bier Moeilijke uren wachten minister door verzoek Kopen of niet kopen? chef-staf Ook financieel zit „Defensie" moeilijk Beraad over zinvol gebruik tot lokt. a.s. VAN DE WALL BAKE WIL VAN LUNCHES ONTHEVEN WORDEN Verdachte Daly gearresteerd N.T.S.: Wij weten van niets 6. Generaal: positie aangetast Johnson bij graf Kennedy Bisschoppen krijgen grotere volmachten Geen meerjarig program op korte termijn ia Een fijne, .En 3 van j at is ook ten de beu- >C2'°'«"2 2* t nyi°n. DAGBLAD VOOR ZEELAND Inkomensgrens kinderbijslag opgeheven OOK POLIO IN ENSCHEDE Persconferentie minister Conflict..... Meer generaals gaan heen Opvolgers Toenemende bewolking Moeilijke keuze Portugal voor V-raad gedaagd De Bntse treinroof Structuur Staatsprjs kinderboek TWEEDE T.V.-NET Pikante goulash Pacificatie Tijdig naar monteur >|i.; aaja|i lifli lEen warm onthaal krijgt deze gezellige damespantoffel kv van zoevelours met 3A4*. fraaie Ocelot bont- kraag. In rood of - reebruin. J<* '9e> ^°ÜS«?a derr"aiLtyl.on kin. 9r°en, J*'.n grijs zwart "arme e„ M°usse nul «Ut- arinepn 2wsrt itroenv, yl°nsm.f ,v'a- Tnaad, v.aenz°n- rmaten ya "««•n v erP"kkf.n <">ken larmant cosypantoffeltje met witte nylon vachtkraag en voering. Apart is de goud- afgebiesde voorst. 'V,. In rood, blauw en gebroken wit. 103e JAARGANG No. 24453 Voor God, Koningin en Vaderland Uitgave: N.V. Uifg. Mij. Neerlandia Directeur: Drs. W. A. J. M. Harkx. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda Reigerstraat 16 Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111 Mal WOENSDAG 4 DECEMBER 1963 Abonnementsprijs 8,70 per kwartaal, excl. 0,20 incasso; 9,90 per post, excl. 0,35 incasso; 0,67 per week. Prijs van buitenlandse abonnementen op aanvraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 telefoon 2893) De H. Vader heeft gisteren tijdens een historische zitting van het Concilie uitgebreide bevoegdheden verleend aan de bisschoppen. Voor een uit voerig relaas hiervan verwij zen wij naar pagina 7. (Van onze parlementaire redactie) De Tweede Kamer is gisteren zonder hoofdelijke stemming akkoord gegaan met een optrekking van de loongrenzen voor de ziektewet, werkloosheidswet en invaliditeitswet van f 7450 naar f 9700. De Kamer ging voorts akkoord met de opheffing van de inkomensgrens van f 14.000 in de algemene kinderbijslagwet en de kinderbijslagwet voor loontrekken- den. Behalve de communisten stemden ech ter ook de liberalen Corver, Van Some- ren-Downer, Kuiper-Struyk en Van Dijk tegen deze opheffing, omdat zij, zoals de heer Corver zei, deze zaak niet als een kwestie van sociale verzekering maar als een herindeling van het nationale in komen beschouwden. Overigens is de op heffing van de inkomensgrens een der in het akkoord van oud-Wassenaar tussen de fractieleiders overeengekomen punten. „Het is voor de eerste keer dat een paar Kamerleden uit de boot van het akkoord vallen constateerde minister Veldkamp (Sociale Zaken) in dit verband. De Kamer ging tenslotte zonder hoof delijke stemming akkoord met een voor gestelde uitbreiding van de kring van bijslaggerechtigden krachtens de interim- wet invaliditeitsrentetrekkers. Ook nam de Kamer een regeling aan betreffende de vergoeding van premies ten behoeve van geneeskundige verzorging in Spanje van gezinsleden van hier te lande werkzame Spaanse werknemers. In Enschede is bij een meisje van zeven jaar kinderverlamming geconsta teerd. Er zyn verlammingen opgetreden Het meisje was niet tegen polio ingeënt. Op last van de gemeentelijke genees kundige en gezondheidsdienst is zij in een barak opgenomen. In verband met dit geval bestaat binnenkort gelegenheid tot inenting tegen polio. (Van onze parlementaire redactie) De elief van de generale staf, levens bevelhebber der landstrijdkrachten, de luit.