i
Albarda: niet mee
bemoeien s.v.p.
Amerika b
kwestie Barghoorn
Bankovervallers namen
20 duizend gulden mee
onverantwoord,
zegt boze K.N.Y.T.O.
i Staking
Haan de
voorste
HoogeHuys
Nog meer diensten en banden plat, want:
ROYAL
WANDSYSTEEM
Directeuren
in Zeeland
reden zelf
Koffie 8 cent
duurder
Beheerder en
zijn vrouw
gekneveld
Saadi (Irak)
winnaar èn
verliezer
SPORTtwee
pagina's
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Niet waar
Toespraak tot KLM-personeel
Larive laat z<
maar kletsen
naar Curagao
Opklaringen
Gevangenen in
Zuid-Afrika
gemarteld
A.M.Z
Halve ton voor
de eerste klap
Bevriezing
culturele
contacten
van
SNACK 200
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
103e JAARGANG
No. 24438
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Hoofdredacteur: J. J. h. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda Reigerstraat 16
Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1963
Almsmemewtapriii 8,70 per Icwarteal,
exd. 0,20 incasso; 9,90 per post,
excl. 0,35 incasso; 0,67 per week.
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
ƒ0,42 per mm (Ing. AAed. ƒ1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledige
tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
VLIEGENDE BRIGADES
ii GINGEN DE
WEGEN
Politie bij de bushalte.... dat was gisteren een vrij algemeen beeld.
De Koninklijke Nederlandse Vereni
ging van Transportondernemingen (K.
N.V.T.O.), de organisatie van de streek-
vervoerbedryven, heeft gisteren in een
verklaring uitgesproken dat zij de bus
stakingen in Nederland en de methode
die daarbij door de stakingscomités is
gevolgd, ten sterkste afkeurt.
„Zonder dat vooraf bepaalde eisen
zijn ingediend", zo werd gezegd, „is
men in een aantal bedrijven tot staking
overgegaan en wel, naar moet worden
afgeleid uit berichten verspreid via
dagbladen en radio, omdat met het be
leid van de vakorganisaties niet wordt
ingestemd. Op een ogenblik, dat de
spanningen op sociaal terrein in Ne
derland konden worden weggenomen
door het onlangs tot stand gekomen
loonakkoord, meent een aantal onver
antwoordelijke elementen tot maatre
gelen te moeten overgaan, die bescha
mend zijn voor het aanzien van de
I autobuschauffeur.
Deze maatregelen hebben op verschil
lende plaatsen tot schandelijke gevol
gen geleid. Er is een ernstige terreur
toegepast, om de goedwillende werk
nemers het werk te beletten, waaruit
men sterk de indruk krijgt, dat hier
bepaalde elementen hun kans schoon
zien".
Voorts wordt in de verklaring gezegd:
„Er zal op 'normale wijze, zoals bij
andere bedrijfstakken, over de lonen
in het wegvervoer worden onderhan
deld op basis van het tot stand geko
men loonakkoord, hetgeen een forse
loonsverhoging, ook voor het wegver
voer, betekent. In dit verband dient
een onjuiste voorstelling van zaken,
door de stakingscomités gegeven, te
worden recht gezet. Door deze comités
wordt gesteld dat er een verschil van
veertig gulden per week zou bestaan
tussen de lonen van de buschauffeurs
van de stadsvervoerbedrijven en die
van de streekvervoerondernemingen.
Dit is niet juist. Het verschil bedraagt
I met één uitzondering niet meer
dan zestien of zeventien gulden per
j week, hetgeen nog eens aantoont, hoe
onverantwoordelijk de gehele actie is.
Door de streekvervoerbedrijven Is be
sloten dat voor de gestaakte uren geen
loon zal worden uitbetaald. Ze waar
schuwen hun werknemers, dat bij her
haling van de wilde stakingen strenge
maatregelen zullen worden genomen en
in het bijzonder tegen degenen die tot
molestatie of sabotage overgaan".
Tot zover de verklaring, waarop de
heer D. Keyzer, van de chauffeurscom
missie van- de Westlandse Stoomtram
wegmaatschappij, namens alle bedrijfs-
commissies antwoordde, dat er wèl
eisen zijn gesteld.
