59-i
bedekking
lock N.V.
Stahn schreef bondgenoten in
Yalta brutaal de wet voor
GOD MAAKT WERELD
VOORTDUREND BETER
liet
apt!
De Gaulle:
kleine
korporaal
-GOES N.V.
mens
ebruikte auto's
RGADERING van de
k te Nieuw-Namen
m
1964
DUITS
REIS-INFORMATIE-
BUREAU
lil II KI opgehouden met
Formulering
Paradijsdroom
IN WERELDN00D
0NSVASTEN0FFER
It
L,Costa Brava"
I van het vorige jaar
volledgie kollektie
■Deze bungalowtent is
lersonen met een bin-
|00 cm en een royaal J
15
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 7 MAART 1964
15
VLISSINGEN
telefoon 01184-2197
I VD ADRES!
I DE LUXE
DE LUXE
ferbekleding
1955
1962
1958
1960
1961
1963
1961
1962
1961 g
onder schriftelijke garantie
verkoopdag van ingeruilde
FINANCIERING
SS - TELEFOON 01100—6210
t op zaterdag, 21 maart 1964
ït parochiehuis te Nieuw-
e voorzitter.
vaststelling van de notulen
ie Vergadering van 18 juni
een secretaris, twee stemop-
twee leden voor het vast-
tulen dezer vergadering. (Ar
il an s en resultaten overzicht
een lid van de Raad van
end is de heer C. A. M.
kiesbaar is.
uiting.
HET BESTUUR.
HET UUR VAN DE GROTE VERDELING...
(Van onze Parijse correspondent
L. J. Kleyn)
De ouderen onder ons herinneren zich
de topconferentie op Yalta, tussen Roo
sevelt, Churchill en Stalin nog maar
vaag. Deze conferentie is voor de naoor
logse wereld van eminent belang ge
weest. De stijdkrachten van de drie gro
te mogendheden beukten in 1945 gena
deloos de oorlogsfronten van Duitsland,
Italië en Japan kapot. Wij rekenden op
een langdurige vrede. Wat is er van on
ze illusies overgebleven? Om het heden
te begrijpen is het goed zich te bezinnen
op het verleden. Dat heeft de Franse
historicus Arthur Conté gedaan in een
boek van bijna 400 pagina's, zo pas ver
schenen bij de Parijse uitgeverij Robert
haffont-. „Yalta ou le partage du mon
de".
De conferentie van Yalta Stalin gaf
de voorkeur aan de naam „Krim-confe-
rentie" eindigde op zondag 11 februari
1945. Het protocol werd ondertekend door
Stalin, Roosevelt, president van de V.S.
en door Churchill, de toenmalige Britse
premier.
Stalin
niet Malta!
Churchill
huilende sigaar
VIJF UUR 's morgens in Washington.
Vergeleken met wat Nederland in deze laatste maanden van de oorlog moet doormaken verkeert de
bevolking van de Ver. Staten in een fabelachtige welstand. Aan levensmiddelen is geen gebrek. Alleen de
benzine is schaars. Per week gaan nog 75 miljoen Amerikanen onbezorgd naar de bioscoop. De gehele
industrie en het bedrijfsleven zijn afgestemd op de oorlog. De oorlogsbegroting bedraagt 150 miljard dollar,
zesmaal zoveel als in 1918. De produktie van de staalfabrieken is groter dan die van de gehele wereld
samen. Fabrieken leveren 20.000 tanks per jaar, vijf schepen per dag. En per maand: 10.000 vliegtuigen,
2.500 kanonnen, 70.000 machinegeweren, 18 miljoen granaten.
