A
H
HITLERS verovering
Tsjecho-Slowakije
msmniL
Kinder
griep
Henlein als
het paard
van Troje
15
jische kalender
Martelaren
Voortvarend
De val
Geheime order
Strop hing klaar
München II
München I
Het einde
Verpletterend
KINDERTABLETTEN
13
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 29 FEBRUARI 1964
ItlïlKlltMGIP-Üs
ARD GULDEN!
/ENSVERZEKERINGEN
de ervaring gunstig is, zal
de H. Stoel toestemming
Jaagd tot algemene toestem-
llijk staat de Franse ver-
pn de liturgie ook nog in
(ran het experiment! Maar
|daaromtrent dienen dit als
te duiden. Zo dit niet ge
ilt er een vloedgolf van ver-
E. DOENS pastoor
Het motu proprio bepaalt
[gen in de volkstaal van li-
'>ksten ter goedkeuring aan
|cie moeten worden voorge-
|ezing van epistel en evan-
volkstaal was al langer
Ialhoewel dan tevens le
lt Latijn verplicht was. De
|n de voormis, b.v. mogen
meer in de volkstaal wor-
Rome moet de vertalingen
hetgeen uiteraard tijd gaat
I Franse episcopaat heeft daar
yilen wachten. Schertsend
Dk gezegd: ,,Het motu pro-
bns alleen toe, om „amen"
|aal te zeggen", hetgeen na-
polcmische overdrijving is.
lichter, dat de constitutie de
lelijkheid voor vertalingen
fche gebeden aan de bis-
mferenties) toevertrouwt,
motu proprio die verant-
eid in Rome wil houden.
[Red.
i GEDULD S.V.P.
■tie heeft twee brieven, die
lip ons artikel over het Car*
lien geschreven, in porte-
|ten houden, Deze brieven
ie volgende week zaterdag,
In ons commentaar, te plaat-
f.U.S.-ACTIE
[ie dat bereikt wordt door
^ctie. heeft in het gehele
[waardering. Maar ik vind
imer dat de organisatoren
lactie hebben gemeend, in
Ivan winkeliers, de prijzen
len te moeten verhogen, en
2.50.
actie heeft men uit al
Ivan de bevolking kunnen
pmdat een gulden voor een
I betalen was. Men kocht
[>or het goede doel op de
ats. en pas dan voor het
gewone man die vroeger
een S.U.S.-lot kocht vindt
bi wat bitter, evenals het
Izijn spaarpot zo geducht
Ipreken. Ik had gedacht:
I; het gaat best. Of loten
Ir stellen van 2.50 en
_er wel van overtuigd dat
Ie goede leiding, dé popu-
i-actie weer als vanouds een
rdt.
|OP ZOOM.
A. v. G.
1.0. ZU1DDORPE
lieren wij E.H.B.O.?
je andere mensen kunnen
J dat nodig is.
lijkbaar ziet niemand in
I het nut er van in. Nie-
It de E.H.B.O. We hebben
Iers. In sommige ervan zit
J?evuld kan er niet worden
las is leeg.
Tan hoort wat andere ge-
bor hun E.H.B.O. doen denk
llf: Hoe komt het dat hier
|N LEERLING E.H.B.O.'ER
ZUIDDORPE.
naart. Derde zondag van de
lars. Mis: Oculi. Geen Glo-
Prefatie van de Vasten.
2 maart. Maandag in de
'k van de Vasten. Paars,
an de Vasten[
1 maart. Dinsdag in de
•k van de Vasten. Paars,
an de Vasten.
4 maart. Woensdag In de
k van de Vasten. Paars,
.ebed H. Casimirus. (Deze
Casimirus IV van Polen en
van Oostenrijk werd in 1458
|?e midden van het hofleven
een grote liefde voor de
een kinderlijke genegenheid
i. Te Wilna stierf hij aan de
maart 1484). Derde gebed
I. (Hij was Paus van 253
i werd onder keizer Valeria-
men. Enkele weken na zijn
werd hij ter dood gebracht),
an de Vasten.
