VANAF 12 MEI IN BONN
Onthullend proces tegen
Kroatische vluchtelingen
Omstreden pater is
één der verdachten
Missionaris op de
korte golf
Einde concilie
dit jaar
nog
verwacht
derde zeeuwse
boekenfeest
Nieuw
songfestival
alleen in de boekhandel
Nederlandse
bisschoppen
naar Rome
China vreest
Russische
aanval
U ZIT GOED ALS U SPAART
OOK ZWITSERLAND KEN)
NATIONALITEITENSTRIJD
Opleiding tot
Accountant
Geheime dienst
VS. sit vol
rode spionnen
n
11
Ook moord ten
laste gelegd
Kruisbroederschap
JONGE
JENEVER
Bijbelteksten
dringen door
ijzeren gordijn
Popovic beschuldigd
Formosa beweert:
Terreur van Franstaligen:
Malversaties bij
militair hospitaal
OVERGELOPEN
SOVJET-AGENT
11
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 4 MAART 1964
(Advertentie)
(Eigen buitenlandse dienst)
Op 12 maart begint voor het gerechtshof in Bonn de zaak tegen zesentwintig
Kroatische vluchtelingen, die op 29 november 1962, de dag van de st chting van
de Joegoslavische Volksrepubliek, een overval pleegden op het gebouw van de
Joegoslavische handelsmissie in Mehlem by Bad Godesberg. Het proces zal on
getwijfeld een brok nog onbekende oorlogsgeschiedenis onthullen. Het ging er by
deze overval nogal hevig aan toe. De aanvallers lieten een bom ontploffen om
zich toegang te verschaffen tot het gebouw, In het vuurgevecht dat daarna ont
stond werden twee leden van het personeel van de handelsmissie gewond. Een
van hun, Popovic, die als portier dienst deed, overleed later. Het was de aan
vallers er op de eerste plaats om te doen het archief van de handelsmissie te
vernietigen en door deze overval de aandacht te vestigen op het lot van de
Kroatische vluchtelingen in de bondsrepubliek en de onafgebroken activiteiten
tegen hen van Joegoslavische communistische zyde, waardoor de positie der
vluchtelingen met de dag moeilijker werd.
in de Duitse Bondsrepubliek met stand
plaats Dortmund.
In de aanklacht van het O.M. wordt
pater Medic afgeschilderd als de ziel en
organisator van subversieve activiteiten
en van de aanval op het gebouw der
handelsmissie.
De overval was al achter de rug en de
aanvallers hadden zich reeds in café's
verzameld, toen de gealarmeerde politie
ter plaatse kwam. Zij arresteerde een
aantal Kroaten en heeft achteraf het ge
beurde uit verklaringen van getuigen ge-
leconstrueerd. Deze reconstructie resul
teerde in een aanklacht van de zijde van
het Openbaar Ministerie in Bonn wegens
bomaanslag, brandstichting, toebrengen
van lichamelijk letsel, vernieling en op
richting of lidmaatschap van een ver
boden organisatie. De hoofdverdachte, de
achtendertigjarige Franjo Percic, werd
behalve de bovengenoemde delicten nog
moord ten laste gelegd. Als verzwarende
omstandigheid legde het O.M. alle be-
btklaagden opzet ten laste.
Onder de verdachten bevindt zich de
ongeveer zestigjarige Kroatische pater
Medic-Skoko, laatstelijk werkzaam als
aalmoezenier in Dortmund. Hij was ge
durende het korststondige bestaan van de
onafhankelijke Kroatische staat, door zijn
aartsbisschop aangewezen als hofkape
laan van de toenmalige staatsleider dr.
Pavelic. Toen de communistische partiza
nen van Tito en achter hen de Russen
plunderend en brandstichtend door Slo
venië en Kroatië trokken, evacueerden
uit Kroatië enkele miljoenen mensen, de
regering incluis naar Oostenrijk. Pater
Medic-Skoko vergezelde Pavelic, die aan
vankelijk geïnterneerd werd in het dorp
je Alt-Aussee in het Salzkammergut.
Toen de agenten van Tito hem ont
voeren wilden week hij met Ameri
kaanse hulp uit naar Rome, Medic werd
met andere Kroatische priesters onder
valse beschuldigingen door de Ameri
kaanse C.I.C. opgesloten in het concen
tratiekamp van Glazenbach bij Salzburg.
