EICHMANNS VERDEDIGER
VERLOOR ZIJN VRIENDEN
Praktijk verwoest
Cultureel contact
tussen
Oost
en Z.-Ylaanderen
WHISKY
DE VISHOND
Stedelijk
Zierikzee
museum van
is „herboren
Om de waarheid
Geen spijt
Om de klanten
Holland gaat kapot aan hart
België gaat kapot aan geest
Als een Nazi?
Geen publikaties
Beschuttende werkplaatsen
helpen de industrie
Beter contact
Ook elders
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 14 APRIL 1964
D1;
F. Vereist, voorzitter Open Kring Gent:
Uitbreidingen zijn
te Terneuzen
noodzakelijk
Uitgegroeid
Opdrachten
Miljoen per week
(Kunstschilders
Verstedelijking
van zuid- en
oost-Nederland
Adolf Eichmann is dood maar nog niet vergeten. Dr. Robert Servatius,
de Duitse advocaat, die de Nazi-misdadiger verdedigde, leeft. Maar zijn
naam leest niemand meer. Servatius wordt vergeten en met opzet. Trude
B, Feldman, een Amerikaans journalist, die liet proces tegen Eichmann
versloeg, is de gangen van dr. Servatius nagegaan. Hij vond de advocaat
in Keulen, in zijn kantoor. Hij vond een man, wiens carrière is vernietigd.
Een man, die wordt gemeden door vroegere Nazi's en die de verachting
van de andere Duitsers met zich meedraagt.
EICHMANN
oprecht als cliënt
ER ZIJN nog altijd mensen, die de
wettigheid en de ethische grond
slag van het proces-Eichmann be
twisten. Maar slechts weinigen her
inneren zich naast de naam van
Eichmann die van de advocaat op
wiens schouders een taak kwam
te liggen, waarvan iedereen zei,
dat er geen enkele eer te behalen
viel: dr. Servatius.
Wat is er eigenlijk geworden van dr.
Robert Servatius? Het antwoord is
simpel en tragisch tegelijk. Eichmans
verdediger heeft hem nagenoeg de he
le praktyk gekost, die hij na de twee
de wereldoorlog met zoveel moeite
had opgebouwd. Bedrijven, die hem
als juridisch adviseur in dienst hadden,
hebben de een na de ander hun con
tracten van hem verbroken, éen za
kenman lichtte zijn verzoek tot annu
lering van het contract toe met te
zeggen: „Ik denk, dat veel van mijn
klanten er bezwaar tegen zouden heb
ben als ik ii hield!"
Anti-Nazi's mijden dr. Servatius en
ex-Nazi's schouwen hem al evenzeer.
Eén ex-Nazi zei: „Ik heb altijd veel
achting gehad voor Herr Rechtsan-
walt maar ik ben nu toch gedwon
gen een andere advocaat te zoeken
Ik moet mijn Nazi-smetten kwijt en
iemand, die zo nauw met Eichmann
te maken heeft gehad - wel, ik be
doel maar, dat ik liever aan de vei
lige kant blijf".
1yelis zijn collega's aan de balie
laten hem links liggen. Men neemt
het hem kwalijk, dat hij zich volledig
gaf aan de verdediging van Eich
mann. Kortom: als ooit iemand be
smet is geraakt met de schuld van
degene wiens zaak hij verdedigde,
dan is dat dr Servatius. Ik sprak
kortgeleden in zijn kantoor te Keulen.
Hij heeft een blozend gezicht en loopt
nog kwiek, al is hij in oktober reeds
69 jaar geworden Nog iedere morgen
neemt hij de tram naar hetzelfde kan
toor in het gebouw van de Deutsche
Bank, dat al dertig jaar lang het
doel van zijn tien-minuten-rit is. Hij
steekt de sleutel in het oude siot en
de deur piept open. Er is geen se
cretaresse meer voor de hele dag;
zoveel gaat er bij dr. Servatius niet
meer om
Hij liet me een paar brieven zien uit
de stapel, die sinds de executie van
Eichmann bij hem is binnengekomen.
Sommige zwaaien hem lof toe. Ande
re, kennelijk geschreven door ver
dwaasden, zijn beledigd en brandmer
ken hem als een verrader aan de
Duitse zaak.
