>9
>5
59
Echte Hamlet was NIET
zon aartstwijfelaar...
En op slot
is hij nooit geweest
RIPOLIN
Het geval van de
valse paspoorten
25
HAMLET AT
ELSINORE
Buurman nam de plaats
in van de trombonist
Programma's radio en t.v.
UT
~hn
FANTASIE OVERTROF DE WERKELIJKHEID
Amleds (ragedie
Waarom slot Kronborg?
Hij wilde graag voetbal op t.v. zien
De eerste....
TERREIN
met
is 't èf!
o*- Opa's krant
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 13 MEI 1964
aftel
shave
lotion
Spionnen in
de schaduw XI
Radio
Woensdag 13 mei
Donderdag 14 mei
Televisie
Woensdag 13 mei
a,am,
Idsen.
pn en
pper,
grote
He koffielepeltjes
I tiers a.u.b.) 39
IJM:
-etiketten* van het stan-
i op het etiket niet inzen-
iD.E.-toegiftartikelen.
[raanbeurs",
Jrijf Kalshoven 11,
Het beroemde en prachtige slot
Kronborg bij Elsinore.
(Van een bijzondere medewerker)
In het najaar van 1963 werd op
slot Kronborg bij Elsinore in De
nemarken een Hamlet-film op
genomen om luister bij te zetten
aan de herdenking van het vierde
eeuwfeest van Shakespeare's ge
boortedag. Hamlet is een van
Shakespeare's mooiste en bekend
ste toneelstukken en derhalve ko
men ieder jaar veel toeristen naar
Elsinore om daar 's zomers een
openlucht-opvoering van Hamlet
op slot Kronborg te zien. Maar had
de ware, de echte Hamlet eigenlijk
iets te maken met Kronborg, waar
Shakespeare de hoofdfiguur van
het stuk liet dolen?
De echte, oorspronkelijke Ham
let is nooit op slot Kronborg ge
weest. Hij was beslist geen prins
uit de dagen der Renaissance,
maar een echte, rauwe viking, die
eeuwen vóór Shakespeare leefde.
Hij woonde niet in Elsinore op het
(Deense) eiland Seeland, maar op
Jutland. Jutland was zijn vader
land. En zijn naam was niet Ham
let, maar Amled. Wat is er
omtrent die oude, echte Amled
bekend
Natuurlijk hebben de Denen hun uiter
ste best gedaan om veel nopens hem aan
de weet ie komen. Zij zochten vlijtig in
archieven en oude geschriften naar ge
gevens betreffende Amled en braken op
de heidevelden van Ammel (Jutland)
zelfs speciaal enige grafheuvels open met
het doel, althans in de hoop gebruiks
voorwerpen (meegegeven als dodenga-
ven) van Amled en misschien zelfs zijn
skelet te zullen vinden. Tot dusverre
hebben de Deense historici en archeolo
gen echter weinig succes kunnen boeken
en zijn zij wat Amled of Hamlet betreft
nog steeds vrijwel uitsluitend aangewe-
zenn op de mededelingen, die de zeer
geleerde monnik Saxo Grammaticus om
streeks 1200 optekende in zijn kronieken
van het Deense rijk.
SAXO GRAMMATICUS heeft het vol
gende Hamlet-verhaal opgetekend. Er
was een Deense koning, Hardevendel ge
heten. Zijn broeder vermoordde hem cn
trouwde later met Hardevendels weduwe
Geruthe, Hardevendels zoon Amled
ontdekte, wie de moaordenaar van zijn
vader was. Weldra stond zijn besluit vast:
hij zou zijn vader wreken. Maar hoe?,
dat was de vraag. Van een gewelddadige
wraak kon geen sprake zijn. Amled moest
dus zijn toevlucht nemen tot een list.
Hij besloot krankzinnigheid voor te
wenden. Hij deed zo gek mogelijk om de
mensen te doen geloven in zijn waan
zin. Vooral ten hove was men echter bij
zonder wantrouwend. Eerst schakelden
de hovelingen een schone vrouw in om
Amled te testen. Amled viel evenwel niet
door de mand. Vervolgens probeerde men
Amled door zijn moeder Geruthe uit zijn
tent te laten lokken. Ook deze poging
faalde. Wel waren de koning en diens
raadsleden toen overtuigd van Amled's
waanzin, maar niettemin bleven zij de
prins een gevaarlijke figuur vinden. Om
zich van hem te ontdoen zonden zij hem
met twee edelen op reis naar Engeland.
De boodschap, die de koning de ede
len meegaf voor zijn Engelse collega,
was bepaald niet fijngevoelig. Een der
edelen had namelijk (bü wijze van
brief) een met runen besneden stok bü
zich. In die runnen-missive verzocht
de Deense koning de Engelse vorst om
Amled om te brengen en de twee ede
len terug te sturen naar Denemarken.
Amled las die boodschap en zag toen
zijn kans schoon om de dood zijns
vaders te wreken. Hij bewerkte de
„stok-brief" zo, dat de Engelse koning
het veroek ontving om de beide edelen
te doden en zün dochter als gemalin
aan Amled te geven. De Engelse vorst
willigde dat verzoek gaarne in.
