OEP...
OEP
ierspectieven voor
Rilland en Woensdrecht
Geen pi
Kwart eeuw geleden begon
het atoomtijdperk
Dinant d' Orange werd
provinciaal kampioen
eentjes
Schelde-Rijnkanaal
Goede verhoudingen zijn
duidelijk veronachtzaamd
Eerste kernsplitsing
op gewone tafel....
voorwassen
Enkele kleine
voordelen voor
Rilland-Bath
Boeren delen
gratis
„piepers uit
In 1966 groot
landjuweel
in Den Bosch
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 6 FEBRUARI 1964
deze
oyco,
echt
jiden.
edere
iologisch
ide inweek-
asmiddel
Doorsteek
Burgemeester Westdorpe laakt
zijn collega van Terneuzen
„Geen plannen van
andere afbreken"
J. F. G. Helmons
wint borrel-
etalage wedstrijd
Actie Zeeuwse
museumfonds
In het verkeer
Vlissingen
onveiligste stad
van Zeeland
Hengstenkeuring te Goes
Spoedig akkoord
risico-clausule
bouwcontracten
Ambtsaanvaarding van
mr. Snijders aan
Hogeschool te Tilburg
B. C. Vreijsen uit
Zundert weer
wereldkampioen
parkietenkweek
pagblad §1 extern
Bezorgdheid
Voorlichting
Fenomeen
Geen A-wapens
Voet dwars voor
Peking in Parijs
Uitslagen
tafeltennis
:ex geeft al het
ie was. Door de
ken, vetvlekken,
3uw voor de zon.
goed nog nooit
daten zich tegen de deur.
i deze open te breken en cm
s het moment dat Hinter
Li afgwacht. Nauwelijks zag
het houtwerk buigen onaer
druk of hij gaf Beiaard een
rt bevel, waarop het dier ei
i enorme schop tegen gai.
akend vloog de deur naa
iten. de soldaten, die er te-
na an drukten, omver *e0e-
id«
Burgemeester J. Jobse van Ril
land-Bath en zijn ambtgenoot van
Woensdrecht, de heer L. Hermans,
hebben samen gesproken over de
mogelijkheden, die het overeenge
komen Schelde-Rijn tracé voor ge
noemde gemeenten zou kunnen
bieden. De conclusie van de bur
gemeesters is, dat het Schelde-
Rijn-kanaal voor Rilland-Bath en
Woensdrecht bijzonder weinig
perspectieven opent.
Burgemeester Jobse ziet 2 voor
delen- landaanwinst en een kortere
verbinding met zuidwest-Brabant.
Voor Woensdrecht Is de toekomstmu
ziek, die in het Kreekrakplan voor deze
gemeente was gecomponeerd, inmiddels
verstomd. Op hetzelfde moment dat het
Schelde-Rijn-akkoord met zoveel vreugde
werd ondertekend, werd een grote streep
door het Kreekrakplan gehaald. Dit heeft
ook Rillands ontwikkelingskansen ten
zuiden van de spoorlijn de bodem inge
slagen, maar voor deze gemeente doemt
in de verre toekomst aan de andere kant
van de nieuwe rijksweg en de spoorlijn
tóch het beeld op van een ruime indus
triële ontwikkeling, zoals die zal worden
voorbereid in het zogenaamde Reimers-
waalplan.
Dit plan, dat overigens pas na 1978
kans van uitvoering krijgt, zal voor een
belangrijk deel op grondgebied van Ril
land-Bath worden uitgezet. De contouren
van het Reimerswaalplan zijn in 1964
echter nog zo schimmig, dat het zinloos
is hieraan verder beschouwingen te wij
den.
De doorsteek van Zuid-Beveland t.b.v.
de Schelde-Rijnverbinding zal geheel op
Rillands grondgebied plaatsvinden. De
plaats van de doorsteek is bijzonder
goed gekozen: op het smalste deel van
de Kreekrakdam, op het punt waar rijks
weg 58 ongeveer 500 meter pal naast
de Schorren van de Oosterschelde loopt.
Op deze plaats zal een groot bruggen-
complex gebouwd moeten worden. Im
mers: niet alleen de bestaande rijksweg
en de spoorlijn, maar ook de toekom
stige nieuwe vierbaans-rijksweg zullen
hier over het kanaal geleid moeten
worden.
