Kwart miljoen ton aarde verdween in stuwmeer
Zieke „Mac" treedt
al als partijleider
Kleinere aardverschuivingen
gingen ramp vooraf
Hfm js
Zeven dorpen bij Venetië
volkomen weggevaagd
house of
enqland
Schade van
miljoenen
guldens
BRITSE KABINET ONTROERD
Ook spoedig
premier af
Waarschuwing te Longarone niet begrepen
DAGBLAD VOOR ZEELAND
BROOD WEER
DUURDER
MGR. DE VET
VOORLICHTER
CONCILIE
Reporters naar
rampgebied
Reddingswerk
Cyaankali.....
Overwegend droog weer
Vredesprijzen
voor Amerikaan
en Rode Kruis
Ooggetuigen
kleine vloedgolf
Te Udenhout
Twee kinderen
gedood op
onbewaakte
Atomen gefotografeerd
kolletvleamp
103e JAARGANG
No. 24408
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. AA. A. C v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. AA.
AAes, mr. H. AA. L. de Rechter, P. V. AA.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda Reigerstraat 16
Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
VRIJDAG 11 OKTOBER 1963
Abonnementsprijs 8,70 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso; 9,90 per post,
excl. 0,35 incasso; 0,67 per week.
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,42 per mm (Ing. AAed. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledige
tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41
telefoon 2893)
VLOEDGOLF OVER STUWDAM:
4000 DODEN
JR.
S *-
Na overleg tussen de Nederlandse
Bakkerij Stichting en het ministerie van
Economische Zaken, heeft minister An-
driessen zich ermee akkoord verklaard,
dat m.i.v. 14 oktober de prijs van brood
met één cent per 800 gram wordt ver
hoogd. Aanleiding hiertoe zijn de ver
der gestegen pryzen van bloem en meel.
Bakkers die reeds voor 14 oktober ho
gere broodprijzen berekenden
overeenstemming was met de j
dienen de prijsverhoging achte:
laten, resp. hun prijzen te verlaj.
dien bij onderzoek zou blijken dat vooi
brood hogere prijzen worden berekend
dan met het voorgaande in overeenstem
ming is. zal een prijsmaatregel niet kun
nen uitblijven.
HET AMERIKAANSE huis van afgevaar
digden heeft zich gisteren met 125 tegen
110 stemmen uitgesproken tegen het voor
stel van president Kennedy voor een ge
zamenlijke Russisch-Amerikaanse lan
ding op de maan.
DE VERDEDIGER van de 22-jarige Oost-
duitse ex-grenswachter Fritz Hanke, die
j in Suttgart terechtstaat voor het neer-
I schieten van een Oostduitse vluchteling.
heeft vrijspraak voor de beklaagde ge
ëist.
HET AANTAL slachtoffers van de dam-
doorbraak in Koeala Loempoer is geste
gen tot tien. Er zijn 5000 daklozen.
DE KOLENWINNING in de staatsmijn
„Emma" zal voorlopig gedeeltelijk stop-
gezet worden. De kosten en de opbreng
sten bleken tegen te vallen.
IN DE SOVJET-REPUBLIEK Oezbe
kistan zijn elf personen ter dood veroor
deeld, o.a. wegens oplichting van de staat
voor tienduizenden roebels.
ROOD-CHINA heeft een krediet van 250
miljoen oude francs aan de Algerijnse re
gering geschonken.
i DE DIRECTIE van „Hoogovens" heeft
een goed idee beloond met f 4500, die
j door drie personeelsleden gedeeld moe
ten worden.
EEN 26-JARIGE vertegenwoordiger uit
j Den Haag heeft voor f 13.000 aan levens
middelen los gekregen van een zuivel-
j handelaar. „Ik heb van de opbrengst ge-
leefd als een prins", zei hij gisteren te-
i gen de rechter, die hem veroordeelde tot
een jaar celstraf.
DE STORM ..Flora" heeft op Cuba alleen
al aan minstens 200 mensen het leven
gekost.
KONINGIN, prins en prinses Beatrix
rusten momenteel aan de Kaspische Zee
uit van hun staatsvisite aan Perzië.