Dr. Servatius is een joviaal type; het
was daarom niet gemakkelijk voor
hem brieven te lezen, die begonnen
met: „Uw bemoeiingen met Eich
mann hebben ons genoopt elders juri
dische bijstand te zoeken" of ^oen
wij in Keulen waren en u nodig had
den, was u daar al die tijd niet te
vinden."
Met een wrang lachje liet hij me een
briefje zien van heel andere aard:
„Kan ik op u rekenen, als ze mij ooit
nog eens te pakken krijgen?" Her was
getekend met één woord, de naam
Bormann.
MaTtin Bormann, die Adolf Hitiers
secretaris was en de leiding had in
de nationaal-socialistische partij-kanse
larij, is de felst-gezochte Nazi sinds
de ineenstorting van 1945.
uw beroepsplicht om een dergelijke
cliënt te verdedigen?"
„Niemand kan het feit ontkennen, dat
de joden werden gemarteld en ver
moord", antwoordde dr. Servatius
„Maar het was mijn taak te oewij-
zen, dat Eichmann daarvoor niet in
de zin van de strafwet verantwoorde
lijk was." Hij voegde er aan toe, dat
hij er voorts op gebrand was een
rapport uit de eerste hand te krijgen
van hetgeen „in die jaren werkelijk
was gebeufd."
Al by al kostte het proces-Eichmann
dr. Servatius heel wat geld. Hij is nu
bezig pressie op Duitse gerechtshoven
uit te oefenen om te proberen dat
geld terug te krijgen. Zijn honorari
um werd door Israël betaald maar
hij houdt eraan vast, dat dit alleen
maar een voorschot was en is vast
besloten het bedrag aan de Israëli
sche regering terug te betalen.
„Waarom zou Israël moeten betalen
voor de verdediging van Echmann?"
vraagt hij. „En bovendien - al zit ik
er nog steeds door in de schuld, ik
zie deze kosten toch ook nog een
beetje als leergeld. Een opleiding kost
geld, dat weet u. Daarom heb ik voor
deze extra-opleiding - zo beschouw ik
het maar - ook wat extra's moeten
betalen. Het enige plezier dat ik er
aan beleef, is, dat ik bij gebrek aan
inkomen geen inkomstenbelasting be
hoef te betalen!"
al
Ik vroeg dr. Servatius of hij er
geen spijt van had de verde.ug'ng
van Eichmann op zich genomen te
hebben, nu de ene tegenspoed na de
andere hem was komen belagen.
„Helemaal niet", antwoordde hij „Het
proces-Eichmann gaf mij de gelegen
heid mijzelf en de historie ervan te
overtuigen, dat de gewone mensen in
Hitler-Duitsland niets wisten van de
ze verschrikkelijke misdaden, ik be
schouw de wreedheden van toen als
het werk van een duistere histor sche
kracht".
Hij zei me voorts, dat hij de verde
diging op zich had genomen omdat
hij het zijn ereplicht achtte als advo
caat zijn cliënt juridisch bij te staan
en dat hij zich tot het uiterste had
willen inspannen om de waarheid te
vinden - „hoe ik persoonlijk ook over
de man dacht of voelde."
„Maar", vroeg ik hem," voelde u
geen kloof tussen uw persoonlijke op
vattingen over rassendiscriminatie en
massamoord en aan de andere xant
Dr. Robert Servatius staat In Israël
de pers te woord.
Als iemand een ander neerschiet en
er komt een advocaat om hem te ver
dedigen, dan betekent dat toch niet,
dat die advocaat ook van het slag is,
dat anderen neerschiet? Nee het is
niet eerlijk. Ik "Zie Herr Doktor nogal
eens langs komen. Hij ziet er slecht
uit maar hij is altijd vriendelijk en
hij probeert opgewekt te zijn maar
je kunt wel merken, dat het hem niet
goed gaat!"
