nieuwe
wereld
Aardgas en atoomenergie
energiepatroon
een
in
IN LOONCONFLICT ZIJN
KOELE HOOFDEN NODIG
De
de
Mafia is
machtige
en wrede
vijand van vooruitgang
Vandaag komt Stichting weer bijeen
MR. SASSEN (EURATOM) TOT WERKGEVERS:
Kansen voor
onze industrie
QoilóódC
Amerikaanse
sergeant
was spion
Kamer wil
filmjournaal
niet missen
Veehouders in
Woerden zijn
ontevreden
Paradijselijk „bloemeneiland'
brengt méér voort dan misdaad
Fraaie tuinen
...en Arabieren
Geen werk
Hard land
Dikke baronnen
Basis leggen
de luister
van een
lentenacht
OVERSCHOTTEN
NIET ONDER
EXPORTEMBARGO
Griekse kolonies
Acties vakbonden
Te weinig begrip
Meer evenwicht
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 12 OKTOBER 196S
J5
Sicilië
te
het
OM VOLUIT van
genieten, moet men
eiland in de winter of in het
voorjaar bezoeken
's Win
ters is zijn kustvlakte om-
getoverd in één uitgestrekte j 1
boomgaard, dank zij de
bloeiende amandelbomen
en de met vruchten overla
den sinaasappel- en citroen
bomen, waartussen hier en
daar een tapijt ligt van teer
groen graan. Als „fond de
toile" ziet men in de verte
de boven alles uitstekende
bergtoppen.
In het voorjaar geniet men
er overvloedig van de on-
overal groeien, in de tuinen,
telbare bloemsoorten, welke
langs de wegen en zelfs op
de muren. Haar bedwel
mende geuren veranderen
de „campagne" van Sicilië
in één onmetelijke parfu-
Sicilië
mene.
In de zomer is het op Sicilië niet zo
benauwend heet als velen menen. Trou
wens de zee en de bergen, waar men,
zo nodig de gewenste afkoeling vindt,
zijn nooit veraf.
Ieder jaargetijde heeft er zijn charme
en steeds zal men in de ban geraken
van de schoonheid van dit eiland, dat
door alle dichters van de Oudheid be
zongen werd. Degene, die voor de eer
ste keer Sicilië bezoekt, ontdekt er een
nieuwe wereld. Sicilië is niet Italië,
het is nog niet Afrika en het is iets
anders dan Griekenland Sicilië is een
heel apart land. Gelegen op gelijke
afstand van Marseille en Athene, van
Napels en Tunis, van Gibraltar en
Alexandrië, was het een uitgezocht
kruispunt, waar alle beschavingen van
de Middellandse Zee en zelfs van Euro
pa elkaar ontmoetten.
Toals alle eilanden van de Middellandse
Zee is ook het grootste van deze
eilanden grotendeels bergachtig. De
hoogste bergen bevinden zich in het
noorden. Zij zijn een verlenging van
de Apennijnen. In het oosten domineert
de enorme vulkanische massa van de
Etna met zijn honderden hulpkraters.
Deze Etna, die in de winter vriendelijk
uitnodigend, zijn flanken biedt aan de
skiërs, kan plotseling angstwekkend
ontwaken. Sinds de oudheid heeft hij
verschillende malen steden en dorpen
verwoest, hetgeen niet verhindert, dat
zijn hellingen tot op 1500 meter hoogte
dicht bevolkt zijn. In de hellingen lig
gen terrasvormige oppervlakten, welke
zeer vruchtbaar zijn vanwege de ont
bonden stoffen in de lava.
