Gesprek over vernieuwing
van de liturgie der H. Mis
Rowenta,
HET GEHEIME
DORP
VANAVOND OM 10.05 UUR:
Plasticolor halen!
Lente...Plasticolor!
Er is 'n Plasticolor verf voor elk doel!
IPIasticolor! PrimaÜ
Programma's radio en t.v.
Terugbo -
65.
Theo v. Eyck
vandaag
terug?
I Verf? Plasticolóril
IJVENHOOO!
Sweet 16 in Japanse stijl
Hockey België-
Nederland
Zuivel-c.a.o.
springt af op
twee kwartjes
Opa's krant
Educird van Beinum-
herdenking
Hoogmis volgens de
Syro-Malabaarse ritus
Radio
Televisie
automatische
koffie -
percolator]
Proces legen
Wennerström
begonnen
H.
DOOR
v. Nijnatten-
Doffegnies
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 10 APRIL 1964
(Van onze radio- en tv-redacteur)
Het eerste schema, dat tijdens de vo
rige Concilie-zitting werd goedgekeurd,
handelde over de liturgie. In een offi
cieel schryven van Paus Paulus VI, het
motu proprio, werd het schema van
kracht en werden een aantal punten
vastgesteld. Zo besliste de H. Vader o.m.,
dat op alle zon- en feestdagen moet wor
den gepreekt, dat de huwelijkssluiting
thans dient te geschieden onder de H.
Mis en tenslotte dat tijdens het H. Offer
de lezingen in de volkstaal mogen wor
den gehouden, mits de vertaling de goed
keuring van de bisschoppen en de in
stemming van Rome hebben.
Omdat de katholiek zich in zijn ge
loofsleven voornamelijk op de H. Mis
concentreert, was het een goede gedach
te van de KRO-tv, om de liturgie van
de H. Mis als uitgangspunt te nemen in
een gesprek tussen prof. dr. L. Brink-
hoff o.f.m. en dr. A.G. Weiier, beiden
uit Nijmegen.
Dr. Weiier. die waarschijnlijk als een
van de weinige leken de constitutie in
zake de H. Mis heeft gelezen, vond deze
principiële verklaring uit Rome voor de
leek maar een onduidelijke zaak. Vooral
wat de H. Mis betreft, staat er niets in
concreto in, waarop de leek heeft zitten
wachten.
Prof. Brinkhoff wees met nadruk op
de onverbrekelijkheid van de twee grote
delen van het H. Offer, namelijk de
woorddienst en de eucharistieviering.
Voor dr. Weiier betekende dit nog geen
vernieuwing. Hij dacht speciaal aan een
vorm in de H. Mis, die de leek in de
20e eeuw meer aanspreekt. Vele epistels
en evangelies gaan tegenwoordig volko
men langs de mensen heen. De taal, de
toestanden en zelfs de beeldspraken zijn
voor veel mensen irreëel, niet leefbaar.
Prof. Brinkhoff was van mening dat de
katholiek de H. Schrift nauwelijks kent.
Bovendien hebben de exegese en de ver
kondiging zich nog niet duidelijk eigen
tijds ontwikkeld. De constitutie pleit
voor bijbelstudie en duidelijke vertalin
gen, zomede uitbreiding van de cyclus in
de woorddienst van 1 tot 3 jaar.
De gezangen
Een ander punt van discussie vormen
de gebeden en gezangen. De hoeveelheid
alleen al maakt het gebed en het gezang
weinig aansprekelijk. Prof. Brinkhoff
dacht dat er heel wat ingeslopen gebed
jes op de duur zullen verdwijnen, al kan
men niet zo maar gaan schrappen, omdat
voor het gevoel der gelovigen er teveel
zouden zijn. Tijdens het gesprek over wat
er dan gemist zou kunnen worden, wordt
niet alleen de graduale en de tractus ge
noemd, maar ook de hoeveelheid hande
lingen. Men had het oog op het aantal
keren, dat de priester het altaar kust, de
pateen, het evangelieboek, de zelfbekrui-
singen en kniebuigingen. Prof. Brinkhoff
was van mening dat er misschien wel
enkele handelingen kunnen verdwijnen,
maar op de voorgrond moet blijven staan
het feit, dat het H. Offer moet blijven
aanspreken door zijn dramatische kracht.
de leken zijn van mening, dat men te
genwoordig bij de uitvoering van deze
zang de schoonheid minder kan aan
voelen.
Volgens prof. Brinkhoff is het voorna
melijk een kwestie van de taal, die er
voor wordt gebruikt en niet zozeer een
kwestie van het Gregoriaans. Maar goede
vertalingen van psalmen en gebeden zijn
niet alleen moeilijk, doch ook belangrijk.
Dr. Weiier vond dat die vertalingen bo
vendien eigentijdse teksten dienen te
bevatten.
