KRO-tv.
in zijn
toont Hamlet-drama
historische omgeving
Mahalia Jackson zingt
.Palaver 1964"
voor
PRODUKTIE
KOSTTE
f 500.000
«lil
T.V. BEIG1E VLAAMS:
Ip" Fineer een rand aan elke kant met,STE»SNELFIX
Opa's krant
Rob de Nijs op
t.v.-vliegveld
Motorraces Tubbergen
en Engelse athletiek
STATUS
Virginia Vee in
televisieshow
Vlieg eens uit
De grote prijs van Monaco
Spionnen in
de schaduw VIII
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 9 MEI 1964
Donderdagavond a.s. zendt de
KRO-TV de BBC-produktie van
het treurspel „Hamlet" van Wil
liam Shakespeare uit, die vervaar
digd is ter gelegenheid van de
400ste geboortedag van de grote
Engelse schrijver en door deze En
gelse omroep reeds op 23 april op
het scherm werd gebracht.
.,Een produktie die uitmunt door tech
nisch vernuft en precisiewerk, welke in
de geschiedenis van de televisie zijn
weerga niet vindt", aldus typeerde Syd
ney Newman, chef afdeling drama van
de Britse televisie, dit staaltje van puur
televisie maken, dat in oktober '63 is
uitgevoerd. Zonder gebruik te maken
van theater of studio heeft men dit dra
ma van Shakespeare speciaal voor tele
visie opgevoerd in een natuurlijke om
geving.
Na enige repetitie in Londen is een
groep van meer dan vijftig medewer
kers. onder wie regisseur, spelers,
script-girls en grimeurs, naar Denemar
ken gevlogen, waar in nauwe samen
werking met twee cameraploegen van
de Deense Televisiedienst de opnamen
zijn gemaakt op de authentieke grond,
waarop, zoals Shakespeare het tenmin
ste vertelt, de geschiedenis met Hamlet,
Prince of Danmark, zich heeft afge
speeld, namelijk het kasteel Kronborg in
Helsingör.
Koninklijke medewerking
Het stadje Helsingör ligt in het noor
den. van Denemarken aan de Sont en is
bekend om het bezit van een prachtig
kasteel, dat het zuiverste voorbeeld van
Renaissance bouwstijl van Noord-Europa
is. Dat dit kasteel tevens een rol speelt
in Shakespeares wereldbekende toneel
stuk is een reden temeer voor veel toe
risten, die Denemarken aandoen, een be
zoek te brengen aan Helsingör.
Daarom is er speciale toestemming
gevraagd aan koning Frederik om op
slot Kronborg televisie-opnamen te ma
ken. Deze toestemming werd niet alleen
direct gegeven, maar van overheidswe
ge werd alle medewerking toegezegd.
Zelfs mocht men voor bepaalde scènes
de eeuwenoude kanonnen van het slot
afvuren, hetgeen alleen geschiedt wan
neer een lid van de koninklijke familie
per schip op de route door de Sont Kron
borg passeert.
Tien dagen lang herleefde op het kas
teel de historie. In de gangen en zalen
van het eerbiedwaardige gebouw en ook
er buiten klonken de merkwaardigste
commando's, liepen gestalten uit vroe
ger tijden rond en kon men zelfs hier en
daar een verdwaalde geest tegenkomen.
In totaal werkten meer dan 400 men
sen aan deze produktie mee. Onder hen
bevonden zich 230 soldaten van de Aka-
demie voor sergeanten uit Helsingör, die
in middeleeuwse klederdracht gestoken,
moesten figureren.
Geen elektriciteit
Al ademt slot Kronborg nog geheel een
sfeer van enige eeuwen terug, toch was
het zonder meer niet geschikt om de te
levisie-mensen ten dienste te staan. Zo
ontbrak er elektriciteit, dus moest er
vanuit het dorp een hoogspanningskabel
naar het kasteel worden gelegd, wat
een extra-kosten van 25.000 gld. bete
kende.
Aan de oostkant van het slot werd een
kampement barakken opgetrokken, dat
als onderkomen van de produktie-men-
sen moest dienen, want 16 uren per dag
werken was regel.
Ettelijke duizenden meters kabel, 150
lampen en 10 camera's werden ingezet
om de scènes feilloos te registreren. Een
hoge televisiemast gaf de beelden, waar
bij soms alle aanwezige camera's ge
bruikt werden, door aan de studio in
Kopenhagen.
Buiten deze extra-voorzieningen heeft
men ook te kampen gehad met moeilijk-
De NCRV zendt zondagavond 10 mei het
eerste gedeelte uit van het optreden van
de wereldberoemde gospelzangeres Maha
lia Jackson voor „Palaver 64" dat op
Hemelvaartsdag in Utrecht werd gehou
den.
Behalve Mahalia Jackson verlenen een
twintigtal andere artiesten hun mede
werking als Rita Reys, Jules de Corte,
Henry Blackman, The Light Skiffle
Group, het orkest van Frans Mijts, het
ballet Rudi Mees, het ensemble Shalom,
Les amicos del Paragan en Henk Dorel.