In het oosten en in het noorden, op
de oevers van de Ionische Zee en van
de Tyrrheense Zee. strekken zich smal
le kustbanen uit, welke zich hier en
daar verbreden, zoals de Conca d'Oro
(de Gouden Schelp) van Palermo. Deze
„Conca's" worden besproeid door tal
rijke beken en bronnen en door ontel
bare kleine kanalen Het zijn even zo
vele, prachtige tuinen, waar in grote
overvloed citroen- en sinaasappelbo
men groeien. Ook vindt men er veel
St.-Jansbroodbomen, welke lang gele
den geïmporteerd werden door de Ara
bieren, Cactusheggen beschermen de
vruchtbare tuinen van de groentekwe
kers. Op deze bevoorechte grond in
stalleerden zich in de verre oudheid
Griekse kolonies, welke soms rijker
waren dan de Grieken in het moeder
land. De Grieken zelf beschouwden
Agrigentum (thans: Girgenti) en Syra
cuse als de rijkste steden van de
Griekse wereld Men kan trouwens de
beschaving van Hellas niet begrijpen,
als men het grote Siciliaanse Grieken
land niet kent.
emigranten uit Korinthe in 733 de stad
Syracuse stichtten.
De uit Griekenland geëmigreerde
landbouwers wisten dusdanig profijt
te trekken uit de vruchtbaarheid van
het door hen gekozen Siciliaanse land,
dat zij een paar eeuwen later rijker
en machtiger waren dan de boeren in
het moederland. Agrigentum en Syra
cuse telden in die tijd 600 k 800.000
inwoners.
In de 6e-5e eeuw was Groot-Grieken-
land een letterkundig en cultureel mid
delpunt. Pindarus, de „prins van de
Griekse, lyrische poëzie", woonde er
lange tijd. Aeschylus bracht zijn eerste
opvoering van „De Perzen te Syra
cuse. Gorgias stelde er zijn „Leer van
de Retorica" samen. Twee eeuwen
nog bleef het grote Syracuse schit
teren. Toen werd het overrompeld door
nieuwe indringers: de Romeinen. Sici
lië werd een provincie van het Ro
meinse Rijk en de graanzolder van
Rome. Zijn beschaving ging ten onder
tijdens de Vandaalse en Ostrogothse
invallen en daarna tijdens de heer
schappij van het Byzantijnse Rijk. De
steden werden ontvolkt. Haar bewo
ners vestigden zich in grotten en voor
historische begraafplaatsen.
JTussen 827 en 902 maakten de Arabieren
zich meester van de Siciliaanse kus
ten. Zy brachten een jonge, dynami
sche beschaving met zich mee. Zij
stichtten industrieën en brachten de
stad Palermo tot grote bloei. Hun
tegen de onderdrukkers moesten
voeren.
Verleden winter bogen de ontelbare
citroenbomen onder hun gouden last.
Zy gaven de toerist de indruk van
overvloed en van rijkdom.... Maar de
citroenen werden niet geplukt, omdat
zy geen afnemers vonden, zelfs niet a
40 lire (25 cent) per kilo!
Toch mogen we niet zeggen, dat er
niets gedaan werd om het eiland uit
zijn moeilijke toestand te verlossen.
Maar tot voor kort mislukte voor een
groot deel de agrarische hervorming,
omdat de grootgrondbezitters te mach
tig waren en de boeren te arm en te
onervaren.
In 1945 werd met een nieuwe proef
begonnen: Sicilië beschikt sirids dat
jaar over een zekere autonomie en het
bezit een eigen (negentig leden tel
lende) parlement dat bevoegd is om
een oplossing te zoeken voor alle regio
nale problemen. Men heeft een inves-
terings- en een verbeteringsfonds op
gericht, wier taak het is verschillende
streken te saneren en vruchtbaar te
maken en die vooral in het zuiden
proberen grote domeinen te verdelen
in kleine percelen. Verder vestigden
zich inmiddels enkele industrieën rond
Gela en Ragusa, vanwege de plaatse
lijke petroleumontginning.