Ook bracht hij de term „gemeenschap
pelijke viering" ter sprake. In de meeste
kerken volgt een groep mensen de Mis,
terwijl ze elkaar in de meeste gevallen
niet eens kennen. Kun je in zo'n groep
het begrip ..gemeenschap in Christus"
werkelijk beleven0
Prof. Brinkhoff vond de liturgie juist
gemeenschapvormend. Grote nadruk leg
de hij op de noodzakelijkheid dat de
leek, in de zin van ondeskundige, en de
vakman, de deskundige, elkaar moeten
kunnen ontmoeten om naar elkaar te
kunnen luisteren. Juist in deze periode
van liturgische experimenten is dat van
eminent belang.
Kortom al deze vragen en antwoorden
worden in het KRO-televisieprogramma
van hedenavond aan de orde gesteld.
Regisseur Hans Wortelboer verklaarde
Advertentie)
Een ander punt, dat in discussie
werd gebracht was het Gregoriaans.
De Kerk stelt het Gregoriaans vanwege
de rijke schoonheid, als de kerkmu
ziek bij uitstek ten voorbeeld, maar
(Advertentie)
Vijf jaar geleden, om precies te zijn op
13 april 1959, overleed tijdens een repe
titie de dirigent van het Concertgebouw
orkest. Eduard van Beinum.
Ter herdenking van deze internationaal
vermaarde musicus zendt de KRO op
zondag 12 april de Negende Symfonie
van Bruckner uit. Dit concert is een
herhaling van de uitvoering, die destijds
werd gegeven door het Concertgebouw
orkest o.l.v. Eduard van Beinum.
na afloop van de opname in de Bussemse
Irenestudio, dat deze uitzending louter
en alleen is bedoeld om te bewerkstelli
gen dat de leek en de vakman in dit
programma over de liturgie aan het
woord komen en naar elkaar luisteren
Natuurlijk is het onmogelijk om in dit
gesprek alle problemen op te lossen of
zelfs maar door te praten. Het gaat erom
dat ter voorlichting van de kijkers en
kele kwesties aan de orde zijn gesteld.
(Advertentie)
Op herenigingszondag, 12 april, zal de
KRO via de radio een plechtige Hoog
mis uitzenden, die wordt gecelebreerd
volgens de Syro-Malabaarse ritus.
Deze ritus, behorend tot een van de
vele van de kerken in het oosten, ken
merkt zich door een sterk gelatiniseerde
vorm. Overeenkomst met de meer be
kende Byzantijnse ritus bestaat er in
zoverre, dat ook de Syro-Malabaarse
kerkdienst te onderscheiden is in drie
delen: 1 een getijdenachtig begin (gebe
den en psalmen met tijd- en feesteigen
teksten), 2 de liturgie van de doopleer
lingen (schriftlezingen, litanieën) en 3
het eucharistische gedeelte (offerande,
consecratie en communie).
Ter verduidelijking van deze plechtig
heid vanuit het Albertinum in Nijmegen
zal de uitzending worden voorzien van
een inleiding en toelichting.
(Advertentie)
Op zondag 12 april zal Leo Pagano in
het KRO-programma een rechtstreekse
reportage verzorgen van de laatste 25
minuten van de hockey-interland België
Nederland.
De Belgen worden, mét West-Duitsland
gerekend tot de sterkste Europese tegen
standers van Nederland, dat op Paasza
terdag in Dublin een 3-1 overwinning op
Ierland behaalde. De wedstrijd wordt
gespeeld op het terrein van Racing Brus
sel.
De KRO viert om 19.30 uur op Hil
versum I (402 m) de tienjarige herden
king van het populaire programma voor
de strijdkrachten „Vliegende schijven".
Om 21.35 uur speelt het beroemde ensem-
Vrijdag 10 april
HILVERSUM 1 402 m
KRO: 12,00 Angelus 12.04 Sterren van
vroeger, muz. klankb. 12,30 Land- en
tumb.meded. 12,33 Pianospel 12,50 Pla-
tennws. 12,55 Kath. nws. 13,00 Nws. 13,15
Wissewassen;licht progr. 13,35 Wals-
muz. 14,00 V.d. vrouw 14,15 St. Huber-
tus-Mis (gr.) 15,00 Schoolradio 15,30 V.
d. zieken 16,30 Kamermuz 17,00 Boek-
bespr. v.d jeugd 17.20 Meisjeskoor 17.40
I" KG T ;,.i n
sol. 18,15 Fanfaremuz. 18.50 Kinderlied-
jes l!J.uü Nws. Ij .u
boekbespr. v.d. jeugd 19,30 Tien iaar
vliegende schijven, gevar. progr. v.d. mil
20,20 Wie het weet mag het zeggen: wed
strijd in muziekliteratuurkennis 20,50
Treffers van overal, maandelijks over
zicht van de wereld-hitparade 21,15 Kath.