Deze eisen zijn al bekendgemaakt bij
het begin van de actie, omstreeks 25
oktober, zo zei hij. De commissies heb
ben hun wensen niet alleen voorgelegd
aan de besturen van de erkende ver
voersvakbonden, maar ook aan de
werkgevers. Dit laatste geschiedde via
de verschillende ondernemingsraden.
„Onze eigen commissie", aldus de heer
Keyzer, „heeft bijvoorbeeld in de on
dernemingsraad de directeur van de
W.S.M., de heer Kuilman, de verlan
gens van de chauffeurs voorgelegd en
de heer Kuilman is lid van de K.N.
V.T.O.".
Voor wat het in de Stichting van de
Arbeid bereikte loonakkoord betreft,
menen de commissies dat dit akkoord
de spanningen alleen maar zal doen
toenemen, omdat de verschillen in be
loning nog groter zullen worden.
Voorts merkte hij op, dat de commis
sies beschikken over bewijzen in de
vorm van loonstrookjes en dergelijke
dat de brutolonen in de streekver-
voersondernemingen 25 en hier en daar
40 gulden per week afwijken van die
in de gemeentelijke vervoersbedrijven,
eerst een beslissing moeten nemen.
Voornamelijk door het optreden van stakende buschauffeurs
tegen hun werkwillige collega's hebben er gisteren nog minder
bussen gereden dan donderdag. Ook Zuid-Beveland en een deel
van Oost-Brabant werden de dupe van de staking, terwijl ook
in andere delen van Nederland een aantal diensten uitviel die
donderdag nog werden onderhouden. Dit gold onder andere
voor Groningen en Drente, Het Gooi en de provincie Utrecht.
Chauffeurs van kleine ondernemingen werden ook daar zoda
nig gehinderd door stakers van andere maatschappijen dat zij
terug naar de garage moesten.
De groep, die in Midden- en West-Brabant werkwilligen tenslotte aan het werk
heeft kunnen houden en by de stakende collega's naam heeft gemaakt als de
„vliegende brigade" werd gevormd naar aanleiding van het contact dat Oosterhout,
Tilburg en Breda over acties met elkaar hebben gehad.
In een byeenkomst die met een klein
incident besloot, heeft de president-direc
teur van de K.L.M., mr. H. Albarda, gis
teren het personeel toegesproken en ge
zegd dat hy niet van zins is toe te staan
dat personeelsorganisaties zich met het
beleid van de directie bemoeien.
De heer Albarda zette uiteen dat er in
een vierhoofdige directie vanzelfsprekend
meningsverschillen kunnen zijn, maar
die blijven binnen de directiekamer. Als
er een besluit genomen wordt waarmee
niet iedereen in de directie het eens is,
Wegens de reeds enige maanden sterk
gestegen prijzen voor ruwe koffie zal de
prijs van gebrande koffie worden ver
hoogd. Met ingang van maandag 18 no
vember a.s. wordt voor het publiek in
het algemeen de prijs van de soorten in
de meest gangbare prijsklasse 8 cent per
pakje van 250 gram duurder.
DE NIEUWE staatssecretaris van Sociale
Zaken en Volksgezondheid, dr. J. F. G.
M. de Meyer, is gisteren door de konin
gin beëdigd.
AMERIKA zal vóór 1 juli twee squadrons
luchtstrijdkrachten uit Europa terug
trekken. In geval van nood kunnen ze
echter binnen 24 uur weer in Europa
zijn.
EEN IN Soesterberg gelegerde Ameri
kaanse militair is bij een verkeersonge
luk op de rijksweg Utrecht - Amsterdam
om het leven gekomen. Vermoedelijk
was hij achter het stuur in slaap ge
vallen.
DE FRANSE kapitein, die vergat op een
o.a. door De Gaulle bijgewoonde plech
tigheid de „Last Post" te laten spelen,
zal dertig dagen de cel in moeten. Het
[voorval was eerder al als afgedaan be
schouwd.