dichters, rechtsgeleerden en godgeleer- /^root is echter nog het contrast tussen
de levendige, actieve steden in het
oosten van het eiland (Catania, Mes
sina, Augusta) en de dode, stille steden
in het westen (Marsala, Trapani, Cas-
telvetrano en zelfs Palermo). In deze
laatste ontmoet men overal troepjes
„disocuppati", werklozen, waaronder
vele jongeren. Het eiland heeft teveel
bewoners en ofschoon er veel jongeren
emigreren, kan het geen werk bieden
aan al degenen, die blijven. Hiervoor
gegeeft men zich naar het centrum van
het eiland, dan ontmoet men daar
een hard, koud aandoend en dor land
schap met een oneffen, ruw reliëf
Sinds eeuwen werken hier de boeren
onmenselijk hard, om uit de ondank
bare grond het nodige te trekken voor
hun levensonderhoud. Vanaf het diep
ste dal tot de hoogste bergtop blijft
«r geen plek onbewerkt. Men ver
bouwt er vooral gra^n, een verbouw
die veel grond in beslag neemt, wei
nig onkosten met zich meebrengt en
weinig opbrengt. De arbeid werd hier
vroeger verricht door talrijke slaven.
In de Oudheid was Sicilië de graan
schuur van het Romeinse Rijk. Thans
is de graanopbrengst om verschillende
redenen dusdanig achteruitgegaan, dat
Sicilië graan moet importeren.
In de uitgestrekte campagne van Cl f T0611011
het centrum ontdekt men biina geen
enkel huis. De boeren leven in de tegen W,llen Sicilië begrijpen dan moeten
de bergen hangende dorpen Dit om
veiligheidsredenen en ook, omdat het
den verspreidden hun invloed over
heel de Arabische wereld, echter niet
voor lange tijd. Drieste en sluwe avon
turiers, nakomelingen van een land
jonker uit Normandië, die verschillen
de leengoederen bezaten in Italië, loer
den sinds lang op het rijke Sicilië.
Na dertig jaar. dank zy mede de ver
deeldheid, welke heerste tussen de
Arabische stammen, konden zij zich
in 1091 meester maken van het eiland,
waar zij zich gedurende twee eeuwen
wisten te handhaven.
Onder Rogier II en Willem I, bijge
naamd de Slechte, was het gebied van
Campani tot Tripolitanië een Norman-
disch rijk. De cultuur in het konink
rijk Sicilië, een der rijkste konink
rijken van het westen, was een meng
sel van Normandische, Arabische en
Siciliaanse cultuur.
de dood van Tancrède in 1112 kwam
de kroon van Sicilië voor enige tijd
in handen van de Hohenstaufen. Na de
Hohenstaufen regeerde Karei van An-
jou, een broer van de heilige Lode-
wijk, tot aan de opstand van de „Si
ciliaanse Vesper". Paasmaandag, 30
maart 1282, toen de klokken gelovigen
ter vesper riepen, stonden de Siciiia-
nen als één man op tegen de Fransen,
die zij allen op twee na, vermoordden.
De prinsen van Aragon, die de Anjous
opvolgden, verhaasttten het Siciliaanse
drama Zij installeerden in Sicilië het
rijk der „dikke baronnen". De opstand
in 1860 verdreef de laatste der Bour
bons. Sicilië werd bij Italië gevoegd,
hetgeen echter niets veranderde aan
de economische en sociale toestand oo
het eiland. Op het einde van de vorige
eeuw behoorden nog ongeveer alle
landerijen aan verschillende aristocra
tische families, de „baronnen". Zij
regeerden praktisch een land zonder
industrie en zonder fatsoenlijke wegen,
waarin ongeletterde boeren zich zelfs
niet bewust schenen van hun misera
bele toestand.
Schilderachtig voor de toerist,
die naar de buitenkant kijkt,
maar achtergebleven, bouwval
lig en armoedig, dat is menig
Siciliaans dorp. Het hervormings
program van het parlement stuit
op veel geniepig verzet.
zou een energieke industrialisering
nodig zijn, maar deze kost enorme
kapitalen. Wij hebben de indruk ge
kregen, dat er heel wat meer te berei
ken zou zijn in het voordeel van de
bevolking, vooral van de landbouwbe
volking, als niet verschillende invloed
rijke mensen en instellingen zich met
alle middelen verzetten tegen elke
reële vooruitgang welke naar hun me
ning hun belangen schaadt.
