Min. De Jong: Defensie
is geen failliete boedel
Geert standpunt in
predikan tenconflict
week van
de fotografie
top
form
9^-
KYP antwoordt op reacties
in de katholieke achterban
Record aantal WONINGEN
gereedgekomen
de drank voor
U
dorstige drinkers
Tweemans-onderzeeër
Onderwijzersaanwas is
komende jaren voldoende
iisigtiamag
»e«ede
tege
ROND HUWELIJK PRINSES IRENE
MIN. BOGAERS IN le KAMER:
Nieuw materieel moet betaald worden
Ui
naar de nieuwe
meubelen,
Verhouding inkomens-
huren niet ongunstig
Lichte Lua
n.v. Jan Hendrikx
Systeembouw
scholen wordt
bevorderd
Katholieken
ergerden
zich terecht
DUET NYLONS
Centuriontank
krijgt
nieuwe
vuurmond
limonade
Actie tegen gangsters
in België
Automaat voor aanleg
landbouw-betonwegen
3e radioprogram
midden 1965
GO»**6 ni*- s
r»el s»el ,,0eddu5
N is
Maak beschuldiging
waar
met GRATIS spaarzegels
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 1 MEI 1964
(Advertentie)
(Van onze parlementaire redactie)
Van de 86 in werkelijke dienst zijnde legerpredikanten heeft
niemand om reden van zijn visie op het vraagstuk van het
gebruik van atoomwapenen verzocht van zijn functie te
worden ontheven. Van de circa 400 legerpredikanten met
groot verlof hebben er slechts twee om deze reden ontslag
verzocht. Dit heeft minister De Jong (Defensie) medegedeeld
in de memorie van Antwoord op zijn begroting aan de
Eerste Kamer.
F 84 squadron deze taak. De mobiele
luchtdoelartillerie van het eerste leger
korps zal echter blijven bestaan en nog
worden uitgebreid. Over het afstoten
c.q. verminderen van taken bij de Land
macht zegt de minister in zijn algemeen
heid: Dit moet niet als een bezuiniging,
maar als een aanpassing aan de Navo-
strategie worden beschouwd.
De Defensie-nota zal ook opheldering
geven over de plannen met de Karei
Doorman. Deze plannen vormen volgens
de minister een onderdeel van een meer
omvattende studie over de samenstelling
van de Kon. Marine in de zeventiger ja
ren. Minister De Jong meent inmiddels
niet dat een aanzienlijke inkrimping van
de marine moet worden overwogen.
Minister De Jong spreekt ook over de
vervanging van militaire strozakken door
matrassen. Omdat het om grote aantal
len gaat, maken de financiële consequen
ties een snelle vervanging niet mogelijk.
Het financiële motief bepaalt ook de
snelheid van de vervanging van kachels
in oude kazernes door centrale verwar
ming.
De bewindsman heeft de senaat ook
gezegd, dat een studie is aangevangen
over het inrichten van kleinere woon
vertrekken in kazernes. Ook in onder
zoek is de mogelijkheid van een afzon
derlijke financiële compensatie voor ex
tra diensten (b.v. bij oefeningen) voor
het beroepspersoneel van de Landmacht,
in het bijzonder bij de parate troepen.
Minister De Jong heeft nog geen dui
delijk en afgerond inzicht in de conse
quenties welke de reorganisatie-maatre
gelen bij de Koninklijke Landmacht op
personeelsgebied zullen hebben. Het be
leid t.a.v. het beroepspersoneel bij de
reorganisatie zal echter in ieder geval
worden bepaald door 1. Het streven naar
vrijwillige voortijdige dienstverlating, 2.
Een zo goed mogelijke opvang van de
gevolgen van de reorganisatie op perso
neelsgebied door de gehele Kon.
Landmacht. In de defensienota zal hierop
nader worden ingegaan.
(Advertentie)
De minister wil zelf in het conflict van
de legerpredikanten geen standpunt in
nemen. Hij is het echter eens met ds. Van
Pagee, die schrijft „dat de legerpredikant
een verstandig beleid voert door in over
leg met zijn hoofd van dienst zijn vrij
heid met wijsheid te gebruiken'. Minis
ter de Jong heeft geen behoefte aan een
andere organisatievorm van de geeste
lijke verzorging of aan een studie over
de positie der geestelijke verzorgers.