Mahalia Jackson werd geboren in 1912
..i het mekka van de jazzmuziek, New
Orleans. Haar vader was dokwerker en
tevens hulpprediker van*de kleine bap
tistengemeente in die Amerikaanse we
reldstad. Van haar vijfde jaar af zong
Mahalia' in het koortje van haar vader.
Toen zij 16 was, verhuisden haar ouders
naar Chicago, waar zij kennis maakte met
Earl „Fatha" Hines, de grote secundant
van Louis Armstrong, die haar als voca-
liste aan zijn band wilde verbinden.
Maar Mahalia voelde daar niets voor
en werd lid van het Geater Salem Baptist
Choir, een rondtrekkend koor, dat haar
als vocaliste aannam. Van toen af begon
haar victorie. Toen zij in het begin van
1940 haar eerste grammofoonplaat maakte,
werd daarmee de basis gelegd voor een
wereldvermaardheid, die nu al ruim 15
jaar duurt.
Dat het lied voor haar ook een evange
lisatiemiddel is, heeft deze grote zange
res, die ondanks haar roem bescheiden
is gebleven, overduidelijk bewezen. Het
tweede deel van haar optreden wordt door
de NCRV op zondagavond 7 juni uitge
zonden.
heden, die niet zo gemakkelijk op te los
sen waren. Het koude, vochtige en misti
ge weer, dat typisch is voor het Noord-
europese klimaat, heeft de spelers toch
wel voortdurend parten gespeeld. Men
had zelfs een verzekering gesloten in
geval dat regisseur of hoofdrolspeler
ziek zou worden, want dan moest de
produktie gestaakt worden. Een hoge
zee ondermijnde een verbindingstoren,
waardoor een van de grote lampen ver
loren ging. Toch was de woeste zee met
name gedurende de scène met de geest
ideaal.
Een bark, afkomstig uit de 15e eeuw,
die gehuurd was van de Faerör-eilan-
den en gebruikt zou worden om Hamlet
naar Engeland te zeilen, verdween op
mysterieuze wyze uit de touwen aan de
oever van de Sont. Later bleek dat een
groep Deense tieners er mee naar Zwe
den was gevaren.
Samenwerking
De eenheid en samenwerking in de
groep waren opvallend en men liet zich
door niets ontmoedigen. Wel was men
voortdurend bang, dat de moderne
scheepvaart roet in het eten zou gooien.
Het scheepvaartverkeer op de Sont is
nogal intensief, zodat het niet onmogelijk
was, dat tijdens de opnamen een voorbij
glijdend 20e eeuws schip nogal sterk
zoi detonneren in het 16e eeuwse tafe
reel. Overigens is men slechts twee da
gen op het produktie-schema achter ge
raakt, hetgeen van weinig betekenis is
bij zo'n grootse opzet. Dit was echter
wel de uiterste termijn, omdat de hoofd
rolspeler Christophfer Plummer zich van
zijn werkzaamheden op Broadway
slechts 10 dagen vrij kon maken.
Het spel bood tenslotte nóg een
Rob de Nijs vervult op Eerste Pink
sterdag in het televisieprogramma om
half negen 's avonds een belangrijke rol-
De show, welke tot titel heeft „Hallo
vliegveld, wij gaan landen", brengt het
luchtige verhaal van een vliegtuig, dat
moet dalen omdat in Londen juwelen
zijn gestolen en de douane de koffers
van de passagiers wil doorzoeken. In
tussen moeten deze passagiers worden
beziggehouden, vooral de belangrijke. Ze
worden opgevangen door een receptio
niste. Bij het douane-onderzoek komt
van alles te voorschijn, ook de juwelen.
Maar wie heeft ze gestolen?
Met Rob de Nijs werken aan het pro
gramma mee de Lords, Liesbeth List,
Marijke Merckens. Ria Valk. Piet Hen
driks, Lex Goudsmit, het ballet van Jan
Erntz en koor en orkest van Frans de
Kok. De idee en de teksten zijn van Louis
Sevee, terwijl Ben de Jong de regie
verzorgt.
In de middag van tweede Pinksterdag
worden elkaar afwisselende reportages
uitgezonden van de British games (at
letiekwedstrijden) in het White-City-
stadion te Londen en de internationale
motorraces op het circuit van Tubber
gen. Het programma begint om 15.15
uur met een directe reportage van de
British games en om 15.55 uur met een
verslag uit Tubbergen. Daarna schakelt
men om 16.18 weer over naar Londen en
om 17 uur volgt ennipoewue dejon
om 17 uur volgt opnieuw een reportage
van de motorraces Van 17.25 tot 18.05
is er een herhaling van de Rudi Carrel-
show en om 18.05 uur wordt de laatste
reportage uit Tubbergen gegeven. De
atletiekreportages worden door Koos
Postema van commentaar voorzien. In
Tubbergen is Joop Bolderman commen
tator. Van 19 tot 19.30 uur kunnen de
sportliefhebbers kijken naar een uitzen
ding van „Sport in beeld" over de wed
strijden van het Pinksterweekeinde.
