Frans katholiek onderwijs
bevindt zich in een crisis
MMocllf
'n klasse apart!
PITTIGE
SIGARETTEN 1,25
OORLOG EN VREDE
van
tenaar
HOOGLERAREN VERPAUPEREN......
DE ARMOEDE
IN DE KERK
onderwerpen van congres
Pax Christi te Den Bosch
ERHOUT
Kritiek apothekers op
medicamenten-industrie
Bisschoppen
bevelen een
renovatie aan
Fortuinlijke
parachutiste
Nieuwe opzet
Kleine meermin
weer even lief
als vroeger
CONFETTI - CONFETTI - CONFETTI - CONFETTI - CONFETTI
12
BREDA
13
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 3 JUNI 1964
13
Dit jaar nog bijna
honderdduizend
nieuwe telefoons
Hoogmis op t.v.
vanuit Lourdes
Gouden penning
voor moedige
kapt.-vlieger
Worden eindexamens
afgeschaft?
Vertraging in
Gemini-project
Overstromingen
in Mexico
voor sociale zaken
zoek en rapportage
worden geplaatst:
foorlichting en be-
jrderde studie voor
ciale arbeid strekt
sftijd, opleiding en
746,- per maand,
sn vakantietoelage.
alijk te richten aan
nde dienst, Hout
erwijzing naar dit
ingericht.
juni a.s.
GRATIS
kDE GRATIS
rheerlijk ijs
01140 - 2395
De Franse bisschoppen beramen mid
delen om het katholiek hoger onderwas,
dat in een ernstige crisis verkeert, ten
gevolge van het gebrek aan financiën en
gebrek aan waardering van de zijde der
priesters en gelovigen zelf, geheel te mo
derniseren en aan te passen aan de eisen,
die deze tjjd aan de wetenschappelijke
vorming stelt.
Vorige maand heeft de Franse bisschop
penconferentie hiertoe besloten na ampele
besprekingen en uitvoerige rapporten.
Een commissie van 25 personen is thans
aan het werk gegaan. Daarin zitten 5
aartsbisschoppen, de 5 rectoren van de
katholieke instituten voor hoger onder
wijs (de naam van „universiteit" mogen
zij niet voeren in Frankrijk, omdat dit
het privilege van de staat is) en 10 des
kundigen op het gebied van het universi
tair onderwijs alsmede nog enige ande
ren zoals de secretaris van de organisa
tie voor het katholiek onderwijs. De
Franse bisschoppenconferentie heeft de
commissie opïhracht gegeven om op korte
termijn voorstellen uit te werken om de
5 instituten voor hoger onderwijs, in Pa
rijs, Rijssel, Angers, Lyon en Toulouse
De Westduitse parachutiste Regina
Straube heeft wonderbaarlijk veel
geluk gehad al valt dit niet af te
lezen van haar gezicht zoals het hier
is gefotografeerd.
Toen zij maandag van duizend
meter hoogte een sprong maakte
bleek haar parachute slechts ge
deeltelijk open te gaan. Het mag een
wonder heten dat zij niettemin vrij
wel ongedeerd op de grond terug
kwam. Toen deze foto werd geno
men was zij al geconcentreerd op de
sprong die zo gelukkig zou aflopen.
uit het moeras te halen. Deze vijf insti
tuten met hun 12.000 studenten zijn allen
gesticht rond het jaar 1880. Door gebrek
aan financiën (geen subsidie van de re
gering) hebben deze instituten de snelle
wetenschappelijke vlucht niet kunnen
bijhouden en zijn verouderd. Hierdoor
hebben zij ook niet het respect van de
katholieken in Frankrijk, noch van de
priesters, noch van de leken, kunnen
behouden.
De financiële situatie is zo triest, dat
niet zelden een professor, die tevens
geestelijke is, slechts 450 frs. per maand
verdient. Zijn collega van een staatsin
stelling verdient 7 tot 8 maal zo veel.
Verder heerst er In Frankrijk, ook
onder katholieke gelovigen en priesters
een tegenzin in katholiek hoger onder
was. Men kan zelfs zeggen: er heerst
een afkeer van het bijzonder onderwijs in
het algemeen. Zelfs de kloosterlingen
zo schrijft prof. Vancourt van de univer
siteit van Rijssel staan vijandig tegen
over onze universiteiten: de verschillen
de aalmoezeniers bedrijven soms een ware
anti-katholieke propaganda: priesters in
het ambt gedragen zich minstens vol
komen onverschillig.
