Nog steeds niet veel begrip bij Romeinse Curie HALF ZWAAR - HEEL LEKKER 1 Onze opstand tegen de SS stortte in Duitser maakt vet uit afvalwater Frankrijk vreest rassenstrijd Zorg dat je erbij komt Voor paasdagen weinig buitenlanders verwacht Bisschoppenconferenties komen op gcing Nieuw tijdperk Beraad over pensioenen ambtenaren Rassenonlusten India eisen vele doden Twee jaar voor bedrieger Argenlijnse bisschop signaleert „valse profeten" op Concilie Lusteloze dag Engeland stopt handel met Cuba niet Proces-Brunswijk SS-officieren weten van niets Bilclerbergeonferenlie „potdicht" gebleven m donderdaö k 26 maart Jaloerse man steekt vrouw en kostgangers O/) uitnodiging Deelnemers aan ,Klaprooscollecte' naar Engeland Politie vuurde Veel Nederlanders vliegen zuidwaarts Onderhandel i ngen Cambodja-Z.-Vietnam zijn opgeschort Losgeld Timo Rinnelt Nederlander in Auschwitzproces „Kinderen in kamp speelden gaskamertje..." Hitler wilde in tijd van oorlog alle geesteszieken doden Donkere import stroomt binnen BEURS VAN AMSTERDAM DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 24 MAART 1964 (Advertentie) S.M. over het M P. in de „Oss. Romano" van 30 januari jl. wil overstemmen door een uitvoerige lovende bijdrage. Bugnini zegt evenwel niets nieuws. Het enige in teressante is de poging om de afwij king van het Motu Proprio ten overstaan van de Constitutie van het Concilie goed te praten. Het artikel wijst erop, dat er een grote verandering is gekomen in de regeling omtrent de liturgie. Eeuwenlang was alle gezag daarover voorbehouden (Van een medewerker) Het begint merkbaar te worden, dat een steeds groter aantal bis schoppen zij vormden tijdens de tweede zitting van het lopende concilie reeds een grote meerderheid is geporteerd voor de collegia- liteitsgedachte van het bisschoppencollege, als daaruit conclusies wor den getrokken omtrent een nieuwe regeling van de verhouding tussen paus en bisschoppen. We kunnen nü evenwel al constateren, dat er bisschoppen zijn, die zich van die collegialiteitsgedachte distanciëren, wanneer die collegialiteit ook wordt doorgetrokken naar de bisschop penconferenties. Deze laatste houdt in, dat zij zich dienen te houden aan wat de betrokken conferentie mocht besluiten. Tot een goed begrip van deze zaak die nen we "voor ogen te houden, dat de bis schoppen volgens de collegialiteitsgedach te allereerst lid zijn van het wereld episcopaat. Pas in tweede instantie zijn zij bisschop over een bepaald territorium. Zij zijn dus mede-verantwoordelijk voor het bestuur van alle bisdommen. Primair staat de collectieve verantwoordelijkheid. Met de aanwijzing van een bepaald terri torium als bisdom houdt de verantwoor delijkheid voor de rest van de Kerk niet op. Die medeverantwoordelijkheid is wel heel bijzonder aanwezig bij de bisschop pen van een bepaald gebied, dat cultu reel een zekere eenheid vormt. Die ver antwoordelijkheid krijgt haar organische structuur in de bisschoppenconferenties. In Rome zijn stemmen opgegaan, die willen dat in de bisschoppenconferenties de besluiten moeten worden genomen met algemene stemmen. Een dergelijke opvatting is niet reëeel. omdat in dit ge val één man elk besluit zou kunnen fru- treren. Dit klemt temeer, omdat het Motu Proprio van 25 januari jl. heeft vastgesteld, dat de bisschoppenconferen ties nationaal moeten zijn en niet regio naal. Dit M.P. heefe erop gewezen, dat voor de rechtsgeldigheid van de beslui ten van de bisschoppenconferenties een meerderheid van tweederde wordt ver eist. Hiermede is in feite reeds vooruit gelopen op de beslissingen, welke het concilie nog ten aanzien van de bisschop penconferenties moet nemen. Nu we dit Motu