Vakbonden, politieke
academische fabriek
partij
en
RENTE TOT 4%
Eerder te weinig dan
te veel aan leraren
Politieke partijen
De „econoom"
Bij de Vuilwit) is het
goed sparen!
Leidse rector-magnificus:
Optimisme
N.V. Mahez
IN WEMELSFELDERS SCHIJNWERPER
Lagere winst
bij Vredestein
Redelijk resultaat
Mij. Palembang
LEIDSCHE WOL
ZWIJGZAAM
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
Ziekenfondsen
over ziek zijn
tijdens vakantie
Miljard tekort
op E.E.G.
betalingsbalans
Biesheuvel: E.E.G.
niet
protectionistisch
TER ZAKE
WATERSTANDEN
MARKTEN
Amsterdamse Effectenbeurs
9
DAGBLAD DE
STEM VAN WOENSDAG 1 JULI 1964
9
We keren terug naar Wemelsfelder en zijn kritiek op de vak
beweging. De auteur noemt een aantal mogelijkheden waarop de
arbeiders in de gestegen welvaart kunnen delen zonder de stimule
rende activiteiten van hun vakbonden. Het devies luidt a.h.w. „doe
het zelf!" De arbeiders kunnen deelnemen in de toenemende wel
vaart door prijsdaling bij constante inkomens, door te delen in de
winsten en door herstel van de vrije loonmarkt en door belastingver
lagingen bij stijging van het nationaal inkomen. Hij spreekt zich voor
het laatste alternatief (de belastingbonus) uit omdat dan welvaarts
stijging door iedereen wordt genoten. Bovendien heeft de overheid
een mogelijkheid tot controle en is de kans op gespannen loonstij
gingen minimaal.
Het nadeel van deze methode is een
voortbestaan van de zwakke bedrijven:
de lonen als kostenbestanddeel stijgen
nl. niet. Aangezien de publieke behoef
ten tijdens de welvaart een stijging on
dergaan, welke behoeften alleen door be
lastingheffing gezond kunnen worden be
vredigd, zal er spoedig een halt worden
toegeroepen aan de belastingverminde
ring. Daarnaast rijst het gevaar voor een
bestedingsinflatie die de inkomenswinst
weer ongedaan kan maken doordat de
prijzen om andere dan kosten-argumen-
ten zullen stijgen o.m. om schaarste-re-
denen.
Bij een daling van directe belastingen
op het inkomen ondergaat dit inkomen
een reële stijging als de prijzen onver
anderd blijven doch de reële inkomens
stijging zal een uitweg vinden in een
grotere consumptie waardoor de produk-
tie eveneens zal toenemen.
Nadat de braakliggende produktiefac-
toren alle zijn ingeschakeld, zullen de
prijzen van deze produktiefactoren gaan
stijgen en dus ook de lonen. Derhalve
is de gedachte van Wemelsfelder een
aardige theoretische constructie zonder
realiteitsgehalte. Bovendien heeft zijn al
ternatief nog politieke consequenties; het
is nl. niet uitgesloten dat enige politieke
groeperingen zich zullen verzetten tegen
een door de overheid geleide welvaarts
verdeling.
In het vervolg van zijn betoog spreekt
de auteur zich uit voor een differentiatie
in de lonen afhankelijk van de verschil
len in economische kracht en economische
expansiemogelijkheden tussen de ver
schillende bedrijfstakken. Het resultaat
van een dergelijke gedachtengang is een
opheffing van de marginale bedrijven die
de eerste slachtoffers zullen worden van
de verschillen in expansiekracht. De
vraag rijst echter: waarvan is de expan
siekracht afhankelijk, van het winst of
kosten verloop, van de vraag in binnen-
en buitenland, van de ondernemersactivi
teiten in het algemeen?
Wemelsfelder blijkt geen voorstander
te zijn van collectieve loonbepaling (wel
van collectieve welvaartsverdeling!) en
van opheffing van regionale loonverschil-
len. Ook hier hebben wij een woord van
kritiek. De opheffing van regionale toon
verschillen in al of niet gelijksoortige
bedrijfstakken voorkomt een massale ag
glomeratie van werkkrachten in bepaalde
gebieden en leegzuiging van andere.
Tot slot van Wemelsfelders kritiek op
de vakbond welke kritiek o.i. gema
tigd is ofschoon niet steeds gerechtvaar
digd komen wij tot zijn gedachte, dat
do vakbond een machtsorganisatie is. die
streeft zoals alle machtsorganisaties, naar
uitbreiding van haar macht omwille van
de macht. Wij menen echter, dat de vak
bond een typisch voorbeeld is van een
normatieve organisatie met weliswaar een
utilitaire inslag. Het grootste probleem
waarmee de vakbeweging te kampen
heeft is een fuctieheroriëntatie. Zij zal
aan haar oude functies een nieuwe inhoud
moeten geven nu haar rol van feitelijke
strijdorganisatie niet meer actueel is. De
participerende functies, die de moderne
vakbeweging vervult in het sociaal-eco
nomisch proces, o.a. in de SER in de
Stichting van de Arbeid, in consumenten
en producentenorganen, bieden talrijke
mogelijkheden voor een positieve rolver
vulling. Wij snreken dan ook niet graag
van functieverlies maar van functieher
oriëntatie.
Dat de vakbeweging zaken behartigt
die door de politieke partijen evengoed
kunnen worden gedaan zoals Wemels
felder opmerkt lijdt geen twijfel. Dat
het noodzaak is voor de vakbonden zich
eens af te vragen of men op het ogenblik
niet meer dan een pressiegroep is die
geen politieke verantwoordelijkheid
draagt, is eveneens urgent. Doch hier ziin
de politieke partijen mede schuldig. We
kunnen hun nl. de vraag stellen in hoe
verre zij werkelijk bepaalde sociaal-eco
nomische kwesties hebben overgedragen
aan de beoordeling en behandeling van
de vakbonden? Met deze laatste vraag
komen we op een volgend onderwerp in
het boek van Wemelsfelder nl. de politie
ke partijen.