Een paar deuren verderop vertelde
me een secretaresse, dat haar
werkgevers tijdens het proces-Eich
mann serieus van plan waren geweest
te verhuizen. Er waren allerlei vreem
de lieden voor de deur van dr. Ser
vatius gekomen om er te schelden en
te tieren. Sommigen hadden zelfs ge
probeerd het naambord van de muur
te rukken. „Onze klanten hadden er
wat van "kunnen denken", zei het
meisje. Bij al deze tegenslagen en
verlies' aan cliënten, zou het inder
daad het toppunt zijn, wanneer dr.
Servatius nog eens zou worden aan
gezocht om al verdediger op te tre
den van bijv. Martin Bormann, op
wie thans naarstig jacht wordt ge
maakt in Zuid-Amerika.
Wat zal dr. Servatius doen als Bor
mann zou worden gepakt en naar Is
raël zou worden overgebracht. Zou
hij de verdediging accepteren? Hij
weet het nog niet helemaal. „Alles
wat ik ervan kan zeggen", zei hij
tegen mij is, "dat iedereen recht heeft
(Van onze verslaggever)
Op 9 mei a.s. zal te Hulst opnieuw een belangrijk cultureel con
tact worden gelegd tussen Zeeuwsch-Vlaanderen en het Belgische
Oost-Vlaanderen.
Op initiatief van de Open Kring te Gent en onder auspiciën van
het Actiecentrum voor de Europese Federatie zal op die dag in de
Burgerzaal van het stadhuis van Hulst een tentoonstelling worden
geopend van werken van de jonge Gentse schilder Erik Boone, die in
1963 de Grote Prijs van Monaco won. Ter afwisseling zullen enkele
werken van de jonge beeldhouwer De Meester, eveneens uit Gent,
worden geëxposeerd.
De heer F. B. Vereist, voorzitter van
de Open Kring Gent en actieleider
van het Actiecentrum voor de Euro
pese Federatie in de Nederlandse
gouwen van België.
Servatius, die nooit lid is ge
weest van de Nazi-partij, bood
voor het proces van Neurenberg
zijn diensten als verdediger aan.
„Voor mij was het een absurde ge
dachte, dat sommige van de ten las
te gelegde wreedheden inderdaad zou
den zijn begaan", zei hij. „Ik wilde
de volle waarheid weten. Ik was van
mening, dat het hier ging om zaken,
waarbij het hele Duitse volk betrok
ken was Ik wilde weten, in hoever
re er een soort gemeenschappelijke
schuld vast te stellen viel."
Toen het proces Eichmann daagde,
aarzelde dr. Servatius echter alvorens
in de verdediging toe te stemmen.
Zijn confrères waarschuwden hem, dat
zijn praktijk eronder zou lijden. Maar
na de zaak met Eichmann's broer,
advocaat te Linz, te hebben doorge
sproken ging hij naar Israël om er
met Eichmann zelf over te praten.
Wat leerde dr. Servatius persoonlijk
van het proces?
„Ik heb er meer van opgestoken Jan
van welke andere zaak ook", zegt nij.
„Het was een openbaring voor ine
op te treden voor een man, die in
weerwil van de extreme beschuldigin
gen kennelijk als een rots geloofde
in zijn eigen onschuld."
Dr. Servatius voegt er echter onmid
dellijk aan toe, dat naar zijn mening
de rechters de meest indrukwekkende
figuren waren van allen, die hij in
zijn loopbaan heeft ontmoet.
Eichmann - zo vertelt hij - zei zelfs
eens tegen hem: „Ik heb het gevoel,
dat de rechters me een beetje in de
watten leggen."
„Maar afgezien daarvan", zegt dr.
Servatius - en hij woelt in zijn grij
ze haren - „zijn er nog altijd men
sen. die volhouden, dat ik als een
Nazi denk, alleen omdat ik een Nazi
voor zijn rechters heb verdedigd. Ik
hoop de gelegenheid te krijgen, dit soort
theorieën nog eens te weerleggen."
Dr. Servatius diende in beide oorlo
gen als soldaat. Hij werd tweemaal
gewond en liep blijvende gehoor-be-
schadiging op. Hij was niet op z'n
mondje gevallen en kreeg herhaalde
lijk te horen, dat hij een .volksvij
and" was; een formele beschuldiging
van verraad jegens het regiem bleef
echter achterwege.