Parallellogram, klankb. 21,35 Klass. ka
mermuz. 22.15 Gram. 22,20 Het kon. be
zoek aan Mexico 22,30 Nws. 22,40 Het
beeld van de mens, hoorspel 23,55-24,00
Nieuws.
HILVERSUM II 298 m
VARA: 12.20 Regeringsuitz.: Uitz. v.d
!*nc*b. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Tentoonstellingsagenda 12,38 Licht ens.
AVRO: 13,00 Nws. 13,15 Meded., event,
act. of gram. 13.25 Beursber. 13.30 Licht
en? met zangsol. 14.00 Zang en piano,
Indonesische volksliederen 14,20 V. d.
vrouw - VPRO: 16.00 Solisten van wel-
ffl o'a Ylollsten uit de 19e eeuw. klankb
16.-30 Inzicht en uitzicht, een halfuur voor
wie tijd heeft om te luisteren 17,00 V.d.
jeugd 17.30 Voor jonge mensen 18,00 Nws
18.15 Amus.muz. 18.30 Boekbespr. 18,35
Klass. gram 19.00 Kiosk, artikelen uit
zojuist verschenen weekbladen 19,10 Jazz-
rondo 19.30 Uit de kunst, een veertien
daags magazine 20.00 Nws. 20.05 Radiaka-
merork. en instr. trio, klass. muz. 20.50
Beta. nws. uit de wereld van de natuur
wetenschappen VARA: 21.00 Promena-
de-ork. 22.00 Machten in onze economie,
documentaire 22.30 Nws. 22,40 Marimba,
act. kroniek 23,10 Lichte gram 23.45
boe. nws. in Esperanto 23.55-24.00 Nws
BRUSSEL VLAAMS 324 m
12.00 Nws. 12.03 Lichte muz. 12,50
Beursber. 13.00 Nws. 13.20 Variété-ork
14.00 Nws. 14.03 Kerkorgelspel 15,20 Lich
te muz. 16,00 Nws 16.03 Beursber 16 09
Operettemuz. 17.00 Nws. 19.40 Gram. 19.45
Echo's uit de natuur 20.00 Liedjes 20 15
Theaterkroniek 20.40 Licht pianospel 21.00
Boekbespr. 21.15 Koorzang 21,45 Chinese
folklore 22.00 Nws. 22.15 Lichte muz.
?Te zeven kunsten 22.50 Lichte muz
00 Nws. 23,04 Gevar. muz. 23,55-24,00
N leuws.
BRUSSEL FRANS 484 m
12,03 Gevar. progr. en act. 14.03 Gevar
muz. progr. 16,08 Gevar. muz. 17,00 Nws.
18,03 V.d. sold. 18.40 Lichte muz. 19 08
Nwe. gram. 19,30 Nws. 20,00 Spaanse lie
deren met pianobegel. 20,45 Concertmuz
22,00 Wereldnws. 22,15 Jazzmuz. 22,55
Nws.
Zaterdag 11 april
HILVERSUM I 402 m
KRO: 7,00 Nws. 7,10 Morgengeb. 7,15
Klass. kamermuz. (gr.) 7,45 Geest, lie
deren 7,55 Overw. 8,00 Nws. 8,15 Strip
v.d. jeugd 8,20 Djinn, gevar. progr.
HILVERSUM II 298 m
voYA^A: T'9" Nws- 7-10 Ochtendgym.
n'in Toc strijdlied 7,23 Lichte gram. (Om
'.30 Van de voorpagina) 8.00 Nws. en
postduivenber. 8,18 Lichte gram. ca. 8,30
Dps voor trips en vakantie 9.00 Loon naar
werken, lez. 9.10 Klass. gram. 9,20 Klass.
£?"n CT Ü40 Bijbelse miniaturen.
school van morgen, praatje
VARA: 10,00 Buitenl. weekoverz. 10,15
Geknipt voor herhaling 11.00 Licht ork.
en zangsol. met vocale ensembles 11,25
techniek en leven, discussie.
rijdag 10 april
KRO: 19,30 De drempel, progr, voor
jonge studenten NTS: 20.00 Journaal
en weeroverz. KRO: 20,20 Brandpunt
20,50 Berlin in Berlin, muz. progr. 21,15
Bonanza, tv-film 22.05 De liturgie van
de H. Mis, documentaire NTS: 22.35-
22,40 Journaal.
Experimentele uitzending op het
tweede net (kanaal 27)
VARA: 20,25 Concert, experimenteel
Hongaars filmpje 20,40 Kettingreactie,
speelfilm 21,30-21,50 Narciso Yepes, be-
spr. over de verschillende aspecten van
het gitaarspel.