Generaal Eisenhower opperbevelheb
ber van de geallieerde strijdkrachten
zit in het Trianonpaleis te Versailles,
dat als hoofdkwartier is ingericht. Hij
heeft 4.500.000 soldaten onder zijn be
vel en een minister voor de vrijetijds
besteding, wiens taak volgens Eisenho
wer simpel is: „er voor te zorgen, dat
ik niet stapelgek word". Voor hem
is de geallieerde landing in Normandië
achter de rug. Het tweede front in Eu
ropa is er. Van huis uit is Eisenhower
geen soldaat Hij is opgevoed door een
vrome moeder, die hem dagelijks voor
las uit de bijbe] en herhaald dat zij,
die het zwaard nemen, door het zwaard
zullen vergaan. De les is oud, ouder
wellicht nog dan het Christendom van
Eisenhowers moeder. Maar de nood
heeft die wet, tijdelijk althans gebro
ken.
Tien uur in Londen
Hitier heeft woord gehouden. Menige
Britse stad is door de Luftwaffe „aus-
radiert". Dag en nacht wordt de En
gelse hoofdstad door de bommenwer
pers van Göring geteisterd. Bucking
ham Palace is steenkoud geworden. Er
is geen ruit meer heel, alle verbrijzel
de ramen zijn met houten luiken dicht
gespijkerd. Geruisloos komen de V 2's
aansuizen, in tegenstelling tot de V. I's
(de V van Vergeltung), die zich van
verre aankondigden. Ieder projectiel
richt vervaarlijke schade aan: binnen
een straal van tweehonderd meter blijft
geen huis meer staan. Luchtalarm
wordt niet meer gegeven. Vrouwen en
kinderen zitten zo goed als de gehele
dag in de ondergrondse schuilkelders.
Maar de Brit blijft kalm „Give it
them back", schreeuwen de Londe-
naars als Churchill de aangerichte
schade komt aanschouwen.
Londen is een „Europa in minia
tuur" Staatshoofden vinden er onder
dak: generaal De Gaulle, Spaak, de
Luxemburger Bech, koning Haakon VII
van Noorwegen met zijn minister-pre
sident Nygaardsvold en zijn minister
van buitenlandse zaken Trygve Lie.
Koningin IVilhelmina brengt die zon
dag door in een buitenhuis, dat bij
Maidenhead, in Stubbings, een uur rij
den van Londen, tot haar beschikking
is gesteld. Het is een rechthoekige,
voorname en typisch Britse woning,
met een groot terras, dat uitzicht geeft
op een Engelse tuin. De Nederlanders,
altijd praktisch, hebben er een kleine
moestuin van gemaakt met hier en
daar wat appelbomen. Iedere souverein
in ballingschap wordt door eigen land
genoten bewaakt. Een detachement van
de Nederlandse marechaussee heeft de
wacht betrokken
De koningin heeft zware zorgen. Niet
alleen is Indië verloren gegaan, on
danks de heldenmoed van de marine
onder commando van admiraal Hel-
frich en ondanks het voortgezette ver
zet in het oerwoud van de troepen on
der generaal ter Poorten, niet alleen
heeft Roosevelt in haar aanwezigheid
het koloniale stelsel veroordeeld, met
weinig hoop voor de toekomst, niet al
leen ontvangt zij van prins Bernhard
en van de Engelandvaarders alarme
rende berichten over de toestand van
bezet Nederland, maar tevens staat zij
voor de taak een moeilijke regerings
crisis te moeten oplossen als gevolg
van het ontslag van het kabinet Ger-
somber gestemd. De uniform van de
fascistische militie zwabbert om zijn
mager geworden lijf. De kraag van
zijn overhemd is voor zijn ineenge
schrompelde hals veel te groot gewor
den. Met zijn holle ogen. ineen geval
len wangen en zijn kale schedel lijkt
hij meer op een gevangenisboef dan op
de man, die eens het Italiaanse volk
verkondigde, dat het beter was één
dag als leeuw dan een jaar ais schaap
te leven. Praktisch heeft hij al afscheid
van de wereld genomen. Hij verdiept
zich alleen nog maar in de Romeinse
klassieken of in de avonturen van
Ulysses. Zijn laatste daad is de stich
ting van de sociale republiek van Ita
lië, maar daar gelooft geen sterveling
meer in. Zijn verhouding tot de Paus
is bekoeld. Pius XII is tienmaal beter
ingelicht dan hij, niet in de laatste
plaats door kardinaal Spellman, „ka
tholiek, die sedert Marco Polo en Ma
gellan het meest gereisd heeft':.
