Ondanks voorkeur voor Engels systeem
N. T.S.-decorateurs verbruiken
per jaar 12.000 kilo aan verf
Baron Bluff en de dripdrups
nderen
Programma's radio en t.v.
en
Zomercarrousel
•E
aa
GELEIDELIJK
AAN
WONDERE WERELD DER ILLUSIE
Spotsysteem
Weer vals
bankpapier
in omloop
Belgisch jacht
gezonken op
Westerschelde
)-BEVELAND
we centrale
varming
basiliek
in
•gramma voor
sserij fees ten
UZEN
Vandaag
Morgen
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 3 AUGUSTUS 1964
Radio
Televisie
oor 40 mille aan
kunstbloemen
)ed afgelopen
/el van het huis van de heer
>p de hoek Kanaalstraat
kstraat is zaterdagmiddag op
:je ontsnapt aan een door
een personenauto, hetgeen
/as van een aanrijding tussen
snauto's. De botsing was ont,
it een personenauto, bestuurd
r P. B.( geen voorrang ver-
ie van rechts uit de Nieuwe
komende personenauto, be
de heer D. P. de C. uit Heyst
•g (België).
lap en te trachten elkaar te
choten beide wagens achter
de voorgevel van de woning
Maasman toe. De wagen van
C. raakte nog net met de
gevel en kwam tot stilstand,
ragen van de heer B. schuin
wagen van De C. tot stil-
De drie inzittenden van de
agen en de heer B., die al-
wagen zat, kwamen met de
pndige, Willem Ehzinck, uit
Jeld een inleiding over het
ïide kunstenaars die, naar hij
n leeftijd als in manier van
van elkaar verschillen, maar
emeen hebben: het bezeten
fijn.
rie blijft tot en met 17 au-
|aande geopend.
:entrale verwarmingsinstalla-
siliek van de H. Willibrordus
I binnenkort worden vervan-
ii nieuwe, die zal worden aan-
de fa. Beukers uit Schiedam.
It over op oliestook. Tot nog
enorme inhoud van de grote
rmd door een kolenstookin-
nieuwe ..kachel'' kan ervoor
er in de kerk een tempera-
graden heerst wanneer het
m graden vriest.
)estuur hoopt de nieuwe in-
60.000 zal kosten, nog voor
:en van de winter te kunnen
sngen.
1 onze correspondent)
16 augustus worden in Bres-
irlijkse visserijfeesten gehou-
ichtingsbestuur heeft zich nu
kcrd van de medewerking
tiesten en korpsen De groot-
e, de optocht, zal dit jaar
9 praalwagens, met aan het
sserijkoningm van de visserij-
,,Ons Belang", mejuffrouw
loube.
aat er gelegenheid om deel
aan de grote vlootshow van
loot. Traditiegebouw zullen
•n vegers, de H.M. ..Grijps-
_Elst" ligplaats kiezen in de
laar te bezichtigen zijn. Za-
en is er een congres van
de Uitkomst.
^abaretprogramma wordt me-
verleend door verschillende
elevisie-artiesten o.a. Roland
uis Neefs, Imca Marina, het
0 en het Bonelly kwartet.
tYC worden weer watersport
ies gegeven. Een bijzondere
>rmt dit jaar de Eindhovense
jroep Victory. Een muzikale
500 personen, een taptoe door
uiit Breda en op beide avon-
urwerk zullen er voor zorgen
besten weer gezellig worden.
tuinfeest uitgesteld
t ongunstige weer kon het
;st van het Oranjekwartier,
zaterdag met zoveel zorg was
niet doorgaan. Ook het con-
e Harmonie Terneuzen in het
Tlhelminaplantsoen kon geen
inden. Een en ander zal a.s.
lats hebben.
1 waaraan alle Terneuzense
assen 6 en 12 jaar kunnen
zullen nu onder leiding van
onderwijzers gehouden wor
de meeste organisators weer
rk zijn.
van de tekenwedstrijd, waar-
n van de Speeltuin het Oran-
hebben deelgenomen, luidt als
van 3 en 4 jaar: 1 J. Elbertse,
laan 13. Troostprijzen: J. v.
?rkhoflaan 51; Lieda den Har-
ïtstraat 6; Paula Geldhof Ma-
12; Juliette de Barbanson,
laan 7.
van 5 jaar: 1 Carla Dieleman,
raat 1; 2 Joost de Barbanson,
laan 7; 3 Nicole Haas, Konin-
6.
van 6 jaar: 1 Paul Neufeglise,
rt; 2 Johnny van Swaal, Bea-
T, 3 Robby Verbeek Margriet
van 7 jaar: 1 Marijke van
rg. Marijkestraat 14; 2 Akkie
Kerkhoflaan 51.
van 8 jaar: 1 Frank van
Marijkestraat 7: 2 Evert El-
in ginnelaan 13: 3 Rob Vlie-
(innelaan 21.
van 9 en 10 jaar: 1 Piet Don-
iat 6; 2 Wijnand v. d. Wynckel
18; 3 Ronnie v. d. Bilt, Irene-
van 11 en 12 jaar: 1 Ria El-
inginnelaan 13;* 2 F. Rijnhout,
lbergstraat 13.