FRANS BELGIë: 18,30 Berichten 18,33
Engelse les 19.00 Kath. uitz. 19.30 Teken
films 19.40 Janique Aimée, tv-feuill. 20,00
Journaal 20,30 L'enfance de Thomas Edi
son, tv-spel 22,00 Kunstkron. 22,30 Journ
VLAAMS BELGIë: 16.30 De trouwe
Lassie, tv-feuill. 16,55-18.00 Faja Lobbi,
filmrep. 19.00 Het geheim van de gesto
len halssnoer, filmfeuill. 19,15 Teken
film 19.20 V.d. teenagers 19,50 De weer
man 19.55 Sport 20,00 Nws. 20,20 Als de
dag begint, psychologische film 21,55
Nws. 22,05-23,05 De geschiedenis van de
atoombom, documentair progr.
„Sweet Sixteen" is een NCRV-
program dat er bij de kijker al
tijd wel in wil. Het wordt steeds
fris en origineel gebracht. Zondag
avond 12 april kan men het groep
je meisjes in enigszins Japanse
stijl ontmoeten.
ble „I virtuosi di Roma". Vervolgens is
er om 22.20 uur een reportage van het
staatsiebezoek aan Méfecico.
De VPRO presenteert om 19.10 uur op
Hilversum II (298 m) jazz-rondo. Om
20.05 uur musiceert het radiokameror
kest, vervolgens speelt om 21 uur het
Promenade-orkest voor de VARA. Het
magazine „Marimba'' wordt om 22.40
uur uitgezonden.
De KRO presenteert om half acht op
het eerste net onder de titel „De drem
pel" een voorlichtend programma over
de overgang van de middelbare school
naar de universiteit. Om 20.50 uur draait
een muzikale film onder de titel „Berlin
in Berlin". Vervolgens is er om 22.05
uur een instructief programma onder de
titel „de liturgie van de H. Mis".
Tweede net. Op kanaal 27 vertoont
de Vara om 20.25 uur een nieuwe film
uit de Fred Astaire-produktie, getiteld
„Kettingreactie". Om 21.15 uur volgt'
het experimenteel Hongaars filmpje
„Concert".
Boeien deed ons „De heldentenor" niet,
waarin Ko van Dijk gisteravond de titel
rol vervulde. Het stuk is te lang van
adem. De dialoog voor deze tijd (het
stuk is uit omstreeks 1900) te gezwollen.
Ofschoon één ding is wel duide
lijk gebleken. Idolen hebben altijd be
staan en zij worden op eigentijdse ma
nier benaderd en vereerd. De operazan
ger van zo'n 60 jaar geleden had even
goed zijn fanmail als onze Elvis Presley.
En evengoed als de afgoden van deze
»ijd worden zij geleid door publiriteits-
mensen die desnoods over lijken gaan
om het geld opbrengende idool in de pas
te houden. En ook deze idolen worden
tot egocentrische wezens, leven uitslui
tend voor hun kunst of wat zij daarvoor
aanzien, en wat die opbrengt, en sluiten
zelfs de vrouw, in welke vorm die hen
ook nadert, volkomen uit.
Men kon dit stuk bovendien onmoge
lijk een comedie noemen.- Deze toevoe
ging was te cynisch voor een spel dat
een totaal onbevredigende indruk achter
liet. Ook al door de pathetische slot-
scène- J.M.
(Advertentie)
In Stockholm is gisteren het proces te
gen de Zweedse kolonel Stig Wenner
ström begonnen, die ervan wordt be
schuldigd militaire geheimen aan de Rus
sen te hebben verkocht. Een minuut na
de opening van de zitting verzocht rech
ter Ingvar Aagren het publiek en de pers
de zaal te verlaten.
Wennerström is luchtmachtattaché in
Washington en Moskou geweest. Nadien
was hij in Stockholm werkzaam op de
ministeries van defensie en buitenlandse
zaken. De feiten die hem ten laste wor
den gelegd vallen in de periode van 1949
tot 1963. Men verwacht in Stockholm dat
Wennerström levenslang de zwaarste
straf zal krijgen.
(Van onze verslaggever)
De kans bestaat dat Theo van Eyck
vandaag met een K.L.M.-vliegtuig uit
Benghazi terugkeert naar Nederland. Dit
werd ons bevestigd door een woordvoer
der van het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag. De woordvoerder
deed deze uitspraak op gezag van de
Nederlandse ambassade in Cairo, die het
contact met Van Eyck onderhoudt.
De heer en mevr. Van Eyck vertelden
ons echter donderdagavond in Riel. de
woonplaats van Theo, dat zij hierover
nog geen enkel bericht hebben ontvan
gen. Wel verwachten zij dat Theo terug
komt. Dit heeft hij nl. twee weken ge
leden in een brief geschreven. Maar wan
neer is hen totaal onbekend. Evenmin
weten zij wat hun zoon te wachten staat
als hij in Nederland zal zijn terugge
keerd. Zij verwachten wel dat hij zich
dan voor de krijgsraad zal hebben te ver
antwoorden.
