de 61-jarige M. Zwart uit Leiden over
leden aan de gevolgen van een verkeers
ongeval, dat zondag in Eindhoven ge
beurde.