Ten zuiden van de spoorlijn zal het
kanaal iets meer dan anderhalve kilo
meter door de Kreekrakpolder lopen. Het
verlies aan landbouwgrond ten zuiden
van de spoorlijn zal ruimschoots worden
gecompenseerd door de inpoldering van
de schorren en slikken van Bath tot
aan de Belgische grens bij Zandvliet.
Het tracé door de Kreekrakpolder
laat de enkele huizen die hier staan
ongemoeid. De man, die het dichtst
bij het kanaal zal komen te wonen,
is de landbouwer J. de Jonge. Hoe
wel op de officiële kaarten zijn boer
derij nog net naast het toekomstige
kanaal ligt, is hij er zelf nog niet
zo héél gerust op dat zijn huis inder
daad zal kunnen blijven staan. „De
een zegt dat het kan blijven staan,
de ander zegt dat het zeker weg
zal moeten," aldus de heer de Jonge.
„Op den duur weet je het niet meer."
Overigens is de heer de Jonge er
vrij nuchter onder. Voorlopig maakt
hij zich geen zorgen over het kanaal.
„Laat het eerst maar eens in de
Kamer komen."
(Van onze verslaggever)
In zijn nieuwjaarsrede tijdens
de eerste raadsvergadering van
het nieuwe jaar heeft burgemees
ter G. H. van Waes van Westdor
pe kritiek geuit op de burgemees
ter van Terneuzen die, zoals hij dat
zelf genoemd heeft „de autoriteiten
heeft gewaarschuwd" tegen 't ra
tioneel bouwplan van Westdorpe.
„Naar mijn mening", zo zei burge
meester Van Waes, „heeft hij (de
burgemeester van Terneuzen)
hiermee de norm, te stellen aan
goede verhoudingen in binnen
lands bestuur, openlijk veronacht
zaamd. Deze norm, die wel toe
staat een „Terneuzen-cultus" op
te bouwen, verbiedt duidelijk
plannen van anderen af te bre
ken".
Burgemeester Van Waes ging voorts in
en de merites van de argumenten, die
daarbij van Terneuzense zijde naar voren
gebracht zijn. Hij stelt met name, dat men
Jpoet bedenken, dat afstanden van woon
huis tot werkplaats in een „grote stad"
vaak tien kilometer en veel meer zijn.
rroiecteer deze eens in Zeewsch-Vlaan-
wlfn' u .vraagt burgemeester Van
inru,LZ- hoeveel arbeiders van de
industrie m Terneuzen in de samenwer
kende gemeenten van ratiobouw wonen.
Tenslotte zegt hij „Laat men eens nagaan
oi de gustigste plaats om bouwterrein
voor huizen te projecteren wel direct ten
noord-oosten van de te vestigen industrie
In zijn rede gewaagde de burgemeester
ook nog van zijn bittere teleurstelling
over het feit. dat het kanaalschap nog niet
goedgekeurd is en dat er geen kernfacili
teiten zijn toegekend. „En dat niettegen
staande het feit. dat de hele kanaalzone
als een gebied van gelijke economische
structuur moet worden gezien".
Het afgelopen jaar geeft echter ook wel
reden tot vreugde, zo viel althans te be
luisteren. Zo kon de burgemeester er met
voldoening melding van maken, dat de
afvalwaterleiding in uitvoering is. Het
werk verloopt vlot. „De gemeentelijke
herindeling komt hopelijk spoedig en voor
?iehtel ZeGUWsch-Vlaanderen tot stand.
Ik hoop daarbij, dat een zuidelijke ka
naalgemeente zal worden gevormd van
zodanige betekenis, dat het de moeite
waard is Westdorpe erin te laten op
gaan Daarvoor is", naar de mening van
de burgemeester, „nodig, dat het karak
ter van een kanaalgemeente, dus indu
striegemeente behouden blijft". Voorts
moeten er volgens spreker minstens 12.000
inwoners zijn.