Elf uur in Berlijn
Eisenhower, van huis uit een man des
vredes, gaf leiding aan de geallieerde
offensieven in Europa.
brandy. Desondanks bewaart die vrouw De invasie in Normandië, de grootste
van ijzer haar moraal. Zij is bezig met 3
de voorbereiding van een nieuwe rede- veldslag in de geschiedenis, kostte
voering, vol optimisme, die zij zal uit-
spreken voor de microfoon van Radio duizenden geallieerde soldaten het
Lr^edkd^nennobe^eernRadiOWiIhelmi- leven en redde Europa. Toch sprak
Stalin smalend over de oorlogsinspan-
Tien uur in Parijs ningen van zijn bondgenoten.
In het bevrijde Straatsburg heeft ge
neraal De Gaulle een grote redvoermg
uitgesproken, waarvan het thema is,
dat de Rijn Frans moet worden. Zijn
eerste doel is bereikt: Amerika, Enge
land en Rusland hebben zijn voorlopige
regering erkend Maar de generaa1 is
verbitterd. Niet alleen omdat het bed
in Straatsburg veel te klein is, niet be
rekend op zijn proporties, maar omdat
Frankrijk niet is uitgenodigd voor de
conferentie van Yalta en omdat het nog
lang niet vaststaat, of Frankrijk mee
mag doen aan de bezetting van het
overwonnen Duitsland. Hij weet dat hij
niet geliefd is bij de bondgenoten.
Stalin verwijt hem, dat Frankrijk
vrijwel onmiddellijk na het uitbreken
van de oorlog de wapens heeft neer
gelegd en een afzonderlijke wapen
stilstand met Hitler-Duitsland heeft
gesloten Roosevelt heeft hem welis
waar in juli 1944 naar het Witte Huis
laten overkomen, nog wel in het par
ticuliere vliegtuig van de president,
maar in Blair House heeft hij zich
geërgerd aan de hooghartigheid van
De Gaulle, die zichzelf beschouwde
als een Jeanne d'Arc.
Het eeuwige Frankrijk niet toege
laten tot het driemanschap, dat na de
oorlog de wereld zal verdelen en be
heersen? Zo niet goedschiks, dan zal
Frankrijk, Hij, De Gaulle, de toegang
naar dat driemanschap forceren. Met
geweld als het moet.
Tien uur in Rome
Mussolini is onherkenbaar gewor
den. Op de muren van d^ Eeuwige
Stad staat weliswaar nog geschreven,'
dat de Duce altijd gelijk heeft: „ha
sempre ragione", maar daar gelooft
het volk niet meer in. Mussolini is
De „onoverwinnelijke vloot" en de
..wilde arenden", die Singapore spe
lenderwijs veroverden en de Ameri
kaanse vloot in Pearl Harbour bom
bardeerden zijn vleugellam. Grondstof
fen ontbreken: geen steenkool, geen
textiel, geen leer, geen zeep, geen luci
fers De rantsoenen zijn minimaal,
vooral levensmiddelen Zelfs rijst is
schaars. Vis is nergens te krijgen. De
winter is streng en jaagt het kwik tot
ver onder nul. De Japanse steden zijn
uitermate kwetsbaar: huizen van hout
of van bamboe, ruiten van papier, geen
schuilplaatsen. Een of twee brandbom
men en catastrofe en paniek zijn vol
komen. Vliegende Forten verschijnen
boven"het Eilandenrijk iedere dag. De
Amerikaanse radio herhaalt, èn voor
Tokio, èn voor Berlijn, dat maar op
één enkele voorwaarde een einde kan
komen aan de oorlog: onvoorwaarde
lijke overgaaf. De symfonie van het
Noodlot kondigt het begin vas het ein
de aan.