Volgens de Nederlandse ambassade in
Cairo maken de Libische autoriteiten
geen enkel bezwaar tegen het vertrek
van Van Eyck, die, zoals bekend, op 7
maart jl. met een Grumman Tracker van
de Marine Luchtvaartdienst clandestien
van Malta naar Benghazi vloog. De be
slissing is nu dus aan Theo van Eyck zelf,
die tot gisteren in ieder geval nog steeds
in een militair kamp nabij Benghazi ver
bleef.
(Advertentie)
SENOR1TAS
ieuzeva/zdekettnerf
Een verschil van mening over een
verhoging van de fietsvergoeding van
2,50 tot 3,is er oorzaak van dat
de nieuwe c.a.o. voor de ongeveer 25.000
arbeiders in de zuivelindustrie nog niet
is afgesloten. De c.a.o. was reeds in
kannen en kruiken, maar bij het redi
geren van de gewijzigde en nieuwe arti
kelen deden zich vorige week opeen
moeilijkheden voor
De voorzitter van de Algemene Neder
landse Agrarische Bedrijfsbond, de heer
S. van der Ploeg, zei dat hij die twee
kwartjes verschil ook maar een piet
luttigheid vindt, maar de manier waar
op de werkgevers erop gereageerd heb
ben is de A.N.A.B. niet bevallen en de
N.V.V.-bond heeft daarom laten weten,
niet bereid te zijn de c.a.o.-te onder
tekenen. De katholieke en 'christelijke
bonden hebben reeds gepubliceerd dat
volledige overeenstemming is bereikt,
maar volgens de heer Van der Ploeg
staat de katholieke bond ook achter de
eis van de A.N.A.B.
De druppel die de emmer zou hebben
doen overlopen, zou een opmerking van
werkgeverszijde geweest zijn, dat zuivel-
bewerkers aan dfe fietsvergoeding elk
jaar een nieuwe tiets kunnen overhou
den. De heer Van der Ploeg vond deze
toon onjuist en hij wil niet met zich
laten sollen.„Dan maar een jaar een
c.a.o. zonder A.N.A.B.", oordeelde hij.
(Advertentie)
44)
En waar overbrenging te riskant
was. wist hij door zijn welsprekendheid
en gloeiend enthousiasme de mensen te
bewegen hun gevaarlijke gast nog een
poosje langer te verbergen. De oorlog
was nu immers toch zo voorbij?
Op een dag, het was eind september,
kreeg hij bericht, dat er een zweefvlie-
ger was komen aanlopen bij een familie Duitser was: ik kan al die spullen met
een eindje buiten het dorp. Ult mekanderhouden.
,,'t Is goed zei Bonsma ongeduldig
Hij zat daar erg gevaarlijk, want de
buurhuizen waren door de Duitsers ge
vorderd en met het hunne kon ieder
ogenblik hetzelfde gebeuren. Ze waren
er al een paar keer geweest om de
ruimte op te nemen ze konden ieder
ogenblik terugkomen. Het was nog ta
melijk vroeg op de morgen en Bonsma
besloot er maar meteen op af te gaan.
Hij had nog wel geen ander adres, maar
als het erg dringend was, kon hij hem
zolang in het Geheime Dorp onderbren
gen en daarna oom Chris waarschuwen.
Het was mooi herfstweer, niet koud,
maar toch al wat kil en mistig. Herfst
draden en spinnewebben werden als zil
veren kunstwerken nu de zon erop
scheen; uit het ruige gras onder de ber
ken staken koppels rode vliegenzwam-
men de hoeden op. Het huisje, waar
Bonsma naar toe moest, lag tussen wat
grotere dorpshuizen aan de hoofdweg.
Hij werd opengedaan door een zenuw
achtige en opgewonden vrouw, die
schichtig naar het buurhuis loerde, waar
een paar Duitsers een reparatiewerk
plaats ingericht hadden. In de kleine
overvolle achterkamer vond hij de pi
loot, zorgzaam in de enige luie stoel ge
ïnstalleerd met een enorm geruit kus
sen in zijn rug en een enorm bord met
eten op zijn schoot.
Hello!" zei hij laconiek, maar toen
Bonsma hem in het Engels naar zijn be
vindingen vroeg, deed hij moeite om op
te staan. Bonsma hield hem tegen, trok
een stoel bij en ging zitten. Spoedig wa
ren ze in een opgewekt gesprek gewik
keld.
De piloot was klein van stuk, hij had
een soort beleefde vrijmoedigheid over
zich. Tot Bonsma's grenzeloze verbazing
was hij nog in vol uniform van staf-ser
geant gekleed en hij vroeg, omkijkend
naar de vrouw, die er met de handen
onder haar schort vol ontzag bijstond:
„Als u zo bang bent voor ontdekking
waarom hebt u hem dan niet onmiddel
lijk dat uniform uit laten trekken?"
Maar ze antwoordde:
,,De kleren van de baas. daar verzuupt
hij in en het goed van de jongens is hem
veel te krap".