Onlangs werden te Palermo verschil
lende mannen vermoord, omdat zij wei
gerden te gehoorzamen aan de wetten
van de maffia. Ook was het de maffia,
die een aquaduct opblies, dat verschil
lende landbouwers van het nodige wa
ter moest voorzienAls de staat het
water goedkoop levert dan komen ze
kere „benden", die verschillende irri
gatiekanalen controleren, niet meer
aan hun trekken. Meerdere onderne
mingen bezweken reeds onder de be
dreigingen van deze benden. Zy zetten
hun werken stop.
Ondanks een geniepige, ondergrond
se tegenwerking, vooral in het noor
den en het westen van Sicilië, welke
tot doel heeft grootgrondbezitters hun
voorrechten te doen behouden, waait
een nieuwe wind over het eiland. En
dit is een verheugend feit, dat waar
genomen wordt door de duizenden toe
risten, die zich elk jaar naar Sicilië
begeven. Het toerisme, waarvan zelfs
de armste dorpen profiteren èn de
televisie maken, dat de Sicilianen niet
meer geïsoleerd leven van de rest van
de wereld. In vele families, ook in de
kleinste dorpen, kijkt men 's avonds
naar de Italiaanse televisie.
Het vooruitstrevende, Siciliaanse par
lement, bijgestaan door het investe
ringsfonds, verricht prachtig werk. De
vooruitgang neemt bezit van Sicilië,
langzaam en zonder veel drukte. De
Sicilianen begrijpen meer en meer, dat
hun paradijselijk land in staat is om
met wat het voortbrengt en met wat
het voort kan brengen, aan iedere Si-
ciliaan een zekere graad van welvaart
te schenken.
(Van onze Haagse redacteur)
„Het is niet bij voorbaat onwaarschijn
lijk, dat een gelijktijdige zij het kwan
titatief verschillende inpassing van
aardgas en kernenergie in het Neder
landse energiepatroon mogelijk en aan
trekkelijk zal blijken. In de energiehuis
houding zijn de behoeften op korte en
lange termijn niet te scheiden en aldus
bezien is er nu en in de toekomst voor
de verschillende energiebronnen een
elkaar aanvullende rol."
Dit betoogde mr. E. M. J. A. Sassen,
lid van de Europese commissie voor
atoomenergie (Euratom), gisteren in zijn
rede „Euratom, een balans en een
perspectief", die hij hield op de verga
dering van het verbond van Nederlandse
werkgevers te Groningen.
Bij deze uitspraak wees mr. Sassen op
de vorderingen en de specifieke .voor
delen van de kernenergie, waarbij hij
o.m. de compactheid en de goedkoopte
van de kernenergie noemde. Mr. Sassen
toonde zich inmiddels verheugd over de
toenemende belangstelling van de Ne
derlandse industrie voor de kernenergie.
Hij memoreerde in dit verband de uitste
kende prestaties die de Nederlandse in
dustrie heeft geleverd bij de bouw van
de zes in Nederland opgestelde onder-
zoekreactoren en bij de uitvoering van
opdrachten van Euratom en elders uit
het buitenland. Euratom beschikt thans
over 168 namen van Nederlandse bedrij
ven. die zich in opdrachten geïnteresseerd
hebben verklaard. Gelet echter op de
grote verscheidenheid van de industriële
mogelijkheden meende mr. Sassen dat de
mogelijkheden voor de Nederlandse in
dustrie nog niet zijn uitgeput.
In dit verband zei mr. Sassen:
„Gezien haar technisch kunnen is er
geen enkele reden waarom de Neder
landse industrie zich niet een goede
plaats zou kunnen verwerven op de ko
mende wereldmarkt der kernenergie.