-generaal A. V. van de Wall Bake heeft de minister van defensie, de kapt. ter zee (b.d.) De Jong, gistermiddag verzocht van zijn functies te worden ontheven. Hij is van oordeel, dat zijn positie op onaanvaardbare wijze wordt aangetast door de reorgani satie, die minister De Jong in de opperleiding van de land macht heeft doorgevoerd. Die reorganisatie houdt in, dat de chef van de generale staf de zeggenschap wordt ontnomen over personeels- en materieelza- ken. Voor deze onderdelen heeft minister De Jong afzonderlijke, autonome opperofficieren aange wezen, een opperofficier personeel en een kwartiermeester-generaal voor materieelzaken. In het officiële, door minister De Jong en luit.-generaal Van de Wall Bake sa men opgestelde communiqué, waarin het ontheffingsverzoek wordt meegedeeld, staat vermeld dat de minister het ver zoek van de generaal met gunstig ad vies aan de koningin zal aanbieden. De generaal neemt overigens geen ontslag. Hij heeft zich bereid verklaard een an dere functie in de landmacht te aanvaar den. Minister De Jong hoopt op korte ter mijn een andere chef-staf te kunnen be-, noemen. Met de waarneming van die functie, de belangrijkste in de strijd krachten, is belast de commandant vanl het legerkorps, luit.-generaal Van Veen. De waarnemend chef-staf, generaal-ma-1 joor d'Engelbronner, is op het ogenblik ziek. Het ontheffingsverzoek van luit.-gene raal Van de Wall Bake brengt K.V.P.-mi- nister De Jong in bijzonder grote moei lijkheden. Zijn reorganisatie van de de- fensietop (een horizontale structuur in plaats van een verticale), zijn benoe mingsbeleid ten aanzien van de staats secretarissen (officieren in plaats van burgers), hun plaatsing bij de staven in plaats van op het ministerie, hebben reeds vurige kolen van kritiek op zijn hoofd gestapeld. De stap van de generaal Van de Wall Bake, een uitzonderlijk gebeuren in Ne derland, jaagt de reorganisatiediscussie naar een climax. Op het Binnenhof wordt algemeen verwacht, dat minister De Jong moeilijke uren in de Tweede Ka mer zal doormaken als daar de vol gende week dinsdag en woensdag de begroting van Defensie aan de orde komt. Minister De Jong heeft gisteravond op een inderhaast uitgeschreven persconfe rentie een nadere toelichting gegeven op het geval-Van de Wall Bake. De minis ter werd op die persconferentie gesecon deerd door de staatssecretaris voor de Landmacht, de heer Haex, zijn departe mentale publiciteitsadviseur, generaal- majoor mr. Van Dijk, en door de heer Ben Kosten, zijn „persoonlijke" publici teitsadviseur. De heer Kosten heeft in die hoedanigheid ook minister Veldkamp ge adviseerd. Volgens minister De Jong bestaat er geen conflict-situatie tussen hem en ge neraal Van de Wall Bake. Het gaat al leen maar om een verschil van inzicht, verklaarde de bewindsman een paar maal. Staatssecretaris Haex sprak op een ge geven ogenblik wel van een „conflict". In politieke kringen weet men dan ook te vertellen dat de verstandhouding tus sen de staatssecretaris en de chef-staf niet goed is. Waarover bestaat het verschil van in zicht? De generaal Van de Wall Bake ziet het als een uitholling van zijn functie van bevelhebber der landstrijdkrachten, dat niet hij, maar een opperofficier perso neel het beslissende woord spreekt bij de benoeming van commandanten. Minister De Jong deelt dit bezwaar niet. De chef staf is in de nieuwe organisatie primus inter pares, oordeelde hij. Maar waarom afzonderlijke opperofficieren voor perso neel en materieel? Het personeelsbeleid is zo