De doodgraver in Hamlet, gespeeld
door Roy Kenncar.
moeilijkheid, die echter niet onover
winnelijk bleek. Voor de ontmoeting
van Hamlet met de geest van zijn va
der was een volkomen rust en stilte in
de slottuin noodzakelijk. Binnen het
kasteel was die nog wel te vinden,
maar in het stadje Helsingör zelf
maakte men op een werf dag en nacht
zoveel lawaai, dat de stilte bij de bui
tenopname wreed verstoord zou wor
den. Men besloot daarom de werf twee
dagen stil te leggen. De aldaar werk
zame Denen kregen twee dagen vrijaf,
zodat de dagen, waarin spelers en ca-
mera-lieden hun werk in een bijna ge
heimzinnige stilte deden, het karakter
van een aantal nationale feestdagen
kregen.
Moordend tempo
,,Het tempo was moordend, maar de
omgeving geweldig", zei na afloop
Christophfer Plummer, die de rol van
Hamlet speelt. Deze in Canada geboren
acteur heeft internationale bekendheid
als Shakespeare-vertolker. De rol van
Ophelia wordt gespeeld door Jo Max
well Muller.
Deze tv-produktie werd geregisseerd
door Philip Saville; het is een van de
kostbaarste televisieprodukties van dc
BBC. De totale kosten bedroegen onge
veer 500.000 gld., zodat er de BBC veel
aan gelegen was veel landen er voor te
interesseren. Een groter eerbetoon aan
heo werk van de grote Engelse dichter
kon moeilijk gegeven worden, zo verze
keren de Engelse en Deense TV-mensen.
Zaterdagavond presenteert de AVRO-
t.v. om 20.35 het 15de deel van de Dick
van Dykeshow. AVRO's quizuur o.l.v.
Nand Baert begint om 21.00 uur. Vervol
gens is er om 22.00 uur een „Kijk die
Rijk"-show.
TWEEDE NET
De VARA zendt om 21.05 uur op kanaal
27 de Tsjechische film „Jozef Kilian" uit.
Om 21.35 uur is er een herhaling van het
jazzprogramma „Improvisaties", dat vorig
jaar op 24 maart werd uitgezonden. Ten
slotte volgt om 2.00 uur een nieuwe zaak
in de Perry Masonserie.
Zondagmiddag om 14.45 uur geeft de
NTS een herhaling van de 17de aflevering
in de serie documentaires over „de be
zetting". Om 21.05 uur komt na vele
maanden de derde aflevering van het
tv-feuilleton „Arthur en Eva" op het
scherm. Kees van Langeraad heeft om
21.30 uur in de rubriek „onder vier ogen,,
een gesprek met de verzetsstrijder J.
Nijenhuis. Vervolgens kunt u om 22.00
uur luisteren naar een optreden van
Mahalia Jackson tijdens het „Palaver 64"
te Utrecht.
Zaterdagavond ontvangt Bert Garthoff
de schrijver Jaap ter Haar in de rubriek
„Onbewoond.". Om 22.55 uur is er het
cabaret „Te mooi om waar te zijn". Voor
de KRO op Hilversum II (298 m) speelt
om 19.30 uur Het Brabants Orkest o.l.v.
Hein Jordans. Om 22.40 uur is er de dis
cussierubriek „Kruispunt".
ZONDAG
Zondag is er om 15.30 uur 'n sterofonische
uitzending van het Radiokamerorkest.
Zondagavond zendt de AVRO om 20.05
uur de musical „Old Chelsea" van Richard
Tauber en Bernard Gun uit. Het hoor
spel „Ontmoeting in een park" begint om
21.20 uur en om 21.55 uur volgt de stereo-
fonische uitzending van de rubriek
„Groten van het concertpodium".
Om 14.00 uur is er voor de KRO een uit
zending, gewijd aan de Nederlandse mu
ziekdagen. Om 16.30 uur is er de uitzen
ding „De zingende kerk".
Het avondprogramma van de KRO biedt
om 20.40 uur het zesde deel van het serie
hoorspel „Het genootschap van de ge
zonde slapers". Om 23.10 uur musiceert
het Metropole-orkest.
(Advertentie)
Vanavond zendt de AVRO- televisie
om 22 uur voor de laatste maal het
showprogramma „Kijk die Rijk" uit,
opgebouwd rond de cabaretier Rijk de
Gooyer. Aan dit programma wordt mee
gewerkt door Virginia Vee, de jongste
van ,,The Peters sisters", het Ameri
kaanse vocale trio, dat vóór de tweede
wereldoorlog in een nachtclub in Holly
wood door Eddy Cantor werd ontdekt.
Nadat „the Peters sisters" enige tijd met
de beroemde Amerikaanse jazzpianist,
arrangeur, componist en orkestleider
Duke Ellington waren opgetreden, maak
ten zij tournees door de Verenigde Sta
ten, Zuid-Amerika, Canada en tal van
Europese landen. Sinds enige jaren wo
nen „the Peters sisters" die het laatste
decennium met enige Europese film
maatschappijen contracten hebben afge
sloten, in Europa.
