Hevige gevechten met zwaar materiaal in brandende stad Goud in postpakket fortuinen in kastjes Nicosia „frontstad* ÜmliSSI Positie Britse troepen wordt steeds hachelijker Koningin en Prins naar begrafenis koning Paul TOCH WEL... Joy-flyer' nog in Libië Laatste 10 miljoen dollar voor joods cultuurfonds Reportageserie over Cyprus Rovers en politie in „klericalc" schietpartij Getuige in Auschwitz-proces Soldaat aan nekkramp overleden DAGBLAD VOOR ZEELAND Postume eer voor paus Joannes XXIII DUITSE HERSTELBETALINGEN: Vluchtelingen kunnen nog aanvragen Minder wind Verwarring Milde straf voor hoffelijke dief Consul-generaal van Marokko in Parijs vermoord Indruk wekkende stoet in Athene Onderzoek van S.S.-rechter V.S.-huIp zonder voorwaarden aan Z.-Vietnam 55 CONCORDIA LEVENSVERZEKERING 104e JAARGANG No. 24533 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia. Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hoofegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureau: Breda - Reigerstraal 16 Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111. Voor God, Koningin en Vaderland DINSDAG 10 MAART 1964 Abonnementsprijs 9,75 per kwartaal, excl. 0,25 incasso; 11,85 per post excl. 0,50 incasso; 0,75 per week. Prijs van buitenlandse abonnementen op aanvraag. Losse nummers 15 cent, Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,45 per mm. Bij contract aanzien lijke reductie. Volledige tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: Hulst, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 telefoon 2893) CYPRUS OP DE RAND VAN Cyprus, met zijn schier onoplos baar probleem, veroorzaakt door de tegenstelling: tussen Griekse en Turkse bewoners, is een gevaar lijke brandhaard in Europa. Nu de Verenigde Naties een inter nationale troepenmacht zullen gaan stationeren op het eiland, kan wellicht een begin gemaakt worden met het verzekeren van een duur zamer vrede dan het weinig effect hebbende bestand" dat in naam tussen de twee elkaar hatende bevolkingsgroepen bestaat. Onze speciale verslaggever F. Peters is naar Cyprus gevlogen om in enkele reportages een beeld te schetsen van de problemen die de jonge eiland-republiek bezighouden. Zijn eerste impressie kunt u vandaag vinden op pagina 7. In het postkantoor van Maryknoll in de Amerikaanse staat New-York is gis teren een vuurgevecht geleverd tussen mannen en vrouwen in geestelijke kledij. Drie geestelijken" werden gewond en gearresteerd. Een, waarschijnlijk ook ge wond, vluchtte. De vier heren waren bankrovers, die zich in klerikale kledij gestoken hadden. De politie had echter de tip gekregen dat het postkantoor zou worden over vallen en had zich voor een deel ook als geestelijke vermomd. Een vrouwe lijke agent stapte rond in zusterkleren. De bandieten eisten 50.000 dollar op, maar toen zij zich uit de voeten wilden maken trokken hun „ambtsbroeders", di die postkantoor en omgeving ai geruime tijd in het oog hielden, het pistool en ontstond een gevecht BURGEROORLOG Op Cyprus dreigt burgeroorlog. Het bestand dat de sia begint steeds meer op een frontstad te lijken. In de Britten zondag in Ktima wisten te bewerkstelligen werd straten zijn barricaden opgeworpen, de winkels bleven verbroken, evenals een nieuw bestand dat maandag voor gesloten en de politie is verdrongen door de bewapende een half uur van kracht zou zijn. De gevechten in Ktima burgers van het „veiligheidsleger." zijn heviger dan ooit tevoren. Griekse en Turkse Cyprio- Turkije heeft maandagavond opnieuw laten weten dat ten beschieten elkaar (en hier en daar ook de Britten) het zal ingrijpen als de gevechten in Ktima niet snel op- met mortieren, zware mitrailleurs, bazooka's, gepantser- houden. De Turkse regering