Conclusie NA VO-conferentie'
T ekortkomingen in
leraren-opleiding
Yagebond met geld bezorgt
politie last
Kunst gedijt
alleen
in vrijheid
Minister Luns
in juli
naar Moskou
Gezworen kameraden
van vrouwen
kan toch doorgaan
DAGBLAD VOOR ZEELAND
OOST-WEST
DRINKWATER
MET WORMEN
CUBA
VIETNAM
Van de Laar tot Algra
Staatssecretaris wil nieuwe opzet:
Britten gaan door
met handel op Cuba
KOELER
Collegegeld wordt
mogelijk f 300
Tegen leukemie:
Naessens mag in
Canada
serum toedienen
Paus Paulus vraagt
clementie voor ter
dood veroordeelden
koU&wlécuwp
12 kleuren
pull-polo's
104e JAARGANG
No. 24585
Voor God. Koningin en Vaderland
Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
DirecteurDrs. W. A. J. M. Harkx.
HoofdredacteurJ. J. H. A. Bruna.
Redactieraad J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda Reigerstraat 16
lel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
WOENSDAG 13 MEI 1 964
Abonnementsprijs 9,75 per kwartaal,
excl. ƒ0,25 incasso; ƒ11,85 per post
excl. 0,50 incasso; 0,75 per week.
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,45 per mm. Bij contract aanzien
lijke reductie. Volledige tarieven en
Algemene Voorwaarden worden op
aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG. Nieuwstraat 41 te e oon
ZOEK VOORDELEN IN ROOD
SCHISMA Psychopatenopstand in
uur bedwongen
(Van onze parlementaire redacteur)
Alle hete hangijzers der internationale politiek zijn giste
ren op de eerste dag van de in Den Haag gehouden voor
jaarsconferentie van de NAVO aan de orde gesteld. Duidelijk
is daarbij de behoefte gebleken deze Haagse conferentie
meer te doen zijn dan een routinebespreking. Als zodanig
was ze tevoren aangekondigd
De discussies concentreerden zich tot
dusverre voornamelijk op de oost-west
verhouding, Cyprus, Cuba, het Duitse
vraagstuk en Vietnam. Of al deze kwes
ties in Den Haag reeds tot een bevredi
gende oplossing gebracht kunnen wor
den is wel zeer te betwijfelen. Zeker is
echter dat er en ook dit in tegenstel
ling tot de verwachtingen een zeer
serieuze poging zal worden gedaan om
het Turks-Griekse geschil inzake Cyprus
op deze conferentie uit de wereld te hel
pen.
De Canadese minister van buitenland
se zaken, Martin, heeft daartoe gisteren
een initiatief genomen. Vandaag zal de
NAVO-raad een speciale zitting aan de
kwestie-Cyprus wijden.
Voor een verrassing zorgde eveneens
de Engelse minister van buitenlandse za
ken, Butler. Hij stelde voor in afwachting
van een verdere economische integratie
in Europa geregeld politiek overleg tot
stand te brengen tussen de landen van
de E.E.G. en de E.F.T.A.
Tot dusverre hebben acht ministers op
de NAVO-conferentie gesproken. Hun
verklaringen, gecombineerd met wat er
is doorgelekt opzettelijk dikwijls
uit de zeer talrijke besprekingen onder
vier ogen, die naast de gezamenlijke ver
gaderingen worden gehouden, leveren het
volgende beeld op:
Alle NAVO-landen, met uitzondering
van West-Duitsland misschien, staan op
het standpunt dat de mogelijkheden van
een ontdooiing in de oost-westverhoudin-
gen voorzichtig maar positief benaderd
dienen te worden.
Men is er zich heel goed van bewust
dat de doeleinden voor het communisme
onveranderd op wereldoverheersing ge
richt blijven, doch men meent en dit
De narigheden die men de laatste
tijd in Delft met het drinkwater heeft
beleefd en nog beleeft, zijn nu nog
vergroot door het feit dat wormen in
het drinkwater zijn aangetroffen. De
bewoners van een der in de Zuider
straat liggende woonarken troffen
wormpjes van plusminus twee centi
meter lang aan in het water, dat zij
aftapten uit een voor deze schepen
beschikbare kraan. Dit feit heeft de
gemeentelijke voorlichtingsdienst nu
erkend.