belangrijk, dat het niet onderge schikt mag zijn aan militaire eisen en be hoeften, maar als een autonome groot- heid op eigen merites bezien moet wor den. zegt minister De Jong. Datzelfde geldt voor materieelzaken. De minister kon geen voorbeelden uit het verleden aanhalen, waaruit zou blijken dat de tot dusverre bestaande situatie tot onge wenste toestanden heeft geleid. Waarom dan ingegrepen? Ik vind de huidige si tuatie in beginsel onjuist, verklaarde de bewindsman. Minister De Jong en staats secretaris Haex zeiden beiden het onthef fingsverzoek van de generaal Van de Wall Bake zeer te betreuren. Zij prezen zijn „grote verdiensten". Was de stap van ide generaal te voorzien? Och, de kwestie is natuurlijk al enige tijd in discussie, ant-j woordde de minister. „Ik werd er niet I door overvallen, maar het kwam toch nog onverwacht". Hoewel de minister gisteravond meedeelde het hoogst onwaarschijn lijk te achten dat andere, in voor name functies dienende officieren van de Kon. Landmacht eveneens hun ontslag zouden nemen, kan men in goed ingelichte militaire kringen in Den Haag vernemen, dal ten minste drie generaals dat voorne men wel degelijk hebben. Eén van hen is de plaatsvervangend kwar- tiermeestergeneraal, luitenant- generaal M. Braun. Diens ontslag brief zou onderweg zijn naar de minister of hem of zijn staats secretaris zelfs al bereikt hebben. Zoals gemeend, heeft de kwartier meester-generaal, luitenant-generaal A. L. van den Berge onlangs even eens zijn ontslag aangeboden. BEJAARDEN, zowel de Algemene Bond van Bejaarden als de Katholieke Bond van Bejaarden en Gepensioneerden, houden maandagmiddag a.s. een openbare demonstratieve vergadering in de grote zaal van Bellevue te Amsterdam. Zij wil len een betere A.O.W. TE BRUSSEL is op de bijeenkomst van ministers van buitenlandse zaken van de E.E.G.-landen besloten, dat van 18 tot 20 december politieke besprekingen zullen worden gevoerd en dat de ministers van landbouw van 9 tot 12 en van 16 tot 21 december zullen spreken over technische kwesties. Veel vorderingen werden gis teren overigens niet gemaakt. Onderwerp van gesprek waren o.a. de Kennedy-ron- de en het landbouwfonds. OPNIEUW HEEFT een Engelse provin ciale krant de publikatie moeten staken. Dc Yorkshire Evening News, met een oplage van 120.000 exemplaren, ging een fusie aan met de Yorkshire Evening Post. DE RUSSISCHE voetganger zal, zo wordt door de Izvestia gemeld, met in gang van 1 januari meer bescherming genieten. Dan treedt een nieuwe wet in werking krachtens welke automobilisten op onbewaakte kruispunten voorrang aan de voetgangers moet verlenen. VIER NEGERS zijn gisterenmorgen vroeg in de centrale gevangenis van Pretoria opgehangen. Drie van hen waren schuldig bevonden aan moord op een neger, de vierde aan moord op een negerin. RUSSISCHE specialisten zijn in Algerije bezig landmijnen op te ruimen. Zij heb ben er al 300.000 onschadelijk gemaakt. uvelstr.70 LEIDEN Haarlemmerstr53», Verwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt gisteravond 23.15 uur: Toenemende bewolking maar op de meeste plaatsen droog weer. Over wegend matige oostelijke wind. In de ochtend lichte vorst, 's middags temperatuur om het vriespunt. Vandaag: zon onder 16.31 uur. Maan op 20.18 uur. Morgen: zon op 8.30 uur. Maan ander 12.40 uur. Is er een andere officier in het leger te vinden, die bereid is de functie van chef generale staf nieuwe stijl te vervullen? Zeer zeker, verzekerden de I minister en de staatssecretaris. Zal het ontheffingsverzoek van de generaal na volging vinden bij de luchtmacht, waar een soortgelijke reorganisatie is doorge voerd? Dat is