Bidden met versleten autobanden ONZE PUZZEL Marcel: bestaan is een hoopvol mysterie MAI UNIEKE TRADITIE IN JUNIMAAND ASCOT BEHOED(T) DE TRADITIE Drastische maatregelen tegen parkeerzondaars Omhoog Verder Britse student vecht voor Russische Existentieel denken IX BOEKENPLANK VOOR WIE GEZELLIG WIL FRITUREN Braziliaanse politiekolonel berucht: Jn Straatsburg congres luchtverontreiniging VERBOUWINGS OPRUIMING KORT IN G In Vogelwaarde: Grote deelname aan brandweer wedstrijden Stijgend ledental Zeeuwse N.F.O. Pittig accen dames-topte Gemist Cadeaus 59 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 20 JUNI 1964 BERGVUREN IN Ook deze maand flonkeren er nieuwe sterrenbeelden boven Tirol. Eén avond en de helft van de nacht gloeien er kruisen en sterren aan de bergtoppen langs de Inn, vurige kro nen op duistere giganten. Tegen het ochtendgloren, als ook de andere sterren verbleken, dooft het zachte oranje in een licht, dat helderder is. Een Brit, die het geluk had, met een verrekijker nog wel, die berg- vuren in het donker te mogen zien hoorde ik eens zeggen: „Funny". Hij dacht, dat het een extraatje was voor de toeristen, vrijblijvend aangebo- den door de Oostenrijkers van dit grandioze gewest. De Brit grijnsde dom bij dat Funny". Hij zal nooit begrijpen, dat „Funny" ook een vloek kan betekenen. Want de bergvuren daarboven zijp telkenjare iets heiligs, aj vóór die Engelsman „Funny" kon zeggen, al vóór de Tiro- lers met hulpeloze gastvrijheid hun rijke land lieten overrompelen door de horden der vreemdelingen. Je moet allen weten van dit oude gebruik. Je moet in Tirol gewoond heb ben, midden tussen de mensen, om iets van de verontwaardiging té be grijpen van mijn vriend Beppi Wanner, toen ik hem het voorvalletje met die Brit vertelde Hij verfoeide meteen de Engelse opvoeding van zijn lieve vrouw Maria en uit louter woede weigerde hij die dag nog vier Engelsen, die in zijn hotel wilden overnachten, omdat het zo „funny" was gelegen. En toch heeft die Engelsman een plaatsje in mijn hart veroverd, want aan hem heb ik een soort hemelvaart te danken. Het jaar daarop wilde Beppi Wanner perse laten zien wat de be tekenis was van die vuren. Door zijn voorspraak mocht ik mee, bijna lood recht naar de bergtoppen, die als een leg-puzzel in de hemel pasten. Dat kunnen weinigen zeggen. De tocht naar boven is een puur Tirolse aangelegenheid. Het gaat buiten ieder een om. Dat ook toeristen deze maand die vurig gekamde bergen zien is een bijkomstigheid, die de Tirolers nemen, zoals zaaiende boeren en wertcers in een bouwput het zouden doen, onver stoorbaar zonder enige belangstelling voor hun publiek. Het gaat die vreem den niet aan of de oogst zal lukken en of de tekeningen van de ingenieurs al of iet zullen kloppen. Het gaat pok de scheppers van de bergvuren niet aan of hun werk prach tig vlammend te zien zal zijn in de dalen dan wel wordt verduisterd door een laagwolkendek. Het is trouwens niet voor hen beneden. Het is voor Hem, naar wie ze zo hoog mogelijk klimmen. Deze devotie heeft geen bui tenstaanders nodig. Het door en door katholieke Tirol kan deze hulde aan God zélf wel opknappen. Juist daarom was ik blij, dat het na dat smadelijke „Funny" van die Brit zo was gelopen. Het woord werd een soort „Sesam, open u" voor de meest fascinerende tocht van mijn hele leven. Hij kan het niet eens. waagde Hel- ynuth. „Die hele l#im naar boven en dan nog terug" Hij moet het kunnen," zei Wanner. Hij kende de volharding, die ik tijdens zijn onbarmhartige ski-lessen had ge toond. Maar dit was het niet. Al zouden ze me als een vod terug naar het dal moeten slepen, méé zou ik. Het „Fun ny" van die niet begrijpende Brit moest worden gewroken. Beppi wist, wat ik wilde: Er over schrijven. Goed, dan moest iedereen het maar weten. Zijn gezag bleek groot Helmuth hield zijn mond. Het mocht.Bij mijn weten mocht voor het eerst een buitenlander mee. Helmuth bleek de leider van de twintig mannen, die de trots van het dorpje vormden. Het waren stuk voor stuk atleten, voetballers, ski-lopers, schansspringers en.... onvermoeibare twist-dansers. De bloem van het volk, pathetisch gezegd. En minder drama tisch: een fris sterk stel jonge mensen, die op deze ene juni-zondag hun voet balwedstrijden en uitbundige bal- —TIROL avonden terzijde zetten om te volvoeren