G 5 maart. Donderdag in
veek van de Vasten. Paars,
an de Vasten,
maart. Vrijdag in de derde
de Vasten. Paars. Tweede
H. Perpetua en Felicitas.
'ofsleerlingen werden onder
ing van keizer Severius te
gevangen genomen. Of-
rpetua pas moeder was en
en kind verwachtte, werden
)or de wilde dieren gewor-
ontvingen het doopsel des
refatie van de Vasten. Of:
van het H Hart: Cogitatio-
Tweede gèbed van vrijdag
e week van de Vasten. Der-
erpetua en Felicitas. Geen
fatie van het H. Hart.
7 maart. Zaterdag in de
k van de Vasten. Paars.
>ed H Thomas van Aquino,
nd deze kerkleraar te Roc
het koninkrijk Napels ge-
trad in de Orde der Domi-
doceerde enkele jaren te
irna was hij theoloog aan
jk hof. Hij stierf in 1274.
1323 werd hij heilig ver
ter kreeg hij de titel van
\e Leraar. Paus Leo XIII
m tot patroon van alle
scholen cn universiteiten,
n van de grootste denkers
den). Prefatie van de Vas-
(Advertentie)
Het ideale middel
voor gevoelige;
magen. Norac helpt
direct tegen overtol-
lig maagzuur. Norac
legt een beschermend
laagje op Uw maagwand.
Jw doosje Norac staat
ior U klaar bij Uw i
ithekerof drogist. Doosje
50 tabletten, 1,60.
T Maatschappij
DE ONDERGANG
v
In maart 1939 hingen er donkere wolken boven Europa.
De Tweede Kamer praatte uitvoerig over het voor en tegen
van een erkenning van het Franco-regime in Spanje. Maar
terwijl de debatten gaande waren had men het gevoel dat
men bezig was, in de voltooid verleden tijd te wroeten. De
oorlogsroes beheerste de meeste Europese landen. Zelfs de
nuchtere, brave Nederlanders legden lijstjes aan van voor
raden die in oorlogstijd nodig konden zijn.
EEN VRU VOLK
Europa stond op het punt om in brand te vliegen. Op 15 maart 1939
stormden Duitse troepen Tsjecho-Slowakije binnen. Voor het eerst
daalde de gepantserde vuist van Hitier op een Europese natie neer en
verpletterde haar. Het was de bloedige climax van een duivels-geraffi-
neerd spel, dat Hitier al sedert begin 1938 had gespeeld. Hoewel
staatslieden van oost en west als gekken heen en weer reisden en de
diplomatieke activiteit in de gehele westelijke wereld enorm was, kwa
men de protesten tóch nog achter de feiten aan. Hitler had, na de mili
taire bezetting van het Rijnland en de annexatie van Oostenrijk, zijn
derde grote slag geslagen. En de snelheid waarmee hij dat deed ver
bijsterde iedereen.
één van ziin schoonste ogenblikken,
toen hij zag dat zijn tegenstanders het
vuile werk voor hem onknanten.
Het breekijzer waarmee Hitier de
Tsjechische republiek uit zijn voegen
wilde lichten bestond uit de aanwezig
heid binnen de Tsjechische grenzen,
van een Duitse minderheid van ongeveer
750.000 mensen. Deze lieden, kortweg
aangeduid als „Sudeten-Duitsers",
koesterden een diepe wrok ten opzichte
van de Tsjechen en zij vormden al se
dert 1918 een bron van onrust in de
staat.
De Tsjechische republiek was al se
dert het einde van de eerste wereld
oorlog een wankele constructie. Grote
delen van Hongarije en van Duitsland
waren er na 1918 in opgenomen, maar
deze gebiedsuitbreidingen betekenden
niet, dat het aantal loyale burgers over
eenkomstig was gegroeid. De Tsjechi
sche republiek kon men vergelijken met
een tafel die op twee onbetrouwbare
poten steunde. Als één poot bezweek,
zou de andere spoedig volgen en de
twee overgebleven poten zouden de
tafel niet kunnen dragen.