De politieke partijen creëren verschil
len met andere partijen over relevante
aangelegenheden om daardoor hun be
staansrecht te rechtvaardigen, aldus de
auteur die hier spreekt van een onderhe
vig zijn van de politieke partijen aan de
„wet van de historische inertie (traag
heid)". Wij menen, dat Wemelsfelder in
deze beschouwingen slechts gerechtvaar
digde vragen opwerpt die in vele kringen
reeds zijn gerezen en worden besproken.
Op de vraag in hoeverre b.v. een con
fessionele grondslag nog een essentiële
functie vervult in de politieke partij,
geeft hij geen antwoord. Wellicht is deze
functie een fictie voor de auteur doch hij
stelt dit niet expliciet. Het heeft o.i. ook
niet veel meer met (onaardige! economie
te maken. De econoom begeeft zich op
glad ijs wanneer hij over niet economi
sche aangelegenheden een waarde-oor-
deel wil uitspreken.
Wemelsfelder geeft een recept om dc
overige politieke ficties uit de weg te
De netto-winst bij Vredestein ligt
dertien procent beneden die van het vo
rig jaar. Het verslag wijst weer op een
sterke toeneming van de aanschaffings
waarde van de „duurzame produktie-
middelen" met rond 8 min. Dit houdt
verband met de in 1963 gepleegde inves
teringen, die op evenwichtige wijze over
de ondernemingen verdeeld waren.
De ontwikkeling van voorraden en vor
deringen is tegenovergesteld aan die van
het vorige verslag Waren de voorraden
toen gestegen met rond 5 mij, thans
zijn zij met iets meer dan dit bedrag
afgenomen, en daarmee weer ongeveer
op het niveau van 1 januari 1963 ge
komen. De vorderingen, die vorig jaar
ongeveer onveranderd bleven, vertonen
thans met circa 6 mij een belangrijke
stijging. Het verloop van deze beide
Posten uiteraard sterk beinvloed dooi
de omzetstijging in het tweede halfjaar
1963. De laatste tranche groot f 1,5 milj
^an een aan het bedrijf door de olveh-
Utrecht verstrekte langlopende lening,
ïoe totaal «root f 6 mij, werd begin
1963 opgenomen.
We drukken hierbij af het twee
de deel van de bespreking van
prof. Wemelsf elders „Onaardige
Economie".
ruimen. Hierbij wil hij gebruik maken
van een verdienstelijkheids-beoordeling
van de programma's, een middel om de
relatieve waarde van de verschillende
partijprogramma's tegen elkaar af te we
gen. De auteur behandelt een Duitse en
quête waaruit bleek dat de kennis van
de Westduitse parlementarieërs over mo
derne economisch-politieke vraagstukken
erbarmelijk gering is. Het tragische ele
ment is echter, dat men ondanks gebrek
kige kennis toch een beleidsoordeel vormt.
Wij geloven met Wemelsfelder dat in ons
lend een dergelijke enquête eveneens
verrassende resultaten zou opleveren. De
auteur stelt bij voorbaat reeds vast, dat
een groot aantal leiders van pressiegroe
pen zitting heeft in het parlement. Dit
zou geen gunstige ontwikkeling zijn, te
meer omdat een pressiegroep toch moet
worden gekenschetst als een belangen
groep die ongenodigd de politieke arena
betreedt om daar met zelfgekozen wa
pens haar belangen te realiserenof door
te drijven).
Wij onderschrijven de gedachte van We
melsfelder. dat het algemeen belang te
veel wordt geïdentificeerd met de spe
cifieke wensen der specialisten in het par
lement. Wij komen hier op het terrein
van de waarde-oordelen over de demo
cratie waarop we echter niet verder zul
len ingaan daar het niet past in het ka
der van dit artikel.
Wemelsfelder geeft enkele interessante
bespiegelingen over het subsidiebeleid en
over de activiteiten van ambtenaren,
waaruit hij de conclusie trekt, dat de
overheidsversoillingen op drie oorzaken
zijn te herleiden nl. overstaffing van het
ambtenarenapparaat, teveel gedetailleer
de specialisaties hierin en het instandhou
den en creëren van fictieve functies.
Interessant in dit verband is zijn stel
ling dat internationalisering kan bijdra
gen tot sanering en eventuele opheffing
van een aantal nationale overheidstaken.
De auteur heeft weinig vertrouwen in de
ontwikkeling van de Europese supra-na-
tionale organisaties waarin de besluitvor
ming wordt gekenmerkt door een grote
mate van inefficiency. De huidige gang
van zaken schijnt hem hierin gelijk te
geven. Daar deze gedachten van een
visionaire en daardoor van persoonlij
ke aard zijn, zullen wij hier niet verder
op ingaan hoewel zijn overwegingen in
teressante leerstof vormen.
Tot slot van deze bespreking van het
geschrift van Wemelsfelder, zullen we
nog enkele gedachten van de auteur over
de universitaire instelling en over het
fenomeen „econoom'' naar voren bren
gen. Wij waarschuwen de argeloze lezer
voor een verkeerde interpretatie, die hij
gemakkelijk aan de gedachten van We
melsfelder zal kunnen geven. Voor de
lasteraar over academici i.e. economen
zullen deze hoofdstukken een goede wijn
zijn doch alle wijn stijgt gemakkelijk
naar het hoofd, vooral naar het niets
vermoedende hoofd.
De universiteit is op weg zich te ont
wikkelen tot een academische fabriek.
De reden hiervan is gelegen in de enorme
opkomst van de specialist, door de ver
ouderde verhouding universiteit-bedrijfs
leven en door de democratisering van het
hoger onderwijs. De academicus is niets
meer dan voorwerp van industriële in
vesteringspolitiek (..human resources").
De student dreigt hierdoor voorshands
het slachtoffer te worden van een onge
zonde ontwikkeling die de senaten van
menige hoger onderwijsinstelling bezig
houdt; een ontwikkeling die de student
belast met een ondraaglijke ballast aca
demische en quasi-wetenschappelijke
kennis.