beschouwt de toestand als de bulldozers en handgranaten. Turken in Ktima hebben melding gemaakt van „vele doden". Ook in andere plaatsen kwamen maandag weer gevechten voor. Nico- „zeer ernstig" en meent dat de gevechten door Makarios worden uitgelokt. De ambassadeur van de V.S. in Italië, Frederic Reinhardt, heeft aan kardinaal staatssecretaris Cicognani de Medal of Freedom overhandigd, die president Johnson in december vorig jaar postuum heeft toegekend aan paus Jo annes XXIII. De Vrijheidsmedaille is de hoogste civiele onderscheiding in de V.S. en werd ingesteld door president Kennedy. In de oorkonde bij de onder scheiding zegt president Johnson, dat de overleden paus aan alle wereldburgers een veel verhevener besef van de men selijke waardigheid, van de menselijke broederschap en van aller plicht tot medewerking aan de wereldvrede" heeft gegeven. De laatste tien miljoen dollar van de Westduitse herstelbetalingen aan joodse slachtoffers van het naziregime zullen worden besteed voor het propageren van de joodse cultuur onder joden buiten Israël, en vooral in de Europese landen, VERDACHT VAN oplichting van Timo Rinnelts vader heeft de Spaanse politie op de Canarische eilanden de Duitser Rudolf Moser aangehouden. Moser, die zich voor een van de ontvoerders zou hebben uitgegeven, stond op het punt naar Afrika te vluchten. DE AGENDA-IMPASSE waarin de Ge- neefse ontwapeningsconferentie ver keert, duurt voort ondanks het feit dat gisteren weer twee en een half uur ver gaderd is met het doel de impasse op te heffen. TELEGRAFISCHE protesten hebben minister Andriessen van de zijde van de gezamenlijke middenstandsbonden be reikt. De protesten gelden de voorge nomen afschaffing der verticale prijs binding BIJ EEN treinbotsing in de Indiase stad Baoedpoer zijn twintig inzittenden van een personentrein gedood. Gisteravond werd nog steeds naar slachtoffers ge zocht, JEMENITISCHE royalisten hebben naar zij beweren twee Egyptische Iljoesjin-bommenwerpers neergeschoten met luchtdoelmitrailleurs die zij op de pro-Egyptische republikeinen hebben veroverd. EEN AMERIKAANSE helikopter die meevloog in het escorte van de Ameri kaanse minister McNamara is gisteren in. Zuid-Vietnam neergestort. Daarbij vonden twee inzittenden de dood. Weersverwachting medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot heden avond, opgemaakt maandagavond te 23.15 uur. Droog en zonnig weer met een zwakke tot matige wind tussen oost en noordoost en maximumtem peraturen van 8 tot 12 graden. In de noordelijke provincies evenwel plaatselijk mist of lage wolken bij zwakke veranderlijke wind en tem peraturen van 3 tot 6 graden. Vandaag zon onder 18.36, maan op 05.49. H Morgen zon op 7.04, maan onder waar de joodse gemeenschappen tijdens de oorlog het meest te lijden hebben ge had. In de loop van dit jaar zal hiervoor een stichting, de joodse culturele her denkingsstichting, worden geregistreerd in New-York. Dit is gisteren in Brussel meegedeeld aan het eind van een ver gadering van de conferentie voor mate riële aanspraken van joden tegenover Duitsland, de internationale instantie waarmee West-Duitsland de kwestie der aanspraken regelde. De voorzitter van de conferentie dr. Nahum Goldman, deelde mee, dat West- Duitsland sinds de sluiting van het akkoord betreffende de herstelbetalingen in 1952 ongeveer een miljard dollar be taald heeft Het grootste deel daarvan, 823 miljoen, is naar Israël gegaan, 120 miljoen ging naar de conferentie. Het volgend jaar krijgt de conferentie nog tien miljoen, bestemd voor de culturele stichting, en Israël ontvangt ook zijn laatste som. Volgende maand gaat de conferentie nogmaals onderhandelen met de West duitse regering over de kwestie van