De 16 pastoors in Nantes, die onlangs
bij hun bisschop protesteerden tegen de
instandhouding van allerlei katholieke
instellingen, gaven uiting aan hun afkeer.
De gedachten der Franse bisschoppen
bij de nieuwe aanpassing, gaan uit naar
drie hervormingen:
1 Moderne studie van de godsdienst-we
tenschappen. De toekomstige clerus
heeft een moderne opleiding nodig,
evenals de kloosterlingen en de elite
der leken.
2 Studie van moderne apostolaatsmetho-
den: vooral de bisschoppen dienen
grondig georiënteerd en bijgestaan te
worden bij de geloofsverkondiging on
der intellectuelen en studenten.
3 Actieve deelneming in de leerstellige
en pastorale onderzoekingen, die ten
behoeve van het katholieke leven in
Frankrijk gedaan moeten worden.
4 Gedeeltelijke deelneming in de weten
schappelijke arbeid op profaan gebied.
Hoewel de Kerk recht en plicht bezit
hieraan deel te nemen, moet men re
kening houden met: de behoeften der
jeugd, met de verwachtingen van de
wereld en met de mogelijkheden van
de katholieke institutie.
Met name zal de voorkeur voor de Kerk
uitgaan naar de menswetenschappen.
In hun motivering zeggen de Franse
bisschoppen, dat de Kerk het initiatief
moet blijven nemen om de katholieke le
vensopvatting tot uitdrukking te bren
gen in de wereld van de wetenschap.
De commissie heeft daarom niet alleen
opdracht tot herstel der contacten van de
Kerk met de 260.000 studenten aan de
staatsuniversiteiten, temeer daar de toe
loop zeer groot is en deze het aantal
studenten op een half miljoen zal bren
gen.
Zonder tegenslagen zullen dit jaar
95.000 nieuwe telefoonaansluitingen kun
nen worden gemaakt. Met behulp van
de additionele f 24 min op de begroting
1963 zullen van dit aantal 4000 aanslui
tingen kunnen worden verwezenlijkt.
De minister van Verkeer en Water
staat zegt hierover in zijn memorie van
antwoord op de PTT-begroting 1964, dat
slechts op basis van een in overweging
zijnd investeringsplan de achterstand
jaarlijks met 25.000 aansluitingen kan
worden ingelopen. Zolang de mogelijk
heden tot investeringen er niet zijn kan
het produktie- en verwerkingspotenti-
eel niet worden vergroot.
Per 1 april van dit jaar bestond een
achterstand van 118.690 aansluitingen of
9 percent van de 1.330.137 bestaande aan
sluitingen. Het grootst zijn de achter
standen in het district Amsterdam (12
pet.), in de hoofdstad zelf 8 pet. en in
het district Rotterdam (11 pet.) Een
achterstand van 10 pet. bestaat in de
districten Arnhem, Groningen, Haarlem.
Hengelo en Leeuwarden, van 8 pet. in
de stad Den Haag, van 8 pet. in de dis
tricten Utrecht en Zwolle, van 7 pet. in
't district 's-Hertogenbosch, van 6 pet. in
het district Den Haag en 5 pet. in het
district Breda.
(Advertentie)
socks of standing
dus fris/
TEXTIELFABRIEKEN EMILE
LOCKEFEER
en hygiën',scV*
N.V. HULST (Z)
(Van onze Haagse redacteur)
Het komt in Nederland nogal eens voor
dat de apotheker produkten van de far
maceutische industrie moet afkeuren. Wat
dat betreft zit er nog wel kaf onder
het koren.
Dit heeft drs. H. A. A. J. Martens te
Hoensbroek, voorzitter van de Kon. Ne
derlandse Maatschappij ter bevordering
der Pharmacie (K.N.M.P.), gezegd op een
persconferentie ter gelegenheid van het
jaarcongres van de K.N.M.P. te Maas
tricht.