Frankrijk, als overwinnaar in de eer
ste wereldoorlog, garandeerde de staat
kundige situatie in Tsjecho-Slowakije
maar het kon uiteraard niet verhinde
ren dat in de geannexeerde gebieden af
en toe het verzet hoog oplaaide. Dit
was vooral het geval in het Sudeten-
land, dat men enigszins kan vergelij
ken met Zuid-Tirol.
De Tsjechische veiligheidsorganen
konden de onruststokers echter gemak
kelijk baas zolang het moederland van
de Sudeten-Duitsers nog geen macht
van betekenis vormde. Maar zodra
Duitsland onder Hitier de zaken in het
binnenland krachtiger ging aanpakken
en buitenlandse politieke aspiraties ging
koesteren, sprong de Duitse minderheid
in Tsjecho-Slowakije als een duiveltje
uit een doosje te voorschijn.
Dit gebeurde overigens niet zo spon
taan als men toentertijd wel dacht. Al
sedert 1935 bestond er op het Duitse
ministerie van Buitenlandse Zaken een
aparte afdeling voor „Tsjechische za
ken". Eén der bekommernissen van de
ze afdeling was het subsidiëren van de
strijdbaarste groepen onder de Sudeten-
Duitsers
Het recept was niet nieuw. De re
gering in Berlijn had het oog laten
vallen op een militante, in Tsjecho-
Slowakije wonende nazi, Konrad Hen
lein. Hem werd opgedragen om alle
reeksen berichten en gruwelijke repor
tages waaruit moest blijken dat de
Duitse minderheden in het Sudetenland
een vreselijk en onverdiend lot te dra
gen hadden.
De Duitse minister van Buitenland
se Zakenvon Ribbentrop, vond het
zelfs gewenst een apart communiqué
aan de wereldpers te verstrekken. De
tekst van dit communiqué luidde:
„De Führer juicht het Brits-Franse
optreden tegen Tsjecho-Slowakije
van harte toe. Het is onduldbaar, dat
Duitsers in een gebied dat duizend
jaren tot het Duitse rijk heeft be
hoord, worden getergd en vertrapt
Henlein reageerde met de organisatie
kije de raad om wat in te binden en
Hitier niet langer met „oorlogsvoorbe
reidingen" te prikkelen. Hitier kon
gnuiven, want nu was zyn slacht
offer als agressor te kyk gezet. ,tó..
Maar de Führer was in zijn ijdelheid
gekwetst, omdat de gebeurtenissen van
mei 1938 hem tijdelijk het initiatief uit
handen hadden geslagen. Het vertoon
van solidariteit onder de Tsjechen, de
Britten, de Fransen en de Russen was
het laatste wat hij kon gebruiken.
Op 30 mei na het débacle gaf
Hitier de volgende geheime order uit:
„Het is mijn onwrikbaar besluit,
Tsjecho-Slowakije in de naaste toe
komst door militair optreden te
vernietigen. Het is de taak van de
politieke leiding het geschikte mo
ment af te wachten of te schep
pen..."
Het klonk even macaber als meedo
genloos en in feite was het doodvonnis
troepen zouden doorstoten tot in het
hart van Tsjecho-Slowakije. De mars
bevelen waren al bij de commandanten
te velde en alles was tot in de puntjes
voorbereid. Een door Henlein c.s. aan
de gang gemaakte opstand zou „dag X"
inluiden.
Hitier gewaagde openlijk van zijn
oorlogsplannen. „Gij zult begrijpen, mij
ne kameraden", gilde hij in één van zijn
beruchte redevoeringen uit die tijd,
„dat een grootmogendheid niet kan dul
den dat er zo schandelijk inbreuk wordt
gemaakt op zijn rechten. Ik ben natio-
naal-socialist en daarom ben ik gewend
„Gij zult begrijpen, mijne kame
raden, dat een grootmogendheid
niet kan dulden dat er zo schande
lijk inbreuk wordt gemaakt op
zijn rechten!"
In Duitsland, waar de ongeblazen, na
tionale trots spoedig gekwetst was. ont
stond enorme agitatie, welke door
Henlein op zijn beurt weer werd uitge
buit cm van de Tsjechische regering
concessies te vragen. Concessies, die er
op neerkwamen dat de Duitse minder
heden een deel van de regeringsver-
antwoordeliikheid toekwam.