herstelbetalingen aan joden, die daar voor geen aanvraag konden indienen voor de overeengekomen datum, 1 oktober 1953, omdat zij toen nog in Oost-Europa woonden. West-Duitsland zou voor deze mensen, die sindsdien naar het Westen vluchtten een speciaal fonds van 600 miljoen willen instellen, de conferentie zou zich niet aan een bepaald bedrag willen binden en de herstelbetalings regeling willen laten gelden voor ieder een, of hij nu voor 1 oktober 1953 een aanvraag indiende of niet. EEN MAN die in het openbaar gedreigd heeft president Johnson te vermoorden is gearresteerd. Het is een 32-jarige ex- marinier uit Nashua. Zware rookwolken hingen gisteren boven Ktima welks centrum maandag morgen vroeg al in brand raakte. De Britse troepen die zondag nog hebben ge probeerd een wapenstilstand te forceren zitten ingesloten en staan zelf bloot aan beschietingen van beide partijen. De Grieks-Cyprioten verwijten de Britten dat zij de Turken beschermen. Een aanbod van de Turken het vuren te staken is afge wezen omdat de Grieken hierin alleen maar een maneuver zien met het doel tijd te winnen voor het hergroeperen van de strijdkrachten. De Indiase luitenant-generaal Prem Singh Gyani Oe Thants persoonlijke vertegenwoordiger op het roerige eiland sprak gisteren met Makarios en Kutchuck. Hij is de man met wie slechts de Grieks-Cyprioten in Ktima willen praten, met deze boodschap is de Britse commandant generaal Carver van een vruchteloze tocht naar Ktima in Nicosia teruggekomen Hetzelfde heeft ook de V.N.-functionaris George Howard, die eveneens in Ktima is, laten weten. De Indiër is er overigens zondag al geweest, maar schijnt bereid te zijn opnieuw te gaan. De verwarirng is uiteraard groot. Som mige berichten zeggen dat de Grieken maandagmorgen in alle vroegte de Turk se stellingen overvielen. Andere maken gewag van een schending van het be stand door de Turken. Een Grieks-Cypriotische regerings woordvoerder verklaarde dat de Turks- Cyprioten om zes uur in de ochtend het vuur hadden geopend hetgeen onmiddel lijk beantwoord werd door de „veilig heidstroepen". De Engelsen namen toen posities in tussen beide partijen. De Turken maken graag gebruik van kerk torens om hun mitrailleurposten in te vestigen. Het bestand dat de Britten wisten te bereiken maandag, heeft maar kort ge duurd. Nog voor de besprekingen daar over beëindigd waren, hervatten de Griekse Cyprioten wat zij noemen hun ..taak bij het handhaven van orde en rust". In de Turkse wijk van Ktima zouden drie „forten" en een politiebureau geval len zijn onder de met mortiervuur en bazooka's gesteunde aanvallen van de Griekse Cyprioten. Tegen de avond duur den de gevechten nog steeds in alle hevigheid voort. De hele dag door wer den Britse militairen beschoten die uit zelfverdediging genoodzaakt waren terug te vuren. In het Turks-Cyprische dorp Kazaphani keerde de rust weer na een nacht van beschieting met bazooka's. De bevolking, voor de keus gesteld de wapens in te leveren of geëvacueerd te worden naar Nicosia, kozen het eerste. In Malia, een Turks dorp op de helling van het Troodosgebergte, gaat de strijd wel voort. De Cypriotische regering heeft met spoed Grieks-Cypriotische soldaten naar het dorp gedirigeerd. Turkije heeft maandag laten weten geen genoegen te kunnen nemen met de benoeming van de Guatamalteek José Rolz Bennet tot bemiddelaar in de kwestie „omdat het hem ontbreekt aan internationaal aanzien en omdat hij geen verstand heeft van de kwestie-Cyprus". Overigens is nooit bevestigd dat Rolz Bennet het zou worden maar de berich ten werden door Oe Thant ook niet ont kend. Amerka's vaste afgevaardigde bij de V.N., Adlai Stevenson heeft gezegd dat Engeland, Canada, Zweden, Finland en Ierland zich bereid hebben verklaard troepen te leveren voor de V.N.