Amled bleef na zijn huwelijk een jaar
tje in Engeland en keerde toen terug
naar Denemarken Hij arriveerde op het
koninklijk kasteel op een tijdstip, dat
een door de koning (Fenge) voor zijn
hovelingen ter ere van Amled's dood
aangerichte grootse feestdis net geëin
digd was. Koning Fenge en zijn feest
genoten lagen zwaar beschonken onder
de tafels. Amled bekeek dit tafereel
enige ogenblikken en achtte toen het
moment gekomen om zijns vaders dood
op eclatante manier te wreken. Hij ruk
te de tapijten van de muren en spreidde
ze uit over de hun roes uitslapende
feestvierders. Vervolgens stak hij het
Kasteel in brand. De koning en de hove
lingen vonden de dood in de vlammen.
En Amled zelf0 Ook hij verloor (door
een ongeluk?) het leven.
U hebt het kunnen lezen: de ware his
torie van Amled, zoals Saxo Grammati
cus ons die overleverde, verschilt op
menig punt van Shakespeare's versie.
Dit bewijst echter niet, dat Shakespeare
de ware Amled-historie niet heeft ge
kend. Integendeel, het is vrijwel zeker,
dat de grote Engelse dichter het ver
haal wel degelijk kende, want in zijn
tijd verscheen het voor de eerste maal
in druk. Maar waarom, vraagt men zich
af, verplaatste Shakespeare Hamlet dan
van Jutland naar slot Kronborg op
Seeland?
De reden is hoogstwaarschijnlijk ge
weest, dat Elsinore en slot Kronborg in
Shakespeare's dagen bekende klanken
Reeds besteedden wij uitvoerig
aandacht aan de uitzending van de
BBC-produktie Hamlet at Elsi
nore, die donderdag aanstaande om
20.30 uur voor het KRO-venster
wordt gebracht.
In bijgaand artikel wordt nog
maals aandacht aan deze uitzen
ding besteed. Ditmaal komt niet
de technische kant van de zaak
aan de orde, maar wordt de figuur
Hamlet nader bekeken. Hamlet
zou namelijk de gedramatiseerde
figuur van een zekere Amled zijn....
waren in Europa, omdat alle mensen, die
iets te maken hadden met de handel op
de landen aan de Oostzee, er van hadden
gehoord of er waren geweest. In die tijd
behoorden de beide oevers van de Ore-
sund tot het Deense rijk. Ieder niet
Deens schip, dat naar de Oostzee wilde,
moest toen ankeren onder het bereik van
het geschut van Kronborg tot de Deense
douaniers of kommiezen de verschillende
tolgelden ontvangen hadden. Pas na be
taling dezer gelden kreeg de gezagvoer
der permissie om de ankers te lichten
en door te varen naar de Oostzee-havens.
SHAKESPEARE'S Hamlet-versie is his
torisch dus aanvechtbaar, maar niettemin
heeft men (gelukkig) reeds lang geleden
de prachtige décors van slot Kronborg
gekozen voor opvoeringen van Shake
speare's Hamlet-spel. De eerste maal ge-
Vanavond tussen half acht en kwart
over negen wordt het nog stiller op
straat dan gewoonlijk het geval is. Niet
alleen in het buitenland, maar ook in
de grote vaderlandse steden is dit dui-
delijk merkbaar. Lege bussen en trams
rijden door de straten. Agenten die
dienst hebben, maken trouw hun ronde,
want het zou niet de eerste keer zijn.
dat tijdens een spannende voetbalrepor
tage een geslaagde kraak werd gezet.
De bioscopen trekken geen bezoekers en
de verenigingsavondjes worden vaak te
elfder ure afgezegd.
Zo zit dan een groot deel van Neder
land vanavond voor het scherm om te
kijken naar de reportage van de finale
in het tournooi om de Europa-cup voor
bekerwinnaars, niet te verwairen met de
cup voor landskampioenen. De strijd
vindt plaats in het Heysselstadion te
Brussel en ir. Ad. van Emmenes geeft
een toelichting bij het beeld. Zelfs in een
bedrijvige radio- en televisiestaö als Hil
versum is de belangstelling op zo'n avond
bijzonder groot. Alle orkest_ en studio
repetities worden overdag gehouden en
alle programma's zoveel mogelijk inge
blikt. Misschien vindt u het wel leuk
om in verband hiermede kennis te ne
men van een kostelijke grap die in om-
roepkringen met veel franje wordt ver
teld.
beurde dat in 1816 en wel ter herden
king van de tweehonderdste strefdag van
de grote dichter. De acteui-s wareji toen
allen amateurs, namelijk officieren van
het garnizoen van Kronberg. Wie hieruit
zou concluderen, dat de officiersvrouwen
als actrices fungeerden, vergist zich
evenwel deerlijk. Immers, anderhalve
eeuw geleden gold het voor een „fatsoen
lijke" vrouw als ..onbehoorlijk" om op de
planken te verschijnen. Daarom huurden
de officieren een aantal actrices van de
koninklijke schouwburg in Kopenhagen.