Kasporgo
iN
20 uur De roze panter, 14 j.
GENT
20 uur
ke liefdesbetrekkingen
uur Op glad ijs
5
uur Mariandl is verloofd, ad-
jrug
ninck 15.30 uur Openings-
ebouw 20 uur Het zwaard van
raar, 14 j.
:n
uur Op glad ijs
i« Ontluikende liefde
T.V.-RECLAME NÖG^PRONG
IN HET DUISTER
(Van een onzer redacteuren)
Voor het Nederlandse bedrijfsleven, zover het belangstelling
heeft voor televisie-reclame, is het geen vraag meer, welk systeem
van reclame-uitzendingen de voorkeur moet hebben. Nog (lang?)
voordat iemand in Nederland weet hoe het hier uiteindelijk met de
t.v.-reclame zal gaan, welen de aspirant-adverteerders één ding zeker:
alleen het Engelse systeem, het z.g. spot-systeem is iets om over te
praten. De andere (Amerikaanse en Beierse) systemen hebben reeds
zo duidelijk hun nadelen bewezen, dat het dom zou zfjn hieraan in
Nederland nog aandacht te besteden.
De televisie-reclame als zij eens zal gaan draaien is overigens voor het
Nederlandse bedrijfsleven nog zoiets als een sprong in het duister. De enige erva
ring waarmee men in het begin kan manipuleren is een buitenlandse ervaring
(al is deze al vrij omvangrijk), maar het blijft nog een vraag, hoe de t.v.-reclame
in de Nederlandse verhoudingen zal uitpakken. Zoals ieder reclame-middel zal
ook dit nieuwe medium een rendement moeten hebben, dat de kosten rechtvaar
digt. In het begin zal wellicht ieder bedrijf dat mee wil tellen van liet nieuwe
medium gebruik willen maken, maar naar de mening van reclame-deskundigen
is lang niet ieder artikel geschikt om op de televisie aangeprezen te worden. De
praktyk zal hierin gauw genoeg eer. selectie toepassen.
„We moeten in Nederland met /.-re
clame op niet te grote schaal beginnen.
De overgang niuct geleidelijk zijn, want
de bedrijven die meedoen kunnen hun
reclamebudgetten niet ineens ondeisie
boven halen en de fouten die in het be
gin gemaakt worden moeten zij kunnen
wegwerken. Uitzendingen op het tweede
net zouden voorkeur hebben omdat zij
wegens minderk ijkers minder kosten. De
eerste reclame-uitzendingen moeten bo
vendien niet te revolutionair zijn, omdat
het publiek er nog aan moet wennen".
Dit zei ons de heer J. Woerlee, directie
lid van een groot reclamebureau in Rot
terdam en voorzitter van een commissie
televisie-reclame uit de vereniging voor
erkende advertentiebureaus (VLA). Deze
commissie speelt op de achtergrond een
adviserende rol tegenover overheid en
omroep, voor wie het onderwerp reclame
een wezensvreemde zaak is. Er hebben
zich zo vertelde de heer Woerlee, al tal
rijke bedrijven op de nadering van de te
levisiereclame voorbereid. Al jaren gele
den zijn de eerste reclamefilms voor de
televisie gemaakt, maar de bedrijven die
ze lieten vervaardigen waren te optimis
tisch. De films werden in de archieven
opgeborgen om er te verouderen, want re
clame kan alleen maar actueel zijn. Toch
is men doorgegaan met het laten ver
vaardigen van steeds nieuwe films.
Talrijke bedrijven willen er namelijk het
eerst bij zijn, zodra de televisiereclame
een feit wordt en zij willen niet het risico
lopen, dat de filmmaatschappijen overbe
last zijn als de eerste uitzendingen voor
de deur staan. Deze bedrijven namen en
nemen een verstrekkende beslissing. Let
terlijk en figuurlijk. Toen de eerste op
drachten voor reclamefilms werden ge
geven, konden weinigen vermoeden dat
hun verschijning op de beeldbuis in een
zo ver verschiet zou liggen. Het besluit
was bovendien verstrekkend, omdat ook
thans nog niemand kan voorspellen wat
de uitwerking van televisie-reclame zal
zijn Maar wie eenmaal op het beeld
scherm zit kan er moeilijk meer af als
zijn concurrenten er op blijven, zei de
heer Woerlee.
Het is in het geheel niet denkbeeldig,
dat televisie-reclame voor veel bedrijven
en voor talrijke artikelen een illusie zal
blijken te zijn. Men moet ook bepaald
niet veronderstellen, dat straks alleen de
grote bedrijven de kans zullen krijgen
van het nieuwe medium gebruik te ma
ken.
