Haastig beroep op V.-raad
Kwestie Cyprus in
explosief stadium
Douane nam twaalf
ton boter in beslag
THEO KOMT VAST
WEL WEER TERUG55
Nachtexpres naar de vrijheid
Berlijnse scholier
vond vluchtroute
WIE LIJMT
ER MEE
tHooge Huys
l voor u
Prima weertje
beertje
voor een
Burgemeester van Riel:
Rus steelt een
heel flottielje
VLIEGTUIG IS
VRIJGEGEVEN
Paasei viel stuk
DAGBLAD VOOR ZEELAND
iectuurmenu
Zware slag voor
Zeeuw sch- Vlaamse
smokkelhandel
Enige regen
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
104e JAARGANG
No. 24537
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureau: Breda Reigerstraat 16
Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111.
Bureau voor
•m
ZATERDAG 14 MA A*T -lx*
Abonnementsprijs 9,75 per kwartaal,
excl. 0,25 Incasso; 11,85 per pos)
excl. 0,50 incasso; 0,75 per week.
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent,
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,45 per mm. Bij contract aanzien
lijke reductie. Volledige tarieven en
Algemene Voorwaarden worden op
aanvraag gaarne verstrekt.
de Zeeuwse eilanden; GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 telefoon 2893)
TURKS ULTIMATUM ÏN
NICOSIA AFGEWEZEN
'.'%VAVvVvV%*V*V,V%*V,V,Vv«'V"V"*V-''V'V"
Cyprus, op het ogenblik 's werelds
gevaarlijkste onrusthaard, is het
onderwerp van een reportagereeks
van onze speciale verslaggever op
het eiland. U vindt zijn volgen
de aflevering op pagina 7.
Zes nieuwe bruggen gaan er ko
men over het kanaal van Gent
naar Terneuzen. Een van onze
redacteuren wijdt daar uitvoerig
aandacht aan. Pagina 9.
In Sluiskil gaat er veel verande
ren. Zoveel dat een van onze ver
slaggevers ter plaatse zijn licht
heeft opgestoken. Pagina 9.
Vandaag weer twee pagina's sport.
Met verrassend nieuws over Kees
Pellenaars, die al een ton aan pre
mies voor de Tour zegt te heb
ben. Men vindt het relaas van
onze verslaggever op pagina 11.
Over Leo Canjels en de krachtsport
in Waalwijk kan men lezen op
pagina 15.
Wie van gedichten houdt, zal be
langstelling hebben voor dc figuur
van Gcrrit Achterberg. Over de
manier waarop het tijdschrift
Maatstaf hem herdenkt kan men
lezen op pagina 13.
Het oude Griekenland en Europa
is weer een heel ander onder
werp. Prof. Peremans heeft een
vurig pleidooi gehouden voor Hel
las. De bespreking van zijn boek
treft men aan op pagina 13.
Jaap ter Haar kreeg een bekroning
voor zijn populaire „Saskia en
Jeroen". Aanleiding voor een in
teressant artikel op pagina 5.
De kwestie Cyprus is als gevolg van Turkse actie in een
explosief stadium gekomen. De Cypriotische regering heeft
gisteravond een beroep op de Veiligheidsraad gedaan nog
dezelfde avond bijeen te komen om de toestand te be
spreken. De Veiligheidsraad kwam te middernacht bij
een. De Turkse regering heeft president Makarios van
Cyprus een „allerlaatste" waarschuwing gegeven. Het is de
laatste kans voor de aartsbisschop-president om de kwestie
Cyprus in der minne te schikken, zo heeft Ankara laten
weten.
De Cypriotische regering heeft de Turkse waarschuwing afgewezen.
De Turken, die „gisteravond laat" antwoord van Makarios wensten
te hebben, dreigden onomwonden met een invasie. Uit de Turkse
vlootbasis Iskerendun wordt grote militaire activiteit gemeld. Troe
pen waaronder mariniers en wapens zouden worden inge
scheept. Op de rede ligt een vloot van vijfentwintig oorlogsschepen.
De Griekse regering heeft in reactie op de Turkse activiteiten laten
weten dat het geen eenzijdig ingrijpen van Turkije zal dulden.
Makarios zegt dat de Grieken hem steun hebben toegezegd als
Turkije het eiland mocht aanvallen. De Griekse strijdkrachten zijn
in staat van alarm gebracht en de vloot „oefent" in de buurt van
het eiland Cyprus. Maar als een buffer tussen de Turkse en Griekse
vloten ligt een deel van de Amerikaanse zesde vloot.