Proprio „Sacram Li- turgiam" weer ter sprake brengen, moe ten we toch de aandacht vestigen op een artikel in „L'Ossevatore Romano" van 2-3 maart jl. Het is van de hand van A. Bugnini. die secretaris is van de post conciliaire commissie tot uitvoering van de Constitutie over de H. Liturgie. Vrees voor kritiek Het lijkt wel, of het Vaticaanse blad de indruk van het kritische artikel van De Verenigde Staten hebben gisteren hun bondgenoten in de NAVO nogmaals verzocht de handel met Cuba stop te zetten, maar naar verluidt hebben de Britten dit verzoek botweg van de hand gewezen. Andere NAVO-landen, waaronder tot veler verrassing ook Frankrijk, zouden niet afwijzend staan tegenover het Ame rikaanse verzoek. Het werd gedaan tij dens de besloten zitting van de perma nente raad van de NAVO in Parijs. De raadszitting was gehouden op ver zoek van de Amerikaanse regering, na dat een aantal westerse landen, waaron der Engeland en Frankrijk, onlangs gro te handelstransacties met Cuba had ge sloten. De centrale commissie voor georgani seerd overleg in ambtenarenzaken houdt deze week op 23, 24 en 25 maart een stu dieconferentie, die geheel gewijd is aan het ontwerp van een nieuwe pensioenwet. De bijeenkomst wordt gehouden op het buitenverblijf van de algemene bond van ambtenaren (A.B.V.A.) „Avegoor" bij Arnhem. Tijdens deze driedaagse „re traite'' wil de centrale commissie de be langrijke vraagstukken doornemen die samenhangen met de opstelling van de reeds lang in studie zijnde nieuwe pen sioenwet voor de ambtenaren. In de com missie voor georganiseerd overleg heb ben zowel vertegenwoordigers van het ministerie van binnenlandse zaken als vertegenwoordigers van de samenwer kende organisaties van ambtenaren zit ting. Wanneer de regeringsdelegatie en de ambtenaren-organisaties het over de verschillende ter discussie staande knel punten eens worden kan wellicht binnen afzienbare tijd een definitief-ontwerp pensioenwet van minister Toxopeus (bin nenlandse zaken) tegemoet worden ge zien. aan de H. Stoel. Nu is op bepaalde pun ten en met name wat betreft het gebruik van de volkstaal, de regeling opgedragen aan de bisschoppenconferenties in de ver schillende landen. En dan gaat Bugnini verder: „Het is meer dan vanzelfspre kend, dat de H. Stoel bezorgd is om de overgang van de oude naar de nieuwe orde van zaken met voorzichtigheid en geleidelijkheid te laten verlopen en met alle garanties omgeeft, die de ernst en delicaatheid van deze materie vereisen. Daarom kan men niet anders doen dan met volkomen begrip en bevrediging de regeling aanvaarden van nr. IX". In dit nr. IX nu wordt, zoals we reeds vermeldden in een vorige beschouwing, het recht van de bisschoppenconferenties om vertalingen van de liturgische teksten in de volkstaal goed te keuren welk recht het Concilie zelf verleende weer afhankelijk gemaakt van de goedkeu ring door de H. Stoel. Men staat toch wel een ogenblik ver baasd, hoe men in de Romeinse curie „vanzelfsprekend" vindt, dat men een recht, door het Concilie verleend, kan beperken omdat iets aan de curie uit de hand zou kunnen lopen. Alleen in de heersende mentaliteit en opvattingen van de Romeinse curie, die gewoon wil door gaan als tot voor kort, is dit „meer dan vanzelfsprekend" (piü che naturale)! Dat er met het tweede Vaticaanse Con cilie een nieuwe era in de wijze van bestuur der Kerk is aangebroken, is bliikbaar nog niet tot hen doorgedrongen. Het is verheugend, dat verschillende episcopaten intussen rustig hun weg zijn gegaan en een begin hebben gemaakt met het toestaan van het gebruik van de volkstaal in de lezingen van de H. Mis. Zij maken daarbij eenvoudig gebruik van een hun door het