Het hangt voor een belangrijk deel
af van het produkt dat men heeft aan
te bieden en van de groep consumenten
die men wil bereiken of men van de
televisie-reclame enig rendement kan
verwachten. Televisie-reclame is welis
waar indringend, maar ook vluchtig en
dat kan een onoverkomelijk bezwaar zijn
voor de fabrikant die de aspirant koper
rustig iets wil vertellen om hem voor
zijn produkt te winnen. De heer Woerlee
ziet in de tv-reclame evenmin veel heil
voor bijvoorbeeld de grootwinkelbedrij
ven, die in de dagbladen met .prijs-
advertenties' verschijnen. Reeksen prijzen
voor reeksen artikelen doen het op de
televisie niet.
Een ander nadeel van de televisie is,
dat zij iedereen bereikt. Als het gaat
om .alledaagse' artikelen waarvopr men
een zeer grote en gespreide klantenkring
bezit of denkt te verwerven geldt dit
bezwaar niet. Echter wel als het gaat
om dure of wel om duurzame gebruiks
goederen, die men slechts in een uit
gelezen klantenkring kan slijten. Het
heeft geen zin om dergelijke produkten
aan vijf miljoen televisiekijkers aan te
prijzen.
Anderzijds biedt de tv-reclame echter
weer uitstekende mogelijkheden om pro
dukten te demonstreren, wat bijvoor
beeld in advertenties uitgesloten is. In
het buitenland is bovendien gebleken,
dat de huisvrouw de televisie-reclame
op prijs stelt als een middel dat haar
informeert over allerlei nieuwe dingen
die te koop worden aangeboden.
Uit dit alles blijkt dus wel, dat men
niet zonder meer kan zeggen, dat tele
visie-reclame ,je van het' is. Het hangt
er maar helemaal van af, wat men wil
verkopen en aan wie men iets wil ver
kopen. Omdat televisie-reclame duur zal
zijn, moet zij haast nog meer dan
andere vormen van reclame wel vol-
Maandag 3 augustus
HILVERSUM I 402 M
VARA: 12.00 Stereofonische uitzending:
Licht orkest. 12.30 Mededelingen t.b.v
land- en tuinbouw. 12.33 Voor het platte
land. 12.38 Stereofonische uitzending:
Licht instrumentaal kwintet. 13.00-Nieuws
13.15 Voor de middenstand, praatje. 13.20
Stereofonische uitzending: Pianotrio:
klassieke muziek. 13.45 Een nieuw
cultuurcentrum, lezing. 14.00 Klassieke
pianomuziek (gr.). 14.40 Modern
strijkkwartet (gr.) 15.00 Een persoonlijke
mening, hoorspel, (herhaling van 14 'ju
ni 1961). 16.00 Nieuws. 16.02 Sociëteit
Zestig minuten voor boven de zestig.
17.00 Oude liedjes. 17.15 Beierse volksmu
ziek (gr.). 17.25 Stereofonische uitzen
ding: Dansorkest met zangsolisten. 18.00
Nieuws. 18.15 Licht instrumentaal trio
18.35 Hawaiian ensemble. 18.55 Verslag
van het 49e Wereld Esperanto-Congres
te Den Haag. 19.00 Licht ensemble met
zangsolisten. 19.25 Stereofonische uitzen
ding: Ritmisch strijkorkest. 19.50 De
verkiezingsstrijd in de Verenigde Staten,
lezing. 20.00 Nieuws. 20.05 Holland Festi
val 1964: Nederlands kamerorkest, Ne
derlands kamerkoor en solisten: klassie
ke en moderne muziek. 21.35 Ik zou wel
'skleine wensen van bescheid
mensen. 22.05 Licht orkest, licht vocaal
ensemble en zangsoliste. 22.30 N«euws
22.40 Actuele kroniek en beschouwing
van de Europese roeikampioenschappen
voor heren te Amsterdam. 22.55 Weer
klank: muziekrevue. 23.30 Amusements
muziek (gr.) 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 M
NCRV: 12.00 Touring-Club: toeristische
tips over Nederland 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Mededelingen t.b.v. land
en tuinbouw. 12.33 Orgelspel: klassieke
muziek. 12.53 Grammofoonmuziek, even
tueel actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15
Musette-ensemble met zangsolisten. 13.40
Klassieke grammofoonmuziek. 14.00
Lichte grammofoonmuziek. 14.30 Radio-
Vossejacht: luisteraars op zoek naar
radio-reporters, (herhaling van donder
dag 23 juli j.l.) 15.30 Klassieke pianomu
ziek (gr.). 15.40 Vocaal ensemble: gees
telijke liederen. 16.00 Bijbeloverdenking.
