RENTE TOT 4%
De komst van de Geest
eda
Kanaal werken T erneuzen
ZINGA
Ook bij „de pil" is de
intentie normatief
Bij de WIWB is het
goed sparen!
lUW
Door
DR. C. A. RUK,
professor in de
bijbel-exegese
theologicum
ruilactie
■CTOR of ander
ZIEN.
mmodellen,
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 16 MEI 1964
Actie tegen zes
noodlottigste
verkeersfouten
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
SLAAN
heeft „it" - heeft pit
maakt fit!
Nu ook in grote fles!
Inbraak in ,Bea -kantoor
buit circa f 35.000
Prof. Haering licht toe:
en zij begonnen
vele talen te
spreken
rOGRAFIE
TERNEUZEN
ÊN A
:ra's
>U NAAR ET
908 Terneuzen
(Advertentie)
Het Verbond voor Veilig Verkeer zal
tot en met oktober in nauwe samenwer
king met de Sectie Bijzondere Verkeers-
taken van het korps rijkspolitie speciale
aandacht gaan besteden aan een zestal
fouten, die volgens rapporten oorzaak
zijn van 90 pet. der ongevallen op de
auto-snelwegen.
Daartoe- is georganiseerd „de Actie
Zwarte Zes" in het kader waarvan het
verbond een zevental t.v.-spots heeft ver.
vaardigd en een vlugschrift heeft uitge
geven.
Ook op andere wijze zal de Actie
Zwarte Zes regelmatig onder de aan
dacht van de weggebruiker worden ge
bracht.
Hierbij plaatsen wij de laatste
htfoto's in de serie, die lucht-
ograaf T. Slagboom speciaal
,or Dagblad De Stem heeft ge
lakt van de stand van zaken
l de kanaalverbreding tussen
•izate en Terneuzen. Na de fo-
's van Zelzate, Sas van Gent en
'.iskil volgen nu twee foto's die
ven Terneuzen zijn gemaakt.
Voor niet-ingewijden doen de
naai- en sluiswerken in Terneu-
i bijzonder verward aan. Aan
t hand van vooral de bovenste
o kan die verwarrende indruk
■llicht een beetje worden weg
nomen.
We gaan uit van de Minister Lely-
''3 bij Sluiskil, die helemaal links
ven op de foto enigszins vaag is te
't. Volgen we het kanaal in noorde-
te richting dan zien we weer duide-
k de verbreding van het kanaal
echtsen het Zevenaardok (links)
Blijven we het oude kanaal in
ordelijke richting volgen (dat be-
(Advertentie)
tekent naar benéden op de foto) dan
ontmoeten we een zwarte stippellijn.
Hier zal de kanaalarm naar de mid-
densluis worden afgedamd. Het kanaal
gedeelte tussen de dam en de midden-
sluis en de zogenaamde vluchthaven,
icaarvan de inham links onder op de
foto is te zien, zullen worden gedempt.
Midden-onder op de foto ziet men
de in aanbouw zijnde nieuwe binnen-
vaartsluis, aangegeven met een zwarte
3 Deze sluis zal verbinding krijgen
met het kanaal via het gebied dat op
de foto tussen de twee witte stippel
lijnen is gelegen. Dit stuk grond zal
t.z.t. worden weggegraven. We zijn nu
in de kanaalarm terecht gekomen, die
leidt naar de Westsluis (op de foto
rechts-onder aangegeven met een witte
2) Deze Westsluis is de enige van de
drie bestaande sluizen die in de toe
komst gehandhaafd zal blijven.
De Westsluis Wordt nu gebruikt voor
het binnenlaten van niet alleen bin
nenvaart- maar ook kleine zeeschepen.
Boven de Westsluis ziet men op de
foto (witte 1) de grote bouwput voor
de toekomstige zeesluis. Deze zeesluis
zal in zuidelijke richting (dat is op de
foto naar links-boven) aansluiting
krijgen op het voor een belangrijk ge
deelte reeds op breedte gebrachte ka
naal. De witte stippellijn geeft er een
idee van hoe de nieuwe westelijke
kanaaloever in de richting van de
nieuwe zeevaartsluis zal lopenIn de
toekomst zal de Westsluis speciaal die
nen als binnenvaartsluis. Tussen de
kanaalarm naar de Westsluis en die
naar de nieuwe zeevaartsluis zal een
landtong komen te liggen waarvan het
puntje met een enkel wit stippeltje is
aangegeven.