Vanavond om 20.45 uur is de toeristi
sche quiz gewijd aan Griekenland. De
deelnemers zullen een aantal vragen moe
ten beantwoorden in verband met dit
land. Er kunnen vragen gesteld worden
van de meest uiteenlopende aard, zoals
in verband met geschiedenis, cultuur,
sport, ontspanningsleven, zeden en ge
bruiken.
De winnaar krijgt een. verblijf van acht
dagen voor twee personen in Grieken
land. Reis en verblijf worden hem koste-
loos aangebonden.
De kandidaten zijn tevoren onderzocht
door een commissie. De eerste schifting is
gemaakt in het Amerikaanse theater te
Brussel.
Met de Grote Prijs van Monaco neemt
het wereldkampioenschap van de ren-
wagenpiloten van de zogezegde formule 1
een aanvang. Tien Grote Prijzen worden
van 10 mei tot 26 december betwist,
veelal in Europa, maar ook de Verenigde
Staten, Mexico en Zuid-Afrika houden
een dergelijke wedstrijd. Voor Neder
land was het congres te Parijs een te
leurstelling, omdat Zandvoort als kam-
piaoenschapsproef werd geschrapt en ver
vangen door de Grote Prijs van Oosten
rijk.
De uitzending van de Monaco-rit vindt
morgen (10 mei) plaats om 17.45 uur
via België Vlaams.
Het geval is ernstig, zei de chef tot
mij. Wij hebben enige heel vage ver
moedens tot de „schakel" en waar
schijnlijk één enkele tastbare aanwij
zing voor haar identiteit. Ja. het is
een vrouw. En hier is de tastbare aan
wijzing. Dit zeggende overhandigde hij
mij een stukje papier, blauwgrijs van
kleur, van goede kwaliteit, met een ba-
ronnenkroontje en daaronder in pot
lood de letters verHet was
de linkerbovenhoek van een velletje
briefpapier.
Ik bekeek het stukje papier. Zei toen:
verkan veel betekenen. Vera,
bijvoorbeeld, die aardige agente van..
Niet badineren, Arbetti, (zei de chef).
De zaak is bijzonder ernstig. Er is alle
reden om aan te nemen, dat de oorlog
zich spoedig zal uitbreiden. (Dat was
juist, want het gesprek vond plaats
in maart 1940 en in april 1940 ontbrand
de de strijd in en om Noorwegen). Wij
weten, dat er in Den Haag enige men
sen zijn onder leiding van een vrouw,
die handel drijven in Duitse en ge
allieerde documenten. Het zijn vader-
landsloze gezellen, die niet behoren tot
een Duitse of geallieerde inlichtingen
dienst. Ik weet bovendien uit de beste
bron, dat zij ook vervalsingen verhan
delen Ik heb enige maanden geleden
een verantwoordelijke Nederlandse in
stantie laten inlichten. Ik kreeg vol
le medewerking, doch tot dusver bleef
alle zoeken vruchteloos. Het stukje pa
pier, dat ik je toonde, ontving ik enige
dagen geleden. Ik heb reden om aan
te nemen, dat het verloren werd door
de leidster van de schelmenorganisa
tie. Ja. ik ben daar vrijwel zeker van.
Het blijft een vage aanduiding, zei
ik. Als we niet meer hebben en'snel
moeten handelen wordt het een lastig
karwei.
Inderdaad Arbetti, daar ziet het naar
uit. Het enige (vervolgde de chef) wat
ik kon doen aan de hand van dat ver
draaide vodje papier, was een lijst
te maken van de in Den Haag aan
wezige vrouwen, die een baronnen-
kroontje voeren èn in aanmerking zou
den komen als verdachte. Ik probeerde
om de leverancier van 't briefpapier
te vinden, doch slaagde niet. Het pa
pier kan trouwens overal ter wereld
zijn bedrukt. Wat die „verdachte vrou
wen" betreft, ik heb er twee uitge
zocht, die misschien speciale aandacht
verdienen. Het zijn de Baronin Von
Kurzenaltheim en een Francaise, de
barones d'Arpège. Zij hebben alle twee
een jaar of wat geleden iets te maken
gehad met inlichtingendiensten. Ik ben
echter nog geen stap verder gekomen.
Een verdraaid lastig geval!
Onze legatie zorgde voor een ont
moeting met de beide „gekroonde ver
dachten" Dat had enige voeten in de
aarde, omdat Duitsland en Frankrijk
in oorlog waren en de beide baronessen
niet gezamenlijk konden worden ge
vraagd. Dank zij de hulp van een on
zer attachés kreeg ik de gelegenheid
elk harer afzonderlijk te ontmoeten.
De gesprekken waren lang en verve
lend. Nieuwe gezichtspunten leverden
zij niet op. Nieuwe verdenking even
min. Wat de beide vrouwen vroeger
ook hebben gedaan, thans zijn zij
brandschoon, rapporteerde ik aan mijn
chef, die ter ere van dit .geval" in
de buurt van Den Haag. namelijk in
Rotterdam, vertoefde.