De officiersvrouwen bepaalden zich tot
de rol van toeschouwsters.
De eerste Hamlet, die op Kronborg
optrad, was de eenentwintigjarige lui
tenant Nicolai Peter Nielsen. Hij had
veel succes in die rol. Zozeer genoot
hü van dat toneelsucces, dat hü zijn
degen aan de kapstok hing, ontslag
nam uit militaire dienst en beroeps
acteur werd. Hü gaf de voorkeur
zei hjj aan de rol van „vurig min
naar" op de planken boven de functie
van commandant van een troepje sol
daten.
Na 1816 duurde het precies honderd
jaar aleer een tweede Hamlet-opvoering
op Kronborg plaatsvond. Dat was dus
in 1916. De derde opvoering werd geor
ganiseerd in 1937. Sedertdien heeft men
ieder jaar (men een onderbreking tij
dens de tweede wereldoorlog) Hamiet-
opvoeringen gegeven op het prachtige
oude kasteel. Deense, Noorse. Franse,
Duitse, Engelse, Finse, Zweedse en Ita
liaanse acteurs hebben er hun krachten
beproefd op de rol van Hamlet, van
Shakespeare's aartstwijfelaar. Die ver
tolkingen van Hamlet vertoonden veel
onderlinge verschillen, omdat nu- een
maal ieder volk en misschien zelfs ieder
mens „iets anders" in Hamlet kan ont
dekken.
„Of de echte Amled Shakespeare's
Hamlet zou hebben begrepen en gewaar
deerd lijkt mij zeer te betwijfelen", zei
een Deense vriend eens tot ons na een
Hamlet-opvoering op slot Kronborg.
Misschien zei de Deen dat vooral, omdat
hij zelf meer weg had van Amled dan
van (Shakespeare's) Hamlet
Onlangs zou een bekende voetbalmatch
rechtstreeks worden uitgezonden. De
trombonist van een showorkest had el
ke schnabbel afgezegd, om die avond
vrij te kunnen zijn. Helaas kreeg hij op
de bewuste dag van de dirigent te ho
ren, dat er 's avonds doorgerepeleerd
zou worden. Goede raad was duur.
Musiceren en naar een tv-vers'ag kij
ken was onmogelijk. De musicus nam
het besluit iets anders te bedenken. Hij
belde, thuisgekomen, bij zijn buurman
aan, van wie hij wist dat hij noch voor
voetbal noch voor muziek voelde. Na
een uitvoerig palaver en de beiofte dat
hij de goede dienst mt een zeker geest
rijk vocht zou belonen, haalde de 1rom-
bonist zijn buurman over om die avond
zijn plaats in te nemen. Hij insinueerde
hem hoe hij de instrumentenkofïer moest
dragen en bij de studio behoorde te
wachten tot hij nog meer mannen met
die koffers naar binnen zag stappen.
Dan moest hij deze musici volgen en
gewoon op de rij met de tromoonisten
gaan zitten. Eén ding mocht de buur
man niet doen., namelijk blazen, maar
verder moest hij precies de g«oaren en
houdingen van de andere trombonisten
zo goed mogelijk navolgen. De buurman
volgde deze instructies nauwgezet op en
nam plaats bij de andere trombonisten
in de studiozaal. Slechts een znkeling
keek hem aan, maar de dirigent merkte
niets totdat op een bepaald teken van
de dirigent de leden van de Kopersectie
moesten gaan staan. U raadt het, de
buurman had op deze beweging niet ge
rekend en was blijven zitten Het spel
was uit en de voetbalminnende trombo
nist werd de volgende dag op het matje
geroepen
(Advertentie)
Veroverend fris...
Het Radio Filharmonisch Orkest musi
ceert o.l.v. Bernard Haitink om 20.05
uur voor de VARA op Hilversum I (402
m)
De NCRV zendt op Hilversum II (298
m) om 19.30 uur de radiokrant uit, om
19.50 uur gevolgd door de symfonie in
es van Reicha.
Eerste net. Om half acht geeft de
NTS een directe reportage van de finale
in het tournooi om de Europa-cup voor
bekerwinnaars in het Heysselstadion te
Brussel. Om 20.25 uur volgt de tweede
helft van de voetbalfinale.
Tweede net. De NTS zendt om 20.15
uur een Handel-concert uit dat werd
opgenomen in het klooster te Einsiedeln.
Om 21.15 uur wordt de befaamde film
„Marty", gemaakt naar een oorspronke
lijk Amerikaans t.v.-spel, vertoond.
sjc ,,De vrouw mag er wel zijn en ze
mag ook nog wel een woordje
meesprekenmaar met de restrictie
dat ze op haar eigen terrein blijft",
verzuchtte gisteren de voorzitster
van de vrouwenbond van het NVV.
Uiteraard zei ze nog een heleboel
andere dingen meer, doch liet is de
moeite waard even bij deze ene
uitlating stil te staan.