wat hun door een onverwoestbare tra ditie was geleerd: de klim naar de hemel, de moeilijkste processie van de hele wereld. Er zijn pelgrims-oorden, waar men dan drie passen voorwaarts en twee te rug maakt. Dat lijkt veel meer op een boetetocht. Maar de Tiroler toont met zBn bergvuren een heel andere de votie. Hij klimt, openhartig en resoluut zo dicht mogelijk naar Onze Lieve Heer om te tonen: „Hier ben ik en dit is voor u". Hij gaat op zijn tenen staan en ziet God dus beter dan de mensen, die met gebogen hoofden drie passen voor waarts en twee passen terug schuifelen, tussen grijze rijen huizen, die zelfs het tien-meter-verderop verhullen. Wat brengen ze dan. de Tirolers? Het klinkt gek, maar ze slepen ver sleten autobanden, pek en teer naar de bergtoppen. Het zijn geen dure of fergaven. Het is niet het goud. de wierook en de myrre van de drie ko ningen. Maar daarin zit juist het ver schil. Na het aanbieden van kostbaar heden is het effect voorbij terwijl het in dit geval nog moet komen. Want die onaanzienlijke stoffen zullen later branden aan de hoogste einders, in de vorm van grote kruisen en sterren ge legd. „Een kunst", heb ik ooit Heinzl, de stratenmaker van Inzing, horen zeggen „een kunst om iets duurs J2r taxi te laten brengen naar iemand, die je lief is. Kruipen en hijgen moüt je. ki lometers lang, met desnoods alleen maar een Enzian-bloempje bij je." Hij zag ons vertrekken die Heinzl. Zijn tijd was voorbij. Hij kon niet meer kruipen en klimmen. Hijgen nog wel, maar dat was van zijn broncmtus Een andere, jongere generatie had de taak overgenomen. Ze ging, die generatie. In de dalen zouden intussen de pro cessies trekken met de vrouwen en meisjes gekleed in smetteloze kleuren èh met mannen als Heinzl, de een met een baard van vóór de eerste wereld oorlog, de ander met de verminkingen van de tweede.. Eén klein auto-bandje kreeg ik om mijn nek. Het was vermoedelijk symbo lisch. De anderen kregen er vier, vijf om de schouders. Reusachtige snoeren van dof-zwarte ringen. De jongsten droegen het pek en de 'benzine. Zo ging het omhoog. Eerst de paadjes, die vreemdelingen soms vanwege de spijsvertering beklimmen om zich later, thuis, als alpinisten te kunnen uitgeven. Maar een uur of wat later alleen nog maar de smalle geulen, die het regen en sneeuwwater met eindeloos geduld had geslepen in de flanken van de ber gen. Ik dankte Wanner vov zijn berg schoenen, die als zuigers op en neer stampten onder mijn lichaam en tel kens houvast vonden in de glibberige wanden van deze natuurlijke riolen. Zelfs het ene kleine autobandje rond mijn hals werd op de duur teveel. Maar Helmuth, de leider, liep door. En achter hem de geringde slang van jongens en mannen, die de brandstof voor hun hemel-vuur naar boven droe gen. Het was een troost te bedenken, dat op dit ogenblik groepen uit tiental len andere Tirolse dorpen voor de zelfde missie onderweg waren, mis schien op een nog moeilijker route. Beppi Wanner had wel geweten, wat I S V r i 7 0 /t w r i s i 7 9 /O U /J 'V /c Horizontaal: 1 mededinger, maand, i familielid, vreemde munt, autobergplaats, bolgewas; 3 schadelijk, verpakkingsvorm, nummer, voorzetsel; 4 Spaanse meisjes naam, boom, godheid, vogel; 5 gedicht van Homerus, omdraaien, bloem; 6 jon gensnaam, plaats in België, meisjesnaam; 7 elektrisch geladen deeltje, dierenge luid, tam, water in Nederland, metaal, vreemde munt; 8 delfstof, grondig, siga retteneindje; 9 bijl, zangstem, groente; 10 krachtbron, soort stoffelijk overschot, ontkenning; 11 Engels telwoord, deur wachter, vreemde munt, vreemde munt, 12 eerwaarde vader (Lat. afk.), nul, loot, Chinese afstandsmaat; 13 strijdmacht, vruchtbare plek, vrucht; 14 zwijn, oos terse titel, meisjesnaam, linnen huisje; 15 muziekinstrument, heildronk. Verticaal: 1 kerkvergadering, godheid, stremsel; 2 halfedelsteen, officieel stuk, van af; 3 voorzetsel, telwoord, deel v.d. bijbel, deel v.e. plant; 4 plant, hoogste punt, dubbelklank, zonnegod; 5 vogel, soort groep, gebergte in Rusland; 6 het Romeinse rijk, verdiensten, titel, ambts- kleding; 7 snelleiding, vleespasta, niet interessant; 8 jongensnaam, lunapark, baardje; 9 nadoen, jong dier, plaats o.d. Veluwe, rondhout; 10 oogvocht, dun, lek kernij, titel, verschrikkelijk ongeluk; 11 eil. l.d. Midd. Zee, etenbereider, land in