Onnodige „Slag om Westerschelde'
verlengde de oorlog met maanden
fiets
Vee/ verwoestingen in z.w.-Brabant en Zeeland
m-,,
BOEKENPLANK
HET VERSPEELDE UUR
Montgomery onderschatte
betekenis van Antwerpen
TEENAGERS
OP TIJD
NAAR BED
GEN ERALiS ELECTRIC
U proeft
de moutwijn
13
mdag
In Manilla
Amnestie in Syrië
Nieuw General Electric stoom-droogijzer
voor sneller strijkwerk
VERHOEVEN Lieve Vrouwestraat 33, tel. 01640-4898, Bergen op Zoom
De stad en de honden
De bijbel over de liefde
Wie is er bang voor
Virginia Woolf?
blijf jong, blijf fit...
Franciscus
de Christusprofeet
Problemen van de
christelijke eenheid
Nederlands Te Deum
Duo Moteti
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 5 MEI 1964
ÏS
lezen uit 12
9.75
oek- of
Beschil-
urige des-
Middellijn.
1.95J
dse klok
wortelnote-
versierd met
koperen or
en gewieh-
aar garantie.
95.y
Zachtglan-
arels gekom-
met strasz,
In mooi etui,
i 2.95
naar keuze
3.75
t nylonshirt j
reepshirt:
60-7.50
Thompson het zo duidelijk in rugby-taal
heeft uitgedrukt, „running with the ball".
Een laatste voorbeeld van de nogal ei
genzinnige handelwijze van Montgomery
is nog dat hij meestal weigerde zelf op
belangrijke stafbesprekingen te verschij
nen. Hij stuurde doorgaans een plaats
vervanger zodat hij het besprokene uit
de tweede hand vernam.
Op 20 oktober, enkele dagen na de
gehoorzaamheidsbetuiging van Montgo
mery, waren de chefs der staven
Washington bijeen om te discussiëren
over de mogelijkheden de oorlog nog in
1944 te winnen. Die mogelijkheden zaten
er echter niet meer in. Op dat moment
was juist een reeks veldslagen ten noor
den en ten zuiden van de Westerschelde
ingezet onder weersomstandigheden, die
in vijftig jaar niet zo miserabel waren
geweest; een reeks veldslagen, die cul
mineerde in de verwoede, heldhaftige
slag om het geïnundeerde Walcheren van
waaruit de Scheldemond werd beheerst.
Vandaag herdenken wij de alge
hele bevrijding van Europa, die
negentien jaar geleden een feit
werd. Toen de geallieerden in Nor-
mandië landden hoopten zij de
Duitsers volgens het ontworpen
tijdschema medio 1945 op de knie-
en te hebben. Hoewel de uiteinde
lijke capitulatie dus wonderlijk
goed voorzien was bleek al gauw
dat het verloop van de strijd bij
zonder slecht getimed was. De ge
allieerden stonden veel eerder voor
de Nederlandse grens dan verwacht
was. Dat het toch mei 1945 is ge
worden eer Duitsland capituleerde
wordt door vele waarnemers toe
geschreven aan de aan insubordi
natie grenzende eigenzinnigheid
van Montgomery toen het er om
ging de belangrijkste aanvoerhaven
Antwerpen voor geallieerde sche
pen toegankelijk te maken.
De haven van Antwerpen viel op 4
september 1944 in geallieerde handen.
Door de attentie van de Belgische on
dergrondse en de wanordelijke terug
tocht der Duitsers hadden de geallieer
den het geluk dat alle haveninstallaties
nog intact waren. Tóch kon het eerste
geallieerde schip met de zo noodzake
lijke voorradeji pas op 28 november 1944
85 dagen na de inname van Antwerpen,
deze tweede havenstad van Europa bin
nenlopen.
Generaal O. Bradley, die aan de veld
tocht in Europa heeft meegedaan, heeft
hierover gezegd: „Niets in de Europese
campagne was verbazingwekkender dan
het falen van Montgomery wat betreft
het bereikbaar maken van de Antwerpse
haven".
In het boek „The 85 days" van R. W.
Thompson wordt deze hele treurige ge
schiedenis, die niet alleen de oorlog
onnodig heeft verlengd maar die boven
dien verregaande gevolgen heeft gehad
voor zuidwest-Noordbrabant en Zeeland,
aan een uitvoerige beschouwing onder
worpen. Door de langdurige aarzeling
van Montgomery om vanuit het ver
overde Antwerpen door te stoten naar
het noorden kregen de Duitsers ruim
schoots de kans zich te herstellen en
een haast onneembare defensie op te
bouwen bij de grensstreek in westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen, op Walcheren en
rondom Woensdrecht.'