Mevrouw de voorzitster uitte die
klacht met een scheut teleurstelling
in haar stem. Er blijkt duidelijk uit
wat ze wil: er zijn, haar woordje
meespreken maar als ze dat wenst
ook buiten haar eigen terrein. Het
is het goed recht der vrouwen daar
voor te ijveren. Maar alvorens deze
nieuwe fase der emancipatie in te
zetten, zou ik haar en alle voorzit
sters van alle andere vrouwenbon
den tot enige bezinning willen ma
nen. Het zou hen niet moeilijk val
len het terrein buiten hun eigen
terrein te veroveren. Maar is dat
nu de moeite waard?
De voorzitster erkende, getuige
de formulering van haar klacht, dat
er een „eigen terrein" voor de vrou
wen bestaat. Ze vindt dat kennelijk
te gering. Ze wil ook het eigen
terrein der mannen buit maken.
Mevrouw, begin er niet aan. U
mag er wezen, u mag uw woordje
meespreken en wat de meeste man
nen betreft behoeft u zelfs niet
eens nauwgezet binnen de grenzen
van dat eigen strikt vrouwelijke
terrein te blijven. U mag echt ook
meespreken over zaken die, naar
uw mening, nog teveel door man
nen bedisseld worden. Maar ver
laat daarbij uw eigen terrein niet.
Om dat andere gebied te veroveren
zoudt u de grenzen van uw eigen
territoir moeten overschrijden. In
de eerste plaats zoudt u, na de vlag
der emancipatie op de bestormde en
ingenomen burcht der mannen te
hebben gehesen, tot de ontdekking
komen dat het resultaat die hele
veldtocht niet loonde. En boven
dien is de kans groot dat u, na te-
(Advertentie)
R1POLIN Sneiverf voor binnen en bulten.
Met 3 Extra's: Extra glans, Extra dek
kracht, Extra duurzaamheid!
Macao, de Portugese bezitting nabij
Hong-Kong (begon Arletti), is een der
wemige plaatsen op aarde, waar men
valse papieren maakt, die niet van
echt te onderscheiden zijn. Of als ze
het al zijn, dan toch pas na een on
derzoek met alle hulpmiddelen der
moderne wetenschap Andere journa
listen, ondernemender dan jij (dit met
een- ironische stem), hebben er boei
ende verhalen over geschiever. Tk
vertel je een publiek geheim, als ik
je zeg, dat in de laatste oorlog alle
spionage- en contra-spionagediensten
een of meer Macaose leveranciers
hadden, zodat zij steeds „goed in de
papieren" zaten. Nu behoort de oor
log al jaren tot het verleden, maar
als een Europees land 'n nieuw model
paspoort uitgeeft, dan is het nieuwe
model een paar weken later in Macao
te krijgen Te krijgen, dat is te zeggen:
voor duur geld te koop. Hoe dat al
lemaal mogelijk is, laat ik nu buiten
beschouwing. Aanvaard op mijn ge
zag. dat het waar is.
Na wat ik je hier over Macao ver
telde, zal het je niet verbazen, dat
mijn eerste woord Macao was, toen
een hoog ambtenaar van het minis
terie van Buitenlandse Zaken de chef
en mij verzocht om een onderzoek in
te stellen naar de herkomst van een
aantal echte paspoorten, die he't depar
tement nooit had uitgegeven. Mijn
chef en ik zeiden na mijn ..Macao"
bijna in koor: Een moeilijk geval.
We zullen ons best doen". De hoge
ambtenaar ging tevreden heen. Hij had
meende hij. zijn plicht gedaan door
ons te verzoeken om het werk te doen.
„Dat was een gelukkig woord van je,
Arbetti", zei de chef, toen wij aVeen
waren. Een gelukkig woord? Welk
woord? „Het woord Macao. Binnen
een dag weet het hele departement,
dat wij zoeken in de richting van
Macao. En als het departement het
weet, horen ook anderen het wel Dat
is belangrijk want we zoeken helemaal
niet in die richting. Je hebt in je on
schuld een mooi staaltje van mislei
ding volbracht" Onschuld? vroeg ik.
„Ja, onschuld, want die paspoorten-
affaire kende ik al lang. Voorzover
ik kon nagaan ligt het geval zo. Zowat
drie maanden geleden dus in decem
ber 1957 ontving ik van bevriende zijde
de mededeling, dat in een Haags
hotel twee vreemdelingen waren afge
stapt. Zij hadden zich ingesenreven
als Fransen. Hun passen waren in
orde. Een Nederlandse -ollega hoorde
hen in de hal van het hote1 Grieks
met elkaar spreken. De Nederlander
praatte eens met de chef de réc^p-
tion, die hem bevestigde, dat de beide
heren Fransen waren. Nu ken je de
Nederlandse nuchterheid voldoende om
te weten, dat een Nederlander niet
gauw in sprookjes gelooft. Onze col
lega bleef dus sceptisch. Toen hij de
volgende ochtend weer in het hotel
kwam, waren de ..Franse" vogels ge
vlogen. Vermoedelijk met de vroege
trein naar Brussel gegaan, zei de
portier. Sedert die Frans-Griekse cock
tail in Den Haag ontving ik soortge
lijke merlede'ingen uit andere landen.