Drs. Martens zei ook dat fouten bij
de etikettering nog wel eens voorkomen
en dat daar de moeilijkheid ligt. De eti
kettering wordt volgens drs. Martens niet
door de industrie gecontroleerd.
Een interessante mededeling van drs.
Martens was ook, dat er in Nederland
jaarlijks voor niet minder dan f 100
miljoen aan medicamenten wordt om
gezet door niet-apothekers (drogisten,
groot-winkelbedrijven etc.). Het gebruik
van geneesmiddelen in Nederland neemt
toe. Zeventig procent van de bevolking
krijgt zijn geneesmiddelen via het zie
kenfonds.
Drs. Martens sprak voorts over de be
zwaren voor de apothekers welke ver
bonden zijn aan de octrooien van de in
dustrie op grondstoffen. Als een genees
middel er eenmaal is, moeten wij over
de grondstoffen kunnen beschikken, maar
dat is niet het geval, aldus drs. Martens.
Het gevolg daarvan is soms het voorko-
Ter gelegenheid van de jaarlijkse inter
nationale bedevaart van militairen naar
Lourdes, neemt het r.-k. kerkgenootschap
zondagochtend a.s. een Eurovisie-uitzen
ding over van de pontificale hoogmis,
die door mgr. P.M. Théas, bisschop van
Tarbes en Lourdes, in de ondergrondse
basiliek van paus Pius X te Lourdes
wordt opgedragen.
Katholieke militairen van de bij de
NATO aangesloten landen nemen aan
deze jaarlijkse bedevaart naar het gena
de-oord van Maria deel. Ook uit Neder
land is er een contingent aanwezig. Deze
Nederlandse groep staat onder leiding van
kardinaal Alfrink in zijn functie als
vicaris voor de strijdkrachten. Leger
aalmoezenier P.C. Groenendijk spreekt
het commentaar bij deze televisie-uit
zending.
(Advertentie)
De commissaris der koningin in Overijs
sel, jhr, mr, dr O F. A. H. van Nispen
tot Parinerden,heeft gisteren namens
de minister van binnenlandse zaken
in de burgerzaal van het stadhuis te
Hengelo (O.) aan kapitein-vlieger M.
G. Janssen, de erepenning voor mens
lievend hulpbetoon in goud uitgereikt.
Kapitein Janssen, die invlieger bij de
koninklijke luchtmacht op de vliegba
sis Twenthe is. heeft zoals bekend op
16 januari j.l. 'met groot gevaar voor
zijn leven zijn in brand geraakte Star-
fighter boven Hengelo en Enschede
niet per schietstoel verlaten.
Hij is teruggevlogen naar de vliegbasis
en heeft het vliegtuig aan de grond ge
zet. Daarmede heeft hü de bevolking
van deze steden voor een ernstige
ramp behoed.
De ere-penning werd in aanwezig
heid van vele burgerlijke en militaire
autoriteiten, onder wie de chef van de
luchtmachtstaf luitenant- generaal H.
P. Zielstra aan kapitein-vlieger Jans
sen uitgereikt.
De erepenning in goud wordt hoogst zel
den verleend. Onlangs werd ze pos
tuum toegekend aan een vlieger, die
boven Eindhoven in moeilijkheden ge
raakte maar doorvloog. Hij verloor
daardoor zijn leven.
men van vreemde vulstoffen in het eind-
produkt van de apotheker.
Drs. Martens sprak voorts zijn verheu
genis uit over het intensiever wordende
contact tussen apothekers en artsen. De
nieuwe geneesmiddelenwet brengt voor
beide groepen meer rechtszekerheid.
De heer Martens zei ook nog dat de
farmaceutische voorziening ten platte-
lande in principe in handen van de
apothekers behoort te zijn.
Prof. Faber deelde tenslotte mede, dat
men er met ingang van het nieuwe stu
diejaar naar streeft de doctoraal studie
voor apotheker in zes jaar te doen plaats
vinden, terwijl dan het beroepsexamen
in het zevende jaar wordt afgelegd.
„Zowel de hiërarchie in de Kerk als de
gelovigen zyn bezig zich te hervormen",
zo zeide Francis Mayor, redacteur van
Informations Catholiques Internationa
les, op een bijeenkomst, welke te Lyon
werd gehouden. Deze vergadering was
gewijd aan de studie van de armoede in
de Kerk met het oog op de beslissingen
en veranderingen, welke men van het
concilie verwacht.