De opleidingsprogramma's worden on
ophoudelijk zwaarder en daardoor lan
ger tengevolge van de existentiedrang
van de wetenschappelijke staven: de bu-
rèaucratisering van het onderwijs heeft
een aanvang genomen. De hoogleraar ont
aardt in een ambtenaar met het predikaat
wetenschappelijk. De academische graad
dreigt een nieuwe uitweg voor liefheb
bers van standsverschillen te worden. De
enige remedie tegen deze catastrofale
ontwikkeling is het expliciet maken van
de ficties en een gezonde zelfkritiek op
verouderde gebruiken en methoden, al
dus de T.H.-hoogleraar.
De econoom Wemelsfelder heeft met
zijn geschrift een bijdrage willen leve
ren tot een van politieke of economische
belangengroepering afgekeerde opinie
vorming. Hij is hierin slechts ten dele ge
slaagd; de auteur gaat teveel en te snel
voorbij aan de gebrekkige inzichten van
de geïnteresseerde leek die plotseling ge
confronteerd wordt met een aantal waar-
de-oordelen over de meest uiteenlopende
kwesties die in de moderne samenleving
onze aandacht vragen. Hij kan met Pen
worden beschouwd als de voormannen
van een nieuwe groep economen die het
niet zoekt in modellen en al of niet lo
gische denkconstructies over politieke,
sociale en economische aangelegenheden.
De visionairs onder de modellenbou
wers hebben de opkomst van deze eco
nomen verwacht. De Verenigde Staten
hebben het voorbeeld gegeven: in dit
land zijn in korte tijd een aantal schrij
vers op de boekenmarkt verschenen
wij noemen als voorbeelden Galbraith.
Packard. Drucker, Mayer Katona. Har
rington, Whyte die de aandacht vra
gen voor de problemen waarin de moder
ne welvaartsstaat komt te verkeren. De
meeste economen gaan aan deze norma
tieve beschouwingen voorbij. Toch eist
de economische wetenschap hun aanwe
zigheid. wil deze wetenschap niet verval
len in een populaire sociale science-fic
tion. Het gaat er echter om. dat beide
groepen elkaar weten te vinden in het
streven naar de wetenschappelijke waar
heid.
In een vervolgartikel zullen wij in
gaan op het boek „Een harde wereld"
van prof. Pen
A. A. WENTINK
Aandeelhouders der N.V Industrieële-
Maatschappij „Palembang" toonden zich
in de vandaag gehouden jaarvergade
ring bevreesd dat, na het opsouperen
van het fiscaal compensabele verlies,
de beschikbare winst in 1965 zodanig zal
worden gedrukt door vennootschaps
belasting dat het dividend zal moeten
worden verlaagd. Het bestuur durfde
deze vrees niet geheel weg te nemen,
maar men was over de vooruitzichten
niet pessimistisch gestemd. De verf in
Maasbracht heeft tot dusver volop werk.
De omzet van dit bedrijf wordt hoofd
zakelijk geremd door gebrek aan ge
schoold personeel. De nieuwe helling
komt dit jaar gereed en er is opnieuw
een kraan aangekocht, In 1964 zullen
de totale investeringen rond f 200.000
bedragen (1963: f 202.990). De liquidi
teit wordt voldoende geacht om dit te
financieren. In de buurt van de werf
zijn geen concurrenten gevestigd, maar
de grote werven hebben wegens gebrek
aan opdrachtèn ook ..klein werk" aan
genomen, hetgeen prijsdrukkènd werkt
Voor het genationaliseerde bezit ie
Indonesië heeft de maatschappij een
schadeclaim ingediend. De omvang daar
van werd niet medegedeeld, maar deze
gaat zeker het bedrag der balanspost
belangen in Indonesië ad f 1.14 min te
boven. Op dit moment bestaan er geen
plannen om weer in Indonesië te gaan
werken.
Het bestuur acht zijn huidige reser-
veringspolitiek zeker niet onvoldoende
maar het verklaarde zich bereid hoge
re reserveringen voor strenge winters en
andere onvoorziene risico's te overwe
gen. In de balansposten schuilen geen
stille reserves, zo werd nog medegedeeld.
De verzekerde waarde van gebouwen,
die voor f 185.366 te boek staan, ligt
boven de f 1 min.
De directie van de n.v. Leidsche Wol
spinnerij kan nog geen verwachtingen
uitspreken over de resultaten van het
thans lopende boekjaar. Dit heeft zij
meegedeeld in de jaarvergadering. In
het afgesloten boekjaar, zo merkte de
directie verder op, heeft de omzetstij
ging slechts acht procent bedragen, na
dat in een tussentijdse mededeling de
verwachting was uitgesproken van een
stijging van twintig procent. Dit is te
wijten aan een reeks van remmende
omstandigheden zoals de loonontwikke
ling, de wolprijzen en de betrekkelijk
zachte winter, zo heeft de directie toe
gelicht.
(Advertentie)
In de praktijk is gebleken, dat de rege
ling, waarbij verplicht verzekerden die
tijdens de vakantie in het buitenland ziek
v/orden een beroep kunnen doen op het
ziekenfonds ter plaatse, niet altijd een
afdoende oplossing geeft. Het gemeen
schappelijk overleg van ziekenfondsorga
nisaties geeft hierover de volgende uit
eenzetting:
Met de meeste ons omringende landen
zijn wederkerigheidsverdragen gesloten
die inhouden dat de verplicht verzeker
den aanspraak kunnen maken op dezelfde
rechten als de in het betreffende land
wonende verplicht verzekerden. Met Oos
tenrijk en Zwitserland bestaat een der
gelijke overeenkomst echter niet. Om op
hulp aanspraak te kunnen maken moc'-'erse rassen I en II 87. III 50. Aardbeien
GOES, 30 juni Export- en industrie
veiling: rode bessen I 4146, I ind. 36.90
37.30. II 3737.20, III D, zwarte bessen
I 6378. frambozen in kratten I 1.49, II
1.42, frambozen industrie 1.061.10, Aard
beien zonder dop Senga Sengana I 1.23
1.30, II 1.23, Red Gauntlet I en II 93, Talis
man I en II 93, div .rassen I en II 79,
aardbeien met dop: Senga Sengana II 50
78. III 52—57, Talisman II 62—92, III
53—63. Red Gauntlet I 1.10—1.19, II 63—
92, III 5067, Cambridge Vigour III 59.