De wegensituatie nabij de nieuwe
sluizen en kanaalarmen zal, zoals on
langs uitvoerig is bericht, drastisch
worden gewijzigd.
De onderste foto is om verschillende
redenen interessant. Middenonder ziet
men de grote bouwput voor de In aan
bouw zijnde nieuwe zeevaartsluis. De
zeevaartsluis zal door middel van een
nieuwe havenmond (zwarte pijl links
boven) verbinding krfigen met de Wes-
terschelde. Tussen de twee zwarte pij
len in ligt de havenmond, die naar de
Westsluis leidt. De zwarte pijl in het
midden geeft de plaats aan waar d**
tweede nieuwe havenmond moet komen
teneinde de nieuwe binnenvaartsluis een
verbinding met de zee te kunnen ge
ven. Geheel rechts op de foto, achter
de oude stad Terneuzen, ziet men dan
nog de havesmond waarvan de provin
ciale stoombootdienst momenteel ge
bruik maakt. Volgt men de havenmond
tussen de twee zwarte pijlen ïn noor
delijke richting, over de Westerschelde
met zijn zandbank heen, dar onder
scheidt men nog duidelijk de Zuidbe /e
landse kust en de contouren van net
plaatsje Ellewoutsdfik.
In het Stockholmse kantoor van de
Britse luchtvaartmaatschappij „BEA"
zijn uit een opengebroken brandkast
vijftigduizend Zweedse kronen verdwe
nen plm. f 35.000). Er zijn geen sporen
van de daders.
1 Toen de dag van het Pinkster
feest was aangebroken, wa
ren ze allen op één plaats bijeen.
2 Eensklaps kwam er een geruis
uit de hemel als van een hevige
windvlaag, en vulde het hele huis,
waar ze waren vergaderd. 3 Vu
rige tongen verschenen hun
spreidden zich rond, en zetten
zich op ieder van hen neer. 4
Allen werden vervuld van den
Heilige Geest, en begonnen ver
schillende talen te spreken, naar
gelang de Geest hen liet spreken.
5 Nu vertoefden er te Jeruzalem
godvrezende joden uit alle vol
ken onder de hemel. 6 Bij dat ge
ruis liepen de mensen te hoop;
ze stonden verwonderd, dat ieder
een hen in zijn eigen taal hoor
de spreken. 7 Ze raakten buiten
zichzelf van verbazing, en zei
den: Ziet, zijn allen, die daar
spreken, geen Galileërs? 8 En
hoe horen wij allen ze dan in onze
eigen moedertaal spreken? 9 Par
ten, Meden en Elamieten; bewo
ners van Mesopotamië, Judea en
Kappadócië, van Pontus en Azië.
10 van Frygië en Pamfylië, van
Egypte en de streken van Libye
bij Cyrene; romeinse kolonisten,
11 joden en proselieten, Kretenzen
en Arabieren: we horen ze in
onze eigen taal Gods grote wer
ken verkondigen.
STORMWIND
WAT direct opvalt en altijd weer
indruk maakt, is het verhaal over
het plotseling ontstaan van een ge
druis als een hevige Stormwind en
het verschijnen van op vuur lijkende
tongen. Dit tekent de dynamiek van
wat daar in Jerusalem plaats vindt.
Als de Geest Gods neerdaalt, dan
komt er vaart in. dan raakc alles
los, dan ontstaat er een machtig
stuwende beweging. Hier wo^dt de
geest vaardig over het volk Gods en
dan gebeuren er dingen waarover
iedereen verbaasd staat. Zij werden
vol, vervuld van de Heilige Geest
van Gods eigen Geest. Hei kooien
van de Geest wordt in dj bijbel
steeds verbonden met opvallende ver
schijnselen, met een doorbraak van
het gewone, met een duidelijk bin
nendringen van de kracht Gods in
de menselijke wereld. En ons ver
haal laat er geen twijfel ever be
staan, dat er daar in Jerusalem
iets zo bijzonders plaatsvindt, dat
de hele stad te hoop loopt. De men
sen die van alle kanten samenstro
men, zijn buiten zichzelf van ver
bazing (zie vooral vers 6 7 en 12).