Tenslotte heeft de burgemeester nog ge
sproken over het kanaalschap en de tot
standkoming van een haven- en industrie
schap met riik en provincie. Voor wat het
eerste berteft zou het de burgemeester
genoegen doen als het beroep tegen de
beslissing van G.S. bij de Raad van State
spoedig zou worden behandeld. Ten aan
zien van het tweede vroeg hij zich af of
het juist is. dat een studie wordt gemaakt
over de beheersvorm van een aanzienlijk
deel van de gemeente Westdorpe zonder
dat deze gemeente daarbij is vertegen
woordigd en zonder dat ze er zelfs na
herhaald verzoek bij betrokken wordt.
Hoewel burgemeester Jobse de oorspron
kelijke gedachtenontwikkeling in het
Kreekrak nu aan zijn gemeente voorbij
ziet gaan, is hij al blij dat het te graven
kanaal Rilland-Bath geen ernstige na
delen berokkent. De balans slaat nog
steeds uit naar de zijde van de voordelen.
Behalve het voordeel van een grond-
aanwinst in de nieuwe polder, zal Ril
land-Bath nl. ook een kortere vérbin
ding krijgen met zuidwest-Brabant en
Antwerpen. In de nieuwe polder ten
oosten van Bath zal een secundaire weg
naar de Anna-Mariapolder in zuidwest-
Brabant worden aangelegd. Het kanaal
zal daartoe overbrugd moeten worden.
Landbouwer J. de Jonge: Laat
het eerst maar eens in de Kamer
komen".
De heer J. F. G. Helmons. tot voor
kort nog slijter in de Steenstraat te
Hulst en thans woonachtig In Bergen
op Zoom, werd door de Stichting Pro-
pagandafonds Gedistilleerde Dranken
uitgeroepen tot kampioen van Neder
land in de door deze Stichting uitge
schreven landelijke etalagewedstrijd
„echte borrel-etalage". Aan deze wed
strijd namen niet minder dan 749
slijters deel.
Door de deken van het Gilde
van het Gouden Glaasje, de heer
J. P. Coebergh, werden 's morgens de
prijswinnaars verwelkomd in de distil
leerderij Wittkampf te Schiedam, waar
na de heer Helmons samen met 22
andere prijswinnaars werd opgenomen
in het Gilde van het Gouden Glaasje.
Het meest spectaculaire was de
prijsuitreiking. Deze geschiedde name
lijk op een hoogte van ongeveer 1800
meter in een speciaal voor dit doel ge
charterd vliegtuig, dat was opgestegen
vanaf het vliegveld Zestienhoven. Als
blijvend aandenken werd de heer Hel
mons hier de kampioensbokaal „Het
Gouden Glas" aangeboden, terwijl hij
eveneens een oorkonde en een gevel
schildje ontving. De heer Helmons had
zijn prijswinnende etalage gebaseerd op
het momenteel zeer populaire stripver
haal van de televisie „De Flintstones".
De Middelburgse kunstschilder Louis
Heymans, die, zoals wij zaterdag j.l.
meldden, een tweede actie voor het
Zeeuwse museumfonds is begonnen, ver
zocht ons onder de aandacht van de
lezers te brengen, dat hij zowel in zijn
2100 brieven als in de publikaties in de
dagbladen een foutief gironummer heeft
opgegeven. Voor hen, die het Zeeuwsch
museumfonds willen helpen is het juiste
nummer: 97721.
(Advertentie)
(Van onze correspondent)
Van de vier grote plaatsen in Zeeland
hebben in 1963 in Vlissingen de meeste
aanrijdingen plaats gehad t.w. 450. Daar
na volgden Middelburg, Terneuzen en
Goes met resp. 418, 293 en 258 aanrij
dingen. In Vlissingen vielen ook de mees
te doden (4). Drie doden waren te be
treuren zowel in Middelburg als Terneu
zen. In Goes hadden twee aanrijdingen
een dodelijke afloop. De meeste gewon
den vielen in Middelburg (99), Vlissin
gen moest 73, Terneuzen 65 en Goes 41
gewonden noteren.
Vlissingen had de meeste aanrijdingen
als gevolg van het onder invloed bestu
ren van een voertuig. Vlissingen, Middel
burg en Terneuzen gaven elkaar wat het
doorrijden betreft na aanrijdingen niets
toe. Het aantal gevallen waarbij dood of
lichamelijk letsel door schuld werd ver
oorzaakt, was in Terneuzen het grootst.