Aardbeien met dop per doos: Regina II
23, Sengana I 26, II 2627, Talisman I 38,
II 20—37, III 1921, Red Gauntlet I 40—
47. II 2239, III 1620. Diversen per doos
rode bessen I 1618, extra 23, II 915,
Loganbessen T 3943. witte bessen I 19,
frambozen II 36. Per stuk: perziken I 12
27 II 4 Per kg: kruisbessen II 35, rode
bessen II 39—41. Insp. Löhnis II 1.281.31,
zoete morellen II 1.03. Hollanders II 1.32,
Markiezen II .1321.48, Varikse Zwarte
I 1.17—1.41, II 80.
KAPELLE, 30 juni Aardbeien zon_
der dop industrie: Senga Sengana I 1.26—
,28, II 1.24. Red Gauntlet I en II 95, di-
Volgens de rector-magnificus van de
universiteit te Leiden prof, dr. W, den
Boer, is er in de toekomst eerder een
tekort dan een teveel aan leraren te
verwachten. Hij is het niet eens ni®t
hetgeen de minister van o. k. en w„
Th. H. Bot, op 11 maart aan de
landelijke commissie „academische stu
dievoorlichting" heeft geschreven. De
bewindsman pleit in -ijn brief voor af
remming van de studie in de litteraire
faculteit, in het bijzonder wat betreft
de opleiding van leraren in de moder
ne talen, geschiedenis en aardrijkskunde.
De rector-magnificus en de voorzitter
van het litteraire faculteitsbestuur, prof.
dr. C. Soeteman, hebben de conclusies
van de minister volkomen onjuist ge
noemd. vooral omdat volgens hen van
verkeerde cijfers werd uitgegaan, die
bovendien nog onjuist werden gehan
teerd.
Aangenomen moet worden, zo menen
zij, dat de uitspraak van de minister
is ingegeven door de bezorgdheid dat
zich de toestand van de jaren derug
zou kunnen herhalen, toen er zeer grote
overschotten aan leerkrachten waren.
De basis van deze bezorgdheid zo zeg
gen zij, is evenwel onjuist.
De minister grondt zijn uitspraak op
een nog niet voor publikatie vrijgegeven
conceptnotal van het centraal planbu
reau en op een door prof. dr. P. H.
Winkelman te Nijmegen gemaakt over-
De directie van de N.V. machinehandel
Mahez is optimistisch gestemd voor wat
betreft de gang van zaken, alsmede de re
sultaten over 1964. Dit als antwoord op
vragen van aandeelhouderszijde tijdens de
jaarvergadering. De huidige omzet, als
mede de orderportefeuille zijn zeer be
vredigend. In het eerste halfjaar zijn
grote objecten afgeleverd. De normale
winstmarges zijn aangehouden. Over de
kostenfactor, als gevolg van de loonsver
hogingen, kon de directie zich moeilijk
uitlaten.
Er zijn nieuwe contacten gelegd. Or
ders werden ontvangen voor het instal
leren van fotozetmachines van de in New
York gevestigde grafische machinefabriek
American Typefounders. Er bestaat een
toenemende belangstelling voor de ma
chines van C. M. A. Holweg te Straats
burg, voor het vervaardigen van ver
pakkingsmateriaal voor zelfbedienings
zaken etc. Over de in het eerste halfjaar
behaalde resultaten is het bestuur zeer
tevreden. Het verwacht dat geheel 1964
bevredigend zal zijn.
Op vragen over contacten met Indone
sië werd geantwoord, dat orders van die
zijde zeker verkregen kunnen worden,
doch dat deze afstuiten op het gebrek
aan deviezen van Indonesische zijde. Er
worden wel plannejj gemaakt om met
Indonesië tot zaken te komen, doch tot
op heden bestaat er nog geen enkel ge
concretiseerd plan.
Hoewel de post debiteuren is toegeno
men ten opzichte van het voorgaande
boekjaar, komen de gelden van de af
nemers regelmatig binnen, ook van de
kleine bedrijven. Niemand van de afne
mers bevindt zich in liquiditeitsmoei
lijkheden, aldus, deelde de directie op
vragen van aandeelhouders mede. De
jaarstukken werden goedgekeurd. Tot
commissaris werd herbenoemd mr. D. N.
P. Hocke.
zicht van de arbeidsmarkt voor aanstaan
de leraren in talen geschiedenis er.
aardrijkskunde. Het lerarengabrek heeft
geleidelijk aan meer mensen met mid
delbare b-studie voor de klas gebracht,
waardoor nu zelfs globaal genomen twee
maal zoveel m.o.-mensen als academici
bij dit onderwijs werkzaam zijn. Dat is
echter in principe onjuist, doch de ge
noemde rapporten gaan hierop niet in
Geheel onjuist is het bovendien bij
een prognose van de arbeidsmarkt te
vens de bezitters van een a-acte mee
te rekenen, aangezien deze eigenlijk
geen bevoegdheid bezitten en nu slechts
in en noodsituatie ingeschakeld zijn.
Aldus beide deskundigen.
De Europese Economische Gemeen
schap heeft in het eerste kwartaal van
dit jaar een tekort van 1 miljard dol
lar op de handelsbalans met niet-leden
opgelopen.
Volgens het maandelijks statistisch bul
letin van de E.E.G. hebben de zes in
het eerste kwartaal van dit jaar voor
6.7 miljard dollar ingevoerd, ofwel 986
miljoen dollar meer dan werd uitge
voerd.
In 1963 bedroeg het tekort over 12
maanden 3 miljard dollar. Meer dan de
helft van het nieuwe tekort 554 mil
joen dollar wordt veroorzaakt door
de Italiaanse handelsbalans West-Duits-
land was het enige land met een gun
stige handelsbalans een overschot van
181 miljoen dollar.
Door de vermindering van de tolgel
den vestigden de landen van de E.E.G.
een nieuw handelsrecord onder elkaar.