Én nu komt ons eigen departement
Horizontal]
1. kippenziekte grondsoort 2. jon
gensnaam 3. rivier in Zwitserland 4.
zedig dierenverblijf 5. radiotele
grafist in orde 6. schaapkameel
rakel 7. larve van de langpoot
mug 8. een zekere 9. aroma afde
ling.
Vertikaal:
1. stijf bijtende stof 2. tijdperk
3. regelmatige beweging 4. telwoord
rivier in Brabant 5. gezien
(Frans) voegwoord 6. grondsoort
plaats 7. duw 8. krantenjongen 9.
bloem flink.
'SBJSi
[saui '6 ojjb '8 }OOjs 'A S(3[d—
«soi '9 ms da 's «lub u31j f
auijiJ g bt» 'z 8ooj jbjs t 'jsaA
•SBpi
■maï '6 eua '8 tjaiua i sjood
BUiBj É9 j(0 }J '9 tB}S trjaj
«snar e oaj z uiaai }ous -joh
Tlmssojdo
«V
Ik waardeer je gevoelens, liefste, maar
je weet niet half hoeveel dassen ik
hier al heb verspeeld.
leurgesteld teruggetrokken te zijn,
uw eigen terrein bezet zoudt era-
den door de verdreven mannen.
Denk u eens in: meer vrouwen
op de brug van het zogeheten schip
van staat, meer vrouivelijke zeg
genschap in het bestuur van land
en volk en de weggejaagde mannen
thuis aan de tvasmachine, of als
kleuterleider optrekkend met het
grut. Het zou een bende worden.
Neen, begrijpt u mij niet verkeerd: t
de vrouwen zouden het land onge
twijfeld voortreffelijk besturen en
naar een gouden toekomst voeren.
Maar van werk op vrouwelijk ter
rein, dat u noodgedwongen aan de
mannen zoudt moeten overlaten, zou
niets terechtkomen.
U kunt zich echt beter met uw
eigeh werk bezighouden. Tenslotte
is al dat mannengebazel niet zo
belangrijk. Wat voor de maatschap
pij van wezenlijke importantie is,
dat ligt, mevrouw, op uw eigen ter
rein.
PRAET-MAECKER
VERGISSING
De Noorse nationale vergadering
heeft met algemene stemmen een 1
amendement op de grondwet goed- 1
gekeurd, waarin vrüheid van gods
dienst wordt gewaarborgd. Deze waar
borg was 150 jaar geleden bü vergis
sing uit de constitutie gelaten.
VREESELIJKE MISDAAD II
13 Mei 1914 Onmiddellijk na aan
komst begaf de Rechtbank zich naar
den Oostelaarschen weg te Wouw na
bij de hoeve van Jac. Doggen, ter
plaatse waar het lijk gevonden is,
waarover wij gisteren meldden. Men
merkte op. dat men met gruwelyke
woestheid bij den moord te werk is j
gegaan.
Door den kapitein-apotheker Van 1
Wageninghe werden verschillende 1
fotografische opnamen gedaan.
Op den straatweg ontmoette de
commandant der marechaussee, een i
zekeren Van Helden, een koopman in
parapluies en stoelenmatter, wonende
te Breda, die in gezelschap van zijne
vrouw met zijn hondenkar het land
doortrekt. De wachtmeester kende
deze menschen en wetende dat de man
een familielid is van den vermoorde,
hield hij den man aan en bracht hem
bij het lijk. Van Helden verklaarde
zeer beslist zijn bloedverwant te her- l
kennen als Bernard us Groenendijk. De
vermoorde is voor de bewoners van
Wouw geen onbekende. En wat de
misdaad nog meer te betreuren maakt,
hi,j staat volstrekt niet ongunstig be
kend. Het is waar, het is een zwerver,
maar men kan hem niets verkeerds
ten laste leggen. Hij ging de boerde
rijen af. hier en daar kleine diensten
verrichtend en nooit hoorde men hem
vloeken of slechte taal spreken. Zyn
godsdienstplichten nam hü nauwgezet
waar.
Geld had Groenendijk nooit op zak.
De gedachte aan roofmoord moet dus
geheel en al uitgesloten zyn.
van Buitenlandse Zaken ook al met
het verhaal.."
Ik vroeg de chef: Wat doen we? Hij
antwoordde: „Dezer dagen kreeg ik
een telefonische mededeling, dar. er in
Antwerpen twee dames zijn gearri
veerd, die elk een Spaanse pas heb
ben, doch die volgens de politic niet
Spaans zijn Ga overmorgen naar
Antwerpen en zoek contact. Je kunt
daar beschikken over Chaües Ik zal
voor je biljet zorgen en intussen nog
enige voorbereidingen treffen. En veel
succes! Je zult naar eigen inzicht moe
ten optreden"
Ik overwoog: Wat vertelde de chef
mij niet? Hij was blijkbaar zo op alles
voorbereid, dat hij stellige aanwijzin
gen moet hebben om mij zo snel naar
Antwerpen te sturen.