Zuid-Amerika, dwaas; 12 meisjes naam, wandelen, meisjesnaam, meisjes naam; 13 tijdperk, zacht, Europeaan, nieuw; 14 wisselen, deel, v.d. romp, wa ter in Friesland, speer; 15 metaal, beves tigingsmiddel, wetenschap, bekende mo torraces. OPLOSSING Horizontaal: 1 markies, 6 pardoes, 12 ork, 13 de, 15 la, 16 alt, 17 nt, 18 com ponist, 22 se, 23 blo, 24 rie, 25 sok, 27 uil, 29 lee, 31 epe, 33 arg, 35 unie, 37 tiara, 39 tree, 40 klam, 41 kwab, 42 USO. 43 af, 44 te, 45 bon, 47 egel, 49 zaan, 51 arme, 53 eleve, 56 kano, 58 roe, 59 nno, 60 alk, 62 dun, 63 neo, 65 oor, 67 lee, 69 dm, 71 brandaris, 74 mt, 75 iet, 77 il, 78 an, 79 die, 80 etalage, 81 eskader. Verticaal: 1 montuur, 2 art, 3 rk, 4 idool, 5 eem, 7 ali, 8 rasse, 9 oa, 10 els, 11 stengel, 14 röi, 18 cl, 19 prei, 20 neer. 21 to," 23 bliksemen, 26 karbonade, 28 in, 30 etmalen, 32 pakezel, 34 re, 36 eloge, 38 au, 39 tabak, 46 parodie, 48 re, 50 monster, 52 ro, 54 loon, 55 vara, 57 nu 59 noria, 61 klink, 64 eb, 66 ode, 68 es, 70 met, 72 alg, 73 ras, 74 mie, 76 ta, 79 dd. ie deed om me met de jongens van I Kematen mee te sturen Het gebeurt» op andere routes nogal eens, dat er gewonden vallen. En soms een dode. Die krijgt dan een begrafenis die im posanter is dan die van een gesneuveld soldaad. Maar wat schiet je er mee op om zoiets te krijgen? „Het overkomt alleen de durvers, die hoger willen dan alle anderen", legde Helmuth uit. „Het zijn de man nen, die nooit achterom kijken. Zij denken, dat de bergen hun vijanden zijn. En als ze kijken naar de dalen dan is het met wrok, omdat ze niet snel genoeg zakken naar hun zin." Vermoedelijk is Helmuth een man. die de dingen ziet zoals ze zijn. Tijdens de rust-pauze bleek zijn overdaad aan gelijk. De hemelbestormers zaten nog ondei het wolkendek waar alpinisten zo graag doorheen willen om dan hun vuren te ontsteken op plaatsen, waar ze bij voorbaat niet te zien zijn. Ze aten het gezond knappende brood met salami en dronken Rot.Wein en moegeschud bier. DIT was dus alvast een voorschot op 't loon voor hun inspannende tojht: dit panorama Eigenlijk moest je soms een Hemingway kunnen zijn, of nog beter, zódat je in korte rak zinnen kon vertellen wat je ziet. Ook dit was zo'n moment. De Inn lag daar ver be neden en sneed een kostelijke groef in het dal, groen als glanzende vrou wenogen. De dorpjes waren bijeen ge stapelde hoopjes duur speelgoed. En verder weg, nevelig al, pronkte Inns bruck, keizerin van Tirol, omnangen met alle sieraden, die een voorname vorstin mag dragen. „Mooi," zei Seppl. Het was geen li teratuur. maar het kwam recht uit zijn' hart. Geen wonder, dat Tirolers blij zij met hun land en af en toe, tussen twee happen door, „mooi" kunnen zeg gen, als een primitieve definitie vooi hun onvergetelijke land. Dat ,rnooi" verving duizend woorden van een ge vierde schrijver. „Verder", commandeerde Helmuth. We gingen verder. Het donker was al ijverig bezig om alles te bezetten, toen we de top be reikten. Op het koude gesteente spreid-- den wij onze figuur uit: een kruis van meer dan tien meter. Pek en taai gum mi. Rotzooi eigenlijk, maar wat zou het prachtig lichten in het duister van straks. Om precies half tien ging do benzine erover. Helmuth wees vier mannen aan voor elk uiteinde van het gigantische rubber-kruis één. „Dat het brande", riep nij. een ruig, soort gebed. En toen brandde het, groots en overdadig. Hier leek hel een onoverzichtelijk vuur, met vlammen aan alle kanten, maar beneden zou het echt een kruis lijken, als een kost baar scabulier aan een enorme hals. En dat was er nog maar eentje. Op hetzelfde moment ontbranden op on telbare andere toppen bergvuren om laaiend uitdrukking te geven van de godvrucht der Tirolers. De weg terug begon. Die was gemakkelijker, net of we hem op de heenweg een beetje nad- den geplaveid. Onze passen waren lichter en groter. Misschien roken Bep. pi Wanners' schoenen de stal, daar heel diep beneden aan de verduisterde rivier. ,,In zuid-Tirol mag het dit jaar niet", zei Helmuth plotseling. „Wat niet?" „Nou, bergvuren aanleggen, dat mak niet". Wéér maar eens de kwestie zuid (Ita liaans) Tirol, een politiek gezwe1 sedert 1920 .waarin verdwaalde anarchisten èn verontwaardigde burgers soms poken. „En waarom niet?" ..De Italiaanse autoriteiten zijn bij vlagen bang, dat we tussen Oostenrijks en