Indien Montgomery, hetgeen door de
paniek waarin het Duitse leger ver
keerde een koud kunstje was geweest,
vanuit Antwerpen onmiddellijk de Kreek-
rakdam zou hebben bezet zou het 15e
Duitse leger beroofd zijn geweest van
zijn enige ontsnappingsweg in noordoos
telijke richting.
Geen poging
Evenwel: tussen 4 september, toen het
Britse 11e leger onder Montgomery Ant
werpen bezette, en 22 september, toen
oostelijk van Antwerpen met veel moeite
een bruggehoofd over het Albertkanaal
kon worden gelegd, is geen enkele se
rieuze poging ondernomen de Kreekrak-
dam in geallieerde macht te krijgen.
Deze strategische fout heeft ertoe ge
leid dat het ontredderde 15e Duitse le
ger onder Gustav von Zangen zich vol
ledig kon herstellen, gedeeltelijk via
Breskens, Vlissingen, Goes en de Kreek
rakdam kon ontsnappen en voor het
overige zoveel tegenstand kon opbrengei.
dat de in de schoot geworpen haven
stad Antwerpen bijna drie maanden lang
een voor de geallieerden waardeloos be
zit bleek te zijn. Pas toen de Schelde
mond ten koste van ongelooflijk vee
moeite veel verwoestingen in Zeeland
en zuidwest-Brabant en 60.000 soldaten
levens in handen van de geallieerdei
was gekomen kon de opmars naar Duits
land worden voortgezet.
Dc snelheid van die opmars was ru
melijk afhankelijk van de lengte va*
de bevoorradingslijnen naar het front
gebied. Tot begin september werden d
legers nog steeds bevoorraad vanuit Noi
mandië, de landingsplaats der geallieer
den De havens tussen Normandië e'
Antwerpen aan het Kanaal waren begii
september nog geen van alle in het be
zit van de oprukkende legers der geal
heerden. De Duitsers vochten verbetei
om het behoud van deze havens. Erg
waardevol bleken ze uiteindelijk trou
wens niet te zijn want de haveninstallaties
waren grondig vernietigd.
In één ruk
Hoe kon Montgomery, die tot i septen.
oer 1944 de leiding had gehad van d<
totale geallieerde opmars in Europa, z(
verblind zijn geweest? In totaal geziei
was de tegenstand ongedacht zwak ge
weest. Montgomery was er, toen hij
Antwerpen bereikte, vast van overtuigd
dat hij, met gebruikmaking van de be-1
staande aanvoerlijnen, in één ruk kon
doorstoten naar Berlijn. Eisenhower, die
het opperbevel op 1 september van Mon
ty had overgenomen besefte echter, en
waarschijnlijk was hij op dat moment
de enige, dat het werkelijk gebruik van
de haven van Antwerpen essentieel was
voor het met succes voortzetten van de
oorlog. Zonder Antwerpen zou de sprong
naar Berlijn niet ver genoeg hebben
gereikt. Zelfs met Antwerpen als aan
voerhaven heeft het later nog enorm
veel moeite gekost om over Maas en
Rijn te komen.
Eisenhower heeft Montgomery vanaf
het begin van de commando-overdracht
gewezen op het alles overheersende be
lang van het bezit van de Schelde-oevers
tot aan Vlissingen. Montgomery bleef
echter aan zijn idee „zo gauw mogelijk
naar Berlijn" vasthouden, ook nadat
Eisenhower enkele malen op ondubbel
zinnige wijze had laten weten dat de
vrijmaking van de Westerschelde de
hoogste urgentie moest hebben.
Pas nadat Montgomery enigszins ont
nuchterd was door het door hem be
dachte maar mislukte Arnhem-avontuur
en nadat Eisenhower het volle gewicht
van zijn autoriteit had laten gelden in
een brief aan "Montgomery van 16 ok
tober gaf Monty zich gewonnen. Hij
besloot zijn omiddellijk gegeven antwoord
aan Eisenhower met de veelzeggende
ondertekening: „Uw zeer toegewijde en
welwillende ondergeschikte" Maar toen
was het al lang te laat. Montgomery'
onderschatting van zijn „smallefront-
politiek" had de geallieerden maanden
achteruit geworpen.
