MilBBH Conflict heeft 200 slachtoffers geëist Paus Paulus vierde Kerst in volkswijk Niet alleen vreugde om het weerzien Moord op Kerstmis legt schaduw over Berlijn Straaljagers gierden over Nicosia JONGEMAN BIJ VLUCHT GEDOOD Hoger loon niet meer geld MEISJE UIT OUDENBOSCH VERONGELUKT Arabië maakt front tegen Israël Twaalf kinderen door brand omgekomen EILAND NU WEER RUSTIG Vredesberoep op diplomaten MAARSCHALK JUIN IN COMA Ruim veertig doden bij treinbotsing Zuid-Afrika wil uit V.N. DAGBLAD VOOR ZEELAND Kind omgekomen in kokend water Kind dood in bed: kolendamp Drama in Kerstnacht Verspreide opklaringen Yoor bouwvakkers IN HONGARIJE IJ Voor God, Konivqin en Vaderland 103e JAARGANG No. 24471 Uitgave: N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: Drf W. A. J. M. Harkx. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda Reigerstraat ié Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111 V R IJ D A G 27 DECEMBER 1963 Abonnementsprijs m.i.v. 1 januari 6o 9,75 per kwartaal, excl. 0,25 in casso; 11,85 per post excl. 0,50 incasso; f 0,75 per week. Prijs van buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,45 per mm. Bij contract aanzien lijke reductie. Volledige tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Eilanden: GOES, Klokstraat 1 - telefoon 6252 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraet 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) TURKIJE DREIGDE MET ACTIE TEGEN CYPRUS Op de Eerste Kerstdag reed op de rijks weg te Echt een auto tegen een boom, waarbij een zestienjarig meisje werd gedood en haar vader ernstig werd gewond. De aannemer J. Leys uit Oudenbosch reed in zuidelijke richting. Op een kruispunt stak plotseling de wielrijder W. de weg over. De heer Leys pro beerde hem te ontwijken, hetgeen ge lukte. Zijn wagen reed echter tegen een boom. De zestienjarige dochter Barbara Leys, die naast hem zat, vloog met het hoofd tegen de voorruit. Zij was op slag dood. De heer Leys werd ernstig gewond naar een zie kenhuis overgebracht. De wielrijder, die de oorzaak was van het ongeluk, bleef ongedeerd. In Helden is de 34-jarige tandarts L. Boonen uit Weert met zijn auto tegen een boom gereden. De weg, die door bossen loopt, was juist daar erg glad. De bestuurder overleed ter plaatse. Zijn echtgenote werd zwaar gewond naar een ziekenhuis in Venlo vervoerd. Haar broer kwam er met lichte ver wondingen af. In een onbewaakt ogenblik is het driejarig zoontje van de familie Wolters te Oirlo. gemeente Venray, in een teil met kokend water gevallen. Met zware brandwonden werd de kleine naar het St.-Elisabethziekenhuis te Venray over gebracht, waar hij overleed. Op Eerste Kersdag ontdekte de heer J. Schobbe in Maastricht zijn zoontje van tien maanden dood in zijn bedje in de kinderkamer. Na een onderzoek door twee doktoren werd als vermoedelijke doodsoorzaak koolmonoxydevergiftiging opgegeven. De politie zal nog een nader technisch onderzoek instellen. IN HET TV-PROGRAMMA „In AVRO's Televizier", vanavond van 20.20 tot 20.45, zal premier Marijnen geïnterviewd wor den. Het gesprek zal handelen over het eerste half jaar van zijn bewind. OP DE NOORDZEE is een Fins stoom schip in aanvaring gekomen met de „Ara", waarvan de nationaliteit nog niet vaststaat. Deze zonk onmiddellijk. De bemanning werd gered. HET PROCES tegen Iwan-Assen Geor- giev, een van spionage voor de V.S. be schuldigde Bulgaar, is na diens volle dige bekentenis verdaagd tot vandaag. EEN RUSSISCHE bedrijfsleider van een restaurant is ter dood gebracht nadat hij schuldig was bevonden aan het verduiste ren van 239 ton vlees. KROESTJEV heeft Mao-Tse-Toeng