De Tsjechische regering, zich terdege
bewust van het feit dat zii een paard
van Troje in de natie had, probeerde
met een politiek van schipperen een be
slissing zolang mogelijk uit te stellen.
Maar intussen was Oostenriik door
Duitsland geannexeerd en Henlein
wellicht aanvankeliik nog bereid om
met concessies genoegen te nemen
kwam zich nu in Praag nresenteren als
de officiële vertegenwoordiger van het
Duitse rijk. Hij kwam nu niet meer om
te onderhandelen, maar om te eisen
En de eisen die hii stelde waren een
voudig absurd. De regering in Praag
kon er onmogelijk aan toegeven, zelfs
al had ze het gewild. En dat was precies
wat Hitier bedoeld had In Tsiecho-
Slowakije moest een toestand van per
manente onrust worden geschapen.
Von Ribbentrop, de gladde en ge
wetenloze nazi-minister van Bui
tenlandse Zaken, speelde de hoofd
rol in het politieke spel dat Tsje
cho-Slowakije tenslotte geheel
geïsoleerd zou doen staan.
Duits-nationalistische groeperingen in
Tsjecho-Slowakije op welke ma
nier dan ook te organiseren. Hen
lein was een voortvarend man en
reeds in 1937 had hij het zover ge
bracht, dat hij zich de woordvoerder
durfde te noemen van alle Duitsers
in Tsjecho-Slowakije.
Henlein voorzag tevens de buiten
landse pers de Duitse vooral van
Het doel dat Hitier voor ogen stond
was zijn tegenstanders Engeland en
Frankrijk niet duidelijk. Zii merkten
het pas toen het al te laat was. Hitiers
doel was: de vernietiging van de
Tsjechische republiek, en de annexatie
van Bohemen en Moravië.
De kranten van die tiid trachtten
wel de ware aspiraties van Hitier te
doorgronden, maar zij kivamen toch
niet verder dan het vermoeden, dat
het Hitier alleen te doen was om een
eigen, Duits bestuur voor de Duitsers
in het Sudetenland. Dat Hitier van
plan was om meteen een grote star
oostwaarts te doen. scheen niemanc
te bemerken.
De Fransen en Engelsen trapten in di
val die Hitier voor hen had klaargezet
Gelovend, dat Hitier werkelijk alleei
het Sudetenorobleem tot een oplossing
wilde brengen, gaven Parijs en Londer
in een gemeenschappelijke verklaring dc
regering te Praag de raad, om zo grooi
mogelijke concessies aan de Sudeten
Duitsers te doen. Dit gebeurde met eer
stille verwijzing naar de militaire voor
bereidingen aan de Duitse oostgrens
Alsof dit nog niet genoeg was. zettei
Londen en Pariis de Tsjechische rege
ring ook rechtstreeks onder druk. „Pro
beer met Henlein tot een regeling te
komen en vraag desnoods de medewer
king van Duitsland daarbij. zo te
legrafeerden zij naar Praag. Hitier kreeg
een afschrift van 't telegram. Het was
van protestbetogingen tegen de Tsjechi
sche onderdrukkingstactiek. Bij deze
betogingen werden botsingen met de
Tsjechische politie geprovoceerd. De
doden die daarvan het gevolg waren
gingen als martelaren van de onafhan
kelijkheidsbeweging de geschiedenis in.
Hitier achtte de tiid riio. De Duitse
troepenconcentraties aan de Tsjechische
grens verontrustten echter de Franse,
regering. Zij gaf Duitsland het dringen
de advies, daarin bijgevallen door de
Russen, om geen oorlog in midden-
Europa te ontketenen. Zou Hitier het
spelletje te ver doordrijven, zo waar
schuwden Pariis en Moskou de Duitsers,
dan zou Tsjecho-Slowakije onverbidde
lijk Franse en Russische hulp ontvangen.
Dit gebeurde in mei 1938. De wereld
stond aan de rand van een oorlog. Maar
de spanning week weer.
Het toeval speelde Hitier echter prach
tig in de kaart.