In 1947 werd hij vrijgelaten, waarna hij
zich eerst in München vestigde, vervol
gens aalmoezenier werd van de Kroaten
in Amerika en tenslotte in Spanje beland,
de. Tijdens een verblijf op Cuba trad hij
tot een kloosterorde toe. Hij moest na
het aan het bewind komen van Castro
het land verlaten. In 1958 werd hij aal
moezenier van de Kroatische katholieken
Pater Medic is oprichter van een Kroa
tische religieuze vereniging in het buiten
land, de Kruisbroederschap. Deze broe
derschap heeft onder de Kroatische vluch
telingen een grote aanhang. Daarin zijn
vooral de nationaal-bewuste Kroaten ge
organiseerd, die voorvechters zijn van
een onafhankelijk Kroatië. Dit zijn niet
alleen zij, die indertijd uit Kroatië ge
vlucht zijn, maar ook al hun in het bui
tenland geboren kinderen. In de aan
klacht tegen Medic en Percic wordt voor
al beweerd, dat zij verantwoordelijk zijn
voor de aanslag en voor de medewerking
daartoe van tal van jonge Kroaten.
De leider van de aanslag was in feite
Percic. Hij ging met een aantal landge-
(Advertentie)
VOOR HEN
DIE DE ÉCHTE WILLEN!
(Bijzondere berichtgeving)
Een Belgische priester, die zeven
jaar heeft doorgebracht in com-
munistisch-Chinese gevangenschap,
heeft de radio te hulp geroepen
om zich te richten tot de christenen
achter het ijzeren gordijn. De
priester gebruikt hiervoor een
studio in het centrum van Brussel
en een zender „ergens in Europa".
Pater Jan L. Fierens, geboren in
Antwerpen, gebruikt deze vage
aanduidingen omdat hij naar zijn
zeggen niet in verband wil worden
gebracht met een of ander element
in de koude oorlog. Maar veron
dersteld wordt dat de zender zich
in West-Duitsland bevindt.
Fierens werd door de commu-
nistisch-Chinese strijdkrachten ge
vangen genomen toen hij in China
op een missiepost van de congre
gatie van het Onbevlekt Hart
werkte. Na zeven jaar in de ge
vangenis te hebben doorgebracht
werd hij het land uitgezet, maar
zijn vastbeslotenheid om getuige
nis af te leggen van zijn geloof
bleef ongewijzigd. Hij wist dat de
gelovigen van de „kerk der stilte"
alleen door de radio bereikt kon
den worden; en negen jaar na zijn
terugkeer in Europa, in 1962, be
gon hij met zijn uitzendingen. Hij
noemde zijn omroep „Radio Ome
ga".
Met geld dat bijeen was gebracht
in België en Luxemburg huurde hij
een huis in Brussel, groot genoeg
om er 'n redactie en 'n bibliotheek
in te vestigen. Daarna ging hij op
zoek naar een zo goedkoop moge
lijke zendinstallatie. Het geluk was
met hem. Hij wist beslag te leg
gen op de installatie van een
commerciële piratenzender aan
boord van een schip, dat buiten
de territoriale wateren van België
door een storm was geteisterd en
gesloopt moest worden.
Het bleek niet mogelijk om uit
zendingen te beginnen op Belgisch
grondgebied, omdat de regering
het monopolie voor radiouitzendin
gen en alle omroepactiviteiten be
zit. Alle privé en commerciële uit
zendingen zijn verboden.
Maar ook daar vond hij wat op.
Een radiostation buiten België met
mogelijkheid tot uitzending achter
het ijzeren gordijn verklaarde zich
bereid hem zes dagen in de week
een uur per dag zendtijd af te
staan.
Op 1 augustus 1962 ging „radio
Omega" voor het eerst de lucht in
met twee keer een half uur zend
tijd per dag, en zond een program
ma uit van algemeen christelijke
gesprekken, voorlezingen uit de
bijbel en muziek. Wanneer de luis
teraars achter het ijzeren gordijn
de eerste tonen van Handels „Hal
lelujah" horen, begrijpen zij dat
radio Omega in de lucht is.
De directeur-producer van de radio
verklaarde dat er achter de twee
ijzeren gordijnen 150 miljoen chris
tenen zitten en dat „onze bood
schap tot hen allen is gericht
„Op het ogenblik kunnen wij al
leen de gelovigen in Rusland be
reiken," aldus Gerard Delforge.