Concilie toege kend recht. Drie voormalige officieren van de SS hebben gisteren tijdens het proces in Brunswijk verklaard nooit gehoord te hebben van een order om joden dood te schieten. Albert Fassender, 66 jaar en vroeger een majoor in de SS, zei: „Ik heb daar nog nooit van gehoord". Christian Rein- hardt, 50 jaar, een vroegere kapitein in de SS, zei niet eens te weten dat er joden werden doodgeschoten, en Kurt Becker, 54 jaar en vroeger luitenant, zei: „Van het doodschieten van joden weet ik niets". „Dot is zeer vreemd", merkte de rech ter op. „Jullie commandant heeft zijn superieuren in Berlijn eens gevraagd „wat of hij doen moest met die 5200 ge vangen genomen joden". „Doodschieten", was het antwoord. Wisten de heren misschien iets van een opdracht „iets te doen tegen de par tizanen die samenwerken met de joodse bevolkin?" Neen. de heren konden zich daar niets van herinneren De deelnemers aan de Bilderbergcon- ferentie hebben drie dagen aan een ron de tafel gediscussieerd over nieuwe ont wikkelingen in de Sovjet-Unie, commu nistisch China en andere communistische landen, de handel tussen oost en west en over de politieke, militaire en econo mische betrekkingen in het atlantisch bondgenootschap, inclusief de aanstaan de Kennedy-ronde van handelsbespre kingen in Genève. Dit is ongeveer alles wat naar buiten bekend is geworden van de conferentie die 95 prominenten uit veertien landen onder leiding van prins Bernhard en in aanwezigheid van prin ses Beatrix gehouden hebben te Wil liamsburg in de Amerikaanse staat Vir ginia. De Bilderbergconferentie is. zoals bekend, genoemd naar het hotel in Oos terbeek, waar dertien jaar geleden de eerste conferentie gehouden werd. Er was in de V S. veel kritiek op de beslo tenheid van de bijeenkomst. (Advertentie' Internationale watersport- kampeer - en caravantentoonstelling Geopend van 10.00-17.00 uJf én Van 19.30-22.30 uur A M Verdacht van een poging tot doodslag c q. zware mishandeling, is door de Utrechtse politie gisterochtend de der tigjarige kleermaker Z. aangehouden. Deze had, kennelijk onder invloed van alcohol, zijn vriendin en twee van haar kostgangers met een zakmes gestoken. Een van de mannen werd daarbij le vensgevaarlijk gewond. De kleermaker handelde uit jaloezie. De oorlogsiiabestaandeii in Engeland, verenigd in hun organisatie „The Bri tish legon", hebben, om hun erkentelijk heid te betuigen voor het werk van het Nederlands Oorlogsgravencomité, a 22 collectanten, uit elke provincie twee, door het lot aangewezen, namen deel aan de in november j.l. gehouden „klap- rooscollccte". Mede dank zij hun activiteiten werd voldoende geld ingezameld om in de loop van 1964 zeven groepen nabestaan den uit Engeland en Canada (tezamen ongeveer 600 personen' uit te nodigen voor grafbezoek naar Nederland te ko men. Op 31 maart zal het gezelschap collec tanten met de dagboot uit Hock van Hol land vertrekken. In Engeland worden zij in Liverpool Street Station namens „The British legion" verwelkomd. Hun wacht het volgende programma: Op 1 april een rondrit door Londen met een beznek aan de Tower. Op 2 april een bezoek aan de Poppy factory" van het Britse legioen, waar oorlogsinvaliden te werk zijn gesteld, en aan Windsor Castle. De derde dag van hun vakantie in En geland is gereserveerd voor winkelen en uitstapjes. Op 4 april komen zij met de dagboot; weer vanuit Harwich naar Ne derland terug. De uitverkorenen uit Zeeland en Noord- Brabant zijn: de heer P. J. Carles, Bres- kens, me.i. E. Witte, Wolphaartsdijk, de heer J. B. M. Aarts, Roosendaal en mej. N. de Jong, Eindhoven. HET LTD VAN de Indonesische legatie in Wenen heeft zich aan oplichterij schul dig