Daarbij is meegedeeld dat de ge
meentebedrijven alles doen om de
oorzaak op te sporen en herhaling te
voorkomen. Tevens werd meegedeeld
dat de wormen niet schadelik zijn
voor de gezondheid.
Vermoedelijk moet de oorzaak wor
den gezocht in 'het binnendringen van
onreinheden in de leiding in de Zui
derstraat of omgeving. Ter plaatse is
daarom de leiding enige malen door
gespoeld, totdat men geen wormen
meer in het water aantrof.
is nog nooit op de NAVO-conferentie zo
duidelyk naar voren gebracht dat
het Westen de kansen behoort te benut
ten, die misschien gelegen zijn in het
conflict Moskou-Peking en de mede daar
uit voortvloeiende grotere onafhankelijk
heid van de communistische satellietsta
ten.
Men denkt in dit verband met name
aan verdere ontwapeningsbesprekingen,
een uitbreiding van de oost-westhandel
en een opvoering van culturele contacten.
Nederland is het van harte eens met deze
nieuwe lijn. Mr. Luns heeft in de NAVO-
raad meegedeeld, dat de Nederlandse re
gering heeft besloten met Roemenië di
plomatieke missies uit te wisselen en dat
met Polen een akkoord is gesloten voor
wederzijdse studiebeurzen.
(Van onze parlementaire redacteur)
In conferentiekringen weet men te ver
tellen dat minister Luns gisteren in de
NAVO-raad heeft meegedeeld dat hij op
uitnodiging van de Russische regering
een bezoek zal brengen aan Moskou. Dit
bezoek zou in begin juli plaatsvinden.
Een woordvoerder van het ministerie van
Buitenlandse Zaken weigerde later dit
bericht te bevestigen of te ontkennen.
Deze voorzichtigheid schijnt ingegegeven
te zijn door het feit dat de Russen erg
protocol-gevoelig zijn. Zij geven er de
voorkeur aan dat berichten over hoge
bezoekers gelijktijdig in de betrokken
landen bekend worden gemaakt.
Binnen een uur is dinsdagmiddag in het Groningse riiksasiel voor psy
chopaten een opstand bedwongen, die ernstige vernielingen tot gevolg heeft
gehad. De ongeregeldheden begonnen omstreeks half twee, na het luchten.
Enkele gedetineerde terbeschikkinggestelden drongen toen door in twee
gemoderniseerde afdelingen van de zuidvleugel en maakten een bewaker
en een verpleger de sleutels afhandig. Asielpersoneel, geholpen door ge-
stichtswacht en gemeentepolitie, had de situatie weer vrij snel in de hand.
Er is o.m. van traangas gebruik gemaakt.
De Amerikaanse delegatie ontwikkelt
in Den Haag een waar offensief om steun
te verkrijgen voor de Amerikaanse poli
tiek inzake Cuba. Minister Rusk heeft
meegedeeld dat de verkenningsvluchten
boven Cuba voortgezet zullen worden. Hij
waarschuwde de raad dat er een zeer
ernstige situatie zoals achttien maan
den geleden kan ontstaan als Castro
opdracht zou geven de Amerikaanse
vliegtuigen neer te schieten.
Zonder namen te noemen verweet de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken Engeland en Frankrijk, dat zij de
kwestie-Cuba te commercieel benaderen.
Het Castro-bewind is een gevaar, niet al
leen voor Zuid-Amerika maar voor heel
de wereld, aldus de heer Rusk. Tot dus
verre heeft zijn politiek offensief nog niet
veel succes opgeleverd. Hij heeft nu ook
Stevenson ingeschakeld, de permanente
vertegenwoordiger bij de V.N.
In Den Haag is ook plotseling weer op
gedoken senator Fullbright, de invloed
rijke voorman van de senaatscommissie
voor buitenlandse zaken. Wat hij precies
komt doen in nog niet geheel duidelijk.