„maar ons uiteindelijk doel is een
tweede zender te vestigen in het
Verre Oosten en binnen te drin
gen in het gebied waaruit pater
Fierens is verdreven."
Fierens zelf, een tengere man van
52 jaar, is onlangs naar de Ver
enigde Staten gSgaan om geld in
te zamelen.
„Alle programma's worden ge
schreven door medewerkers in
hun eigen taal en daarna in het
Russisch vertaald en uitgezonden,"
aldus de pater. „De volgende stap
is een eigen zender ergens in
Europa te kopen en in alle twaalf
talen die worden gesproken in de
Sovjet-Unie uit te zenden. Wij
zullen voor dit project een bedrag
van 60.000 dollar nodig hebben en
willen eind van dit jaar van start
gaan."
noten per autobus naar Mehlem. Onder
weg wees hij ieder zijn taak aan en noem.
de hij als doel der actie: vernieling van
het gebouw, en vernietiging van alle pa
pieren. Er zou geen geweld op personen
gepleegd mogen worden, tenzij uit zelf
verdediging.
Kort voor de middag was men in Meh
lem. Onmiddellijk werd tot de aanval
overgegaan. Aan de hoofdingang stond
met een pistool bewapend Popovic, die
hun de weg versperde.Popovic ging in
dekking en er ontstond een vuurgevecht
tussen personeel van de missie en Percic.
Popovic werd zwaar gewond. De aanval
lers drongen het gebouw binnen, wierpen
brandbommen in de vertrekken, begoten
de meubelen met benzine, zodat het ge
hele gebouw spoedig in vlammen stond.
Door een gecapitonneerde deur werd een
vuurgevecht geleverd. Percic schoot
tweemaal door de deur, welk vuur van
de andere zijde beantwoord werd. Popovie
kroop gewond naar buiten en verborg
zich achter een muur. Een andere Joe
goslavische bediende Dogan werd met een
breekijzer neergeslagen.
Na de overval ontrolden de aanvallers
op de straat een spandoek, waarop stond:
„Zo ruimt men de Muur in Berlijn op"
De politie, door een zoontje van Popovic
gealarmeerd, arresteerde ter plaatse acht
Kroaten. De overigen werden later ge
arresteerd.
De aanvang van de openbare behande
lmg van dit proces was eerst vastgesteld
op 23 december vorig jaar. De verdedigers
van de Kroatische verdachten dienden
protest in zowel tegen de samenstelling
van de rechtbank als tegen de houding
van het O.M. dat zij van vooringenomen
heid beschuldigden. Tevens werd het pro
ces doorkruist door een tegenaanklacht
van de advocaat mr. Schrettler uit Rech-
lmghausen namens cliënten tegen de
minister van Buitenlandse Zaken van
Joegoslavië Popovic en medeministers,
die na de oorlog ongelooflijke wreedheden
zouden hebben gepleegd op Duitse krijgs
gevangenen. Deze aanklacht werd inge
diend bij de Justitie te München. Zij is
dezer dagen geseponeerd wegens „totale
onmogelijkheid" van vervolging. Iets
waarover zeker het laatste woord nog
niet gezegd is.
Percic werd in eerste instantie van
moord beschuldigd. Hij zou Popovic met
een Tsjechische revolver hebben gedood
De lijkschouwing van het lichaam van
Popovic heeft aangetoond, dat deze scho
ten niet uit de Tsjechische revolver zijn
afgevuurd, maar wel uit de revolvers
waarmee het personeel van de handels
missie bewapend was.
Het O.M. is sinds december door een
andere ambtenaar vervangen, terwijl ook
de rechtbank een geheel nieuwe samen
stelling heeft.
De komende dagen en weken voor
Pasen zal Rome een enorme activiteit
van bisschoppen en deskundigen te zien
geven, die alleen betrekking heeft op
de naaste voorbereidingen van de derde
en wellicht ook laatste zitting van het
Concilie. De voornaamste Conciliecom-
missies komen bijeen, d.w.z. de theolo
gische commissie, de commissie voor het
lekenapostolaat en het schema 17, de
commissie voor de sacramenten en het
secretariaat voor de eenheid. Zij zullen
de betreffende schema's in hun herziene
vorm voor een definitieve lezing gereed
maken. Geen samenkomst is voorzien
voor het schema over de missies, dat
na veel moeilijkheden thans ook gereed
gekomen is en aan de bisschoppen voor
advies is toegezonden. Men verwacht hier
op nog vele veranderingen, gezien het
feit, dat de missiebisschoppen er zich
nog niet over hebben kunnen uiten. In
ieder geval moet de theologische com
missie een principiële verklaring over
de missies, ook in het schema over de
kerk, opnemen, zoals dat gedaan is voor
de leken en de bisschoppen.