Italiaans Tirol berichten uitwisselen door middel van deze bergvuren'. „Dat zijn dus zeker vlagen van ver standsverbijstering". „Waarschijnlijk. In ieder geval werd het verboden. We kunnen elkaar ook telefoneren of over de Brenner gaan, maar bergvuren lijken hen vermoede lijk romantischer." Kinderachtigheid dus van een zo be lachelijke orde, dat de zuid-Tirolers na tuurlijk toch waren gegaan, gretiger zelfs, dank zij het verbod om met vu ren onderling gegevens uit te leveren, in een tijd vol radar, verklik- mikro- foons, afgetapte telefoongesprekken, een tijd vol draadjes en lampjes en huisjes, precies als een robot van bin nen. Toch mocht het niet. Daar stond ik van te kijken. Zuia- Tirol is net zo katholiek als het Oos tenrijkse Tirol. Die mannen daar zou den naar als wij naar de nemel heouen geklommen om gegevens uit te wisse len met iemand van hogere komaf. En eigenlijk niet eens uitwisselen Het vuur dat thans hoger tegen de hemei van Tirol flonkerde, op tientallen bergtop pen, was slechts een bede. Het ant woord van die Iemand moest nog ko men: gezondheid, een goede oogst, ge nezing en alle andere wonderen, waar voor gelovigen bidden Niettemin had dat verbod iets roman tisch voor me, al zou ik het Helmuth niet graag zonder inleiding hebben ge zegd. De oorsprong, hadden ze vroeger ver teld, de oorsprong van de bergvuren was inderdaad om contact te kunnen onderhouden met verspreide groepen rebellen. Maar in een romantischer tijd. in de dagen van „der Landwirt" Andreas Hofer. de kastelein, die Tirol bevrijdde van een Beierse overheer sing. Hofer past echter niet rneer tussen de draadjes en lampjes en buisjei van Helmuth en van u en van mij, want hij leefde in het begin van de vorige eeuw, toen het nog mogelijk was. dat woedende Tirolse boeren bij een paar Ischl hun tegenstanders met een paar geweren en voor het overige met dors vlegels en rieken een zodanig pak slaag gaven, dat ze die voornoemde Berg Ischl lange tijd voor Brave Hendrik aanzagen. Het is romantisch om aan die dagen rond 1809 te denken als je terugkomt van zo'n tocht naar de toppen van dit land. Misschien heeft Hofer met zijn mannen anderhalve eeuw geleden het zelfde schouwspel opgeleverd als Hel muth met zijn manhen nu, terugkerend van een vreemde missie En even mis schien volgde hij ditzelfde paadje. Toen zag ik opeens het grandioze verschil. Zijn vuren vormden nuchtere boodschappen voor medestanders op andere bergen. Maar de mededelingen van Helmuth en van al die andere groepen, nog maar nauwelijks zicht baar als we in het dal zouden zijn terug gekeerd, zouden God bereiken. We hadden ze tot aan de drempel van Zijn Hemel gebracht. Het is gek om dat te bedenken in onze verhitte Beatledagen, vol van die draden, buisjes en lampjes, vu van schokkende dingen die erger zijn dan een zieke Ringo. In het amateur-oorlogje van Andreas Hofer waren dit soort vuren nooddruft. Nu zijn ze het (op de mening van sommige geestelijk gestoorde Italiaanse autoriteiten na) niet meer. Dwars te gen 't buskruit, het trotyl en het atoom in schijnt het gebruik in al die jaren te zijn gefilterd. Het gebruik is puurder geworden, verhevener. Nu is het geen seinen meer, maar bidden, bidden met versleten autobanden Het mist als we terugkomen, in Kematen. De vuren zijn uitgegloeid. Er is nog een café open, speciaal voor ons. „Het was mooi", rapporteert de herbergier. Hij zet de juke-box aan en bedient ons met brood, bier en bloe- men-jenever. Hij sluit de deur, „want het wordt koud" Want "de vuren zijn uit. De deur sluit met een klap. Thans zijn we weer gewoon gevangenen van de twintigste eeuw. Slechts die en kele reeks uren heeft het anders ge leken.. JAN NOLLEN Mervyn Matthews, een 31-jarige Britse student die er door het Russische ministe rie van buitenlandse zaken van werd ver wittigd dat hij de Sovjet-Unie binnen 43 uur diende te verlaten, heeft vrijdag ver klaard, dat hij vastbesloten is „te blijven vechten" voor het recht om met zijn Russische verloofde te tróuwen. Hij protesteerde tegen het „onrecht vaardige" besluit van het ministerie en tegen de recente weigering van Russische functionarissen om hem in het huwelijk te verbinden met Loedmilla Bibikowa. Volgens het Russische ministerie van buitenlandse zaken had de Brit zich inge laten met activiteiten die „onverenig