niet de verwachting, zei de minister. De heer De Jong stelde ook, dat zijn reorganisaties niets te maken hebben met zijn marine-afstamming. Zo als bekend bestaat bij de Koninklijke Marine de bevelsstructuur, die de mi nister nu ook voor Land- en Luchtmacht heeft doorgevoerd. Het heeft in politieke kringen de aan dacht getrokken dat het ontheffingsver- j zoek van de chef-generale staf direct is gepubliceerd, en dat in het desbetreffen- j de communiqué wordt aangekondigd, dati de ministèr de kohingin zal adviseren het verzoek van de generaal in te willigen.! Waarom die publikatie? Och, het kon toch niet geheim blijven, betoogde mi nister De Jong. Nu voorkomen we fou tieve interpretaties. Een chef-staf wordt door de koningin benoemd en ontslagen, op voordracht dan van de ministerraad. Hebt u de ministerraad terzake geraad pleegd?, vroeg men de minister. Dat moet nog gebeuren, zei deze. Brengt u de ko ningin niet in moeilijkheden door de pu blikatie van uw advies? Zou de koningin bijvoorbeeld nog wel kunnen weigeren het verzoek van de generaal in te willi gen? Die mogelijkheid blijft, verzekerde staatssecretaris Haex. maar hij omschreef ze als „academisch, theoretisch". Ook het kabinet moet de affaire-Van de Wall Bake als een zeer onaangena me Sint-Nicolaassurprise ervaren. De ge neraal staat overal ook in de NAVO bijzonder hoog aangeschreven. Hij heeft onder meer het „ondas- systeem" ingevoerd, waardoor de dienst tijd kon worden verkort. De geruisloze militaire evacuatie van Nieuw-Guinea en de oefeningen in La Courtine zijn ook onder zijn leiding tot stand gekomen. Het kabinet moet nu kiezen tussen hem (hij is ook de eerste militaire adivseur van de ministerraad) en minister De Jong. Een complicatie hierbij is het feit, dat de generaal ook goede politieke contacten heeft. Hij is lid van de V.V.D., die tot dus verre alle reorganisatieplannen van de minister zeer kritisch heeft ge volgd. Tijdens de jongste kabinetsformatie is de luit.-generaal Van de Wall Bake enige tijd in de running geweest voor de por tefeuille van Defensie. Politiek ingewij den menen te weten, dat de generaal aan vankelijk na de begrotingsbehandeling van Defensie had willen heengaan. Zijn politieke adviseurs zouden hem echter hebben aangeraden dat voordien te doen. Nu kan bij de begrotingsbehandeling over zijn zaak worden gesproken. De generaal blijft, tot over zijn verzoek is beslist, op de generale staf in functie. Geruchten willen, dat hij een nieuwe functie zou krijgen in de omgeving van prins Bernhard, in diens kwaliteit van inspecteur-gene raal der Koninklijke Landmacht. Minister De Jong heeft, zodra hij het ontheffingsverzoek van de chef-staf had ontvangen, de koningin, prins Bernhard (in Parijs) en zijn medeministers en een aantal Kamerleden van de Defensiecom missie op de hoogte gesteld. Dat is een hele telefonade geworden. Bijna geen van de ministers was aanvankelijk bereik baar. Ze waren allemaal voor Sint-Nico- laas op pad. Kopen of niet kopen? Of zou ik voor haar toch dat maar nemen. Dan geef ik moeder die schemer lamp... Het heerlijk avondje na dert weer en honderden koop lustige „gulle geverszwermen 's avonds door de binnenstad, op zoek naar geschenken voor vrien den en familieleden. Maar om een keus te maken uit al die fraai ge- etaleerde voorwerpen is wel eens moeilijk... De algemene vergadering van de V.N. heeft gisteren met 91 tegen 2 stemmen, bij 11 onthoudingen, een voorstel aan vaard om de kwestie van de Portugese gebiedsdelen in Afrika zo spoedig mogelijk te laten behandelen door de veiligheidsraad. Op de nationale begraafplaats van Arlington legt de Amerikaanse president