Voorbereiding van Yalta
In die omstandigheden, voor de één
benard, voor de ander hoopvol, wordt
de conferentie van Yalta voorbereid.
Aanvankelijk viel te kiezen tussen Sa-
Hitlers dagen zijn geteld De Führer
leeft in angst. Als hij zich verplaatst,
per trein of per vliegtuig, moeten de
gordijnen gesloten blijven want hij wil
de verwoestingen in de Duitse steden
niet zien. Duitsland wordt van dag tot
dag kleiner. Het heeft in tegenstelling
tot de Britten, geen reserves meer,
waarop het kan teren: geen cultuur,
geen werkelijke vrienden. Hitier gaat
te radfe bij kwakzalvers en sterrenkij
kers. Als de Duitse radio omroept:
„das Oberkommando der Wehrmacht
gibt bekannt", haalt het volk de schou
ders op
De ene fabriek na de andere valt
in puin. Alleen in de gaskamers, waar
joden bij tienduizenden tegelijk worden
geëxecuteerd, wordt nog op volle kracht
gewerkt De concentratiekampen pui
len uit van onbekende en bekende
slachtoffers. Van de Fransen vindt
men er Blum, Herriot, Pau] Reynaud,
Daladier, Jouhaux, Lebrun, Francois
Poncet en niet te vergeten Pétain
Toch geeft Hitier zich nog niet gewon
nen: „de krokodil heeft een nog te
grote muil" (Churchill). Hij heeft nog
angstaanjagende wapens achter de
hand: duikboten met een tweemaal zo
grote snelheid als de normale, die kun
nen duiken tot 400 meter diepte en
30.000 kilometer kunnen afleggen zon
der ravitaillering, hij heeft nog raket
ten als Rheintochter, antitankbommen
als XI. X2 en X3, bommen als Henschel
H.S, 298, Scbmetterling, Feuerlilie 25,
Enzian El. Blohm und Voss B.V. 226, r» n u l j -uit i
Wasserfal] en niet te vergeten de V 1 Gaulle beschouwde zichzelf als
en de V 2, voorlopers van de latere een Jeanne d'Arc, maar in de politiek
atoombommen. Had hij de joden niet van 1945 mocht hii hoonstens anti
uit zijn land verjaagd, dan zou hij het 1 nll n°°gSTens anti
atoomwapen eerder hebben gehad dan chambreren.
Roosevelt.
stervende man
de Amerikanen, want plutonium had
den de Duitsers nog vóór de Amerika
nen ermee begonnen te experimenteren
in Los Alamos.
Eenentwinig uur in Tokio
Daar is, enkele dagen geleden, be-
kendgeworden, dat de Amerikanen on
der leiding van Mac Arthur Manilla op
de Philippijnen hebben bezet. De weg
naar Japan ligt voor de Amerikanen
en de Britten open. Soldaat in hart en
nieren, diezelfde Mac Arthur. Zijn sol
daten herkennen hem van verre aan
zijn brede gestalte, de veel te grote
uniformpet, de ogen van staal en de
kaken als van ijzer, die de gele houten
pijp als in een tang omklemd houden.
Nooit buigt hij het hoofd, als een gra
naat rakelings over hem heen giert.
„Die vent is gek" zegt generaal
Kenney van hem Mac Arthur is zeker
van zijn overwinning Hij behoeft maar
op de kaart te kijken. Rusland behoeft
nauwelijks meer de oorlog aan Japan
te verklaren om Tokio tot de neder
laag te dwingen.
Alle verbindingswegen naar Japan
zijn door de geallieerden afgesneden.