,,Hij is toch ook niet zo over straat
gegaan?"
Jawel", antwoordde de vrouw nu
ijverig, ,,hij kwam in dat pakkie achter
om lopen. Ik dacht eerst, dat het een
,,ik zal zorgen, dat hij wat anders krijgt"
Gaat u nu maar zolang naar de keuken
en pas op, dat er hier geen mens bin
nenkomt."
De vrouw ging en Bonsma vroeg aan
de zweefvlieger, die Geoffry heette, om
nu eens precies te vertellen hoe hij ont
snapt was en hier verzeild geraakt, een
eeuwig eind uit de buurt van Arnhem.
De jongen zag er doodvermoeid uit; het
werd tijd, dat hij ergens kwam waar hij
veilig was en kon uitslapen. Het verhaal,
dat hij te horen kreeg, sloeg Bonsma
misschien voor het eerst van zijn leven
met stomheid.
,,You want me to believe that you
walked in uniform all the way from
Apeldoorn, from te hospital to this place?
And nobody was looking at you?" riep
Bonsma uit.
,,Wel, I can't understand it myself, but
it is the truth".
„You walked from the hospital,
trough the village of Apeldoorn without
meeting one German soldier?"
,,Oh no, I met a lot of them, but no
body looked at me. I agree, it was a
rather funny sensation".
Bonsma zat paf. Hij was niet voor een
kleintje vervaard, maar dit kon toch
alleen maar een laconieke koele klant
van een Engelsman presteren. Kalm uit
een Duits hospitaal wandelen in Engels
uniform, door de straten van een zwaar
bezette stad lopen om ten slotte hier te
belanden in het enige huis, dat niet dooi
de Duitsers bezet was, en dat alles met
een Duitse granaatscherf nog in je
schouder! Bij Bonsma groeide de vaste
wil om deze jonge kerel te helpen, deze,
nee, speciaal deze zouden de Duitsers
niet in handen krijgen als hij er wat aan
kon doen, maar daarvoor moest hij snel
handelen. Het was werkelijk geen won
der, dat de vrouw zenuwachtig was. Van
hieruit kon je de soldaten achter in de
tuin zien lopen. Hij overwoog om eerst
naar huis te gaan en een burgerpak te
halen, maar op dat moment kwam de
vrouw handenwringend binnen en zei
half huilend:
sj< De paasvakantie is lang, maar
dank zij Lassie en Ivanhoe is er
wel doorkomen aan voor twee jon
getjes die nog steeds maar niet naar
school hoeven. Lassie komt. op Bel
gië, iedere middag en ook al wil
de zon toevallig juist een beetje
schijnen en is het eigenlijk wel
weer om buiten te spelen, dan moet
de kijkkast aan. om twee ademloos
toekijkende jochies met hart en
ziel te betrekken bij alweer een
nieuw avontuur van de Hond met
het Nobele Karakter.
Soms krijg ik na afloop een op
gewonden verslag te horen van wat
Lassie en haar baas Jeff nu weer
beleefd hebben. Het is altijd bijzon-
der spannend, zelfs zó dat mijn
twee jeugdige zonen de tijd die hen
nog schort van de volgende afleve
ringen korten met het spelen van
Lassie en Jeff. De ene is hond. de
andere jongen. Dat moet wel eerlijk
op de beurt geschieden. Wie Lassie
is. rent dan viervoetig door de
kamer, luid blaffend, terwijl de
ander in een waarachtig al bijna op
kauwgom-Amerikaans lijkend taal-
'f tje bevelen schreeuwt, daarbij het
genoegen smakend die orders on
middellijk te zien uitgevoerd. Want
zo is Lassie: gehoorzaam als de
ware soldaat.
Ivanhoe is trouwens óók een
heerlijk spel. De ene is de sympa
thiek glimlachende jonge ridder, de
ander de schurk, die onschuldigen
verdrukt en rooft en moordt. De
namaak-lvanhoe stormt met gehe
ven zwaard, gemeenlijk in plastic
uitgevoerd, maar ook wel in de
vorm van een pook of wat er ver
der bij de hand is. door de kamer
om dood en verderf te zaaien onder
het geboefte.
Het gaat daarbij, precies zoals op
de teevee, rumoerig toe, vooral
wanneer de schurk even voor paard
moet spelenteneinde Ivanhoe van
zijn onder de tafel gevestigde hoofd
kwartier naar een nieuw strijd
toneel te vervoeren. Daar aange
komen, wordt het ros snel gemeta
morfoseerd in een leger ellendelin
gen, dat tot de laatste man wordt
uitgeroeid. Mijn jongste, van vier,
is zeer overtuigend in de rol van
Ivanhoe. Hij mag die meestal spe
len, omdat hij nog te klein is om
paard te zijn.