EEN 32-jarige Amsterdammer, die een
jodin had beledigd, kreeg een boete van
40 gulden. De vrouw zelf. die in woede
ontstoken de man met een ijzeren staaf
op het hoofd had geslagen, werd beboet
met 25 gulden.
EEN DOMINEE in Oost-Berlijn, die ver
dacht wordt van hulp aan vluchtelingen
[naar het Westen, is gisteren gearresteerd
Zijn huis èn de kerk werden grondig
doorzocht.
VIJFTIEN blanke predikanten, vier
blanke studenten en 54 negers, waaronder
22 kinderen, zijn gisteren in Noord-Ca
rolina gearresteerd omdat zij deelnamen
aan een betoging tegen de rassenschei
ding.
Weersverwachting meegedeeld door
Lot K.N.M.I., geldig tot vanavond:
Opklaringen, afgewisseld door buien.
Westelijke tot noordwestelijke wind,
later draaiend naar het zuidwesten.
Iets zachter. J
Vandaag: zon onder 16.49 uur. Maan
onder 17.18 uur.
Morgen: zon op 8.02 uur. Zon onder
16.48 uur. Maan op 8.54 uur. Maan
onder 17.44 uur. I
Maandag: zon op 8.03 uur. Maan op l
9-58 uur.
Tijdens het proces tegen tien personen
die beschuldigd worden van vergrijpen
die vallen onder de Zuidafrikaanse „sa-
botagewet", zijn schriftelijke verklarin
gen ingediend over martelingen, die in
verhoren van gevangenen door de Zuid
afrikaanse veiligheidsdienst zijn toege
past. Deze martelingen, zo werd onder
meer verklaard, vertonen overeenkomst
met praktijken die indertijd in Algerië
ontwikkeld zijn.
Een van de als bewijsmateriaal over
gelegde documenten was een exemplaar
van „Liberation", het blad van het Zuid
afrikaans nationaal bevrijdingsfront.
Hierin werd gesteld dat al in 1959 twee
officieren van het Zuidafrikaanse leger
en een hoge politiefunctionaris naar Al
gerië waren gestuurd om daar een stu
die te maken van bij verhoren gebruike
lijke martelingen.
Uitgerust met enkele personenauto's,
heeft deze groep eerst in Tilburg be
werkstelligd dat de lijndiensten van de
vervoermaatschappij Zuidooster tegen de
middag werden gestaakt. De „vliegende
brigade" liet er de banden van de rij
dende bussen leeglopen, nadat deze tot
stoppen waren gedwongen. Tenslotte be
sloot de directie aan de solidariteitseisen
van de stakers gevolg te geven.
Ook in Bergen op Zoom, waar B.B.A.-
directeur mr. D. van Setten, zich giste
ren van de toestand op de hoogte is gaan
stellen, zijn vrijdag werkwillige chauf
feurs genoodzaakt hun werkzaamheden
te beëindigen. Ofschoon het rijdend per
soneel tot ongeveer half zes 's avonds
probeerde de verbindingen zo goed mo
gelijk te onderhouden, kwam het toen
tot een crisis, als gevolg van het optre
den van de „vliegende brigade". Onder
politiebescherming moest het publiek de
bus in en tot aan de gemeentegrens kre
gen de bussen ook een politie-escorte
mee.
Toen in Halsteren de rijdende chauf
feurs weer op zichzelf waren af.ngew^-
zen, werden ze daar andermaal tot stop
pen gedwongen. Een fietsende dame met
haar zoontje raakte daarbij gevaariyk in
de verdrukking. Eén chauffeur kon de
auto's van de „vliegende brigade" ont
wyken, tot aan de halte „De Beek", waar
men de banden liet leeglopen. Ook een
bus uit de richting Steenbergen kwam
aldus niet verder.
Begeleid door de politie kwam er ten
slotte een bus met technisch personeel.
De banden werden weer opgepompt.
Soortgelijke taferelen waren er op meer
plaatsen in en rondom Bergen op Zoom.
Vanuit deze plaats zijn ook de diensten
op Tholen gestaakt, in een enkel geval
ontstond een handgemeen bij de acties.
Een rayonchef uit Bergen op Zoom deel
de klappen uit aan mannen van de „vlie
gende brigade".