De Britse troe-pen op Cyprus moe
ten op het ogenblik het hoofd
bieden aan een bijzonder gevaar
lijke situatie.
Op de foto een Britse verster
king en een verkenningswagen
van de Life Guards.
In een nota die vrijdagmorgen om vier
uur door de Turkse ambassadeur in
Nicosia werd overhandigd, waarschuw
de de Turkse regering dat Turkije op
grond van het verdrag van 1960 tot
eenzijdige actie zal overgaan, tenzij aan
de gevechten op het eiland onmiddel
lijk een einde komt. Het is niet Tur-
kijes eerste waarschuwing deze week.
vandaar waarschijnlijk dat in Ankara
van een „allerlaatste" waarschuwing
werd gesproken. Nicosia meldde gis
teravond dat de Turken de waarschu-j
wing hadden doen volgen door een ul
timatum „dat een landing op Cyprus
onvermijdelijk is als niet vanavond laat
(vrijdagavond red.) een Cypriotisch
antwoord op de allerlaatste waarschu
wing is gekomen".
In de nota beschuldigt Turkije de Grieks-
Cypriotische regering ervan de Turks-
Cyprioten te willen uitroeien vóór de
komst van het V.N.-politieleger. De
Turkse regering eist een onmiddellijk
staken van alle acties tegen de Turks-
Cyprioten, een onmiddellijk staken van
het vuren op het hele eiland en nale
ving van alle bestaande bestandsrege
lingen. speciaal die in Nicosia. Verder
verlangt de Turkse regering opheffing
van alle tegen Turks-Cyprioten gerich
te belegeringen, onmiddellijk herstel
van alle verbindingen en onverwijlde
uitlevering van Turkse gijzelaars en
de lijken van gedode Turken. De
(Grieks-) Cypriotische regering op Cy
prus heeft de nota van de hand ge
wezen en Turkije meegedeeld dat dooi
de dreigementen de toestand op het
eiland aanzienlijk is verslechterd.
In een verklaring voor de pers zei Ma
karios (nog in Athene, waar hij be
sprekingen voerde met de Griekse pre
mier en met de beruchte kolonel Gri-
vas van de vroegere EOKA. de terreur
organisatie op Cyprus), dat Cyprus
zich met alle mogelijke middelen zal
verdedigen. Hij beschuldigde de Tur
ken ervan een situatie te willen schep
pen waardoor zij de Turkse regering
een reden zouden kunnen verschaffen
om in te grijpen. Makarios zou tegen
de oorspronkelijke plannen in met
spoed naar Cyprus terugkeren.
De Griekse minister van buitenlandse
zaken ontbood gistermorgen de Turkse
ambassadeur in Athene om mee te de
len dat de Griekse regering een een
zijdig ingrijpen van Turkije nooit kon
accepteren zonder afdoende tegenactie
van Griekenland. De minister besprak
de explosieve situatie ook met de Ame
rikaanse en Britse ambassadeurs. Naar
verluidt zou de Britse regering Turkije
een „vriendschappelijke" waarschuwing
hebben gegeven naar aanleiding van
de Turkse actie.
Ook op Cyprus zelf was de diplomatie
ke activiteit gisteren groot. De Cyprio-
tischè regering ontbood alle ambassa
deurs in Nicosia om de toestand te be
spreken.
In Grieks-Cypriotische kringen liet men
doorschemeren dat mogelijk de Rus
sen de Griekse Cyprioten zullen komen
helpen als de Turken het eiland aan
vallen.
De Griekse premier George Papan-
dreou verklaarde na afloop van zijn
besprekingen met Makarios: „We heb
ben een gemeenschappelijke koers
vastgesteld voor de situatie van het
ogenblik. Onze politiek is vrede en,
als er een aanval komt, verdediging".
Hoewel Oe Thant gisteren zijn vredes
macht voor Cyprus heeft gedoopt, be
staat zij nog slechts op papier. Thant
noemt de strijdmacht UNFICYP af
korting voor; United Nations Force in
Cyprus. Canada heeft duizend man be
loofd, die binnen 48 uur naar het
eiland kunnen, maar met de voorwaar
de dat ook een ander land, behalve
Groot-Brittannië, troepen beschikbaar
stelt. Ook Zweden stelt de voorwaarde
dat een ander neutraal land meedoet.