De verbazing is vooral geconcen
treerd rondom het geluid on het
spreken van talen (vers 4, 6, 8
en 11). Wat moet dit vernaai, dit
vreemde verschijnsel van ner spre
ken van vreemde talen? Wat bedoelt
de schrijver Lucas met dit ver
haal?
In Engeland is verwarring ontstaan
ais gevolg van een interview van de Ro
meinse correspondent van de „Guardian"
met de moraaltheoloog pater B. Haering
c.ss.r., hoogleraar aan het Alfonsianum
te Rome, naar aanleiding van de recente
verklaring van het Engelse espiscopaat
over geboorteregeling en de pil. Volgens
dit interview zou pater Haering gezegd
hebben, dat de Engelse bisschoppen in
hun verklaring fouten hadden gemaakt
en dat zij ouderwets waren in hun opvat
tingen.
Het interview was voor het episcopaat
aanleiding navraag te doen bij prof. Hae
ring zelf. Secretaris van de raad van
bisschoppen van Engeland en Wales, mgr.
Warlock, had een telefonisch onderhoud
met de hoogleraar. Naar aanleiding van
dit onderhoud verklaarde mgr. Warlock
tegenover de pers, dat prof. Haering de
juiste weergave van zijn woorden ont
kende. Hij zou niets gezegd hebben over
ouderwetse opvattingen en evenmin de
inhoud van de verklaring der bisschop
pen bestrijden.
Integendeel aldus mgr. Warlock, prof.
Haering ondersteunt ten volle de ziens
wijze van het Engelse episcopaat.
Prof. Haering verklaarde geïnteres
seerd te zijn in de vraag of de moderne
pil een nieuwe situatie schept, welke
verdere discussie behoeft voordat een
definitief antwoord gegeven kan wor
den. Hij herinnerde aan de verklaring
van paus Pius XII in 1958. Maar de pil
in kwestie toentertijd was de enovid-pil.
Deze pil is essentieel dezelfde als de mo
derne, maar de biologen hebben vijf jaar
lang onderzocht wat nu precies de aard
en de uitwerking van deze pil is. In zijn
verklaring maakte Pius XII duidelijk
onderscheid in het contraceptieve en het
therapeutische gebruik van de pil. Het
eerste veroordeelde hij, het laatste stond
hij toe vanwege het beginsel van het
„dubbel effect".
Volgens prof. Haering beschouwen de
gynaecologen de „moderne pil" niet als
een sterilisatie-middel.
Hun gezaghebbende mening kan vol
gens hem dan ook niet terzijde worden
geschoven.
Hij is voorts van mening, dat in de
discussie over de pil meer rekening
moet worden gehouden met de intentie
Ir.dien de pil met een verkeerde inten
tie gebruikt wordt, d.w.z. bevruchtings-
verhinderend, moet dit veroordeeld wor
den net als het gebruik van het mecha
nisch voorbehoedsmiddel.
Volgens prof. Haering is het oude con
traceptief, dat Pius XII veroordeelde,
heel wat anders dan de moderne pil. Het
oude middel is een persoonlijke ingreep
van man en vrouw (opus hominis) in het
sexueel verkeer, terwijl de nieuwe pro-
gestatieve pil slechts ingrijpt, zoals me
dicijnen e.d. (opus naturae).
Prof. Haering is van mening, dat studie
moet worden gemaakt van de persoon
lijke verantwoordelijkheid, zonder daar
bij de objectieve factoren uit het oog te
verliezen. In het interview zegt prof.
Haering zijn persoonlijke mening te heb
ben gegeven, waarin zijns inziens
niets strijdt met de verklaring der En
gelse bisschoppen.