De bijeenkomst droeg tot devies: de
kerk der armen ondervraagt de rijken,
Bij alle zittingen was aanwezig de hulp
bisschop van Lyon, mgr. Ancel, die op
het concilie het vraagstuk van de ar
moede in de Kerk aan de orde had ge
steld. Hij zei tot de aanwezigen, dat er
verschillende redenen geweest zijn op
het concilie om zich met de armen bezig
te houden. Hij zeide ook dat de kwestie
van de armoede in de Kerk, gedurende de
interimperiode wel niet geheel uitput
tend was behandeld, maar wel zo, dat er
verschillende oplossingen uitgewerkt
zijn, om de Kerk meer tot de Kerk der
armen te maken.
Mgr. Ancel verklaarde, dat wij allen
bij Christus in de leer moeten gaan.
Vervolgens zullen er een aantal prakti
sche maatregelen moeten worden geno-
In de catechismus zal het de kin
deren worden bijgebracht, dat wij als
katholieken een Kerk van de armen zijn.
Op de seminaries is men tot heden te
kort geschoten dit aan de priester dui
delijk te maken.
In verschillende redevoeringen werd
er de nadruk op gelegd, hoe moeilijk
het in deze tijd is, zich op de armen te
concentreren. De hele economie is ge
richt op de welvaart, op de financiering
en het geld. Het is voor de Kerk ook zo
gemakkelijk mee te gaan met de rijken,
omdat duizend en een omstandigheden
het haar zoveel gemakkelijker maken
met behulp van de rijken haar plannen
te verwerkelijken. Maar naarmate de
Kerk de zijde van de rijken kiest of er
de schijn van aanneemt, in diezelfde
mate is zij meer verdacht bij de armen, i
(Advertentie)
GOLD STAR
25
Het wereldberoemde standbeeldje
van Kopenhagens .Kleine meermin"
staat weer op zijn oude plaats nadat
het aanvallige vis-vrouwtje (of
vrouw-visje) 'n nieuw hoofd heeft ge
kregen. Zoals men zich herinneren
zal werd dat deel van de mensheid
dat ooit persoonlyk de charmes van
de meermin en haar Kopenhagen
onderging, geschokt door het bericht
dat onverlaten haar hadden ont
hoofd.
In Kopenhagen bleek men echter
over de gietvormen van alle in de
stad staande beelden te beschikken,
zodat deze week met officieel ver
toon de plaatselijke schoonheid in
ere kon worden hersteld.
Burgemeeester Jörgensen hield een
gloedvolle toespraak en legde aan
het einde daarvan een ruiker bloe
men in de armen van het meermin
netje.
(Van onze Haagse redactie)
De Pax Christi vredesbeweging zal
van 8 tot 10 september in Den Bosch een
internationaal congres beleggen, waar
van de leidende gedachte is de traditio
nele leer van de katholieke kerk te con
formeren met de nieuwe realiteiten van
de problemen van oorlog en vrede. Dit
congres wordt gehouden aan de voor
avond van de heropening van het Vati
caans Concilie, dat schema 17 gaat be
handelen, welk schema de positie zal
bepalen tussen kerk en wereld en de
kwestie van oorlog en vrede aan de orde
zal stellen.
De Pax Christi vredesbeweging is ont
staan uit een Frans-Duits initiatief. Het
is thans nog een Europese organisatie,
doch het is de wens van Paus Paulus VI
de continentale geslotenheid te ver
breken.
Tijdense en persconferentie in Den
Haag deelde dr# W. J. Schuijt, vice-
voorzitter van dé Nederlandse afdeling
van de Pax Christibeweging mede, dat
er een aantal buitenlandse bisschoppen
naar het congres zullen komen. Zowel
kardinaal Alfrink, die president van de
Nederlandse afdeling is, als kardinaal
Feltin. aartsbisschop van Parijs, zullen
een aantal van hun mede-concilievaders
vragen hun reis naar Rome in Neder
land te onderbreken om het congres bij
te wonen.