ge- teliciteerd met diens verjaardag en ge Zff*,, Rusland „onvermoeibaar streeft naar communistische eenheid. SnnJERDA1^. heeft binnen het jaar het zö.uuue zeeschip in zijn haven ontvangen, hetgeen een record is. DE HEER C. J. van Mastrigt zal aftre den als voorzitter van het Christelijk Nationaal Vakverbond. Zijn gezondheids toestand belet hem deze functie langer te vervullen. BEIDER van de Griekse Nationale Radicale Unie, Panajotis Canellopou- ïos die van koning Paul een nieuw Kabinet moet samenstellen na het af treden van Papandreou zal de koning vandaag meedelen, dat hij geen enkele den Sm^ voor crisis heeft gevon- De onlusten op Cyprus, die de eerste dagen de vorm van schermut selingen hadden, zijn uitgegroeid tot een burgeroorlogje dat in al zijn kortheid hevig heeft gewoed. Men schat dat er tweehonderd mensen om het leven gekomen zijn. Tijdens de kerstdagen groeide het conflict naar een climax, toen Turkije zich in zeer duidelijke bewoordingen in de kwestie mengde. President Goersel verklaarde dat zijn land zich gewapenderhand in de strijd zou mengen, om een eind te maken aan de slachting van Turkse Cyprioten door Griekse terroristen, naar hij zei. Sinds gistermiddag is het intussen weer rustig op het eiland. Een beeld uit roerig Nicosia op Cyprus, waar het ook gedurende de kerstdagen tot vuurgevechten is gekomen. Hier zien we Grieks- Cypriotische politiemannen in actie tijdens een schietpartij in het Turkse kwartier bij het Papho- politiebureau. Het ziet er naar uit Nasser ruime steun zal krijgen voor zijn plan een Arabische topconferentie te beleggen naar aanleiding van de plannen van Is raël de stroom van de Jordaan te ver leggen. Acht van de twaalf leden van de Ara bische Liga hebben Nassers voorstel in middels aanvaard of hebben zich er gunstig over uitgelaten. De grote vraag is nu wat de houding van Saoedie-Arabië, Syrië en Marokko zal zijn. Deze drie landen staan op min der goede voet met de Egyptische presi dent. Israël wil de loop van de Jordaan verleggen voor bevloeiingswerkzaamhe- den in de Negevwoestijn. Jordanië heeft verklaard dat dit rampzalig zou zijn voor zijn landbouw. Nasser heeft al laten doorschemeren dat hij er desnoods een militaire kwestie van wil maken. In de kerstnacht heeft zich in de stad Charleston, in de Amerikaanse staat Zuid-Carolina, een drama afgespeeld. Door brand zijn er de 12 slapende kin deren van een negergezin omgekomen. De enige overlevenden van de brand zijn de 51-jarige Walter Johnson, stief vader der kinderen, en zijn vrouw, Mary Lee, 47 jaar. Johnson is levensgevaarlijk gewond. De brandweer veronderstelt dat de brand is ontstaan toen Johnson of zijn vrouw de brandende oliekachel verplaat ste, terwijl zij bezig waren kerstgeschen ken in te pakken. Het houten huis van twee verdiepingen, staande in een ach terbuurt, brandde spoedig als een fakkel. De kinderen, die allen in hetzelfde ver trek op de bovenverdieping sliepen, zijn verkoold op bed gevonden. Het echtpaar heeft blijkbaar nog ge tracht de brand zelf te blussen, in plaats van onmiddellijk te trachten hulp te krij gen. ve™[?chting medegedeeld door het R-NM.i, geldig tot vanavond: justig en op de meeste plaatsen aroog weer met plaatselijk mist, maar ook verspreid voorkomende op- Klaringen. Dezelfde temperaturen als |>steren of iets lagere, vandaag: zon onder 16.34 uur. Maan op 14.32 uur. Morgen: zon op 8.48 uur. Maan on der 6.05 uur. Hals over kop moest de NAVO-raad voor de kwestie Cyprus bijeenkomen. Dat gebeurde op verzoek van Turkije, dat evenals Griekenland lid van de NAVO is. De Turkse regering reageerde al direct zeer fel op de incidenten