Men kan zich afvragen waarom Mont
gomery zich zo lang tegen de wens van
Eisenhower, om Antwerpen ten nutte
te maken, heeft kunnen verzetten.
Vlakbij Bergen op Zoom, aan de
rijksweg naar Roosendaal, kan men
een bezoek brengen aan een militaire
begraafplaats. Hier zijn louter Cana
dezen aan de aarde toevertrouwd.
Velen van hen sneuvelden in de
verwoede slag om de Westerschelde.
12e Amerikaanse en het 21e Britse leger
korps samen te laten doorstoten naar
Berlijn. Pas precies twee maanden later
gaf Montgomery na Eisenhowers duide
lijke bevel, een legerorder uit waarin
stond dat de eerste taak van de 21e le
gergroep was zich naar het westen te
keren om de Scheldemond schoon te
vegen. Maar de hoofdmacht van het 2e
Britse leger stond toen nog met zijn
neus naar het oosten en het le Cana
dese leger had zich al bijna klaar ge
maakt voor de opmars naar Berlijn.
Discussie
De burgemeester van Manilla, een fel
bestrijder van jeugdmisdadigheid, heeft
een uitgaansverbod voor teenagers inge
steld. Met ingang van maandag mogen
jongelui onder achttien jaar na 9 uur
's avonds niet meer op straat komen. Zij
die tegen deze regel zondigen kunnen
worden gearresteerd en voor een recht
bank worden gebracht. Omdat men ver
wacht dat een opmerkeliik aantal klok
ken en horloges in Manilla tegen 9 uur
onduidelijke mankementen zullen gaan
vertonen laat men op dit tijdstip de
sirenes loeien.
Rivaliteit
Overigens: zelfs al zou Monty's idee
meteen op te rukken naar Berlijn mili
tair en praktisch uitvoerbaar zijn ge
weest dan zou het politiek niet hebben
gekund. Volgens de auteur van ,,The 85
days", waaraan de gegevens voor dit
artikel zijn ontleend, zouden de Ameri
kanen dit nooit geaccepteerd hebben. Er
bestond een flinke rivaliteit tussen Mont
gomery en de Amerikaanse legergene
raals wat betreft het 't eerste bereiken
van Berlijn Montgomery zat met zijn
leger in hét westelijke deel van de
aanvalsgolf. Patton, de commandant van
het derde Amerikaanse leger was, zoals
(Advertentie)
Daar was om te beginnen het feit dat
Eisenhower, toen hij het commando op
1 september overnam, zijn hoofdkwar
tier nog moest organiseren. De over
dracht van het bevel had een vertragende
reactie. Eisenhower had verder de ge
woonte zijn ideeën over de te voeren
strategie in de kring van zijn generaals
ter discussie te stellen. Hem is wel eens
verweten dat hij niet altijd duidelijk ge
noeg 1-iet merken wanneer de tijd voor
discussie gesloten was. Montgomery kan
dus Eisenhowers aansporingen aan zijn
adres tot het laatst toe hebben be
schouwd als behorend tot de discussie
periode. Wellicht is Eisenhower, als Ame
rikaan, wat toleranter geweest ten op
zichte van de Brit Montgomery, van
wie hij bovendien nog het commando had
overgenomen. Ondergeschikten van Mont.
gomery hebben na de oorlog gezegd dat
Montgomery nooit een order niet uit
voerde maar dat hij aan de andere kant
zijn eigen ideeën bleef volgen zo lang
dat kon. Die ideeën werden voor het
eerst duidelijk aan de opperste leger
leiding toen Montgomery op 18 augustus
een stoutmoedig plan indiende om het
De snelle opmars van de geallieerden
van 18 augustus tot 3 september 1944
in beeld gebracht. De 21e legergroep
had tot taak de kuststrook te zuive
ren. Het derde Amerikaanse leger
op de rechterflank, onder Patton,
was „running with the ball".
De Syrische premier Amin el Hafez
heeft de doodvonnissen van 29 personen
die betrokken zijn geweest bij de recente
opstand in Hama verzacht.
Een en ander is in Beiroet van een
radiobericht opgevangen. Er zouden ook
een aantal officieren van het Iraakse
leger naar Syrië zijn gedeserteerd.
(Advertentie)
In een oogopslag kunt u aan
het handige kijkglas aflezen
wanneer u water bij moet
vullen en hoeveel.
Standaard G.E.-model 49.'