Senator Fullbright heeft zich uitgespro
ken voor een heel andere, nieuwe bena
dering van allerlei politieke geschilpun
ten. Hij heeft in Den Haag al met heel
wat NAVO-ministers contact gehad.
De Amerikanen proberen eveneens
steun te vinden voor hun strijd tegen het
communisme in Zuid-Vietnam. Een mi
litaire bijdrage is niet gevraagd. De Ver
enigde Staten zouden al erg gelukkig
zijn met politieke steun en verder met
hulp in de vorm van medicijnen, medi
sche teams, levensmiddelen en dergelijke.
Tot dusver heeft alleen Duitsland vrien
delijk op deze aanvrage gereageerd, zon
der overigens nog specifieke toezeggin
gen te doen. Mr. Luns heeft de Amerika-1
nen laten weten: we zijn nu definitief uit
Azië weg. we willen er niet meer terug.
ZIE VERDER PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
Staatssecretaris van de Laar (O.K. en
W.) heeft dinsdag in de Eerste Kamer
bij de behandeling van de onderwijsbe
groting de heer Algra (AR) verweten
dat hij de schrijver G. K. van 't Reve
eenzydig heeft beoordeeld door passages
uit diens hoek „Op weg naar het einde"
uit hun verband te citeren.
Vorige week woensdag was in de se
naat een heftige discussie opgelaaid tus
sen de heer Algra en de heer Cammel-
beeck (PvdA) over de overheidssteun
aan moderne literatoren. Staatssecretaris
van de Laar maakte bij deze discussie en
kele kanttekeningen. Volgens de be
windsman is moeilijk vast te stellen wat
destructief is. Hij was wel van mening
dat de kunst alleen in volledige vrijheid
kan gedijen en hij voelde er dan ook niets
voor de grenzen van de vrijheid te ver
engen.
De staatssecretaris herinnerde er aan
dat er in de geschiedenis talrijke voor
beelden zijn van schrijvers in wiens werk
uitdrukkingen en situaties voorkomen,
die geisoleerd genomen hoogst be
denkelijk zouden kunnen worden ge
noemd. maar die door het oordeel van
de geschiedenis geaccepteerd zijn omdat
zij een onverbrekelijk geheel uitmaken
van grote kunstwerken.
De heer Algra was zeer teleurgesteld
over het antwoord van de staatssecretaris
die hij verweet met gesloten ogen over
de kunst der vrijheid te waken en zo
doende toe te laten dat sommige litera
toren proberen de natie te vergiftigen
Dat er een bijzondere aanleiding voor
de ongeregeldheden is geweest is tot he
den niet gebleken, aldus een verklaring
van het ministerie van Justitie. Vermoe
delijk ging het om tien rebellistische pa
tiënten. die nu afzonderlijk zijn ingeslo
ten. Zij hebben met stokken de meters
hoge ruiten ingeslagen van een vleugel,
die na de opstand van vorig jaar januari
werd vernield. Door de kapotte ramen
werd o.m. beddegoed en meubilair naar
buiten gesmeten. Een van de bewakers is
korte tijd in de macht van de opstandigen
geweest. Toen namelijk de politie arri
veerde werd geroepen dat er om die
reden niet moest worden geschoten.
Herhaling
Vorig jaar op 6 januari brak in het
zelfde psychopatenasiel 's avonds een op
roer onder de gedetineerden uit. Een aan
tal gevangenen weigerde toen, nadat zij
in de vergaderzaal een bijeenkomst had
den bijgewoond, naar de cellen terug te
keren. In de hoofdgaanderij op de eer
ste verdieping van de noordvleugel sta
ken zij toen meubilair en oude rommel in
brand, waarna zij de ruiten insloegen.
Het bewakingspersoneel kreeg toen assis
tentie van de gemeente- en rijkspolitie en
van de Koninklijke Marechaussee. De
brandweer wist met behulp van een Ma-
girusladder van buitenaf de brand met
een miststraal te blussen.
Naar aanleiding van het oproer van
vorig jaar werden enkele maatregelen ge
nomen. Onder meer werden enkele per
sonen toegevoegd aan het lagere perso
neel van dit asiel. Voorts werden aan de
verouderde noordvleugel provisorische
verbouwingen verricht.