De Tsjechische regering had namelijk
de mobilisatie van het Tsjechische le
ger bevolen. Alhoewel dit gebeurd was
in verband met de sterke Duitse troe
penconcentraties aan de Tsjechisch-
Duitse grenzen, meenden de voorzichti
ge staatslieden in Londen en Parijs toch.
dat deze mobilisatie een provocerende
daad was. Hitier krijste dag in dag uit,
dat Duitsland zich door de Tsjechen
bedreigd voelde en dat het wel eens
gedwongen zou kunnen worden om een
„verdedigende aanval" uit te voeren.
De Fransen en de Engelsen gaven
president Renesj van Tsjecho-Slowa-
De Britse premier Neville Cham
berlain, die de historie hoopte in
te gaan als de man die de wereld
vrede in 1938 gered had. Hij kwam
bedrogen uit
over Tsjecho-Slowakije geveld Het was
nog slechts een kwestie van tijd.
De maanden die volgden werden ge
bruikt om de wereld duidelijk in te
prenten, dat Duitsland officieel niets
tegen Tsjecho-Slowakije had. Het onder
steunde alleen de aanspraken van de
onderdrukte volksgenoten in het Sude
tenland en het zou wel eens zóver
kunnen komen, dat Duitsland de knech
ting van deze volksgenoten niet langer
zou kunnen aanzien, en zou besluiten
om zelf orde op zaken te stellen.
Hoewel er dus ogenschijnlijk geen
Duits-Tsjechisch geschil bestond, hield
de houding van Duitsland grote ge
varen voor de vrede in. In het buiten
land begon men nu te redeneren, dat
het wel dwaas en misdadig zou zijn
om terwille van de belangen van een
paar miljoen mensen in het Sudeten
land. een oorlog te riskeren. Want dat
een Duitse interventie oorlog zou uit
lokken was wel zeker. Tsjecho-Slowa
kije stond zodoende weldra geheel al-
leeri. In plaats van bondgenoten bezat
het in de Engelsen en Fransen, mees
muilende tegenstanders, die het aan
maanden om de Sudetencrisis niet op
de spits te drijven.
Hitier hield de strop al klaar. Door
handig diplomatiek spel, wist hij van
de Poolse regering (die zich ook al
niet prettig voelde) de garantie te
krygen, dat Polen geen doortocht aan
Sovjettroepen zou geven, als die Tsje
cho-Slowakije ter hulp zouden willen
snellen.
Polen was kneedbaar genoeg, want
het aasde op belangrijke gebieden in het
Tsjechische deel van Silezië, terwijl
aan de andere kant Hongarije een oogje
had op geheel Slowakije, dat in 1918
aan Praag was toegewezen, doch dat
oorspronkelijk Hongaars gebied was.
President Benesj van Tsjecho-Slowa
kije moet in die tijd slecht hebben ge
slapen. Onbetrouwbare buren, bang ge
maakte vrienden, een vijfde kolonne
van driekwart miljoen opgehitste Duit
sers in het land en, last but not least,
een Duitse staat die zijn ondergang ge
zworen had.
In de nazomer van 1938 laaide de
Sudetencrisis wederom, nu feller dan
ooit, op. Men sprak openlijk over de
kans op e%p oorlog van Europees for
maat En dat alles omwille van de Sude
ten-Duitsers Er trokken onafzien
baar lange militaire kolonnes over de
nieuwe autowegen naar de Duits-Tsje
chische grens. Het sein voor de aanval
scheen al te zijn gegeven. Of het zou
iedere dag kunnen komen.
Men zat er inderdaad niet ver naast.
In Hitiers plannen was 30 september
aangewezen als de dag waarop Duitse
om bij elke aanval onmiddellijk terug
te slaan. De Sudeten-Duitsers zijn noch
weerloos, noch in de steek gelaten, en
daar dient men terdege nota van te
nemen!"
Dit klonk overtuigend genoeg en het
donderend „Sieg Heil" van Hitiers toe
hoorders zette er een vlammend uit
roepteken achter.
De rede was de lont in het kruitvat.