De minister zegt verder: „Hoewel op
het ogenblik in de krijgsmacht uit een
oogpunt van beleidvoering en planning
een moeilijke periode wordt doorge
maakt, kenmerkt deze zich anderzijds
door een verheugende verbetering in de
materieelpositie".
De minister gaat ook nader in op de
huidige (moeilijke) financiële situatie
t.a.v. de defensie. Hij zegt dat de huidige
geringe ruimte voor met name investe
ringen het gevolg is van het thans in gro
te hoeveelheden ter beschikking komen
van nieuw materiaal dat in het verleden
besteld is. Noodzakelijk is daarom nu
een beperking van de uitgaven, in het
bijzonder die t.b.v. de exploitatie. De
situatie als „een failliete boedel" ken
schetsen is een beslist onjuiste voorstel
ling van zaken, zegt de minister.
Maatregelen tot sanering van de de-|
fensie-begroting zullen worden bekend-,
gemaakt in de uiteenzetting van de plan
nen voor het tijdvak 19641967 in de ko
mende defensie-nota.
De minister deelt mede. dat er ook
nog een aanvullende begroting van 130
miljoen nodig is vanwege de getroffen
loonmaatregelen. t)e gestegen prijzen
van goederen en diensten zullen voor
1964 een meeruitgave vergen van circa
ƒ70 miljoen.
Over de Centurion-tank zegt de mi
nister, dat deze mechanisch nog in een
zo goede staat is, dat hy nog tot na 1972
gebruikt kan worden. Nu ook geble
ken is dat de voorziening met reserve
onderdelen tot minimaal 1972 is ge
waarborgd zijn er geen technische re
denen om tot vervanging over te gaan.
Hij zegt: „Hoewel op het ogenblik be
tere tanks op de markt zijn dan de Cen
turions, wil dit niet zeggen, dat de Cen
turion verouderd is".
De Centurion-tank beschikt met het
oorspronkelijke 20-ponder kanon evenwel
niet over voldoende doorboringsvermo
gen. Voor dit probleem is er een oplos
sing, welke reeds is toegepast door bij zes
tankbataljons het kanon van een deel
van de tanks te vervangen door een 105
mm kanon dat wel aan de eisen van
doorboringsvermogen voldoet. Dit zal nu
ook bij de overige vier tankbataljons ge
beuren.
„De nodige extra voorzieningen zullen
30 miljoen vergen, maar dan voldoen de
tanks ook aan de eisen van het moderne
gevecht", aldus de minister.
Over de opheffing van de territoriale
luchtdoelartillerie zegt de minister: de
kosten daarvan zijn niet meer evenredig
aan het nut sinds de technische ontwik
keling en invoering van geleide projec
tielen en afweermiddelen (Hawk en
Nike). De luchtmacht blijft echter voor
de luchtverdediging tegen eventuele
vijandelijke laagvliegende vliegtuigen
tot eind 1965 een squadron Hunter-jagers
beschikbaar houden. Daarna krijgt een
(Advertentie)
Van 2 t/m 9 mei
met tal van plezierige verrassingen.
die uitsluitend verkrijg
baar zijn bij Uw Top-
Form Adviseur:
BOSCHSTRAAT 1 - BREDA
De Belgische politie heeft een groot
scheepse actie ingezet tegen het steeds
driestere optreden van roofbenden, die
overvallen op bankfilialen en wisselkan
toren tot hun specialiteit hebben ge
maakt. Er is een verscherpte controle
ingesteld aan sommige grensposten om
dat wordt vermoed, dat de bendeleden
na hun slag te hebben geslagen zich naar
het buitenland begeven.
Alleen al in Brussel en de randgemeen
ten bedraagt de buit van de afgelopen
drie maanden bijna drie miljoen Bel-
De Kon. Nederlandse Heidemaatschap
pij heeft gisteren gedemonstreerd met
een machine, die betonweg-automaat heet
en die voor de aanleg van landbouwwe-
gen ongekende voordelen biedt.