Natuurlijk hield ik mij aan de in
structie. Ik vloog naar Brussel. Daar
wachtte eerste verrassing!
Charles reeds op mij. Hij zei: Alles
goed? Rij snel mee. Vanavond eten we
samen met twee
aardige Spaanse
schonen Ik ont
moette ze gistera
vond. De chef had
voor 'n prima intro
ductie gezorgd. Ik
heb ze verteld, dat
vandaag een vriend, een aardige vent,
in Antwerpen kwam. Ik zei: Een eten
tje met zijn vieren zal bij hem ln de
smaak vallen. De vrouwen namen de
invitatie graag aan. We ontmoeten ze
om zes uur bij „Old Tom" op de
Keizerlei. Nadien zien we wel verder.
Zeg, weet jij, wat de chef wj? Ik
niet, Arbetti. Wéét ik het? Misschien
Charles. Ik geloof (teveel wilde ik met
zeggen), dat de chef twijfelt aan de
nationaliteit van die vrouwen. We zul
len het op den duur wel te weten ko
men.
Om even over zessen kwamen wij
bij ,,01d Tom". Even later verschenen
de Spaanse schonen De snerry was
voortreffelijk. Waar gaan we eten?
vroeg Charles. Ik zei, de stad niet ge-
te kennen. De oudste Spaanse zei:
Hier vlakbij is een klein restaurant.
Rustig. Uitstekende cuisine. Charles
en ik gingen akkoord met de keuze.
Wij kenden de regel: Op zijn eigen
of door hem gekozen terrein kan de
tegenstander meer arrangeren en is
er dus soms voor ons meer te zien.
Het etentje was heel gezellig. De
kok verstond zijn vak. D© beide vrou
wen waren geestig en goedlachs. Na
de vis kwam een kelner naai ons toe
en vroeg, of madame Casa-Sylvestra..
Ja, dat ben ik, zei onze oadste gast.
Er was (zei de kelner) iemand om
haar te spreken. Op dat moment ver
scheen een Chinees bij de ingang van
de eetzaal. Madame Casa-Sylvestra
(zo noemde ze zich) begroette hem.
Een kort gesprek. De Chinees glim
lachte, boog en verdween. Madame
Casa-Sylvestra kwam stralend terug
Dat was een goede tijding! zei ze
Die Chinees is een zakenrelatie van
mijn man (vervolgde zij), een trouwe
zakenrelatie en zó eerlijk. Uit Bang
kok? vroeg ik. Of misschien uit Sd'gon
of Hong-kong? Nee (luidde het ant
woord), uit Macao. Ik hoorde de na
druk en deed of ik in de btrik wan
delde. Zo, uit Macao? Dat is een inte
ressante stad. Het Parijs van het Oos
ten. Daar is veel te beleven niet waar?
Erg veel, zei madame Casa-Sylvestra
en ze gaf mü 'n
blik van verstand
houding. Charles
vroeg: Waar ligt
Macao? Wij spra
ken over China en
Macao. De kelner
zorgde voor koffie
en likeuren.
De vestiaire-juffrouw kwam zeggen:
Telefoon voor madame Casa Sylvestra
De Spaanse spoedde zich naar de te
lefoon. Even later kwam zij terug.
Zag zij er een beetje onrustig uit? Vlak
na haar kwamen drie heren de eet
zaal binnen. Zij gingen zitten en be
stelden drie glazen cognac Madame
Casa-Sylvestra zei, naar haar hotel
terug te moeten. Vervelend telefoontje,
zakelijke beslommeringen. In een dei-
drie heren had ik de chef herkend.
Charles herkende hem ook en verslikte
zich bijna in de cognac. De metgezel
len van mijn chef kwamen naar ons
tafeltje. Of wij het niet kwalijk wilden
nemen, maar zij wilden onze passen
zien. Vreemdelingenpolitie, weec u,
speciale controle Wij toonden onze
passen. Drie onzer kregen de hunne
snel terug. Die van madame Casa-
Sylvestra namen de twee Belgen mee
naar mün chef. Een hunner kwam
terug en zei: Uw pas is niet geheel
in orde madame, een kleinigheid,
wilt u zó goed zijn om mij te volgen?
Madame Casa-Sylvestra verliet ons.
Ze was boos. Charles (zei ik), wil
jij na deze betreurenswaardige ver
gissing onze overgebleven gast naar
haar hotel terugbrengen? Charles ver
trok met de jongste Spaanse. De chef
wenkte mij. Arbetti (zei hij), ga naar
de vestiaire, leid de aandacht van de
juffrouw af of stuur haar een ogenblik
weg. Neem dan het kleine pakje
rechts op het hoedenrek mee.
Toen ik bij de vestiaire kwam, stond
de juffrouw juist met het pakje in de
hand. Ik besloot haar te imponeren en
zei: Politie. Geef mü dat pakje. Ze
gaf het mij. Ik bracht het aan de chef
De chef betastte het en zei: In orde.