De Amerikaanse B 29 op Saipan, Timi-
an en Guam bombarderen Japanse ste
den en Japanse fabrieken iedere dag.
De Amerikaanse vloot beheerst de ge
hele Stille Zuidzee. De Japanse vloot
is buiten spel De Amerikaans-Engelse
overmacht in de lucht is volkomen.
Het is, die zondag 11 februari 1945,
feestdag in Tokio Onafhankelijkheids
dag Maar ditmaal hangen er in de
hoofdstad maar sporadisch vlaggen en
de vlaggen van de Rijzende Zon, die er
nog hangen maken de trieste indruk
van met bloed bespatte rouwkleden. De
menigte bij de tempels is diep terneer
geslagen. De theehuizen hebben hun
vermaarde vrolijkheid verloren. De ge
legenheden van vermaak zijn leeg. De
geishas zijn moedeloos. De call-girls
brodeloos.
loniki, Constantinopel, Jeruzalem, Ro
me, Malta of Cyprus. Stalin hield vast
aan Yalta op de Krim: 300 mijl van
Turkije, Roemenië en Bulgarije, 900
mijl van Moskou, 5.700 mijl van Was
hington en 3.000 mijl van Londen. Stad
van 50.000 inwoners, zacht klimaat ge
durende het gehele jaar, nooit sneeuw
en een zomerhitte getemperd door een
bries uit zee. Roosevelt, aan het einde
van zijn leven, scheepte zich in aan
boord van de kruiser Quincey naar
Malta voor een gesprek met Churchill.
Daarna verder per vliegtuig naar Yal
ta.
Tijdens de overtocht naar Malta zag
men hem in gezelschap van zijn doch
ter Anne maar tweemaal aan dek Op
Malta wachtte hem een humoristisch
telegram van Stalin: „Ik heb Yalta
gezegd en niet Malta". Twintig C 54 en
vijf Engelse Yorks vervoerden het ge
zelschap naar Yalta: zeven uur vlie
gen met gedoofde lichten en afgezette
radio. Bij Duitse aanvallen de Duit
sers zaten nog op Kreta had iedere
piloot speciale instructies.
Stalin, die niet van vliegreizen
hield, arriveerde in Yalta per trein
uit Moskou, dat onder een dikke
sneeuwlaag lag. Vergezeld van Molo-
tof, Wisjinsky, Gromiko, Maïsky en
hoge militairen als Antonof, Worizi-
lof, Malenkof en Losofski. Naaste me
dewerkers van Roosevelt: de dood
zieke Hopkins, Stettinius en Harri-
man. Van Churchill:: Eden, Cadogan,
Kerr en de militairen Brooke, Portal,
Cunningham, Alexander en Lord Is-
may, de latere secretaris-generaal
van de NATO in Parijs.
Weinig respect voor
De Gaulle
In hoofdzaak interesseerde Stalin
zich voor de oorlog in Duitsland. Voor
de Gaulle, niet in Yalta aanwezig,
toonde hij weinig respect: „een man
zonder realisme, die voor Frankrijk,
dat in de oorlog maar weinig gevoch
ten heeft, gelijke rechten wil met de
Amerikanen, Engelsen en Russen, die
de zwaarste lasten hebben gedragen".
Pas later op aandringen van Roosevelt
en Churchill, heeft Stalin er in toege
stemd, dat Frankrijk een bezettingszone
in Duitsland zou krijgen.
Officieel begon de conferentie op zon
dag 4 februari om 17.00 uur aan een
tafel van vijftien personen, vijf voor
iedere delegatie. Roosevelt werd met
aller goedvinden president. Van weers
kanten verkende men tijdens de eerste
zitting het terrein. Stalin tekende met
een rood of blauw potlood figuurtjes
op een wit blad papier, in hoofdzaak
wolven. Roosevelt was vermoeid en
rookte nauwelijks. Churchill rookte de
ene na de andere sigaar: „Als Chur
chill rookt schijnt hij meer te eten
dan te roken het is wonderlijk naar
dat instrument te kijken, zonder het
welk Churchill geen Churchill zou
zijntussen zijn kaken verplaatst
de sigaar zich van het ene naar het
andere eind van de mond, veel beter
dan het gezicht de stemming weerge
vend, waarin Churchill verkeert de
sigaar fulmineert, lacht, glimlacht,
provoceert, maant tot kalmte aan, ont
steekt in woede, denkt na".