In verband met de komende concilie
werkzaamheden zijn ook alle Nederlandse
bisschoppen op de kardinaal, mgr. Bek
kers en de hulpbisschoppen na, de ko
mende dagen in Rome.
Het ziet er in Rome wel naar uit dat
de H. Vader het concilie dit jaar wil
beëindigen. Het is ook niet nodig, dat
allerlei vraagstukken in concreto wor
den opgelost, wanneer er maar algemene
richtlijnen en een algemene gezindheid
tot stand komt. Van veel groter belang
wordt de hervorming van de Curie ge
acht, die naar de Paus meent het
stempel zal drukken op de na-conciliaire
periode.
Na de studieperiode, welke op de
tweede zitting van het concilie gevolgd
zijn de perspectieven voor de ko
mende arbeid op de derde zitting onge
veer aldus:
Het schema over de kerk blijft centraal
staan, omdat de aanvullende verklarin
gen over de collegialiteit van de bis
schoppen naast de pauselijke onfeilbaar
heid onontbeerlijk zullen zijn. Bovendien
moet dit kerkschema in de gedachten
van de concilievaders de basis vormen
voor zeker vier andere schema's, n.l.
het schema over het bestuur der bis
dommen (incl. de kroonraad, de bis
schoppenconferenties, de nulpbisschoppen
enz.), het schema over het lekenapos
tolaat en het schema over de taak van
(Advertentie)
de kerk in de wereld (17). en tenslotte
in het bijzonder voor het schema over
de missies. Naast het schema over de
kerk komen dus in de derde zitting ook
de genoemde vier schemata aan de orde
Welke vorm het schema over het
oecumenisme definitief zal hebben, valt
niet te zeggen, in ieder geval zullen de
eerste drie hoofdstukken zeker gehand
haafd blijven en aangenomen worden na
de grote instemming van de vaders op
de tweede zitting. Dit schema geeft de
grondbeginselen aan voor de oecumeni
sche houding van de katholieke kerk in
de komende tijden.
Wat er met de verklaring over de
joden en met de verklaring over de
godsdienstvrijheid geschieden zal ,is niet
békend. Dat dient te worden afgewacht.
Onzeker is het lot van de nog over
gebleven schema's: de openbaring, de
geestelijkheid, de kloosterlingen, (hoe
wel de betreffende commissies wel bij
eenkomt, op 3 maart), de oostersee kerk,
de zielzorg, het huwelijk, de vorming
van de seminaristen, en tenslotte het
schema over de scholen en katholieke
universiteiten.
Volgens niet weinigen zullen deze pun
ten eenvoudig van de agenda afgevoerd
worden.
In Taipeh. de hoofdstad yan nationa
listisch China, wordt gezegd dat de rege
ring van de Chinese volksrepubliek haar
troepen in de provincie Sinkiang ver
sterkt, omdat ze bang is voor een Rus
sische invasie.
Dagelijks zouden tussen Russische en
Chinese grenstroepen gevechten op kleine
schaal voorkomen, maar kans op een
,.open oorlog" zou er nog niet zijn.
De onenigheid zou worden veroorzaakt
door belangstelling van beide zijden voer
de rijke uraniummijnen ter plaate, en de
vlucht van een groot aantal Chinese sol
daten en burgers over de vage grens
lijn naar Rusland.
De op Formosa verschijnende China
News schreef -dat de Chinezen langs de
omstreden grens een „Berlijnse muur"
aan het bouwen waren, om Chinezen te
beletten naar de Sovjet-Unie uit te
wijken.
Spaartegoed maakt, dat u er goed voor staat. Straks.
Want uw spaargeld is goed voor alles. Ga naar de
spaarbank waar men u óók gaarne van dienst is met
andere bankzaken, zoals rekening-courant, deviezen
voor uw reizen, kredieten, hypotheken en bemiddeling
in effectenzaken. Meer dan 1000 banken en bijkantoren.
De spaarbanken met volledige bankservice.