Soms kijkt hij dromerig voor zich
uit en ik neem aan dat hij zich dan,
in een verre toekomst, een échte
televisie-ridder waant, die al dit
spannends werkelijk beleeft. Dan
geen plastic meer, maar een scherp
geslepen zwaard. Geen bereidwillige
broer die op handen en voeten over
het linoleum draaft, maar een wer
kelijk paard. En duizenden kinde
ren die dan op het scherm naar
hém kijken.
Een mooie droom. Zo heb ik t
vroeger wel naar Tarzan gekeken.
Niet op de televisie, want ik groeide
op in het achterlijke teeveeloze tijd-
perk. Op de film. Daar slingerde
hij van boom naar boom, behendig
de lianen als snelverkeersmiddelen t
aanwendend.
Nu las ik ergens dat Tarzan, nu
gewoon weer Johnny Weismuller
geheten, en zestig jaar oud zijnde,
met graagte en uit armoede, een
baantje heeft aangenomen in een
luxueus zwembad in Hollywood, i
Als daar iemand kramp krijgt, of i
als er een juffrouw die publiciteit i
nodig heeft een flauwte in het I
midden van het diepe organiseert, I
dan mag hij, de dappere Tarzan,
voor redder spelen.
Misschien moet Ivanhoe later
wel papier prikken, in een park.
En brengen ze Lassie naar het asiel,
om haar te laten afmaken.
Het leven is triest, voor helden. 1
PRAET-MAECKER
AANZOEK
In een Zuidafrikaanse krant stond
onlangs de foto van een Engels meisje,
dat er een eigenaardig beroep op na
houdt. Deze juffrouw, Linda Dean,
bestuurt een stoomwals in het Engelse
stadje Castleford. De in Zuid-Afrika
wonende meneer Meyers werd bjj het
zien van de foto smoorverliefd. Hij
schreef een brief naar Linda, luidend:
„Zou je met mij willen trouwen? Ik
heb hier in Zuid-Afrika een aanne
mersbedrijf en daar zou ik je best
kunnen gebruiken. Je wordt wel drin
gend verzocht de stoomwals mee te
nemen. Ik heb namelijk nog niet vol
doende geld om zo'n ding te kopen".
Linda zei tegenover de redacteur van
een krant in haar woonplaats: „Ik
kon mijn ogen niet geloven. Ik heb
meneer Meyers afgewezen".
ALARM
In Halstead (Engeland) kreeg de
politie een alarmmelding welke was f
doorgegeven vanuit een publieke tele- r
fooncel. De politiewagen snorde er op
af, met twee man aan boord. Toen de 4
auto bij de .telefooncel arriveerde tra- i
den er twee kleine jongens naar bui- a
ten, die zeiden: „Oom agent, wilt u
de jongen arresteren die onze voetbal
heeft afgepakt?"
Horizontaal:
1. voorzetsel alle dingen.
2. monster.
3. indien.
4. zuivelprodukt voetbalpool
5. kunstprodukt honingdrank.
1 6. vogelverblijf ijzeren spoorstaaf
7. strafwerktuig
8. voetpunt
9. Griekse letter Eng. herberg.
Vertikaal:
1. titel kippenloop militair.
2. zuivelprodukt.
3. Tech. Dienst pl. in Brab.
maanstand
4. mannelijk schaap verv. middel.
5. vis meisjesnaam.
6 drukkende zorg koordans.
7. maanst. familielid het Ro
meinse Rijk.
8. zich recht verheffend of dalend.
9. selenium gek niet even.
•uo \90 as *6 -nets 8 '\i euio
3fr 'i 'i3i *sbj '9 *epo jee -g
•UIBJ; UI EI 'UIU SSO pi 'g
lajoq z 'Sl uai iui 'XH3A
•uut EuiuieS
'6 Jipeu '8 aoi i *itei isau '9
•33UI S}3 -g -OlOl UlOOI 'SJE
"SfBBJp Z S9RB *3UI T UROH
tSuissojdo
NACHTMERRIE
(advertentie 11 april 1914)
Er is geen direct middel tegen de
nachtmerrie, dat is begrijpelijk; en
men kan zich van die zoo lastige 1
kwaal niet verlossen dan door de oor
zaak er van te vernietigen, dat wil 1
zeggen het spijsverteringsgebrek of
de neurasthenie. De Pink-pillen, beve- i
len zich aan door de talrijke genezin-
gen, die zij bezorgd hebben aan al
degenen, die er gebruik van hebben
gemaakt.
De Pinkpillen genezen de maagkwalen
en verlossen van de zenuwellenden,
dank zij hunne eigenschappen van
wederopwekker van het bloed en i
versterker der zenuwen. De behande- i
ling is gemakkelijk en niet zeer kost- i
baar.