Ook in 1961 en 1962 was Vlissingen
van de genoemde vier de „onveiligste"
stad. In 1960 hadden de meeste aanrijdin
gen plaats in Middelburg. Goes was het
veiligst in 1960, 1962 en 1963. Terneuzen
had in 1961 de minste aanrijdingen.
Actie in Rotterdam
Boeren van Goeree-Overflakkee zijn
van plan zaterdagmorgen om tien uur in
Rotterdam, waarschijnlijk in de omgeving
van Blijdorp, gratis aardappelen te ko
men uitdelen aan de huisvrouwen uit
deze stad.
Zij stellen dat de aardappelen op het
ogenblik de kostprijs niet opbrengen: die
kostprijs is 11 a 12 cent per kg, terwijl
de boer maar 8 cent krijgt. Dan kan men
ze beter weggeven, vinden zij.
Via Hellevoetsluis zal zaterdag een co
lonne door tractoren getrokken aanhang
wagens van Goeree-Overflakkee naar
Rotterdam rijden. Jonge boeren van het
eiland zullen daar enige duizenden zak
jes aardappelen, ieder van twee kg, uit
delen. De wagens zijn behangen met
leuzen als „Droevig maar waar" en „Ook
aardappeltelers hebben recht op een re
delijk bestaan". Bovendien zit in iedere
zak een gedrukte kaart, waarop staat
aangegeven dat de verkoopprijs twee en
een half maal zo hoog ligt als de telers-
prijs. En verder dat de landbouw, die
een der kurken is waarop de economie
van ons land drijft, grote verliezen lijdt
en dat verzoeken aan de overheid om
een redelijk bestaan voor de boeren te
bevorderen, geen gehoor vinden.
De Flakkeese boeren willen niets neer
smijten en ook geen straten versperren.
(Van een medewerker)
Onder ideale weersomstandigheden en
onder grote belangstelling werd op de
Grote Markt te Goes weer de jaarlijkse
hengstenpremiekeuring gehouden van de
voor dekking goedgekeurde hengsten van
3 jaar en ouder.
Vijfentwintig hengsten werden in de
baan gebracht om in stap en draf aan
de jury, bestaande uit de heren W. J. L.
de Groof te Vlissingen en C. van Hoeve
te Groede, te laten zien wat ze waard
waren.
Vanzelfsprekend lieten de eigenaren en
hun personeel niets onbeproefd om hun
hengst zo voordelig mogelyk te laten pa
raderen. Wanneer men deze mensen zo
bezig ziet dan komt men wel tot de con
clusie dat het voorbrengen van paarden
een vak apart is.
Wanneer men bedenkt dat de Zeeuwse
fokkers op de nationale tentoonstelling
te 's-Hertogenbosch dikwijls vele hoge
prijzen en ook veel nationale kampioen
schappen veroveren, dat is begrijpelijk
dat de jury in Goes geen eenvoudige
taak had.
Nadat de jury de le prijswinnaars van
de 3-jarige hengsten nog eens had beke
ken werd de bruinschimmelhengst, zoon
van de uit België geïmporteerde hengst
Gaillard de Biévène, nl. Gaillard van
Sluis van de bekende Stallen de Dobbe-
laere te IJzendijke, uitgeroepen tot kam
pioen van de 3-jarige hengsten.
Voor het provinciaal kampioenschap
was er veel spanning. Elegant van
Braamhof moest als eerste de baan ver
laten en eindelijk deed de jury uitspraak.
Marlon van Braamhof van A. J. E. Tem
merman te Hoofdplaat, werd reserve
kampioen en Dinant d'Orange van Iz.
de Buck te Grijpskerke e.a. werd pro
vinciaal kampioen 1964 (5-jarige bruin-
schimmel).
(Van onze Haagse redactie)
De onweerswolken die boven de bou
werij hingen door het onbreken var
risicoclausules in de contracten lijken
over te drijven. Na vijf uur vergaderen
had minister Bogaers (Volkshuisvesting
en Bouwnijverheid) gisteravond bereikt,
dat de raad van bestuur bouwbedrijf
zich bereid toonde zijn voorstellen te
aanvaarden.
Welke deze voorstellen zijn werd nog
niet meegedeeld. De resultaten van het
gesprek zullen in de organisaties worden
besproken Daarna zal aan de uitwer
king van' de hoofdlijnen worden be
gonnen.