baar" waren met de positie van een bui tenlandse student. Hij is ervan beschul digd „vijandige propaganda" te hebben gemaakt en te hebben „gespeculeerd in gebruiksartikelen". Het tweede punt van de beschuldiging zou slaan op de illegale verkoop van een trui aan een Russische vriend. (Advertentie) De mode viert hoogtij tijdens de Engelse Ascot-races. Mej. Yvonne Bentley (links) uit Kenton draagt een buitenmodel „heksehoed", wel ke zij heejt gemaakt van 100 meter witte kant, ajgezet met kunstro zen. Mej. Penelope Ridsdale (rechts), dochter van de parlemen- taire ondersecretaris voor lucht machtzaken toont een zwarte stro hoed met blauwe staart. Met Gabriël Marcel, die zichzelf lie ver geen existentialist noemt, hebben wjj een existentieel denker, waarin wjj christelijke en vertrouwde klanken be luisteren kunnen. Hij werd in Parijs ge boren in 1889, was tijdens zijn jeugd enige jaren in Zweden, studeerde nadieu aan de Sorbonne te Parijs en was enige tijd docent aan het lyceum van Cordor eet. Na dit leraarschap wijdde hij zich geheel aan literair en wijsgerig werk, Hij schreef een aantal toneelstukken, waarin hij diepzinnige zedelijke en so ciale problemen aan de orde stelt. Ver der verschenen van zijn hand vele wijs gerige artikelen in filosofische tijdschrif ten. In 1929 ging Gabriël Marcel over tot de Katholieke Kerk. Ofschoon hij zijn wijsgerig denken nooit tot een sys teem heeft uitgebouwd, kan men, zijn werken lezend, toch een grote lijn her kennen. Gabriël Marcel is een existentieel den ker. hij houdt niet van de tegenstelling subject-object. We kunnen namelijk de dingen om ons heen tot voorwerp van onze aandacht maken, beschouwen als een object. We geraken dan tot een be grip over de dingen, we zien ze op af stand. Maar dit is volgens Marcel niet de ware filosofie, dat doen de andere wetenschappen, zoals biologie, anatomie, psychologie en sociologie, enz. Filosofe ren is voor hem geen begrippenspel'. Maken we de dingen tot begrippen, dan hebben we te doen met problemen, met kwesties die men aan zich „voorwerpt". Het is een objectivering van al wat be staat of is. Hier zitten we in de orde van het rationeel denken, waar subject en object tegenover elkander staan. Zijn wijsgerig denken ligt buiten deze orde, hij wil geen verschil tussen subject-ob ject. Het subject, de mens, ondergaat de dingen die hem omgeven. Hij ervaart de objecten in zichzelf, behorend tot zijn bestaan; subject-object vallen geheel sa men en hier staan we voor het mysterie. Het menselijk bestaan omvat het be staan van het andere, mijn „ik" staat open voor het „niet-ik", dat ervaart de mens onmiddellijk. Deze bestaanserva- ring is een mysterie, waaronder we niet moeten verstaan een bovennatuurlijke geopenbaarde waarheid, maar een con creet filosoferen, een ondergedompeld zijn in de werkelijkheid, die wij in ons ZONDER SPATTEN - ZONDER WALM Kolonel Americo Fontele, die pas is aangesteld tot hoofd van de verkeerspo litie in Rio de Janeiro, heeft er geen twijfel over laten bestaan dat hij van plan is, de automobilisatie gehoorzaamheid bij te brengen. Bij degenen die het met de parkeervoorschriften niet zo nauw nemen heeft zijn naam nu al een beruchte klank gekregen. Om de schrik er in te brengen stuurde Fontele deze week zijn mannen de stad in met de opdracht, drastische maatregelen te nemen tegen parkeerzondaren, zonder onderscheid des persoons. In twee dagen tijd lieten zij de banden van meer dan 1500 op verboden plaatsen geparkeerde auto's leeglopen. Punt twee van de- be handeling bestond uit het laten wegslepen van de wagens naar buitenwijken. Tot de slachtoffers behoorden ministers, parlementsleden, rechters, generaals, ad miraals en zelfs een ambassadeur van een Afrikaans land. Als gevolg daarvan ziet men nu mariniers met machinepistolen op wacht bij auto's van functionarissen van het ministerie van marine, parlementsle den die schelden tegen politiemannen, ge wapende politie voor de ingang van het hoofdbureau van de verkeerspolitie en wanhopige automobilisten die de stad af zoeken naar hun weggesleepte auto's. Een plechtigheid in het parlement werd herhaaldelijk verstoord door wegrennende afgevaardigden, die hun auto's wilden redden uit de handen van de politie. Bij deze gelegenheid riep de minister van marine, vice-admiraal Baptista, de hulp