In het eerste kwartaal bedroeg de on
derlinge handel 4,4 miljard dollar, 24
procent meer dan over dezelfde periode
in 1963. Als men het slechte weer in
die periode meetelt, dan is de handel
nog met 19 procent toegenomen.
Er bestaat nog steeds een wijdver
breide opvatting dat de landen van de
EEG een protectionisch blok vor
men. De uitvoer van de EEG is ech
ter tussen 1959 en 1963 met 30 procent
toegenomen, de invoer zelfs met meer
dan 50 procent. Dit overtreft de toene
ming van de totale invoer van de Ver
enigde Staten, zo heeft de directeur
van de internationale economische sa
menwerking van het ministerie van
landbouw en visserij, drs. W. Ie Mair
namens minister Biesheuvel verklaard
op een bijeenkomst van de Anglo Dutch
Trade Council in Londen, Minister Bies
heuvel zou de council toespreken, maar
moest zich op het laatste moment ver-
ontschuldigen wegens de spoedzitting
van de EEG-ministerraad in Brussel.
Minister Biesheuvel heeft er in deze
rede verder op gewezen dat tussen 1959
en 1963 de invoer van de gemeenschap-
De pelijke markt uit de landen van de vrij
handelszone met meer dan 70 procent
is toegenomen en die uit het Verenigd
Koninkrijk meer dan verdubbeld is.
de verzekerde bij de buitenlandse ver
zekeringsinstelling een door het Neder
lands ziekenfonds- afgegeven E-6 formulier
tonen. Deze formulieren dienen voor het
vertrek bij het Nederlandse ziekenfonds
te worden aangevraagd,
De ervaring heeft echter geleerd dat de
hier genoemde regeling in de praktijk
niet altiid een afdoende oplossing vormt
en daarom adviseren veel ziekenfondsen
hun leden een aanvullende reisverzeke
ring te sluiten.
Voor vrijwillig verzekerden die als re
gel geen aanspraak op de wederkerig
heidsverdragen kunnen maken is zulk
een verzekering vrijwel altijd van groot
belang.
Het gemeenschappelijk overleg van zie
kenfondsorganisaties adviseert iedere
verzekerde die van plan is een buiten
landse reis te maken vooraf bij het zie
kenfonds inlichtinr/* te vragen. De aan
dacht wordt er nog op gevestigd, dat de
Nederlandse ziekenfondsen niets vergoe
den bij ziekte in het buitenland.
DE STAND van het schatkistpapier be
droeg per: resp. 29 juni en 22 juni 1964:
schatkistpromessen 693.400.000, en
689.300.000. schatkistbiljetten 2.663.247.800
en 2.663.275.000.
DE DIRECTIE van N.V. Meeus en Zonen
deelt mede dat bij de emissie van nomi
naal 21 miljoen aandelen N.V. Neder
landse Kabel Fabrieken Delft nagenoeg
alle houders van claims van hun recht
op inschrijving gebruik hebben gemaakt.
DE DIRECTIE van verenigde bedrijven
Bredero N.V. Utrecht deelt mede dat tot
adjunct-directeur van Bredero N.V. zijn
benoemd de heren ir. P. W. Boshuizen
en L. F. Gorissen.
DE N.V. VERENIGD BEZIT van 1894
meldt dat met de overneming door middel
van aandelenruil van de N.V. beleggings
maatschappij „Mafaho" te Venlo is ge
moeid geweest een bedrag van f 1.400.000.
De aandelen zijn geplaatst tegen beurs
koers.
HET VASTGOED-beleggingsfonds 'Ne
derland' deelt mede dat het fondsver
mogen thans na herwaardering der on
roerende goederen f 27.024.702,38 be
draagt. Er staan uit 37.002 vastgoed par
ticipaties, zodat de basiswaarde per
vastgoed participatie uitkomt of f 730,85.
ITALIË heeft Indonesië een lening van
twaalf miljoen dollar verstrekt voor de
bouw van een hotel van zestien verdie
pingen in Djakarta. Het hotel krijgt 237
kamers en zal in 1968 voltooid zijn.
Konstanz 356 -2); Rheinfelden 240
1); Ottenheim 308 9>i Straatsburg
248 (+6); Maxau 411 (—2); Plochingen
113 6); Mannheim 247 5); Stein-
bach 118 4); Mainz 222 6); Bingen
148 (—6): Kaub 154 61Kochum 223
(—15); Koblenz 160 (—3): Keulen 107
1); Ruhrort 276 (—2); Lobith 882
1); Nijmegen 665 i—4); Arnhem 710
4i; Eefde IJssel 237 (—3); Deventer 142
2); Monsin 5448 16); Borgharen
3832 (—18); Belfeld 1080 (—3); Grave
beneden de sluis 503 (+2).
BERGEN OP ZOOM, 30 juni Aardb.
Senga 1,24. diversen 0.81, afw. Senga
0,73; Frambozen p.k. 1,36, tubs 1,09;
rode bessen 0,36, afw. frambozen 0,77,
zw. bes 0,66.
GOES. 30 juni Hooi. Lucernehooi
95.00100.00, weidehooi 80.0085.00, beide
per 1000 kg uit de ruiter geperst, dijkhooi
65.0070.00 per 1000 kg, veldbeemd 40.00
45.00 per 1000 kg direct van het land.
Trage handel. Vlas. Voor vlas van de
nieuwe oogst was de notering voor goede
partijen van 1900.002200.00 per ha, uit
de schelf geleverd. De prijs per kg be
draagt 2125 cent, op auto geleverd. Al
leen belangstelling voor goede partijen.
Eieren. De eierorijs bedraagt 1.221.26
per kg.
met dop per doos van 250 gram: Red
Gauntlet I 3851, II 2038. Talisman I
3945. II 1527. Senga Sengana I 35—45,
II 19—32, Vol a I 45. II 17—24, Senga Gia-
na I 39, Camb. Vigour II 25, Merton
Princess II 1928. Gorella I 42. Aardbeien
met dop per kg II 6474. Frambozen in
kratten per kg T 1.441.51. II 1.341.43,
in tubs per kg 1.101.11. Rode bessen per
kg extra 53, I 36.30—39, II 35.80—36.70.