gemaakt, toen hij beweerde de zijde van Maleisië <e hebben gekozen in het geschil met Indonesië, aldus het ministe rie van buitenlandse zaken in Djakarta. De Indiase minister van binnenlandse zaken, Nanda, heeft in het parlement ver teld dat de rassenonlusten van verleden week in drie deelstaten van India 200 doden hebben geëist. De minister zei dat de autoriteiten de toestand thans meester waren. De ongeregeldheden tussen Hindoes en moslems hebben zich voorgedaan in de staten Orissa, Mad ja Pradesj en Bihar. De botsingen waren het ernstigst in de industriesteden Rourkela en Jamsjed- poer. De politie heeft daar achttienmaal op de dol geworden menigte gevuurd. Daarbij werden alleen al in Jamsjedpoer 4 personen gedood en 27 gewond, deelde Nanda mee. In Rourkela, waar door Duitsers ge bouwde staalfabrieken staan, waren de moeilijkheden zo groot, dat troepen naar de stad werden gestuurd, een avondklok werd ingesteld en Amerikaanse technici en hun gezinnen per vliegtuig werden geëvacueerd. De 250 Duitse technici ble ven echter op hun post. Vernomen is dat hun niets is overkomen. DRUM Mogen in Nederland de adverten ties, waarin gevraagd wordt be roepsmilitair te worden, weinig effect sorteren, het tegenoverge stelde doet zich voor in de jonge onafhankelijke staat Kenia. Na de muiterij van januari jongstleden moest het leger met enige honder den militairen aangevuld worden. In diverse plaatsen werden aan meldingsbureaus opengesteld. In Kiamboe bij Nairobi (de foto werd hier gemaakt), werd het bureau door meer dan 1000 jongemannen bestormd. De deur bezweek zelfs onder de opdringende menigte. Slechts vier mannen werden aan genomen. De overigen moesten te leurgesteld worden. In deze om geving is veel werkloosheid. (Van onze Haagse redacteur) Er zijn dit jaar vele Nederlanders die voor wal betreft het weer tijdens de a.s. paasvakantie het zekere voor het on zekere nemen en zich naar het zuiden zullen begeven. Hierop wijst het feit dat alle vliegtuigen voor de Franse en Ita liaanse Rivièra, Rome, Barcelona, Ma jorca en soortgelijke zonne-oorden, thans reeds volgeboekt zijn. Pasen valt dit jaar wel bijzonder vroeg, bijna een maand vroeger dan vorig jaar. Voor de buitenlanders en met name de Duitsers is ons land zo einde maart nog niet aantrekkelijk. De kans op koud en guur weer is immers in maart nog bij zonder groot. Op de bollenvelden trekpleister nummer 1 zal met. Pasen nog niets te zien zijn. De Keukenhof te Lisse is nog gesloten. Elders in Europa wordt trouwens nog volop van de winter sport genoten. Het ligt voor de hand dat men van wege deze vroege Pasen eerder geneigd is het zuiden op te zoeken en een voor schot te halen op hopelijk zomerse maan den die ons nog te wachten staan. Zoals gezegd zijn de normale vliegdiensten reeds volgeboekt. In de treinen die naar het zuiden gaan is echter nog plaats ge noeg. Men verkiest echter uiteraard het snellere vliegtuig om langer van de kor te paasvakantie te kunnen genieten. Vele Engelsen schijnen hun zinnen te hebben gezet op het doorbrengen van dc paasdagen in Parijs. Dc boten op de lijn Harwich-Hoek van Holland en Dover- Oostende zijn tenminste voor de komen de dagen volgeboekt. De A.N.W.B. verwacht weinig buiten landse bezoekers gedurende de paasdagen. Er zijn dan ook geen extra voorzieningen getroffen voor de wegenwacht. De kam- peer-informatiedienst blijft zelfs gesloten. Voor kamperen is het eind maart in Ne derland toch nog wel wat te vroeg, zo redeneert de A.N.W.B. Als het met Pasen mooi weer zal zijn verwacht men hoog stens wat extra drukte van automobilis ten die een tochtje gaan maken of fami lieleden bezoeken. Zoals reeds werd verwacht zijn de