Verkrijgbaar voor Breda en omstre-
ken bij de firma H. Sijpesteijn. Haag-
dijk 52, Breda: te Oudenbosch M.A.
de Wit; te Bergen op Zoom bij H.G. 1
van Kroon, Kortemee-straat; te Steen- 1
bergen bij firma W. van de Leur,
Kaaistraat; te Zevenbergen bij Th.
van Dorst en in alle goede apotheken
en drogisterijen.
,,Daar komen dezelfde kerels van gis
teren weer aan. Wat moet ik doen, wat
moet ik doen?"
Bonsma was op slag van een strakke
zelfbeheersing, hij trok zijn overjas uit.
beval Geoffry op te staan, de jas aan te
trekken en hoog aan de hals te sluiten,
greep de trillende vrouw bij de arm en
beet haar toe:
,,U gaat naar de deur, maar probeer
ze zo lang mogelijk aan de praat te hou
den, In die tijd glip ik met de piloot de
achterdeur uit. Zodra de Duitsers bin
nen zijn, gooit u de deur met een bons
dicht, ik grijp de fiets en smeer hem.
U hoeft verder niet bang te zijn als u
maar doet wat ik zeg!"
De vrouw, nu het erop aankwam,
wist zich te beheersen. „Goed," zei ze
en op dat moment klepte de bel met
een vals geluid. De vrouw slikte een
paar keer, streek haar schort glad en
ging op een handbeweging van Bonsma
langzaam de gang in. Geoffry. die het
gesprek niet had kunnen volgen, maar
wel begreep dat er iets niet in orde
was, vroeg:
„Jerries?"
„Yes," zei Bonsma greep hem bij de
hand, trok hem mee de gang in en
vandaar door de keuken naar buiten.
Daar tegen de zijkant stonden ze een
poosje stil. Achter de heg hoorden ze de
Duitsers in het buurhuis praten Bons
ma fluisterde tegen Geoffry:
,,My bike is near the frontdoor When
the Germans are inside, w'll try to es
cape."
„Allright," antwoordde Geoffry laco
niek, „but I don't want to bring you
in danger, let me go. I have learned
to hide myself, let me go. I'll find my
way."
„No question about," siste Bonsma
tussen zijn tanden en greep hem steviger
dij de hand. „I know an excellent hiding-
place quite near."
De deur sloeg dicht en inéén ren be
reikten ze de fiets. Daar verviel Bons
ma meteen weer in zijn rol. Hij nam
bedaard z'n fiets en liep ermee het
paadje af en het hekje uit. beduidde
Geoffry onder het oog der soldaten, die
juist met gerepareerde schoenen het
tuinhekje uitkwamen, om achter op de
bagagedrager te gaan zitten en reed
weg met een: „Pas op de kuilen!" en
„Zit je goed?" tegen zijn passagier, die
hem toch niet verstaan kon, maar zoals
Bonsma hem bevolen had stijf zijn mond
hield. Zo peddelden ze het dorpje door
en sloegen de veilige zandweg in dwars
door de bossen naar het Geheime Dorp
zonder dat één Duitser hem met een
blik verwaardigd had.
De eerste oktober bracht voor de lei-
ding van het Geheime Dorp nieuwe
schrik en ontsteltenis. Ondanks al oom
Chris waarschuwingen waagden vijf jon
gens zich uit het kamp om aan de gro
te weg te gaan kijken of het gerucht
als zouden de Duitsers nu werkelijk de
vlucht nemen, waar was. Hoe ze aan die
?nzin kwamen? De piloten, die de hel
in Arnhem meegemaakt hadden, wisten
wel beter, maar het was ten slotte wel
mogelijk, dat het Tweede Leger intussen
redding gebracht had. Van „mogelijk"
naar ..waarschijnlijk" was maar een
paar woorden verder voor een gerucht
en vandaar naar „zeker" besloeg niet
veel langer afstand in een vluchtelin
genkamp, waar iedereen zit te haken
naar verlossing. Zo hadden dan de jong-
lui de stoute en zeer verboden schoe
nen aangetrokken en waren tamelijk la
waaiig en opgewonden op stap gegaan.
Aan de grote weg werden ze al spoe
dig uit de droom geholpen; van in wan-
\tt t teruëtrekkende Duitsers geen spoor.
Wel kwam er een tot de tanden gewa
pende patrouille SS'ers aan, op jacht
naar ontsnapte luchtlandingstroepen. On
der de jongelui, die daar nogal opval
lend stonden in hun bij elkaar geraapte
kleren, brak een paniek uit. Ze deden
net stomste wat ze doen konden, ze
gingen er vandoor. Een van de twee
studenten, die in het kamp de naam
hadden niet tot de snuggersten te beho
ren, bleek nu bovendien ook nog te
langzaam te reageren; hij draalde,
Vloog de weg over en bleef aan de o-
verkant onder een den zitten en werd
gemakkelijk door de Duitsers ingerekend
De anderen kwamen na veel omzwerf
vingen weer behouden in het kamp te
rug. (Wordt vervolgd)