III doordraai. Rode bessen per doos van
250 gram extra 16—17, I 13—16, II 10—12,
Loganbessen I 23. Kersen per kg Markie
zen I 1.48, II 1.19, III 19. Varikse Zwarte
I 1.43. II 1.00, Hollanders II 87, Insp. Lho-
nis II 88.
MIDDELBURG. 29 juni 1964. fruit:
aardbeien (doos) Red Gauntlcd 1 38-45. 2
30-37, Cambridge Vigourl 40, 1 32-33, Ta
lisman 1 40-50. 2 21-41. Senga Sengana
1 38-41. 2 13-38. Yucunda 2 36. aardbei
en per kg: 50-117, frajnbozen 1 37-54. 2
16-39 rode bessen (ds.) 1 22-25, kg 2 35-
75, rode bessen (ds) 2 23, perziken 1 5-44,
druiven 1 499, pruimen (st.) 1 8-11. (ds.)
2 73-74. tomaten Al 68-74, A2 55-81. BI
70-84, B2 65-85. Cl 52-65, C2 43-72, CC2
29-48, pruimen (st.) 2 5-7. vroege aardap
pelen: bonken 1 28-33, 2 29-32, grote 1
19-24, 2 18-22, drielingen 1 19-24. 2 18-21,
kriel 1 21-23, 2 16-24, groenten: sla 1 4-7,
bloemkool 3 per kist 23-44. 4 13-42. 6 12-
33. 8 12-23. 10 12-16. postelein 1 56-70. 2
54-57, boskroten 1 6-16. 2 11-13, kassnij-
bonen 1 124-142, 2 111-149, andijvie 1 17-
41. 2 17-33, tuinbonen 2 26-37, waspeen 2
38-56 bospeen 2 15-45, spitskool 1 5-17. 2
8-14, kroten per kg 1 6-11. 2 7-11, dubb.
prins, bonen 2 147-242, sjalotten 2 33-38,
stamsnijbonen 2 81-83, radijs 2 5-10, ra
barber 1 8-13. 2 6-9, bosuien 1 12-21, sav.
kool 1 6-9, 2 5-9, spinazie 2 65-72, rode
kool 1 21-25. komkommers wit 1 34. groen:
75 23-36, 60-75 1 24-27, 60-75 2 18-26, 50-60
1 18-23, 50-60 2 15-20. 40-50 2 12-15, 30-40
1 14-21. 30-40 2 10-18, krom per kg 1 19,
2 14-15.
De eerste druiven werd aangevoerd
door Gebr. v. 't Westeinde te 's Heer
Arendskerke. Rode bessen voor industrie
dagelijks aanvoeren tot 10 uur, netto in
houd 5 kg, per bakje.
OUDENBOSCH. 30 juni Aardbeien
73-99.' afw. 15, rode bes 35, framb. p. d.
25-35; fabriek: Senga II 104-116, C 87-92;
div. II 84-90. framb. 112-117; afw. 91;
rode bes 35; zwarte bes 60.
ROOSENDAAL Aardbeien extra
1.752.02. A I 1 11—1.79. A II 71—1.16, B
5081, rode bessen 35—41.
ROTTERDAM. 30 juni Totale aan
voer 3289. Weekaanvoer 5104. Vette koei
en en ossen 200, gebruiksvee 436, vette
kalveren 800, graskalveren 210. nuchtere
kalveren 809. varkens 18, lopers 80. big
gen 52, paarden 42. veulens 5, schapen of
larrmeren 47. weide-zuiglammeren 575,
bokken of geiten 15. Prijzen (resp. Ie. 2e,
3e kw.)vette koeien 4.054.40, 3.904.05,
3.703.80 per kg. vette kalveren 3.15
3.35, 3.00—3.15, 2.80—3.00 per kg, gras
kalveren 680. 580. 460 per stuk, nuchtere
kalveren 210, 200, 180 per stuk, lopers
140, 120. 100 per stuk, biggen 80. 70. 65
per stuk, slachtpaarden 3.50. 3.20, 2.90
per kg, schapen 150. 120, 100 per stuk,
lammeren 130, 110. 95 per stuk. kalf- en
melkkoeien 1550. 1350. 1150 per stuk, vare.
koeien 1200. 1000. 900 per stuk, vaarzen
1175. 1000. 850 per stuk, pinken 875. 750.
650 per stuk. Overzicht (resp. aanvoer -
handel - prijzen): vette koeien: iets meer
- flauw - vooral niet hoger, worstkoeien
3.503.70 per kg; vette kalveren: iets
minder - willig - even hoger, prima's
boven notering: graskalveren: groter -
matig - gedrukt: nuchtere kalveren: even
kleiner - levendig - hoger, mestkalveren
150250 per stuk: lopers en biggen: rui
mer - goed - lopers stijver, biggen onver
anderd: slachtpaarden: matig - zeer kalm
als vorige week; schapen en lammeren:
kort - flauw - lager: kalf- en melkkoei
en: matig - stil - gedrukt: varekoeien:
gewoon - lui - staande prijzen; vaarzen
en pinken: als vorige week - zeer traag -
constant; lammeren: even groter - stroef
- vooral niet hoger.
STEENBERGEN. 30 juni Aard
beien ind. Senga 126-122afw. 75, div.
65. cons. 18-41. per kg 50-115; rode bes
sen 35-42: frambozen p. d. 16-33, erwten
29-58; tuinbonen 33; eerstelingen bon
ken 22-29. grote 14-22; drielingen 13-20;
kriel 10-14; doré bonken 24-26; grote
18-25; drielingen 16-22; kriel 16-21;
Saskia bonken 22: grote 16: drielingen
16; Barima grote 17-18; drielingen 17-16;
kriel 18-16.
Het vertrouwen van het publiek in de
aandelenmarkt begint terug te keren. Dit
was vanmiddag duidelijk te merken aan
de koersen van de internationale waar
den. De stemming voor deze groep van
aandelen was bij de opening reeds aan de
vaste kant. Ook het buitenland gaf blijk
van belangstelling voor de hoofdfondsen.