16.30 Accordeonrecital: moderne muziek
17.00 Voor de kleuters. 17.15 Kleuterlied
jes (gr.). 17.30 Lichte grammofoonmu
ziek. 17.50 Regeringsuitzending: School
typen en het lager onderwijs in Surina
me. door drs. G. K. Lub. 18.00 Militair
orkest. 18.20 Klassieke grammofoonmu
ziek. i9.oo Nieuws en weerpraatje. 19 10
~jcht ensemble: Engelse volksliedjes,
ti? i ^adl°krant. 19.50 Meteoren: mu-
ziKcUe hoogtepunten uit de Steravond-
?A°,gn™mma:s van ^et afgelopen seizoen,
zu.du De Wilkinsons, hoorspel (II - her-
?2r? '^5 Licht vocaal ensemble
tgr.) 21.20 Promenade orkest: lichte
fij,n,se muziek. 22.05 Wereldpanorama:
indrukken uit Oost-Europa. 22.15 Lichte
■Nederlandse muziek (gr.). 22,30 Nieuws
en herhaling SOS-berichten. 22.40 Kom,
«cnepper Geest, verslag van de Confe
rentie van de Hervormde Wereldbond
te Frankfort aan de Main. 22.55 Boek
bespreking. 23.05 Stereofonische uitzen
ding: Orkesten-Gala (gr.).- 23.40 Het
Christelijk Esperanto Congres te Lunte-
ren. terugblik en perspectief. 23.55-24.00
Nieuws.
BRUSSEL VLAAMS
324 m: 12.00 Nieuws. 12.03 Interlu
dium. 12.08 Landbouwkroniek. 12.15 Fes-
tivaria. 12.25 Weerberichten. 12.30 Festi-
varia. 12.50 Beursberichten. 13.00 Nieuws.
13.15 Kamermuziek. 14.00 Nieuws. 14.03
Vocale muziek. 15.08 Nieuws 1511 Lichte
muziek. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberich
ten. 16.09 Voor de zieken. 17.00 Nieuws.
17.15 Amusementsmuziek. 17.30 Pianore
cital. 18.00 Nieuws. 18.03 Paardesportuit-
slagen. 18.30 Licht zomerprogramma.
19.00 Nieuws en radiokroniek. Daarna:
Correspondentie uit Nederland. 19.40 Ope
ramuziek. 20.00 Kamermuziek. 20.40 Lie
deren. 21.00 Liedjesprogramma. 21.30
Lichte muziek. 22.00 Nieuws. 22.05 Jazz
muziek. 23.00 Nieuws. 23.05 Jazzmuziek
(vervolg). 23.15 Gevarieerde muziek.
23.55 Nieuws. 24.00-0.45 Voor de zeelie
den.
BRUSSEL FRANS
484 m: 12.03 Gevarieerde muziek en
actualiteiten. (12.40 Feuilleton). 1*03
Liedjes van de zomer. 15.45 Lichte mu
ziek. 16.08 Klassieke en moderne muziek.
17 00 Nieuws. 17.45 Lichte muziek. 18.02
Voor de soldaten. 19.15 Nieuwe grammo
foonmuziek 19.30 Nieuws. 20.00 Spel. 21.03
Lichte muziek 22.00 Wereldnieuws. 22.10
Jazzmuziek. 22.55 Nieuws
Dinsdag 4 augustus
HILVERSUM I 402 M
AVRO: 700 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.15 Lichte grammofoonmuziek.
9.00 Ochtendgymnastiek. 9.10 De groente
man. 9.15 Oude kamermuziek (gr.). 9.35
Waterstanden. 9.40 Morgenwijding 9.55
Boekbespreking. 10.00 Lichte grammo
foonmuziek. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Nieuws. 11.02 R.V.U.: Het poppenspel als
eigen kunstuiting, door W. Meilink. 11.32
Voor de zieken.
HILVERSUM II 298 M
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Morgengebed.
7.15 Lichte grammofoonmuziek. 7.55
Overweging. 8.00 Nieuws. 8.15 Lichte
grammofoonmuziek, praatje voor de
vrouw, toeristische tips en programma
voor de kinderen. 10.05 Lichtbaken, le
zing (herhaling). 10.15 Klassieke gram
mofoonmuziek, programma voor de
vrouw en lichte grammofoonmuziek. 11.50
Volaanvooruit, lezing.
Maandag 3 augustus
19.30 Riesi heeft weer hoop, documen
tair programma. NTS: 20.00 Journaal en
weeroverzicht. 20.20 Teo for two, speel
film. 21.55 Hollywood the great stars
film. 22.45-22.55 Journaal.
FRANS-BELGIë: 19.00 Berichten. 19.03
Voor de kinderen. 19.30 Sportprogram
ma. 20.00 Journaal. 20.30 1914-1918: Jour.
naai van de Eerste Wereldoorlog. 21.00
The story of Louis Pasteur, film. 22.25
Journaal.
VLAAMS-BELGIë: 19.30 Programma
voor de teenagers. 19.55 De weerman,
20.00 Nieuws. 20.25 Bonanza. TV-Western
21.15 Panorama: De week in beeld. 22.00
Zoeklicht op de culturele actualiteit.
22.20 Nieuws.
Sinds televisie gemeengoed is
geworden en iedereen dus in
termen van bijval of afkeuring
zijn mening geeft over tele
visiereclame, bestaat er een
grondige verwarring over ver
schillende begrippen die hier
mee verband houden. In Neder
land moest de televisie-recla
me een politieke zaak worden
en de spraakverwarring werd
er daardoor niet minder om.
