Nederland een week in
teken van de fotografie
MARTIEN
Op de grens van
land
en zee
..De Krant motief van
film- en fotowedstrijd
j Minitips
Inruilactie
17
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 2 MEI 1964
Prij
zen
Gouden Iris
In de week van de Fotografie zal J
J de Nederlandse fotohandel een ca- t
i deautje uitreiken. f
i Het is het systeempje „Minitips", J
J een bundel kaartjes, samengehou- J
den door een draainiet. Op elk
i kaartje staat een onderwerp aan-
gegeven voor foto of film en daar-
J bij een paar korte tipsin feite i
t een „uitgekookt bliksemrecept" t
t voor een geslaagde opname. Elk
J kaartje wordt naar buiten gedraaid J
i op het moment dat dit nodig is, de
i tip geraadpleegd en de opname ge-
J maakt. Het systeempje is door zijn J
J geringe omvang gemakkelijk in J
i zak of fototas op te bergen.
PRIJZEN NATIONALE
FOTOWEDSTRIJD
Groep Ieerste prijs van 150,—
tweede prijs van 100,—, derde prijs
van 75,—, 3 prijzen van 25,—; 10
prijzen van 10,
Groep IIeerste prijs van 500,—;
tweede prijs van 250,—; derde prijs
van 100,2 prijzen van 80,
2 prijzen van 25,—; 10 prijzen van
10,—; 20 prijzen van 5,—.
Groep IIIeerste prijsvan 500,
tweede prijs van 250,—; derde prijs
van 100,2 prijzen van 50,2
prijzen van 25,—; 10 prijzen van
i 10,—; 20 prijzen van 5,—.
Extra premie.
De vereniging Nederlandse Dagblad
Pers stelt bovendieneen extra-premie
groot 300,ter beschikking voor de
foto of die, welke het best de beteke
nis van het „Dagblad in de Maat
schappij" tot uiting doet komen.
Van 2 tot en met 9 mei staat Nederland in het teken
van de „Week van de Fotografie". Op dezelfde
datum start een nationale foto- en filmwedstrijd,
waarvan de organisatie berust bij de Vereniging de
Nederlandse Dagbladpers en de Stichting ter Bevor
dering van de Amateurfotografie.
,.De krant in Nederland": Zo luidt dit jaar het
onderwerp van deze wedstrijd, die op 29 augustus
aanstaande eindigt. De krant als wedstrijdmotief is
een weinig gehanteerd onderwerp. Het biedt echter
legio mogelijkheden voor de foto- en filmamateur.
Daar het motto „De Krant" in de ruimste zin van
het woord geldt, kunnen velerlei richtingen worden
gekozen.
We denken hierbij aan foto's of dia's van alledaagse onderwer
pen als vader met zijn krantje, kinderen gebogen over het dage
lijkse stripverhaal, een paar jochies met een wankel karretje met
oude kranten of de krant als zonnewering op het hoofd van een
toeschouwer bij een voetbalwedstrijd.
Er kwamen reuzen uit een oudere eeuw.
Zij bewaakten het water in alle aeizoenen.
Zij groeiden zee- en hemelwaarts.
Zij werden met water beslagen want de zee is hun kracht.
De vloed ia hun nachtrust, hun voedende slaap.
Zij ademen uit de longen van het water.
Zij schoten wortel in de handen van de aarde.
Zijn zij koeriers van de zee of torenwachters van de aarde T
Welk is hun taal Hun vaderland
Met land en zee zijn zij navelverbonden, zij leven in de weelde
zonder woorden te spreken.
Zij beheersen de onbeweeglijkheid.
Na vier jaar wordt thans weer de
gouden Iris uitgereikt. Dit is 'n jaar
prijs voor hem of haar die zich in
Nederland bijzonder verdienstelijk
heeft gemaakt voor de amateurfoto
grafie. De gouden Iris zal op de ope
ningsavond van de Week van de Fo
tografie worden uitgereikt.
Daarnaast kan men de krant zelf
in de zoeker nemen en de dynamiek
van het bedrijf uitbeelden. Maar uit
de inzendingen zal ongetwijfeld blij
ken dat de amateurs vaak een ge
heel andere, misschien verrassende
visie op ,,De Krant" bezitten.
Deze nationale fotowedstrijd kent
vier groepen:
1. Jongeren tot en met 25 jaar;
2. 25 jaar én ouder;
3. Kleurendia's;
4. Smalfims.
Ook de filmers kunnen zich wijden
aan ,,De Krant in Nederland". Even
als bij de fotografen is hier de
krant onderwerp in de ruimste zin
van het woord. De inzendingen mo
gen bestaan uit speelfilms, docu
mentaires, animations of abstracties,
indien het motief duidelijk hoofdzaak
en als zodanig herkenbaar blijft.