Voorwaarde daartoe is echter, dat de Ne
derlandse industrie de mogelijkheden
krijgt om zich door deelneming aan de
bouw van kerncentrales technisch te per
fectioneren en een bedrijfseconomische
basis te leggen."
Mr. Sassen wees er in zijn rede voorts
op, dat de industriële toepassing van
kernenergie sinds kort een realiteit is
geworden.
Zo zal nog in 1963 door de ingebruikne
ming van drie grote centrales en één
kleine het vermogen voor de elektrici-
teitsproduktie in de gemeenschap uit
groeien tot 700 MWE, een verviervoudi-
(Advertentie)
Zo 7acht. Zo zuiver,
vol kleuren en geuren. Dat is
de romantiek van een
lentenacht. Voor u gevangen
en neergepenseeld in Boussac
gordijnen. Artistiek.
Levend van levensvreugde.
Voor blijvende blijheid
aan uw vensters I
de PARIS
POUR VOTRE INTERIEUR
ging ten opzichte van 1962. In 1964 en
1965 zullen daar nog resp. 337 en 1008
MWE aan worden toegevoegd. Daardoor
zal men over vier jaar op een totaal van
2755 MWE komen, dat wil zeggen twee
derde van het vermogen, dat thans in
Nederland in bedryf is.
Voor 1980 houdt men er rekening mee,
dat een vierde van alle elektriciteit in
de gemeenschap zal worden voortge
bracht door kerncentrales met een geza
menlijk vermogen van 40.000 MWE. Dat
is bijna tienmaal de nu in Nederland be
schikbare capaciteit. Mr. Sassen hield zijn
gehoor voor, dat met de bouw van dit
vermogen en van een aantal bouwinstal-
laties en met de produktie van brand
stofelementen een bedrag zal zijn ge
moeid van 8 a 10 miljard dollar.
Het Amerikaanse ministerie van De,
fensie heeft donderdag dagbladberich-
ten bevestigd waarin werd gemeld dat
een sergeant van het Amerikaanse le
ger, die in juli van dit jaar overleden
is. voor de Sovjet-Unie had gespioneerd.
Volgens de Washington Evening Star
ontving de sergeant. Jack Dunlap, in
totaal ongeveer zestigduizend dollar voor
de uitlevering van geheime gegevens.
Het ministerie verklaarde dat Dunlap,
die bij de codedienst van het leger werk
zaam was, reeds voor zijn dood werd
verdacht.
Volgens Amerikaanse congresleden is
het de bedoeling van president Kennedy
zijn toestemming voor verkoop van Ame
rikaans graan ook te laten gelden voor
andere overschotgoederen, waaronder
melktprodukten. Senator George Aiken,
die lid is van de landbouwcommissie zei,
dat de president hem over dit plan inge
licht had. Hij zei te verwachten, dat de
Russen misschien ook melk en boter zul
len kopen. Senator Mansfield zei. dat het
hem niet zou verbazen, als er handels
verdragen over voedergranen en katoen,
„in de maak" zouden zijn.
De Amerikaanse minister van Han
del, Luther Hodges, zei dat hij meende
te weten, dat een Russische aankoop
missie al op weg is naar Amerika om
over de aankoop van tarwe te on
derhandelen.
leven ongezond is in de dalen, waar
het krioelt van de malariamuggen. In
vele van deze dorpen, waarvan de
huizen gegroepeerd liggen rond de kerk
en ,een, versterkt kasteel of rond de
»p~ zzi' van de grootgrondbezitters,
leven en werken de mensen als eeuwen
terug, ondanks de pogingen van een
zeer verstandig opgezette agrarische
hervorming, welke ernaar streeft om
overal moderne landbouwcentra te
stichten.