onderhandelingen die een Zuidvictnamese regeringsdelegatie in de Cambodjaanse hoofdstad Pnom Penh zou voeren om tot een verbetering van de betrekkingen te komen opgeschort. In een Cambodjaans-Zuidvietnamees communiqué werd meegedeeld dat de sfeer voor besprekingen thans niet gun stig is wegens de jongste gebeurtenissen in het grensgebied. Zoals bekend heeft Combodja geprotes teerd tegen een Zuidvietnamese aanval op het dorp Chantrea. Van Cambodjaanse zijde werden nieuwe incidenten gemeld. De leider van de Zuidvietnamese dele gatie, generaal Cao, verklaarde maandag in Pnom Penh dat zijn missie was vol tooid en dat het erom gaat weer een kli maat van vriendschap te scheppen. „Ik bewonder prins Sihanoek die een groot leider is. Ik bewonder ook het Cambod jaanse volk". „Ik geloof dat het Cambod jaanse volk de fout zal vergeven die de commando's van het Vietnamese leger in Chantrea hebben begaan. Rudolf Harms, één van de tenminste twaalf personen die zich hebben voorge daan als de ontvoerder van Timo Rin nelt, om zodoende losgeld in handen te krijgen, is gisteren tot twee jaar dwang arbeid veroordeeld, de maximumstraf voor dit delict. Hij 'werd schuldig bevonden aan een poging het weekblad „Neue Illustrierte" op te lichten voor 20.000 mark, door te beweren dat hij Timo Rinnelt vasthield, die op 13 februari in Wiesbaden werd ontvoerd. De bisschop van San Martin in Argen tinië, mgr. Menendez, heeft zijn gelovi gen aangespoord een kruistocht van ge bed en boete te beginnen tegen de „valse profeten" op het'Concilie. De bisschop zegt dat „gedurende de schitterende da gen van het Concilie, ook de mensen niet ontbreken, die de Heer op de streng ste manier gevloekt heeft als „valse pro feten", die verwaand en overmoedig pro beren het Concilie hun eigen meningen op te dringen. Deze meningen zijn vaak zeer onvoorzichtig en overmoedig, ja soms zelfs oneerbiedig tegenover het waarachtige leergezag, dat Christus aan Zijn Kerk en haar heilige hiërarchie heeft toevertrouwd". Uit de brief van de bisschop blijkt echter niet tegen wie hij zich eigenlijk richt. Kolonel F. v. d. Velden, van het Neder landse Korps Mariniers, heeft gisteren in het Auschwitzproces het verhaal van zyn kamptijd in Auschwitz verteld. Hy was diep ontroerd toen hij vertel len moest van het spel „gaskamertje", dat de kinderen in het kamp speelden. „De kinderen wisten wat zich in Ausch witz afspeelde. Ze speelden gaskamertje en plaagden elkaar soms door te zeggen: „Jij gaat straks door de schoorsteen". De stem van de kolonel werd bijna krijsend toen hij vertelde dat Mengele, kamparts van Auschwitz, met de kin deren meespeelde. De kinderen mochten Mengele graag. „Hij gaf ze chocola. Hij zorgde speciaal voor zestien tweelingen, die hij nodig had voor zijn zogenaamde experimenten. Als hij kwam riepen de kinderen: „Hal lo, daar komt oom Mengele". „Als het tijd was geworden om echt naar de gaskamer te gaan renden de kinderen naar Mengele en dan bedelden zij: „Oom Mengele, oom Mengele, wij worden toch niet vergast". „Mengele troostte ze. Hij beloofde de kinderen dat zij naar het vrouwenkamp zouden worden gebracht. En dan wer den ze weggebracht in ziekenwagens en rechtstreeks naar de gaskamers ge reden", vertelde de kolonel. .