Als cliënt - zo vertelde dr. Servatius
me - was Eichmann een van de meest
oprechte mensen, die hij ooit ontmoet
heeft. Anderen echter konden deze me
ning niet delen. De advocaat zegt van
hem: „Hoewel ik verscheidens over
levenden van de martelplaatsen heb
gesproken, die zeiden bereid te zijn
tot vergeving, ben ik ervan overtuigd
dat de meerderheid niet tot vergeven
in staat is."
Deze gedachten komen niet van een
man, die zich uitsluitend met de za
ken van recht en wet bezig houdt,
^r. Servatius heeft veel geiezen er
spreekt verschillende talen, al is zijn
Engels wat haperend. Hij aoadt van
goede muziek, toont een voorkeur voor
Beethovens-pianosonates en hoeft veel
gereisd, vooral in Rusland. Hij is
rooms-katholiek. maar - zegt hij - geen
regelmatig kerkganger.
Toen ik hem vroeg, of hij een boek
over het proceè Eichmann zou wil
len schrijven of er lezingen aan wij
den, ontkende hij dat met nadruk
„Ik ben geen schrijver, dus schrijf ik
geen boeken. Een redenaai ben ik
DR. SERVATIUS
wrang lachje
ook niet, dus zal ik geen lezingen
houden. Ik ben eerst-en-voorai advo
caat en ik ben van mening, dat het
niet overeenkomstig onze beroepsethiek
is publicaties te doen over een of
andere zaak."
Dr. Servatius zei te gloven, dat hoe
op verdediging. En hoe groter dè mis
daad is, waarvan een mens wordt
beschuldigd, des te meer heeft nij be
hoefte aan een verdediger, die alles
op alles zet om hem wederhoor te
verlenen."
groter de zaak is, des te minder pu
bliciteit eraan moet worden gegeven.
Hij was benaderd voor vraaggesprek
ken op radio en televisie. Aanbiedin
gen, die een rijk man van nem had
den kunnen maken. Hij wees ze ech
ter allemaal af!
Maar de situatie is nu anders. Een
straatventer, die niet ver van dr Ser
vatius' deur zijn standplaats heeft,
zei me; „Alle advocaten in deze
buurt hadden zo'n groot respect voor
Herr Doktor, maar het lijkt wel of de
mensen hem niet willen begrijpen.
(Van onze correspondent)
Het Stedelijk museum te Zierikzee is
door burgemeester Dijckmeester her
opend. Het heeft een grondige verande
ring ondergaan.
Als het mogelijk is wil men elk jaar
de aandacht in het museum vestigen
op een specialiteit. Gedacht werd bij
voorbeeld aan de historie van de kerk.
De totale ruimte van het museum is
kleiner dan voorheen, maar wat er nu
te zien is, is zeer de moeite waard. In
een aantal vitrines vindt men afzonder
lijk uitgestald het prachtige zilverwerk,
het fraaie porselein, de muntencollec-
tie. Er is een afzonderlijke vleugel met
de in de Oosterschelde opgediepte resten
van pre-historische dieren en met de
unieke verzameling zeilschepen. De trots
Op de beschuttende werkplaatsen „Mid
den Zeeuwsch-Vlaanderen" aan de Indus
trieweg te Terneuzen werken op het ogen
blik 64 mannen en vrouwen uit Axel
Hoek, Terneuzen, Philippine, Sas var
Gent Westdorpe en Zaamslag. Deze ge-
gehandicapten, die niet meer mee kun
nen draaien in het normale produktie
proces van het vrije bedrijf, leveren een
waardevolle medewerking aan verschil
lende industriën, met o.a. de stofzuiger-
fabriek „Excelsior" en Philips.
In enkele jaren tijds is deze werkplaats
uitgegroeid tot een instelling, waar de
mensen, die er werken, er zich terdege
van bewust worden dat ook zij hun loon
verdienen. Zij betekenen een enorme ver
lichting bij het zoeken naar geschikt per
soneel.
Momenteel wordt er aan de werkplaat
sen een expeditieruimte gebouwd om de
vrachtauto's binnen te kunnen laden,
Voorts wordt al het mogelijke gedaan om
goedkeuring voor uitbreiding te krijgen.
