De
een
telefoon
eeuw oud
NHM
verkiezingenslag
F ranse
valt in laatste ronde
Nederlandse
RAF-piloot
Britse fabriek
redde
(eerst
een pronkstuk)
Joodse conferentie V.S.
klaagt Sovjet-Unie aan
Overheid subsidieert
ontwikkeling nieuw
soort rakettenkruit
Chefarine.4"
droog
haar?
TRAITAL0
Kandidaten kunnen
een ton verdienen
KROEST JEYS
SCHOONZOON
AMUSEERT
ZICH BEST
Zelf gerold, gauw verdiend
BANK
Zesde lustrum
Tilburg se Acad.
Econ. Kring
Weer incident op
juristencongres
in Boedapest
NAVO gaat
achtergebleven
leden helpen
DEFFERRE HOUDT HET KRUIT DROOG
b
Ook daar: T.V.-
ze ndtijd
Tempo
Belangrijke vooruitgang
bij bestrijding van pijn
en griep!
Eenzijdig
Straaljager stort
neer in Japans
wooncentrum
I
I
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 7 APRIL 1964
(Advertentie)
AS 1-64
Arthur Goldberg, rechter bij het op
perste gerechtshof der Verenigde Staten,
senator Abraham Ribicoff en rabbi Uri
Miller, president van de raad van syna
gogen van Amerika, hebben gisteren het
woord gevoerd op de „nationale joodse
conferentie over het anti-semitisme in de
Sovjet-Unie".
Goldberg heeft verklaard dat het anti
semitisme in de Sovjet-Unie „alarmeren
de afmetingen heeft aangenomen".
De Sovjet-regering staat vijandig te
genover alle godsdiensten, aldus Gold
berg, maar „er zijn overweldigende be
wijzen dat de godsdienstvrijheid en cul
tuur van het Russische jodendom veel
strenger worden beperkt dan die van an
dere godsdienstige groeperingen.
„Het onderwijzen van het Hebreeuws
is in de Sovjet-Unie verboden", voegde
hij eraan toe, „het Jiddisch wordt tegen
gegaan..., de joodse letterkunde is ern
stig gekortwiekt. Steeds meer synagogen
worden gesloten. Er mogen geen bijbels
en gebedenboeken worden gedrukt. An
dere noodzakelijke artikelen voor de
beoefening van de godsdienst zijn niet
meer verkrijgbaar. De laatste kousjer
slagerij in Moskou is gesloten, de eeuwen
oude joodse begraafplaats in Kief is op
geheven".
Senator Ribicoff verklaarde dat van de
198 personen die de afgelopen drie jaar
in de USSR wegens „economische mis
daden" zijn terechtgesteld er 102 of meer
vermoedelijk joden waren.
In plaats van de joden uit te roeien,
Het Westduitse ministerie voor
Postzaken in Frankfurt aan de
Main vergast zijn bezoekers op een
zeer bijzondere expositie. In vitri
nes, aan de wanden en op schap
pen staan dicht naast elkaar mon
sters van hout en metaal en vele
meters draad. Uit hoorns, buizen,
trechters en geluidsschelpen krij
sen, trirpen, kraken of knetteren
menselijke stemmen aan het oor
van de argeloze bezoeker en tus
sen schrille fluittonen klinkt de
sonore stem van een man: Hallo,
spreekt u maar!"
Aan de wand hangen portretten van
streng kijkende dames met hooggesloten
blouses, en van waardige beambten met
martiale baarden, die zich aan het ge
achte publiek voorstellen als het „Tele
foonkantoor Berlijn 1890". Met andere
woorden: in enkele zalen heeft men voor
de belangstellende bezoeker de beknopte
levensloop van de telefoon van het
allereerste begin in het jaar 1863 tot het
volautomatische heden bijeengebracht.
Ruim een eeuw geleden verwezenlijkte
de Hesische natuurkundige Philipp Reis
na jarenlange proeven in zijn knutsel-
kamertje de hartstochtelijke droom van
zijn jeugd. Met behulp van elektrische
stroom wist hij zijn stemgeluid naar een
verder gelegen plaats over te brengen.
Een zonderling gevormd mechanisme
van hout en draad stuurde zijn woorden
naar het huis van de buren. Andere uit
vinders verbeterden Reis' apparaten en
15 jaar later werd de telefoon op voor
spraak van de keizerlijke „Generalpost-
meister" Heinrich von Stephan in Ber
lijn voor de eerste keer in de praktijk
beproefd. De Berlijners kregen een „te-
(Advertentie)
Als u zaken doet met het
buitenland zal de N.H.M.
graag de financiële afwik
keling van uw transacties
verzorgen. U kunt dan ook
gebruik maken van onze
handels-
voorlichting
voor lm- en exporteurs.