Uit Oosterhout vernamen we vrijdag
avond dat door deze acties zo'n dertig
bussen van de B.B.A. en de Zuidooster
samen, belemmerd zijn te rijden. Op en
kele plaatsen zorgden de rayonchefs er
voor dat door de acties gedupeerde pas
sagiers particulier naar de plaats van
bestemming konden worden vervoerd.
Ook de chauffeurs van de Auto
Maatschappij Zeeland, die het
streekvervoer op de Bevelanden
in stand houden, zijn gisteren als
nog voor 24 uur in staking gegaan.
Een merkwaardige zaak kreeg gisteren
de Utrechtse rechtbank te behandelen: de
cafétariahouder v. d. H. liet zijn raads
man in een kort geding een dwangsom
van 50.000 gulden eisen in een al jaren
slepende kwestie tussen hem en vader en
zoon K. De drie hebben al jaren ruzie
en eenmaal liep het zelfs zo hoog dat
v. d. H. een der heren K. met een pistool
in de buik schoot.
Volgens v. d. H. vallen de heren K.
hem en zijn familie zowel als zijn per
soneel lastig en ontzien zij zich zelfs niet
geweld te gebruiken. Volgens de raads
man van v. d. H. geven ze niets om nor
male straffen en daarom eiste hij dat de
president van de rechtbank een dwang
som zou opleggen.
De president zag dat had de raads
man van de heren K. hem ook gevraagd
van het horen van v. d. H.'s getuigen
af. Volgende week zal hij vonnis wijzen.
Het besluit viel na een bijna drie uur,
durende, nu en dan emotionele vergade
ring, die donderdagavond in café De
Landbouw te Goes is gehouden. Om
kwart vóór één vrijdagnacht werd de
administrateur van de A.M.Z., de heer
J. M. Schipper tp Goes, door eén afge
vaardigde van de stakers opgebeld.
De heer Schipper werd verzocht de
directeuren van de drie bij de A.M.Z.
aangesloten busondernemingen ervan in
kennis te stellen dat de chauffeurs tot
staking hadden besloten. Een reden voor
de staking werd niet opgegeven. Loon
eisen werden niet ingediend. De chauf
feurs, die donderdag niet tot overeen
stemming konden komen over al dan niet
staken, hebben uiteindelijk dus kennelijk
toch niet bij hun stakende collega's el
ders in het land willen achterblijven..
De staking heeft overigens slechts voor
vijftig procent effect gehad, omdat de
directeuren van de drie busondernemin
gen met hun familieleden niet aarzelden
om zelf achter het stuur te gaan. zitten.
Aangezien ook enkele monteurs de taak
van de chauffeurs overnamen, konden de
diensten tot ongeveer voor de helft van
„vertraagd tot normaal" worden uitge
voerd.
(Vervolg zie pagina 3)
Het is Amerika bittere ernst met de
protesten tegen de arrestatie van prof.
Barghoorn. De onderhandelingsdelegatie,
die gisteren naar Moskou zou reizen om
er te onderhandelen over de vernieuwing
van het eind dit jaar aflopende culturele
akkoord, is thuis gebleven.
Washington denkt er niet aan te on
derhandelen zo lang de Amerikaanse
hoogleraar, die een deskundige is op het
gebied van de culturele betrekkingen
met de Sovjet-Unie, gevangen gehouden
wordt.
Er was gisteren in Moskou een „bij
eenkomst ter viering van de vriend
schap", waarvoor de Amerikaanse am
bassade een uitnodiging had gekregen.
Kort voordat het „vriendschapsfeestje"
zou beginnen, belde een Amerikaanse
functionaris het Russische ministerie van
Gisteren is in Frascati in Amster
dam de driedaagse landelijke ten
toonstelling begonnen van de ver
eniging van liefhebbers en fokkers
van hoenders, konijnen, duiven,
sier- en watervogels „Ornis". Deze
Buff Cochin-haan was een van de
voorste op de jury taf el.
In de nacht van donderdag op
vrijdag hebben drie gewapende
mannen een roofoverval onder
nomen op het bankgebouw van
de Nederlandse Handel Maat
schappij in Epe. De overvallers
dwongen de kantoorhouder de
kluis te openen, waaruit ter waar
de van 20.000,- werd meegeno
men.