Dinsdag begint het officiële bezoek aan
Thailand.
IN EEN speelgoedfabriek in Istanbul
U heeft zich een hevige ontploffing voorge
daan. Vijftien arbeiders zijn omgekomen.
VANDAAG zullen de paus en de Conci
lievaders in de basiliek van Maria Mag-
giore bijeenkomen ter gelegenheid van
het goddelijk moederschap van Maria.
RUSSISCHE beambten hebben op de gro
te verkeersweg tussen West-Duitsland en
Berlijn twee Amerikaanse militaire kon
vooien de gehele dag aangehouden.
Een dikke laag modder en puin
bedekt de velden in het getroffen
Piave-dal, waar redders wanhopig
naar overlevenden zoeken.
Nog meer foto's uit het ramp
gebied op pag 7.
Tot lid van de voorlichtingscommissie
van het Concilie, waarvan president is
mgr. Martin J. O'Connor, is als 14e lid
benoemd mgr. G. H. de Vet, bisschop van
Breda, voor de Nederlandse taalgroep.
Voor de gezamenlijke omroepver
enigingen is gisteren radioreporter
Kees Buurman naar Italië gevlogen.
De radioprogramma's zullen, indien
zij er zich toe lenen, voor uitzendin
gen over de ramp worden onder
broken.
De VARA-televisie heeft een ploeg
naar het rampgebied gestuurd. Op
namen zullen worden gemaakt voor
een reportage, die wordt verzorgd
door Hans de Graaf Bierbrouwer
voor het actualiteitenprogramma
„Achter het nieuws".
Dagblad De Stem heeft intussen
ook een eigen verslaggever per
vliegtuig gezonden. Zijn eerste repor
tage verwachten wij vandaag.
Italië rouwt. Gisterenavond waren duizenden lijken geborgen
in liet gebied van Longarone in noordoosl-Ilalië, waar woens
dagavond kwart voor elf een van de grootste stuwdammen ter
wereld, de Vaiont-dam in de rivier de Piave volkomen over
spoeld werd door een aardverschuiving van de berg Toe. Een
massa van 250.000 ton rotsen en vuil, een aardmassa van zo'n
50.000 kubieke meter - waarschijnlijk door een aardbeving in
beweging gekomen - stortte zich in liet Stuwmeer. Officieel is
bekendgemaakt, dat er tenminste 2.000 doden zijn. Men vreest
echter, dat het aantal slachtoffers circa 4.000 zal bedragen.
De schade bedraagt enkele tienlallen miljoenen guldens. Een
reusachtige vloedgolf is over de dam geslagen en deze meters
hoge muur vail water stortte zich uit over de nabij liggende
dorpen.
slechts stukken muur van zestig
cm overeind. Men schat, dat hier
Het stuwmeer achter de Vaiont-
dam, dat 150 miljoen kubieke me
ter water bevatte, is voor drie
kwart over de rand geslagen. Het
water stroomde een zijdal van de
Piave in en trof de dorpen Longa
rone, Orte Fae, Codissago, Villano
va, Malcom, Rivalta en Castella-
razzo. Het grootste deel van Lon
garone, dat 4.700 inwoners telt, is
vernield. Van de huizen staan nog
3700 mensen zijn omgekomen.
Enorm zijn de verwoestingen. Het dorp
Fai is door aarde en stenen praktisch van
de kaart geveegd. Op de plek waar eens
het voornaamste plein, een kerk, een bus
station, huizen en wegen waren, bevindt
zich nu een enorm gat. Te Pirago is alles
verwoest behalve de klokketoren van de
kerk, een deel van het altaar, een kapel
op een kerkhof en één huis. Van het ge
hele dorp Villanova was slechts één wo
ning overgebleven. De gehele streek ziet
er uit als een maanlandschap.
Alle verbindingen tussen Belluno en de
getroffen steden zijn verbroken. De we
gen zijn onberijdbaar. Een stuk van de
spoorlijn ongeveer twee kilometer
die de staafjes met de buitenwereld ver
bindt, is onklaar geraakt.
De muur van water stortte zich met
zo'n geweld in het dal, dat het aan de
hoogte tegen de bergen sloeg en daarna
in het dal terugvloeide.