-politie macht op Cyprus. De chef van de Zweed se defensiestaf echter heeft gisteren ge zegd dat Zweden momenteel geen sol daten ter beschikking heeft. Zoals giste ren al gemeld heeft Brazilië laten weten dat het niet meedoet. De voorzitter van de Kamer der Turkse gemeenschap op Cyprus, Raouf Denktash heeft andermaal een brief naar de Vei ligheidsraad gestuurd. Daarin schrijft hij dat de Grieks-Cypriotische autoriteiten van plan zijn de voorgestelde internatio nale vredesmacht te gebruiken bij hun pogingen ,,de Turken als rebellen tegen de staat" af te maken. Denktash be schuldigt de aartbisschop-president Ma karios van „moord en geweld als politiek middel" De Russische minister van buitenland se zaken Gromiko heeft maandag een onderhoud gehad met de Cypriotische minister Azouzos die momenteel een be ken over een verdere ontwikkeling van de betrekkingen tussen Cyprus en de Sovjet-Unie. In Londen beraadde premier sir Alec Douglas-Home zich met de belang rijkste leden van zijn kabinet over de kwestie-Cyprus. De Cypriotische minister van buiten landse zaken sprak maandag met zijn Franse ambtgenoot Couve de Murville. Wellicht werd gesproken over een even tuele bemiddelaarsrol van president De Gaulle. Zoals bekend heeft Makarios laten weten bemiddeling van de Franse president op prijs te zullen stellen, waarop De Gaulle gezegd zou hebben deze rol op zich te willen nemen indien alle drie betrokken partijen er om vragen. Intussen is de regering van Cyprus ook overgegaan tot de eerste maatregel tegen -de buitenlandse pers. B.B.C. correspondent Peter Flinn is tot onge wenste vreemdeling verklaard en mocht niet op het eiland terugkeren na een kort bezoek aan Beiroet Aan de hoffelijkheid waarmee de 23- jar'ige Stanley Lardner was opgetreden toen hij de Noorse mevrouw Balensi van 12.000 pond sterling (ruim 120.000 gulden) beroofde, heeft bij een betrekkelijke mil de straf te danken. Een Londense rech ter veroordeelde hem gisteren tot twee en een half jaar gevangenisstraf en zei daarbij rekening te hebben gehouden met enkele „hoffelijke gebaren die u maakte toen u deze dame beroofde". Lardner had met een bosje bloemen in zijn hand bij mevrouw Balensi aan gebeld en was binnengelaten door de dienstbode. Hij had mevrouw Balensi op haar bed vastgebonden, maar haar kus sens geschikt toen ze erover klaagde dat zij ongemakkelijk lag. Hij had haar tevens een paar damanten oorbellen laten behouden toen de vrouw hem ver telde, dat ze voor haar een grote per soonlijke waarde hadden. De consul-generaal van Marokko in Parijs, Thami Benerrabi, is gisteren bij het verlaten van het consulaat door een man overvallen die hem messteken toe bracht. Voordat een ziekenwagen ter plaatse kwam was Benerrabi overleden. De politie heeft een Marokkaan, Rabah Mohammed Ben Abdoellah, gearresteerd. De moordaanslag werd gepleegd in de hoofdingang van het gebouw. De consul- generaal deed wankelend enkele stappen en zeeg voor het gebouw ineen. Hij viel in de goot. De vermoedelijke dader was in de af gelopen week enkele malen bij Benerrabi op bezoek geweest, om een paspoort aan te vragen. Omdat 'een bepaald document ontbrak had de man het paspoort nog Uit woede daar- steeds niet gekregen over, neemt men aan, heeft hij zich nu zoek aan Moskou brengt. Er is gespro-op de consul-generaal gewroken. Koningin Juliana en Prins Bernliard maken zich gereed om per regerings- Friendship naar Athene te vliegen om daar de begrafenis van de Griekse koning bij te wonen. De begrafenis zal ondermeer ook wor den bijgewoond door president Luebke van West-Duitsland, de Franse minister van buitenlandse zaken Couve de Mur ville, de