Roosevelts gedachten gingen in hoofd
zaak naar de komende Organisatie van
de Verenigde Volken. Wie er leden van
zouden worden en welk gebruik van
het vetorecht zou worden gemaakt.
Ook Polen en de nieuwe Poolse grenzen
speelden een belangrijke rol. Stalin
hield vast aan de erkenning van de
voorlopige Poolse regering in Lublin,
Roosevelt en Churchil stonden op er
kenning van de voorlopige Poolse re
gering in Londen. Stalin zette zijn wil
door, ook met betrekking tot Japan:
Rusland zou het grootste deel van het
eiland Sachalin krijgen, de Koerillen-ei-
landen, een groot deel van de Mand-
sjoerijse spoorweg en de haven van
Dairen.
De bevrijde volken zouden in vrye
verkiezingen mogen beslissen over hun
toekomstig lot. Wat er van Yalta is
terechtgekomen in de praktijk kan men
nog lieden, dagelijks in de kranten le
zen. Het IJzeren Gordijn is ver naar
het Westen opgeschoven en het ziet er
niet naar uit, dat de Russen hun
machtspositie voorlopig zullen opgeven.
Zondag 11 februari 1945 om 12.50
uur, tussen de kaviaar en de rosbief,
tekenden Roosevelt, Churchill en Sta
lin een van de belangrijkste documen
ten van de geschiedenis: Yalta. Stalin
reisde terug naar Moskou. Churchill
vloog naar Engeland. Roosevelt naar
Washington Daar leefde hij nog zestig
dagen. Als weleer Mozes in het aan
doenlijke bijbelverhaal van Deuterono-
mium zag hij het Beloofde Land van
verre. Maar ging er niet in.
(Advertentie)
£0telier6et)en
mButtëlanb
FESTIVAL JAAR
13 mei 5 juli:
Ruhrfestspiele in
Recklinghausen.
30 juni - 15 Sept.:
operette op de
Rijn, Koblenz,
tl juli - 9 aug.:
Openluchtuitv. in
Augsburg.
13 sept. 4 okt.t
Berliner
Festwochen.
Maar er is méér.
Rust en roman
tiek, gezelligheid
en zon. Goede
verzorging en
geen taalmoeilijk-
heden.
Engastvrij
Duitsland ligt
vlakbij. Ook
interessant voor
weekends!
Bezoekt u hotels, pensions,
campings? Reist u per trein,
touringcar, auto? Voor welke
streek hebt u interesse? Schrijf
ons uw voorkeur of vraag de
algemene Duitsland-gids en
evenementenlijst/festivalfolder.
Spui 24, Amsterdam
postbus 1215/tel. (020) 241293
Op onze tot heden toe geschreven
artikelen over „Wereld en mens in wor
ding", waarbij wij het scheppingsver
haal van wereld en mens, zoals wij dat
lezen in de bijbel in verband brachten
met de evolutie-theorie, hebben we di
verse reacties gekregen. Het is ons on
mogelijk de brieven persoonlijk te beant
woorden. Mogen wij deze personen vra
gen onze artikelen oplettend te volgen,
daarin zullen zij heslist een antwoord
vinden op de door hen gestelde vragen
en moeilijkheden.
Wij willen er nogmaals op wijzen, dat
wij hier geen leer verkondigen, maar
steunend op theologen, trachten bijbei en
wetenschap omtrent de evolutie nader
bij elkaar te brengen.