Groot-Brittannië is niet van plan zijn
houding ten aanzien van de handel op
Cuba te wijzigen. Dit heeft premier Dou
glas Home dinsdag in het Lagerhuis in
antwoord op vragen van de Labourpartij
gezegd. Engeland zal tegen de Cubaanse
regering dezelfde houding blijven aanne
men als altijd ten aanzien van de han
delsbetrekkingen met welk land dan ook,
uitgezonderd wat strategische goederen
betreft.
In Moskou werd gisteren tussen Frank
rijk en de Sovjet-Unie een overeenkomst
ondertekend voor culturele uitwisseling.
(Van onze parlementaire verslaggever)
Staatssecretaris Groszheide (O., K. en
W.) heeft dinsdag bij de behandeling
van de onderwijsbegroting in de Eerste
Kamer meegedeeld, dat hij een nieuwe
opzet van de lerarenopleiding nodig
acht. Een behoorlijke opzet voor deze op
leiding ontbreekt thans, speciaal met be
trekking tot de pedagogische en didacti
sche vorming.
De gedachten van de staatssecretaris
gaan uit naar een instituut, dat deze vor
ming moet verzorgen en dat verbindin
gen heeft met universiteiten en acade
mies voor middelbare akten waar de as
pirant-leraren hun vakstudie doen.
In de opzet van de staatssecretaris
passen leraren met een le., 2e of 3e graad
bevoegdheid, welke verkregen kan wor
den in respectievelijk 5, 4 of 3 jaar stu
die. Prof. Polak (P.v.d.A.), die de kwes
tie van de lerarenopleiding had aange
sneden. vroeg staatssecretaris Groszheide
een nadere toelichting.
De staatssecretaris benadrukte nog
eens dat het openbaar en bijzonder on
derwijs gelijkwaardige ontwikkelings
kansen krijgen. Gelukkig, aldus de
staatssecretaris, komt het gesprek tussen
het openbaar en bijzonder onderwijs nu
op gang mede dank zij de publikatie in
welvaart, welzijn en geluk. Dit is daar
om zo belang2'ijk omdat de vernieuwing
van het onderwijs aan de orde is. Met
dit vraagstuk moet het gehele onderwijs
zich bezighouden.
Een verlenging van een fultime-leer-
plicht tot 9 jaar ligt in de bedoeling, al
dus deelde de staatssecretaris mede. Er
zal echter een escape-clausule komen
voor leerlingen, waarvoor een 9e school
jaar meer kwaad dan goed zou uitwer
ken. De staatssecretaris was van mening
dat een verplichte vormingsplicht van
twee jaar voor hen die leerplichtvrij zijn
in de praktijk niet goed uitvoerbaar is.
Op deze vormingsplicht had de KVP-
afgevaardigde de heer Schuurmans aan
gedrongen. De staatssecretaris was van
mening dat het onderwijs zelf een meer
vormende waarde moet krijgen. Dat is
een van de meest essentiële taken van
het onderwijs, aldus de staatssecretaris,
De driejarige Carlo, een dreumes
in het circus Knie, dat op het
ogenblik in de Zwitserse stad
Lausanne staat, heeft beslist de
grootste vriend ter wereld, nl. een
enorme olifant. Het logge, maar
zeer goedige dier doet alles wat
zijn miniatuur-temmer hem op
draagt en natuurlijk is het stel een
■grote attractie in het circus.
TIEN bemanningsleden van een patrouil-
levliegtuig van de Amerikaanse marine
zijn dinesdag door Japanse vissers gered.
Het vliegtuig was voor de westelijke kust
van Japan in zee gestort.
EEN SLUIPMOORDENAAR heeft de
vroegere commandant van de Syrische
nationale garde gedood en de vice-pre
mier ernstig verwond. De dader pleegde
zelfmoord.
IN AMERSFOORT kwam gisteren de 43-
jarige heer A. Nieuwenhuis om het le
ven toen hij met zijn personenauto tegen
een boom reed op de Utrechtseweg.