■De tweelingen kregen het door. Ze Hefelmann in proces: Beklaagde Hans Hefelmann heeft maan dag. tijdens de voortzetting van het euthanasie-proces in Limburg, meege deeld dat als inleiding tot Hitiers groots opgezette euthanasie-actie „T-4" een vier tal geestelijk gestoorden, in bijzijn van de geestelijke vaders van het euthanasie programma, met koolmonoxyde werden gedood. Als aanwezigen bij deze handeling noemde Hefelmann Hitiers lijfarts. Karl Brandt, „Reichsartzefiihrer" Leonhard Conti en drie andere leidinggevenden, te weten professor Werner Heyde, Philipp Bouhler en Viktor Brack. Hefelmann zei zich te kunnen herinne ren dat ongeveer 60.000 geesteszieken tij dens de actie om het leven werden ge bracht. Tienduizend patiënten zouden vol gens hem de „slachtoffers van enkele gouwleiders" geworden zijn. Hij deelde verder mee dat Hitier oor spronkelijk van plan was in geval er een oorlog zou uitbreken alle geesteszie ken te laten doden. De toenmalige minister van justitie, professor Franz Schlegelberger, had des tijds een honderdtal hoge ambtenaren over de actie „T-4" ingelicht. Niemand had toen volgens Hefelmann een protest laten horen of zijn ontslag ingediend. Het proces wordt op 2 april voortgezet. DE DOMINICAANSE Republiek heeft voorgesteld 175 Cubanen vrij te laten op voorwaarde dat Castro ook al zijn poli tieke gevangenen de vrijheid hergeeft. Tachtig: jaar is Jakob Toll thans de man, die eens een 'dol' idee had, waardoor hij er in slaagde een succesvol fabrikant te worden. In 1907 opperde hij tegenover de directeur van de publieke werken van Berlijn, die hij toevallig had leren kennen, dat het toch mogelijk zou moe ten zijn uit het afvalwater van vele huishoudingen het vele weggespoelde vet terug te winnen. Frankryk wordt de laatste tijd over stroomd door Algerijnen en inwoners van de vroegere „zwarte" Franse ko loniën in Arika, die in eigen land geen werk kunnen vinden en hun geluk in Frankrijk gaan beproeven. De Franse autoriteiten vrezen dat dit wellicht aanleiding zal geven tot het ontstaan van een rassenkwestie in het land cn zij bezinnen zich thans op maat regelen om dit te voorkomen. Tussen Frankrijk en zijn vroegere koloniën bestaan geen reisbeperkingen en van Franse zijde wenst men ook niet dat deze worden ingesteld. Zou Frank rijk daartoe overgaan dan zou het de indertijd hiertoe gesloten plechtige overeenkomsten moeten opzeggen, waar mee het waarschijnlijk zijn voormalige koloniën voor het hoofd zal stoten. Inmiddels is daar het probleem van de steeds groter wordende stroom immi granten. Geschat wordt dat per dag on geveer duizend Algerijnen het land bin nenkomen om werk te zoeken. In Frankrijk heerst op het ogenblik vol ledige werkgelegenheid, terwijl in Al- gerië ongeveer een op de twee arbei den zonder werk is. Aan het eind van de oorlog met Al- gerië waren er ongeveer 300.000 Alge rijnen in Frankrijk, velen van hen zon der hun gezinnen. Zij werkten enkele jaren in Frankrijk en keerden dan weer naar hun geboor teland terug. Nadat Algerië onafhanke lijk was geworden verlieten de meesten Frankrijk. Honger en gebrek aan werk drijven hen echter weer met duizenden tegelijk terug naar Frankrijk. Thans komen ook veelal vrouw en kinderen mee om zich definitief in Frankrijk te vestigen. De Franse autoriteiten schatten dat er begin 1965 zo'n 700.000 Algerijnen in het land zullen zijn als de toevloed zo groot blijft als op het ogenblik. Alleen in het gebied van Parijs zijn thans 160.000 Algerijnen. Tienduizenden wonen in Marseille, Lyon en in de grote industriële centra in Noordoost-Frank rijk. Hele achterbuurten in Parijs worden op het ogenblik uitsluitend door Alge rijnen bevolkt. Door de woningnood zien vele Algerijnen zich genoodzaakt uit oude blikken een onderkomen te bouwen, waardoor aan de rand van Pa rijs en bij andere grote industriesteden de zogenaamde „bidonvilles" of „Jer rycan-steden'' zijn ontstaan. De invasie van Afrikaanse negers ge schiedt op wat minder grote schaal, maar neemt toch steeds toe. Veel negers komen in Frankrijk zon der vrijwel een cent op zak. Doordat zij over het algemeen