De attaché, die mij aan die verve
lende gesprekken had geholpen, vond
het de hoogste tijd om eens iets opwek-
kenders te doen. Om mij te overreden,
zei hij zoiets als „Een vliegende vogel
vangt altijd wat". Daarom gingen wij
een dag later, na gezamenlijk te heb
ben gedineerd, een glas wijn drinken
in een bar, die niet al te vroeg sloot.
Het was er vrij druk. Mijn metgezel
kende een aantal der aanwezigen, hetzij
persoonlijk, hetzij
van reputatie. Hij
vertelde mij bij
zonderheden. Wij
kwamen in een
goede stemming.
Aan de bar ging
het levendig toe.
Ik monsterde de
krukkenbevolking. Mijn oog bleef
rusten op een tweetal mensen: een
oudere, gedistingeerde heer met een
zwierige, zuidelijke inslag, en een iet
wat stijve, doch goedgeklede jonge
vrouw. Soms lachte de man bijna luid,
terwijl de vrouw dan glimlachte en
hem een beetje vragend aankeek. Er
was iets in het gezicht van die vrouw,
dat mij trof. Het leek mij te onbewogen.
Ken je die twee daar, vroeg ik.
Ja, Arbetti. Dat is te zeggen, hem
ken ik. Hij is hier sedert twee weken.
Naar hij zegt om poolshoogte te nemen
van de Europese situatie en met lei
dende figuren uit de oorlogvoerende
en neutrale landen besprekingen te voe
ren in opdracht van zijn regering. Een
Argentijn weet je. En die vrouw, die
heb jk wel eens meer gezien. Zij is
Deense van afkomst naderhand met
een Nederlander getrouwd geweest en
nu gescheiden. Zij logeert bij kennis
sen in Wassenaar. Zij heet.. ja, noe
ook weer? O ja, ik ben er, zij hset
Karin Lemming.
Een kwartiertje later betaalde de
Zuidamerikaan en vertrok met zijn
gezellin. Bij ons tafeltje gekomen her
kende hij de attaché en groette hij. Wij
bogen. Mevrouw Lemming knikte heel
even. Toen zij langs ons tafeltje stapte,
stootte zij met haar tas tegen mijn
glas. zodat dit omviel en brak Zij
maakte excuses. Mijn vriend nocligde
het tweetal uit, een glas wijn met ons
te drinken. Hij stelde mij aan hen voor.
Neen, (zei mevrouw Lemming), van
avond gaat het niet, maar zouden wij
haar het genoegen willen doen om
eens kijken, om overmorgen ten huize
van haar Wassenaarse kennissen een
cocktail te komen drinken? Dat zou zij
erg op prijs stellen en zij zou dan met
een gevuld glas kunnen herstellen wat
zij aan mij misdeed door haar non
chalance. Wij aanvaardden de uitnodi
ging grif.
Kort na dit gebroken-glas-intermezzo
hoorde ik een woordenwisseling tussen
een der gasten en de barkeeper. De
gast was opvallend
gekleed. Hij bf
taalde en ging
mopperend weg. Ik
zei: Die man heeft
een onaangenaam
gezicht.
De volgende ochtend informeerde de
attache telefonisch, of ik het gezellig
gevonden had ondanks dat gebroken
glas. En ja, mijn beste Arbetti, nu
ik dat glas ter sprake breng, had jij
ook het gevoel, dat Karin Lemming
het misschien een beetje opzettelijk
omstootte? Misschien om een voor
wendsel te hebben, je uit te nodigen.
Je veroverde haar blijkbaar op het
eerste gezicht. Succes!
Bij die woorden besefte ik dat ik
in die bar mijn waarnemingsvermo
gen te weinig gericht had op de „ge
beurtenissen in de schaduw". Natuur
lijk had de attaché gelijk. Het omstoot-
gebaar was te krachtig geweest, te
goed gericht om puur toeval te zijn.
Maar waarom? En toen zag ik het als
in een flits: Ver.... en het Franse
woord voor glas is immersverre. Actie
was geboden.
Ik belde mijn chef op in Rotterdam.
Ik heb een spoor, zei ik. Ik heb een
arrestant, zei hij. Ik ging onmiddellijk
naar Rotterdam. De chef toonde mij
een foto. Ik zag het gezicht van die
ruzie-makende barbezoeker van de vo
rige avond. Die man was verdacht (zei
de chef). Hij bleek bovendien 'n kleine
oplichterij op zijn geweten te hebben.
De Nederlandse politie werkte mee en
lichtte hem vanochtend om zes uur
van zijn bed. In zijn hotelkamer vond
ik niets van belang, behalve een stukje
papier met (in het Frans) de woorden
gebroken wijnglas. Verre a vin, Arbet
ti! Het papier was hetzelfde als dat
met het kroontje en de letters ver. We
hebben de man een uur verhoord. We
kregen uit hem, dat hij bij een komplot
betrokken was. Hij gaf een beschrij
ving van zijn „cheffin", zoals hij de
leidster noemde. De juiste naam wist
hij niet. Hij dacht, dat ze ergens bui
ten Deri Haag woonde.