Er kunnen beslist niet meer mensen ge-
plaats worden en al hebben zij momen
teel veel werk, ieder bedrijf, dat geschikt
wérk voor deze mensen heeft, zal een
dankbaar gehoor vinden bij de directeur,
de heer P. Dingemanse. Men kan zich
bijna niet meer voorstellen dat men na
25 april 1955, de datum waarop de ge
meente Terneuzen besloot een werkplaats
voor gehandicapten op te richten, zich te
vreden moest stellen met een gedeelte
van een gebouw in de 2e Kortestraat.
Voor het nieuwe, huidige gebouw aan
de Industrieweg door de Staatssecretaris
van Sociale Zaken, op 28 maart 1960 offi
cieel werd geopend, had men een lange
lijdensweg afgelegd door onderdak te zoe
ken in de Noordstraat, de Javastraat, Ka
zernestraat en Kerkhoflaan. Nu werken
de minder-invaliden in een voortreffelijk
gebouw, licht en fris met een gezellige
kantine en prettige werkruimten, met een
behoorlijk kantoor voor de directeur en
voor de administratie een ontvangsthal
waar de muren, evenals in de kantine, zijn
versierd met fraaie schilderingen door de
Middelburgse kunstschilder Piet Rijke en
vaar de gehele omgeving en atmosfeer
le mensen, er van overtuigt, dat zij wer-
:elijk nog zeer nuttig werk doen.
Vooral in het begin was het een periode
van werk zoeken. De heer Dingemanse
trok de industriën langs om werk voor
zijn mensen te vragen. En al kan hij nu
weer werk gebruiken en zijn alle uit te
voeren opdrachten welkom, het is nog
maar enkele maanden geleden dat hij
meer om mensen dan om werk verlegen
was. Dat was in de beginperiode toen hij
vooral van Philips Terneuzen en „Excel
sior" handenvol werk kreeg.
Deze beide industrieën zijn maar wat
blij met deze hulp. De stofzuigerfabriek
„Excelsior" heeft de apparatuur beschik
baar gesteld om einden plastic buis om
te vormen tot zuigbuizen voor de stof
zuigers. Er wordt dag in dag uit hard ge
werkt en de mensen doen het met ple
zier. Zij maken er ook onderdelen voor de
electromotoren voor de stofzuigers en de
stofzakken in diverse afmetingen worden
er ook volledig gemonteerd. „Excelsior"
rekent er wel op dat de beschuttende
werkplaatsen de gehele produktie voor
Terneuzen en Dordrecht voor hun rekc
ning nemen.
Een aparte afdeling is de verpakking
en het verzend klaarmaken van de photo
flitslampen, die door Philips Terneuzen
worden gefabriceerd. De doosjes worden
met vijf lampjes gevuld en daarna heeft
het sealen plaats. Dit betekent, dat twee
doosjes van ieder vijf lampjes, zoals U
ze in de winkel koopt, met behulp van
zeer dun plastic bijeen worden gevoegd.
Het is lopende-band-werk en het gaat
enorm vlug. Per week gaan er 800.000 tot
1 miljoen lampjes verpakt de deur uit.
Tenslotte worden er voor Philips ook nog
grotere dozen in de juiste vorm gebracht
In een volgende afdeling waant de be
zoeker zich in het atelier van een kunst
schilder. Voor de Nederlandse Jute Coml
pany te Rotterdam heeft het stramien-
schilderen plaats. Op de „ondergrond"
voor smyrnakleden worden patronen ge
schilderd, die door de firma in de juiste
kleuren verkleind op papier zijn aange
duid. Het is een bijzonder secuur werk,
waarbij veel telwerk te pas komt; maai
de mensen, die er mee belast zijn, doen
het bijzonder snel en foutloos.
Voor Bruijnzeel Bergen op Zoom wor
den van afgekeurde deuren kast- en gar
derobeplanken gemaakt; in een volgende
afdeling ziet de bezoeker de huishoud
en straatbezembinders aan het werk. Er
worden alle soorten vaste en vloeibare
wassen gefabriceerd en de laatste vin
ding van de heer Dingemanse is het im
pregneren van doeken om onderdelen van
stofzuigers anti-statisch te maken. Het is
bijzonder interessant om la die mensen,
waarvan men zou denken, dat zij niet
veel meer doen kunnen, aan het werk te
zien en te constateren, dat zij heus nog
wel mee kunnen als er rekening wordt
gehouden met hun handicap. Zij voelen
er zich bijzonder goed thuis, verdienen
een redelijk loon en hebben de overtui
ging, dat ook zij nog aan het produktie-
proces meewerken en dit is wel het voor
naamste doel van de beschuttende werk
plaatsen.