Voor Zwitserse rekening werden er wat
stukken uit de markt genomen, hetgeen
een goede stimulans betekende. De ver
kopers van de laatste weken beginnen
zich hoe langer hoe meer terug te trek
ken, mede uit vrees voor verdere infla
tie. De hoofdfondsen zetten vandaag de
maandag ingetreden verbeteringen verder
voort. Voor Philips werd bij de opening
op f 153.20 een gulden meer betaald ten
opzichte van het slotniveau van gisteren.
Later op de middag steeg de prijs tot
f 153.50. Unilever verbeterde bij een no
tering op f 143. circa f 1.30. Kon. Olie
liep op van f 159.40 tot f 159.90 (f 158.70).
Hoogovens veraste met een koerswinst
van vijf punten op 626, waarna nog 628
werd gedaan. AKU twee punten hoger
op 474. Het Damrak ondervond steun
van Wall Street, alwaar Kon. Olie en
Philips maandag vast sloten. Wall Street
was voor de eigen markt kalm en prijs
houdend. De winstnemingen werden er
goed opgenomen.
In de scheepvaartafdeling blijven de
orders nog steeds traag binnen komen.
Hetzelfde kan worden gezegd van de lei
dende cultuurwaarden. De nieuwe aande-
dolen Ned. Kabelfabrieken werden op
327 geadviseerd, tegen gisteren 323 op ba
sis van gedane claimprijs.
Aandelen Mahez lagen iets beter in de
markt op mededelingen van de directie in
de jaarvergadering. Claims Blaauwhoed
verlieten vandaag de beurs. Op dinsdag
7 juli kan worden ingeschreven op f 3.25
min. 5.5 pet. obligaties „stichting Bethle
hem", tegen 99 procent.
NABEURSKOERSEN
AVONDVERKEER
AKU Hoogovens Kon. Olie
160.00 gb-160.20, Philips 152.80-153.20,
Unilever 142.80-143.20 gl.
29/6 30/7
Staatsleningen
Nederland oö 4%
Nederland 59 4>%
Nederi. tiü/1 4%
Nederl. ÖO/2 4%
Nederland 59 4%
Nederland 50 4 y4
Nederland 61 4%
Nederland 63 4%
Nederland 53 3%
Grootboek 3%
Idem Stal «i%
Nederland 51 3%
Nederiand 53 3%
Nederland 56 3%
Nederland 48 3%
Nederl. Bel. 3%
Nederland do 3%
.Nederland 54 3
Nederland 55 3%
Nederl. 55/2 3%
Nederland 37 3
Grootboek 46 3
lening 47 3
Ned. Invest. 3
Ned. 62/64 3
Indie 37 3
Indié 37a 3
95-/8
95%
95-/8
szta
Ü2a/s
92 Ve
87
73% O
83 H
92%
88
88%
79%
80%
82%
82%
85%
86*
85%
89
95 H
95%
95%
95ft
95^
92%
92
92%
92
86%
74%
83%
92
88
86%
79%
80%
82%
82%
85
86
85
88%
95W
90% 89%
Bank- en kredietwezen
B. Ned. G. 57 6 lüi </8
B. 58/59 30 j.
Idem 25 J. 60
4%
4%
92%
93 Va
Aandelen industriële
ondernemingen
Cultures
A dam Rubber
HV A-mijnen
115V4
149%
102%
92%
93
115
149%
Industriële ondernemingen
A.K.U.
Dell Mij.
Hoogovens
Philips Gen' Hez
■c.v.a. Unilever
472 474%
129.5U 127.50
621 627
152.50 153.20
141.9tL43.20 i
29/6 30/7
Scheepvaart en luchtvaart
H.A.L.
Java-China
K.L.M
K.N.S.M.
Kon. Faketvrt.
Stv. Mij. Ned.
Nxevelt Goudr.
v. Ommeren
Rott. Lloya
Scheepv Unie
Preiiueieningen
Alkmaar 06 2%
A dam C-A 33 3
id. prem. 51 2%
ld. 56-1 2y2
ld. bö-2 2%
ld. 56-3 2%
Breda 54 2V2
Uordrecht 56 2%
Eindh. 54 2%
Enschede 54 2%
s-Gr-Hag., 52 2%
idem 52-2 2%
Botterd. 52-1 2%
Idem 52-2 2%
Idem 57 2%
Utrecht 52 2%
Z.-Holl.
Z.-Holl.
57 2%
59 2%
106
142
145
144
135
I0b%
24o
139-m
130 V4
121 x
84%
61
91%
92
öU%
67%
67 Va
81
79%
89%
85%
84'%
65 va
109
140
66
145%
141
133%
108%
246
138%
130 y*
121 x
84%
81
91%
91
81
81%
93
84 M
84%
85
Converteerbare obligaties
A.K.U. 1000 41/2
Biliton
Bursumy. 3%
Gelder Zn. 4%
KLM subord. 4%
B. Ned. Bakk 4%
Sanders beh. 5
Schokbeton 3%
Scholten Foxh 4% 126
Utermohlen 4%
Aand in belegg inijen
.avenouig's B.
Twentse B.
127 V4
128 y4
180%
182
87%
100%
100 Va
88
186
186
125%
200
156
203.oU 203.50
A'dam b.m. 50
In ter unie
N. bonds my Neto
Robeco
Umtas
Ver. Bezit.
Europalonds
A'damse Bank
Cultuurbank
Gron. ind. Cr. B
Hoii Bank U.
Kasassociatie
Nat. Nederi.
Ned. Credietb.
Ned. Handel Mq
Ned. Midd.st.b.
Ned. Overzee B.
R'damse B.
Alb. Heqn
Alg. My Onr. G.
A.i.M.E.
Alg. Norit.
Amstei
A'dam Ballast
A'dam Droogd.
A'dam Rytuig
A.N.I.E.M.
Ëecht en Dyser
Beeren trico
Bensdorp Intern
Bergh J urgens
v. Berkels-Pat.