weinig onderwijs hebben genoten en ook moeilijkheden hebben met de taal krijgen zij de min ste baantjes, zoals straatveger en meer van dergelijke „schoonmakers"-baan- tjes. De Franse autoriteiten hebben ge tracht de stroom wat in te dammen door een strenge medische controle. Onge veer 15 procent van de immigranten wordt teruggezonden omdat zij aan infectueuze ziekten lijden. De Franse regering wil thans echter ook de regeringen van Algerië en van de landen in „zwart" Afrika verzoe ken met haar samen te werken door in deze landen op plaatselijke schaal arbeidsbureaus op te richten, zodat al leen diegenen Frankrijk binnen mogen komen die een bewijs kunnen tonen van een van deze bureaus. Het was een inval, die de Berlijnse directeur zó goed voorkwam, dat hij Toll bleef aandringen over deze zaak door te blijven denken en eens wat proeven te nemen. Na langdurige onderhandelingen met. slagers, abattoirs, restaurants, de beheerders van cantines van kazernes en ziekenhuizen, kreeg Toll toestemming om in de waterloosbuizen van deze in stellingen een soort filter te bouwen. Zo begon hij zijn eerste proefnemingen om het aldus gewonnen afvalvet te zuiveren. Dit deed hij in zijn woning in Keulen. Het gevolg was. dat zijn buren hem da genlang opwachtten omdat ze hem wil den afranselen. Zijn proeven verwekten een niet te harden stank in de hele buurt. Toll gaf ze desondanks niet op. Nadat hij overeenkomsten met zeep en zeeppoederfabrikanten had kunnen sluiten, kon hij een vet-verwerkend be drijf oprichten. Toen kwam de eerste wereldoorlog en Toll moest in dienst. Op zeker dag kwa men een paar officieren de gewone sol daat Jacob Toll bezoeken: „Bent u die man uit Keulen, die vet uit looswater kan winnen?" De heren waren afkomstig van de oorlogscommissie voor oliën en vetten. Toll moest terug naar zijn smel terij in regeringsopdracht vet'smelten. Hij wist zijn procédé steeds meer te ver beteren, zodat het vet op de duur sneeuw wit. reuk- en smaakloos was. „We hebben er tijdens de tweede we reldoorlog wel aardappelen in gebak ken", zegt de jubilaris, die zijn bedrijf in Pnlheim bij Keulen overgedaan heeft aan twee van zijn vroegere chauffeurs, omdat hij geen nakomelingen had. De zaak floreert nog altijd. RUSLAND gaat. streng optreden tegen „bureaucraten, die de activiteiten in de landbouw trachten te verlammen". De Sovjet-Unie doet dit om zoveel moge lijk eigen initiatieven te doen ontplooien. begonnen te gillen. Mengele pakte zijn pistool en schoot ze een voor een per soonlijk dood, allemaal". Kolonel v. d. Velden vertelde dat de verdachte Hofmann duizenden zieke ge vangenen bijeen gedreven en naar de gaskamers gestuurd had. De kolonel, die ten tijde van zijn gevangenschapluite nant was en in het kamp terechtgekomen was na een mislukte poging cm naar Engeland te ontsnappen, had Hofmann als toeschouwer gehad toen hij eens met zweepslagen gestraft werd omdat hij zijn werk het opdrijven van de gevange nen niet goed genoeg gedaan had. „Een SS-man gaf me tien zweepsla gen, maar ik schreeuwde niet. Dat was een vergissing. Hofmann was in de ka mer. Hij zei tegen de SS'er: Geef hem nog een slag". En tegen mij: „Ik zal 3e leren, jij Nederlandse officier, jij joden helper". Ik kreeg nog een slag. Die keer schreeuwde ik. Toen lieten ze me gaan". „Eens, toen een heel blok joden ver gast zou worden, bereidden wij een op stand voor. We deden meer dan alleen praten. We ontwapenden de SS-bewa- kers. We hadden maatregelen getroffen om de gaskamers en de crematoria op te blazen. Maar de joden verzetten zich niet. De opstand stortte in". Meer bijzon derheden gaf de kolonel niet. Een andere getuige, die gisteren ge hoord werd, was