,,Het zuiden van ons land, met name
Noord-Brabant, zal zich ontwikkelen tot
het tweede stedelijke zwaartepunt van
Nederland, na de randstad", aldus ir.
Th. Quené, hoofd van de directie alge
mene zaken va.n de rijksdienst voor het
Nationale Plan. Hij zei dit op een in
Amsterdam gehouden vergadering van
het Verbond van Wetenschappelijke On
derzoekers.
De te verwachten verstedelijking zal
zich volgens ir. Quené het meest blijven
verdichten bezuiden de lijn Alkmaar-
Arnhem, misschien de lijn Alkmaar-
Zwolle-Enschede, -waar nu reeds 10,1 van
de 12 miljoen Nederlanders wonen. Spre
ker resumeerde de verwachtingen voor
de rest van deze eeuw als volgt:
De randstad zal zich belangrijk uit
breiden, met name door de ontwikkeling
van zijn functie in Europees verband.
Het Scheldebekken zal zich zodanig ont
wikkelen, dat het zeer nauw bij de groei
van de randstad zal worden betrokken.
Ook het oosten van ons land, in het bij
zonder Gelderland, zal in de expansie
van het westen delen.
van deze afdeling is een pinas uit de
16e eeuw. Zodra mogelijk zal voor dit
schip een afzonderlijke vitrine worden
aangeschaft, zodat dit pronkstuk op de
grote zaal kan worden geplaatst.
Voor het eerst hangen er in het mu
seum nu ook schilderijen. Conservator
Postma kon nog mededelen, dat er bin
nenkort uit Den Haag een geheel geres
taureerd schilderstuk, „Berglandschap"
van Claes van Hecke naar het museum
komt. Een bekende Rotterdamse reder,
de heer Mees, heeft twee stukken van J.
van Ouwerkerk aan het museum ge
schonken. Ook deze zullen worden ten
toongesteld. Een bijzonderheid van dit
museum vormt nog de collectie van hou
ten modellen van waterstaatkundige
werken uit vroeger tijd. Ook van de
stadhuistoren is er zo'n houten model.
Door een Zierikzees bedrijf zijn nog
reusachtige vergrotingen gemaakt van
oude prenten van bekende stadsgezich
ten. De moderne techniek is hier de oud
heid te hulp gekomen.
Tenslotte heeft het gemeentebestuur
nog besloten alle representatieve ruim
ten van het stadhuis deel te doen uit
maken van het museum, zodat belang
stellenden nu ook eens een kijkje kunnen
gaan nemen in de burgemeesters- en de
secretariskamer.
De tentoonstelling zal löpen tot 24
mei. Zoals bij de Open Kring gebrui
kelijk is zal bij gelegenheid van de
tentoonstelling ook nog een kunst- en
ontspanningsavond worden gehouden.
Normaal valt deze avond in België
gelijk met de opening van de ten
toonstelling. Door verschillende om
standigheden moest hiervan in Hulst
worden afgezien. De officiële ope
ning van de tentoonstelling zal op
9 mei geschieden door dr. A. Roose,
die kunstgeschiedenis doceert te
Brugge. De kunst- en ontspannings
avond is verschoven naar vrijdag 22
mei. Dan zullen in Hulst optreden de
bekende Vlaamse verteller Nand de
Vlaemynck, die zal voordragen uit
werken van Felix Timmermans en
Ernest Claes, de Vlaamse zanger Cor
van der Gooten, het Hulster Ge
mengd Koor en het ontspannings
orkest „De gezellen van de Vreugde".