Lyndon B. Johnson hier een krans op het graf van zijn vermoorde voorganger John Fitz gerald Kennedy, een bedevaart- plaats voor ontelbare Amerikanen. Op de achtergrond v.l.n.r.: doch- ter Lucy Baines Johnson, mevrouw Claudia „lady bird" Johnson en dochter Lynda Bird Johnson. Scotland Yard heeft gistermid dag een van de hoofdverdachten van de treinroof bij Cheddington in Augustus van dit jaar gearres teerd. Het is de antiquair John Thomas Daly (31), naar wie de politie al maanden heeft gezocht. (Van onze parlementaire redactie) Ook op financieel gebied staat minister De Jong voor grote pro blemen. Uit de memorie van ant woord op zijn begroting blijkt, dat hij over onvoldoende geld beschikt om de gevolgen te kunnen opvan gen van de omvangrijke investe ringen (mechanisatie en moder nisering) van zijn voorganger, ir- Visser. Het aangaan van nieuwe verplichtin gen is, zegt minister De Jong, niet ge paard gegaan met gelijktijdige besnoei ingen in de stijgende exploitatiesector: „Er is geanticipeerd op een aanzienlijke verhoging van het defensiebudget onder het nieuwe kabinet". Minister De Jong zit nu met de gebak ken peren. Ingevolge de prioriteitenstel ling van het kabinet-Marijnen kan het defensieplafond voor 1964 niet worden verhoogd. De minister hoopt zich te red den door bezuinigingen als het uitstellen van nieuwe investeringen en verschui vingen. De financiële situatie is „zorge lijk", klaagde hij. In de gegeven omstan digheden ziet de minister ook geen kans een meerjarenprogram aan het kabinet voor te leggen. Minister De Jong, die dit mededeelt in de memorie van antwoord op zijn be groting aan de Kamer, geeft hierin ook nog eens een uitvoerige uiteenzetting over de structuur van zijn ministerie. Een compleet uitgewerkt schema heeft hij bij de stukken toegevoegd. De be windsman vat in grote trekken de re organisatie nog eens samen door te stel len, dat in het algemeen de zaken be treffende de staven, de personeelsdien sten en de materieelsdiensten der krijgs machtdelen gescheiden zullen wor den behandeld. Dit sluit volgens de mi nister niet uit. dat wat bv. de personeels diensten betreft verschillende aangelegen heden voor centralisatie in aanmerking kunnen worden gebracht, zo bv. zaken betreffende de dienstplicht en de pensioe nen. Over de staatssecretarissen zegt hij, dat hun huisvesting bij de staven een ver sterking inhoudt van de politieke invloed op de gang van zaken. De minister vindt' ook psychologisch gezien deze oplossing) de beste. Op vragen over materieelkwesties bij de Kon. Landmacht antwoordt .de be windsman, dat de studies over de opvol-1 ger van de Centuriontank in een ver-I gevorderd stadium zijn, doch nog niet beëindigd. Voor de vervanging van de Centuriontank komen de volgende typen in aanmerking: de Britse Chieftaintank, de Britse Vickerstank 37 ton, de Ameri kaanse M 60 A 1 tank, de Duitse Stan dard Panzer en de Franse A.M.X.-30 tank. Voor anti-tankbestrijdingsmiddelen (ra ketten) is de keus gevallen op resp. de „Carl Gustav" en de „Law M 722". Deze wapens worden nog dit jaar besteld. De bewindsman deelt voorts mede over te zullen gaan tot de instelling van een instantie voor het verlenen van bijstand aan dienstplichtigen, die daaraan na het verlaten van de dienst behoefte hebben. (Van onze parlementaire redactie) Staatssecretaris Van de Laar (O. K. en W.) heeft gisteravond in de Tweede Kamer medegedeeld dat er met ingang van volgend jaar een staatsprijs voor het kinderboek zal worden ingesteld. Deze prijs zal eenmaal in de drie jaar wflrden uitgereikt voor het hele oeuvre van een auteur. IN LONDEN is gisteren een vierdaagse visserijconferentie