De automaat bestaat uit een trekker
en een daardoor getrokken slee. Beton-
specie wordt van een de stoet vooraf
gaande rijdende mengmolen op de voor
kant van de trekker gegooid en komt
aan de achterkant in nog ongevormde
toestand op de vooraf nauwkeurig ge-
effende ondergrond terecht. Die massa
wordt dan door de slee gladgestreken.
Een trilbalk zorgt voor de verdichting
van de massa. De door de slee gevorm
de glijbekisting geeft het nieuwe weg-
lichaam nette opstaande randen die, ook
al blijft het geheel een poosje vochtig,
niet uitzakken als de bekisting verder
is getrokken. De speciale samenstelling
van de specie staat daar borg voor.
Op die manier kunnen een man of zes
er is ook nog enig afwerken met be
zems nodig in één minuut een me£er
weg aanleggen. De breedte van die weg
kan variëren van 2,25 tot 4 meter, de dik
te van het wegdek van 10 tot 25 centi
meter.
Men kan met de aanlegpnjs in de
meeste gevallen nog iets blijven onder
die voor gelijkwaardige andere contrac
ties, terwijl de onderhoudskosten gering
zijn De aanlegkosten van landbouwwe-
gen hebben tot nu toe gevarieerd van
f 100.000 tot f 40.000 per kilometer. Bij
gebruikmaking van de betonwegautomaat
zullen de kosten van een landbouwweg-b,
afhankelijk van wat er aan de onder
grond moet gebeuren, tussen de f 40.000
en f 50.000 per kilometer liggen.
gische frank, bijna een kwart miljoen
gulden.
Op grote schaal is een foto verspreid
van de 32-jarige Marcel de Dapper, de
enige deelnemer aan de overval van
vorig jaar op het bijkantoor van de Bel
gische Nationale Bank te Kortrijk, die
nog op vrije voeten is. Vermoed wordt,
dat hij bij de vele overvallen van de
laatste tjjd betrokken is, omdat de da
ders altijd op vrijwel dezelfde wijze te
werk gaan als in Kortrijk.
(Van onze parlementaire redactie)
Van 1964 tot en met 1970 zullen de
kweekscholen naar wordt verwacht
10.500 onderwyzers afleveren. Het aan
tal leerlingen op de kweekscholen is thans
ruim voldoende om de behoefte aan on
derwijzers by de diverse takken van on
derwijs ais gevolg van de vervangings
behoefte, de verlaging van de leerlingen-
schalen en de leerplichtverlenging te dek
ken. Dit delen minister Bot ,en staats
secretaris Grosheide aan de Eerste Ka
mer mee.
In de memorie van antwoord aan de
senaat vermeldt staatssecretaris Groshei-
(Van onze parlementaire redactie)
De radiozender te Lopik voor het
derde f.m.-net zal, naar minister Bot
verwacht, midden 1965 gereed zijn. On
geveer tezelfder tijd zal het gehele net
in bedrijf gesteld kunnen worden, met
uitzondering van de zender Wieringer-
meer, die vermoedelijk eind 1966 in de
ether zal komen.
Minister Bot deelt dit aan de Eerste
Kamer mee. Hij vermeldt ook, dat hij
thans werkt aan de regeling voor de
omroep. Hij streeft ernaar hiermede in
grote lijnen gereed te zijn omstreeks het
zelfde tijdstip, waarop de pacificatie
commissie advies zal uitbrengen. Het ligt
in de bedoeling van de minister het ge
bruik van eventuele nieuwe programma
mogelijkheden van de draadomroep te
regelen in de omroepwet.