AANGESLOTEN BIJ DE COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK TE UTRECHT
(Eigen buitenlandse dienst)
Als een eiland van vrede en welvaart
heeft Zwitserland twee wereldoorlogen
onberoerd overleefd. Gelukkig land, waar
mensen van verschillend *as en verschil
lende talen onder de Rütli-eed van de
Zwitserse Bond leven en dat ondanks
deze volkenkundige verscheidenheid een
opmerkelijke eenheid wist te handhaven.
Maar ook Zwitserland ontkomt blijk
baar niet aan het merkwaardig ver
schijnsel dat, terwijl Europa nominaal
aan de eenwording bouwt, er een zekere
heropleving van de kleinstaterij vast te
stellen is in allerlei nationale gemeen
schappen, die hun voleinding zoeken in
eigen autonome staatkundige begrippen.
Niet alleen de taal is daarbij het active
rende element, ook ras en nationaliteit
spelen een nog steeds sterke rol.
Met een zekere verrassing zal men
kennis nemen van het feit, dat in Zwit
serland terroristen zijn gearrest rd, die
erop uit zijn een nationaliteitenprobleem
langs de weg van de terreur op te los
sen. Het gaat hier om het zgn. Bevrij
dingsfront van de Berner Jura. Dit
front heet in afkorting de FLJ. het doel
is, net Franstalige gedeelte van de Jura
van het Duitstalige kanton Bern te
scheiden. Het is een soort Zuid-Tirool-
kwestie in Zwitserland, een streven om
Frans te leven, te spreken en te wer
ken in een eigen knus Franstalig kan
tonnetje.
De Zwitserse autoriteiten en die van
het kanton, hebben zich iot heden vier
kant tegen dit streven verzet en men kan
bepaald ook niet zeggen, dat de kleine
Franssprekende bevolking 'an dv. Berner
Jura erop zit te wachten. Maar niette
min bestaat een militante orgamsatie,
die alreeds in het stadium van de directe
actie met het wapen van de terreur
is verzeild geraakt. In de laatste tijd
kraaide de rode haan nogal dikwijls bij
Duitssprekende bewoners van het kan
ton en enkele bomaanslagen vonden
plaats. Eén aanslag was gericht op de
Berner stadsraad Jenneret en een andere
op een houtzagerij van Houmard, de
president van de ,,Unie 'an patriotten
in de Jura", een tegenbeweging van de
FLJ.
De politie slaagde erin een drietal ver
dachten te arresteren, jongemannen van
respectievelijk 23, 27 en 31 jaar. Wat
niet wegneemt, dat de terroristische ac
ties voortgaan.
Sedert de gedeeltelijke herziening van
de federale grondwet van het Zwitserse
Eedgenootschap zijn de vier op Zwitsers
gebied gesproken talen :il. het Duits,
Frans. Italiaans en Reato-Romaans of
ficiële talen. Voor het officiële en publie
ke gebruik van de talen geldt het terri
toriale beginsel. Het kleinste taalgebied
vrmt het Reato-Romaans, dat door dit
territoriale beginsel in stand gehouden
kan worden.
In het Allemanische deel (het Duits-
St. Annafand
Heyboer
Axel
Vink
Goes
Elenbaos
de Jonge
van Klaveren
Sturm
van der Wal
Kloetinge
Burger
Kruiningen
van der Peyl
Middelburg
Van Bentem Jutting
Fanoy
Hildernisse
Loek
t Zoeklicht
Sas van Gent
Remery
Vlissingen
Bikker
Geysen
de Ruiter
dt Vey Mestdagh
Yerseke
van der Peyl
tot besluit van de Boekenweek
met o.o. A. den Doolaard en het Haags Studentencabaret
op zaterdag 7 maart om 8 uur in Hotel Britannia
kaarten verkrijgbaar aan de zaal elke dag van 10-3 uur. Prijs f5,-
maar... als u met deze aankondiging naar de boekhandel gaat
betaalt u maar f 4.-
sprekende deel) geldt als gesproken ta;
ook in de hogere kringen het zgn. Schw^
zerdiitsch. Het Hoogduits geldt ai
schrijftaal.
In het Frans van west-Zwitserland d.
in het algemeen zuiver Frans is, komc
nog enige Frans-Provencaalse dialectei
voor. Het Italiaans in Ticino is een Lom
bardijns dialect. De schrijftaal is he
officiële Italiaans.
(Advertentie)
Schriftelijke kursus van de NATIO
NALE ASSOCIATIE VAN ACCOUN
TANTS. Individueel karakter. Door
bedrijfsleven erkend. Vrijblijvende
inlichtingen: Secretariaat, Bel
gischeplein 6, 's-Gravenhage, tel.