Indien we ons houden aan het starre
statische wereldbeeld zo
als dit in de bijbel be-
IlT I 1 schreven staat, dan is
t i ui a/ui scheppen. De eerste zes
scheppingsdagen of pe
rt n rioden zijn voorbij. God
vil rust, maar houdt tegen
zonde, bederf, ellende
e27 dood in de wereld, de
mens in stand. Door de
zonde der eerste mensen
en de daaruit volgende
m erfzonde is het menselijk
geslacht ontaard. In de
bijbel immers zien we
IiTrtl«ninrt dat Adam en Eva aan-
tVUIIiIIIc vankelijk leefden in een
O paradijselijke toestand,
waaruit zij verdreven
werden na de zondeval. Met de val van de
mensen zien we zelfs in het boek van
Genesis dat ook de wereld ontaardt. Ze
zal distels en doornen voortbrengen
Het aardse leven heeft voor de mens
heid zijn beste dagen gehad volgens het
verhaal van de bijbel. God is in de we
reld slechts nog aanwezig door zijn na
tuurwetten; voor het bovennatuurlijke
leven heeft hij ons Christus gezonden.
Met dit statische wereldbeeld voor ogen
moest de eerste zonde en de erfzonde
een val omlaag zijn, een teruggang van
uit het schone ideale paradijselijke geluk
naar ongeluk en ellende. Toen we het
eerste hoofdstuk van Genesis lazen en
onze minder gelukkige of misschien wel
ellendige situatie bekeken, moesten wij
wel besluiten tot een erfzonde, een zon
dige toestand waarin we geboren wor
den. Het woord erfzonde komt nergens
in de bijbel voor. Uitspraken ovede
erfzonde vinden we op verschillende con
cilies, als dat van Carthago van 418,
ruim een eeuw later op het concilie van
Orange en dan vooral op het concilie
van Trente, vijfde zitting in 1546. Het
begrip erfzonde is afkomstig van de H.
Augustinus in zijn strijd tegen Pelagius
(ca. 350-425) een Britse monnik, die zo
wel de erfzonde als de noodzakelijkheid
van de genade ontkende
Het is zonder meer duidelijk, dat de
kijk van de bijbei °P de statische wereld
de formulering van de erfzonde beïn
vloed heeft. Noch Augustinus noch de
vaders van de genoemde concilies wisten
toen iets af van de evolutie. Hun voor
stelling van dg leer der erfzonde steunde
op het primitieve wereldbeeld. Nu moe
ten we ons in dit betoog niet beroepen
op de evangelisten, op de brieven van
Petrus en Paulus: ook zij leefden binnen
het kader van hun eigen tijdsgeest. Het
feit dat zij heiligen bij uitstek zijn, ga
randeert niet dat hun voorstellingswijze
van de openbaringen onfeilbaar zijn.
Zo spreekt Paulus over de val van één
(Adam) en de gerechtigheid van Eén
(Christus), over de zonde van één en de
gehoorzaamheid van Eén, waardoor wij
allen gerechtvaardigd worden. Hier staat
dus Adam tegenover Christus. Paulus ge
loofde in Christus en hij geloofde in het
bestaan en het zondigen van Adam
(Rom. 5) Het is op de basis van deze
tekst en uiteraard die van Genesis 2 en
3 dat de openbaringsinhoud van de erf
zonde geformuleerd werd.
Maar de strekking van alle geschrif
ten van Paulus komt hierop neer dat
„alles, mens en wereld, hersteld moet
worden in Christus". Het gaat ons om
de openbaring, niet om de wijze waarop
deze openbaring gebracht wordt. De by-
bel is een „heilig" boek, dat wil zeggen
geïnspireerd door God, waarbij de mens
zyn instrument was. Maar we moeten
de geïnspireerde schrijver zijn instru
mentale wijze van schrijven laten.