(Advertentie)
Voor mensen op huwelijksreisdie
het ongestoorde geluk zoeken, voor
diepzeeduikers en technici, die be
paalde bouwwerken ook eens van
uit het vis-perspectief willen be
kijken, is deze onderzeeboot ge
knipt. Met zijn tweeën, of ook al
leen, kan men met dit wonderlijke
vaartuig urenlange tochten ma
ken en zich verheugen over de
natuur zoals die zich onder de
waterspiegel aan de toeschouwer
ontvouwt. Deze kleine torpedo
vormige onderzeeër werd door een
firma in München gebouwd en met
comfort en alle technische snufjes
uitgerust. Men kan er 45 meter
diep mee duiken. Een overschrij
ding van de grootste diepte is niet
mogelijk, daar deze privë-onder-
zeeboot met een beveiligde stuur
inrichting is uitgerustdie niet kan
worden uitgeschakeld. De Tiger-
hai", zo heeft de firma de onder
zeeër genoemd, trok op tentoon
stellingen in Hamburg en West-
Berlijn, ondanks de prijs van 25.000
mark, veel belangstelling. De 1500
kilogram zware kunstharsconstruc
tie, die door ingebouwde schijn
werpers ook op grote diepten, in
troebel water en 's nachts zeer
goed bruikbaar is, kan 6 1/2 uur
onder water opereren. De eerste
miniatuur-onderzeeboot ter wereld
voor particulier gebruik, een goed
koper éénmansv aar tuig, dat even
eens in Duitsland gebouwd werd,
heeft ondertussen al vele kopers
gevonden.
de voorts, dat hij het rapport van de
werkgroep, welke studeert op de hui
dige positie van de hoofden der scholen,
wil afwachten alvorens zijn standpunt te
bepalen omtrent de vraag of, en zo ja
welke maatregelen moeten worden ge
troffen ter verlichting van de positie van
de hoofden van lagere scholen.
De staatssecretaris toont zich voorts
een voorstander van meer onderwijs dan
de leerplichtwet gebiedt en geeft te ken
nen, dat het bouwen van scholen in
systeembouw krachtig zal worden be
vorderd. Overleg tussen de ministeries
van onderwijs, kunsten en wetenschappen
en van volkshuisvesting en bouwnijver
heid heeft tot resultaat gehad, dat voor
series van minstens zes noodzakelijk te
achten scholen in systeembouw op een
urgentieverklaring en rijksgoedkeuring
kan worden gerekend.
Voorts blijkt een commissie ingesteld
te zijn. die op korte termijn voorstellen
zal doen met betrekking tot de organi
satie van de onderwijsresearch.
(Advertentie)
,etóeS .,«9
de *reV
OÏ 09*006 T
W -CTtaA0 OP V
ia»" \ioge
Jftk
GEKONTROLEERD
Het is alléén Terlenka
met het Terlenka eti
ket. want alléén de
artikelen die A K U.
goedkeurt verkrijgen
het merk Terlenka
Artikelen die niet aan
de A K.U.-eisen vol
doen zullen veelal
onder een soortnaam
zoals polyester in de
handel komen.
PUBLIKATIE VAN A.K.U., ARNHEM
(Van onze parlementaire redacteur)
Het partijbestuur van de K.V.
P. heeft aan het kader van de
Katholieke Volkspartij een me
morandum doen toekomen inza
ke de houding van de K.V.P. rond
de verloving en het huwelijk van
prinses Irene.
Dit memorandum is een antwoord op
de vele, soms felle reacties van de Ka
tholieke achterban op de verwikkelingen
rond de kwestie-Irene, Het geeft een na
dere verklaring van de houding van de
K.V.P. in deze zaak en komt daarbU tot
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Bogaers (Volkshuisves
ting en Bouwnijverheid) heeft in
de Eerste Kamer meegedeeld, dat
er momenteel meer woningen wor
den gebouwd dan ooit tevoren. In
de periode 1 april 1963—1 april
1964 kwamen 90.678 woningen ge
reed, een aantal, dat in geen enkel
ander bouwjaar werd bereikt.
De vraag is niet meer: worden er in
1964 de geplande 90.000 woningen ge
haald. maar: met hoeveel woningen zal
dit getal van 90.000 worden overschre
den. Het antwoord op deze vraag is pri- schappij gehonoreerd. De 40 ontwerpen,
mail' afhankelijk van de mate van be
reidheid om door gezamenlijke inspan
ning bij de bouw er een schepje op te
doen. Wanneer iedereen meewerkt zul
len we eerder dan we denken van de wo
ningnood af zijn, aldus de minister.