Ik weet het (onderbrak ik mijn chef)
ze heet Karin Lemming eri ze logeert
in Wassenaar bij Nederlandse vrien
den.
Mijn chef greep de telefoon en vroeg
een Haags nummer. Toen de aansluiting
kwam, gaf hij snel enige instructies.
Nu maar wachten (zei hij tegen mij).
Ik vertelde hem wat er in de bar ge
beurd was. Ja, dan was zij het inder
daad, want de arrestant vertelde ons
(zei de chef), dat hij enige avonden
per week in die bar moest zijn. Het
breken van een wijnglasneen, hij
had nooit met de „cheffin" gespro
ken. zou het sein zijn om zeer snel
naar Zwitserland te vertrekken.
De telefoon ratelde. Mijn chef luis
terde. Te laat! zei hij. het vogeltje is
gevlogen. Karin Lemming is spoorloos
verdwenen. En op haar logeerkamer
vond men geen snipper papier. Wel
bleek, dat zij het schrijfpapier-met-
kroontje van haar (volmaakt onschul
dige) gastvrouw veelvuldig had ge
bruikt.
Geen cocktail met Karin voor Ar
betti, besloot mijn chef. Ze is ons te
slim af geweest. Maar we vinden haar
wel! Inderdaad werd zij twee jaar la
ter in Portugal op aanwijzing van mijn
chef gearresteerd en achter slot en
grendel gezet.
En dat snippertje papier met kroon
tje (vroeg ik, toen Arbetti uitgespro
ken was), wat had dat nu te beteke
nen?
Dat had mijn chef ontvangen van de
Nederlandse inlichtingendienst met de
mededeling, dat het vermoedelijk af
komstig was van de leidster van de
groep. Hoe de Nederlanders er aan
kwamen, weet ik niet. Zij hebben hun
eigen bronnen, net als wij de onze. En
het verraad tiert welig in mijn we
reldje, mijn beste!
En die gearresteerde man?
Die was haar koerier. Hij kende haar
als „madame" en liet het wel uit zijn
hoofd om contact met haar persoonlijk
te zoeken. In die bar was ze nooit te
voren geweest, zodat de barkeeper haar
ook niet kende. Maar goed. die koerier
waarschuwde na het „gebroken glas"
haar beide andere helpers die even
eens ontkwamen. Zij. die rustige Karin,
nam alles mee naar Zwitserland
en ik geloof, dat ze op haar manier
gevoel had voor humor. Want ze wist
natuurlijk heel goed wie en wat ik was
en wat ik in Den Haag deed.... en
daarom koos ze mijn glas als „alarm
signaal". 't Spijt me nog van die cock
tail!
De PTTzo las ik dezer dagen
ergens, heeft het in deze tijd bij
zonder druk met het installeren
van witte telefoontoestellen. Dui
zenden abonnees vragen hun zwarte
toestel te vervangen door een wit.
De PTT heeft een gerede verklaring
voor deze nieuwe rage: een witte
telefoon is een statussymbool ge
worden. Wie meer wil zijn dan
iemand anders (dan iemand die
maar zo'n gewone zwarte telefoon
heeft) die vraagt een wit toestel
aan. Als je aan de beurt bentdan
komen de monteurs van de PTT
het aansluiten. Het zwarte mormel
nemen ze dan mee.
Zo'n witte kost meeruiteraard.
En daar gaat het juist om. Een
statussymbool is een ding waarvan
de buren weten dat het duur is.
Let wel, ik wil er niet op schimpen.
Integendeel, ik zou ook volgaarne
een witte telefoon bezitten. Maar
dat kost, geloof ik, vijfentwintig
gulden extra. En die hèb ik niet.
Dus telefoneer ik, vol verdriet, door
een ordinaire zwarte telefoon. Het
i is behelpen, dat weet ik wel. Maar
je kunt niet alles hebben. En zo'n
zwarte werkt tenslotte ook wel,
al is het niet je dat. Had ik een
witte, dan zou ik telkens als ik
gebeld werd, of zelf belde, na het
geijkte „hallo" met enige nadruk
zeggen: u spreekt met mij, via een
witte telefoon. Want de man aan
de andere kant van de lijn ziet
tenslotte de kleur van je toestel
niet en je moet daar dus wel even
op wijzen.
Het wordt trouwens wel steeds
moeilijker met de statussymbolen.
Vroeger, heel vroeger, waren dat
auto's, maar die tijd is geweest.
Een blauwe maandag heeft televisie
als een statussymbool gegolden,
maar dat was helemaal gauw afge
lopen. En nu letterlijk iedereen een
buitenlandse vakantie kan bekosti
gen is ook daar de exclusiviteit vol
komen af. Op die manier blijven
er welhaast geen statussymbolen
meer over.
Want er komt natuurlijk ook een
tijdstip waarop elkeen een witte
telefoon heeft. En door middel van
welk symbool moeten we dan weer
duidelijk maken dat onze status een
zeer belangrijke is?