Finse premier Reino Letlio, de Spaanse minister van buitenlandse za ken Fernando Castiella. In Moskou heb ben de onderminister van buitenlandse zaken en de secretaris van het presidium van de Opperste Sovjet op de Griekse ambassade het condoleanceregister ge tekend. Het is nog niet bekend of Rus land ook op de begrafenis vertegenwoor digd zal zijn. Zoals eerder gemeld heb ben reeds tal van staatshoofden aange kondigd naar Athene te gaan voor de be grafenis. Het stoffelijk overschot van koning Paul van Griekenland is vandaag van het koninklijk paleis naar de kathedraal van Athene overgebracht. Het was een koude dag maar langs de route stonden duizenden Grieken die openlijk blijk gaven van hun verdriet. Leden van het koninklijk huis liepen achter de baar. Koningin-moeder Frede- rika liep ietwat gebogen en scheen zeer vermoeid. Het stoffelijk overschot van de koning zal tot de plechtige uitvaart in de ka thedraal opgebaard liggen. Er klonken 21 saluutschoten toen het affuit met de kist de poorten van het paleis uitreed. Vanmorgen bad de aartsbisschop van Athene bij de kist in het paleis waarna 12 „Evzons" de in witte rokken en blauwe jasjes gekleden leden van de koninklijke lijfwacht de kist opna men en op het affuit in de paleistuin plaatsten. Vooraan in de stoet liepen 50 leden van de hoofdstedelijke politie gevolgd door een militaire kapel en een com pagnie van de koninklijke garde. Vervol gens kwamen paleisfunctionarissen en de aartsbisschop die een gouden kruis droeg. Tijdens zijn gebed voor het hoogaltaar waar het stoffelijk overschot tot don derdag in staatsie zal blijven opgebaard, sprak de aartsbisschop over „koning George" in plaats van koning Paul. Hij bemerkte onmiddellijk zijn vergissing en herstelde de gemaakte fout. Op de foto: koning Constantijn, koningin Frederika en andere le den van de Griekse koninklijke familie volgen het affuit met de kist tussen erehagen van Griekse militairen door. Ondanks kou en gure winden la ten de croeussen zich niet langer in de grond houden: overal wordt het grastapijt opgefleurd door de kleurige lenteboden. In het Auschwitz-proces in Frankfort zijn gisteren de verklaringen voorge lezen, die enkele jaren geleden, tijdens het vooronderzoek, zijn afgelegd door de voormalige „Unterscharführer" van de S.S., Oswald Kaduk, een der 22 beklaag den. Kaduk, die een der hoofdbeklaagden in deze strafzaak is en tot dusver voor zijn rechters steeds het stilzwijgen heeft be waard, heeft destijds blijkens de voor lezing toegegeven de huidige Poolse premier Cyrankiewicz in een varkensstal in het kamp te hebben mishandeld, om dat deze wegliep. Cyrankiewicz reageer de echter niet noemenswaard op deze mishandeling, aldus Kaduk. „Als ik des tijds de kans had gehad, zou ik hem heb ben gedood, want ik haat de communis ten", zo had hij verder verklaard. Kaduk, die na de selecties de pas aan gekomen menselijke transporten naar de gaskamers begeleidde, had zich vaak verbaasd over de wijze, waarop de mensen hun lot opnamen. ,,De stank van het crematorium was al op het station te ruiken", zo verklaarde hij. Als getuige werd maandag gehoord dr. Konrad Morgen, een voormalige éch ter bij de S.S., die destijds voor de S.S. het onderzoek heeft geleid tegen Karl Koch, de beruchte commandant van het concentratiekamp Buchenwald, die we gens moord door de nazi's zelf ter dood werd veroordeeld en geëxecuteerd. Dr Morgen moest destijds in Ausch witz een onderzoek instellen, toen een pakket, dat een verpleger aan zijn vrouw had gestuurd, was onderschept. In dat pakket zaten, naar dr. Morgen vertelde, drie staven goud, „een wel zo dik als twee polsen". Het goud bleek afkomstig te zijn uit de gebitten van omgekomen gevangenen, van wel 20.000 tot 100.000 lijken. Volgens de getuige was Auschwitz de grootste machine voor vernieïiging van het menselijke leven, die ooit heeft bestaan. Tijdens een inspectie van het kamp vertelde een van de S.S.