Het is natuurlijk overdreven
te veronderstellen, dat de pro
blemen zichzelf zouden oplos
sen al ieder het maar eens was
over de begrippen, maar in
ieder geval zou het gesprek
dan toch gemakkelijker verlo
pen.
Voor wie het er bij zichzelf
nog niet over eens is volgt hier
een verduidelijking van enkele
begrippen.
Commerciële televisie. Dit is
iedere vorm van televisie die
in tegenstelling tot ons omroepen-
systeem op commerciële basis
wordt gefinancierd. Dit kan ge
beuren door het uitzenden van
reclame-boodschappen, maar be
paald noodzakelijk is dit niet. Men
kan ook van een commerciële tele
visiezender spreken als hij wordt
geëxploiteerd uit de opbrengsten
van filmverkoop van gerelayeerde
programma's en zo meer
Reclame-televisie. Dit begrip
ligt dicht bij het vorige. Het gaat
hier om een televisiezender die
bestaat uit de opbrengsten van
reclame en we denken hierbij wel
in de eerste plaats aan een systeem
waarbij programma's worden ge
maakt door adverteerders (spon
sors).
Televisie-reclame. Dit begrip
duidt slechts het onderscheid aan
met andere vormen van reclame
dagbladreclameluchtreclame) en
het zegt verder niets over de wijze
waarop de zendtijd er voor wordt
verhuurd en de reclame-bood
schappen op het beeldscherm ko
men. Over de verschillende syste-
nien daarvan kan men lezen in
het hierbij geplaatste artikel.
wordt uitgezonden. In de rest van het
avondprogramma komt geen reclame
meer voor. Van het reclame-uur wordt
ongeveer een vijfde aan reclame-bood
schappen besteed in blokken van vijf
minuten.
Het systeem voldoet zeer slecht. Geen
enkel programma is in staat de kijkers
te boeien bij zo'n overvloed van opeen
gehoopte reclame. De kijkers zijn het
gauw beu en het bedrijfsleven klaagt ei
steen en been over, dat zijn reclame in
de grote hoop verloren gaat en zo weinig
effect heeft. Een bezwaar is ook nog,
dat het systeem nauwelijks voor uitbrei
ding vatbaar is. Zit men er echter een
maal aan vast, dan is het moeilijk er
iets anders voor in de plaats te stellen.
De heer Woerlee liet er tegenover ons
geen twijfel over bestaan, dat het Neder
landse bedrijfsleven verre de voorkeur
geeft aan het Engelse systeem met zijn
gespreide reclame-boodschappen. Het
biedt volgens hem ook in de Nederlandse
verhoudingen in vergelijking met de an
dere systemen aanzienlijke voordelen
voor de zendmaatschappij, voor adver
teerders en voor kijkers.
De omroepen hebben het Duitse systeem
gepropageerd omdat zij een scherpe
scheiding tussen hun programma's en de
reclame-boodschappen willen handhaven.
Volgens de heer Woerlee begint er hier
en bil de overheid langzamerhand wat
duidelijker begrip te leven voor de voor
delen van het Engelse systeem met re
clame-spots tussen de programma's door.
Men begint in te zien. dat het geen zin
heeft zendtijd voor reclame te verhuren,
als niet tegelijk wordt voldaan aan enkele
elementaire voorwaarden, die men voor
een doeltreffende reclame niet kan mis
sen.
De omroepen hebben volgens de heer
Woerlee het grootste belang bij een doel
treffende tv-reclame met voor hen een
optimale opbrengst, omdat het zelfs bij
een verdubbeling van het kijkgeld moei
lijk zou zijn om twee programma's (laat
staan drie) op een behoorlijk peil te ver
zorgen. De omroepen hebben dus ook,
belang bij het kiezen van het beste sy
steem. Voor Nederland geldt daarbij nog
deze overweging, dat in een klein land de
exploitatie-kosten van televisie-uitzen
dingen vrijwel gelijk zijn aan die in een
groot land, terwijl er de opbrengsten uit
kijkgelden zowel als uit reclame verhou
dingsgewijs lager liggen.
..Reclame lokt reclame uit", zegt de
heer Woerlee als hij als zijn mening te
kennen geeft, dat de dagbladen niet zo
bang behoeven te zijn voor de televisie
reclame. Er zal een verschuiving in de
besteding van de reclame-budgetten op
treden. maar het nieuwe medium zal vol
gens hem het totale bedrag dat aan re
clame wordt besteed doen groeien. De
televisie zal de dagbladen veel adverten
ties ontnemen, maar anderen tot meer ad
verteren brengen. In de landen met t.v.-
reclame neemt dit medium nog steeds een
ondergeschikte plaats in op het totaal der
reclame-budgetten. In Engeland wordt
nog twee en een half maal zoveel aan
krantenreclame uitgegeven als aan tele
visie-reclame. in Amerika zesmaal zo veel
en in Duitsland zelfs achtmaal zo veel.