Drink een glas cognac met mij.
Toen vertelde hij mij: De valse pas
sen zijn echt, behoudens de nummers.
Die zijn vervalst. Ik wist, dat die
schone Casa-Sylvestra zo'n bastaard
pas had. Ik kende het nummer. Ik ver
nam uit Madrid, dat een pas met dat
nummer was uitgegeven ten name van
iemand anders Ik wist voorts, dat die
Spaanse schone wel eens iemand an
ders, namelijk iemand van onze or
ganisatie, aan zo'n valse-echte pas had
geholpen. Zij stond onder observatie.
Wij kenden haar leveranciers in enige
hoofdsteden. Trieste affaire, ambte
lijk bedrog. Maar het distributiekan
toor kenden wij niet. Sedert je in Ant
werpen aankwam, werd je voortdurend
door een mijner agenten in de gaten
gehouden. Ik was er reeds! Jij was
het lokaas, Arbetti. Ik had al weken
geleden een in Londen wonende Chi
nese vriend in de arm genomen. Hü
speelde de rol van koopman uit Macao.
Toen ik hoorde, waar je zat te eten,
liet ik hem aan die Casa-Sylvestra
een opwekkend verhaal vertellen om
haar in de stemming te brengen. Hy
zei haar, dat jij wel geïnteresseerd
was in een nieuwe pas, begrijp je. Ik
ging met twee Belgische rechercheurs
naar het restaurant. Ik wachtte in de
hal en liet buiten iemand Casa-Syl
vestra opbellen met een ,.tip". te we
ten, dat er politie-controle op komst
was. Ik wilde zien hoe zij zou reageren
Het klopte Zij was een beetje ontdaan.
Ze nam uit haar tas een Klein pakje,
een boekje scheen het, en zei tegen
de vestiaire-juffrouw, het pakje op het
hoedenrek te deponeren. Hier is het
pakje Zij nam het niet mee, toen zij
met de rechercheurs vertrok en de
vestiaire-juffrouw deed geen moeite
om het haar te laten meenemen! Dat
pakje bevat enige passen. Je begrijpt,
dat die vestiaire-juffrouw vanavond
niet thuis komt. De recherche vangt
haar wel op. Zij was zo'n echte „juf
frouw in de schaduw". Je kent het
type. Zij distribueerde de paspoorten
en ontving het geld.
Iemand kwam naar ons tafeltje toe.
De Chinese vriend. Hij glimlachte.
Bent u tevreden, goede vriend Ar-
mand? vroeg hij. Ik zag verDazing p
het gezicht van mijn chef toen hij
zijn Chinese vriend zijn (toenmalige)
code-naam hoorde noemen. Hij zei
echter niets. De Chinees zweeg even
eens. En wij glimlachten alle drie
Leefde de Chinees misschien ook een
beetje in de schaduw?
HILVERSUM I 402 m
VARA: 12,10 Musette-ork. 12,30 Land
en tuinb.meded. 12,33 V.h. platteland
12,38 Elektronisch orgel en zangsol.,
lichte muz. 13,00 Nws. 13,15 Licht orkest,
vocale ensembles en zangsol 13,45 Lenin
als lid van de tweede Internationale: zijn
onuitgegeven brieven, lez. 14,00 Radioka-
merork., radiokoor en sol., moderne muz.
14,50 De huurverhoging, toespr. 15,00 V.
d. jeugd 16,50 V.d. zieken 17,20 Tentoon
stellingsagenda 17,25 Licht ens. met zang
sol. 17,50 Regeringsuitz.: Geven en ne
men. Tips voor en van weggebruikers
18,00 Nws. 18,15 Lichte gram. 18,20 Uitz.
van de VVD: Luistert naar de stem van
de VVD 18,30 RVU: muzikaal spectrum,
door Klaas A. Posthuma 19,00 V.d. kind.
19,10 Art. staalkaart 19.40 Licht instr.
trio met zangsol., jazzmuz. 20,00* Nws.
20,05 Radiofilharmonisch orkest, moder
ne muz. 21,20 Natafelen, cabaret 21.50
Promenade-ork. en zangsol. 22,20 Sport
halverwege 22,30 Nws. 22,40 Balans: act.
kroniek 22,55 Nederl. kamermuz. 23,55-
24,00 Nws.
HILVERSUM II 298 m
NCRV: 12,30 Land- en tuinb.meded.
12,33 Triptiek, vakantieprogr. 12,50 Gram.
event, act. 13,00 Nws. 13,15 Licht instr.
kwintet 13,35 Pianospel (gr.) 13,50 Amus.-
muz. (gr.) 14,15 Fragm. uit musicals (gr.)