Een forse zooiplaat met een extra groot stoomoppervlak geeft dit
luxe lichtgewicht G.E.-strijkijzer een unieke plus. De hardnekkigste
kreukels worden nu in een ommezien gaaf en glad geperst. Een spe
ciaal kijkglas zorgt-ervoor dat u altijd precies kunt zien wanneer u
water bij moet vullen. En wilt u droogstrijken? Een druk op de rode
knop en... klaar! Het teerste nylon of het zwaarste linnen, het
General Electric stoom-droogijzer zorgt voor een smetteloos resultaat.
Ook de gevoeligste wassen-dragen-drogen stoffen komen weer piek
fijn te voorschijn. Een met de vinger instelbare temperatuurregelaar
behandelt iedere stof met gepaste zachtheid. Zulk typisch Amerikaans
gemak vindt u alleen bij General Electric... niet voor niets 's werelds
meest ervaren fabrikant van elektrische huishoudelijke apparaten.
Prijs f 59.-
MtjNSSEN CO N.V. - KEIZERSGRACHT 205 - AMSTERDAM - TELEFOON 020-64876
Andere G.E.-geschenksuggesties: Wekkerklokjes - Coffeentakers
Skillet - Tandenborstel - Grill - Automatische dekens - Vaatwasmachines.
Wat stelden we ons in 1945 veel voor
van de tijd die zou komen! De mensheid
scheen wel alle dwaasheden uitgehaald te
hebben, die maar uit te halen waren. Nu
waren we door ervaring dan wüs gewor
den. Een nieuwe wereld, gebouwd op
vrijheid en gerechtigheid, een internati
onaal samenleven dat alle oorlog zou uit
bannen, dat zouden we nu nastreven en
bereiken. Maar onderhand werden de
kansen voor dit alles toch reeds verprutst.
Dat ligt reeds opgesloten in de titel van
een boek, dat de Engelsman Brian Gard
ner over dit wapenstilstandsjaar schreef:
The Wasted Hour. The Tragedy of 1945.
Onder de titel „Het verspeelde uur" is
het nu ook bij de Hollandiadrukkerij te
Baarn verschenen.
We zien hier dit historische jaar van het
begin tot het einde uitgetekend. Het be
gin: de laatste opflakkering van Duitse
militaire kracht, het Ardennenoffensief.
Het wordt voor Hitier een jammerlijke
mislukking, maar het openbaart ook reeds
EngelsAmerikaanse tegenstellingen,
waarin alleen verschillen van strategisch
inzicht, maar ook nationale en persoon
lijke rivaliteiten een rol spelen. Op de
achtergrond ligt de controverse omtrent
mentaliteit en bedoeling van de Russische
bondgenoot. In Washington zag men hem,
die zo glorieus en dapper gestreden had
van Kaukasus tot Berlijn, ook in de
politiek als een eerlijk tegenspeler, die
de normen van trouw en openhartigheid
zou onderhouden. Daarom had Amerika
er geen bezwaar tegen de verovering van
Berlijn, Wenen en Praag alleen aan hem
over te laten. En op de conferentie van
Jalta meende de toen doodzieke Roose
velt, dat hij met Uncle Joe (Stalin) het
best kon akkorderen zonder zich door
Engelse argwaan te laten afleiden. Zo
werd Polen overgeleverd aan de com
munistische levenssfeer als gevolg van
beurtelings handige beurtelings brutale
manoeuvres van de Russen, waartegen
over het verweer maar zwak was. On
enigheid ontstond er ook over de vraag
of het verstandig ja zedelijk verantwoord
Qe &J1*. kJkJT dji
op VVS
(6 IAAVta^S
was Duitse steden alleen maar te bom
barderen om verschrikking onder de
burgerbevolking te zaaien en haar moreel
te breken. Het gruwelijke bombardement
van Dresden, dat meer slachtoffers vergde
dan de atoombom op Hirosjima later zou
veroorzaken, had die vraag vooral toe
gespitst. Intussen voltrekt zich aan Duits
land en Japan verder het militaire dood
vonnis. Gardner schildert het ons in tref
fende bewoordingen. De capitulatie wordt
voor Duitsland onvermijdelijk. Uitbundig
zijn de festiviteiten in de wereld der
overwinnaars. De volkeren beseffen niet
dat de kiemen van nieuwe verdeeldheden
reeds beginnen te zwellen. In Potsdam,
waar Churchill wordt afgelost door Attlee
en Bevin, ziet men de splijting duidelijk.