Minister Bogaers heeft aan de rem
mende onzekerheid gisteren een snel
einde willen maken. Hij nam de leiding
van het overleg over van de directeur-
generaal van zijn ministerie, ir. Buskus,
en legde de bouwers een voorstel voor,
dat voor hen aanvaardbaar bleek. Na
afloop van het gesprek werd meegedeeld
dat partijen vertrouwen op spoedige al
gemene overeenstemming. Uit de mede
deling van het ministerie kan ook wor
den afgeleid dat de nieuwe risico
clausule alleen betrekking heeft op ver
rekening van wijzigingen in de lonen.
Zoals bekend is het gesprek over de
loonsverhoging in het bouwbedrijf op 16
januari j.l. gestaakt. Verwacht wordt dat
de overeenstemming over het opnemen
van een nieuwe risicoclausule in de
contracten het voortzetten van het loon-
overleg zal vergemakkelijken.
Donderdag 13 februari zal mr. W. L.
Snijders aan de Katholieke Hogeschool te
Tilburg zijn ambt aanvaarden van bui
tengewoon hoogleraar in het mededin
gingsrecht. Hij zal hierbij een openbare
rede houden in de aula van de hoge
school. Na afloop is er in de senaats
kamer een receptie.
Voor de kampioenhengst was er een
plaquette van de afdeling Zeeland van de
Kon. Ver. Het Nederlandsche Trekpaard
en een medaille van de commissaris van
de koningin, uitgereikt door de gedepu
teerde, de heer Van de Bosch. Verder
waren er nog 2 prijzen, beschikbaar ge
steld door de gemeente Goes.
De uitslagen waren:
Hengsten, geboren in 1961, grote
maat: Gaillard van Sluis, André
Wemaer, Sluis, C. den Hamer
jr., Aardenburg en Pr. Ed. de Backere,
St.-Kruis IA; Fifils van Aardenhof, A.
Termote, IJzendijke, IB; Bernard, Stal
len de Dobbelaere, IJzendijke 2A; René
van Tolhoek, Al. Serrarens. Ossenisse,
2B.
Hengsten, geboren in 1961, midden
maat: Henk, A. Termote, IJzendijke
c.a., 1. Rainier van Carla, Stallen Brooij-
mans, St.-Annaland en Oud-Vossemeer,
2A. Favori d'Orange, Iz. de Buck,
Grijpskerke.
Hengsten, geboren in 1961, kleine
maat: Frank van Nieuwerkerk, Iz. de
Buck, Grijpskerke, IA. Paul van Vrij
hoeve, C. N. den Hamer en Zoon,
Schoondijke en Aardenburg en A. J.
Catseman, Biervliet. IB. Herseur van
Astrid, O. A. M. A. Blondeel, Aarden
burg, 2A. Karei van de Vogeldijk, Al.
Serrarens, Ossenisse. 2B. Herseur van
de Karnemelksput, A. J. v. d. Meulen-
Becu en A. J. Termote te IJzendijke, 3.
Hengsten, geboren in 1960 en 1959,
grote maat: Dinant d'Orange, Iz. de
Buck, Grijpskerke e.a., IA. Carlo van 't
Broek, Iz. de Buck, Grijpskerke, 1B.
Hengsten, geboren in 1960 en 1959,
middenmaat: Elegant van Braamhof,
Al. Serrarens, Ossenisse, 1.
Hengsten, geboren in 1960 en 1959,
kleine maat: Carlo van Watervliet. Iz.
de Buck, Grijpskerke en G. E. de Badts,
Schoondijke, IA. Mac, M. L. M. IJse-
baert-v. d. Linden, Axel, 1B.
Hengsten, geboren 1958 of vroeger,
grote maat: Marlon van Braamhof, A.
J. E. Temmerman, Hoofdplaat, IA. Ba
ron van Kruispolder, C. N. den Hamer
en zn., Schoondijke en Aardenburg en
Adr. J. Catseman, Biervliet, 1B. Nico
van Krukkemshof, Hengstencombinatie
„Zuid-Beveland/Walcheren," p.a. E.Kop-
pejan, Zoutelande, 2A. Karei van de
Volharding, Jos. F. de Waal Hulst, 2B.
Frits van St.-Leendert, Jos. F. de Waal,
Hulst, 2C. Roland van'de Polder, Iz. de
Buck, Grijpskerke en G. E. de Badts,
Schoondijke, 3.