De bewindsman antwoordde uitvoerig
op de krtiek, die geuit is op de bouw
van de zgn. 14.000-guldenwoningen. Het
is nooit de bedoeling geweest, aldus de
minister, met deze woningen de woning
nood op te heffen. Het is daartoe slechts
een van de secondaire middelen De
minister staat op het standpunt, dat elk
middel, voor zover het niet indruist te
gen de belangen van de volkshuisvesting,
moet worden aangegrepen om meer hul
zen te krijgen. Bij dc 14 000-guldenwo-
ningen is een initiatief uit de maat-
die er bestaan voor de zgn. Bogacrs-
woningen beantwoorden alle aan min
stens de minimum-eisen voor de woning
wetwoningen. Op enkele na gaan de
kwaliteit en de grootte van deze wo
ningen zelfs aanzienlijk uit boven de
minimumeisen.
Minister Bogaers betuigde zijn respect
voor de ontwerpers en bouwers van de
•14.000-guldenwoningen. Vaak worden
zij gedreven door sociale motieven
Minister Bogaers gaf de Kamer' de
verzekering, dat zijn streven gericht is
op verbetering van de kwaliteit van de
woningen. De minimum-eisen zullen na
der onder de loep worden genomen. De
minister besteedde nog uitvoerige aan
dacht aan de woningen voor economisch
zwakkeren. Hij was echter van mening,
dat de verhouding tussen huren en in
komens niet ongunstiger is geworden
Een uiterst moeilijk probleem noemde
hij het bezetten door mensen met te
hoge inkomens van woningwetwoningen.
Hij gaf de Kamer de verzekering dat
het advies, dat de raad voor de volks
huisvesting omtrent dit probleem heeft
uitgebracht, nauwkeurig zal worden be
studeerd en 'of de opschuiving met zach
te dwang zal worden bevorderd.
De minister was niet bereid 1 waar
toe hij van VVD-zijde was aangespoord
de bouw in de vrije sector van wo
ningen met een bouwprijs hoger dan
f 35.000 toe te staan. Hij voerde daar
voor drie redenen aan, waarvan de be
langrijkste was. dat door het leggen van
dit plafond de bouw van meerwoningen
ook in de vrije sector wordt bevorderd.
de conclusie: zowel de regering als de
K.V.P.-fractie hebben gezien de omstan
digheden het enig mogelijke beleid ge
voerd. De regering, met name de minis
ter-president, verdient alle lof voor het
veilig stellen van de constitutionele mo
narchie en het waken tegen het indrin
gen van onzuivere elementen in de ver
houding tussen staatshoofd en ministers.
Terecht, zo begint het K.V.P.-memo
randum, hebben katholieke Nederlan
ders zich geërgerd om veel onwaarach
tigs en onbarmhartigs, dat zich heeft
afgespeeld rond de overgang van prin
ses Irene naar de katholieke kerk, haar
verloving en haar huwelijk. Men voelde
hieronder duidelijk tendenzen van anti
papisme en politiek opportunisme.
Daar waren de uitspraken van verschei
dene dominee's waaronder een hofpredi-
kant, akties van bepaalde groepjes van
protestanten, de nodige publikaties uit
die kringen, de hoogst onsympathieke
N.C.R.V.-uitzending .adieu Irene van
Oranje', de aandrang om het huwelijk
maar in het buitenland te doen plaats
vinden, de weigering van de N.C.R.V.,
V.P.R.O. en V.A.R.A. om mee te doen aan
een rechtstreekse televisie-uitzending van
het huwelijk in Rome, enz.
Niet alleen van protestantse zijde was
deze tendens aanwezig, maar mei name
ook van socialistische zijde, terwijl de
liberale politici zich ook duidelijk in de
kaart lieten kijken. De socialisten speel
den de rol van de grote voorvechters voor
de grondwettelijke godsdienstvrijheid,
maar intussen hebben zij maandenlang
systematisch in een tendentieuse voorlich
ting overigens op een tegen het be-
lachtelijke aan overdreven manier
vooral via de televisie ons volk duidelijk
proberen te maken, hoe grote gevaren
ons bedreigen vanuit Spanje en het Car-
lisme. Iedereen voelde aan, dat daar bij
bedoelingen achter staken.