De beheerder, de heer Scheperkamp,
die boven het bankgebouw woont,
moest van de gemaskerde en gewapen
de mannen de kluis openen. Nadat de
rovers hun slag hadden geslagen, wer
den de heer Scheperkamp en zijn echt
genote gekneveld achtergelaten. De da-
uit om een onderzoek in te stellen.
Twee van de gemaskerde mannen
dwongen hem naar de kluis te gaan
eh deze te openen, terwijl de andere
mevr. Scheperkamp in haar slaapka
mer met touwen vastbond. Nadat de
heer Scheperkamp had moeten toezien
hoe de overvallers de meer dan f 20.000
aan bankpapier bij zich staken, werd
ook hij met touwen vastgebonden.
Na de aftocht van het trio kon de
heer Scheperkamp zich tamelijk ge
makkelijk bevrijden. Hij sloeg alarm
en lichtte zijn superieuren in. Van de
daders is inmiddels nog geen spoor ge-
ders maakten zich in auto s uit de voe- vonden.
te?: De overvallers droegen oogmask^rs
De overvallers kwamen om ongeveer en over de mond nylonkousen. Boven-
vier uur de woning binnen. Zij hebben dien waren zij gehandschoend. Uit op-
geen deuren of ramen geforceerd, maar merkingen die zij maakten bliikt wel
maakten bij hun entree wel zoveel ge- dat zij met de situatie ter plaatse op de
stommel dat de heer Scheperkamp er hoogte waren,
wakker van werd. Hij stapte zijn bed
buitenlandse zaken op, met de herhaalde
eis dat Barghoorn zou worden vrijgela
ten. De Russen draaiden er opnieuw om
heen en de Amerikanen besloten toen uit
protest de bijeenkomst in het vriend
schapshuis te boycotten.
Ook in Amerika zelf wordt fel gerea
geerd op de kwestie-Barghoorn. Op het
ogenblik reist er een Russische goodwill-
delegatie door de V.S. Vele universiteiten
hadden de groep Russen uitgenodigd voor
een bezoëk. Stuk voor stuk laten de gast
heren de Russen nu koeltjes weten dat
ze de uitnodiging als ingetrokken be
schouwen.
De Russische pers doet daar heel ver
ontwaardigd over. „De Amerikanen zet
ten een ijzeren gordijn om onze mensen
heen", zegt Tass boos. Overigens is het
merkwaardig dat radio Moskou en de
kranten in Rusland de verklaring van
Kennedy, dat Barghoorn volmaakt on
schuldig is aan spionage, hebben bekend
gemaakt. Er werd geen enkel commen
taar op gegeven.
Steinbeck heeft gisteren Rusland ver
laten. Bij zijn vertrek herhaalde hij zijn
felle protest tegen Barghoorns arrestatie.
(Steinbeck geldt in Rusland voor een
„progressief auteur", in wiens boeken het
communistische regime een veroordeling
van het kapitalisme ziet).
De stryd om de macht in de Iraakse
Baas-party is geëindigd in een overwin
ning van vice-premier, minister van
voorlichting en partyleider Ali Saleh
Saadi, die echter zelf ook niet zonder
kleerscheuren uit het politieke strydge-
woel is gekomen.
Saadi werd drie dagen geleden ge
dwongen uit Bagdad te vertrekken.
Doch nu zijn tegenstanders zelf uit Irak
zijn verbannen, ziet het ernaar uit dat
de weg vrij is voor een terugkeer van
Saadi. Overigens moet hij nog tot nader
order in Madrid blijven. Saadi krijgt nl.
niet meer de macht over de Baas-partij,
daar de Syrische en Iraakse opperste
leiders ook aan de door hem geleide
groep de macht hebben ontnomen.
De onttroning van Saadi c.s blijkt ook
uit het besluit der leiding om binnen
vier maanden verkiezingen te doen hou
den, waarbij de Baath-leden de partij
functionarissen van hoog tot laag zullen
aanwijzen.