begonnen, waaraan wordt deelgenomen door 16 Europese landen. De conferentie zal zich onder meer bezighouden met de visserij- grenzen. (Advertentie) verj^ideujk lekker I ANTON HUNINK besteedt er zórg aan (Van onze parlementaire redactie) Minister Bot (O. K. en W.) heeft gisteren in de Tweede Kamer ge zegd, dat er nog beraad gaande is over een „zinvol gebruik" van het tweede televisienet tot 1 oktober 1964. Het zal de N.T.S. en de om roepen namelijk om verschillen de redenen niet mogelijk zijn om vóór die datum reeds met uit zendingen op het tweede net te starten. Zoals gemeld, hebben de N.T.S. en de omroepen volgens het akkoord van Wassenaar" het tweede net tijdelijk toe gewezen gekregen, totdat een wettelijke regeling voor het radio- en televisie, bestel zal zijn verkregen. De minister gaf de Kamer gisteren bij de behande ling van zijn begroting geen nadere bij zonderheden over dit „beraad over een zinvol gebruik". De passificatie-commissie voor het tweede net moet uiterlijk juli 1965 met zijn adviserend werk gereed zijn. De minister hoopt dan ook zelf met zijn wetgevende arbeid gereed te zijn. Hij wil echter het tweede net reeds van nu af niet ongebruikt laten. De zender Lopik, zo merkte de minister op. kan nu reeds een groot deel van Nederland bereiken. Inmiddels is er tussen de N.T.S. én de omroepen druk overleg gaande en de minister had goede hoop op spoedige over eenstemming. maken, om niet volgend jaar oktober allemaal tegelijk bij de installateurs te hoeven aankloppen. Over radio-Veronica zei de bewinds man, dat hiertegen alleen maatregelen kunnen worden genomen op grond van een verstoring van de orde in de ether. Hierover is internationaal overleg gaan de in Straatsburg. De minister zei ten slotte geen redenen te hebben gevonden om de C.P.N. in de toekomet weer zend tijd te gaan verlenen voor radio of tele visie. Het rapport van de commissie Scholten zal worden gebruikt voor de regeling van het omroepbestel. De samenstelling van de pacificatie commissie zal nu spoedig bekend ge maakt worden. Behalve de fractie voorzitters der grote politieke partijen, de kandidaat-concessionarissen en de omroepen, zullen ook deskundigen op het gebied van cultuur en communicatie in deze pacificatie-commissie zitting heb ben. Minister Bot zal met de commissie nauw contact onderhouden. De minister gaf in de Tweede Kamer gisteren ook nog de goede raad aan het publick om zo snel mogelijk de televisietoestellen voor het tweede net geschikt te laten Naar aanleiding van de neven staande mededelingen van minister Bot is gisteravond voor de t.v. het volgende commentaar voorgelezen van de voorzitter van de N.T.S., de heer E. A. Schuettenhelm ,,Van de zijde van de N.T.S. wordt bericht Dat het bestuur tot op heden niet op de hoogte is gesteld van het tijd stip. waarop het tweede net (zender Lopik) voor uitzending gereed is. Dat de voorwaarden waaronder de N.T.S. en de omroeporganisaties het tweede net tijdelijk kunnen verzor gen, nog steeds niet bekend zijn. Dat de pacificatie-commissie, die de minister onder andere moet ad viseren omtrent deze voorwaarden, nog steeds niet is ingesteld. Dat de uitspraak van de minister in de Tweede Kamer ten aanzien van het gebruik van het tweede net prematuur moet worden geacht, om dat een eerste informatief overleg van het ministerie van O. K. en W. met de N.T.S. omtrent de tijdelijke bezetting en de voorwaarden waar onder de N.T.S. en de omroeporga nisaties dit zouden kunnen doen, eerst veertien dagen geleden heeft plaatsgehad en het overleg nog niet is afgesloten".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1963 | | pagina 1