gen reis door Sicilië is een bedevaart
door de tijd Nergens liet de geschie-
d» uSp?re" achtet als hier. In
de vlakten hoeft men niet diep te gra
ven om de resten van een begraaf-
Foh?iiSorJfn bedehuis of om ver
schillende stukken van antiek aarde
werk bloot te leggen
In de achtste eeuw vóór onze tijd
rekening vestigden zich de eerste Griek
se kolonies op Sicilië. Vanuit Tarmina
trokken Ioniërs naar de streek van
Catania en naar de noordkust tot bij
Palermo. De Doriërs volgden weldra
het voorbeeld van de Ioniërs, terwijl
we het niet alleen bekijken met
toeristen ogen. We kunnen ons laten
charmeren door de oude, met bloemen
versierde straten en door de stoïcijnse
boeren op hun karretjes, welke over
dadig beschilderd zijn tot op de spaken
van de wielen en de dwarsbalk van
de as We kunnen gecharmeerd zijn
door de fameuze corso van Palermo
en we kunnen, vanaf een terrasje ach
ter een aperitiefglaasje, van bet schil
derachtige, Siciliaanse leven genieten.
Om een concreet beeld te krijgen van
Sicilië moeten we ons de moeite ge
troosten van een oplettend bezoek b.v.
aan Catania met zijn trieste haven
straten en dan gaan naar de Via Co
lombo. Een bezoek aan de straatjes van
Palermo, welke uitlopen op de Via
Papireto is eveneens zeer leerrijk. Ook
moet men buiten de steden de van
veraf zo schiiderachtige huisjes, welke
tegen de bergen hangen, eens van
nabij gaan bekijken. De Siciliaan is
van nature niet expansief. Hij zal u
niet veel over zichzelf vertellen. Maar
degene, die de geschiedenis van Sicilië
en van het Siciliaanse volk kent, be
grijpt dadelijk dat de Sicilianen nog
getekend zijn door de slavernij die zij
eeuwenlang hebben moeten verduren,
en dat zij nu nog de gevolgen dragen
van de strijd, die zij steeds opnieuw
(Van onze parlementaire redacteur
L. Leyendekker)
Het loonconflict woedt nog onver
minderd voort. Het kabinet studeert
erop, in de bedrijven twist men
erover en op de kantoren van werk
nemers- en werkgeversorganisaties,
zit een legertje „doctorandussen" ge
bogen over cijfers en statistieken,
waarmee men eigen voorstellen denkt
te kunnen motiveren en tegenvoor
stellen hoopt op te vangen. Voorals
nog lopen de meningen ver uiteen.
Slechts op één punt is men het met
elkaar eens: er moet zo snel mogelijk
een beslissing worden genomen. Van
daag ontmoeten partijen elkaar weer
in de Stichting van de Arbeid. De
volgende week krijgt de Tweede Ka
mer bij de openbare commissie
vergaderingen over d begroting van
sociale zaken gelegenheid nader
met loonminister Veldkamp over
het loonbeleid te spreken. Dat is een
goede aanleiding, dachten we, voor
een blik achter de schermen van het
loonconflict.
,,De hel schijnt te zijn losgebro
ken zo begon ons relaas in de
krant van 12 september jl. over de
openlijke rebellie van de Amster
damse Droogdok Maatschappij, een
van Nederlands grootste scheepswer
ven, tegen het loonsysteem. Die zware
woorden waren ingegeven door de
drukkende sfeer die in de Haagse
kantoren zowel van de werkgevers
als van de werknemers in de metaal
heerste. „Hopelijk resulteert het
kwaad dat wij gesticht hebben in iets
goeds. Onze enige grote zonde is dat
wij, omdat wii geen andere keus
hadden, openlijk doen wat anderen
al op heimelijke manier deden", zo
verdedigde ADM-directeur, ir. Thom
son zich later in een interview. Met
andere woorden: ir. Thomson wilde
bewust de kat de bel aanbinden. Hij
gaf er de brui aan nog langer schui
levinkje te spelen met de werke
lijkheid.
De werkelijkheid was en is dat er
een tekort aan arbeidskrachten is.