Brazilië heeft geweigerd om financiële
redenen, maar Thant heeft een nieuwe
smeekbede naar Brasilia gestuurd. Van
Ierland valt niets te verwachten. Oos
tenrijk heeft nog niets laten weten. De
Finnen kunnen niet beslissen omdat
Kekkonen in Polen zit. Engeland heeft
definitief 3500 man toegezegd. Over
de financiën heeft Thant niet zoveel
zorgen meer. Na de toezeggingen van
Engeland en Amerika (samen drie mil
joen dollar), kwamen ook toezeggingen
uit Nederland (honderdduizend gul
den), Australië en Italië.
IN STUTTGART is een proefproces ge
houden waarin vastgesteld werd dat
een voormalige concentratiekampbe
woner, die als „genummerd menselijk
produktiemiddel" in een bewapenings-
bedrijf moest werken, recht op schade
vergoeding heeft.
NAAST DE straalvliegtuigen van de
Panam zullen ook die van de (Ameri
kaanse) Trans Caribbean Airways op
Aruba gaan vliegen.
(Van onze verslaggever)
De douane in Axel heeft in samenwer
king met de douane-inspectie te Ter-
neuzen een zware slag toegebracht aan
de botersmokkelhandel in Zeeuwsch-
Vlaanderen. In de nacht van donderdag
op vrijdag werden 11.900 kilogram bo
ter, een veeauto en een gesloten, zwaar
gepantserde bestelauto, die voor het
vervoer van de smokkelboter diende
in beslag genomen.
De hele smokkelinventaris, op welke men
beslag wist te leggen, heeft een totale
waarde van maar liefst f 53.600.
Om ongeveer negen uur 's avonds werd
de aandacht van surveillerende douane
ambtenaren uit Axel getroffen door
een veeauto en een bestelauto, die op
een nogal ongebruikelijke plaats stón
den geparkeerd: op een stuk bouwland
bij Heikant onder de gemeente St.-
Jansteen. Men hield de zaken geruime
tijd in het oog. Later op de avond be
gonnen verschillende mensen pakken
over te laden van de veeauto in de
bestelauto.
De douane greep meteen in. Er ontstond
grote verwarring onder de smokke
laars, die in de duisternis wisten te
ontkomen. Ook de bestuurder van de
pantserauto kon zich, met zijn vehikel,
uit de voeten maken. De veeauto bleek
van de boterhandelaar E. G. uit Hulst
te zijn. Men trof er 1995 kilo boter in
aan, terwijl her en der over het land
verspreid ook nog pakken boter wer
den gevonden, die de smokkelaars, toen
zij op de vlucht sloegen, hadden laten
vallen.
Reeds enkele uren later vond men de
pantserauto in de schuur van de boer
derij van P. in Nieuw-Namen. P. werd
van zijn bed gelicht en later ingeslo
ten. In de bestelauto, die zwaar was
gepantserd, gesloten banden had en een
installatie voor het uitwerpen van
kraaiepoten, werden nog 55 kilogram
boter gevonden, zes rookbommen, be
nevens een behoorlijke hoeveelheid
kraaiepoten.
Het klapstuk van de avond was de vondst
van 9400 kilo boter in de schuur bij de
woning van de boterhandelaar A. G.
uit Heikant. Voordien had men enkele
razendsnelle onderzoekingen gepleegd
en knap speuröerswerk verricht.
De ijsberentweeling Tiyak en
Tineak, die op 4 december van
het vorig jaar is geboren in het
gezin van moeder Maya en vader
Nanook in een Engelse dierentuin
is, gelokt door het milde weer,
twee weken eerder dan verwacht,
tevoorschijn gekomen uit het
berenhol, waaruit kleine beertjes
gewoonlijk pas na bijna vier
maanden komen waggelen.
Foto Moeder Maya wijdt de
kleintjes in de geheimen van het
klauteren in.
De hoofdingenieur van de technische
dienst in dc Russische vlootbasis Se-
bastopol blijkt kans te hebben gezien
een geheel flottielje vaartuigen te ver
duisteren.
De hoofdingenieur, Konstantin Vidmont,
die in Sebastopol een algemeen geacht
man was, begon zijn illegale activiteit
met het ontvreemden van dertien
scheepsmotoren en enige honderden
onderdelen, die hij aan amateurvissers
verkocht. Toen dit ongestraft bleef ging
Vidmont, met hulp van een marine
officier, Kostine, de vloot van de school
voor adelborsten „inspecteren". Een
aantal vaartuigen zocht hij uit voor
een organisatie van de stad Sebastopol.