Er zijn twee klassen: A films met
geluid en B films zonder geluid. Door
deze splitsing is bereikt dat ook de
beginner een redelijke kans heeft op
prijzen. Voor beide wedstrijden is
voor meer dan vierduizend gulden
aan prijzen beschikbaar gesteld.
In het gehele land worden traditie
getrouw weer fototentoonstellingen,
dia-avonden en filmvertoningen ge
organiseerd door de foto- en film
clubs. Daarnaast worden flitsbals en
foto- en filmrally's gehouden.
Naar schatting worden jaarlijks
100.000 foto's ingezonden naar regio
nale en nationale wedstrijden. Soms
wordt dit aantal nog belangrijk over
schreden.
Per jaar worden ongeveer 12.000
filmcamera's verkocht. Toch is dit
aantal nog zeer gering vergeleken
bij de jaarlijkse verkoop van foto
toestellen die ruim 200.000 stuks be
draagt. Niettemin neemt het filmen
een steeds grotere plaats in het le
ven van de Nederlander in. De ver
der gaande verbetering van het le
venspeil heeft met zich meegebracht
dat het aantal filmcamera's in Ne
derland procentueel het hoogst is
van alle E.E.G.-landen.
Ons land volgt langzaam de ontwik
keling die zich in de Verenigde Sta
ten voordoet. In de vakantie wordt
door velen uitsluitend in kleur ge
filmd en gefotografeerd. Bij de foto
grafie nemen de dia's vanwege hun
sprankelende kleuren verreweg de
eerste plaats op de ranglijst in.
Mede door de voortdurende reclame
acties is een andere vaak verguis
de opnametechniek in opkomst.
Iets wat de van aard nogal zuinige
vaderlander vroeger klinklare onzin
vond, schijnt het nu regelmatig te
doen: filtsen bij volle zon. Door de
zware schaduwen met filtslicht op
te vullen worden namelijk betere op
namen verkregen. Parallel hieraan
loopt het sterk gestegen verbruik
van blauwe filtslampjes, die als in-
vulflits (bij kleur-opnamen) eveneens
een rol spelen.
Bijna onmerkvaar is een nieuwe hob
by ontstaan. Uit twee oude liefheb
beryen n.I. dia's maken en geluids-
jagen, groeide een nieuw begrip: de
klank-dia. De naam klank-dia is af
komstig uit België en burgert lang
zaam in.
Het landelijk gemiddelde van het
bandrecorderbezit komt bij onze be
volking neer op 8 tot 10 procent.
Bij de beoefenaars van de kleuren
fotografie en de smalfilmers be
draagt dit procent bijna 25. zodat
hier gesproken kan worden van een
samenhang.
Een klank-dia is in fiete een beeld
in kleuren dat bij projectie door be
geleidende muziek aanzienlijk in zeg
gingskracht moet toenemen. Vaak
wordt een serie van klank-dia's ver
toond. De eindindruk ontstaat dan
slechts door de totaliteit van beeld,
geluid en beeldopvolging. Het karak
ter van de klank-dia's loopt hier
vrijwel parallel met de geluidsfilm.
Een actie die zich steeds meer in de
gunst van het publiek verheugt is de
jaarlijks terugkerende camera-inruil-
actie. Dit jaar loopt deze actie van
2 mei tot en met 6 juni.
Voor elke camera wordt een bepaald
bedrag vergoed, afhankelijk van de
prijs van de nieuwe aankoop.
De legende der liefde.
Het leven dat zich splitst in twee volmaakte helften,
of langgeleden hout, in deze bruiloft
krachtig en springlevend als de bomen.
Zal hier de strandjutter knielen in het zand
zoals de herders knielden voor het wonder der geboorte
5?
In opdracht van de Chemische Fabriek L. van der Grinten n.v.
te Venlo heeft de Eindhovense fotograaf Martien Coppens een
fotoboek samengesteld met als titel „Op de grens van land en
zee''. De Vlaamse dichter Paul Snoek schreef in nauw contact
met Coppens de verbindende teksten.
Martien Coppens hoeven wij niet te introduceren. Hij is een
fotograaf, een kunstenaar, met een diepe verbondenheid met
de natuur. Eerlijkheid en fijngevoeligheid kenmerken zijn visie.
In het fotoboek „Op de grens van land en zee" herkent men on
middellijk de paysagist, die reeds duidelijk naar voren trad in
zijn werk „Monsters van de Peel".