op Cyprus, waar een Turkse minderheid een weinig benijdenswaardige positie in neemt, ook sinds het eiland (in 1960) zelfstandig geworden is. Zij en eveneens de regering in Ankara beschouwen met argwaan het bewind van aartsbischop Makarios van Cyprus, wiens voorstellen tot een grondwetswijziging naar het oor deel van de Turken gericht zijn op een systematische beknotting van de rechten van de Turkse bevolkingsgroep. Om Makarios en de Griekse Cyprioten schrik in te boezemen liet de Turkse re gering een aantal straaljagers zeer laag boven de hoofdstad van Cyprus, Nicosia, vliegen. Tegelijkertijd kwam het bericht uit Ankara dat ook vlooteenheden order gekregen hadden naar de wateren rond Cyprus op te stomen. Legereenheden zou den eveneens gereed gehouden worden. President Goersel stuurde tevens tele grammen naar de Griekse koning, de Britse koningin, de Amerikaanse presi dent, naar De Gaulle en naar Erhard. Turkije behoudt zich het recht voor in te grijpen op grond van een artikel uit de overeenkomst van 1960 krachtens wel ke Cyprus zelfstandig werd. De Britse regering reageerde o.a. door het zenden van extra Britse troepen, die installaties op het eiland moeten bewa ken tegen mogelijke aanslagen. Op diplomatiek niveau heeft men in tussen de kwestie gisteren tot een voor lopige oplossing kunnen brengen. De Britse, Griekse en Turkse vertegenwoor digers, die met president Makarios be sprekingen voerden, werden het eens over een voorstel dat de Britse, Griekse en Turkse strijdkrachten op het eiland onder Brits bevel de regering van Cy prus zouden bijstaan bij het handhaven van de wapenstilstand, die al eerder was bereikt tussen de Griekse en Turkse be volkingsgroepen. De Turkse wijk van de hoofdstad was gisteren nog steeds afgesloten. Men had er gebrek aan water en voedsel. Hoewel er op dat moment weer rust heerste in de straten van de stad, is de situatie nog niet van dien aard dat men het conflict als opgelost mag beschouwen. President Johnson van de V.S. heeft zijn bezorgdheid over de kwestie Cyprus ge uit. De Turkse regering heeft een groep Griekse Cyprioten ervan be schuldigd naar een systematische uit moording van de Turkse minderheid te streven. Daartegen zal de rege ring in Ankara, zo is te verstaan ge geven, zich met alle kracht verzet ten. Behalve de NAVO zal ook de Veilig heidsraad zich met Cyprus gaan bemoei en. Dit land zelf heeft om een behande ling van de kwestie verzocht. Er is ook een protest ingediend tegen het optreden van de Turkse straaljagers en de be dreiging met Turkse oorlogsschepen te gen Cyprus. (Eigen buitenlandse dienst) Drieënzeventigduizend mensen uit West-Berlijn gingen op eerste kerst dag langs de twaalf spleten in de muur naar het oosten van hun stad om er met hun familie voor een dag samen te zijn. Een ongeveer gelijk aantal ondernam op tweede kerst dag diezelfde tocht. Ongetwijfeld heeft het weerzien voor duizenden na twee en een half jaar van schei ding echte menselijke vreugde bete kend. Maar in het weerzien zat ook reeds meteen de droefheid van het afscheid. Voor duizenden heeft Kerstmis geen vreugde gebracht, is deze kort stondige mogelijkheid van de per soonlijke ontmoeting vervuld van een onmetelijke tragiek. Nergens is ons dit duidelijker geworden dan bij het incident aan de nauwe mensen- sluis in de Chausseestrasse, waar een man op een vraag van een tele visiereporter, of dit voor hem een vreugdevolle dag was geweest, woe dend zijn pas in stukken scheurde en de snippers over de muur gooide. „Ja", zei hij, „ik ben vanmorgen in alle vroegte naar de overzijde ge gaan. En we hebben ons over het weerzien oprecht