Hengsten, geboren 1958 of vroeger,
kleine maat: Leon van Roza, Hengsten
combinatie Zuid-Beveland/Walcheren",
p.a. E. Koppejan, Zoutelande, IA. Cesar
van de Ronduit, M. Verdonk en Zoon,
's-Heerenhoek, 1B.
Kampioen 3-jarige hengsten: Gail
lard van Sluis, André Wemaer, Sluis. C.
den Hamer jr., Aardenburg, Pr. Ed. de
Backere. St.-Kruis.
Res.-kampioen: Marlon van Braam
hof. A. J. E. Temmerman, Hoofdplaat.
Kampioen: Dinant d'Orange, Iz. de
Buck, Grijpskerke c.a.
(Van onze verslaggever)
De Zundertenaar B. C. Vreijsen,
voorzitter van de plaatselijke vo
gelvereniging „De Edelzanger", is
dezer dagen voor de derde maal
in successie wereldkampioen ge
worden met zijn stam parkieten.
De 12e Championnat d'Ornitho-
logie werd ditmaal gehouden in
Lissabon.
B. C. VREIJSEN
geheime
formule....
goudgele parkieten
gekweekt, waarvoor hij een eigen
heime) formule heeft opgesteld.
De succesvolle vo
gelliefhebber en
-kweker Vreijsen
heeft een lange stu
die achter de rug
om dit resultaat te
kunnen behalen.
Zijn eigen-selectie
vogels worden ge
kweekt met toepas
sing van de verer-
vingswetten van
Mendel. Als eerste
in de werèld heeft
de Zundertenaar
met zwarte ogen
(ge-
We zijn dan weer volop beland In
het oude debat, of Nederland een
„protestantse natie" is. Ingezonden
stukken daarover in niet-katholieke
bladen beslaan vele kolommen. De
vrijheidsstrijd tegen Spanje wordt als
vanouds afgeschilderd als een worste
ling tussen katholieke tirannie en
protestants verzet. Het is alsof er
geen verhelderende geschiedschrij
ving heeft bestaan, alsof het beter
begrip tussen de katholieken en pro
testanten met erkenning van weder
zijdse schuld weer verdwenen is. An-
ti-papisme flakkert op en men kan
vrezen, dat anti-protestantisme daar
door ook weer voedsel krijgt.
Wie echter de figuur van Willem
de Zwijger in zijn werkelijke bete
kenis beschouwt, ziet hoe hij zich tot
het uiterste ingespannen heeft om
Noord en Zuid ongeacht de geloofs-
overtuiging, welke er heerste, bij el-
kaar te houden. De Pacificatie van
Gent was zijn triomf. Katholieke
edellieden vielen ook onder het beuls
zwaard van een Alva. omdat ze voor
de volksvrijheden opkwamen. Helaas
is de strijd later verengd wederom
is er wederzijd schuld tot een te
genstelling tussen „Rome" en „Refor
matie". Maar nog bleven belangrijke
gewesten vasthouden aan het katho
liek geloof en al werden hun rechten
lange tijd beknot, toen het uur der
beslissing kwam in 1830, bleven ze
trouw aan het Noorden.
Wat heeft het voor nut nu weer
verouderde voorstellingen op te rake
len, omdat het oecumenisch denken
van een prinses van Oranje tot een
overgang naar het katholiek geloof
leidde? Houdt hierbij het "begrip ver
draagzaamheid op? We zien de was
sende stroom van ingezonden stukken
in de niet-katholieke pers met be
zorgdheid. De volkssaamhorigheid bo
ven levensbeschouwelijke verschillen
uit is toch niet zo sterk als we dach
ten.
De kritiek op de berichtgeving om
trent de schokkende gebeurtenis
sen in het leven van prinses Irene
komt nu toch in ander licht te staan-
In het programma „Zo is het" werd
er nog een sneer ten beste gegeven
op de familie de Zwijger, maar we
hebben nu de bedroefde stem van de
koningin gehoord: Wij hadden u zo
graag eerder deelgenoot van Irenes
plannen voor de toekomst willen ma
ken. Maar dit kon werkelijk niet van
wege de heuglijke mogelijkheid van
een verloving.