Het bereiken en behouden van vol
ledige werkgelegenheid heeft tijdens
een reeks van jaren gelukkig en
terecht de grootst mogelijke prio
riteit gekregen van de achtereen
volgens aan het bewind zijnde rege
ringen. Door de vrijwel onvermin
derd aanhoudende gunstige conjunc
tuur keerde het gevaar van werkloos
heid zich echter alras in een tekort
aan duizenden arbeidskrachten.
Schaarste leidt tot hogere prijzen.
Belemmert men die reactie dan ont
staat er een zwarte markt. Die zwar
te markt voor het „artikel" arbeid is
er nu. Het wegkopen van arbeids
krachten van het ene bedrijf door
het andere, het optreden van koppel
bazen, zij zijn lange tijd genegeerd,
maar tenslotte is de zwarte markt
aan de oppervlakte gekomen.
De vakbonden hebben bij de be
strijding van het kwaad van de
koppelbazen bewezen dat zij initia
tieven durven nemen op momenten
dat de werkgeversbonden nog slap
reageerden met opmerkingen als: ,,De
werkgevers willen slechts arbeiders
dige werkgelegenheid en van de
noodzaak van de ondernemer koste
wat het kost opdrachten uit te voe
ren.
De tweede actie van de vakcen
trales richtte zich tegen de zwarte
lonen. Zij keerden zich gezamenlijk
tegen de situatie dat de verhogin
gen waarvoor men op papier weken en
maanden lang moest vechten, in vele
gevallen al lang zwart werden be
taald. Zij kwamen met hun eisen op
tafel, eisen, die eenzijdig gericht
waren op het zoveel mogelijk wit
maken van de zwarte lonen. En
meer nog: eisen, die duidelijk erop
gericht zijn de onrust in de gelederen
van de bonden te bezweren. De vak
beweging wil geen chaos in het loon
beleid. Mannen als Middelhuis, Roe
mers en Van Mastrigt weten maar al
te goed dat hun mensen niets wijzer
worden van looneisen als wolken
krabbers. Maar waarom blazen ze dan
om hun orders uit te voeren omdat
een onderbezetting hun meer geld
kost dan het betalen van hoge lonen
aan koppelbazen". Dat was een
uitspraak op 20 augustus. Ruim een
week later, op 1 september hadden
de metaalwerknemersbonden door
hun vastberaden houding met de
werkgevers een akkoord bereikt tot
uitbanning van de koppelbazen. Wat
was het belang van de vakbonden
bij deze actie? De vakbeweging kon
uit een oogpunt van algemeen be
lang, waarvoor ook zij de verant
woordelijkheid had aanvaard niet
toelaten dat het zorgvuldig opge
bouwde en nog jonge systeem van
de loonvorming werd ondermijnd
door een handvol lieden die dank
baar gebruik maakten van de volle-
zo hoog van de toren? Wel, de vak
bewegingsleiders hopen met hun ge
trompetter vóór alles weer de aan
dacht te vangen van hun achterban.
Zij hebben er, kijkend steeds naar het
algemeen belang, het contact wat
mee verloren. De vertrouwensband
moet hersteld worden. Anders is geen
enkel loonbeleid meer mogelijk.
Het is jammer, maar de regering
heeft het er de vakbewegingsleiders
niet gemakkelijker op gemaakt. Het
ontspanningsprogram, waarmee het
kabinet-Marijnen de spanning op de
arbeidsmarkt wil tegengaan is welis
waar een verdienstelijk stuk werk
maar het is opgesteld in een geluid-
dichte studeerkamer. Als de regering
zich meer rekenschap had gegeven
van de stemming in de bedryven was
zy met een andere presentatie ge
komen. Nu is de indruk gewekt, dat
de lasten van het ontspanningspro
gram wat eenzijdig worden afgewen
teld op één groep, de werknemers.