verheugd. Maar binnen een half uur was er reeds het eerste conflict. Er viel een verkeerd woord. Mijn broer is beslist geen communist, maar de voortdurende eenzijdige voorlichting heeft hem zo in de greep gekregen, dat we elkan der niet meer begrijpen. Telkens weer kwam de politiek om de deur kijken. We zijn van elkaar ver vreemd". Wij spraken jongelui, die met hun baby in de kinderwagen bij de ouders op bezoek geweest waren. Vroeger woonden zij aan de berucht geworden Bernauerstrasse. De oude- lui zijn nu ingekwartierd in een huis in de buurt van de Alexanderplatz. Huilend vertelde de jonge vrouw ons hoe miserabel vader en moeder er nu ondergebracht waren. Dat ze het niet breed hadden, wist ze, maar nu ze gezien had hoe erg het was en huilend duwde ze haar kinderwagen verder de donkere straat af. Ande ren hebben ons verteld dat de hele ontmoeting na zo'n lange scheiding eigenlijk bijzonder treurig was. Ieder ogenblik zeiden de familieleden daar: spreek toch niet zo hard, de muren hebben oren. En zo is iedereen naar huis geko men, met droefheid in het hart en het hoofd vol sombere gedachten. Even vlot als wij in de voormiddag het grondgebied van de „Deutsche Democratische Republiek" binnen getreden waren, hebben we het des avonds weer kunnen verlaten. Frohe Weihnachten, riepen de Vopo's ons toe en wenkten maar verder te rij den. Aan de andere kant van de muur hielden Westberlijnse politiemannen ons op. Nauwkeurig turven ze wat naar Oost-Berlijn is gegaan en hoe- velen er des avonds weerkeren. „Het kan kloppen", zei ons een politie officier dat al deze dagen tot vijf ja nuari wel een klein miljoen mensen naar de overzijde zal gaan, maar dat er na de vijfde januari een blijvende verandering zal optreden believen wij niet te geloven. Paus Paulus VI heeft op eerste kerst dag, na zyn eerste kerstzegen Urbi et Orbi, een bezoek gebracht aan de Ro meinse arbeiderswijk Pietralata en is daar enthousiast begroet. De paus werd met allerlei geschenken bedacht, varië rend van bloemen tot een levend lam. Glimlachend hield de H. Vader het pro testerende lammetje hoog boven zijn hoofd, opdat de juichende menigte het kon zien. De paus celebreerde daarna in de wijkkerk een H. Mis en vervolgens bracht hij onverwacht een bezoek aan een verlamde vrouw, die in de buurt woont. De auto van de paus hield voor het huis waar de vrouw woont stil en door het water en de modder op de binnenplaats stapte de paus naar de in gang, voor een bezoek aan de 65-jarige Emilia Proietti, die al 15 jaar het bed moet houden door een verlamming. Voor hij naar het Vaticaan terugkeer de bracht de paus nog een bezoek aan het Don Carlo Gnocchi-college voor mis vormde en blinde kinderen. Op het col lege werd hij door een aantal kinderen begroet. Een vierjarig jongetje, dat geen rechterhand had, vroeg: „Mogen we met u mee naar het Heilige Land?" De paus glimlachte en antwoordde dat zij in de geest bij hem zouden zijn. „Laten we wat afspreken. Jullie bidden voor me en ik kom jullie nog eens bezoeken", sprak de paus. Er werd ijverig ja geknikt. 's Middags om half een verschecm de paus op het centrale balkon van de St.