In het programma Zomercarrousel
dat dinsdag a.s. om 8.50 uur op de
televisie komt, treedt o.m. Helen Sha
piro op. Men ziet haar hier, reeds
genietend van de Nederlandse bloe
men.
Hilversum I brengt vanavond om 7.5C
uur enkele achtergronden van de Ame
rikaanse verkiezingscampagne. Om 8.05
uur musiceert het Nederlands Kamer
orkest onder leiding van Benjamin Brit
ten.
Om 4.30 uur kunt u luisteren naar
accordeonmuziek van John Holvast, die
o.m. een étude zal brengen, die aan hem
is opgedragen door de componist Her
man Strategies Dat is over Hilversum
II, waar om 11.05 uur een stereofonische
uitzending van het orkestengala plaats
vindt.
doen aan de eerste eis van alle reclame,
namelijk dat zij haar geld waard moet
zijn. Zo niet dan kan men er beter niet
aan beginnen.
Wat Nederland betreft is de tv-reclame
nog een onbekend gebied, dat men met
sterk gekleurde verwachtingen in het
verschiet ziet liggen. Door allerlei oor
zaken gaan hier emotionele motieven
meespelen, waardoor logische en com
merciële overwegingen nog wel eens in
het gedrang komen. De praktijk zal, naar
de mening van de heer Woerlee, straks
uitwijzen wat geschikt is voor televisie
reclame en wat niet. Wie de plank mis
geslagen heeft zal zich wel terugtrekken,
ondanks zijn concurrent of misschien
tegelijk met zijn concurrent. De reclame
bureaus kunnen hun adviezen nu nog
slechts baseren op buitenlandse ervarin
gen. Zij vertrouwen er op, dat er ook
voor Nederland veel waars in zal zitten,
maar ze zien niettemin met belangstel
ling er naar uit hoe de televisie-reclame
in Nederland zal uitpakken.
„Sinds de televisie-reclame in de poli
tieke sfeer is terechtgekomen is de zaak
er niet gemakkelijker op geworden,
want de begripsverwarring is hier mo
gelijk nog groter geworden dan zij in de
kring van reclame-deskundigen al was,"
zegt de heer Woerlee.
De begripsverwarring betreft onder
meer het systeem dat voor het uitzenden
van reclame-boodschappen moet worden
toegepast. Het oudste voorbeeld, dat in
de praktijk ook het slechtst is bevallen
is het Amerikaanse, het zg. sponsor-
systeem. Hierbij huurt de adverteerder
zendtijd van bijvoorbeeld een uur of lan
ger, die hij geheel zelf moet vullen. Hij
moet dus zelf een programma bouwen,
waarvoor hij artiesten moet engageren
of films huren. De sponsor kan met zijn
programma doen wat hij wil en hij pro
jecteert zijn reclame-boodschappen op de
plaatsen waar zij volgens hem het meeste
effect hebben. Niet zelden gebeurt dat
tot ergernis van de kijkers, die hun pro
gramma op de spannendste ogenblikken
onderbroken zien. Door die ergernis is
het al mis met deze vorm van televisie
reclame, want reclame die ergernis wekt
kan nooit een gunstig effect hebben. Dit
is dan ook een van de redenen, dat men
in Amerika langzamerhand afstapt van
het sponsorsysteem. Een andere reden
is, dat deze programma's de adverteer
ders veel te duur worden. Dit laatste
bezwaar wordt ten dele opgeheven als
meer adverteerders eenzelfde programma
sponsoren.
In Amerika gaat men echter meer en
meer over tot het zg. spotsysteem, dat
men in Engeland al van het begin af
heeft toegepast en dat daarom ook wel
het Engelse systeem genoemd wordt
Hierbij worden minuten en seconden
zendtijd voor reclamedoeleinden verhuurd
en deze worden door een heel program
ma uitgestrooid op plaatsen waar zij niet
storend zijn. Voorwaarde is dat de pro
gramma's geschikt zijn om op regel
matige tijden onderbroken te worden. De
praktijk heeft uitgewezen, dat tien pro
cent reclametijd, dus zes minuten pet
uur en deze verdeeld over drie inter
mezzo's van steeds ongeveer twee mi
nuten het best voldoet. De zendermaat
schappij stelt haar tarieven vast op ba
sis van de berekende kijkdichtheid vooi
de verschillende programma's en kan
dus voor zich een optimaal rendement
bereiken. Ditzelfde geldt voor de adver
teerder, terwijl tenslotte de kijker de
reclame niet als een hinderlijk element
ondervindt.
Naast deze systemen bestaat nog het
Duitse, dat het eerst door de Beierse
omroep is toegepast. Hierbij wordt alle
reclame in een licht programma gestopt,
dat meestal aan het begin van de avond
(Van onze radio- en tv-redacteur)
Een van de belangrijkste „ach
tergronden" bij televisieshows en
-spelen is altijd het decor. Het is
een schijnwereld] e vol perspectief
opgebouwd uit hout, karton en
hardboard, dat na een zorgvuldige
beschildering wordt omgetoverd in
prachtige oude kasteeltjes, gezel
lige straatjes met terrasjes of bij
zonder suggestieve trappenhuizen.