De behoefte van een publikatie
werd dus ook scherp gevoeld. Het
nieuws was echter niet „rond", om
eens in vaktermen te spreken. Het
zou ook niet rond worden. Er heeft
zich een persoonlijke tragedie afge
speeld, die waarlijk geen unicum is in
deze wereld, maar die bij een per
soonlijkheid, zo hoog van afkomst en
zo sterk in de belangstelling staand,
een veel dieper accent krijgt. We moe
ten dit woord van de koningin aan
grijpen, om onze opvattingen over
kortsluiting' in de berichtgeving te
herijken. Waarmee niet gezegd is, dat
daaromtrent niets meer te wensen
overblijft.
Als de RVD tijdens de fases van de
ze gebeurtenis vertrouwelijk was in
gelicht, had ze zonder geheimen te
schenden toch wel enkele ogenschijn
lijke blunders kunnen voorkomen. Ge
heimzinnigheid is het voedsel van de
geruchten en men kan het moderne
persorganen niet kwalijk nemen dat
ze ruimschoots aandacht schenken
aan hetgeen zo velen interesseert en
zo velen beroert. Te gauw wordt het
lelijke woord „sensatie" gebezigd. Wel
zijn echter de lacunes in de voorlich
ting te vlot toegedicht aan tekortko
mingen van de voorlichters. Alles we
ten is veel begrijpen.
(Bijzondere correspondentie)
Ongeveer 25 jaar geleden verscheen in
het tijdschrift „Die Naturwissenschaften"
een artikel van de Duitse chemici Otto
Hahn en Fritz Strassmann, dat in weten
schappelijke kringen groot opzien baarde.
Professor Hahn en zijn toenmalige mede
werker Strassmann hadden in het Kai
ser Wilhelm-instituut voor Chemie in
Berlyn-Dahlcm een ontdekking gedaan,
die in tegenspraak was met alle kennis,
die men tot dat ogenblik over de atoom
kern had opgedaan. Op een eenvoudige
scheikundetafel was hen voor de eerste
keer de splitsing van de uranium-atoonu
kern gelukt. Het was die gedenkwaar
dige wetenschappelijke gebeurtenis, die
als geboorte-uur van het atoomtijdperk
kan worden gezien. Het was misschien
de grootste ontdekking van onze eeuw.
Hoewel de beide chemici het verras
sende resultaat van hun experimenten
in zeer voorzichtige bewoordingen wereld
kundig maakten en er nog generlei con
clusies uit trokken, stond voor de natuur
kundigen, die zich met het onderzoek
van de opbouw van het atoom en de
atoomkern bezighielden, vast, dat door
deze ontdekking de poort tot een geheel
„nieuwe wereld" van natuurkundige ver
schijnselen was opengegaan. De chemicus
Otto Hahn en de natuurkundige Lise
Meitner hadden reeds vele jaren daar
voor besloten experimenten te doen,
waarbij in de eerste plaats alleen de
resultaten van de Italiaanse fysicus En
rico Fermi werden beproefd. Net als hij
namen zij het uranium door middel van
electrische neutrale elementaire deeltjes,
de neutronen, „onder vuur".
Toen Lise Meitner in de jaren van het
nationaal-socialisme naar Zweden emi
greerde, zette Otto Hahn de proeven met
zijn nieuwe medewerker Fritz Strass
mann voort, die echter eveneens chemi
cus was. De twee mannen moesten het
dus voorlopig zonder „natuurkundige
hulp" stellen. Onafhankelijk van hen had
den reeds eerder de fysicus Fermi en het
vorserechtpaar^Joliot-Curie dezelfde ex
perimentele weg bewandeld. Bij de Ber-
lijnse proeven bleek echter op een dag
het was in december 1938 tot grote
verbazing van de beide chemici, dat dooi
de onophoudelijke beschieting van de
atoomkern met neutronen deze in twee
andere stoffen uiteengevallen was, na
melijk in het element barium en in het
edelgas kryton.
De heide kernladingen gaven tezamen
die van het uranium: 92. Daardoor was
tevens bewezen dat uranium-atoomkern
compleet uit elkaar gevallen, in twee
delen „gesplitst" moest zyn: een tot dat
ogenblik volkomen onbekend natuurkun
dig fenomeen, waarvoor destijds geen
vergelijkingsmogelijkheid aanwezig was.