In Eger en Karlsbad, in het Sudeten
land, begon een opstand waarbij zich
vreselijke tonelen afspeelden, maar de
Tsjechen bleven de toestand meester
zij het door afkondiging van het
standrecht. Even leek het alsof de
vrede gered was. Henlein en zijn
aanhang weken zelfs uit, hoewel zij
vanuit Beieren sabotage-operaties op
Tsjechisch gebied bleven uitvoeren.
Maar Parijs en Londen waren door de
gebeurtenissen hevig geschrokken. Het
was nog slechts een kwestie van tijd,
zo meende men, en Hitier zou zijn
leger bevel geven de Tsjechen een
lesje te geven. Dat zou de Europese
oorlog betekenen,
zouden Frankrijk
en waarschijnlijk
ook de Russen,
bijstand aan het
slachtoffer van
Hitiers agressie
moeten verlenen.
De gebeurtenis
sen buitelden nu
als het ware over
elkaar heen, al
werden zij alle
geïnspireerd door
Hitler, die als een
aasgier op zijn ho
ge nest te Berch-
tesgaden zat. Po
len en Hongarije
dienden vrijwel
tegelijkertijd in
Praag eisen in
met betrekking
tot de gebieden
die zij in 1918
aan Tsjecho-Slo
wakije hadden
verloren, Hen-
leins „Slowaakse
volkspartij" stelde
de eis tot auto
nomie voor alle
Slowaken en op
22 september 1938
greep het Sude-
ten-vrijkorps, een
nazi-legertje, in
Duitsland opge
leid en van wa
pens voorzien de
macht in Eger
en Asch.
want in dit geval
Op de ochtend van 28 september stond
de wereld voor de afgrond. Hitler had
beloofd dat op 1 oktober de Duitse
strijdkrachten Tsjecho-Slowakije zouden
binnenrukken, als zijn eisen niet wer
den ingewilligd.
Toen brak de 30ste september aan
De dag van „München". Min of meer in
paniek gebracht, waren de Britse en dé
Franse minister-presidenten, alsmede
Hitler en Mussolini in het pas gebouwde
„Führerhaus" bijeengekomen, oiji aan
de hand van een door Mussolini opge
steld memorandum, hoe dan ook. de
Tsjechische kwestie te regelen.
Het werd de vreemdste conferentie
uit de geschiedenis en tevens het klas
sieke voorbeeld van een capitulatie door
pure angst. Hitier maakte de dienst uit.
Hij wenste geen Tsjechische vertegen
woordigers in de zaal te zien. Hij zei:
„Ofwel deze zaak gaat tussen Praag en
Berlijn en dan is ze binnen 14 dagen
door geweld beslecht. Ofwel het is een
probleem voor de grote mogendheden
en dan hebben zii niets anders te doen
dan de Tsjechen hun wil op te leggen.".
Ruimte voor diplomatiek gemanoeu
vreer was er niet. Frankriik en Enge
land, ten koste van bijna alles bereid
om de vrede te redden, lieten Hitier
en Mussolini met hun overwinning
achter en behielden zichzelf het twij
felachtige genoegen voor, om de
Tsjechen mede te delen dat de repu
bliek uiteengevallen was.
Met de vetste koppen die zij in de
kast hadden, meldden de Franse
bladen het feit dat de oorlog be
gonnen was. De vrede was echter
op dat moment al jarenlang ge
weld aangedaan
Op 1 oktober trokken de Duitse troe
pen Sudetenland binnen en namen zon
der noemenswaardige tegenstand de
stellingen en versterkingen die de
Tsjechen hadden gebouwd, in bezit. Het
achterland lag als het ware uitnodigend
voor hen open.
President Benesj werd gedwongen in
ballingschap te gaan, nadat Polen en
Hongarije ieder hun deel van de Tsjechi
sche koek hadden ontvangen.
Even leek het alsof Hitier tevreden
was gesteld. Wat er van de Tsjechische
regering was overgebleven, danste wil
loos naar de pijpen van Hitier. maar nog
altijd bestond er (eigenlijk alleen maar
op papier) een Tsjechische staat, al was
haar grondgebied klein.