Maar aangezien een bewegende camera
net als de kijkers thuis altijd door de
vensters en deuren een uitzicht krijgt
op de „buitenwereld" en het natuurlijk
geen pas geeft om daarachter maar een
saaie studiomuur te vertonen, dienen in
vele produkties altijd zogenaamde achter
gronddoeken te worden gebruikt.
In tv-j argon noemt men dit stops en ze
bedoelen daarmee de immense beschil
derde bosgezichten of gefotografeerde
stadspanorama's waarop de tv-speler en
dus ook de kijker via een renaissance-to-
rentransje of een namaak Gotisch venstei
uitzicht heeft. Al deze grote stukken
worden vervaardigd in het NTS decor
centrum aan de Kampstraat te Hilver
sum, waar eerste improvisators mei
hetzelfde gemak een straatje aanleggen
als een echte oude Franse schoorsteen
mantel ontwerpen.
Met een half oor vingen wij dezer da
gen de mededeling op, dat de grootste
„ezels" van Nederland bij het NTS de
corcentrum in gebruik waren. Het prik
kelde onze nieuwsgierigheid en de heer
K, Kromhout, chef van de hoofdafdeling
materiële uitvoering bij de NTS, was zo
vriendelijk onze gids te zijn in de vele
gebouwen van de oude Hilversumse ta-
pijtfabriêk, waarin het decorcentrum is
gehuisvest.
T.V.-illiisionifeten
In een van de grote fabriekshallen
toonde hij ons de grootste NTS-„ezel",
een metalen wand van 12 bij 5 meter,
waarop een decorateur op een linnen
doek van dezelfde immense afmetingen
een majestueus bosgezicht aan het schil
deren was. De oppervlakte aan doek was
ze groot en de perspectivische effecten
waren ze geraffineerd, dat wij ons in een
echt bos waanden. Alleen de penetrante
verflucht ontnam ons deze illusie.
Deze schilderwand bestaat uit een
enorme geperforeerde verticale wand,
waarop het doek is gespannen. Vroeger
moest de decorateur op een wankel trapje
of een steiger klimmen, wilde hij op tien
meter hoogte een suggestieve lucht schil
deren, thans drukt hij maar op een knop
en de wand met het doek voor hem zakt
in een stofvrije ruimte beneden de werk
vloer tot de schilder gelijk staat met de
vereiste hoogte van het doek. Momenteel
beschikt de NTS over drie van zulke
„ezels" waarvan de twee anderen resp.
10 bij 5 en 5 bij 5 meter groot zijn Alles
werkt volautomatisch. Dit is geen Neder
landse uitvinding, het wordt reeds jaren
in buitenlandse tv-centra toegepast. Wel
zijn deze „ezels" geheel van Nederlands
fabrikaat. Vorig jaar werd de eerste
„schilderswand" in gebruik genomen en
sindsdien worden er minstens twee ach
tergronddoeken van deze respectabele af
metingen per week afgeleverd. Na ge
bruik worden de enorme doeken op rek
ken bewaard om eventueel in volgende
Produkties dienst te kunnen doen. Van
elk doek is een foto gemaakt en de de
corontwerper behoeft samen met de tv-
regisseur maar het fotoboek na te slaan
om een keuze te maken uit polderland
schappen, straten, pleinen, haven- of
berggezichten.
De heer Kromhout vertelde terloops,
dat per jaar in deze decorfabriek zo'n
twintig wagons karton, 120 kilometer
plakband om de naden van de decors
te dichten en 12.000 kilo verf worden
gebruikt.
Flora in plastic
Misschien hebt u tijdens de opvoering
van een televisiespel zich wel eens af
gevraagd hoe het mogelijk is, dat al die
prachtige bloemen en planten er zo heer
lijk fris bij staan, ondanks de intense
hitte, welke de studio-lampen dagelijks
uitstralen. Dit is echter geen kwestie van
goede erzorging en een voortdurende
begieting van de bloemen. De NTS-flora
is namelijk „nep" en wordt in Italië ver
vaardigd uit plastic.
Op een van de grote zolders zagen wij
Hier ziet u een decorateur van de
NTS aan het werk voor de grootste
„ezel" van ons landwaarop een
doek is gespannen van 12 bij 5
meter. Dit enorme achtergrond
schilderij kan volautomatisch naar
boven en beneden worden bewo
gen.
een voorraad plastic kunstbloemen, bla
deren en planten ter waarde van een
ruwe veertigduizend gulden.