De foto's van Martien Coppens in
zijn laatste fotoboek vallen moeilijk
onder één bepaalde richting te rang-
Een zwemmer is een ruiter
Zwemmen is losbandig slapen »n spartelend water,
is liefhebben met elke nog bruikbare porie,
is eindeloos vrij zijn en inwendig zegevieren.
En zwemmen is de eenzaamheid betasten met vingers,
is met armen en benen aloude geheimen vertellen
aan het altijd aHesbegrijpende water.
schikken. Meestal is hij zuiver im
pressionist, soms neigt hij tot ex
pressionisme, maar dan blijkt weer
een toegankelijkheid tot het onbewus- j zijn rijke visie op zijn motief; ver*
geestenlandschap vol fantasieën en
hallucinerende beelden.
ONTWIKKELING
De manier waarop Coppens zijn on
derwerp benadert getuigt van een
diepe beleving, een herkenning van
symbolen en een ontmoeting met het
onderbewuste. Het is een beleving
die grenst aan de wetenschappelijke
analyse.
Coppens beheerst zijn materie vol
strekt en mede daardoor bereikt hij
dat zijn individuele impressies en ex
pressies vrijwel onmiddellijk op de
toeschouwer worden overgebracht.
Toch eisen zijn foto's een langere
beschouwing wil men al hun facet
ten doorgronden.
,,Op de grens van land en zee" is
een verzameling foto's gemaakt langs
de Nederlandse kust in de jaren tus
sen 1950 en 1963. Duidelijk bemerkt
men daarin de ontwikkeling welke
Coppens heeft ondergaan.
Coppens gebruikt verschillende tech
nieken. variërend van massieve low-
key tot vlinderlichte toetsen in high-
key.
Op de grens van land en zee ont
dekt Martien Coppens onderwer
pen waar een minder begaafd fo
tograaf aan zou voorbijgaan. Mar
tien Coppens onderscheidt zich dooi
te, die zonder meer surrealistisch is.
En de symboliek van de surealist
is veelvuldig in Coppens' laatste
oeuvre terug te vinden. Zij blijkt ook
uit de verbindende teksten die Paul
Snoek in nauw overleg met Martien
Coppens heeft geschreven.
Beiden vertonen een overeenkomst.
Zij slechten de grensmuren tussen
het onbewuste en het bewuste en
scheppen een wereld waarin contem
platie en actie zich vermengen. Een
weerde, met mosselen en wier ovêr-
dekte golfbrekers, scheepswrakken,
door zeewater en wind aangevreten
boomstronken, verspreid in 't zand
liggende basaltblokken, een een
zaam groepje palen dat staande in
de branding nog iets van een ze
kere slagorde heeft bewaard, weid
se landschappen in het niemandsland
tussen zee en duinen, dode vogels,
half begraven onder het stuifzand.
Een apart exploratiegebied van Mar
tien Coppens is het strand, dat bij
het invallen van de eb wordt ge
groefd en getekend door het terug-
stromende water.
RUIMTE
Coppens weet ruimte te scheppen in
even grandioze als subtiele compo
sities door het suggestief plaatsen
van zwart en wit en een juiste scherp.
1 tedosering.
Waar de Eindhovenaar ruimte wil
suggereren, toont hy zich daarin 'n
meester. Om zware naar hoge lich
ten oprijzende palen, legt Martien
Coppens een ruimte, die reminiscen
ties oproept aan gotische kathedra
len. In het uitgeslepen en door
groefde zand roept hij taferelen op
die, zo men ook de laatste geringe
afbeeldingsmaatstaf wil vergeten,
doen denken aan een majestueus,
door erosie aangetast landschap.
De talrijke opnamen van dode vo
gels zouden macaber lijken, indien
men Coppens' ware bedoelingen, niet
kende. Hier tekent hij de wisseling
der seizoenen, de opeenvolging van
leven en sterven, de tragiek van de
natuur, waarin de dood een even
vertrouwde als vanzelfsprekende rol
speelt.
Coppens is tènslotte een meester van
de compositie, die hij graag ritmisch
opbouwt met een herhaling van het
hoofdmotief.
,Op de grens van land en zee" is
een kostelijk boekwerk, een kostbaar
bezit voor degenen die Coppens al
van vroeger kenden en een openba
ring voor hen, die nu met hem ken
nismaken.
Martien Coppens zorgde ook voor de
samenstelling en de lay-out van het
plaatwerk. De lay-out voor 't tekst
gedeelte en de band werden ver
zorgd door Jacques Peeters. Venlo.
De uitgave werd gedrukt door de
drukkerij H. C. van Grinsven N W te
Venlo en gebonden door N V
binderij P. de Wit te Eindhoven. ID®
oplage bedraagt 1500 genunmmöamfof
exemplar».
W. J.
4