in van mariniers, waarna de politie het hoofd boog. Op plaatsen waar auto's verkeerd ge parkeerd staan, hangen nu mannen met pompen rond die voor een fiks bedrag de automobilisten die hun wagen met leeg gelopen banden terugvinden willen hel pen. Of de politie van deze mannen „tips" krijgt is niet bekend. Ondanks alle protesten heeft kolonel Fontele meegedeeld, dat hij met zijn actie zal doorgaan tot de automobilisten besluiten „tot medewerking". Van 24 juni tot 1 juli wordt in Straats burg een conferentie over de luchtveront reiniging gehouden, georganiseerd door de raad van Europa. De Nederlandse dele gatie staat onder leiding van ir. S. H. Vis ser, voorzittter van de raad inzake de luchtverontreiniging. Van Nederlandse zijde zullen ter con ferentie een aantal rapporten worden uit gebracht. Deze rapporten behandelen o.a.: „luchtvervuiling en de gezondheid van de mens", verontreiniging veroorzaakt door verbrandingsprocessen in woningen enz. en „verontreiniging door de industrieën". zelf niet geheel doorgronden kunnen Dit is werkelijk „existentieel denken". Bij andere existentiële denkers over heersen de oer-ervaringen van angst, eenzaamheid, en wanhoop, dood 'én het niets. Marcel daarentegen heeft als pri maire levenservaring de „hoop". Het spreekwoord .,hoop doet leven" is bij Gabriël Marcel geworden: „hoop is le ven". Hierdoor richt hij zich recht streeks tegen Jean Paul Sartre, die zich uitspreekt voor de wanhoop. Hopen bij deze christelijke denker is leven buiten zijn eigen tijd. De mens die hoopt, ver laat het „hier en het nu" en leeft in de toekomst. Hij is geen gevangene van zijn eigen tijd en ruimte, hij zit niet vast. De wanhoop ontstaat, omdat men zich omringd ziet, geketend weet door het „hic et nunc". Hoop maakt ons vrij, door de hoop ben ik niet meer wat ik ben, maar ben ik reeds wat ik later zal zijn. Dit kan alleen maar vreugde met zich meebrengen. Dit hopen is niet: lioepn op iets, het wachten op een verlangen totdat dit in vervulling gaat, dit is slechts een psychologische gesteltenis. Dan blij ven we immers nog wat we zijn, of erger bestaan we in onrust en anpst omdat we niet zeker zijn van de toe komst. Echt, authentiek hopen is een levensmentaliteit, is zich niet gebonden weten aan de momentele situatie, het is een voortdurende ontsnapping. Deze hoop stelt geen eisen, die, wanneer ze niet verwerkelijkt worden tot ontgoo cheling zouden leiden. Het is een abso lute hoop, waarin de mens vertrouwvol ondergaat. Trouw en liefde Toch moet dit hoopvolle bestaan een basis hebben. Hopen zonder grond is ab surd. De basis voor de hoop bij Gabriël Marcel is gelegen in een ik-gij-relatie. In dit hopen stellen we geen eisen, heb ben we geen verlangen; het is geen ho pen op iets, maar op iemand en dan niet in de zin dat wij van deze iemand iets verwachten. Zolang ik van de an der iets verwacht en daarom op hem of haar hoop, is deze persoon voor mij een „hij of zij", die mij iets te bieden heeft. Dan is deze :mens slechts een object voor mij, waarvan ik kan of wil pro fiteren. Doch zodra ik de andere mens in mij binnenhaal als een „gij", met andere woorden als ik deze mens be min, dan worden ik en gij een ,,wij" dit is een verrijking van het eigen ik. Dan is mijn hoop ook geheel en al ver ankerd in de andere. De grote andere, het „absolute Gij", die mij nocit bedrie gen of teleurstellen zal, is God. Liefde wordt hopen in en op de andere mens, in en op God. Maar ook dit ho pen of liefhebben heeft een houvast nodig, dat bij Marcel te vinden Is m de „trouw". Trouw-zijn is vooruitgrijpen op zich zelf, is zichzelf transcenderen. Ik ben een veranderlijk wezen van momenten, vandaag zus, morgen zo. Door de trouw door mijn beloften van trouw, leg ik mij zelf vast. Ik bind me en leef boven de momenten uit. De trouw maakt mij tot een persoonlijkheid. Door trouw werp ik mezelf vooruit, daardoor word ik juist een eenheid, een continu wezen. Ik be vestig mijzelf door de trouw, deze deugd maakt mij als het ware bovenmenselijk. Hopen, beminnen, trouw-zijn liggen in dezelfde lijn, daardoor leef ik boven de tijd uit. Wij mensen kunnen ontrouw zijn, daar om is de ik-gij-relatie tussen twee men sen wankel. De vrijheid waarmede wij hopen, be minnen en trouw-zijn komt soms in gevaar, dit behoort nu eenmaal tot dit leven in de wereld. Van