Wij gaan nog wat onwennig met
de bijbel om. wij horen met met
een bepaalde thema's en grote ge
dachten doorklinken in de Bijbelse
verhalen. Wij moeten dat we ;r gaan
leren en dan beluisteren wij in het
spreken in vreemde talen he* exta
tisch verheerlijken van de Heer om
zijn grote daden, om de gaven en
weldaden, die Hij zijn volk schenkt
Paulus weet daarover te spreken
(lees bijv. 1 Kor. 12-14), hi] kent
de grote verscheidenheid d-?r gaven
Gods en somt daarbij ooü de ga
ve van de talen op. Deze bestaat
niet in een geschenk op linguïstisch,
taalkundig gebied, zodat men plot
seling een aantal talen zou tvennen,
maar in een zo vol zijn van de
macht en de heerlijkheid en de
goedheid van God, dat men dit op
een extatische soms woordeloze
wijze in klanken tot uiting wil bren
gen. Dit verhaalt Lucas *er over
de leerlingen (niet alleen V aposte
len. maar allen, d.w.z. heel de
groep van Jesus' leerlingen met o.a.
Maria, zie hoofdstuk 1, 13-14-15; heel
de wordende Kerk, niet alleen de
hiërarchie). En allen daar in de
stad staan verbaasd, zij groeien
naar de leerlingen toe, zij ondergaan
het grootse van Gods werking in
zijn volk.
TOREN VAN BABEL
TOCH moeten wij nog iets verder
doordringen in de betekenis van
dit verhaal Wij herinneren ons al
len. dat er in de Bijbel nog een
merkwaardig verhaal over talen
voorkomt, nl. het verhaal over de
toren van Babel, te vinde* in het
boek der schepping hoofdstuk 11,
1-9. Het zou mij te ver voeren om
dit in details te gaan ontleden
maar om te laten zien hoeveel dit
verhaal met het Pinkstergebeuren
te maken heeft, het volgende. De
toren van Babel, de toren der spraak
verwarring staat op het eind /an
de verhalen over zondeval en boos
heid. Voordat de spraakverwarring
vermeld wordt, is verteld dat de zon
de de mens van God losmaakt(e)
en bovendien scheiding brengt tus
sen de mensen onderling Hoofdstuk
3 tot 11 van Genesis verhaalt de
groei en de algemeenheid van de
zonde, de universaliteit van de ver
deeldheid. Daarop sluit de vertelling
over de toren van Babel aan: "ie
wil voornamelijk laten uitkomen, dat
wat daar in Jeruzalem
gebeurde is fundamenteel
voor het christelijk leven
van alle eeuwen
zonde en hoogmoed onenigheidstegen
stelling en verdeeldheid met zich
meebrengen of dit zelfs zijn. Daar
om „verstaan de mensen eikaar niet
meer", een uitdrukking die
wij ook nog kennen om aan te
geven, dat men „langs elkaar heen
praat", het oneens is met elkaar,
dat men verdeeld is. Nu, in ae
meest hevige mate komt dit in de
zonde voor, daar is scheiding, tegen
stelling, liefdeloosheidt haat, hoog
moed. Zo kunnen wij de zin van
deze twee verhalen beter gaan vei-
staan. Het Babelverhaal wil le^en
dat door de zonde „de hele aarde"
de hele mensheid verdeeld en in
verwarring geraakt, het Pinkster-
verhaal wil als tegenhanger voor
houden, dat door de geest van de
Heer zelf, door de Geest van kef-
de de eenheid hersteld wordt tus- 1
sen God en de mensen en tussen de
mensen onderling dat door deze geest
de verwarring wordt overwonnen
en de banden van de liefde weer
stevig worden gesmeed. Allen worden
verenigd in het verstaan van Gods
grote daden (4-11). En dan moet
men er wel op letten, dat in het
Babelverhaal uitdrukkelijk gespro
ken vvoi'dt over de héle aarde, over
alle mensen en dat in het Pinkster-
verhaal wordt gezegd, dat in Jeru
salem joden bijeen waren uit alle
volkeren onder de hemel (1,5) Het
ene universalisme staat tegenover
het andere. En deze gave der nieu
we eenheid met God en met de men
sen onderling wordt in Jerusalem
geschonken. Natuurlijk, zouden we
kunnen zeggen. Want Jerusalem is
alle eeuwen door de plaats waar
God zijn volk op een bijzondere wiize
bezoekt en begenadigt; daar verhoort
Hij zijn volk en neemt hen weer
genadig aan. Jerusalem is net een-
trum van die wonderlijke geschiede
nis van Israël met de Heer. (Het
is daarom zo goed en zo veelzeg
gend dat Paus Paulus weer naar I
Jerusalem is gegaan). Daai treedt
Jesus dan ook de volle heeilijkheid
van de Vader binnen, daar senenkt
Hij de gave bij uitstek, de Geest f
van de Heer.