De eerste inleiding wordt op het con
gres gehouden door een niet kathoiek, de
Engelsman Alastair Buchan, directeur
van het instituut van strategische stu
dies. Zijn opdracht is in een keiharde
uiteenzetting de voornaamste kenmer
ken van het atoomtijdperk te schetsen.
Uit zijn inleiding zal blijken hoe zeer
de situatie ten aanzien van oorlog en
vrede niet kwantitatief maar kwalitatief
veranderd is. Het vraagstuk van het
recht om oorlog te voeren zal ook uit
voerig worden besproken door Rene
Coste, hoogleraar in het canonische
recht aan de katholieke faculteit te Tou
louse en door Dominique Dubarle, hoog
leraar aan het katholieke instituut te
Parijs. De heer August Istendael uit
Brussel zal spreken over de sociale recht
vaardigheid in de wereld, want het is
de overtuiging van de organisatoren van
het congres, dat niet alleen met de fak
kel van de vrijheid moet worden ge
zwaaid, maar dat speciaal ten opzich
te van de ontwikkelingslanden aan de
vrijheid sociale inhoud moet worden ge
geven.
De aanbevelingen van het congres zul.
len ten aanzien van het atoomvraagstuk
wellicht niet zover gaan als de con
clusie van de brief van de generale
synode van de Ned. Hervormde kerk.
Verwacht wordt, dat zal worden uitge
sproken. dat atoomwapens dienen ver
kerk moeten zijn, die dit verbod uit
spreekt, doch de verantwoordelijke fi
guren uit de lekenmaatschappij, die zich
aan het standpunt van de katholieke
kerk conformeren.
(Advertentie)
De afgelopen weken circuleren hardnek
kige doch oncontroleerbare geruchten
dat men er in onderwijskringen veel voor
zou voelen de eindexamens af te schaffen.
In de eerste plaats zou men daardoor een
eind willen maken aan de wantoestand
dat de ene helft van Nederland de andere
het vuur aan de schenen legt, in de
tweede plaats - zo wordt beweerd - is het
slagen veel te vaak een kwestie van geluk
en toeval. Deze berichten stammen ech
ter hoofdzakelijk van scholieren, zodat
zij met een grote korrel zout genomen
dienen te worden. Dit in tegenstelling
tot een situatie waarbij letterlijk ieder
een slaagt en wel uitsluitend door nuch
tere, terdege controleerbare en vast
staande feiten: het kopen op de markt.
De markt biedt zulk een grote keus en
maakt het kiezen en vergelijken zó ge
makkelijk, dat duizend-en-een wensen
op de markt op de voordeligste manier
vervuld worden. Marktkoopman en
straathandelaar staan altijd klaar om
hun klanten tegen lage prijzen artikelen
te leveren die een hoog kwaliteitscijfer
verdienen. Geen wonder dat dit gezellig
ste koopcentrum steeds meer publiek
trekt, want
OP DE MARKT IS UW
GULDEN EEN DAALDER
WAARD
De voorgenomen tweede lancering van
een onbemande Gemini-ruimtecapsule is
naar vandaag is Houston Texas, is ver
nomen, uitgesteld tot september. De
hoop dat nog dit jaar een bemande Ge-
mini-ruimtecapsule zou kunnen worden
gelanceerd, is er opnieuw sterk door
afgenomen.
De Amerikaanse astronauten Virgil I.
(„Gus") Grissom en John W. Young
zouden nog dit jaar in een tweelingcap
sule een reis van drie omwentelingen
om de aarde maken. Het Amerikaanse
bureau voor de lucht- en ruimtevaart
heeft niet willen meedelen wat verant
woordelijk is voor de jongste vertraging,
of zelfs maar toegegeven dat er proble
men of vertragingen zijn.
Bij overstromingen in Mexico zijn deze
week minstens 23 mensen om het leven
gekomen. De wateroverlast deed zich
voor na zware regens.
Veel mensen liepen letsel op en er
werd aanzienlijke materiële schade aan
gericht.
Men veronderstelt dat drie mensen die
in Vera Cruz als vermist werden opge
geven eveneens de dood hebben gevon
den.
Het grootste aantal mensen kwam om
te San Juan de Atzingo, nabij Mexico-
stad, waar zes huizen werden wegge
spoeld. Een tiental mensen kwam hierbij
boden te worden. Het zal echter niet de|om het leven.