Ik stel voor gewoon statussym
bolen in de handel te brengen in
de vorm van medailles. Daarop
moet, duidelijk zichtbaar, worden
vermeld hoeveel geld men er voor
neergeteld heeft. Je doet zo'n plak
dan gewoon op je jas en iedereen
ziet dan wat je, als het er op aan
komt, uit je portemonnee kunt
halen. Iemand die met een grote
medaille met het getal 10.000 erop
kan rondwandelen, die is wat in
de maatschappij. Die wordt vol
eerbied bejegend door ieder die
hem tegenkomt. Maar ook de man
die bescheidener met een status-
medaille met het opschrift „150 gul
den" zijn voordeur kan uitwandelen
heeft recht en reden zich een ge
wichtig man te voelen indien zijn
buurman het niet verder heeft
weten te brengen dan een plak met
slechts 100 erop.
Die methode lijkt mij simpel en
J afdoende. En lucratief voor degene
f die de statusmedailies mag vervaar-
l digen en verkopen. Eerst meende
i ik dat het 't beste zou zijn als de
f staat dit deed, ter vervanging van
de belastingen. Maar tenslotte is
het mijn idee en ik voel er dus
f eigenlijk meer voor de zaak zelf
t ter hand te nemen.
En wanneer ik de mensheid min
t of meer juist taxeer, dan zal ik
na korte tijd in staat zijn zelf een
statussymbool op de revers te kun
nen spelden met. een ontzaglijk
getal erop
PRAET-MAECKER
MUUR
Brigitte Bardot heeft een buiten
verblijf in Saint Tropez, aan de Franse
zuidkust. Aangezien de schone BB in
deze tuin pleegt te zonnebaden, heeft
zij er enkele jaren geleden een hoge
muur omheen laten bouwen. Zij sprak
toen: „Wie mijn gestalte wil bekijken
moet maar naar de bioscoop gaan.
In mijn eigen tuin ben ik liever on
bespied." Nu moet BB de muur ech
ter laten afbreken. Dit is het werk
van de WV van Saint Tropez. De
ijverige vereniging heeft de gemeente
raad een beetje aangevuurd en nu is
er een voorstel aangenomen om de
muur te laten slopen. De motivering
van het besluit luidt: „De afzichtelijk
lelijke muur, welke tot in de zee af
loopt, tast de natuurlijke schoonheid
van de omstreken aan. Dit vermindert
de aantrekkelijkheid van Saint Tropez
voor de toeristen..." Boze tongen zeg
gen dat de burgemeester van Saint
Tropez het voorstel lichtelijk kwylend
aan de raad voordroeg.
ONRUSTSTOKER
De Ierse bouwvakarbeider Bill Duffy
is veroordeeld tot het betalen van
een boete van ongeveer 100 gulden
voor het vestigen van een soort re
cord in het onruststoken.
In een tijd van slechts vijftig minu
ten, was Duffy erin geslaagd:
1. Een rel te veroorzaken in het hotel
King's Head.
2. Deel te nemen aan een gevecht
in de bar.
3. Schade te veroorzaken tijdens een
gevecht in een andere bar.
'4. Een nieuwe rel te veroorzaken in
een derde bar door de openbare ruim
te als w.c. te gebruiken.
5. Een gevecht aan te gaan met een
klant in een vierde bar.
6. Bij terugkeer in het hotel King's
Head opnieuw een rel te veroorzaken
door het gooien van bierglazen, het
beledigen van de eigenaar en het
schoppen naar drie agenten die hem
trachtten te kalmeren.
7. Een laatste gevecht te beginnen
op het bureau van politie waar hij
ter ontnuchtering werd opgesloten.
/zzt
AI goed, ju wint. Je krijgt dl*
volautomatische wasmachine
met je verjaardag.
INGESNEEUWD
In het wekelijkse bijvoegsel van het
Russische blad „Izvestja" komt het
verhaal voor van een zekere Gra-
natkine, die 23 dagen onder de sneeuw
bedolven is geweest zonder het leven
te verliezen.
Granatkine werd aan de rand van
zijn woonplaats. Grodno, door een on-
verlaat neergeslagen en in een gat
geworpen. Korte tijd later ging het
sneeuwen en werd hij met sneeuw be-
dekt. Drieëntwintig dagen later werd
Granatkine door houthakkers gevon
den. Na door een arts ter plaatse te
zijn behandeld herkreeg hij het be
wustzijn. Volgens de behandelende ge
neesheer was Granatkine na te zijn
neergeslagen in een diepe slaap ge
dompeld. Doordat hij warm gekleed
was kon hij gedurende 23 dagen, zon
der eten of drinken bij een tempera
tuur die constant beneden het vries
punt was, in leven blijven.
DAGWERK
Omdat verschillende dieren in de 1
Londense dierentuin pas 's nachts
actief worden, zodat de bezoekers er
geen plezier aan kunnen beleven,
hebben specialisten in een nieuw
gebouw van de dierentuin door mid
del van een speciale verlichting de
rollen omgedraaid. De dieren denken
nu, dat het nacht is als het dag is
en omgekeerd. De bezoekers zijn daar-
mee natuurlijk erg in hun sas.