WEGENS MEDEPLICHTIGHEID aan
moord op 2170 Russische joden is de
voormalige SS-kapitein Werner Schoene
man te Keulen veroordeeld tot zes jaar
tuchthuisstraf.
PAUL MOLEPO. een 38-jarige neger uit
Johannesburg, kreeg vijftig jaar voor een
viervoudige aanranding en beroving van
een vijfde vrouw, allen blanken. Molepo
verdedigde zich onder meer door te zeg
gen dat de wijze waarop zijn slachtoffers
waren gekleed hem mede tot deze daden
hadden gebracht
Weersverwachting van het K.N.M.I
geldig tot vanavond:
Tijdelijk meer bewolking, maar la
ter ook opklaringen. Slechts een
lokale bui. Zwakke tot matige, aan
de kust tijdelijk vrij krachtige wind
ruimend naar zuidwest tot west.
Koeler.
Vandaag: zon onder 20.24 uur
Maan onder 22.43 uur.
Morgen: zon op 4.48 uur. Maan op
6.48 uur.
Ruim veertig Amerikaanse dames uit
15 staten van de V.S., alle leden van
15 staten van de V.S., allen ledfcn van
de voor ontwapening ijverende „Wo-
zijn dinsdagochtend met een K.L.M.-
toestel uit New York op Schiphol
aangekomen. Di tegenstelling tot de
verwachtingen werden zij door de
politie wel tot Nederland toegelaten,
evenwel niet dan nadat zij een ver
klaring hadden getekend dat zy zich
zullen onthouden van verstoring van
de openbare orde en dat zij aan de
bevelen van de Nederlandse politie
zullen gehoorzamen.
(Van onze parlementaire verslaggevèr)
De Staten-Generaal zullen na het zomer
reces van minister Bot een informatie
krijgen over hetgeen de rectoren van de
universiteiten voornemens zijn te doen
ter verkorting van de studieduur. De
minister verwacht daaromtrent vóór 1
juli berichten van de desbetreffende rec
toren. Hij kondigde tevens een mogelijke
verhoging van het collegegeld aan van
f 200.- tot f 300.-.
Met de sprekers was de minister van
mening, dat aan het wetenschappelijk
onderwijs de grootst mogelijke eisen van
doelmatigheid mogen worden gesteld,
ook al is men op voorhand bereid tijd
te laten voor bezinning.
Minister Bot ging niet in op het ver
zoek van de heer Polak (PvdA) zijn be
slissing ten aanzien van het subsidiëren
van studenteneettafels te herzien. Het is
kabinetspolitiek, aldus de bewindsman,
de consumptieve subsidies af te schaf
fen. Hieronder moeten ook de subsidies
aan de studenteneettafels worden gere
kend. De minister was van mening, dat
het onjuist is de studenten teveel te be
moederen.
De Franse bioloog krijgt in Canada ge
legenheid zijn anti-leukemieserum ana-
blas toe te dienen aan eeft jongetje van
drie jaar, dat een leukemie dreigt te ster
ven.
De minister van gezondheid van de pro
vincie Quebec, Alphonse Cuturier, heeft
erin toegestemd dat het middel in dit
geval wordt gebruikt. Eind vorige week
had de maatschappij voor geneeskunst
van Quebec de produktie en toediening
goedgekeurd onder net voorbehoud dat
het serum zou moeten worden vervaar
digd in een erkend laboratorium, en dat
het zou moeten worden toegediend in
aanwezigheid van door de maatschappij
van geneeskunst aangewezen specialisten.
Iiet is niet bekend of Naessens of de va
der van het jongetje, de 43-jarige René
Guynemer, bezwaar heeft tegen deze
voorwaarden.
(Advertenties)
EEN VERVUILDE, in verfomfaaide
kleren gestoken, 30-jarige zwerver uit
Barcelona, door de Rotterdamse vreem
delingenpolitie als een „bizarre zonder
ling" gekenschetst, is er dank zij veel
kundig uitgevoerd misbaar en sterk te
genstribbelen in geslaagd aan zijn de
portatie naar Spanje te ontkomen. De
gezagvoerder van het lijnvliegtuig naar
Madrid achtte het uiteindelijk niet vev-
antwoord deze hevig opgewonden pas
sagier aan boord te nemen.