Toen iemand een zeer ingewikkelde lezing
had gehouden, zei Albert Einstein: „U hebt
mij overtroffen. Er zijn maar 12 mensen op
de wereld die mijn theorieën begrijpen, maar
er is niemand, die de uwe kan begrijpen".
Bij de schrijver Honoré de Balzac werd ingebro
ken en Balzac lag de inbreker vanuit zijn bed
uit te lachen. „Waarom lacht u?", vroeg de inbre
ker. „Omdat u", zei de schrijver, midden in de
nacht geld aan het zoeken bent op een plaats,
waar ik dat overdag nog nooit heb kunnen vinden".
Een dame stuurde een manuscript naar een uit
gever en kreeg het terug, terwijl de bladzijden 20
tot en met 80 nog net eender dichtgeplakt zaten als
zij ze had ingezonden. Daarover beklaagde ze zich,
maar de uitgever schreef terug: „Mevrouw, ik behoef
een ei niet helemaal op te eten om te weten, dat het
vuil is".
Toen ik pas als redacteur van een eigen blad
begon, zei Mark Twain, kwam er een vent een ad
vertentie opgeven dat zijn hond was weggelopen.
Maar je denkt toch niet, dat ik hem plaatste? Ik heb
de hele dag naar die hond gezocht en tenslotte kon
ik de beloning in ontvangst nemen.
Van Bernard Shaw is de uitspraak, dat de
jeugd een heerlijke tijd is. En dat het dood
jammer is, dat deze aan kinderen wordt ver
spild.
„Ik kom nooit in Amerika", zei de schrijver Re
marque, „omdat ik de taal nauwelijks ken. Ik kan
alleen in het Amerikaans zeggen: hoe maakt u het,
ik houd van u, neem me niet kwalijk, vergeef me
en hebt u nog ham met eieren". „Maar meneer Re
marque", antwoordde een meisje, „daarmee kunt u
ons hele land doorkruisen zonder enig probleem".
„Kijk", zei een heer, „mijn grootvader werd tot
ridder geslagen door de koning, wiens beeltenis
op deze munt staat". „Ach", antwoordde zijn
vriend, „mijn grootvader werd naar de hemel ge
stuurd door een Indiaan, wiens beeltenis op deze
staat".
Ik ben, zei een heer, een vrij regelmatig
eter. Soms eet ik iets meer dan anders, maar
toch eigenlijk nooit minder.
Toen Chamberlain eens als eregast aan een diner
aanzat, waar het vrij vrolijk toeging, kwam de
tafelpraeses op hem af en zei: meneer Chamberlain,
wflt u nu uw toespraak houden of zullen we de men
sen nog een beetje plezier laten hebben?
De acteur Leslie Howard vertelde graag het ver
haal, dat hij in een klein Londens gezelschap optrad
Op een dag was hij zijn tekst kwijt en rende achter
de coulissen naar de directeur. „Wat moet ik zeggen?'
vroeg hij aan deze. „Hoe heet het stuk?" vroeg de
directeur.
Er zijn twee dingen, zei een dame tegen
Wiston Churchill, waar ik een hekel aan heb;
uw nieuwe politiek en uw snor. Ik denk
niet, mevrouw, zei Churchill, dat u ooit
met een van beide in contact zult komen.
In Stratford-on-Avon moet een toerist eens aan
een inwoner hebben gevraagd: wie is toch die
Shakespeare, waar jullie het allemaal over hebben"
Dat is een schrijver, zei de inwoner. En wat
heeft hij dan geschreven?, vroeg de toerist. Daarop
moet de inwoner toen hebben geantwoord: precies
weten doe ik het niet, maar ik geloof de Bijbel.
Een Amerikaanse senator hield een rede ii
Zweden en kreeg, omdat hij Amerikaans
sprak maar weinig applaus. Even later hield
iemand anders een toespraak en opnieuw
lachte er nauwelijks iemand. Alleen de sena
tor zelf lachte en applaudisseerde voortdu
rend. „Waar had die man het over?" vroeg
hij even later aan zijn buurman. „Hij gaf een
vertaling van UW toespraak", zei de buur
man.