LIEFDESVERBOND
DE Heilige Geest Gods eigen Geest
is do gave bij uitstek. Het is de i
gave, waarnaar heel het Oude Ver
bond bewust of onbewust leeft en
die nu wordt geschonken op het reeds
eeuwen lang gevierde Pinksterfeest
Want het Pinksterfeest is niet be
gonnen, is niet voor het eerst ge
vierd. toen Jesus de beloofde Geest
aan zijn leerlingen schonk. Het Oude
Verbond, Israël, kende dit feest dat
de 50c dag (Pentecostes) na Pasen
werd gevierd, reeds vele eeuwen. En
dat dankte daarbij de Heer, de God
van Israël voor al zijn gaven, voor
de vruchtbaarheid en de oogst van
het land en heel in het bijzonder
voor de gave van het heilige Ver
bond, van de heilige Thora en van
de heilige Wet die richtlijn en uit
drukking was van het liefdesverbond
tussen God en zijn volk. Vooral op
Pinksteren bestudeerde en overwoog
Gods volk biddend de heilige b->eken
van het Verbond, in grote dankbaar
heid en in verlangen verwachten van
de gave bij uitstek, de heilige Geest
van de Heer zelf.
Op deze wijze staat het christelij
ke Pinksterfeest ingebouwd in de
joodse Pinksterviering. Datgene wat j
God in zijn volk in het Oude Ver-
bond is begonnen, wordt in Christus l
tot voltooiing gebracht. Men zou kun
nen zeggen; 't herenigingswerk, dat I
God bij Abraham begon, voltrok Hij
in Christus voltooide Hij in en door
de Geest van Christus. Hij is onze
liefde en onze eenheid.
Nog moet datgene wat m Jasus
tot volledige vervulling kwam, in
ons en in heel de mensheid worden
verwerkelijkt. Daarom vieren wij ge
lovig het Pinksterfeest opdat wij en
alle mensen in kracht van Jezus'
Geest inderdaad geraken tot „die
eenheid en die gave liefde", die de
Heer voor allen bestemt.
TEDER jaar weer klinkt in de
kerk het machtige Pinksterver-
haal uit de Handelingen van de
Apostelen. Er is alle reden om
telkens weer na te denken over
deze sublieme inzet van de eer
ste christelijke gemeenschap in
Jerusalem, want wat daar ge
beurde, is fundamenteel voor
het christelijk leven van alle
eeuwen.
Telkens opnieuw zal de Kerk, zul
len wij als Kerk, moeten terugkij
ken naar dat wonderlijke, nieuwe
begin om daar telkens opnieuw te
ontdekken en te ervaren wie zij
zijn. Het voorlezen en het lezen van
dit verhaal is dan niet alietn meer
een terugblik naar Jerusalem uit de
dagen van de wording der eerste
christengemeente, het is dan niet
alleen meer een blik op de histo
rische groei van het chiistendom
in en uit het jodendom, maar dit
verhaal wordt dan ook 'n boodschap
voor ons, richtsnoer voor ons leven
woord Gods dicht bij ons (Deut.
30,14)
Om het denken hierover te ver
gemakkelijken en vruchtbaarder te
maken zou ik hier enkele notities
bij het Pinksterverhaal willen n.a-
ken. De tekst uit Handelingen 2,1-11
luidt:
-- -V - I