Zo'n tak met beuke- of eikebladeren
is evenals grote bossen chrysanten, tul
pen, anthuriums enz. volkomen demon
tabel. Je kunt blad voor blad van de
tak of bloem van de stengel verwijderen
en later weer vastklemmen. Dit is om
tweeërlei reden gedaan. De belangrijkste
reden is een psychologische. Men wil de
mannen, die deze takken en bloemen
moeten schikken de gelegenheid geven
om hun eigen smaak en creativiteit vol
ledig te kunnen ontplooien. In dezelfde
rekwisietenruimten vindt u bijvoorbeeld
ook de prachtige schalen met fruit. Moet
dit fruit in een spel een functionele rol
vervullen, dan legt men bijvoorbeeld een
paar echte appels, bananen of een trosje
druiven tussen het plastic fruit. De acteur
en actrice, die dan in de studio voor een,
schitterend gedekte tafel zit, is tevoren
geïnstrueerd, welke vruchten echt zijn
en welke niet.
Overigens worden alle plastic bloemen
en planten voor de uitzending zorgvuldig
gewassen in lauw water. Ze staan er dan
niet alleen heerlijk „fris" en schoon bij,
maar ze wekken thuis bij een close up
van de camera vaak de indruk alsof er
nog een laagje dauw op de planten ligt,
Vandaag biedt de televisie niet zoveel.
Er is een film over het heldendom in
Hollywood en Doris Day is te zien in
de film Tea for two.
SLUIS. Tijdens het afgelopen week
einde zijn hier weer valse bankbiljetten
■in omloop gebracht. Evenals Kerstmis vo
rig jaar betreft het hier de Belgische bil
jetten van duizend francs, n.l. die biljet
ten van het oudere type met de beelte
nis van koning Albert. De valse biljetten
zijn gemakkelijk van de ware te onder
scheiden door hun fletsere kleur, het pa
pier is gladder en de biljetten dragen alle
hetzelfde nummer n.l. 6764 M822.
Tot nog toe heeft de rijkspolitie een
zestal biljetten kunnen achterhalen. Het
gemeentebestuur van Sluis heeft ae ne
ringdoenden via een circulaire op dc
hoogte gesteld. Ook in de aangrenzende
Beégische gemeente West-Kapelle zijn
vervalsingen van bovenstaand type in
omloop gebracht. De rijkspolitie, die In
terpol heeft ingeschakeld, heeft ook de
omliggende gemeentebesturen gewaar
schuwd.
TERNEUZEN Het Belgische zeil
jacht „Pirate" is zaterdagmiddag om een
uur op de Westerschelde nabij de zgn.
oesterputten onder Terneuzen tengevolge
van het zeer ruwe weer gezonken. De
vier opvarenden zijn gered.
Het 7 meter lange zeiljacht van het
type papillon was uitgevaren met aan
boord de eigenaar-schipper, 'de 29-jarige
Belgische ingenieur M. P. A. de Kenme-
ter en diens broer, de heer H. de Kemme-
ter. de heer L. Maertens-de Noordhout en
mej. Y. Carton de Wyart.
Het zeiljacht begon bij het afgaand wa
ter en tegen de wind steeds mee-: water
te maken, maar aanvankelijk kon men
het door voortdurend hozen drijvend hou
den. Bij een plotselinge rukwind kwam
het echter vol en zonk bijna onmiddel
lijk. De vier opvarenden, allen geoefen
de zwemmers, wisten zich boven water
te houden. De sleepbootkapitein B. J.
IJkelenstam van de Bootiiedenwacht zag
vanuit zijn spidoboot, waarmee de dienst
Lussen de wal en de in de oesterput lig
gende schepen wordt onderhouden, het
on ""Tik gebeuren. Hij voer zo snel mo
gelijk terug en kon alle drenkelingen
aan boord nemen. Deze zijn verder in
Hotel Rotterdam te Terneuzen verzorgd.
De Pirate is op twintig meter water ge
zonken en aangezien het geen gevaar
voor de scheepvaart vormt, moet het als
verloren worden beschouwd.
107. Er viel een diepe stil
te in de fabriekshal, toen
aanwezigen de eerste drip-
loze drup proefden. De di
recteur probeerde te kau
wen, de baron probeerde te
zuigen en Johan trachtte te
slikken maar de Bluff-drup
(zoals de baron ze reeds
had genoemd) bleken nogal
hard te zijn!
Ten einde raad greep de
heer Sabbelhap een voorha
mer en gaf daarmee een
slag op het snoepgoed. Het
was een hevige slag. met
de kracht der wanhoop ge
geven en er ontstond dan
ook een flinke bluts in de
hamer. Maar het snoepje
vertoonde zelfs geen kras.
„Wat is dit?!", riep de
directeur verhit, zich meer
en meer opwindend. ..noem
je dat snoep?" Je hebt kie-
zenkrakende kiezel gemaakt
meneer! Prutswerk, Dit is
een eerlijke snoepgoed fa-
oriek en geen steenbakkerij
O, wat moet ik straks de
commissarissen zeggen en
de aandeelhouders? Had ik
u hier maar nooit toegela
ten! Er uit, meneer! Maak
dat u wegkomt, of ik bega
een ongeluk!"