KRABBEN
Zes reusachtige degenkrabben uit 1
Alaska, bestemd voor aquaria in Man-
Chester, Londen en Hamburg, zijn per i
ongeluk in de pan van een Franse i
kok terechtgekomen.
De krabben, waarvan enkele met
de scharen uitgespreid een breedte
van ruim een meter hadden, kwamen
op het vliegveld Orly aan uit Anchor
age en moesten worden doorgestuurd 1
naar West-Duitsland en Engeland.
De dieren kwamen te laat aan om
onmiddellijk verder te kunnen wor-
den vervoerd. Functionarissen op het
vliegveld, die de krabben in hun na-
tuurlijke koude element wilden hou
den, plaatsten de dieren in de koelkast
van de keuken op het vliegveld. Maar
niemand stelde de chef op de hoogte.
De kok gooide de dieren onmid
dellijk in een reusachtige teil met
kokend water en liet ze als delicatesse i
opdienen in het restaurant van het
vliegveld.
SPOOR- EN TRAMWEGEN
8 Mei 1914: Wanneer u met de dienst
van de Nederlandsche Spoorwegen in i
de zomer van 1914 van Breda naar
Rotterdam wilde reizen, vertrok U bij
voorbeeld om 6.28 uur uit de stad,
om om 6.34 Beek (het tegenwoordige
Prinsenbeek) te bereiken. In Lange- 1
weg ariveerde U om 6.44 uur en in 1
Lage Zwaluwe vertrok U om 6.55 uur.
Dan begon de rit naar Dordrecht,
waar men om 7.20 uur weer vertrok.
Feijenoord bereikte men om 7.49, Rot
terdam-Beurs om 7.52 en tenslotte
Rotterdam Delftsche Poort om 7.59
uur.
De treinrit Breda-Vlissingen duurde
van 6.04 tot 9.06 uur. Naar Brussel
vanuit Breda was een rit van twee
uur en zes minuten. Wie om 4.55 uur
uit Amsterdam vertrok, arriveerde om
9.52 uur in Breda.
Wie met de „tramwegen" reisde
deed over de afstand Breda-Steenber-
gen bijvoorbeeld van 5.45 uur tot 8.20
uur en aansluitend van Steenbergen
naar Zierikzee van 9.45 uur tot 12.06
uur. Wie vanuit Breda met de tram
naar Tilburg wilde, vertrok bijvoor
beeld om 6.45 uur en arriveerde op
de Tilburgse Heuvel om 9.05 uur.
Er waren in die jaren ook omnibus
diensten tussen Station Gilze en Gilze-
Rijen; Steenbergen en Dinteloord en
zelfs een auto-omnibusdienst tussen Ze
venbergen en Klundert.
In Breda reden bovendien paarden
trams; men exploiteerde aldus de
dienstregeling van die dagen vijf 1
lijnen. Het waren de lijnen Mastbosch-
Breda en omgekeerd; Ginneken-Breda
en omgekeerd; Ginneken-Ulvenhout
en omgekeerd; Breda-Haagpoort,
Princenhage en omgekeerd en ten
slotte Breda-Liesbosch en omgekeerd.
Eén lijn reed met een frequentie van
vijftien minuten; de andere echter om
de drie kwartier. Op drie lijnen reed
's avonds na half negen geen tram
meer.
VAKANTIE
v Bij een uitgeverij te Londen is een
f instructief boekwerk verschenen, dat
in zes talen alle mogelijke ziekten
behandelt, die men op vakantie kan
krijgen. Het hoek is speciaal geschre
ven voor vakantiegangers, die hun
heil dit seizoen in het buitenland
gaan zoeken. De ziekten en de mid
deltjes er tegen worden in encyclo
pedische volgorde opgesomd. Er is
zelfs rekening mee gehouden, dat een
toexistc tijdens haar vakantie in het
buitenland het leven schenkt aan een
kind.
Horizontaal:
1 het geluid; 2 zelfkant - lofdicht; 3
Verenigde Staten van Amerika (afk.)
4 slimheid - japon; 5 een zekere -
godheid; 6 graafschap in Engeland -
wedstrijd; 7 tijdperk; 8 onheilsgodin -
ijzerhoudende grond; 9 scheiding tus
sen twee landen.
Verticaal:
1. voorzetsel - waterdoorlatend - spil;
2 uitmuntend; 3 gewicht - vreemde
munt - landbouwwerktuig4 noot -
voorzetsel; 5 speelkaart - jong hert;
6 wintervoertuig - zonnegod; 7 boks-
term - bid (latijn) - rund; 8 misluk
king: 9 persoonlijk voornaamwoord -
een zekere - muzieknoot.
•aj - au»
- aui 6 apeqap 8 :so - pjo - o^ i lej -
.re 9 laai - spp g la; - ;n f 18a - uas
3^ l;uauTuia z api - u; i -;reA
•suai8 6 '^o - a;p 8 tej» l
laopj - ;ua}f 9 Üupi - aua g laqoi - isfj
Ipsn g lapo - 3au z ^uapf i l mor
:8ui«eo[do