Het leger Italiaanse eenheden en ter
plaatse gelegerde NAVO-troepen heeft
bij de reddingswerkzaamheden onmiddel
lijk 4000 man ingezet en duizend man
genietroepen met kranen, bulldozers en
graafmachines, ambulances, dokters, ver
pleegsters, tenten en levensmiddelen ge
zonden. Veertien hefschroefvliegtuigen
volbrengen reddingen in het rampgebied.
Luitenant-kolonel Eros Ortore van het
bij het reddingswerk ingezette zevende
regiment Alpinisten zei, dat de laag aar
de en stenen, waaronder de slachtoffers
bedolven zijn, acht vierkante kilometer
groot was. Hij verwachtte niet dat slacht
offers het er levend zouden afbrengen.
De weinige reeds aangetroffen overle
venden zijn naar Verona overgebracht.
De heer Ortore verklaarde, dat men
geen medische voorraden nodig had,
omdat het aantal overlevenden zo ge
ring was. In ziekenhuizen zijn tot
dusver 350 gewonden opgenomen.
Twee hefschroefvliegtuigen van de
NAVO-strijdkrachten in Noord-Italië
hebben gisteren 58 personen uit het
gebied gehaald. Daar was een vrouw
bij die kort na de landing het leven
schonk aan een meisje, hierbij gehol
pen door de Amerikaanse beman
ning van het hefschroefvliegtuig.
Deskundigen vrezen voor nieuwe aard
verschuivingen daar zich in de rotsmas
sa's scheuren vertonen.
Tot overmaat van ramp bestaat er bo
vendien gevaar voor vergiftiging. In Ita
liaanse radio-uitzendingen deelde men de
bevolking mee. dat vele bilkjes cyaankali
werden vermist. Wellicht zijn ze door de
kracht van het water opengereten,
„Drink geen water uit de rivieren. Ver
gewis u ervan, dat het water dat u drinkt
zuiver is", zo werd in de uitzendingen
gezegd.
Honderden lijken van mannen, vrou
wen en kinderen dreven in de Piave. Op
één punt werden honderd dode koeien
gevonden.
Enkele lichamen kwamen nabij Bel
luno, op ongeveer 19 kilometer afstand
van de plaats waar de ramp was geschied,
andere kant tot ongeveer honderd meter aan de oppervlakte van de rivier.
Verdronken koeien liggen op een
weg in het geteisterde dal.
Verwachting medegedeeld door het
K.N.M.I., geldig tot vanavond:
Op de meeste plaatsen droog weer
met wolkenvelden, maar ook enkele
opklaringen. Matige, in het noorden
van het land vry krachtige westelijke
wind. Iets zachter.
Vandaag: zon onder 17.57 uur. Maan
onder 16.02 uur.
Morgen: zon op 6.58 uur. Maan op
0.50 uur.
De Nobelprijs voor de vrede voor 1962
is toegekend aan de Amerikaan dr. Linus
Carl Pauling. De vredesprijs voor 1963
is voor het internationale comité van
het Rode Kruis en de Rode-Kruisliga,
waarbij deze organen elk de helft van
het aan de prijs verbonden bedrag krij
gen.
Dr. Pauling kreeg in 1954 reeds een
Nobelprijs, die voor scheikunde. De vre
desprijs voor 1962 is vastgesteld op
257.219 Zweedse kronen (ruim 177 000
gulden) en die voor 1963 op 265.000 kro
nen (bijna 183.000 gulden). De toeken
ning van de prijs werd verleden jaar uit
gesteld omdat men geen geschikte kan
didaat kon vinden.
Het is voor de derde maal dat de No
belprijs voor de vrede aan het interna
tionale Rode Kruis is toegewezen.
De 62-jarige dr. Pauling is een van de
felste tegenstanders van kernproeven, re
den waarom hem de prijs vermoedelijk
is toegekend. Hij heeft destijds gewaar
schuwd dal al minstens anderhalf mil
joen mensen zouden sterven aan de ge
volgen van kernproeven, die tot dan wa
ren genomen, en dat honderdduizenden
kinderen zouden worden geboren met
geestelijke en lichamelijke afwijkingen.