ons hele be staan moeten we een authentiek ho pen, een waar beminnen en een echt trouw-zijn maken. Dit is een ideaal. Er is echter een relatie, die tussen God en ons, die veel hechter is, om dat de ene partij God onveranderlijk en onwankelbaar is. God in ons leven ervaren stort ons vol van authentieke hoop, de ware liefde en echte trouw. In deze gedachtengang van Marcel is geen plaats voor wanhoop. En de andere mens. waarmede we een „wij-gemeen schap" kunnen vormen, is zeker niet zoals bij Sartre, een persoon die walging en haat oproept. Integendeel, de andere mens, waarin ik mijn hoop gesteld heb, die ik liefheb en trouw ben, is een bij drage tot mijn persoonlijk geluk. Hebben en zijn Ook Marcel heeft over de grondge dachten van hebben en zijn gefilosofeerd Hebben betekent altijd iets grijpen wat tegenover me staat, dat alles bén ik immers nog niet. „Zijn" is iets allerei- genst. Ik kan mijn lichaam hebben, dan is het voor mij een zaak, ik kan ook lichaam zijn, dan ben ik lichamelijk. Hoop kan ik hebben, maar ik kan ook hopende zijn; dit gaat veel dieper. Óp de andere hopende, behoort hij tot mijn zijn; er vindt een diepzinnige wisselwer king plaats tussen mij en de ander. In deze korte uiteenzetting van Ga briël Marcels grondgedachten over hoop vertrouwen, liefde, zijn en hebben, is het zonder meer duidelijk dat zijn wijsgerig denken christelijk is. Drs. A. Wouters sm. (Advertentie) CejpVice modes GROTE MARKT 12 - BERGEN OP ZOOM Op zaterdag 27 juni a.s. zullen, zoals wij reeds eerder berichtten de jaarlijkse brandweerwedstrijden voor de korpsen in oost-Zeeuwsch-Vlaanderen worden ge houden in de gemeente Vogelwaarde, Er is grote deelname: veertien korpsen'zul len naar de hoogste eer dingen. Daar onder zijn drie bedrijfsbrandweerkorp sen. Als blusobject is gekozen een alleen staand woninkje aan de Bosschestraat van Stoppeldijk naar Boschkapelle. Op korte afstand bevindt zich een houten schuurtje. In het object zal zich een „persoon" bevinden, die niet in staat mag worden geacht zichzelf uit Het vuur te redden. Daarnaast zal men uiteraard de brand in zo kort mogelijke tijd onder de knie moeten krijgen. Het eerste korps zal zijn kwaliteiten al om tien uur 's morgens kunnen bewijzen, het laatste treedt om ongeveer vier uur aan. Na afloop van de wedstrijden, die onder leiding zullen staan van de Heer C. Oyen, commandant van de bedrijfsbrandweer van „De Schelde" in Vlissingen, zullen op het gemeentehuis de prijzen worden uitgereikt. Het ledental van de afleding Zeeland van de Nederlandse Fruittelersorganisa tie is in 1963 gestegen tot 1444 tegen 1385 in het jaar daarvoor. Dit blijkt uit het jaarverslag van deze organisatie dat is uitgebracht ter gele genheid van de op 2 juli in Terneuzen te houden algemene jaarvergadering. De afdeling Kapelle en omgeving is met 241 leden de grootste afdeling in Zeeland. Direct daarna volgt Oost-Zuid- Beveland met 190 leden. Een flinke stij ging van het ledental boekte de afdeling Zeeuwsch-Vlaanderen namelijk van 123 naar 143 en dc afdeling W.-Noord-Bra- bant en St.-Philipsland (van» 151 naar 168). In het jaarverslag wordt een overzicht gegeven van de gang van zaken in de fruitteelt in 1963 Herdacht wordt' het overlijden van de oud-voorzitter de heer J. Q. C. Lenshoek te Kloetinge en het kringbestuurslid de heer Chr. Wisse te Anna-Jacobapolder. Er werden in 1963 negen waarschu- wingskaarten voor de ziektenbestrijding aan de fruittelers verzonden. Óp de op 2 juli te houden algemene vergadering zullen o.m. de bestuursver kiezingen worden gehouden. Voor dagelijks bestuurslid in de va cature ontstaan door het overlijden van de heer Chr. Wisse zijn kandidaat ge steld 1 D. J. Kardux te Steenbergen en 2 A van Hoeve te Sluiskil. Vérder is aftredend en herkiesbaar de secretaris-penningmeester ir, P. M. Fe- ius te Goes. Na afloop van de vergadering in Ter- neuzen zal onder leiding van de heer H. Moeliker, rayonassistent van de njks- tuinbouwvoorlichtingsdienst, een bezoek worden gebracht aan enkele fLuitbedrij- ven in Zeeuwsch-Vlaanderen, Rechter Steele Jan H. Eekhout heeft zich opnieuw aan een detective-verhaal gewaagd. Het lijkt ons beter geslaagd dan zijn eerste boek in dit genre. Vooral de ogenschijn lijk onkreukbare rechter Steele is mees terlijk beschreven. Het is van begin af