- Pieter om „de stad en de wereld", zoals gebruikelijk, zijn zegen te geven. Er stonden naar schatting 70.000 mensen op het plein. „Prestige offeren Tijdens de mis die de paus in de kerstnacht in de Sixtijnse kapel opdroeg, richtte hij zich in enkele woorden tot de aanwezige diplomaten. Daarbij pleitte hij met nadruk voor onderhandelingen, zelfs als die vernederend mochten zijn, om oorlog te vermijden. De paus zei: „Om onder de mensen vrede te la ten heersen is het soms noodzake lijk, zoals u uit ervaring weet, om iets van het eigen prestige of de eigen superioriteit op te offeren". Het is soms noodzakelijk, ter wille van een hoger goed, tot een samenspraak te komen „die in sommige aspecten vernederend kan schijnen", zo zei hij voorts. „Het is noodzakelijk, dat er onderhandeld wordt om die grootste vernedering te vermijden die, onder de huidige omstandigheden, tegelijk de grootste ramp kan zijn: het grij pen naar de wapens". Bij de kerstontvangst van de kardi nalen en de Romeinse prelaten ten Vati- cane heeft paus Paulus over zijn aan staande reis naar Palestina gesproken. Het is geen toeristisch uitstapje, noch een politieke reis of een ontsnapping aan de dagelijkse plichten, aldus de paus. Als dat wel zo zou zijn zouden wij vrezen dat ons al bij de eerste stappen het zelfde zou overkomen als eens Petrus is geschied. De paus bracht hier in her innering het verhaal dat Petrus, de prins der apostelen, toen hij op weg was ge gaan uit Rome, een verschijning van Christus kreeg en op zijn vraag: „Waar gaat gij heen. Heer?", als antwoord: „Ik kom om opnieuw gekruisigd te worden", waarop Petrus op zijn schreden terug keerde. Ook wij, aldus de paus, hopen de Heer te ontmoeten op onze reis die ons van wege haar nieuwe karakter, haar bete kenis en de weerklank die zij vindt, van groot belang lijkt, althans door de sym bolische betekenis en de bedoeling er van. Op de foto zien we de Paus met een poliopatiëntje terwijl een an der patiëntje hem de hand kust. Dit is de achttienjarige Paul Schultz, die op eerste kerstdag hij een poging om over de sectormuur van Berlijn te klimmen door zijn landgenoten werd neergeschoten. Over het mooiste kerstfeest dat de Berlijners ooit beleefden is een zware schaduw gevallen: Vopo's, dezelfden misschien die kort tevoren nog behulp zaam en correct Westberlijners door de muur hielpen, schoten op een vluchte ling en doodden hem. Het was een achttienjarige jongeman, Paul Schultz, die de eerste kerstdag, de kerstsfeer en de vermeende mildere ge voelens van de Oostduitse grenswach ten wilde benutten om zich de vrijheid te verwerven. Enkele uren later stierf hij in een Westberlijns ziekenhuis aan een schot wond. Die doodde niet alleen hem, maar tevens bij velen de hoop op een werkelijke verbetering in de betrek kingen tussen Oost- en West-Berlijn. „Niet de kerstpasjes, maar deze moord laat zien hoe de communistische machthebbers in werkelijkheid zijn", zo reageerde men in West-Berlijn bit ter. Burgemeester Brandt, bondskan selier Erhard en geallieerde comman danten in West-Berlijn hebben hun af schuw over deze moord op Kerstmis in duidelijke bewoordingen kenbaar ge maakt. Westberlijners, die dicht in de buurt van de muur wonen, hebben een hou- ten kruis opgericht ter nagedachtenis aan Paul Schultz. Bij het kruis branden kaarsen en men heeft er bloemen neer gelegd. Studentei. hebben op ongeveer 50 meter van de muur een tweede kruis opgericht. Het Oostduitse ministerie gaf pas op tweede kerstdag een verklaring uit waarin wordt gezegd dat „twee man nen zich niet hadden gestoord aan een mondelinge waarschuwing en aan een waarschuwingsschot, toen zij trachtten naar West-Berlijn te ontkomen, waarbij een van hen „klaarblijkelijk" werd ge wond". De vriend van Schultz, die sa men met hem uit Neu Brandenburg naar Oost-Berlijn was gereisd om te vluchten, wist het Westen wel te toe reiken. Overigens is Kerstmis dit jaar voor de Berlijners het feest van het weerzien geworden. Voor het eerst sinds de bouw van de muur, op 13 augustus 1961, kon den de gescheiden families de kerst nacht gezamenlijk doorbrengen. De verdeelde stad leek