Deze avond zal worden geopend door
de heer W. A. Kunnen, algemeen in
ternationaal voorzitter van het Ac
tiecentrum voor de Europese Fede
ratie. Bij dit actiecentrum zijn o.m.
de Europese bewegingen in Neder
land en België aangesloten. De bij
eenkomst van 22 mei zal door ver
schillende autoriteiten uit de inter
nationale A.E.F. worden bijgewoond.
De Open Kring in Oost-Vlaande
ren, waarvan de heer F. B. Vereist
uit Gent de leidende figuur is,
streeft sedert enkele jaren naar een
beter contact tussen kunstenaar en
koper. Dit geschiedt door middel van
tentoonstellingen. Tijdens de openin
gen van deze tentoonstellingen wor
den andere kunstvormen naar voren
gebracht. De Open Kring propageert
goede kleinkunst en is verder een
ontmoetingscentrum „waar allen die
schoonheid en gezelligheid zoeken
elkaar vinden".
De Open Kring beschikt over drie
clubhuizen ''Gent, Lede en Schelle-
beke). Daarnaast tracht men de doel
stellingen te bereiken door middel
van werkgroepen zoals er bestaan in
Brussel en Antwerpen. Er bestaat een
overkoepelende beheersraad en er is
een selectiecomité om de kwaliteit
van de tentoonstellingen en de klein
kunst- en ontspanningsprogramma's
te waarborgen. De gewestelijke groe
pen zijn overigens autonoom.
Sedert kort zoekt de Open Kring,
dank zij vooral de activiteiten van
de heer Vereist, contacten met Ne
derland. Sprekend met een Vlaams
dichter in het kader van de groot-
Nederlandse gedachte zegt de heer
Vereist: „Holland gaat kapot aan
hart, België gaat kapot aan geest".
De oplossing ligt voor de hand: zoek
meer contacten, waardeer elkaar,
heb begrip voor elkaar. Het is nog
maar ruim een week geleden dat de
ambassadeur van België in Neder
land tijdens een bijeenkomst van de
Nederlands-Belgische Vereniging in
Zeeland hiervoor een sterk pleidooi
heeft gehouden.
Welnu, de Open Kring Gent ls
bezig die onderlinge uitwisseling
over de grenzen in praktijk te bren
gen.
Het eerste contact werd vorig jaar
gelegd toen de kunstschilder Guido
Metsers uit Hulst werd uitgenodigd
in Gent te exposeren. Drs. Lockefeer
hield bij die gelegenheid een inlei
ding terwijl verder de sopraan A. Ro-
seeuw en de pianist J. Bartz uit Hulst
optraden. Een echt Zeeusch-Vlaamse
avond is het toen geworden. Daarna
heeft de Open Kring culturele con
tacten gezocht en gelegd met Har-
lingen.
Volgende maand zullen de contac
ten in Hulst weer verstevigd worden.
Wanneer maar enigszins mogelijk
zullen er nog meer banden met
Zeeu wsch-Vlaanderen worden gelegd.
Gedacht wordt aan Oostburg en aan
Terneuzen.
Hoewel deze internati nale uitwis
selingen een sterk Open Kringaccent
hebben staan ze toch alle onder pa
tronage van het Actiecentrum voor
de Europese Federatie.
Wie Whisky aan het werk heeft gezien, begrijpt, dat
er duizenden mensen naar hem komen kijken. Want f f
dit dier is een uniek verschijnsel I
Dit is het zeldzaamste
exemplaar van het hon
deras „collie", de vis-
hond Whisky, die het
presteert om forellen
door in het water te
blazen, naar het visnet
van zijn baas toe te
drijven.
(Bijzondere medewerking)
Iedereen weet, wat een jacht
hond is. Maar een vishond? Wat
is een vishond? Eigenlijk is deze
vraag fout gesteld en moet hij
luiden: Wat en wie is de vishond?
Er bestaat namelijk slechts één
vishond op aarde.
De vishond is een vijf jaar oude
collie, zwart en wit van kleur. Hij
heet Whisky. Hij kreeg als puppy
een prima opleiding als schaaps-
of herdershond. Een goede collie
is in Australië immers op grond
van zijn afkomst en traditie ook
een goede herdershond. Maar
Whisky heeft de schapenboerderij
er aan gegeven en is overgescha
keld op de forellenhoederij. En dit
nieuwe werk bevalt hem uitste
kend. Hij verricht het op een waar
lijk voortreffelijke manier. Zijn
baas zegt: „Die hond is niet uit
het water te slaan!"