-bewakers hem als grapje" hoe nieuw aangekomen ge vangenen zichzelf voor de gaskamers moesten selecteren. Hun werd verteld, dat het kamp enkele kilometers verder was gelegen en iiat degenen, die zich zwak voelden, op vrachtauto's moesten plaatsnemen Daarna werden zij naar de gaskamers gereden. Bij een inspectie van de kasten van de S.S.-bewakers trof getuige een grote hoeveelheid van de ge vangenen gestolen voorwerpen aan: parels, gouden kettingen, ringen en allerlei soorten geld. Volgens dr. Morgen hadden sommige bewakers op deze manier een fortuin vergaard. Een andere getuige, Hans Frankenthal, die toen hij nauwelijk 16 jaar oud was met zijn hele familie in Auschwitz te rechtkwam, herkende beklaagde Gerhard Neubert als een van degenen, die aan de selectie van de gevangenen had deelge nomen, Volgens hem was de „doden mars" van de gevangenen bij de ont ruiming van het kamp toen de Russische troepen in aantocht waren, nog erger dan wat er in het kamp zelf was ge beurd. Iedereen, die uitgeput op de grond viel, werd met een nekschot gedood. Gisteren is in het c entraal milita: Hospitaal in Utrecht de 19 jaar oude dienstplichtige soldaat J. W. Bos uit Utrecht aan nekkramp over leden. Hij behoorde tot de A-com pagnie van het tweede depot in fanterie in Venlo. De militair was vrijdag met verlof thuisgekomen en kort daarna ziek geworden. Hij was in het afgelo pen weekeinde in het militair hos pitaal opgenomen. Een andere militair van hetzelfde onder deel, de 19-jarige dienstplichtige sol daat L. Boogers uit Tilburg is met nek kramp opgenomen in het St.-Joseph- ziekenhuis in Venlo. Er bestaat geen levensgevaar. In de Frederik Hendrik-kazerne in Venice waar beide militairen waren gelegerd, zijn enkele maatregelen genomen. De militairen hebben sulfa-tabletten ont vangen en hebben slechts lichte dien sten, maar zullen dit weekeinde wel met verlof gaan. In de kazerne zijn militairen gelegerd die in februari voor eerste oefening De Amerikaanse minister van defensie McNamara heeft gezegd dat de Ameri kaanse hulp aan Zuid-Vietnam voortaan zonder beperkingen en zonder voor waarden zal worden verleend. Dit is een van de drie belangrijke punten die uit de besprekingen tussen McNamara en Vietnamese leiders naar voren zijn gekomen. Het is tot dusver niet gelukt de joy- flyer" van de Nederlandse marine, de 21-jarige vliegtuigmaker Th. van Eijck (afkomstig uit Riel), uit Libië ,,los" te krijgen. Ook het toestel, de tweemotorige Grumman Tracker, waarmee hij van Malta naar Benghazi vloog, is nog niet aan de Nederlandse marine terugge geven. De Nederlandse officieren die zondag naar Benghazi gevlogen zijn om te pro beren man en vliegtuig over te nemen, keerden gisteren onverrichterzake terug. De zaak wordt nu op regeringsniveau verder behandeld. Toen de jongeman met het vliegtuig m Benghazi landde was er nog slechts voor tien minuten brandstof in de tanks. (Advertentie) BOUW OP CONCORDIA 0PB0UWP0LIS Meer financiële zekerheid voor het gezin van een 25-jarige? Meer dan het minimum van de sociale wetten? Natuurlijk een opbouwpolis! Bijv.: 2.500 op 65-jarige leeftijd, 12.500 bij eerder overlijden, 25.000 bij eerder overlijden door ongeval. Elk jaar verhoging van verzekerde bedragen met winstaandeel. Premie blijft echter 13,50 per maand of 152,83 per jaar. Alle inlichtingen bij de plaatselijke vertegenwoordigers, of bij: HoofdkantoorOudenoord 10 - Utrecht - telefoon 030 - 1 65 91

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1964 | | pagina 1