Het Moskouse kemstopverdrag heeft hij
..de grootste actie die ooit door dt naties
is ondernomen" genoemd.
Premier MacMillan heeft gisteren
het jaarlijkse congres van zijn con
servatieve partij in Blackpool Ia-
ten weten, dat het hem niet mo
gelijk zal zijn de partij bij de vol
gende algemene verkiezingen te
leiden.
In een brief aan het congres, die door
de minister van Buitenlandse Zaken
Lord Home werd voorgelezen, zegt Mac
Millan, dat, als de operatie, die hij moet
ondergaan, een succes blijkt te zijn, het
I duidelijk is, dat hij een aanzienlijke tijd
Hoe de ramp zich precies heeft
toegedragen, is niet bekend. In
een communiqué van de nationale
electriciteitsmaatschappij wordt
gezegd, dat de stuwdam niet is
bezweken. De aardmassa van de
wegschuivende berg Toe, twee
honderd meter van de rand van
de stuwdam gelegen, heeft het
water over de rand geslagen.
Sommigen zeggen, dat de beton
nen dam voor driekwart is inge
stort. Volgens anderen heeft de
dam het op verscheidene plaat
sen begeven. En weer anderen
zeggen, dat alleen een stuk van
de bovenkant is afgebrokkeld.
Reeds tien dagen geleden werd maat
regelen genomen om het stuwmeer leeg
te laten lopen, omdat zich een massa
aarde en stenen met een verplaatsing
van veertig centimeter per dag in de
richting van het stuwmeer bewoog. Ver
wacht werd dat deze massa daar tussen
15 en 30 november zou zyn.
In de nacht van woensdag op donder
dag stond het water 20 meter onder
het maximumpeil van 267 meter. Het
stuwmeer is ongeveer zeven kilometer
lang en gemiddeld vierhonderd meter
breed.
Een van de weinige overlevenden van
Longarone, de gemeentesecretaris Mario
Laveder, zei. dat Longarone van de
kaart is geveegd. „In plaats daarvan
ligt er nu een enorme massa modder.
Ik werd om ongeveer kwart over elf
wakker van het sinistere gebulder van
het water. De mensen renden de straat
op om te proberen de bergen te berei
ken, maar dat lukte slechts weinigen.
De meeste inwoners verdronken of
stierven onder het puin en werden met
het water meegesleurd. Van alle ge
bouwen van onze gemeente staan er niet
meer dan twintig nog overeind, waar
onder het gemeentehuis.
In de Piave drijven tientallen lijken.
Wanhopige mannen en vrouwen delven
in de modder op de plaats waar hun
huis gestaan heeft. Er zijn betrekke
lijk weinig gewonden. Wie niet om
kwam en erin slaagde te vluchten, liep
blijkbaar ook geen letsel op. Modder,
modder, modder. En wanhopige men
sen". Aldus ooggetuige Laveder.
Massimo Petrin, een der bij de stuw
dam werkzame arbeiders, zei dat twee
maanden geleden als gevolg van een
kleine aardverschuiving stenen en aar
de in het meer achter de dam waren
terechtgekomen en dat toen een kleine
vloedgolf over de bovenkant van de
dam was gespoeld. Hij vertelde, dat
men toen aan de hand van proeven had
vastgesteld dat een belangrijke aardver
schuiving, zoals thans, een grote ramp
zou kunnen veroorzaken. Tien dagen ge
leden waren arbeiders begonnen een
bassin uit te hakken om de verschui
vende aarde en stenen van de Toe in
een bassin op te vangen.
Petrin zei, dat woensdagmiddag een
grote hoeveelheid stenen in het meer
was gevallen. „Het was een waarschu
wing, maar niemand heeft haar begre
pen. Wij zeiden zelfs in scherts, dat
Longarone binnenkort op een had zou
worden vergast
Pietro Dalmin, een bouwvakker Rit
Longarone, die in de nacht van woens
dag op donderdag niet thuis was ge
weest, zei dat hij gisterenmorgen, toen
hij naar huis ging om zijn zuster Maria
te zoeken, geen spoor van de woning
meer had kunnen vinden. „Er is niets
overgebleven. Er zijn zelfs geen teke
nen die me in staat stellen bepaalde
punten, te herkennen", vertelde hij.