Het14-daags Bank-Bulletin
krijgt u op aanvraag gratis
toegestuurd.
NEDERLANDSCHE
HANDEL-MAATSCHAPPIJ
Dit kapitalemet lofwerk versierde
telefoontoestel, prijkte eens op de
schrijftafel van de paus. Het ge
bruikte materiaal was puur zilver.
lefoonnet" en in 1880 registreren de pos
terijen al 80 abonnees. Natuurlijk was
een telefoongesprek in die tijd een zeer
grote gebeurtenis, die men bij de ge
sprekspartner '(zo men er een had!) de
dag tevoren per brief aankondigde. De al
dus schriftelijk voorbereide man wachtte
daarna op de aangegeven tijd naast zijn
apparaat op het zachte piepgeluidje, dat
het gesprek inleidde. Op een afstand
van meer dan twee meter was het „op-
roepteken" echter niet meer hoorbaar.
Daarvoor in de plaats kon men zonder
extra kosten urenlang over grote afstan
den spreken de kosten bedroegen per
jaar gemiddeld 150 mark. Maar breed
sprakige deelnemers moesten sterke ar
men bezitten: de hoorn woog namelijk
bijna twee kilo.
Monumentaal
Door het geringe aantal deelnemers in
die eerste jaren van de telefoon, waren
de fabrikanten van de apparaten in
staat aan alle individuele wensen van
de cliënten tegemoet te komen, terwijl
het de fantasie van invalsrijke knutse
laars animeerde. Telefoons in de vorm
van een klok, als bijouterieënkistje of
als stoommachine vermomd, met smeed
ijzeren versieringen en artistiek houtsnij
werk verblijdden het oog van de voor
uitstrevende telefoonabonnee. Het pronk
stuk van de tentoonstelling stamt uit het
jaar 1900 een pompeuze tafeltelefoon
van de Paus, versierd met gouden bloem
ranken en een zilveren waterval, waar
achter de arglistige kunstenaar een
tweede microfoon op kunstzinnige wijze
verborgen had.
Spoedig werd het mode, een telefoon
in huis te hebben. In 1881 waren er in
Berlijn al 400 telefoonbezitters. In 1890
10.000. De techniek schreed voort, luister
en spreekschelp werden van elkaar ge
scheiden, de technische installatie werd
compacter en de centrales werden uitge
breid. Terwijl in de eerste jaren een
postbeambte de verbinding tot stand
bracht, deed in de negentiger jaren de
„telefoniste" haar intrede. De ontwikke
ling ging met reuzenschreden verder.
Microfoons, centrales en technische in
stallaties werden vervolmaakt, het tele
foonnet breidde zich steeds meer over
zeeën en continenten uit. Tenslotte ver
vingen automaten de telefoniste, de toe
stellen wegen nog slechts een paar hon
derd gram en het aantal telefoonabonnees
alleen in het vrije deel van Berlijn over
schrijdt de 200.000.
De regering is er mee akkoord gegaan
dat aan de Kon. Nederlandse springstof
fenfabriek in Amsterdam een subsidie
van 750.000 wordt gegeven voor het
ontwikkelen van een nieuw raketten-
kruit. Het subsidie zal worden verdeeld
over drie jaar. Het ministerie van defen
sie zal gedurende drie jaar 150.000 ter
beschikking stellen. Van het ministerie
van economische zaken en van verkeer
en waterstaat samen ontvangt de KNSF
gedurende drie jaar een ton. De KNSF
zelf zal, verdeeld over drie jaar, een be
drag van 450.000 in het project steken,
zodat er in totaal 1.200.000 ter beschik
king zal zijn.
De ontwikkeling van het voor Neder
land principieel nieuwe soort kruit ge
schiedt in de drie laboratoria van de
KNSF, namelijk twee in Muiden en een
in Ouderkerk aan de Amstel. Men zal
zich in die laboratoria gaan bezighouden
met het samenstellen van „compositie-
kruit".
Tot dusverre maakte men bij de KNSF
double-base gietkruit" of nitroglyce-
rinekruit, dat al met succes als raket
brandstof is toegepast. Vorig jaar werden
vanaf Texel enkele raketten, voorzien
van deze brandstof, gelanceerd.