De volgende stap van Hitler was, het
restant van de Tsjechische staat, volgens
het oude en beproefde recept van de
binnenlandse onrust, te vernietigen. De
rol van vijfde colonne werd nu toege
wezen aan de Slowaken. die gesteund
werden door de Duitse minderheden
die nog binnen het gebied van de ver
knipte staat woonden.
Verdeeldheid in de Tsjechische rege
ring speelde de Duitsers daarbij nog
eens extra in de kaart. Geïnspireerd
door Hitier en diens handlangers in
Praag, zetten de Slowaken een staats
greep op touw en nog vóór deze goed
en wel gelukt was, verzochten zij Ber
lijn om hulp.
Dat gebeurde op 13 maart 1939. Een
dag later viel de Tsjecho-SIowaakse
staat als een vermolmd kadaver uit el
kaar en streken de wolven neer. Op 14
maiart berichtte Hitier de wereld, dat
het Tsjechische volk zich onder de be
scherming van Duitsland had gesteld
en dat het een autonome ontwikkeling
overeenkomstig zijn eigen aard tege
moet ging
De strop was om de hals van een
trots en vrij volk gevallen. En Parijs
en Londen begon te begrijpen, dat zij
de oorlog die zij hadden willen voor
komen. een flinke stap vooruit hadden,
geholpen.
TOM KOOPMAN
Diezelfde dag vloog de Britse
premier, Neville Chamberlain, naar
München om Hitier namens zijn
eigen regering en die van Frank
rijk en Tsjecho-Slowakije mede te
delen, dat er bewilligd zou worden
in een afscheiding van het Sudeten
land. Tevens zou Praag worden
verplicht om de bestaande militai
re verdragen met Parijs en Moskou
op te zeggen, zodat Hitier niet bang
hoefde te zijn, dat Tsjecho-Slo
wakije als basis voor een aanval op
Duitsland zou worden gebruikt.
Chamberlain had zijn politieke leven
op het spel gezet om de toestemming
van zijn kabinet voor dit politieke ver
raad te krijgen. Doch Hitier voegde
hem nu kalmpjes toe, dat afscheiding
van de Sudetendistricten niet voldoende
meer was. Sudetenland moest direct
door de Tsjechische troepen ontruimd
worden en vervolgens door het Duitse
leger bezet. Als het zover was kon er
een volksstemming worden gehouden
over de vraag of iedereen in het be
trokken gebied het er mee eens was.
Chamberlain vloog woedend terug naar
Londen. Hij voelde zich alsof men hem
in het gezicht had gespuwd. Maar hij
beloofde de Duitse eisen aa'n de Britse
en Tsjechische regering te zullen voor
leggen.
Het Britse kabinet wenste het spel nu
niet langer mee te spelen. Het beloofde
Frankrijk hulp, als het wegens zijn
steun aan Tsjecho-Slowakije in een oor
log met Duitsland zou worden betrok
ken. De oorlogsbegrotingen vertoonden
een plotselinge stijging.
Hitiers manier van de zaken be
handelen bestond weer uit een hyste
rische redevoering in het Sportpalast
te Berlijn, waarin hij duidelijk liet
blijken, dat de afwijzing van zyn
eisen door Londen en Praag, auto
matisch de aanval op Tsjecho-Slowa
kije zou inluiden. „Ik zal de Tsjechen
verpletteren!", schreeuwde hij nadien
de Britse ambassadeur in Berlijn tot
driemaal toe in het gezicht.
Mussolini op het hoogtepunt van
zijn macht, voordat de tweede
wereldoorlog de armzaligheid van
zijn persoonlijkheid zou aantonen.
Hij maakte in een handomdraai het
ontwerp voor het smadelijke ak
koord van München.
(Advertentie)
Hangerig.
Niet lekker? Koorts? Haal op tijd
de dokter en geef gauw een paar
veilige, prettige Sinaspril zuig-
tabletjes. Veilig: speciale kin
derdosering, bevat bovendien een
stof die de gevoelige kindermaag
beschermt. Prettig: frisse limo-
nadesmaak - een oranje Sinas-
prilletje gaat er zonder mokken
in en helpt dan snel.