Dit alles heeft terecht in katholieke
kringen ergenis en verontwaardiging te
weeg gebracht. Men voelde aan. dat pro
testanten liberalen en socialisten zich bij
hun standpuntbepaling ten aanzien van
de staatsrechtelijke aspecten van verlo
ving en huwelijk weliswaar konden be
roepen op dwingende staatsrechtelijke
overwegingen, welke ook voor de rege
ring en de K.V.P. dwingend waren, maar
dat anderzijds bij een aantal van hen mo
tieven en overwegingen golden, die zij
nu niet behoefden te gebruiken, maar
waarvan men zich afvroeg of deze niet in
net geding gebracht zouden zijn, indien de
staatsrechtelijke redenen minder dwin
gend zouden zijn geweest.
Het K.V,P.-partijbestuur gaat ook na
der in op de betreurde geheimzin
nigheid rond de overgang van de prinses
naar de r.k. kerk, haar bezoek aan de
paus en het conflict van verplichtingen
waarvoor de prinses zich als prinses van
Oranje en verliefde jonge vrouw geplaatst
(Van onze parlementaire redacteur)
De voorzitter van de Partij van de
Arbeid, de heer Suurhof, heeft zich
tot KVP-partijvoorzitter, mr. Aal-
berse, gericht i.v.m. het KVP-memo-
randum inzake de kwestie-Irene. In
dit memorandum wordt gesteld, dat
vele katholieken zich gestoten hebben
aan de tendentieuze voorlichting, die
van socialistische zijde, met name
ook voor de televisie, is gegeven over
de Carlisten en Spanje. De heer Suur
hof nodigt nu mr. Aalberse uit om
deze beschuldiging met bewijzen te
staven.
heeft gezien. Geconstateerd wordt, dat
zich gebeurtenissen hebben voorgedaan,
welke zeer zeker minstens als bedenke
lijk aangemerkt mogen worden. In hun
begrijpelijke pogingen om door dit
huwelijk ook meer cachet te geven aan
hun politieke streven, hebben de prins
van Bourbon-Parma, zijn huis en zijn po
litieke beweging, bepaalde middelen ge
hanteerd, die ook de regering en de K.V.
P. niet kunnen billijken, die voor de ko
ningin en haar huis hoogst onaangenaam
zijn geweest, en die hebben geleid tot het
besluit het huwelijk niet bij te wonen,
zonder enige bemoeiing van de kant van
het kabinet.
In deze zeer precaire materie, waarin
menselijke, staatsrechtelijke, familiale en
emotionele omstandigheden een rol spe
len kan, constateert het K.V.P.-memo-
randum, geen volkomen openhartige voor
lichting worden gegeven. Het is om zeer
begrijpelijke redenen hoogst ongewenst
alle feiten met naam en toenaam bekend
te maken. Met name zou dat zeer onaan
genaam zijn voor de positie van prinses
Irene.
Door die rem op de voorlichting zijn
bij vele katholieken misverstanden gere
zen. Het K.V.P.-memorandum betreurt 't
dat 't daarbij voor sommigen zover is ge
komen. dat men wel geloof hecht aan ver
klaringen van de zijde van het huis de
Bourbon-Parma en verhalen in buiten
landse sensatiebladen, maar twijfelt aan
de oprechtheid van de koningin, de ka
tholieke ministers en de K.V.P.-frakties
in Eerste en Tweede kamer in hun tota
liteit. alsmede aan de feitelijke medede
lingen van de in deze mededelingen uni
forme Nederlandse pers. welke enerzijds
over voldoende gegevens en inzicht be
schikt, maar anderzijds uit een volkomen
respectabel fatsoen ten aanzien van de
leden van het koninklijk huis niet alle
gegevens met naam en toenaam publi
ceert.
(Advertentie)