De KNSF mikt met de ontwikkeling
van het kruit vooral op de kleinere ra
ketten. Het bedrijf ziet voor deze raket
ten, zowel op civiel als militair terrein,
een markt. Het spiegelt zich daarbij aan
Noorwegen (ook een klein land) waar
men enige jaren geleden de „Tei^ie" ont
wikkelde, een kleine raket waarmee het
land veel succes heeft.
De KNSF houdt zich overigens alleen
bezig met het onderzoek naar en de
vervaardiging van het kruit. Het pro
duceren van de raketmotoren laat zij over
zoals Hitler deed, zo vervolgde hij, trach
ten de Russische communisten het „jood
se geweten en de joodse identiteit te do
den door de joodse gemeenschap van
haar culturele en godsdienstige symbolen
te beroven".
Rabbi Miller zei dat in de afgelopen
zeven jaar 396 synagogen in Rusland wer
den gesloten en dat er thans minder dan
honderd zijn overgebleven.
Het 6e lustrum van de Tilburgse Aca
demische Economische Kring (vereniging
van afgestudeerden van de Tilburgse Ho
geschool) zal worden gevierd op zaterdag
23 mei a.s.
Op die dag zullen de afgestudeerden
om 14.30 uur in het hogeschoolgebouw
worden verwelkomd, waarna om 15.30
uur tijdens een feestvergadering in de
aula, het woord zal worden gevoerd door
drs. A.C.J. Rottier, president-directeur
van de Staatsmijnen in Limburg.
aan anderen. Wel heeft het bedrijf zo
als bekend in 1961 samen met de Ar
tillerie-inrichtingen een contract geslo
ten met de Franse SEPR (Société d.étude
de la propulsion par réaction), een insti
tuut dat zich bezighoudt met de ont
wikkeling van raketmotoren.
Naar wij vernemen zal bij het onder
zoek ook het TNO worden betrokken.
Op het congres van de communistisch
georiënteerde internationale vereniging
van democratische juristen hebben de
afgevaardigden uit communistisch China
op de laatste plenaire vergadering osten
tatief de zaal verlaten, nadat zich storm
achtige tonelen hadden afgespeeld.
De leidster van de Chinese delegatie,
de vice-president van het hooggerechts
hof van Peking, Han Joe Toeng, had te
voren de Russische communisten beticht
van „volledige capitulatie" tegenover de
imperialisten. Zo hard mogelijk schreeu
wend riep zij: „Vooruit, val ons maar
aan. Het kan ons niet schelen. Wij
strijden tot het laatst". Na deze uit
barsting pakten de Chinezen hun stukken
en verlieten onder leiding van Han
Joe Toeng de zaal.
In het begin van de slotzitting had de
nieuwe voorzitter van het congres, de
Fransman Pierre Cot, de gemoederen
enigszins kunnen bedaren door te drei
gen met aftreden.
Een Chinese resolutie waarin het Ame
rikaanse imperialisme „de wreedste en
meest aanmatigende agressor uit de men
selijke geschiedenis" wordt genoemd,
werd met 31 tegen negen stemmen, bij
zeven onthoudingen verworpen.
Een speciale werkgroep van de parle
mentaire NAVO-conferentie heeft be
sloten een studie te maken over de mo
gelijkheden van economische hulp aan
de onderontwikkelde NAVO-landen: Tur
kije, Griekenland en Portugal. De werk
groep, die eind vorig jaar door de con
ferentie is ingesteld, is op een bijeen
komst in Parijs tot de conclusie geko
men dat gestreefd moet worden naar op
richting van een speciaal NAVO-bureau
voor ontwikkelingshulp.
De Nederlandse afgevaardigde drs. Tj.
Westerterp uit Ulvenhout heeft opdracht
gekregen de kwestie te bestuderen en
een verslag op te stellen voor verdere
discussies over dit onderwerp.
De schoonzoon van premier
Kroestjev, hoojdredacteur van de
„Isvestia" verblijft op het ogenblik
aan de Franse zuidkust, waar hij
zich kennelijk kostelijk amuseert.
Hier zit hij in het befaamde eta
blissement van Betty Ulmer, de
chanteuse, die door hem begeleid
werd, terwijl hij op zijn vingers
floot.
(Eigen buitenlandse dienst)
Iedere stemgerechtigde Fransman, die er 10.000 nieuwe francs aan waagt kan
100.000 nieuwe francs winnen. Hiervoor zyn slechts vier voorwaarden vereist:
dat hy zich kandidaat stelt voor de presidentsverkiezing in 1965;
dat zijn kandidatuur gesteund wordt door de handtekeningen van honderd no
tabelen;
dat hy tenminste 5 pet. van de uitgebrachte stemmen verkrygt;
dat hij de onkosten van zijn verkiezingscampagne niet te hoog opdrijft.