070-551763.
Bij het Centraal Militair Hospitaal in
Utrecht zijn malversaties op het loon-
bureau burgerpersoneel aan het licht ge
komen. Een der ambtenaren, D.E.M., is
in verzekerde bewaring gesteld.
De juiste omvang van de verduisterin
gen is nog niet vastgesteld. M. heeft zelf
verklaard dat hij het bedrag schat op
15.000 tot 20.000.
Bij de Amerikaanse geheime dienst
en het ministerie van buitenlandse zaken
zitten communistische spionnen, die in
Washington en in het buitenland werk
zaam zijn. De man die dit volgens de
New York Journal American heeft ont
huld is een naar het westen uitgeweken
voormalige hoge functionaris bij de Rus
sische geheime dienst, Michael Gole-
nievski. Volgens het blad heeft Gole-
nievski namen genoemd en het licht ge
worpen op een schandaal dat het geval
Alger Hiss, een vroegere hoge ambtenaar
bij het State Department die geheimen
aan de Sovjet-Unie uitleverde, zou over
treffen. Uit verklaringen van Golenievski
zou voorts zijn gebleken dat ongeveer
een en een kwart miljoen dollar van de
Amerikaanse geheime dienst via lekken
in Wenen in de zakken is gevloeid van
de Russische geheime dienst en van Ita
liaanse en Amerikaanse communisten
Voorts zouden, aldus het bericht in de
Journal American alle Amerikaanse am
bassades en andere diensten door com
munistische agenten zijn geïnfiltreerd.
Slechts de FBI, de federale recherche,
was hiervoor gespaard gebleven.
De geheime dienst en het ministerie
van buitenlandse zaken wilden geen com
mentaar op het bericht leveren.
Golenievski, die van Poolse afkomst
is en in i961 naar de Verenigde Staten
kwam, heeft inlichtingen verstrekt die
leidden tot de arrestatie van belangrijke
geheime Sovjet-agenten. Ze waren in
westelijke landen, buiten de Verenigde
Staten, gearresteerd.
et
n
IA/IE zullen we naar het
Eurosongfestival af
vaardigen? Het is een
vraag, die om antwoord
schreeuwt. Misschien mag
j/y ik iets terugschreeuwen
omdat naar mijn oordeel
onjuiste methoden wor
den toegepast. Men zoekt
het immers teveel in ge
trapte verkiezingen. Wie
g daar, in smoking of cock
s' tailjurk, naar de micro
s' foon komen, zijn gekozen
/uit een klein groepje,
dat weer uit een grotere
groep is gekozen, welke
is gekozen uit het zin
gende deel van het Ne-
- - derlandse volk dat op zijn
IL beurt weer voortkomt uit
het héle Nederlandse
volk. Dit lijkt een ver
standig systeem, maar
het is dat niet. Het is
er net mee als met de
f Olympische spelen. Daar
immers kan best een ne
ger twee meter hoog
/springen en de prijs be
halen, maar hoeveel ne
gers die niet meedoen,
kunnen nog hoger sprin
gen? Zij rennen vrijelijk
door het oerwoud, sprin
gen over een rivier van
6 meter en even later
over een struik van drie
meter en dénken er niet aan, zich te
laten inschrijven voor de wedstrijd.
Zij kunnen zich trouwens niet aan
melden, daar ze de schrijfkunst zélf
niet machtig zijn. Als men hen een
stuk briefpapier voorlegt, eten ze dat
onmiddellijk op.
Met het songfestival ligt dit anders.
Wij kunnen hier wel degelijk uit een
beschaafd volk kiezen. Alleen: men
-oekt niet aan de bron. Protectie en
lolitiefc doen veel teveel hun invloed
relden. Ik wil een constructieve po
ling wagen om deze protectie kapot
e slaan. Waarom denkt bijvoorbeeld
demand aan W im Mosterd?