Truman verschijnt daar als de opvolger
van Roosevelt, die de overwinning niet
meer mocht meebeleven. Hij is het ook,
die voor de zwaarste beslissing kwam te
staan, waarvoor een mens gesteld kon
worden: het al dan niet gebruiken van de
atoombom. Hij koos voor de redenering
van de militairen, dat door het eenmaal
opofferen van tienduizenden mensen vele
tienduizenden meer zouden worden ge-
met conventiële middelen onvermijdelijk
met conventiele middelen onvermijdelijk
zouden vallen. Onvermijdelijk? Dit is het
grote twistgesprek geweest en gebleven.
Met klem verzekeren velen, dat de Japan,
ners toch al op het punt van capituleren
stonden. Wie zal hier het gelijk uitmaken?
Gardner verzamelde en groepeerde de ge
gevens van deze uiterst belangrijke pe
riode in 't leven der mensheid gewetens
vol zoals heel dit boek berust op een
nauwkeurige bronnenstudie en ons leert
vooroordelen af te leggen om de ge
schiedenis zoals we die zelf in lijf en
bloed hebben meebeleefd nu op een af
stand te toetsen aan objectieve maatstaven
van menselijkheid en gerechtigheid.
In de Nederlandse vertaling heeft drs.
H. A. Paape enkele alinea's ingevoed die
verduidelijkend werken zonder iets aan
strekking of betoogtrant van het origi
neel te veranderen.
Deze uit het Spaans vertaalde roman
van de uit Peru afkomstige Mario Vargas
Llosa beschrijft het leven op een cadet
tenschool in Lima. De jongemannen,
merendeels van nederige afkomst en naïef
ingesteld tegenover het leven, worden
hier plotseling in een gesloten, militaire
maatschappij geplaatst, waar brute macht
en seksuele perversie domineren. On
danks hun uiterlijke aanpassing blijft bij
de meesten het diepere ego onaangetast,
zodat zij, mede door een dramatische ge
beurtenis op school, uiteindelijk als vol
wassenen tot de wereld terugkeren. De
roman schetst het contrast tussen het
jeugdige élan en de verderfelijke invloed
van een verworden milieu. De rauwe en
inmorele taferelen zijn onverbloemd
weergegeven en vragen om verstandige
lezers, die overigens ook bereid moeten
zijn, de ietwat vermoeiende stijl voor lief
te nemen. (Uitg. J. M. Meulenhoff
Het woord lief de" heeft wel veel
aan glans ingeboet. Toch is het chris
tendom een godsdienst van liefde, de
vraag is alleen wat men te verstaan
heeft onder de liefde die God voor ons
mensen heeft en van ons verwacht. Op
dit punt worden we niet in het onzekere
gelaten, want God zelf heeft ons geopen
baard wat Hij er onder verstaat. Hij
heeft dit gedaan in menselijke taal,
gebonden aan een bepaalde cultuur,
aan een bepaalde tijd. Het gaat er dus
om te weten, hoe de gewijde schrijvers
zich uitdrukten wanneer ze over liefde
spraken en wat ze eronder verstonden.
Dr. D. Deden bepaalt zich hier in
hoofdzaak tot het Nieuwe Testament en
dan blijkt dat het woord agape bijna
uitsluitend het gebruikte woord voor
„liefde" is. Dan gaat dr. Deden na wat
de H. Schrift daaronder verstaat en
wat het antwoord va nde mens op dit
goddelijk aanbod van Zijn liefde moet
zijn. Het laatste hoofdstuk vat de resul
taten van de voorafgaande studie in een
synthese samen. Een duidelijk in ver
zorgde stijl geschreven boekje, uitgege
ven bij Romen en Zoon. J. H.
Amsterdam).
A. G.
V*V fÜTtu
95-8.95
Dit geruchtmakende toneelstuk van
de jonge Amerikaanse schrijver Edward
Albee is bij Van Ditmar in de verta
ling van G. K. van het Reve in druk
verschenen. Het is een knap en wreed
stuk, zoals bij de opvoering algemeen is
opgemerkt, een niets ontziende geeste
lijke strip-tease, waarin pas aan het
slot iets van deernis met de vier to
taal ontluisterde personen doorbreekt.
Ook de lezing is een barre ervaring,
welke bewondering voor het grote ta
lent van de schrijver niet uitsluit.
(Advertentie)
Ook u kunt een
fiets cadeau krijgen!