„Ik stel mij het volgende jaar kandidaat", grijnslachte onze slager, toen we hem
gisteren ontmoetten op zijn dagelijkse pelgrimstocht naar het „bureau de tabac".
„Die 10.000 francs schraap ik wel bij elkaar en ook de honderd vereiste handteke
ningen. Ik hoef maar 5 pet. van de stemmen te bemachtigen en de volgende dag ben
ik 100.000 francs rijker!"
hij meer dan veertien dagen nodig heeft
om door het gehele land bekend te wor
den, is al lang bezig met zijn verkie-
zingscampagne. Hij houdt overal spreek
beurten, belegt vergaderingen (waarbij
hij duchtig geholpen wordt door de anti-
Gaullisten), ontvangt journalisten uit
binnen- en buitenland, schrijft artikelen
en ziet zelfs niet op tegen een buiten
landse. propagandistische reis. Hij wil,
zoals hij verklaarde, zichzelf en zijn pro
gramma bekendmaken vóórdat de eigen
lijke campagne begint.
Maar kandidaat Defferre mag niet
en dit zit hem geweldig dwars
als kandidaat spreken voor de radio of
de televisie. Hiermee moeten hij en
alle andere eventuele kandidaten
wachten tot veertien dagen voor de
eerste verkiezingsronde. Zij krijgen
dan de beschikking over twee uren
radio en twee uren televisie. Vijf func
tionarissen zullen er nauwkeurig op
moeten letten, dat op een rechtvaardi
ge en billijke manier, iedere kandidaat
in de gelegenheid wordt gesteld om te
profiteren van de door de staat gebo
den faciliteiten, ook wat de radio- en
televisiezendtijd betreft.
Op het eerste gezicht kan de kans op
'e 100.000 voor de een of ander nogal
,root lijken. In werkelijkheid is dit ech-
er helemaal niet zo. Immers om de ver-
2iste 5 pet. stemmen op zijn naam te
«rijgen, moet men meer dan een miljoen
riezers achter zich hebben
De 10.000 francs zijn het bedrag van de
cautie, welke elke kandidaat moet stor
en en welke hij terug ontvangt indien
lij het minimum van 5 pet. der uitge-
irachte stemmen haalt.
De 100.000 francs zijn de staatsbijdra-
2 in de onkosten van de verkiezings-
mpagne. Daarenboven worden recht-
eeks door de publieke financiën alle
nkosten betaald van de affiches, de
.geloofsbelijdenissen" en de stembiljet
ten.
Volgens het gepubliceerde reglement
van de presidentiële verkiezingscampag
ne mag de officiële campagne pas veer
tien dagen voor de eerste ronde begin
nen. De indiening van de kandidaturen
moeten achttien dagen voor de eerste
verkiezingsronde gebeurd zijn, terwijl de
campagne stopgezet moet worden op de
vrijdi g, welke aan de verkiezingsdag
voorafgaat.
Ofschoon de Socialistische Partij ge
protesteerd heeft tegen de korte duur
van de verkiezingscampagne, zou het ons
verwonderen als met dit protest reke
ning werd gehouden.
De socialistische kandidaat. Gaston
Defferre. afgevaardigde en burgemees
ter van Marseille, die terecht meent, dat
De socialisten en de anti-Gaullisten
vrezen, dat voor de Gaullistische kandi
daat (de Gaulle in persoon of een an
der) van nu af. geregeld aan de radio
en de televisie direct en indirect propa
ganda zal worden gemaakt door minis
ters en andere Gaullistische kopstukken,
terwijl hun kandidaat zal moeten wach
ten tot de laatste veertien dagen voor de
presidentsverkiezingen om gebruik
kunnen maken van de almachtige",
moderne propagandamiddelen.
Wij verwachten dan ook nog heel wat
polemiek rond de condities van de pre
sidentsverkiezingen in het algemeen en
het gebruik van de radio- en televisie in
het bijzonder.
Het door de oppositie veroordeelde
verschuiven van de officiële verkiezings
strijd naar de laatste veertien dagen,
voorafgaande aan de eerste verkiezings
ronde. zal zeker tot gevolg hebben, dat
de officieuze verkiezingsstrijd van nu
af tamelijk hard zal aangepakt worden.
De oppositie gaat een campagne voeren
tegen het reglement van de verkiezings
campagnehetgeen voor haar een
propagandamiddel kan zijn van een niet
te onderschatten waarde!