IN DE VERSLETEN broekzakken van
de inmiddels weer onverrichter zake
naar Rotterdam teruggebrachte vreem
deling bevonden zich, met medeweten
van politie en marechaussee, Travel
ler's cheques en bankbiljetten tot een
totale waarde van niet minder dan
10.000,-. Men heeft niet kunnen aan
tonen dat ze van misdrijf afkomstig wa
ren en dus mag hij ze behouden.
Nadat hij zich aanvankelijk in zijn
deportatie had geschikt en zich vrij
rustig per auto uit Rotterdam onder
geleide van twee rechercheurs naar
Schiphol had laten brengen, begon de
man. kort voor hij naar het vliegtuig
moest, in het kamertje van de mare
chaussee om zich heen te slaan. Twee
sterke wachtmeesters moesten ieder aan
een arm, de in het Engels en Duits pro
testerende Spanjaard de bus inslepen,
hetgeen op het zonnige platform van
K.L.M.- en Schipholpersoneel veel be
kijks trok. In de bus zagen de wacht
meesters zich zelfs genoodzaakt de de-
porté met enige hardhandige opstop
pers tot rede te brengen.
VEEL HIELP het echter niet. Met
Spaans vuur bleef de man misbaar ma
ken met het gevolg dat de Finse vlie
ger van de voor Madrid bestemde Cara-
velle terugkwam op zijn aanvankelijke
toestemming de opgewonden Spanjaard
aan boord te nemen.
De bus keerde dus naar het stations
gebouw terug, waar de vorige week
slapend in een auto aangetroffen Span
jaard opnieuw opschudding veroorzaak
te. Met. zijn gezicht omhoog naar de zon
gewend vouwde hij voor het raampje
zijn handen en zond huilend van emo
tie een dankgebed omhoog. Een minuut
later werd hij in de politieauto geduwd,
waarin hij naar Schiphol was gekomen
en teruggebracht naar de cel in Rotter
dam.
DE POLITIE constateerde dat de
zwerver nooit geld uitgaf en zich bij
voorkeur ophield in de buurt van
Spaanse arbeiders om van hen letter
lijk en figuurlijk een kruimeltje brood
mee te pikken. Ook zwierf hij steeds
in de buurt van arbeiderspensions. De
nachten bracht hij buiten door, bij voor
keur in geparkeerde auto's. Volgens zijn
eigen verklaring (en dit werd gestaafd
door zijn paspoort) was hij vier jaar
geleden uit Spanje vertrokken.
„Wij zullen nu een andere methode
moeten vinden om hem kwijt te raken",
aldus inspecteur Willems van de Rot
terdamse vreemdelingenpolitie, „maar
als het per vliegtuig niet gaat is goede
raad duur. De trein komt evenmin in
aanmerking, omdat hij dan waar hij
wil zou kunnen uitstappen".
Paus Paulus heeft de Verenigde Naties
laten weten dat hij tracht de over Afri
kaanse nationalisten in Zuid-Afrika uit
gesproken doodstraffen verzacht te krij
gen. De speciale V.N.-commissie inzake
apartheid had de Paus gevraagd voor
de „slachtoffers van' de rassenstrijd" in
Zuid-Afrika te interveniëren. In een brief
van kardinaal Cicognani, Vaticaans
staatssecretaris, aan de commissie wordt
gezegd, dat de Paus „binnen de grenzen
van de mogelijkheden", zoals hij ook
in het verleden heeft gedaan, zijn invloed
aanwendt om gedaan te krijgen dat de
levens van ter dood veroordeelden wor
den gespaard en de rechten van de mens
worden geëerbiedigd.
SELECTIEKLEDING
Pull-polo, do dunno trui
met lange mouw, kraag
en 3 knoopjes. Zeer mo
dern, zeer gemakkelijk.
Vooral in uw vrije tijd fan
tastisch om te dragen. Bij
Hollenkamp liggen ze in
maar liefst 4 f\ Qft
twaalf 1 n aU
kleuren IU>
AMSTERDAM BREDA EINDHOVEN
ENSCHEDE HEERLEN ROTTERDAM