duidelijk, dat deze eerzuchtige man de dader is van de drievoudige moord, waar mee het boek inzet. Van een verrassen de ontknoping is dus geen sprake, maar de oplossing van het raadsel door in specteur Leeds is zeer vernuftig gevon den. Ze maakt een spannend slot aan dit boeiend verhaal, dat verscheen bij G. F. Callenbach N.V. te Nijkerk. il De jongens van de gaan de volgende week richt in de etiquette ballen rapen, want ma; quet Club voor de 78e i ships. Zoals verwacht denklasse", maar in te$ het spelpeil een opga belangstelling uit naa Okker, de atleet J an Australische tennisfan; Smith en Spanje hoopt De Madrileen, die misschi tot de verbeelding van de ma sproken, wordt op het momc;1 pa's nr. 1 beschouwd. Andere voor de finale herenenkels Amerikaanse kampioen en winnaar 1963 Chuck McKïnle genoot Roy Emerson en de w| zijnde Italiaan Nicola Pietra: Ook het levendige beeld var toptennis, altijd vol sportiev belooft dit jaar een bijzonder te krijgen, want niemand i Maria Bueno keert weer op terug. Een andere Bueno, wg is nu heel wat beter dan vo de ex-koningin van het maakt zich op voor een gr back. ,Lang nadat alle anderen v< kan men zich altijd de grote ten nog wel herinneren. Wan: den gaan verdwijnen, zijn voorbeelden. Tot hen behoor liaanse Maria Ester Bueno, dl achtereen, in 1959 en 1960 op| de titel damesenkelspel won. Ook de Amerikaanse Mauii was zo'n typisch magische sp haar krachtige stap en felle „Little Mo" vrijwel niet te v< Bueno speelt echter anders, amerikaans. Nog maar 19 jaar haar eerste Wimbledontitel. Z het land van de fiësta, het on ven en 's werelds grootste Pele. Ervaren spelkennèr haar als een tijdelijke groot' „onderontwikkeld tennisland' Zij was een donkere, ov< koningin die het centrecourt l het van haar was. Haar spel w primitieve allure, impulsief er durf. Zij hanteerde het racket digheid en ritme, waarbij m< willekeurig moest denken aar en het technisch kunnen van liaanse voetballers. Op zulke momenten was de d de zon puur magisch. Haar sla soepel en zuiver. Onze gedac terug naar Wimbledon 1960, tc slotte acht games nodig had finale de Zuidafrikaanse Sandr; te verslaan. „Ga weg... ga weg", kreui Bueno. De vibrerende Zuidan zweeg pas, toen Sandra's laatst] „hoop en bid"-slag, out ging. IV gooide van vreugde haar rac lucht; de titel daemseiikelspel Zuid-Amerika. Maar hadden de experts toch| het daarop volgende jaar: geer Rome, een zware nederlaag te| gen Darlene Hard. De uitschak Franse hoofdstad kwam door van geelzucht. Wanneer er met haar iets mi loor ze niet alleen haar hoog maar ook haar zelfvertrouwel het Wimbledontoernooi van 11 laatste van de zeven tenniskc die Maria Bueno had laten ma toiletje voor de finale worden ingepakt, want de tennismachine Vera Sukova v Zuidamerikaanse met 64, 6— De laatste jaren kwam de en altijd snoevende Bill ie Je; naar voren, wiens spontane oh golly" en andere kreten ec het centrecourt thuishoren. E riep eens: „Het moest verbodi zo'n lawaai te maken!" Maar kon ook tennissen, want het werd Maria Bueno door d< lachende teenager snel uitg< 6—2, 7—5. Maar speelde het gebrek aa haar toen parten, thans is zij heeft dat bewezen een krac! tische persoonlijkheid geworder de grote rivale van de kamp 1963, de Australische Marga Weliswaar klopte laatstgenoen Bueno in de Parijse finale (5 maar de Zuidamerikaanse bleel zijn vooruitgegaan en haar se vaak even sterk als vier jaar f Miss Bueno vertelde: ,Ja, gel ik weer in vorm. Ik speel dit se; dan het vorig jaar om deze tij lijk ga ik proberen mijn oude te winnen". Nee, zenuwachtig 0f bang i centrecourt terug te keren ii amerikaanse onderwijzeres nil om zou ik", zegt ze. „Ik verhej om op Wimbledon te spelen allemaal toch niet zo eenvouij lijkt. Wanneer je eenmaal aan staan hebt, verwachten ze dï zult winnen. Verlies je, dan direct dat je rol is uitgespeeld Inderdaad, het is allemaal n voudig. Wimbledon voor de de eenvolgende maal winnen is s enkelen weggelgd. Ja, het thui voldoende mee. In Brazilië b( sporthelden met giften van c metingen. In Maria Bueno's ogen foi pretlichtjes als ze daarover v mijn aankomst was er een m meer dan 20.000 mensen op d werd bedolven onder cadeaus, een huis, juwelen enz. enz. Er een standbeeld opgericht, hel zegels uitgegeven en ik kreeg

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 18