In een brief van grote documentaire
waarde, die nog bewaard gebleven is,
deelde Otto Hahn dit resultaat aan zijn
jarenlange medewerkster Lise Meitner in
Zweden mede. Zij was het, die samen
met haar neef, de natuurkundige OP
Frisch, de eerste juiste interpretatie van
het chemofysicalistische proces gaf en
die het grote belang van de ontdekking
voor de ontwikkeling van de natuur
wetenschappen doorzag. Lise Meitner was
het ook die daarna de uitdrukking
..kernsplitsing'' (nuclear fission) voor het
eerst gebruikte en die de wetenschappe
lijke wereld van Amerika met de ont
dekking bekend maakte. De met de No
belprijs onderscheiden chemicus profes
sor Otto Hahn, die thans 85 jaar oud is,
woont tegenwoordig niet ver van de
oude universiteitsstad Göttingen in het
bekende Bad Pyrmont, waar hij van een
rustige levensavond geniet. Hij heeft
altijd geweigerd deel te nemen aan de
ontwikkeling van atomaire wapens. Pro
fessor Frit.z Strassmann doceert aan de
universiteit van Mainz en professor Lise
Meitner leeft teruggtrokken in Cam
bridge.
De Chinees-nationalistische regering
heeft de eigendom van haar Parijse am
bassadegebouw overgedragen aan de na
tionalistische Unesco-delegatie, om hier
mee iedere poging te verijdelen het ge
bouw aan een ambassadeur van Peking
over te doen.
De nationalistische Unesco-delegatie
heeft toegegeven dat het ambassadege
bouw nu van de Unesco-delegatie is die
een diplomatieke status heeft.
(Van onze correspondent)
'Tijdens zijn installatie tot Prince van
de Rederijkerskamer Moyses Bosch
heeft burgemeester mr. R. Lambooy aan
gekondigd dat in 1966 in Den Bosch een
groot Landjuweel voor het gehele Neder
landse taalgebied zal worden georgani-
rijkerskamers maar ook door amateurto-
seerd, waaraan niet alleen door Rede
rijkerskamers maar ook door amateurto
neelverenigingen zal kunnen worden
deelgenomen. De burgemeester vroeg
reeds nu de belangstelling van Moyses
Bosch voor dit evenement.
Q,ok sprak de burgemeester de wens uit,
dat ter gelegenheid van het interna
tionaal folkloristisch festival, dat in het
laatste weekend van september a.s. voor
een deel in Den Bosch zal plaatshebben,
een stadsspel zal kunnen worden opge
voerd.
£)e installatie had plaats in de raadszaal
in tegenwoordigheid van bestuur en
leden van Moyses Bosch en verschillende
belangstellende genodigden, die regel
matig met het amateurtoneel in contact
staan. Jan Beerends, directeur van de
Volkshogeschool Drakenburg hield een
bijzonder boeiende inleiding over de
dramatische kunst.
jyjr. H. Bernsen. provinciaal archief
inspecteur hield een causerie over de
historie van het rederijkerswezen en meer
bijzonder over die van de Bossche Kamer
Moyses Bosch.
Dames: Eerste klasse: Belcrum - JCV
St.-Cathr. - Victoria 3—7; Tweede
klas A: WVZ i - Victorianen 19.
Heren: Eerste klas A: New. Down -
Psva BelS™m 3 JCV 3 64.
73 -vVl,Ct0.na, 2 7-3, St.-Anna - Irene
TTVn - Smashers 3-7, NVR-
Eerste klas B: Atoom 3 - Re-
£,a 2' !re"e 5 Jeep 4—6. Sh. Stars-
Belcrum 2 1—9, Animo - Nev. Desp. 3
7—3, Tweede klas A: BSM 2 - Gras-
8-2; St.-Anna 2 Belcrum 5
:'\G?lr e - Jrene 6 5-5, Belcrum 4-
Luto 3 5—5; Derde klas A V. Versa 3-
Belerum 6 2—8, V. Versa 2 - WVZ 1
Deso - V. Versa 1 6-4: Derde klas
5'.Eyto„5 j- NVR 4 3—7, Victorianen 2-
-1. 0 2 73, Irene 9 - Victorianen 1
b—5, Barna 1 - Taxandria 73.