Hoe is het te verklaren, dat een goede
herdershond een uitstekende vishond
werd? Allereerst dient u te weten, dat
Whisky's baas hoog in de bergen woont
in het zuidoosten van Australië. Zijn huis
(en Whiky's kennel) staan in de buurt
van een snel stromende, door smeltwater
gevoede rivier. De plek was ideaal om
er een forellenkwekerij te vestigen. Daar
om deed de overheid van Nieuw-Zuid-
Wales dat. Whisky's baas werd de baas
van de kwekerij, de „Gaydon Trout Hat
chery".
Als het seizoen aanbreekt, trekken
employés van de kwekerij de bergen in
om in de stromen en beken wilde forellen
te vangen. Zij brengen de vissen naar de
kwekerij. Daar schieten de forellen kuit.
In de kwekerij broedt men de eitjes uit.
De forelletjes genieten er een uitstekende
verzorging. Daar zorgen de heer Herb
Butler (directeur en Whisky's baas!) en
diens medewerkers voor. Zijn de jonge
forellen groot genoeg, dan brengt men ze
naar water, waar de visstand te wensen
overlaat ofwel men verkoopt ze aan
boeren, die in hun eigen forellenwateren
op hun landerijen forellen willen kweken.
De Gaydon-kwekerij „produceert" jaar
lijks meer dan twee miljoen forellen.
Wat heeft de vishond Whisky nu met
dit alles te maken? Whisky heeft tot taak
om de forellen in het water op te drijven
en ze zo te helpen vangen. Zijn ze (met
een schepnet) gevangen, dan kan zijn
baas de vissen goed bekijken en onder
zoeken.
Op de kwekerij bevinden zich twaalf
forellenkweekvijvers. In elk dezer vijvers
bevinden zich forellen van ongeveer ge
lijke grootte. Zij zijn „voorgesorteerd" en
komen vijvergewijs aan de beurt voor
transport naar de afnemers. De heer But
ler houdt persoonlijk toezicht op de ge
zondheid en de groei van zijn forellen.
In waterlaarzen, gestoken waadt hij door
de vijvers om steekproeven te nemen.
Zijn wapen is een fiks schepnet.
En Whisky? Zodra zyn baas te water
gaat, gaat hy eveneens te water. Op de
door zijn baas aangegeven plaatsen drijft
hij de forellen stuk voor stuk naar het
net toe. Hij beschrijft steeds kleiner wor
den cirkels. Geen forel ontsnapt aan
zyn spiedende blik. En zomin als een
schaap de hans krijgt om niet te doen wat
gen goed gedresseerde schaapshond wil
dat het dier doet, zomin krijgt een forel
de kans om een andere weg te gaan dan
die naar het net van Whisky's haas.
Blaffen doet Whisky niet terwijl hij de
forellen opdrijft. Wel steekt hij zijn snuit
in het water en blaast hij dan belletjes,
zodat de forellen door het gesnuif on
rustig worden. Langzaam, maar trefzeker
drijft Whisky de forellen stuk voor stuk
naar het net van zijn baas toe. „Ja", zegt
de heer Butler, „Whisky is zo'n prinja
vishond geworden, dat ik niets anders te
doen heb dan mijn net in het water
houden en het zo nu en dan uit het wa#
te halen. Whisky zorgt dan wel, dat
gevuld is".
Men kan zich indenken, dat z°n
vreemdsoortige herdershond in bred®
kring en in geheel Australië de aandacht
trekt. Duizenden .mensen begeven zicn
per auto of autobus naar de forellen-
kwekerij in de bergen om Whisky aan
het werk te zien. De Australische tv heeft
Whisky op de beeldbuis gebracht. On
langs gaf Whisky zelfs een specialede
monstratie voor een groepje visserijdes
kundigen van de Voedsel en Landbouw
Organisatie van de Verenigde Naties! ve
demonstratie werd een groot succes en
er werden door de hoge gasten zelfs
plannen gemaakt om elders ter wereld
honden af te richten tot vishonden.