Hij heeft geschreven onder ingeving
van de H. Geest, dat we ons niet mogen
voorstellen als een dicteren, voorzeggen.
Hij schreef met eigen woorden, met ei
gen stijltalenten, met eigen ontwikkeling
en wetenschap, in zo ver het bijkomstige
dingen betrof Bijkomstig is zijn kijk op
de wereld en diens ontstaan. De erfzonde
kan geschetst worden als een nog on
juiste verhouding tot God. Nu eens wil
de mens gelijk zijn of worden aan God,
dan weer meent hij niet meer te zijn
dan een zeer ingewikkeld, fysiek en
chemisch samengesteld geheel en ont
kent hij God. Dit is de mens „Adam"
eigen, omdat hij geworden is uit stof en
geest.
Het moet dus mogelijk zijn de erfzon
de, of beter het on voltooid-zijn van de
mens zo te formuleren, dat de evolutio
nistische kijk op de wereld daarin ge
makkelijk onderdak vindt.
Wanneer men een of andere evolutie
theorie aanneemt en met deze theorie
voor ogen de bijbel leest, zowel het oude
als het nieuwe testament, valt dadelijk
°P hoe vele teksten wijzen op de para
dijselijke toestand in de toekomst, veel
meer dan op het verloren paradijs.
Wij weten dat er nooit een historisch
paradijs geweest is, dat wij het dus ook
niet verloren hebben. Het evolutie-pro-
ces, dat wij onder een of andere vorm
aannemen, is vanuit het chaotische be
gonnen en ging gepaard met mislukking,
met ziekte en dood. Dit kwaad in de we
reld is, toen de mens in de tijd ver
scheen, door hem zowel bevorderd als
bestreden.
Alle volken dromen en droomden van
een oertijd, waarin alles goed en geluk
kig was, zonder leed, ziekte en dood.
Het verlangen naar een gelukzalige tijd
en een gelukzalige plaats is de mens niet
alleen eigen, hij mag dit ook met recht
doen. Verlangens zijn gericht op de toe
komst; het verlangen naar God is ons
wezenlijk. Verlangens veroorzaken ech
ter ook dromen en zo'n droom hebben
wij geprojecteerd in het verleden, de pa
radijsdroom. Omdat de evolutie een feit
is, hoe dan ook, is het paradijs werkelijk
als een droom ontmaskerd. De bijbel is
werkelijk, zij leert ons niet goed hoe wij
het op aarde zouden gehad hebben. De
bijbel geeft ons geen paradijsdroom," die
voorbij is. Neen de bijbel wijst ons op
de mogelijkheden om de wereld tot een
goed bewoonbare planeet te maken.
Denken we hier eens aan de wetten
die ons Jahweh, de Heer, gegeven heeft,
vooral aan het gebod van de naastenlief
de in het nieuwe testament en boven al
les aan de belofte van Christus: wie in
Mij gelooft, zal eeuwig leven. De para
dijsdroom is verstoord, maar' het para
dijs zelf is niet verloren, het ligt voor
ons in het verschiet, als wij geloven in
de bijbel.
Nu de moderne wetenschap volmondig
toegeeft, dat we nog zo weinig weten
en het gebied van het geloof veel uit
gestrekter is dan dat van de wetenschap,
moeten we niet bang zijn. We moeten de
wetenschap geven wat haar toekomt. Ze
staan beslist niet tegenover elkaar, als
we van de bijbel maar geen wetenschap
pelijk boek maken. Het geloof begint
daar .waar de wetenschap ophoudt; de
bijbel is het boek der boeken, weten
schap en geloof zijn er om elkaar te
steunen. Het feit van de evolutie zet de
persoon Christus, waarom het gaat in de
bijbel, in een nieuw licht. Daarover een
volgende keer.
Drs. A Wouters Sm.
(Advertentie)
giro 5850
ten name van
Bisschoppelijke Vastenactla
Utrecht