Vim treedt veel op in gemeenschaps
luizen, waar hij gouden, zilveren,
-operen en ook wel gewone bruiloften
pluistert en hij behaalt daar altijd
norm veel succes. Natuurlijk; zijn
"genstanders zeggen: Wim kan het
ruidskoor uit Lohengrin niet zingen.
iat is waar, maar wij hebben hier
iet een werkje voor koor te maken
n Wim is een solist. Dat wordt door
elen wel eens vergeten. Ik begrijp
'e adoratie van iemand als Trini Lopez
■iet. Zeker, hij zingt met gevoel, hij
'oudt de microfoon goed in de hand
■n ook de beenbewegingen zijn goed
ngestudeerd. Maar het „oehoe oehoe"
■an Wim Mosterd in „If I had a ham-
ner" is beter; ademtechnisch (geen
nademing tussendoor) en ook lyrisch-
■ocaal. Toen mijn broer, de timmer
man te Beetsterzwaag, trouwde, snikte
iedereen het uit bij de vertolking,
door Wim van ..Sag' mir: ich liebe
dich" en mijn broer zelf stond een
half uur later nog schreiend in de
keuken, het hoofd geleund tegen de
muur, van ontroering. Niet alleen van
wege Wims gevoelvolle vertolking,
maar ook omdat het zo fijn was, dat
Wim het liedje over dat zagen zong,
wat precies bij het vak van mijn broer
paste. Nu kan men wel zeggen, dat
een bruiloft geen songfestival is, maar
wie daar iedereen in het hart raakt,
zal het daar ook doen.
Ook Rietje Bel durf ik aan te
bevelen. Riet is een ernstig meisje,
dat echter, als ze loskomt, iedereen
aan het gieren zet. Zoekt Wim het
meer in het fijne genre, Rietje is een
echte grapjurk. Met oudejaarsavond,
toen we allemaal bij haar familie op
bezoek waren, stond ze ineens op en
begon ze met Een beetje, mijn vader
is een dronkelap, dat weet je," waarbij
ze haar vader vermanend aankeek:
zó komiek! Nu, de oude heer had
inderdaad wel wat veel op, dus het
kwam precies van pas. Het is niet
direct een móóie stem, die Rietje heeft
ik zou haar bij de baritons willen
indelen en ze zingt ook wel hard,
maar lachen kun je. En dan zou ik
willen vragen, of lachen soms zonde is.
Up zijn tijd een traan is goed, zeg ik,
maar je kunt niet de hele avond aan
het huilen blijven. Ik vind het song
festival wel wat te serieus; Riet zou
er een vrolijke noot in aanbrengen.
Als we een vergelijking treffen tussen
menselijke en échte zangvogels, moet
je Riet zo ongeveer bij de eksters in
delen, maar zoals ik zeg: plezier héb
je er mee.
Daar valt me ineens ook mijn Bel
gische vriend Raymond D ekuuk
te binnen. Het zal een jaar of acht
geleden zijn ik was in de Kempen
voor radio Veronica op talentenjacht
dat ik Raymond voor het eerst
hoorde in het dorpje Loenhout. Het
was tijdens het stille middaguur en
ik ging mijn boterhammen opeten in
een café, waar ik meende dat de juke
box aanstond. Dat er een jongeman
boven op het biljart stond merkte
ik nauwelijks op, maar toen ik nader
toezag, bleek het geluid uit die jonge
man te komen. Dat was Raymond De-
kuuk. Hij zong op prachtige wijze het
lied van Brekelmans „O moederken,
van u kan kiek niet schaalden" en het
was nagenoeg volmaakt; alleen zakte
hij er aan het slot doorheen; dat wil
zeggen niet door het biljart maar door
de hoge bes, waarmee het lied eindigt.
Hoewel hij toen nog in de landbouw
werkte, heb ik hem onmiddellijk mee
genomen naar de boot. In overleg met
Hendrik Andriessen heb ik nog wat
aan zijn stem laten schaven; het is
een oud volksmiddeltje en het lijkt
gek, maar door veel bessen te eten
heeft hij toen die bes definitief in
orde gekregen. Raymond maakt een
beetje een sullige indruk. Er zijn
toneelspelers die zich zo in een rol
inleven, dat ze écht zelfmoord plegen
zoals degene die ze vertolken dat doet.
Zo is Raymond geheel één geworden
met dat eerste succeslied en hij kan
inderdaad van zijn moeder niet schaal
den; het mensje gaat overal mee naar
toe. Dat vindt ze niet jammer, want
ze woont in dure hotelsuites en eet
de hele dag bonbons. Ja; sullig lijkt
Raymond wel. Maar ik vind dat voor
een songfestival geen bezwaar; je
hangt gewoon even het bordje „Sto
ring" voor het kijk-kastje en het fraaie
stemgeluid stroomt als een zilveren
rivier de kamer in.
YORICK