Blaauwhoed
Blqdenst. Will,
Bols Lucas
Borsumq Wehrji
Ëraat mach.
Breda machines
Bredero's Bouw
Brocades
Bronswerk
Burhm.-T.ET
Calve Delit
Carps Gareniabr
Centr. Suiker
Daalderop
Dagra
Demka
Dess. tapqtfabr
Dikkers en Co.
Drie Hoeiyzers
D.K.U.
29/6
30/7
111
111
23U
231
oU9
135
529
530
381
380
25
25
191
189
24b
246
14b
147
910
915
22o%
225
335
328
213%
213
243
243
341
338
215
215
310
310
nemingen
597%
598%
253
250
Iü4 O
152
165
164.50
42U
417
51b
513
15b
154
3o3
353
ö8-/b
68
193%
193
128
128
497
256 x
250
221 V4
221
444
443
130 x
129
1140
1150
74%
74%
77
76
238
239
/2U
708
/5y
lOo u
156
782
775
99b
1005
390
383%
330
328
2öo x
264%
25U
176
179
338%
338
176
382
380
268 V4
267
29/6 30/7
Duyvis Jz.
Enthoven Pletterq
Erdai
Excelsior
Fitting t a br.
Fokker
Ford
Gazelle ry w.iabi
Van Gelder Pap.
Geideri.-Tielens
Gero
Geveke en Co.
Gist- en Ptr.
Grinten v. d.
Gruyter en Zn.
Hagemeyer
v. Hart
Havenwerken
Heem van der
Heineken's
Hey broek
Hoek s mach.fabr.
Hoii. Kattenb.
Hoii. Beton
Hoii. Construct.
Hoii. Melksuik.
Homburg
Hoogenbosch
Hooimeyer
indola
Interias
internatio
Int. Gew. Beton
Inventum
Houth.-JongeneeJ
Kemo
Kempen Begeer
Key nouthandei
Kled.-lnd. Smits
Kiene Suikerw.
Kon. Ned. Pap.
Kon. Zout Ketjen
Korenschool
Koudys
Kromhout
Kon. Ver. Tapyt
Leeuw Papierw.
Leidsche Wol
Lmdeteves
Macintosh n.v.
M. Ned. Bakk.
Mees Bouwro. '63
Menko
271%
740
229 Va
125 V4
380
940 x
326
166
506
276 x
332
985 x
471
161
388%
348
430
410
685 x
113
271%
275
740
230
125 b
376
925
327
165
506
272
710
328
978%
148 x
480
161%
389
347
430
410
680
113%
420
425
260
263 b
439%
440
343
343
153
153
44 7
448
289
286
456
400
763
765
265
226
280 x
278
303
304
809%
860%
260 b
200 b
210
208
141
140
520
520
289
287
490
48
163%
163
477
474
232
233
140 u
Meteoor Beton
Misset Uitg. My
Mosa
Mynbouwk.
Naarden Chem.
Nedap
Ned. Dok. M..
N. exp. pap.iabi
Ned. Kabeiiabr
Ned. Melkunie
Ned. Scheepsb
Neile v.
Ne tam
Ny vex aai
Oranjeboom
Overzeese Gas
Palemb. Ind. my
Palthe
Philips 6% cumph
Pietersen auto's
Keesink
Reinevela
Riva
Kott. Droogd. M
Ruhaak en Co.
Kynstaai
Schelde B. v. A.
bchev. expi. My.
Schokbeton
Schuiten Carton
Schoiten Foxhoi
Schuttersveld
Simon de Wit
Simons emb.
Simplex mach.
Smit transform
Spaarnestad
Stokvis Zn.
Stoomp. Twenlht:
Swaay van
Tabakin Philips
l'homsen ver. b.
Unilever 7%
Idem 6%
Idem 4%
U termohlen
Utr. astalti. A.
Varossieau
Veenend. Spinn.
Ver. Blikfabr.
Ver Glasta. nat.
Vei Macinnefa.
Ver. louwiabr.
29'6
30/7
löü
282
53o x
530
43U b
438 b
41U X
410 x
Olb
515
147
147
126%
238
236%
128
126%
2*Ó
249
30b
30o
1ÖU Vi.
180 V4
3/9
381
378
380
129
113
02.bU
52.70
134
131
181
188 u
188
331 Va
337
29b
295
114
115%
115
2üA
250%
JOb
302
-90 x
293
o05
501
<40
740
221
223
144
144%
246%
246
805
805
198
200
931 b
992%
335
333
180
180
303
136%
136
118
118
78%
79%
300
295
278
278V4
335
336 b
275
273 x
265
264
183
185
Vettewmkel
Vezeivei werking
Viissingen katoen
Vorsteni Cult.
Vredestein
Vries iJzerh.
V uicaansourd
Walvisvaart
Wernink Beton
Wessanen
Wilt. ieyenoora
De Wit's textiel
Wyers ind H.
Zaalberg
Zeeuwse Cont.
Zwanenb Org
Zwiisai
Mijnbouw en petroleum
Alg. Expioiatie
Bullion ie rubi.
Billiton 2e rubi.
K. Ptr 1 a J i,2b
K. Pti o a j i,2b
Moeare Emm
ia. eert i/io opr.
Ld. 1 wmslüew
ld. 4 winstbew
Oost-Bolneo my.
29/6
30/7
372
372
1160
261
263
220
221
150
116
112
52va<-
52 Va
1219
219%
450
447
20b
207
220
220
033 V4
536
116
114
371
371
970
968
4?.o0
49
503
428
432
428
160
I08 20
160
1845
3020
3025
3422. dU
3350
80
80
Scheepvaart
Furness
Oostzee
Donariontondsen
Anaconda
Bethlehem Steel
General Electric
General Motor
Proct. and Gamble
Republic Steel
Shell Oil
479
1UUV4
43 Va
37 Va
79%
87%
40%
4o%
479
10ü
43tf
37 Va
80*
87 Va
45
48*
b bieden
gedaan en bieden
9 gedaan en laten
x laten
d ex dividend
c ex claim