dinsdagavond dan ook uitgestorven. Zowel in het oostelijk als het westelijk stadsdeel beierden de kerkklokken in de vriesnacht. De twaalf passenbureaus in West- Berlijn hebben sinds 17 december pas jes uitgereikt voor 600.000 personen. Al leen dinsdag al werden 91.000 pasjes, geldig voor 200.000 personen, verstrekt. Burgemeester Brandt van West-Ber lijn richtte zich in een kerstboodschap tot de Berlijners aan beide zijden van de muur. „Wij vieren deze kerst niet in uitbundige vreugde, maar er heerst in onze stad ontegenzeggelijk meer blijd schap dan een jaar geleden", zei hij. Hij vertelde dat hij was uitgenodigd voor het bijwonen van een nachtmis in Oost-Berlijn, maar dat hij niet zou gaan. Hij zou daarmee wachten tot „al diegenen, die geen verwanten in Oost- Berlijn hebben, ook naar het andere stadsdeel kunnen gaan". Wij hopen, zo besloot hij, „dat de nauwe opening in Berlijn vergroot zal kunnen worden". m De werknemers in de bouwnijverheid zullen in januari en februari in het al gemeen niet meer in hun loonzakje vin den dan dit jaar. Wel wordt per 1 ja nuari hun basisloon met 5 pet. verhoogd, maar daar veelal het rechtens geldende loon in de praktijk reeds met meer dan 5 pet. wordt overschreden, zal in het al gemeen het uit te betalen loon niet mo gen worden verhoogd. Dit wordt gezegd in een gezamenlijke mededeling van de besturen van de werkgeversorganisaties in het bouwbe drijf. Daarin wordt ook gezegd dat de hui dige C.A.O. voor het bouwbedrijf niet eerder dan op 1 maart 1964 door een nieuwe zal kunnen worden opgevolgd. Het is namelijk niet mogelijk gebleken deze datum te vervroegen tot 1 januari 1964. De besturen van de werkgeversorga nisaties dringen er in de mededeling bij hun leden op aan zich strikt te houden aan de richtlijnen, dat het uit te betalen loon niet zal worden verhoogd, wanneer het rechtens geldende loon reeds met 5 pet. of meer wordt overschreden, dit teneinde de voorbereiding tot de nieuwe C.A.O. een goed verloop te doen hebben. Maarschalk Alphonse Juin (75), de enige thans nog in leven zijnde Franse maarschalk, is ernstig ziek naar een militair hospitaal overgebracht. De maarschalk zou in een coma zijn. Juin trad in oktober 1956 af als hoofd van de Franse commissie van chefs van staven en opperbevelhebber van de wes telijke strijdkrachten in midden-Europa. Hij is sedertdien bijna niet meer op de voorgrond getreden. Advertentie) Grote verscheidenheid in BONTMANTELS BONTSTOLA'S SUÈDEKLEDING Breda, Eindstraat 14 Tilburg, Heuvelstr. 44 Bij een treinongeluk in oost-Honga- rije zijn 43 mensen om het leven geko men. Er waren 36 gewonden. De bestuurder van de trein reed op een stilstaande goederentrein in. Hij is in hechtenis genomen hangende een on derzoek naar de oorzaak van het on geluk. De botsing gebeurde bij dikke mist en bij een snelheid van 65 km per uur. De aftredende minister van buitenland se zaken van Zuid-Afrika, Eric Louw, heeft de wereld ervan beschuldigd ten opzichte van Zuid-Afrika een dubbel standpunt in te nemen en laten door schemeren dat zijn land zich misschien uit de Verenigde Naties zal terugtrekken. Louw hekelde de Verenigde Naties voor het aanvaarden van de resoluties inzake het wapen-embargo en de eis tot vrijlating van politieke gevangenen. „Dit", aldus Louw, „is een imperti nente inbreuk op ons rechtsbestel". Zin spelend op de Zuidafrikaanse wetsbepa ling om personen zonder vorm van pro ces op te sluiten, zei Louw, dat weste lijke afgevaardigden niet in het minst hadden geprotesteerd tegen het tyran- nieke optreden van India en Ghana.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1963 | | pagina 1