De burgemeester van Alphen en Riel, mr.
D. Osse, heeft de indruk dat Theo van
Eijck wel terug zal komen. In ieder
geval heeft burgemeester Osse de
ouders en de echtgenote van de mari
neman betrekkelijk gerust kunnen stel
len.
Hij is er nog niet in geslaagd contact te
leggen tussen Theo van Eijck en zijn
familie. Dat had de familie Van Eijck
hem gevraagd. Wel kreeg hij in Den
Haag zoveel inlichtingen, dat hij met
een gerust hart naar huis terugkeerde.
Volgens hem is het nog een onduidelijke
zaak of Theo van Eijck in Lybië poli'
tiek asiel heeft gevraagd. Het komt
hem, na zijn bezoek aan Den Haag.
welhaast ongeloofwaardig voor. Het is
meer een kwestie van „Ik wil hier wel
blijven. Kan dat?" Dat komt volgens
burgemeester Osse ook meer overeen
met de mening, die de familieleden van
Theo zich naar aanleiding van de ge
beurtenissen hebben gevormd. „Zijn
moeder heeft helemaal geen angst ge
had. Ja, ze was wel even de kluts
kwijt. Maar moeders kennen hun kin
deren toch altijd beter via een geheim
zendertje of zo, laat ik maar zeggen",
aldus mr. Osse.
Des te meer waarde kon burgemeester
Osse daarom hechten aan de indruk,
dat de autoriteiten in Benghazi geheel
ongeïnteresseerd tegenover de affaire
staan. „In Lybië verleent men alle me
dewerking. Daar legt men dr. Van
Loon ook niets in de weg om met Theo
van Eijck te overleggen".
Dr. J. B. van Loon, eerste ambassade
secretaris in Cairo, heeft Theo van
Eijck aangeboden hem te helpen om
naar Nederland terug te keren. Of
Theo al duidelijk de wens heeft uit
gesproken ongeacht hetgeen hem ir
ENGELAND heeft met de Franse rege-
ring de kwestie van de Franse wapen-
leveranties aan Indonesië opgenomen.
Engeland is sterk gekant tegen leve
ranties door bondgenoten.
EEN OPVARENDE van de Katwijker
vissersboot „Noordster" is gisteren op
de Noordzee overboord gesiagd
UE CUBAANSE handelsraad in ons land,
■Hernandez Paseiro, die onlangs politiek
asiel vroeg, heeft een verblijfsvergun-
ning gekregen.
Weersverwachting van het K.N.M.I
geldig tot vanavond:
««JfcakeHik droog weer. Later oj
va*» w 4 ln 'le* zu'den en midden
Half 4 d kans °P enige regen
tnpLl? zwaar bewolkt. In krach'
!~nde zuidoostelijke tot oos
teninoraiVind' °n&eveer dezelfde
H*1raturen als gisteren.
MaanaoSp7jruur0nder 1843 UUf
derrgf«nisZOn °P 6 54 uur- z<>n °n-
uur. MaanoeNs^r. 2°'32
rader 2L 552 uur°P B'52 uur' Maan
Twaalf leerlingen uit de hoogste klas
van de Oostberlijnse middelbare „Max-
Planckscliool", zijn naar het Westen
uitgeweken via, een vluchtweg die door
een zekere Wolfgang, de eerste uit de
klas die vluchtte, was ontdekt. Drup
pelsgewijs zijn tussen 9 januari en half
februari Wolfgangs klasgenoten en nog
vijf andere Oostberiijners, die van de
vluchtweg hadden gehoord, de onder
nemende scholier gevolgd. Zij „reisden"
met de nachttrein naar West-Berlijn.
Het hele verhaal is thans bekendgemaakt
door een Westberlijnse ontvluchtings
organisatie. omdat de Oostduitse politie
de vluchtweg heeft ontdekt. Men hoopt
nu dat de Oostberiijners hiervan ken
nis zullen nemen, om niet in een val
te lopen.
Wolfgang (18 jaar de achternaam
werd niet bekendgemaakt) had al vier
keer een mislukte poging gedaan om
West-Bellijn te bereiken. Tenslotte
vond hij een plek vanwaar hij de
spoordijk van de bovengrondse spoor-
lijn kon beklimmen, zonder gezien te
worden door Oostduitse grenswachters.