14,45 De graaf van weet-ik-veel, operette
15.10 KIass. kamermuz. 15,50 Bijbelver
telling v.d. jeugd 16,00 V.d. jeugd 17,15
Orgelspel met ritm. begel. 17,40 Prome-
nade-ork. en piano, amus.muz. 18,15
Meisjeskoor 18.30 Het spectrum, lez. 18.45
Nwe. gram. 19.00 Nws. en weerpraatje
19.10 Op de man af. praatje 19,15 Leger
des Heilskwartier 19,30 Radiokrant 19,50
Klass. gram. 20,15 Zendingsliederen 20.30
Eén Evangelie, één kerk, één wereld,
gesprek 21,00 Klass. kamermuz. (gr.)
21.10 Lichte orkestmuz. (gr.) 21.40 Zeven
voudige problemen en hun oplossingen,
lez. 21,55 Omroeporkest en koren, psalm
147 22,30 Nws. en SOS-ber. 22 40 Avond-
overd. 22,55 Lichte orkestmuz. 23,15 Lichte
gram. 23,55-24,00 Nws.
BRUSSEL VLAAMS 324 m
12,00 Nws 12,03 Gram. 12,15 Lichte
muz. (Om 12,25 Weerber.) (12.50 Beurs-
ber. en progr.-overz.) 13.00 Nws. 13,20
Kamermuz. 14,00 Nws 14,03 Schoolradio
(15,00 Nws.) 15,45 Wedstr. tussen school-
koren 16.00 Nws. 16,03 Beursber 16,09
Engelse les 16,24 Lichte muz. 17,00 Nws.
17,15 Kamermuz. 18,00 Nws. 18.03 V.d.
sold. 18,30 Lekenmoraal en -filosofie 18.50
Gram. 19,00 Nws. en radiokroniek 19.40
Jeugd en muziek 20,00 Amus.progr. 20.30
Tura - Tijd 21,00 Jazzmuz. 21,30 Pedago
gisch praatje 21,50 Lichte orkestmuz 22,00
Nws. 22,15 Oostenrykse volksmuz. 22,35
De zeven kunsten 22,50 Lichte muz. 23,00
Nws. 23,05 Casinoconcert, klass. muz. 23,55
Nws. 24,00-0,45 V.d. zeelieden.
BRUSSEL FRANS 484 m
12,03 Gevar. muz. en act. 14,03 Gevar.
progr. 16,08 Kamermuz. 17,00 Nws. 17,55
Gram 13,03 V.d. sold. 18,30 Chansons
19,20 Nwe. gram. 19,30 Nws. 20,00 Klass.
muz. 22,00 Wereldnws. 22,15 Pianomuz.
22,55 Nws.
HILVERSUM I 402 m
AVRO: 7,00 Nws. 7,10 Ochtendgym. 7,20
Lichte gram. VPRO: 7,50 Dagopening
AVRO: 8,00 Nws. 8,15 Progr.-overz.
en lichte gram. 9,00 Ochtendgym. 9,10
De groenteman 9,15 Klass. gram 9,35
Waterst. 9.40 Morgenwijd. 10,00 Lichte
gram. 10,50 V.d. kleuters 11,00 Huishou
delijke zaken, lez. 11,15 Kerkorgelconcert
11,50 Londense koffiehuizen, vroeger en
nu, praatje.
HILVERSUM II 298 m
KRO: 7,00 Nws. 7,10 Morgengeb. 7,15
Ouverture radio voor vroege men
sen 7,55 Overw. 8,00 Nws. 8,15 Strip v.d.
jeugd 8,30 Lichte gram. 8,50 V.d. huisvr.
9,40 Schoolradio 10,00 V.d. kleuters 10,10
Concertgeb.ork., moderne muz. 11,00 V.
d. zieken VPRO: 11,45 Van alle mark
ten thuis: lichte gram. 12,15 Leven op het
land, gesprek.
NTS: 17,00 De Verrekijker, intern,
jeugdjournaal VARA: 17,10-17.45 V.d.
kinderen NTS: 19,30 Directe rep. van
de finale in het toernooi om de Europa
cup voor bekerwinnaars te Brussel 20.15
Journaal 20,25 2e helft voetbalwedstr.
VARA: 21,15 Act. 21,45 Insepcteur Le-
clerc - Die aardige kinderen tv-film
22,10 Filmvenster NTS: 22,35-22,40
Journaal.
Tweede net NTS: 20.15 Concert op
genomen in het klooster van Einsiedeln,
Zwitserland: Het Collegium Aureum van
het klooster, het kloosterkoor en sol.,
klass. muz. 21,15-22,40 Marty, speelfilm.
BELGIë FRANS: 18,30 Berichten 18,33
De geheimen van het gemeentehuis 19,00
De schijnwerper op het meten van de
tijd 19.30 Tekenfilm 19.40 Janique Aimée,
tv-feuill. 20,00 Journaal 20,30 Petit
Théatre - C'était un dimanche, film 21,15
Air et espace 22,45 Ballet: Pas de deux
22,20 Journaal.
BELGIë VLAAMS: 15.00-17,00 V. d.
jeugd 19,00 Nederlandse les 19,25 Sporf-
rep. 20,15 De weerman en sport 21,10
Nws. met beelden van het kon. bezoek
aan Zweden 21,40 Ansiktet (Het gelaat),
23,20 Nieuws.