Hugo Breiden. Huilend wees hij met een bevende vinger naar Wilhelm Boger, de meester-marteldeskun- dige van Auschwitz. „Jij moordenaar, moordenaar", schreeuwde Breiden. Tra nen stroomden over zijn gezicht. Hij vertelde hoe hij eens door Boger en een andere SS'er mishandeld was. Eerst had Boger hem met een spiraal vormig stuk ijzer in het gezicht geslagen, zodat het bloed eruit spoot, en hem ge trapt, waarna hij aan de beruchte „Bo- ger-schommel" was gehangen. Boger en de ander sloegen hem om de beurt. „Ter wijl de een sloeg klapte de ander rit misch in de handen", aldus Breiden, die later hoorde dat hij 145 slagen met de gummiknuppel had gekregen. Hij was driemaal buiten bewustzijn geraakt. Brei den vertelde dat hij nooit meer tot wer ken in staat was geweest. Toen hem een model van de „Boger-schommel" werd getoond staarde hij er even naar, waar na hij zich met een ruk naar Boger in de beklaagdenbank keerde en hem toe schreeuwde: „Jij moordenaar!" Op Bo- gers gelaat verscheen toen een brede grijns. Het Damrak heeft vandaag de eerste dag van de nieuwe beursweek ingezet met een lusteloze stemming voor het me rendeel van de internationale waarden. Alleen Hoogovens konden zich hieraan onttrekken door iets hoger te openen op 637 (63512)AKU was nauwelijks prijs houdend op 526. De overige hoofdfondsen lagen bepaald zwak in de markt met zeer weinig zaken. Philips opende op 151,70, tegen vrijdag als slotprijs 152,60. Unilever gaf een eerste koers te zien op 140,50 141,40). Middenkoers aanbod in Kon. Olie was oorzaak dat ge opend werd op 151,60 153). Nadat even 151,80 was gedaan daalde de koers als gevolg van aanbod in een vrij wel lege markt, tot 151. Op dit ni veau trad een licht herstel in. Het week einde heeft geen nieuws gebracht waar door de aandelenmarkt, in welke richting dan ook. noemenswaardig kon worden beïnvloed. Men liet de vermelde koers dalingen dan ook gelaten over zich heen gaan. Zoals gezegd ging er zeer weinig om mede doordat de arbitrage praktisch niet tot zaken kon komen. Later op de middag werd in Philips nog 151,40 ge daan. terwijl AKU afgleed tot 525%. Wall Street sloot vrijdag een weinig lager, ook voor de Nederlandse hoofd fondsen. De Europese beurzen gaven van daag geen veranderingen van betekenis te zien. Aandelen KLM, die eind vorige week een geduchte koersreactie ondergingen op de zeer vaste stemming van de voor gaande dagen, gaven gistermiddag een licht koersherstel te zien. Nadat gister morgen 66 tot 69 was gedaan werd de prijs gistermiddag op ca 71 ge adviseerd. Vrijdag bedroeg de officiële koers 68. 19-3 20-3 Ned. '59 41'4 94,76 94% Ned. '61 4% 93% 92% Ned. '47 3% 86^ 86% Ned. grootboek '46 86% 86'2 AKU 526% 525% Hoogovens 635'2 637 V2 Philips 152.60 151.45 Unilever 141.45 140,70 Kon. Olie 153.05 151.20 HAL 117ia 118% Scheepvaart.unie 142% 142% Amst. Bank 377 376 Ned. Handelmij. 359 360 Lucas Bols 1032 Mach Breda 222 220 Bijenkorf 866 850 Drie Hoefijzers 366 Ford Van Gelders Papier 1861 '2 190 Heineken 507 506% Hero Conserven 373 375 Holl. Beton Mij. 414 4131/2 Kon. Zout 865 Nijverdal - Ten Cate 200% De Sehelde 250 245 Scholten Karton 553 545 Simons emb.f. en hauth. 140 141 Thomassen en Drijver 721V2 722 Van Vlissingen Katoen 254 252 Vredestein 226 225 Zeeuwse Confectie 368 366 Zwanenberg Organon 970 975 Shell Oil 16% 16% Anaconda 48,», 78% Bethlehem Steel 38 38% General Electric 88% 87% General Motor 82'2 exdiv 81,1, Procter and Gamble 84% Republic Steel 4518 45% NAREURSKOF.RSEN Telefonisch avondverkeer AKU 525 3'4. Hoogovens Kon. Olie 150.80—151.20. Philips 150.40 gb—151.40 Unilever 139.90—140.20, KLM 73—74.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 11