MACMILLAN
toestand beter...
nodig zal hebben voor herstel. ,,Ik zal
niet in staat zijn alles op mij te nemen
wat met een langdurige verkiezingscam
pagne samenhangt. Ook kan ik er niet op
hopen de taak van eerste-minister voor
een langere periode nog te vervullen.
Hiervan heb ik de koningin op de hoogte
gesteld," aldus MacMillan.
„Onder deze omstandigheden hoop ik,
dat het spoedig mogelijk zal zijn, de ge
bruikelijke procedure van overleg bin
nen de partij over haar toekomstige lei
ding te volgen", aldus het schrijven van
de minister-president.
Lord Home las met bewogen stem de
brief voor. De leden van het Britse ka
binet, die plaats hadden genomen op het
podium, hoorden staande de inhoud van
de brief aan. Zij waren allen zichtbaar
ontroerd.
In de zaal reageerden velen onder de
4.200 afgevaardigden echter met applaus.
Dit gold zowel hun zieke leider als de
staatsman, die tenslotte besloten had een
einde te maken aan de onzekerheid,
waarin het congres verkeerde.
Intussen werd in Londen bekendge
maakt, dat MacMillan het goed maakt,
nadat in de ochtend zyn prostaatklier
operatief was verwijderd. De chirurg,
die de operatie verrichtte, dr. Alec Ba-
denoch, deelde mee, dat de patiënt nog
onder pijnstillende middelen wordt ge
houden.
Lord Home gaf in Blackpool nog als
zijn mening te kennen, dat de premier
door zijn besluit „opnieuw heeft aange
toond, dat hij geheel bedacht is op het
welzijn van het land en de partij".
De minister, die belast is met de voor
lichting, Walter Deedes, verklaarde la
ter tegenover de pers, dat MacMillan pas
zijn ontslag zal indienen als hij voldoen
de hersteld zal zijn om persoonlijk konin
gin Elizabeth te bezoeken. Als alles naar
wens verloopt, zal de premier nog twee
of drie weken in het ziekenhuis moeten
blijven.
Een woordvoerder van Buckingham
Palace zei: „Hij heeft niet ontslag ge
nomen als eerste-minister."
Aangenomen wordt, dat vice-premier
R. A. Butler sijn taak zal waarnemen.
Twee kinderen, een broertje en een
zusje, zijn gisterenmiddag in Udenhout
op een niet beveiligde overweg gegrepen
door een passerende personentrein en op
slag gedood. Het jongetje, Basje Nelissen,
5 jaar, was door zijn 9-jarig zusje Hen-
riëtte van de kleuterschool gehaald.
Het meisje reed huiswaarts met achter
op haar fiets haar broertje. Toen zij nabij
de Stegebroek de spoorweg overreed,
werd het tweetal door de personentrein
Nijmegen-Roosendaal, die daar om tien
minuten voor half vijf passeert, gegre
pen. De trein kreeg 20 minuten vertra
ging.
Basje was het jongste kind van de fa
milie Nelissen, Henriëtte was er een van
een tweeling. Het echtpaar Nelissen,
waarvan de vader op een steenfabriek
werkt, had 6 kinderen.
Het is Russische geleerden gelukt om
voor het eerst atomen te fotograferen.
Tot nog toe was dit. zelfs met behulp
van de krachtigste microscoop, niet mo
gelijk. Radio-Moskou maakte dit giste
ren wereldkundig.
(Advertenties)
Doe mee aan dei
3-Sterren
prijsvraag!
3-Sterren nylons geven U èn
kwaliteit èn nu de kans op
één van de vele prijzen!
IUr_
Uw formulier ligt klaar
bij Uw winkelier.
BREDA Eindstraat hoek Houtmarkt
donegal domineert
Donegal-tweeds beheer
sen de demi-mode. House
Jr brengt dus veel sportieve
jassen van deze pracht-
stof. O.a. in zwart/wit met
vaag kleur-effekt. Wollen
plaidvoering. Korte rug
ceintuur, schuine steek-
zakken 199.50