Lees de advertenties
'in de damesbladen.
De opzet van dit simpele boekje van
de kapucijner-pater Baziel van der
Meeren blijkt uit de titel: Franciscus
te doen zien als de profeet, in zijn roe
ping en zijn zending. En wel in deze
zin dat naar een woord van Guardini
het bijzonder charisma van Fr. hierin
bestaat dat hij naar Jezus wijst. Men
kan deze waarheid zonder veel inspan
ning van elke heilige zeggen. Ook voor
Franciscus geldt dit gezegde, maar ik
kan niet vinden dat de schrijver erin
geslaagd is overtuigend aan te tonen
dat dit charisma in bijzondere mate
eigen was aan Franciscus. En dat de
heilige van Assisi ,,in staat is een blij
vend pinksterwonder in de harten te
bewerken" nemen we op gezag van de
schrijver graag aan, maar ook dit heeft
hij niet waar kunnen maken. Het laatste
hoofdstukje: profetische zending voor
de moderne mens ware beter niet ge
schreven. De tekeningen van zijn mede
broeder Vital Cremie zullen niet velen
vermogen te boeien. Uitgave De Vroen-
te (Kasterlee). J.H.
In de Nederlandse vertalling van dit
oorspronkelijk in het Frans geschreven
werkje van Prof. Aubert uit Leuven,
staat geen verschijningsdatum vermeld.
Het voorwoord van Dom Bauduin dateert
van 1952, in dit jaar moeten we dus wel
de eerste Franse uitgave plaatsen. Dit
blijkt ook uit de geciteerde literatuur, die
hoofdzakelijk rond 1950 cirkelt. Opgave
van recentere literatuur gaat niet verder
dan 1960. De ontwikkeling van de laatste
jaren is dus in de behandeling der pro
blemen niet meer verwerkt. Het stand
punt van de Katholieke Kerk t.o.v. de
oecumenische beweging is weergegeven
met de instructie van de Congregatie van
het H. Officie van 20 december 1949. Wel
iswaar wordt met een enkel woord gewag
gemaakt van de initiatieven van Joannes
XXIII en van het Secretariaat voor de
Eenheid, maar dit alles is voor een dui
delijk inzicht in de gewijzigde opvattingen
van de Kerk sinds het Concilie eigenlijk
onvoldoende. Wanneer men genoegen
neemt met deze achterstand, kan men uit
het helder en populair geschreven boek
je veel leren over de oosterse orthodoxie,
het protestantisme, de anglicaanse kerk
en over ontstaan en ontwikkeling van de
oecumenische beweging'. Vooral is de
doelstrekking van de Wereldraad van
Kerken verhelderend uiteengezet.
Uitgegeven bij Patmos in Antwerpen.
J. H.
Lodewijk de Vocht schreef een Neder
lands Te Deum voor koor en volkszang.
De Nederlandse tekst is van drs. Jozef
de Vocht. Het werk biedt vele mógelijk
heden, omdat het op verschillende ma
nieren kan worden uitgevoerd, nl. een-
tw -- of driestemmig, mèt of zonder
begeleiding. De steeds terugkerende
„Tutti-passages" (voor volkszang) zijn
zeer eenvoudig, terwijl deze delen door
een steeds wisselende ondersteuning van
koor en orgel toch een fris karakter
behouden. Vooral bij massale uitvoering
is met dit werk een sfeervol resultaat
te bereiken. Voor het koor zijn bijeen-
gedrukte stemmen (koorpartituren) ver
schenen. Tevens zijn voor de volkszang
kleine partijtjes leverbaar, waarop de
eigen muziek en tekst genoteerd staat,
met de gehele tekst van de koorgedeel-
te4. van dit Nederlandse Te Deum:
Heer, U loven wij. Bovengenoemde wer
ken zijn beide verschenen bij de mu
ziekuitgeverij Wed. J. R. van Rossum
te Utrecht. H v H
Leo Beerends componeerde ,,Duo Mo-
teti" voor driestemmig mannenkoor a
cappella. Het zijn twee zéér korte stuk
jes, die, in goed lopende polyfone zet
ting, een uitstekende indruk maken. Er
zijn geen grote sprongen nóch voor de
drie partijen bijzonder hoge noten, ter
wijl het stuk in de behoudende stijl is
geschreven. Weinig moeilijkheden dus
en zeer aantrekkelijk voor repertoire-
uitbreiding. H. v. H.
(Advertentie)