(Advertentie)
Vier middelen in één tablet doen wonderen
zonder de maag van streek ie maicenf
De kennis van pijnbestrijding is in de loop
der jaren groter geworden. Er is vastge.
steld waar en hoe pijn ontstaat en men
heeft geleerd pijn te meten. Men heeft kans
gezien de werking van één der oudste
pijnbestrijders door toevoeging van nieuw
ontdekte middelen belangrijk te verster
ken en veiliger te maken, zodat ook zij die
een gevoelige maag hebben zonder be»
zwaar Chefarine „4" kunnen gebruiken.
4 BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN EÉN TABLET
Iets waar de socialisten zich woedend
over maken is het feit, dat de radio en
de televisie maar zelden en dan nog
slechts met een paar woorden, praten
over de grote activiteit van hun kandi
daat Defferre, die kriskras door Frank
rijk reist om bekendheid en sympathie
te verwerven voor zijn persoon en zijn
programma.
KLM-DC8-gezagvoerder C. J. Vlot-
man zat gisteren aan als eregast aan
een liefdadigheidsdiner, dat de Britse
Marconi-fabrieken te Chelmsford Es
sex in Engeland gaven t.b.v. een
school van invalide jongens. De uit
nodiging hiertoe heeft gezagvoerder
Viotman te danken aan het feit, dat
hij door zijn optreden als RAF-vlie-
ger in de nacht van 21 maart 1944
'n Duitse luchtaanval op de Marconi-
fabrieken, welke een belangrijke scha
kel waren in de Britse oorlogsindu
strie, heeft weten te keren.
In de nacht maakte hij, tezamen
met zijn radarman Johnny Wood, in
een Mosquito, van het 488e Nieuw-
Zeeland-squadron, 'n patrouillevlucht
toen nadering van vijandelijke vlieg
tuigen werd gemeld. Boven de Britse
Noordzeekust ontmoette hij een Jun
ker 88, die hij op een afstand van
nog geen 150 meter met enige vol
treffers in brand schoot. In een ach
tervolging van de andere vijandelijke
vliegtuigen, wist hij vlakbij de Ne
derlandse kust nog een vliegtuig neer
te schieten.
Later in diezelfde nacht trof een
politieagent de ernstig gewonde na
vigator van de neergeschoten Jun
ker 88 in Southminster aan. Als eni
ge van da bemanning had hij zich
met een valscherm kunnen redden.
Uit zijn relaas bleek, dat de Junkei
88 leider was van een groep bommen
werpers, die als doel de Marconi-
fabrieken hadden. De instructies
daarvoor zouden door zijn commandant
aan de andere vliegtuigen worden
doorgegeven zodra zij Engeland zou
den binnenvliegen. Voordat hij dit
kon doen, werd hij door Viotman
neergeschoten, waardoor tevens de ge
hele aanval werd verhinderd.
Na de oorlog heelt men op een
van de Luftwaffe-bases in Nederland
een compleet en nauwkeurig vervaar
digd schaalmodel van de Marconi-
fabrieken gevonden, dat had gediend
om de aanval voor te bereiden. Thans
staat dit model in de hal van de
Marconi-fabrieken te Chelmsford als
een aandenken aan een aanval die
door het kordate optreden van RAF-
vlieger Viotman tijdig is voorkomen.
Gezagvoerder Viotman. die sinds
1946 bij de KLM vliegt, was van 1942
tot 1946 vlieger bij de RAF. Voordien
diende hij een jaar bij de Irene-bri
gade in Engeland. Gezagvoerder Viot
man werd wegens zijn verdiensten
als oorlogsvlieger onderscheiden met
het Britse Distinguished Flying Cross
(DFC) en het Nederlandse Vliegers-
kruis.
Een straaljager van de Amerikaanse
marine is op een dichtbevolkt woon- en
winkelcentrum in een voorstad van To
kio neergestort. Vier personen zijn hier
bij om het leven gekomen. Vijfentwintig
mensen hebben verwondingen opgelopen.
De piloot van de straaljager wist zich met
de schietstoel te redden.
De piloot maakte zich gereed om te
landen op de acht kilometer verder ge
legen vliegbasis. Een van de huizen werd
volledig in de as gelegd. Negen andere
liepen zware beschadigingen op.
De piloot kwam bij zijn val op het dak
van een auto terecht, maar liep geen ern
stig letsel op.
(Advertentie)
y
S3
Viti
Een produkt van i'Oreal de Paris