En als de werkgeversorganisaties
nu nog maar wat meer begrip had
den getoond voor de emoties, die hier
een rol spelen. Dat is echter ook niet
het geval geweest. In de eerste be
sprekingen met de werknemersorga
nisaties hebben ze alleen maar voor
een koude douche gezorgd. De ver
hitte werknemersgemoederen zijn
er van gaan sissen. Wat nu. zei men
daar, de huidige ellende danken we
aan de Thomsons en nu beginnen
de werkgeversorganisaties met de
boot af te houden. Er zijn nu werke
lijk koele hoofden nodig om de zaak
weer in het reine te brengen. De vak
centrales kunnen daartoe een bij
drage leveren door iedere indruk te
vermijden, dat bij hen ook politieke
antipathie jegens het kabinet-Marij
nen in het geding zou zijn. -
De Stichting van de Arbeid is de
enig juiste plaats waar men met el
kaar tot overeenstemming zal moe
ten komen. Als vandaag het over
leg in de Stichting wordt voortgezet
is het nodig dat aan alle kanten
van de tafel de bereidheid aanwezig
is om door te praten net zo lang
totdat er een voor alle partijen aan
vaardbaar compromis uit de bus,is
gekomen. In dit overleg is de kern
van de zaak: hoe wordt weer even
wicht op de arbeidsmarkt tot stand
gebracht o.a. door herstel van de ar
beidsvreugde, het wegnemen van on
tevreden stemmingen, allemaal fac
toren die de produktlviteit ernstig
aantasten. Daarnaast is ongetwijfeld
een belangrijk punt hoe de zwarte
lonen zoveel mogelijk wit gemaakt
kunnen worden. Daarbij mag echter
ook niet de vraag worden verge
ten: op welke wijze wordt de werk
nemer werkelijk beter van een loons
verhoging, gezien zowel op korte als
op langere termijn.
(Van onze parlementaire redacteur)
De onrust over het bedreigde voortbe
staan van Polygoon-Profilti heeft weer
klank gevonden in de Tweede Kamer.
Komende dinsdag zal de heer Willems
(PvdA) mede namens mevrouw Van So-
meren-Downer, over deze kwestie mon
delinge vragen stellen aan de minister
president en de minister van o. k. en w.
Uit de thans reeds gepubliceerde vragen
blijkt, dat de vragenstellers van de re
gering maatregelen verlangen finan
ciële steun waardoor het Nederlandse
filmjournaal ..voor land en wereld" be
houden kan blijven.
Polygoon-Profilti heeft zich genood
zaakt gezien per 1 januari a.s. de con
tracten voor het Nederlandse journaal
en het wereldnieuws op te zeggen. Deze
journaals, van erkende hoge kwaliteit,
vormen het enige vaste Nederlandse pro
gramma-onderdeel in onze bioscopen. Zij
zijn ook een goed middel gebleken om
de kennis over Nederland in het bui
tenland te verbreiden. In de meeste
Europese landen wordt het eigen film
journaal van regeringswege gesubsidi
eerd.
Tijdens een rumoerige vergadering in
Woerden hebben ongeveer 400 georgani
seerde veehouders uit deze streek duide
lijk uiting gegeven aan hun ontevreden
heid over de huidige gang van zaken.
Volgens de voorzitter, de heer E. Hoeve
die namens de drie standsorganisaties
de vergadering leidde, is er vooral op de
veehouderijbedrijven in dit lage veenge
bied sprake van een noodtoestand, ten
gevolge van het slechte weer.
Deze veehouders, zo staat in een aan
de regering gezonden resolutie, achten
de huidige situatie buitengewoon ernstig.
Zij wensen op korte termijn de nood ge
lenigd te zien door middel van een com
pensatietoeslag voor de in 1962-1963 ge
leden verliezen in west-Utrecht en soort
gelijke gebieden elders in het land.
Tevens wordt in de resolutie aange
drongen op een toekomstig prijsbeleid,
dat een redelijk bestaan voor de veehou
ders waarborgt.
als vloerbedekking
natuurlijk
FEGULAN HOLLAND NV-Amsteréw*
Staalkada 4tel. 020-247668