Op de avond van de negende januari
beklom Wolfgang de muur, zonder met
zijn hoofd boven de rand uit te ko
men. Steunend op een richel wachtte
hij op de trein, die als laatste halte de
Friedrichstrasse heeft. Op het moment
dat de trein, die daar niet harder dan
twintig kilometer per uur rijdt, hem
naderde, slingerde hij zich snel over
de muur op de spoordijk en waagde
de sprong naar een leuning aan een
passagiersrijtuig. Hij miste en viel in
het grind. Vliegensvlug stond hij weer
op en slaagde erin de buffers van het
laatste rijtuig te pakken te krijgen. Na
drie kilometer stopte de trein aan een
Westberlijns station. Wolfgang had de
vrijheid bereikt.
Michael, een vriend van Wolfgang, had
de ontvluchting gezien en ontving bo
vendien een in code gestelde vlucht-
aanwijzing op een ansichtkaart van
Wolfgang. Hij was nummer twee die
vluchtte. Successievelijk liep de klas
leeg. De dertiende scholier die het pro
beerde een zekere Karl Heinz
had pech. Hij miste de trein, viel van
de spoordijk en brak beide benen.
Enkele andere Oostberiijners, die ook
van de „nachtexpres naar de vrijheid"
hadden gehoord, slaagden er nog in het
Westen te bereiken, voordat de Oost
berlijnse politie vooral gealarmeerd
door het „leeglopen" van de schoolklas
de vluchtroute ontdekte. Karl Heinz
werd onder arrest gesteld.
Pikante bijzonderheid is nog dat de
jonge vluchtelingen bijna allen kinde
ren zijn van communistische partij
functionarissen. De moeder van Wolf
gang bij voorbeeld heeft de leiding bij
de uitvoering van het cultuurprogram
ma van de partij in een fabriek en is
gescheiden van Wolfgangs vader, die
wegens zijn oppositionele houding je
gens de communistische partij werd ge
arresteerd. „Zeker tachtig procent van
de leerlingen van onze school is anti
communistisch", verklaarden de jon
gelui, „en voelen er niets voor soldaat
te worden voor Ulbricht",
Er is een paasei kapot gevallen.
Een paasei met een tekst erop.
Lelden en de redactie in last.
Toch wanhopen we niet. Alle
kinderen tot en met 16 jaar
kunnen ons namelijk helpen. Als
zij het paasei lijmen en de ge
vallen letters zo ordenen dat de
zaak weer klopt, zijn we tevre
den. Bovendien zijn er een aan
tal magnifieke prijzen mee te
winnen.
Het is natuurlijk al duidelijk.
Vandaag komen we weer met
onze paasivedstrijd. Anders dan
vorige keer, maar daarom zeker
zo aantrekkelijkVorig jaar wer
den toe onder de inzendingen
bedolven. Dit jaar zal het niet
anders zijn.
Het gebroken ei is niet moeilijk te
vinden. Het slaat bovenaan links
op een van de pagina's van dit
nummer.
Nederland te wachten staat, terug te
willen, was burgemeester Osse niet
bekend. Ook de verblijfplaats van Theo
kende hij niet, „maar ik mag aanne
men dat hij op een politiebureau of zo
zit", aldus mr. Osse.
Naar onze Haagse redactie meldt zijn in
Den Haag nog geen berichten ontvan
gen van de Nederlandse diplomatieke
vertegenwoordiging, die op het ogen
blik met de Lybische autoriteiten over
Theo's terugkeer onderhandelt.
De Grumman Tracker, waarmee de ma
rineman zijn avontuurlijke reis van
Malta naar het Lybische Benghazi on
dernam, is thans wel door de autoritei
ten vrijgegeven. Het vliegtuig wordt
begin volgende week op Valkenburg
verwacht. Inmiddels is vast komen te
staan dat Van Eijck de bedoeling had
naar Alexandrië in Egypte te vliegen.
(Advertenties)
Goed
MODERN
is
WARM
en
GEZELLIG
Dit
BEREIKT
U o.a.
met
SPECTRUM
PASTOE
FRISTHO
Zie onze etalage
GROTE MARKT 50
CATHARINASTRAAT 4
voor woofikuiKt
GROTE MARKT 50
CATHARINASTRAAT 4
BREDA
Al IfMAAD