De positie van Iraks president, veld
maarschalk Abdel Salan Arif, van huis
uit een gematigd man en geen lid
der Baas-partij, schijnt nu geheel in de
lucht te hangen. Volgens Baas-kringen
zal hij worden uitgerangeerd, daar de
partij geen behoefte meer heeft aan een
„fagade-leider".
Er gingen gisteren hardnekkige ge
ruchten als zou Arif per vliegtuig aan
gekomen zijn in Bieroet, de Libanese
hoofdstad.
FIJNE GEKOOKTE WORST
VERlBPeiLJK LEKKeK'
ANTON HUNINK
besteedt en zbrg aan
dan wordt naar buiten toe toch één
standpunt uitgedragen, zei hij.
Hij gaf een overzicht van de financiële
resultaten die de K.L.M. tot dusver dit
jaar heeft geboekt en aan de hand daar
van betoogde hij, dat de K.L.M. wel de
gelijk een onderneming met toekomst kan
zijn. Maar dat kan alleen, zo liet hij
weten, wanneer alle personeelsleden zich
aan de orders van de directie houden.
Neen"
Na zijn toespraak vroeg een der
hogere leden van het grondpersoneel
het woord, maar mr. Albarda weiger
de dit beslist. De bijeenkomst werd
daarop wat abrupt besloten. Er wa
ren ongeveer 19 gezagvoerders on
der het in een grote kantine verza
melde personeel. De gezagvoerders
hebben de toespraak van de presi
dent-directeur namelijk geboycot. Het
korps telt 275 leden.
Na de toespraak is directeur E. H.
LariVe, grapjes makend tegen journa
listen die hem in de vertrekhal achter
volgden, van Schiphol naar Curagao ver
trokken.
In de vertrekhal liet de heer Larive
zich tot een kort gesprek met de jour
nalisten verleiden, waarin hij als nieuw
tje vertelde, dat de voorgenomen reis
van mr. Albarda naar Venezuela, die
vrijdag zou beginnen, niet doorgaat. Als
reden daarvoor gaf hij de verkiezingen
die daar voor de deur staan.
Naar bekend bestaat er tussen de Ve
nezolaanse luchtvaartmaatschappij Viasa
en de K.L.M. in het Caraïbisch gebied,
nauwe samenwerking. Of die samenwer
king op de helling komt is niet bekend.
„De besprekingen van de K.L.M.-dele-
gatie zijn nu uitgesteld tot midden ja
nuari", aldus de heer Larive.
Gevraagd of het waar is dat hij binnen
enkele maanden „als de rust is weerge
keerd, de K.L.M. zo geruisloos mogelijk
zal verlaten", zei de heer Larive, zich
even vertrouwelijk voorover naar de
journalisten buigend en achter de rug
van zijn hand sprekend: „Laat ze maar
kletsen".
De heer Larive gaat in Curagao (on
der anderen met premier Jonckheer)
praten over het oude plan tot oprichting
van een Antilliaanse luchtvaartmaat
schappij. Premier Jonckheer heeft daar
voor al vaak zijn best gedaan. Of er iets
van het plan kan komen is zeer twijfel
achtig. Het zou ongetwijfeld een maat
schappij worden die met verlies werkt
en de K.L.M. kan zich bepaald niet per
mitteren daarin deel te nemen.
In deze zaterdagkrant twee pagina's
sport:
HOCKEY
Een interview met mevrouw Len
Nolte-Martens, de captain van het
Nederlandse dameshockeyteam.
VOETBAL
Een beschouwing over het succes
van de „Bundesliga", een verslag
van de wedstrijd Santos-Milaan
ende moeilijkheden bij RBC.
WIELRENNEN
Een artikel over het succes van de
Nederlandse renners in de grote
etappe- en klassieke wedstrijden.
AUTOMOBILISME
Een actueel onderwerp: de pseudo-
sportwagen.
SKIËN
Een reportage over een rage in
Japan: zich van een berg laten val
len En daarnaast talrijke andere
actualiteiten.
(Advertenties)
walkmaar
SPECIALE
GESCHENKEN
ETALAGE
aan de Catharinastraat 4
Vlot leverbaar.
voor waoafamt oft^fn bes: